جلسه سخنرانی در انجمن شارستان
با تشکر از آقای جمال رادفر
حکایت لوتی رجب (ملا رجب) دایره نواز
به روایت : استاد ابوالقاسم فقیری
پژوهشگر فرهنگ مردم ونویسنده کتاب های بی شمار در زمینه فرهنگ وادب مردم فارس ، فرصتی شد که به تازه گی با ایشان در منزلشان دیداری داشته باشم و گرچه این روایت را در آثار مکتوب ایشان سال ها پیش خوانده بودم ، اما از ایشان خواستم که باکلام خودشان این روایت مردمی را بیان کنند که خواهید دید .
استاد فقیری بعنوان چهره ماندگار فارس شناخته شده ودارای تالیفات بسیاری می باشند.
@khonyayejavid
با کانال خنیای جاوید همراه باشید
کتاب جدید استاد ابوالقاسم فقیری توسط بنیاد فارس شناسی منتشر گردید.
Читать полностью…
خاتون خانه ام به فرمان حق ترکمان کرد
شمع خانه ام خاموش شد
ابوالقاسم فقیری
☘ ☘ برگی از تقویم تاریخ ☘ ☘
۱۷ دی سالروز درگذشت بیژن سمندر
( زاده ۱۱ خرداد ۱۳۲۰ شیراز – درگذشته ۱۷ دی ۱۳۹۷ آمریکا ) شاعر، ترانه‌سرا و نوازنده تار
سمندر، دوره دبستان تا کارشناسی را در شیراز گذراند و با اعزام برترین دانش‌آموزان به اردوی رامسر و برگزاری مسابقات کشوری در آن محل، هرسال تحصیلی در یک رشته اول شد. سال نخست مقام نخست در مسابقه خوشنویسی، سال دوم مقام نخست در مسابقه ادبیات، سال سوم مقام نخست مسابقه موسیقی و اعزام به اروپا را به‌دست آورد.
او به‌همراه برادرانش کاووس و سیروس، گروهی به‌نام «گروه برادران سمندر» را تشکیل داد. آنها در این گروه به‌نواختن ساز و شعر و ترانه‌خوانی می‌پرداختند.
سمندر، دکتری ادبیات از دانشگاه تهران گرفت و نیز با توجه به علاقه‌اش به‌هنر، دکترای معماری را، از واشینگتن، دی.سی. دریافت کرد.
او بنیانگذار سرودن شعر به‌گویش شیرازی بود. پرآوازه‌ترین سروده او برای مردم شیراز این سروده است: «اِی شهر شاعر پَروَرو، شیراز از گل بهتَرو، کو شاعِرو، کو دِلبَرو، کو ساقی‌و، کو ساغَرو.» از کتاب‌هایش با گویش شیرازی می‌توان از مجموعه شعر و تفسیر با عنوان‌های شعر شیراز و شعر شهر نام برد. به‌گفته او، "بهتر است اکنون درمورد خود پژوهش کنیم و اثر به‌جا بگذاریم تا بعدها خارجی‌ها درمورد ما پژوهش کنند" که البته این کنایه از برگردان و رمزگشایی خط میخی توسط خارجی‌ها بود.
وی پس از انقلاب به آمریکا مهاجرت کرد و در آنجا شیوه تازه‌ای در شعر ایرانی بنیاد نهاد و نشانه آن کتاب میکس شعر است که هر بیت آن از یک مصراع پارسی و یک مصرع انگلیسی تشکیل شده‌است. او در آمریکا دکترای رشته حقوق خاورمیانه و آسیا را دریافت کرد.
انتشارات کتاب گویا به‌مناسبت چهار دهه کنش هنری او، مراسم یادبودی باعنوان ایران خلیج فارس (Iran Persian Gulf) در تاریخ ۱۵ ژانویه ۲۰۰۵ در دانشگاه کالیفرنیا، لس‌آنجلس، تالار فروید به‌گردانندگی هما سرشار، با سخنان جمال عابدی، عباس توفیق، کورش امیرجاهد و کیخسرو بهروزی برگزار کرد. سمندر به‌علت بیماری به‌سختی توانست در این مراسم شرکت کند.
اشعار سمندر توسط بسیاری از خوانندگان اجرا شده است. از پرآوازه‌ترین آنها که رکورد بیشترین ترانه خوانده شده توسط خوانندگان حرفه‌ای را دارد ترانه گل سنگم بود که توسط بیش‌از چهار خواننده خوانده شده‌است که می‌توان از بین آنها، هایده و اِمِل‌سایِن "خواننده تُرک" را نام برد.
بیژن سمندر در ۷۷ سالگی درگذشت.
به دنبال مرگ بیژن سمندر، مراسم بزرگداشتی با نام «کوچ شاعر، شعر شهر» در تالار حافظ شیراز به‌همت مرکز اسناد و کتابخانه ملی فارس، انتشارات نویدگویی شیراز، اداره ارشاد استان فارس و هماهنگی خانواده او باحضور ادبا و شعرا و فرهیختگان شیرازی و خانواده بیژن سمندر برگزار شد.
#برگی_از_تقویم_تاریخ
شهر پر از ماجراست
آری دواجان
شهر پراز ماجراست
موسیقی:
ماهان فرزاد، علی ساکت یزدی
@rezamahdavi51.
یکسال گذشت
یاد ونام استاد پرویز خائفی گرامی باد
روحش شاد
شیرازی های مهربان
استاد یدالله طارمی بومی سرای شیرین سخن شهرمان تنهایمان گذاشت
پیشکش به همه ی شیرازی هایی
که هنوز دلشان برای شیراز می تپد.
ابوالقاسم فقیری
شیراز بی انباز
شیرازیعنی،همین یک گله جا
من شیراز را.......
به هیچ اقلیمی عوض نمی کنم
ازشربت خانه
خیال انگیز شیراز"۱"
قدحی شربت ناب نسترن
همراه با بلور های برف
کوه سترگ دراک"۲"
به من ارزانی دارید
پیمان می بندم
تابستانی را
همراه وهمساز با شما
به شادی بنشینم
همتی خوبان
تادل به نشاطی را
ازسرنو،با مردم شیرازآشتی دهیم
ساز ونقاره چی ها را بگویید
رُوچوپی بنوازند"۳"
دخترم
دستمال هایم را آماده کن
شیراز اردیبهشت
۹۱
۱-اشاره ایست به این ترانه ناب شیرازی
قد وبالات به سرو ناز مونه
دوچشمونت باز مونه
لب ودندون شیرینی که داری
به شربت خونه شیراز مونه
۲-دراک،-DERAKکوهی است در سمت غرب شیراز
۳-رُوROW-آهنگ،مقام روش خوانندگی محلی
۴-چوپیCUPi-نوعی رقص روستایی
جشن سبزده بدر درشیراز
شیرازیان از صبح دوازده فروردین به فکر آماده کردن خود برای رفتن به سیزده به در می افتند. صبح روز سیزده نوروز خانواده ها انفرادی یا اکثراً دسته جمعی به بیرون شهر می روند از جمله جاهای مورد توجه شیرازی ها می توان از باغ های سرسبز قصردشت ، دشت ارژن ، بندامیر، دریاچه مهارلو، اطراف کواروصحراهای سرسبز اطراف شیراز نام برد.
رسم است که شیرازی ها سبزه های نوروزی را با خود بیرون برده وبه آب روان می دهند.دختران از شب قبل یک نخ تابیده ابریشم هفت رنگ را به کمر می بندند وصبح سیزده ، پیش از طلوع آفتاب پسر بچه نابالغی را وادار می کنند که گره از کمرشان باز کند تا بختشان گشوده شود.هم چنین رسم است که دختران دم بخت درحالی که حبه قندی را لای علف نهاده ، علف را گره می زنند وچنین می خوانند:
سیزده بدر سال دگر
خونه شوهر بچه بغل
اومه ، اومه
به این نیت که گره از بختشان باز شود وبه سلامتی به خانه شوهر بروند. جوان ها دراین روز بازی های مخصوص به خوددارندکه از همه مهم تر آبرک خوردن ( تاب خوردن ) است .
از خوراکی های مورد توجه شیرازی ها دراین روز باقله پلو با دوغ وکره محلی است .عصرهم شامی با کاهو و سرکه می خورند.
@abolghasmfaghiri
#در خانه می مانیم
انجمن ایرانشناسی *شارستان* برگزار می کند:
* سومین جلسه از *یادنامه های شارستان*
*« استاد ابوالقاسم فقیری»*
*نگاهی بر ادبیات فولکوریک در فارس*
* سخنران: استاد ابوالقاسم فقیری
معلم، نویسنده، پژوهشگر و پیکسوت ادبیات فولکوریک فارس
* شنبه ۲۶ آبان ماه، ساعت ۱۷
آدرس:بلوار بعثت، پارک بعثت، فرهنگسرای هنر
شماره سوم شیراز نامه همراه با مطالب خواندنی
Читать полностью…
*معرِف از معرَف اجلی باید!*
_یادداشتی بر متن استاد ابوالقاسم فقیری / روزنامه عصر مردم ۱۴۰۲/۶/۸_
به‌راستی تو از اهالی کدام فصلی که زادروزت در زمستان است و امروز هشتاد و ششمین قبای تابستانی را ازتن برون می‌کنی؟
مادرت نیست اما من برایت وان‌یکاد می‌خوانم که چشم بد از تو دور باشد و دعای نیک بر تو ارزانی.
یادت هست برگ نخست از امیرارسلان را که می‌خواندی؟ کتاب بوی گِل می‌داد و اتاق بوی گُل.
چه خوش اقبال بودیم ما که تو قلم را به‌دست گرفتی و نهر نوشتن را جاری ساختی تا داستان‌هایی که بر قلۀ قاف یخ زده بودند آب شوند و از دوردستان و دیردستان به زمین‌های تشنۀ ما برسند.
ای باغ‌بان؛ چه ضمادی بر پینۀ دستانت آغشته‌ای که از آنها مهربانی می‌تراود و عطر عشق بر هر سری که تو نوازش فرمودی جاودانه می‌شود؟
مگر درخت نارنج حیاطتان ریشه به کدامین بهشت دوانده که چهار فصلتان بهار است و مگر چه شاه‌دانه‌ای در باغ‌چه می‌افشانید که هر گنجشک که نوک بر خاک می‌زند به هزاران بدل می‌گردد؟
مگر نان معلمی خوردی که هر کلامت آیه‌ای بی‌همتاست برای روشن کردن کوره‌راه‌های دور؟
مگر روی سپیدت می‌گذارد که چشممان به موی سپیدت بیفتد، مگر بخت بلندت رخصت می‌دهد که قامت در راه عشق خمیده‌ات را بنگریم؟
چه تیرها که از چلۀ قلم رها کردی و آرش‌وار مرز‌های فرهنگ شیراز را گسترانیدی. دستی به پیشانی بکش که آب رویت آبروی شیراز است.
بوسه بر دستان لرزانت که ستون‌های سترگ و استوار می‌آفرینند.
نوازش قلمت مرا سایۀ همایون هماست که مگسی را که تو پرواز دهی شاهینی است.
_پیشکش به استاد ابوالقاسم فقیری که عمرش را برای فرزندان این سرزمین وقف کرد و چراغ داستان‌نویسی و فرهنگ و ادب را روشن نگاه داشت._
مهدی میرعظیمی
۱۳ شهریور ۱۴۰۲
شیراز
لطفا دوستانتان را از راه پیوند زیر به کانال *رادیو یک صفحه‌ای* دعوت کنید:👇
https://chat.whatsapp.com/KcP6szk9uvC3YpiJBqpazZ
سید احمد وکیلیان پژو هشگر فرهنگ مردم در گذشت روحش شاد
Читать полностью…
جوانی
دیر زمانی
پرنده ای بودم
که خستگی را نمی شناختم
تن به پروازهای بلند می دادم
همراه با شیرینی های شباب
در بست در خدمت جوانی بودم
خاطره خوش آن روز ها را
این زمان
حتی در خواب هم نمی بینم!
اکنون مدتی است
که جوانیم را گم کرده ام!
شما عابرین کوچه های
خاطره انگیز شیراز
در گلگشت روزانه تان
جوانی من را ندیده اید؟!
ابوالقاسم فقیری
ابو القاسم فقیری
کجا شهری چنین دلباز میشه
کجا سروی چو سرو ناز میشه
غم ودردی اگه دارید به سینه
دواش پیدا توی شیراز میشه
در وابستگی به "شیراز"نکاتی برایتان فراهم اورده ام که می خوانید:
شیراز:نوم خدا یک پارچه نمک
رنگ شیراز:سبز
مزه شیراز:دندان گیر وخوشمزه وبه یاد ماندنی
بهار شیراز:طرب انگیز ونافه گشای
مردم شیراز:بی قضا،دل به نشاط،وآشنا به محبت
ویژگی چشم گیر مردم شیراز: باغ،سبزه،گل،آب روان،ومحبت را می فهمند.
زیبایی دل چسب شیرازی ها:
سفید سفید صد تومن
سرخ وسفید سیصد تومن
همی که رسید به سبزه،هر چی میگی میارزه
آبروی ماندگار شیرازی ها:حضرات همیشه ماندگارسعدی وحافظ
شعر شیراز:زیبا وحسرت انگیز
قدیمترین مهمان شیراز:
آقاشاه چراغ
موسیقی محلی: ناب،ماندگار ،دلپذیر
واسونک:ایجاد کلی خاطره ماندگار در آدمی
غذای سنتی شیراز:کلم پلوبا روغن خوبو
شیرینی شیراز:کلوچه ومسقطی
نوشیدهای شیراز:انواع عرقیجات معطر
پالوده شیراز:جگرت وحال میاره
آب وهوای شیراز:دلپذیر وگاهی حسرت برانگیز خاصه در اردیبهشت
صبحانه سنتی شیراز:آش سبزی همراه با نان سنگگ داغ
گویش شیرازی:ارثیه قابل احترام شیرازی ها،،ها کاکو
بهار نارنج:عزیزترین مهمان فروردین شیراز
باغ های شیراز:
نگو کاکو....دلم واسشون می سوزه
عزیزم باغ بودم جای تو خالی
بدل مشتاق بودم جای تو خالی
عزیزونِ همه در باغ بودن
عزیزم تو نبودی جای تو خالی
از ترانه های محلی شیراز
چشم گیر ترین گل خودمانی شیراز:گل لاله عباسی(به این گل در شیراز گل مرد می گویند)
ماندنی ترین خلق وخوی شیرازی ها :مهمان نوازی
بدترین خلق وخوی شیرازی ها:غریب نوازی وخودی گدازی!
ونکته پایانی:
من وتو می رویم شیراز می مونه
شکیل ومقبول وطناز می مونه
زچشم بد نگهدارش خدایا
یقین دارم سرا پا ناز می مونه
شیراز اردیبهشت۱۴۰۱
پیشکش به همه شیرازی هایی که هنوز دلشان برای شیراز می تپد
فصلنامه فرهنگ مردم
ویژه نامه شیراز منتشر شد
https://www.instagram.com/tv/CMopiFQnH3_/?igshid=k3mf8xeemduq
Читать полностью…
۱۱ خرداد زادروز بیژن سمندر
( زاده ۱۱ خرداد ۱۳۲۰ شیراز – درگذشتهٔ ۱۷ دی ۱۳۹۷ آمریکا ) شاعر، ترانه‌سرا و نوازنده تار
بیژن سمندر، دبستان تا کارشناسی را در شیراز گذراند. آغاز درخشش او در دبیرستان سلطانی شیراز، با راهنمایی‌های علی‌محمد کامرانی، معاون آن هنگام دبیرستان که دایی او نیز بود آغاز شد. با توجه به اعزام برترین دانش‌آموزان به اردوی رامسر و برگزاری مسابقات کشوری در آن محل، او در هر سال تحصیلی در یک رشته در ایران اول شد. سال نخست مقام نخست در مسابقهٔ خط و خوشنویسی در سراسر ایران؛ سال دوم مقام نخست در مسابقهٔ ادبیات در سراسر ایران؛ سال سوم مقام نخست مسابقهٔ موسیقی در سراسر ایران و اعزام به اروپا را به‌دست آورد.
او در سال‌های جوانی به همراه برادران خود کاووس و سیروس سمندر و برخی دیگر گروهی به نام «گروه برادران سمندر» را تشکیل داد. آنها در این گروه به نواختن ساز و شعر و ترانه‌خوانی می‌پرداختند. در این گروه، بیژن، تار، سیروس، فلوت، و کاووس که بعدها کارشناس هنرهای زیبا شد تنبک می‌نواخت.
سمندر، مدرک دکتری خود را در رشتهٔ ادبیات در دانشگاه تهران کسب کرد. با توجه به علاقهٔ به هنر، دکترای معماری خود را در شهر واشینگتن، دی.سی. دریافت کرد.
او بنیانگذار سرودن شعر به گویش شیرازی بود. پرآوازه‌ترین سروده او برای مردم شیراز این سروده است: «اِی شهر شاعر پَروَرو، شیراز از گل بهتَرو، کو شاعِرو، کو دِلبَرو، کو ساقی‌و، کو ساغَرو.» از کتاب‌هایش با گویش شیرازی می‌توان از مجموعه شعر و تفسیر با عنوان‌های شعر شیراز و شعر شهر نام برد که هر دو اثری پژوهشی و کاوشگرانه در فرهنگ عامیانهٔ مردم شیراز است. به گفته خود او، "بهتر است اکنون درمورد خود پژوهش کنیم و اثر به جا بگذاریم تا بعدها خارجی‌ها درمورد ما پژوهش کنند" که البته این کنایه از برگردان و رمزگشایی خط میخی توسط خارجی‌ها بود.
وی پس از انقلاب به آمریکا مهاجرت کرد و در آن کشور شیوهٔ تازه‌ای در شعر ایرانی بنیاد نهاد و نشانه آن کتاب میکس شعر است که هر بیت آن از یک مصراع پارسی و یک مصرع انگلیسی تشکیل شده‌است. او در آمریکا دکترای رشته حقوق خاورمیانه و آسیا را دریافت کرد.
انتشارات کتاب گویا به‌مناسبت چهار دهه کنش هنری او، مراسم یادبودی با عنوان ایران خلیج فارس (Iran Persian Gulf) در تاریخ ۱۵ ژانویهٔ ۲۰۰۵ میلادی در دانشگاه کالیفرنیا، لس‌آنجلس، تالار فروید به گردانندگی هما سرشار، با سخنان جمال عابدی، عباس توفیق، کورش امیرجاهد و کیخسرو بهروزی برگزار کرد. سمندر به‌علت بیماری به‌سختی توانست در این مراسم شرکت کند.
اشعار بیژن سمندر توسط بسیاری از خوانندگان اجرا شده‌اند. از پرآوازه‌ترین آنها که رکورد بیشترین ترانه خوانده شده توسط خوانندگان حرفه‌ای را دارد ترانه گل سنگم است که توسط بیش‌از چهار خواننده خوانده شده‌است که می‌توان از بین آنها اِمِل سایِن (خوانندهٔ تُرک) و هایده را نام برد.
بیژن سمندر در ۷۷ سالگی درگذشت.
به دنبال مرگ بیژن سمندر در تاریخ ۹ بهمن ۱۳۹۷ مراسم بزرگداشتی با نام «کوچ شاعر، شعر شهر» در تالار حافظ شیراز به همت مرکز اسناد و کتابخانه ملی فارس، انتشارات نوید گویی شیراز، اداره ارشاد استان فارس و هماهنگی خانواده او با حضور ادبا و شعرا و فرهیختگان شیرازی و خانواده بیژن سمندر برگزار شد.
مراسم سیزده بدر
دراین روز اکثر مردم طبق یک سنت دیرینه سعی می کنند از خانه ها بیرون زده به دامان طبیعت سرسبز پناه ببرند وروزی را به شادی به شام برسانند.
اندیشه نحسی عدد سیزده از کجا پیدا شده ، درست معلوم نیست ، ولی نظریه هایی درباره آن اظهارمی شود. باید دانست که نحوست عددسیزده موضوعی است که از دیرزمان درفرهنگ های کهن مطرح بوده وبه نظر میرسد که بعضی از حوادث بزرگ کیهانی دراین روز اتفاق افتاده است . نحسی عددسیزده مربوط به ایرانی ها نیست ، مردم سرزمین های دیگر هم این باور را دارند. دربعضی از نقاط کشور آن قدراز عددسیزده وحشت دارند که به هنگام شمارش چون به سیزده میرسند به جای آن واژه " زیاده " را به کار می برند.وشماره منازل را ۱+۱۲ می نویسنددکتر بهرام فره وشی استاد دانشگاه درمورد سیزده نوروز می گوید: گویا سه یا چهارهزارسال پیش زمین لرزه بسیار شدیدی رخ داد که موجب مرگ عده بسیاری ازمردم گردیده ، این حادثه که شرح آن در" تورات " و" اوستا" هم آمده درسیزدهمین روز بهار سال خورشیدی که این سال رامصری هم داشتند اتفاق افتاد.به همین سبب مردم فکر می کردند که هرسال دراین روز زمین لرزه اتفاق می افتدوبه همین مناسبت از خانه های خود خارج می شدند وبه دشت وبیابان می رفتند تا نحوست سیزده را از خودبه درکنند. هنوز این آیین بر قراراست .نحوست عدد سیزده نیز از همین جا دراعتقاد مردم نه تنها ایران بلکه اقوام سامی وهندواروپایی جا گرفت .
درکتاب فرهنگ اساطیر تالیف دکتر محمد جعفر یاحقی درباره جشن سیزده به در نکات جالبی آمده است :
" بسیاری از مراسمی که درجشن سیزده به در درایران برگزار می شود. معانی اساطیری وتمثیلی دارد. شادی وخنده دراین روز به معنی فرو ریختن اندیشه های تیره وپلیدی است .دراوستا آمده به آب افکندن سبزه های تازه رسته ، نشان دادن فدیه به ایزدآب یا " ناهید"است ، گره زدن سبزه برای بازشدن بخت تمثیلی از پیوند زن ومرد برای تسلسل نسل هاست . رسم مسابقات برد وباختی به ویژه اسب دوانی ، یادآور کشمکش ایزدباران ودیو خشکسالی است .
ادامه دارد....
@abolghasmfaghiri
#درخانه می مانیم
