پژواک گاهان، آیین زرتشتی
03 November 2025 07:27
📌 پرسش:
❓چرا عده‌ای تاکید دارند که فقط گاتها یا گاهان کتاب مقدس دین زرتشتی است و کلیت اوستا را قبول ندارند؟ این نظریه چقدر کهن و تاریخی است و تا چه حدی درست است؟
✔️ پاسخ:
همانگونه که آشکار هست، اوستا از دیرباز به عنوان کتاب مقدس زرتشتیان شناخته میشود؛ گاهان جزئی از یسنه است که خود یسنه جزئی از اوستا است. پس گاهان (گاتها) جزئی از جزء اوستاست. این مسئله که ۱۷ سرود گاهان را در قرون متاخر از اوستا جدا کردند و مقام ویژه‌ای بخشیدند، صرفا بر اساس تجزیه و تحلیل‌های واهی و بی‌اساس است؛ ۵ بخش گاهان از هات ۲۸ آغاز شده و در هات ۵۳ پایان می‌یابند، و این یعنی گاهان دقیقا در وسط یسنه قرار دارد؛ از سویی ۱۷ سروده گاهان، از نظر زبانشناسی با هفت هات نیز یکسان هستند، بنابراین نمی‌توان با دلایل منطقی گاهان را از هفت هات جدا دانست و در نتیجه گاهان و و هفت هات را از مابقی اجزای یسنه جدا کرد. یکی دیگر از این تحلیل‌ها شامل دلایل محتوایی است، که گفته‌اند محتوای گاهان با محتوای باقی یسنه و حتی اوستا متفاوت‌تر است؛ اگر به اوستا دقت کنیم، هر بخش از آن مختص یک هدف است. به این معنی که هر جزءاز آن، ماجرای مخصوصی دارد، محتوای اوستا شامل فلسفه، آداب و قوانین است، انتظار نمی‌رود که مانند یک کتاب رمان پیوسته، از اول تا انتهای آن سلسله‌وار پیرامون یک موضوع باشد.
در همین بخش یسنه، ستایش ایزدان و آفریدگان نیک وجود دارد، در هات ۲۹ ، ناگهان ماجرا از ستایش ایزدان و آفریدگان نیک، به ماجرای تعیین رهبر آرمانی تغییر می‌یابد، در هات ۳۰ موضوع نبرد ازلی خیر و شر و جبهه نیک و بد به میان آمده است و هات ۴۴ پرسشنامه‌ای ژرف و فرزانی است.
می‌توان گفت که هیچگونه تاریخچه خاصی برای این فرضیه وجود ندارد در دوران کهن، این نظریه، یک نظریه نوین و بی‌پشتوانه است و اگر از انصاف نگذریم، بیشتر برای تهی سازی مفاهیم دینی و جایگزینی آنها با ارزش‌های نوین سکولار می‌باشد؛ چرا که در نبود متون فلسفی و دینی، راحت‌تر می‌توان هر نظریه چپ و راستی را به دین زرتشت چسباند! در این زمینه نیز باید هوشیار بود. همانگونه که گفته‌ایم و مستند است، کتاب دینکرد به عنوان یکی از برترین کتاب‌ها در حوزه تفسیر و توضیح باورهای زرتشتی است، ۳ دادنامه دین (گاهانی، هادمانسریگ و دادیگ) را پوشش‌دهنده یکدیگر و آشکارساز دیگری معرفی کرده است. [دینکرد سوم، دفتر دوم - کرده ۱۶۵]
با این اوصاف، ما زرتشتیان از دیرباز اوستا را کتاب دینی خود می‌دانیم و هرگز اجزای کتاب اوستا را از یکدیگر جدا نمی‌پنداریم.
✍ بهدین پارسا
🌐 @
Читать полностью…
پژواک گاهان، آیین زرتشتی
29 October 2025 06:29
هفتم آبان ، بزرگداشت کوروش شاهنشاه
هفتم آبان ماه، بنابر روایات تاریخی سالگرد ورود شاهنشاه ایران به بابل و استقبال مردمان از او، روز بزرگداشت پدر ایران می‌باشد.
او به اذعان منابع تاریخی غیرایرانی نظیر هرودوت، پدر مردمان خویش بود.
هفتم آبان روز بزرگداشت کوروش، شاه ایران، شاه چهارگوشه جهان، شاه بزرگ، شاه دادگر، فرخنده باد.
#پدر_ایران #کوروش
✍ پارسا
🌐 @
Читать полностью…
پژواک گاهان، آیین زرتشتی
28 October 2025 19:26
● زرتشتی بودن هخامنشان به نقل از Herman Lommel و Eduard Meyer ایران‌شناسان انگلیسی و آلمانی
✍ جلال‌الدین آشتیانی می‌نویسد:
🔹 (لومل) در مقابل ایراد محققین دیگر که چرا آنها به نامهای خدایان سرزمین‌های تحت تسلط خود اشاره کردند، اظهار میدارد که کوروش و داریوش مردانی زیرک و سیاستمدار بودند و برای حفظ قلمرو وسیع و عظیم خود، از معتقدات مردم این سرزمین‌ها بهره‌گیری می‌کردند و با تساهل و تولرانس خود آنها را راضی نگه می‌داشتند و به خصوص روحانیون این اقوام را که دارای نفوذی در بین مردم بوده‌اند، از خود خشنود می‌ساختند. لومل به کتیبه داریوش اشاره می‌کند که در آن آمده است گوتاما یا بردیای دروغین مکانهای مقدس را ویران ساخته و داریوش مجدداً آنها را ساخته است. این عمل نشانه تساهل اوست. ادوارد مایر نیز با بررسی کتیبه‌های داریوش و کوروش نتیجه می‌گیرد که آنها زرتشتی بوده‌اند و به طوری که قبلاً اشاره شد، با اتکاء به نام مزدکو که در بین مادها، معتقد است که در آن جامعه نیز دین زرتشت نفوذ یافته بوده است.
#هخامنشیان #کوروش
📚 بنمایه :
• زرتشت،مزدیسنا و حکومت؛ جلال‌الدین آشتیانی ~ ص ۳۱۹
🌐 @
Читать полностью…
پژواک گاهان، آیین زرتشتی
26 October 2025 09:24
🌺ویژه برنامه جشن آبانگان🌺
📻آبان یَشت
🎙بانو آناهیتا
📡برنامه ای از رادیو زرتشتیان
@
Читать полностью…
پژواک گاهان، آیین زرتشتی
21 October 2025 19:51
"
آنجا که عرب نی انداخت " یا "وقتی مصقله برگردد " ریشه در نبردی دارد که تازیان با ایرانیان داشتند درآن نبرد....
🎙کاری از آرش وندا 📡تهیه و پخش از رادیو زرتشتیان ایران
@
☎️ارتباط با ما در تلگرام
@
Читать полностью…
پژواک گاهان، آیین زرتشتی
16 October 2025 12:15
🆎 آموزش خط و الفبای اوستایی
● به همراه فایل PDF آموزشی و تمارین و تکالیف مفید برای نوآموزان و پیشروی در دوره آموزشی، با نمونه‌های اصلی در متون اوستا. یک دوره کوتاه و مفید برای آموزش خط و الفبای دین دبیره.
برای هماهنگی به آیدی زیر پیغام بفرستید:
@
🌐 @
Читать полностью…
پژواک گاهان، آیین زرتشتی
15 October 2025 16:52
مناظره خداشناسی دین زرتشتی و اسلام
🎙 بهدین پارسا، زرتشتی
🎙 جناب رضا، مسلمان
در گروه انجمن پژواک گاهان
Читать полностью…
پژواک گاهان، آیین زرتشتی
09 October 2025 22:00
گروه زرتشتیان، برای پرسش و پاسخ دینی :
/channel/Zoroastrianschat
Читать полностью…
پژواک گاهان، آیین زرتشتی
29 September 2025 06:40
🔍 جایگاه و ارزش یشت‌ها و گاتها در اوستای ورجاوند، فرهنگ ایرانی و دین مزدیسنا
🔸 حتی خواننده غیر متخصص بی‌درنگ درمی‌یابد که میان یشت‌ها و گاتها، قرن‌ها فاصله افتاده است. در حالی که در گاتها تنها هدف زرتشت، به دور از توجه به باورهای باستانی ایرانیان، جا انداختن دُکترین یکتاپرستی خود است، در یشت‌ها پس از آفرینش یکتاپرستی، این فرصت بدست آمده است که دوباره باورهای کهن ایرانی ویراستاری شوند و یکی پس از دیگری، بر بدنه آیین زرتشت پیوند بخورند. بنابراین جا دارد دوره یشت‌ها را، دوره آرامش مذهبی بدانیم. پیداست که دوره یشت‌ها یک شبه پدید نیامده است. بایستی قرن‌ها سپری شده باشد، تا پیدایش یشت‌ها نتواند آسیبی به بدنه آیین وارد آوَرَد.
گویی در دوره یشت‌ها، آیین زرتشتی به صورت ظرف بزرگ و مقاومی درآمده بوده است که دیگر، ایرانیان می‌توانسته اند بدون کوچکترین باکی، ذخیره فرهنگی و آیینی کهن خود را در آن بریزند!
این ذخیره فرهنگی و آیینی، به خودی خود، پس از هزاره ها و سده هایی که از پدیداری‌شان گذشته بود، باور و دین ایرانی را تشکیل می‌دادند و اینک زمان آن رسیده بود که دوباره به جای راستین خود بازگردند. به همین اعتبار است که دوره یشت‌ها را باید دوره "دینکده" ایرانی، با باروی گاتهایی به شمار آورد. در حقیقت این دینکده را باید گنج‌خانه فرهنگ ایران باستان دانست و گاتها را گنج‌نامه آن.
📚 هزاره های گمشده / پرویز رجبی ~ جلد ۱ برگه ۱۳۷
🌐 t.me/EchoesofGATAHA
Читать полностью…
پژواک گاهان، آیین زرتشتی
28 September 2025 08:05
💠 پیشرفت، توسعه و آبادانی در اوستای ورجاوند؛ خواسته و اندرز پیغمبر پاک راه
در هات ۴۶ می‌بینیم که زرتشت تنها یک پیامبر دینی نیست؛ او شیفته و بلکه دلباخته یک تحول اجتماعی و اقتصادی نیز هست. او می‌کوشد با ساده‌ترین جملات ممکن، مردم پیرامون خود را به کشاورزی و یک دامداری مطمئن تشویق کند. او در هات ۴۸ آرزو می‌کند که فرمانروایان نیک بر ما فرمان برانند که دانشور و پارسا و خوش‌کردار باشند، و نه شهریاران بد! او می‌گوید پاکیزگی برای مردم از روز زادن بهترین است. برای آبادانی جهان باید کوشید، جهان را بایستی به درستی پرورانید و آن را به سوی روشنایی برد. او زمین را پناهگاهی نیکو می‌داند و بر این باور است که زمین به ما اندیشه نیک و توانایی می‌بخشد و اهورامزدا از آغاز آفرینش و در پرتو راستی، روی آن گیاه و سبزه رویانیده است. او در آرزوی روزی است که راستی و پاکی و پارسایی و کشور پر از کشتزارهای گسترده و خانمان خوب و آباد پدیدار شود.
📚 هزاره‌های گمشده؛ پرویز رجبی - جلد ۱ ص ۱۲۸
🌐 @
Читать полностью…
پژواک گاهان، آیین زرتشتی
24 September 2025 13:27
🎙 نشست گفتگوی دینی زرتشتی
👤 مهمان گفتگو: بهدین فریدون راستی، پژوهشگر دین بهی زرتشتی
گفتگو پیرامون اخلاقیات دین بهی زرتشتی نسبت به طبیعت و هستی در مقایسه با مذاهب دیگر و بررسی چند شبهه پیرامون دین زرتشتی
↩️ در یوتیوب انجمن:
https://youtu.be/_uxUWN7x8hg?feature=shared
🌐 @
Читать полностью…
پژواک گاهان، آیین زرتشتی
23 September 2025 16:01
رابطه دین و پادشاهی؛ از منظر دین زرتشتی
کتاب تجارب‌الاُمَم از ابوعلی مسکوَیه رازی¹ به نقل از اندرزنامه شاه اردشیر بابکان نوشته است:
بدانید که دین و پادشاهی دو برادر همزادند که پایداری هر یک جز به دیگری نباشد، زیرا دین شالوده پادشاهی است و تاکنون پادشاهی پاسدار دین بوده؛ پادشاهی را از شالوده و دین را از پاسدار، گزیری نباشد. زیرا آنچه را نه پاسدار است، تباه شود و آنچه را نه پایه، ویران گردد.
این نوشته با دینکرد مطابقت دارد.² در کتاب دینکرد، با اشاره به مفهوم دینی خشثره‌وئیریه استدلال شده که ۶ اساس به صورت هم‌قدرت و میزان در سامانه پادشاهی، جهت درستی و استواری این نهاد باید باشند؛ پادشاه، دین، بخشندگی، زین‌ابزار، خزانه و سپاه. گاهی برای مخالفت با این استدلال، به بخشی از کتاب عهد اردشیر³ استناد میشود که تاکید بر استقلال نهاد شاهی داشته؛ این گزاره نادرست است. چون دین پایه و شاهی ستون خوانده شده. و این استدلال نیز نه تنها خواستار جدایی دین و سیاست نیست بلکه نشان از هم‌قدرتی این دو است که باز با دینکرد مطابق است آنگونه که گفته به میزان باید باشند.
برای دیدن رفرنس‌ها کلیک کنید.
Читать полностью…
پژواک گاهان، آیین زرتشتی
13 September 2025 13:38
💯 حجاب در دین زرتشتی
👤 موبد پدرام سروش‌پور
🌐 @
Читать полностью…
پژواک گاهان، آیین زرتشتی
11 September 2025 07:10
🪴 مراسم پیربانو (پارس بانو)
از روز مهر تا روز ورهرام در ماه تیر، برابر با ۱۳ تا ۱۷ تیرماه
نیایشگاه بانوی پارس، به باور برخی از زرتشتیان که باور سنتی دارند، محل جانباختن و ناپدید شدن شهبانوی پارس به نام «خاتون بانو» بوده است.
این نیایشگاه در فاصله‌ی ۱۲۰ کیلومتری شمال غربی یزد، در جنوب عقدا و در درون دره‌ای از کوهستان‌های این خطه به نام «زَرجو» واقع شده است. چند روستای کوچک نیز در نزدیکی نیایشگاه بانوی پارس وجود دارد. ساکنان این آبادی‌ها با آب چشمه‌ای که از کوهستان‌های آنجا می‌تراود، به کشاورزی می‌پردازند.
زرتشتیان از روز مهر تا ورهرام در ماه تیر، همانند استقبال از دیگر نیایشگاه‌ها، در این مکان نیز حضور می‌یابند. بنای اصلی نیایشگاه که در کنار مسیر رودخانه‌ی فصلی ساخته شده است، به صورت گنبدی از کاشی‌کاری به رنگ سبز و با نماد سرو شکل گرفته است. در دامنه‌ی کوه مجاور نیایشگاه، خیله‌هایی ساخته شده تا خانواده‌ها در زمان ویژه‌ی پیر پارس‌بانو، برای سکونت موقت از آنها استفاده کنند. مراسمی که زرتشتیان در پیر پارس‌بانو برگزار می‌کنند، همانند آیینی است که در نیایشگاه‌های دیگر برپا می‌دارند و در گزارش‌های مربوط به پیرهای یادشده‌ی پیشین به آن اشاره شده است. سرپرستی این نیایشگاه نیز بر عهده‌ی انجمن زرتشتیان شریف‌آباد است.
📚 از نوروز تا نوروز
🖌 روانشاد کوروش نیکنام
🌐 @
Читать полностью…
پژواک گاهان، آیین زرتشتی
09 September 2025 07:23
📌 پاسخ به یک مسئله مهم
⁉️ چرا اهورامزدا با وجود نیکی مطلق، گناهکاران را پاداَفره (مجازات) نیز برنهاده است؟
✔️ پاسخ: در دین زرتشتی تعیین شده است که پاداش نیکو برای اهلایان (کسانی که به راه اَشا پیوسته‌اند) می‌باشد و نیز پاداَفره برای دروندان (پیروان دروج). اما درمورد اینکه چرا خداوند اهورامزدا برای گناهکاران، که با اختیار خویش به بدی روی آوردند، جزای گیتیایی و مینوی برنهاده است بایستی به مولفه‌های دین بنگریم؛
مسئله اول آنچه روشن است، اهورامزدا آفریننده هیچ محرّک بدی نبوده است که عذری بر دوش او باشد. یعنی اینکه چیزی مانند نفس امّاره (در اسلام و یهودیت و مسیحیت) را نیافریده که خودش مسئول تحرّک انسانها به سمت بدی باشد؛ و دوم، با اینکه مسئول تحرّک انسان آگاه به سمت بدی و شرارت بُن شرور (اهریمن) است، باز هم خداوند ابزار شناسایی و تمیز دادن نیک و بد که همانا خرد غریزی و دین هستند را به انسان بخشیده تا به وسیله ایشان بتواند خود را دور از بدی نگه دارد. در گاهان اوستا، هات ۵۱ بند ۶ چنین آمده است:
• مزدااهورا با شهریاری مینوی خویش آنچه را از بِه، بهتر است، به کسی می‌بخشد که خواست وی را برآورد و در پایان گردش گیتی، آنچه را از بد، بدتر است، به کسی دهد که به آبادانی جهان نکوشیده باشد.
و این مسئله در
دینکرد سوم کرده ۹۰ نیز به خوبی شفاف‌سازی و روشن شده است که به آن نیز می‌پردازیم؛
•
پاداش و پادافره مردمان از سوی جهان‌آفرین است؛ هم پرهیز از گناه و هم تمایل به گناهکاری و دوری از ثواب، هر دو بر بنیاد گزینش شخص¹ میان راه ثوابکاری و پرهیز‌کردن یا نکردن از گناه است؛ این قوّه گزینش همان بخشایشگری‌ای است که آفریدگار، آفریده خود را شایسته آن می‌داند و متناسب است با آنچه که از سوی جهان‌آفرین به مردمان می‌رسد. و از بنیاد بخاطر دوستی با آفریدگان و ساخته‌های خودش است که خرد و دین و همه چیزهای نیکو را به آنان ارزانی داشته؛ آن دلیل بنیادین که پاداش ویژه‌ی او (خداوند) است، از آنست که او جهان‌آفرینی فرآراسته است. به گونه‌ای که خود، به خویشتن خویش مردمان را از راه دانش زورآور کرده است.² و او خود سرچشمه ثواب‌ها در مردمان است. خداوند به رسایی، مردمان را برای پرهیز از بزهکاری و روی‌کردن به ثوابکاری راه نموده است. و از این راه آنان را به فرساخته‌ترین شیوه یاری داده است. از همین روست که پادافره بزهکار بسی دادورانه است. بخشاینده است آن که بخاطر رستگاری، بهانه گرایش مردمان خردمند به گناه، و یا انگیزه‌ای که آنان را از ثوابکاری بازدارد، نیافریده! و اینکه او راه شناختن ثواب از گناه را تا آنجا که اندر جهان آمیخته به تازش اهریمن، شدنی و ممکن است، به رسایی و بسندگی بر مردم آشکار و روشن گردانیده است.1 مقایسه کنید با گاهان اوستا، هات ۳۰ بند ۲ و ۳ که مبنای گزینش افراد میان راه درست و نادرست را تشریح می‌کند و هیربد نیز به آن اشاره میدارد.
2 بنگرید به گاهان اوستا، هات ۳۱ بند ۱۱ مبنی بر اعطای خرد و دین در نهاد انسانها توسط خداوند که همه انسانها به نوعی مسلح شده‌اند در برابر راه دروج به وسیله دین و خرد غریزی.
#پاسخ_به_شبهه
✍ بهدین پارسا
🌐 @
Читать полностью…
1331