Matnook | ﻣﺘﻨﻮک

11 Mar 2025 17:26

👆 لینک دورۀ رایگانم فردا برداشته می‌شه. سریع‌تر عضو شید و برای دوستانتونم بفرستید.

Matnook | ﻣﺘﻨﻮک

11 Mar 2025 17:21

نکته‌ای دربارۀ پیوند «چه ... چه ...»

پیوند «چه ... چه ...» برای هم‌پایه کردن دو یا چند گروه یا جمله به کار می‌رود و برابریِ دو یا چند مقوله را نشان می‌دهد. بنابراین نوشتن آن به‌صورت «چه ... *یا ...»، که گاهی در ترجمه‌ها دیده می‌شود، نادرست است.
درست: هر کتابی، چه ترجمه باشد و چه تألیف، نیازمند ویرایش است.
نادرست: هر کتابی، چه ترجمه باشد و *یا تألیف، نیازمند ویرایش است.
#دستورزبان #ویرایش_زبانی
سید محمد بصام
@Matnook_com
www.matnook.com

Matnook | ﻣﺘﻨﻮک

06 Mar 2025 17:36

🎁 دورۀ رایگان ویرایش گروه متنوک!
🎞 ۲۳۰ دقیقه ویدیو + ۵۰۰ فایل کمک‌آموزشی

📚 فهرست دورۀ رایگان ویرایش

💎 مقدمه
💎 ۵ اصطلاح در ویرایش
💎 انواع ویرایش
💎 در ویرایش صوری چه می‌کنیم؟‌‏
💎 در ویرایش زبانی چه می‌کنیم؟‌‏

💎 بخش اول: ویرایش زبانی
💎 ۲ رکن اصلی و اساسی در ویرایش زبانی
💎 ۱) درست‌نویسی
💎 ۲) ساده‌نویسی
💎 جمله‌های «دیریاب» و «زودیاب»
💎 ملاک ترجیح واژه‌های فارسی بر غیرفارسی
💎 درازنویسی
💎 نقد دو مدخل کتاب غلط‌ ننویسیم
💎 ۱) ساخت «اگرچه ... اما / ولی»
💎 ۲) حرف اضافۀ «دراثرِ»

💎 بخش دوم: ویرایش صوری
💎 تفاوت «املا» و «رسم‌الخط»
💎 ۳ منبع مفید و معتبر برای اهل قلم
💎 ۹ ویژگی مجموعه‌فرهنگ‌های سخن
💎 شیوۀ نگارش ضمیرهای شخصی (۱)
💎 شیوۀ نگارش ضمیرهای شخصی (۲)
💎 ۵ قاعدۀ ویرگول‌گذاری
💎 ۱۰ قاعدۀ پرکاربرد فاصله‌گذاری
💎 انواع فاصله
💎 ۱) فاصله‌گذاری «آن» و «این»
💎 ۲) فاصله‌گذاری «هر»
💎 ۳) فاصله‌گذاری «هیچ»
💎 ۴) فاصله‌گذاری «همه»
💎 ۵) فاصله‌گذاری «چه»
💎 ۶) فاصله‌گذاری حروف ربط مرکب
💎 ۷) فاصله‌گذاری «ابن» و «بنت»‏
💎 ۸) فاصله‌گذاری فعل‌های فارسی
💎 ۹) فاصله‌گذاری عدد و معدود
💎 ۱۰) دو الگوی فاصله‌گذاری عدد و معدود
💎 ۶ قاعدﮤ درصدنویسی

🔰 پیوند ورود به کانال «دورۀ رایگان ویرایش متنوک»: 👇
/channel/matnook_freeworkshop

✅ شما هم این فرسته را برای دوستان خود بفرستید و این دوره را به آن‌ها هدیه دهید. قلمتان جاوید. 😊

✍️ سید محمد بصام
(مدرس ویرایش و مدیر گروه آموزشی متنوک)
@Matnook_com
www.matnook.com

Matnook | ﻣﺘﻨﻮک

23 Feb 2025 12:00

تتابع افعال چیست؟
آیا نوشتن دو فعل در پی هم نادرست است؟

ابتدا پاسخ این‌ پرسش‌ها را در این فایل صوتی بشنوید و سپس به نمونه‌های زیر و صورت ویراستۀ آن‌ها دقت کنید.

ناویراسته:
هیچ میزان از اضطراب تغییری در آنچه قرار است رخ بدهد ایجاد نمی‌کند.

ویراسته:
اضطراب، کم یا زیاد، در آنچه پیش خواهد آمد تغییری به‌ وجود نمی‌آورد.

نا‌ویراسته:
مطالعات نشان داده‌است واکنش‌های احساسی پیش از این‌که مغز زمان داشته باشد عاملی را که باعث واکنش می‌شود ثبت کند اتفاق می‌افتند.

ویراسته:
پژوهش‌ها نشان داده‌است واکنش‌های احساسی پیش از این‌که مغز بتواند عامل واکنش‌زا را ثبت کند روی می‌دهند.

ببینید: جمله‌های «دیریاب» و «زودیاب».
#ویرایش_زبانی #متن‌آوا
سید محمد بصام
@Matnook_com
www.matnook.com

Matnook | ﻣﺘﻨﻮک

22 Feb 2025 08:39

پدر خیال می‌کرد آدم وقتی در حجرۀ خودش تنها باشد تنهاست؛ نمی‌دانست که تنهایی را فقط در شلوغی می‌شود حس کرد.
(عباس معروفی)

دو نکته:
۱) امروز به‌جای «خیال کردن» (مانند جملۀ بالا) معمولاً می‌گوییم و می‌نویسیم «فکر کردن». در محاوره اشکالی ندارد، ولی در نوشتار نباید این‌ دو را به‌جای هم به‌کار ببریم، چون «فکر کردن» چیزی است و «خیال کردن» (/ «گمان کردن»، «تصور کردن»، «پنداشتن») چیزی دیگر. پس مثلاً ننویسیم «او فکر می‌کرد اگر بلوز و شلوار بپوشد، شکل پسرها می‌شود»، بنویسیم «او خیال می‌کرد اگر بلوز و شلوار بپوشد، شکل پسرها می‌شود». البته توجه داریم که «خیال کردن» صورت غیررسمی «گمان کردن» (/ «تصور کردن» و «پنداشتن») است.
۲) برخی مترجمان از سر بی‌دقتی فعل think را بیشتر به «فکر کردن» ترجمه می‌کنند، ولی این فقط یکی از معانی آن است. think به معنای «گمان کردن، پنداشتن، باور داشتن، در نظر داشتن، بررسی کردن»، و جز این‌ها هم هست که از بافت و کاربرد آن در جمله مشخص می‌شود. بنابراین نباید همه‌جا آن را به «فکر کردن» ترجمه کنیم.
#ویرایش_زبانی #گرده‌برداری
سید محمد بصام
@Matnook_com
www.matnook.com

Matnook | ﻣﺘﻨﻮک

20 Feb 2025 13:04

🔺راضیه فانی، پژوهشگر دورۀ پسادکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه گیلان و مدرس دانشگاه، از شرکت‌کنندگان در دورۀ جامع ویرایش گروه متنوک

🎞ویدئو سایر شرکت‌کنندگان:
@Matnook_01
🔰کانال مؤسسه در تلگرام:
@Matnook_com
instagram.com/matnook_com

Matnook | ﻣﺘﻨﻮک

18 Feb 2025 17:26

سرفصل‌های دورۀ جامع ویرایش متنوک
با ۱۴ عنوان و ۱۴۴ زیرعنوان

۱) زبان‌شناسی برای ویراستاران (۲۸ زیرعنوان)؛
۲) دستورزبان زبان‌شناختی (۱۰ زیرعنوان)؛
۳) ویرایش زبانی (۱۵ زیرعنوان)؛
۴) عربی در فارسی (۵ زیرعنوان)؛
۵) حشو و گرده‌برداری (۱۰ زیرعنوان)؛
۶) رسم‌الخط و املا (۱۵ زیرعنوان)؛
۷) فاصله‌گذاری (۱۹ زیرعنوان)؛
۸) نشانه‌گذاری (۲۲ زیرعنوان)؛
۹) ارجاع‌دهی و کتابنامه (۷ زیرعنوان)؛
۱۰) قواعد شکسته‌نویسی (۵ زیرعنوان)؛
۱۱) نقد غلط ننویسیم (۵ زیرعنوان)؛
۱۲) معرفی کتاب‌های تخصصی (۳ زیرعنوان)؛
۱۳) تمرین کارگاهی و عملی (۲ جلسه)؛
۱۴) اصول پاراگراف‌نویسی و صدها نکتۀ دیگر... .

🎁هدایا و مزایای رایگان ثبت‌نام در دورۀ جامع ویرایش😍

🎞نظرات و نتایج دانشجویان ما:👇
@Matnook_01
👩🏻‍💻ثبت‌نام سریع و آسان:👇
@MatnookAdmin3
@Matnook_com

Matnook | ﻣﺘﻨﻮک

17 Feb 2025 17:44

🔺فریبا نوایی، از آمل، ارشد هوش مصنوعی، از ویراستاران مؤسسه

🎞ویدئو سایر شرکت‌کنندگان:
@Matnook_01
🔰کانال مؤسسه در تلگرام:
@Matnook_com
instagram.com/matnook_com

Matnook | ﻣﺘﻨﻮک

16 Feb 2025 18:09

🔰 دورۀ جامع ویرایش متنوک یک دورۀ تخصصی با موضوع ویرایش و درست‌نویسی است که آن را بر پایۀ دستورزبان زبان‌شناختی آموزش می‌دهیم.

🔰 در این دوره، که با روش جدید ما (دستورمحور) ارائه‌ می‌شود، هر کسی با هر شرایطی می‌تواند ویرایش و درست‌نویسی را در ۳۰ ساعت بیاموزد.

🔰 بیش از ۶۰ درصد از منابع و مطالب این دوره جدید است و در هیچ کارگاهی در ایران تدریس نمی‌شود. همچنین براساس تحقیقات ۱۵سالۀ ما و تجربیاتمان در آموزش به بیش از ۵٫۰۰۰ دانشجوست که به‌صورت کاربردی، فشرده، و پیشرفته در اختیار ویرایش‌آموزان قرار می‌گیرد.

🔴 این دوره صرفاً برای کسانی است که در نگارش و ویرایش سردرگم‌اند و علاقه دارند با آموختن نکات جدید، اطلاعات خود را در زمینۀ نگارش، ویرایش، درست‌نویسی، و دستور زبان ارتقا دهند و پیشرفت کنند تا بتوانند متن‌های خود را در کمترین زمان ممکن، به سلیقۀ خود، و بدون هیچ هزینه‌ای ویرایش کنند و در نتیجه، آثارشان بهتر و بیشتر دیده شود.

🔍 ۶ نکتهٔ مهم دربارۀ دورۀ جامع که قبل از ثبت‌نام باید بدانید:👇
t.me/Matnook_com/4963

👩🏻‍💻 مشاوره و ثبت‌نام:👇
@MatnookAdmin3
🎞 نظرات دانشجویان ما:👇
@Matnook_01
@Matnook_com

Matnook | ﻣﺘﻨﻮک

15 Feb 2025 13:56

۵ فعل ممنوع در نامه‌های اداری
+ جایگزین فارسی آن‌ها که باید بدانید!
#متن‌آوا #ویرایش_زبانی
سید محمد بصام
@Matnook_com
www.matnook.com

Matnook | ﻣﺘﻨﻮک

13 Feb 2025 11:50

مبتداسازی در جمله‌؛ چیستی و چرایی

در دستورزبان زبان‌شناختی، به فرایند انتقال یکی از بخش‌های جمله به آغاز جمله «مبتداسازی» می‌گویند. مبتداسازی برای برجسته‌ کردن بخشی از جمله به کار می‌رود که موضوع اصلی گوینده یا نویسنده است و در نظر او اهمیت بسزایی دارد. مثال (زیرخط‌دارها مبتداسازی شده‌اند):
قرن ۴: «شبیب کارش (= کار شبیب) چنان بزرگ شد که همۀ خوارج، که بر حَجاج بیرون شدند، از وی بتر نبود.» (بلعمی، تاریخ طبری، ج ۵، ص ۱۵۶۹)
قرن ۵: «پدر ابراهیم کارش (= کار پدر ابراهیم) بتگری بود.» (نیشابوری، قصص‌الانبیا، ص ۴۳)
قرن ۹: کار امروز را مباش اسیر (= اسیر کار امروز مباش) / بهر فردا ذخیره‌ای برگیر (جامی، هفت اورنگ، ج ۱، ص ۳۲۲)
قرن ۱۱: «امروز را فردا در پی است (= فردا در پی امروز است).» (حبله‌رودی، جامع‌التمثیل، ص ۲۹)
قرن ۱۳: «درخت آلوزرد ثمرش (= ثمر درخت آلوزرد) خوب و درشت و آب‌دار و بی‌کِرم می‌شود.» (تحویلدار، جغرافیای اصفهان، ص ۴۴)
قرن ۱۴: «سالارالدوله کارش (= کار سالارالدوله) بالا گرفته‌است.» (معیّرالممالک، وقایع‌الزمان، ص ۳۷)
معاصر: «جنبش کارگری وظیفه‌اش (= وظیفۀ جنبش کارگری) بیرون کشیدن رهبری از دست استثمارگران است.» (به‌آذین، از هر دری، ج ۱، ص ۱۲۵)
معاصر: «خدا علمش (= علم خدا) فعلی است، نه انفعالی.» (الهی قمشه‌ای، حکمت الهی، ج ۲، ص ۲۵۸)
معاصر: «کیف رضا را قفلش را (= قفل کیف رضا را) بریدند.» (پرویز دوایی، باغ، ص ۱۰۷)
معاصر: «شریفه چادرش (= چادر شریفه) می‌لغزد رو شانه‌اش.» (احمد محمود، داستان یک شهر، ص ۲۵)
معاصر: «عشق منطقش (= منطق عشق) دیوانگی است.» (از اینترنت)

یادآوری:
۱) جمله‌ای که در تصویر پیوست آمده‌است نمونه‌ای از همین فرایند مبتداسازی است و درست است: مجموعۀ روحانیت کارش ادامۀ کار انبیاست. تفاوت این جمله با جملۀ «کار مجموعۀ روحانیت ...» در این است که عبارت «مجموعۀ روحانیت» موضوع اصلی گوینده بوده و بر آن تأکید داشته‌است. بنابراین، برای برجسته‌سازی، آن را در آغاز سخن خود آورده‌‌است.
۲) برخی از ویراستاران (بخوانید «ویرگولاستاران»)، از سر ناآشنایی با دستور زبان‌شناختی و ناآگاهی از ویژگی‌های ساختاری زبان، مبتداسازی را ـ به گمان‌های واهی (از جمله این‌که نوعی گرده‌برداری است) ـ نادرست می‌دانند و با ویرایش و تغییر جمله، نادانسته، برجسته‌سازی و تأکید نویسنده را از میان می‌برند. أعاذنا الله و ایّاکم من شرور أعمالهم و خرابکاری‌های أنفسهم!
#دستورزبان #زبان‌شناسی
سید محمد بصام
@Matnook_com
www.matnook.com
/channel/Matnook_com/5006

Matnook | ﻣﺘﻨﻮک

05 Feb 2025 07:15

پاسخ آزمون: 👇
/channel/Matnook_com/5010

Matnook | ﻣﺘﻨﻮک

02 Feb 2025 13:08

۱۰ کتاب مفید در دستورزبان فارسی
به مناسبت ۱۴ بهمن، زادروز ژیلبر لازار
استاد فقید زبان‌شناسی و زبان فارسی
(ویراست دوم)

۱) فرهنگ توصیفی دستور زبان فارسی، علاءالدین طباطبایی، فرهنگ معاصر؛
۲) دستور زبان فارسی، علی‌اشرف صادقی و غلامرضا ارژنگ، به‌زودی ویراست جدید از انتشارات کتاب بهار؛
۳) دستور زبان فارسی معاصر، ژیلبر لازار، ترجمۀ مهستی بحرینی، با توضیحات هرمز میلانیان، نشر هرمس؛
۴) دستور زبان فارسی: واژگان و پیوندهای ساختی، مهدی مشکوة‌الدینی، انتشارات سمت؛
۵) دستور زبان فارسی ۱، تقی وحیدیان کامیار (با همکاری غلامرضا عمرانی)، انتشارات سمت؛
۶) دستور زبان فارسی ۱، حسن انوری و حسن احمدی گیوی، انتشارات فاطمی، ویرایش چهارم (همراه با تمرین، پرسش‌های چهارپاسخی، و نمونه‌سؤالات آزمون‌های سراسری)؛
۷) صرف در زبان فارسی، حسین سامعی، انتشارات کتاب بهار؛
۸) ساختمان واژه و مقولۀ دستوری: تشخیص مقولۀ دستوری واژه‌ها براساس ملاک‌های صرفی، علاءالدین طباطبایی، پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات؛
۹) تاریخ زبان فارسی*، محسن ابوالقاسمی، انتشارات سمت؛
۱۰) دستور تاریخی زبان فارسی، محسن ابوالقاسمی، انتشارات سمت.
★ تاریخ زبان فارسی پیش‌نیاز دستور تاریخی زبان فارسی است.

یادآوری:
۱) کتاب اول برای کسانی که نمی‌خواهند همۀ کتاب‌ها را بخرند و بخوانند به‌تنهایی کافی است.
۲) این کتاب‌ها کمابیش خودخوان‌اند و بیشتر برای اهل قلم، به‌ویژه ویراستاران، مناسب‌اند.
۳) این ۱۰ کتاب، به نظر من، شما را از شرکت در کارگاه‌های دستورزبان بی‌نیاز می‌کنند و به‌ترتیب بهترین‌اند (چه‌بسا دیگران کتاب‌های دیگری معرفی کنند).
۴) کسانی که در دورۀ جامع ویرایش گروه متنوک، با تدریس من، شرکت می‌کنند از خریدن و خواندن این کتاب‌ها هم بی‌نیاز می‌شوند، زیرا ویرایش را با سبک ابداعی خودم بر پایۀ دستورزبان زبان‌شناختی آموزش می‌دهم و سرفصل‌های اصلی و لازم دستورزبان را هم کاملاً می‌گویم.
#کتاب_خوب_بخوانیم #دستورزبان
سید محمد بصام
@Matnook_com
www.matnook.com

Matnook | ﻣﺘﻨﻮک

30 Jan 2025 19:36

فاصله‌گذاری ۲۴ واژهٔ «یک»دار
و پرکاربرد در داستان و رمان

یک‌جور / یه‌جور
یک‌‌جورهایی / یه‌جورایی
یک‌جوری / یه‌جوری
یک‌‌خُرده / یه‌خُرده
یک‌راست / یه‌راست
یک‌روند / یه‌روند
یک‌ریزه / یه‌ریزه
یک‌سِری / یه‌سِری
یک‌‌طور / یه‌طور
یک‌طوری / یه‌طوری
یک‌‌عالَم / یه‌عالَم
یک‌‌عالَمه / یه‌عالَمه
یک‌قدری / یه‌قدری
یک‌‌کم / یه‌کم
یک‌‌‌کمی / یه‌کمی
یک‌کوچولو / یه‌کوچولو
یک‌‌مقدار / یه‌مقدار
یک‌نَموره / یه‌نَموره
یک‌‌نمه / یه‌نمه
یک‌‌وقت / یه‌وقت
یک‌‌وقت‌ها / یه‌وقتا
یک‌وقت‌هایی / یه‌وقتایی
یک‌‌وقتی / یه‌وقتی
یک‌هو / یه‌هو

یادآوری:
واژه‌های قبل از کج‌خط صورت غیرشکسته است و واژه‌های بعد از کج‌خط صورت شکستۀ آن‌ها.

ببینید: فاصله‌گذاری ۳۳۵ واژه و عبارت «یک»دار.
#فاصله‌گذاری
سید محمد بصام
@Matnook_com
www.matnook.com

Matnook | ﻣﺘﻨﻮک

23 Jan 2025 18:51

«دستباف» یا «دستبافت»؟

۱) «اسم + بن مضارع» یکی از الگوهای ساخت‌واژی است که گاهی واژه‌هایی با معنای مفعولی از آن ساخته می‌شود (اسم، در این ساختار، ابزاری است که فعل با آن انجام می‌شود و به آن «کُنش‌ابزار» می‌گویند):
بخارپز: پخته‌شده با بخار؛
دستباف: بافته‌شده با دست؛
لگدکوب: کوبیده‌شده با لگد.
۲) «اسم + بن ماضی» یکی دیگر از الگوهای ساخت‌واژی است که از آن نیز واژه‌هایی با معنای مفعولی ساخته می‌شود (اسم در این مثال‌‌ها نیز کنش‌ابزار است):
دستبافت: بافته‌شده با دست؛
زربافت: بافته‌شده با زر؛
مردم‌نهاد: نهاده‌شده به‌دست مردم.
۳) «دستباف» و «دستبافت» هردو صفت مفعولی‌اند و می‌توانند با ارزش یکسان به‌ کار روند. اما بسامد «دستباف»، با استناد به پیکره‌های زبانی، بیش از ده‌برابرِ «دستبافت» است و از قدیم‌ترین زمان‌ها در معنای مفعولی به‌ کار می‌رفته‌است: حُلّۀ دستباف نیسان را / بُسَّدین پود و زمْردین تار است (مسعود سعد سلمان). بنابراین «دستباف» بر «دستبافت» ترجیح دارد.
۴) در لغتنامۀ دهخدا و فرهنگ بزرگ سخن (انوری)، «دستبافت» را به‌درستی به «دستباف» ارجاع داده‌اند؛ درصورتی‌که در فرهنگ فارسی (صدری افشار)، «دستباف» را به «دستبافت» ارجاع داده‌اند. در فرهنگ آوایی فارسی (گیتی دیهیم) نیز تنها «دستباف» و تلفظ‌های آن آمده‌است.
۵) این دو واژه را می‌توان با نیم‌فاصله هم نوشت: دست‌باف؛ دست‌بافت.
#واژه‌شناسی
سید محمد بصام
@Matnook_com
www.matnook.com

Matnook | ﻣﺘﻨﻮک

11 Mar 2025 17:25

فردا برای همه‌تون یه عیدی ویژه داریم که اعلام می‌‌کنیم... 🎁😊

Matnook | ﻣﺘﻨﻮک

09 Mar 2025 11:48

ویدیوهای دورۀ رایگان ویرایش همراه با ۵۰۰ فایل کمک‌آموزشی در کانال زیر بارگذاری شد: 👇
/channel/matnook_freeworkshop
همین الآن عضو شوید و برای دوستان خود هم بفرستید.
قلمتان جاوید.

سید محمد بصام
@Matnook_com
www.matnook.com

Matnook | ﻣﺘﻨﻮک

26 Feb 2025 11:49

«مثلاً» یا «مثلن»؟ تنوین یا «ن»؟
آیا می‌توانیم واژه‌های تنوین‌دار را با «ن» بنویسیم؟
داستان تنوین و پاسخ این پرسش‌ها را در این فایل صوتی بشنوید.
#املا_رسم‌الخط #متن‌آوا
سید محمد بصام
@Matnook_com
www.matnook.com

Matnook | ﻣﺘﻨﻮک

22 Feb 2025 08:53

🔺فریبا نقوی، ویراستار و کارشناس ارشد نگارش و ویرایش

🎞ویدئو سایر شرکت‌کنندگان:
@Matnook_01
🔰کانال مؤسسه در تلگرام:
@Matnook_com
instagram.com/matnook_com

Matnook | ﻣﺘﻨﻮک

20 Feb 2025 19:10

۴ شیوه‌نامهٔ کاربردی برای اهل قلم
مطابق با آخرین ویراست شیوه‌نامهٔ گروه متنوک

- شیوهٔ نگارش ضمیرهای شخصی¹ در فارسی رسمی (۶ قاعده)
- شیوهٔ نگارش ضمیرهای شخصی در فارسی گفتاری (۸ قاعده)
- شیوۀ نگارش فعل‌های ربطی² در فارسی رسمی (۱۰ قاعده)
- شیوهٔ نگارش فعل‌های ربطی در فارسی گفتاری (۱۰ قاعده)

۱) ضمیرهای شخصی: ـ‌‌م، ـ‌‌ت، ـ‌‌ش، ـ‌‌مان، ـ‌‌تان، ـ‌‌‌شان
۲) فعل‌های ربطی: ـ‌ام، ـ‌ای، ـ‌است، ـ‌ایم، ـ‌اید، ـ‌اند
#املا_رسم‌الخط
سید محمد بصام
@Matnook_com
www.matnook.com

Matnook | ﻣﺘﻨﻮک

20 Feb 2025 13:02

سلسله‌چالش‌های ویرایش گروه متنوک (۶)

در این ویدیوی آموزشی، که بخشی از دورۀ جامع ویرایش گروه متنوک است، با نوعی تقسیم‌بندی جدید از فعل مرکب و اهمیت آن در ویرایش و نگارش آشنا می‌شوید و یاد می‌گیرید چگونه فعل‌های مرکب را ویرایش کنید که جملۀ شما زودیاب و خوش‌خوان شود.

حتماً ببینید: ۶ نکته دربارۀ گیومه که شاید ندانید!
#دستورزبان #ویرایش_زبانی
سید محمد بصام
@Matnook_com
www.matnook.com

Matnook | ﻣﺘﻨﻮک

18 Feb 2025 17:24

۱۷۰ غلط‌ املایی رایج
(ستاره‌دارها نادرست‌اند.)

*آزوقه ← آذوقه
*آواکادو ← آووکادو
*احتزاز ← اهتزاز
*اختلاص ← اختلاس
*ارازل ← اراذل
*ارجینال / *اورجینال ← اریجینال / اریژینال
*ازدهام ← ازدحام
*استحظار ← استحضار
*اصراف ← اسراف
*اصطحکاک ← اصطکاک
*اطراق ← اتراق
*اظطراری ← اضطراری
*الحمدالله ← الحمدللّه
*الویت ← اولویت
*انشاللّه ← ان‌شاءالله
*انظباط ← انضباط
*ایدئال ← ایده‌آل
*بارگزاری ← بارگذاری
*بچه‌گانه ← بچگانه
*بح‌بح ← به‌به
*بحر خیابان ← بَر خیابان
*برخواستن ← برخاستن
*برگذاری ← برگزاری
*بزار / *نزار ← بذار / نذار (از «گذاشتن»)
*بغچه ← بقچه
*بلاخره / *بلخره ← بالاخره
*بنیان‌گزار ← بنیان‌گذار
*به قطع یقین / قطع به یقین ← به قطع و یقین
*بهبوهه ← بحبوحه
*به‌ذاته ← بذاته
*به‌رأی‌العین ← برأی‌العین
*به‌شخصه ← بشخصه
*به‌عینه‌ ← بعینه
*به‌نفسه‌ ← بنفسه
*بیافتد / *بیوفتد ← بیفتد
*بیافروزد ← بیفروزد
*بیاندازد ← بیندازد
*بیاندیشد ← بیندیشد
*بیانگارد ← بینگارد
*بیانگیزد ← بینگیزد
*بی‌مهابا ← بی‌محابا
*پاچه‌خواری ← پاچه‌خاری
*پلمپ ← پلمب
*پهباد ← پهپاد
*پیارسال ← پیرارسال
*تاس ← طاس
*ترجیه ← ترجیح
*تزئین ← تزیین
*تکنسین ← تکنیسین
*تکّه‌کلام ← تکیه‌کلام
*تِلورانس ← تولِرانس
*توجیح ← توجیه
*تورک ← تُرک
*توفان ← طوفان
*توو ← تو(ی)
*تهکّم ← تحکّم
*جذرومد ← جزرومد
*جناغ سینه ← جناق سینه
*چک‌نویس ← چرک‌نویس
*حاظر ← حاضر
*حتّاکی ← هتّاکی
*حدالامکان ← حتی‌الامکان
*حلیم ← هلیم
*حیات خانه ← حیاط خانه
*حیاط وحش ← حیات وحش
*خاروذلیل ← خواروذلیل
*خاستگاری ← خواستگاری
*خدمت‌گذاری ← خدمت‌گزاری
*خط‌مشی‌ای ← خط‌مشیی
*خلَع ← خلأ
*خوارش ← خارش
*دردودل ← دردِدل
*دغدقه ← دغدغه
*دقّ‌ودلی ← دقِّ‌دلی
*دمق ← دمغ
*دوبی ← دبی
*دوروزمانه ← دورِ زمانه
*دیدبان ← دیده‌بان
*راجبه ← راجع‌به
*راکتور ← رِآکتور
*رزالت ← رذالت
*رزل ← رذل
*رنگ‌‌و‌رو ← رنگِ رو
*روزمره‌گی ← روزمرّگی
*رییس ← رئیس
*زجّه ← ضجّه
*زخم‌وزبان ← زخمِ‌زبان
*زِرته / *ضِرته ← ضِرطه
*زِرس / *زِرص قاطع ← ضِرس قاطع
*زوزنقه ← ذوزنقه
*زیباشناسی ← زیبایی‌شناسی
*ژولای ← جولای
*سانتریفیوژ ← سانتریفوژ
*سایبان ← سایه‌بان
*سپاس‌گذاری ← سپاس‌گزاری
*سپرده‌گزاری ← سپرده‌گذاری
*سعی‌ای ← سعیی
*سئوال ← سؤال
*شکرگذاری ← شکرگزاری
*شئ ← شی‌ء
*ضَرّادخانه ← زَرّادخانه
*ضرب‌العجل ← ضرب‌الاجل
*ظل آفتاب ← زل آفتاب
*عبداله ← عبدالله
*عبدالهی ← عبداللّهی
*علاقمند ← علاقه‌مند
*علی‌رقم ← علی‌رغم
*عیاق ← ایاق
*غراضه ← قراضه
*غیره‌وذلک ← غیرذلک
*غیض ← غیظ
*فارق از ← فارغ از
*فالوعر ← فالوور / فالوئر
*فراقت ← فراغت
*فرفوژه ← فرفورژه
*فمنیست / *فمنیسم ← فمینیست / فمینیسم
*فن‌آوری ← فناوری
*فوش ← فحش
*فیثاغورث ← فیثاغورس
*قانون‌گزاری ← قانون‌گذاری
*قائله ← غائله
*قتل‌وعام ← قتلِ‌عام
*قوائد ← قواعد
*کج‌دارومریض ← کج‌دارومریز
*کشکِ‌بادمجان ← کشک‌وبادمجان
*کورد ← کُرد
*کوله‌بر ← کول‌بر
*لب‌تاب ← لپ‌تاپ
*لحجه ← لهجه
*لشگر ← لشکر
*مابه‌ازا ← مابِازا
*مارموز ← مارموذ
*ماکارانی ← ماکارونی
*مبداء ← مبدأ
*متالوژی ← متالورژی
*مثه ← مثِ
*محجوب‌به‌حیا ← مأخوذبه‌حیا
*مُحَیّا ← مُهَیّا
*محی‌الدین ← محیی‌الدین
*مخمسه ← مخمصه
*مذبور ← مزبور
*مرحم ← مرهم
*مشمول‌الذّمّه ← مشغول‌الذّمّه
*مصلّی تهران ← مصلّای تهران
*مضخرف ← مزخرف
*مطمعن ← مطمئن
*معزل / *معظل ← معضل
*ملات ← ملاط
*ملاحضه ← ملاحظه
*مَلقمه ← مَلغمه
*مناضره ← مناظره
*مِنَسّۀ ظهور ← مِنَصّۀ ظهور
*منشاء ← منشأ
*منظبط ← منضبط
*موزی ← موذی
*موقه ← موقع
*مهراب ← محراب
*مؤذّب ← معذّب
*میابد ← می‌یابد
*ـن (*حتمن و ...) ← ـاً (حتماً و ...)
*ناتور دشت ← ناطور دشت
*نسیب ← نصیب
*نیاندازد ← نیندازد
*نیوزلند ← نیوزیلند
*نئشه / *نشعه / *نعشه ← نشئه
*وحله ← وهله
*ـه‌ایی (*پروانه‌ایی و ...) ← ـه‌ای (پروانه‌ای و ...)
*هکّاکی ← حکّاکی
*یاروغار ← یارِ غار
*یهو ← یه‌هو (یک‌هو)
#املا_رسم‌الخط
سید محمد بصام
@Matnook_com
www.matnook.com

Matnook | ﻣﺘﻨﻮک

17 Feb 2025 17:43

۲ نکته دربارۀ نشانه‌گذاری نقل‌قول

نکتۀ اول:
اگر نقل‌قول مستقیم را پس از یک جملۀ مستقلِ فعل‌دار آوردیم،
۱) پس از آن جمله، دونقطه می‌گذاریم؛
۲) سپس نقل‌قول را در گیومه می‌آوریم؛
۳) و نشانۀ‌ پایانیِ نقل‌قول را داخل گیومه می‌گذاریم. مثال:
- امام علی می‌فرماید: «نوشتۀ تو رساترین سخنگو از جانب توست.»
- سیاستمداری گفته‌است: «ارزشمندترین استعداد این است که دو واژه به‌ کار نبریم وقتی تنها یک واژه کافی است.»

نکتۀ دوم:
اگر جمله‌ای را با «به‌ قول ...» و عبارت‌های مشابه آن آغاز کردیم،
۱) پس از آن عبارت، ویرگول می‌گذاریم؛
۲) سپس نقل‌قول را در گیومه می‌آوریم؛
۳) و نشانۀ‌ پایانیِ جمله را بیرون از گیومه می‌گذاریم. مثال:
- به‌ گفتۀ ارنست همینگوی، «مست بنویس، هشیار ویرایش کن».
- به نظر برخی از حکیمان، «نوشتۀ آدمی نشانۀ خرد و برتری اوست».
- به‌ قول معروف، «قطره‌قطره جمع گردد، وانگهی دریا شود».
#نشانه‌گذاری
سید محمد بصام
@Matnook_com
www.matnook.com

Matnook | ﻣﺘﻨﻮک

16 Feb 2025 16:28

دربارۀ واژۀ «ناطور»

«ناطور» واژه‌ای عربی و به معنای «پالیزبان و نگهبان کشتزار» است. املای *ناتور نادرست است. املای واژه‌ها را تنها باید از فرهنگ‌های معتبر گرفت و نباید آن‌ها را تغییر داد. با این حال، در ارجاع‌دهی، املای کتاب‌ها را ـ حتی اگر نادرست باشند ـ تغییر نمی‌دهیم و به همان صورت چاپی می‌نویسیم (املای اَسناد هویتی و حقوقی را نیز همچنین). پس اگر مثلاً از ناتور دشت (کتاب سمت راست در تصویر) نقل می‌کنیم، نباید این املای نادرست را ویرایش و اصلاح کنیم.
#املا_رسم‌الخط
سید محمد بصام
@Matnook_com
www.matnook.com

Matnook | ﻣﺘﻨﻮک

15 Feb 2025 13:49

سه قاعدۀ املایی

۱) واژۀ پایان‌یافته به «ء» (مانند «شیء» و «جزء») به‌علاوۀ «-ی» چگونه نوشته می‌شود؟ این‌گونه: شیئی، جزئی.

۲) واژۀ پایان‌یافته به «أ» (مانند «خلأ» و «مبدأ») به‌علاوۀ «-ی» چگونه نوشته می‌شود؟ این‌گونه: خلئی، مبدئی.

۳) واژۀ پایان‌یافته به «ی» به‌علاوۀ «-ی» چگونه نوشته می‌شود؟ این‌گونه: قوری‌ای،‌ مانتویی‌ای، قهوه‌ای‌ای،‌ تیزپِی‌ای.

«سعی» چطور؟ «سعی‌ای» یا «سعیی»؟ اینجا را ببینید.
#املا_رسم‌الخط
سید محمد بصام
@Matnook_com
www.matnook.com

Matnook | ﻣﺘﻨﻮک

06 Feb 2025 08:38

«هم‌زادپنداری» یا «هم‌ذات‌پنداری»؟
مسئله این است!
#واژه‌شناسی
سید محمد بصام
@Matnook_com
www.matnook.com

Matnook | ﻣﺘﻨﻮک

03 Feb 2025 08:31

از رفتار دیگران آزرده نشو، آگاه شو؛ آن‌ها در حال معرفی کردن خودشان هستند.

نکته:
۱) میان دو جمله‌ای که تضاد یا تقابلی را نشان می‌دهند ویرگول می‌گذاریم.
۲) میان دو جمله‌ای که دومی با اولی معنا می‌یابد نقطه‌ویرگول می‌گذاریم.
#نشانه‌گذاری
سید محمد بصام
@Matnook_com
www.matnook.com

Matnook | ﻣﺘﻨﻮک

31 Jan 2025 10:30

🎵 Une Femme Amoureuse
🎼 ترانه‌ای زیبا و خاطره‌انگیز از میرِی مَتیو (زادهٔ ۲۲ ژوئیهٔ ۱۹۴۶)، خوانندهٔ فرانسوی سبک پاپ، که آن را در سال ۱۹۸۰ اجرا کرده‌است.
#منهای_ویرایش
سید محمد بصام
@Matnook_com
www.matnook.com

Matnook | ﻣﺘﻨﻮک

30 Jan 2025 19:36

دربارۀ واژۀ «بربری»

«بربر» نام گروهی از هَزاره‌های مهاجر افغانستانی است که حدود ۱۳۰ سال پیش، از ناحیه‌ای به نام بربرستان یا هزاره‌جات، به ایران کوچ کردند و به «بربری» و «خاوری» معروف شدند («خاوری» یعنی «آن‌که از ناحیۀ شرق یا خراسان است»). آن‌ها نانی به نام «پنجه‌کَِش» می‌پختند که در ایران به «بربری» شهرت یافت. امروز نیز در برخی از شهرهای ایران به نان «بربری» «پنجه‌کش» می‌گویند.
#واژه‌شناسی
سید محمد بصام
@Matnook_com
www.matnook.com

Matnook | ﻣﺘﻨﻮک

23 Jan 2025 18:45

🔺نرگس بیگدلی، کارشناس مهندسی ICT، از کرج

🎞ویدئو سایر شرکت‌کنندگان:
@Matnook_01
🔰کانال مؤسسه در تلگرام:
@Matnook_com
instagram.com/matnook_com