-
﷽ @Aghayednet_bot 🌐Www.aghayed.net http://Instagram.com/aghayednet
🎧رساله در رد جمله مشهور «بسیط الحقیقة کل الأشیاء» و رد شبهه از مسئله اسماء الله و از مسئله رابطه میان خالق و مخلوق
🔸از آثار عالم ربانی مرحوم حاج میرزا محمدباقر شریف طباطبائی اعلی الله مقامه
📜فهرست مطالب
🔹رد جمله مشهور بسیط الحقیقة کل الاشیاء 01:09
🔹رد شبهه از مسئله اسماء الله 25:45
🔹رد شبهه از مسئله رابطه میان خالق و مخلوق 29:29
🔸فایل کتاب: اینجا
@AghayedNet
🔺فتوایی از مرحوم شیخ احمد اَحسائی اعلی الله مقامه به‌خط و مهر ایشان
🔸استفتاء من الشیخ المرحوم الأحسائي بخطه ومختومة بخاتمه
@AghayedNet
🔺تصویر عالم ربانی مرحوم شیخ احمد اَحسائی رفع الله شأنه
در موزه دولتی گرجستان (کتاب فراسوی مه، ص ۴۹)
@AghayedNet
🔺اشعاری از مرحوم علینقی اَحسائی در رثاء پدر بزرگوارش مرحوم شیخ احمد اَحسائی (برگرفته از نسخه خطی دیوان مرحوم شیخ علی نقی احسائی)
▪️۲۱ ذوالقعده (و طبق نقلی ۲۲) رحلت مرحوم شیخ احمد احسائی است.
@AghayedNet
🔺حج و اسرار باطنیِ آن
گزیده‌ای از بیاناتِ مکتبی در زمینه اسرار باطنی مناسک حج
@AghayedNet
✔️🔻امتیازات زیارت حضرت رضا علیه‌السلام
١. مطابق تحقیق عالم ربانی مرحوم شیخ احمد احسائی اعلی الله مقامه اصل در ثواب و اجرِ زیارت معصومین علیهم‌السلام یکسان‌بودن ثواب زیارت است: الاصل التساوی؛ کل ما جری لأولهم یجری لآخرهم. اما اسباب خارجه (خارج از زیارت) در زیادتی اجر و ثواب زیارت تأثیر دارد.
٢. درباره زیارت حضرت رضا علیه‌السلام ثواب‌هایی رسیده و طبق روایاتی، زیارت ایشان از سایر ائمه افضل است. حضرت کاظم علیه‌السلام فرمودند: و اقربهم حبوة زوار قبر ولدی علی صلی الله علیه. این ثواب‌ها و این افضلیت، به علت همان اسباب خارجه است. مثل علتِ غربت و دوریِ مشهد (محل شهادت) ایشان و اینکه خواص شیعه آن حضرت را زیارت می‌کنند.
٣. حضرت رضا علیه‌السلام را کسانی زیارت می‌کنند که از سرزنش و طعنه دشمنان ابائی ندارند. چنین کسانی «خواص» هستند؛ اگرچه جاهل باشند. مراد از «خواص» در اینجا غیر از معنای مصطلح آن است. معنای اصطلاحی «خواص» عارفون و اهل بصیرت عالیه هستند. اما در این موضع، منظور قائلین به امامت حضرت رضا علیه‌السلام و سائر ائمه علیهم‌السلام تا حضرت مهدی عجل الله فرجه هستند حتی اگر از نظر علمی در سطح پایین باشند و جاهل قلمداد شوند.
۴. یکی دیگر از علت‌های افضلیت زیارت حضرت، دوری راه و تحمل مشقت راه است برای آنانی که به زیارت ایشان می روند. «خواص» سختی سفر را بر خود هموار کرده و به زیارت ایشان مشرف می‌شوند.
۵. آنچه ذکر شد، دو علت بود در فضیلت و امتیاز زیارت حضرت رضا علیه‌السلام «به اعتبار زائر».
اینک به وجه امتیاز زیارت حضرت رضا علیه‌السلام «به اعتبار مَزور» اشاره می‌شود.
۶. حضرت رضا علیه‌السلام دور از مَسقط رأس و زادگاه خود دفن شده‌اند و در غربت و دور از اهل و نزدیکان. این شرایط سبب به فراموشی سپرده شدن است و خاموش‌شدن نور. اگر ثواب زیارت ایشان با سایر ائمه یکی بود، در واقع زیارت ایشان و ثواب آن نسبت به سایر ائمه ناقصه بود؛ زیرا در مسیر زیارت ایشان مشقت‌ها تحمل می‌شد. البته اصل زیارت ائمه، در ثواب یکسان است (الاصل التساوی) ولی زیارت حضرت رضا علیه‌السلام مزایایی دارد که در زیارت دیگر از معصومین علیهم‌السلام نیست که به علل آن اشاره شد (دو علت به اعتبار زائر و یک علت به اعتبار مَزور.)
به ویژه وجه و علت اخیر که غریب و وحید و بعید بودن ایشان علیه‌السلام است که سبب فراموش شدن و نعوذبالله مساوی با دیگر مردم شدن است. زیرا دیگران (مردم) در شرایط دوری و غربت و وحدت فراموش می‌شوند.
٧. ازاین رو حکمت الهی بر این جاری شد که نور این بزرگوار تمام باشد و یادش فراگیر گردد و شأنش آشکار شود. پس این سفارش و تشویق فراوان بر زیارت حضرت رضا علیه‌السلام صادر شد که جبرِ کسری باشد بر آنچه بر این بزرگوار وارد آمده است.
٨. اگر گفته شود اینکه خواص، حضرت رضا علیه‌السلام را زیارت می‌کنند ممکن است که غیر خواص هم ایشان را زیارت کنند. یا اگر گفته شود اینکه مضجع شریف حضرت دور است و مسافت زیاد و مشقت راه هم هست، این مسائل نسبت به بعضی از شیعه است و برای بعضی مشقتی نیست؛ چراکه در مشهد مقدس یا حومه آن ساکن هستند. اینها برای زیارت عتبات دیگر باید مشقت بکشند و به زیارت بروند...
٩. پاسخ می‌دهیم خطابات شرعیه عامه (عمومی) و لوازم آنها، همه مطابق امورِ غالبه و ابتدائیه است.
در اشکال اول می‌گوییم غالب زوار حضرت رضا علیه‌السلام «خواص» هستند به خلاف زائران دیگر معصومین علیهم‌السلام و در اشکال دوم می‌گوییم این خطاب در ابتداء که صادر شد، درباره کسانی گفته شد که به اعتاب دیگر معصومین علیهم‌السلام نزدیک هستند و به عتبه حضرت رضا دورند.
آن هنگام که این روایت صادر شد، کسانی که نزدیک به مضجع حضرت رضا علیه‌السلام بودند، اندک بودند. و الان که زیاد هستند، سبب انقلاب و دگرگونیِ حکم نمی‌شود؛ چراکه خطاب شرعی عام است و مطابق امور ابتدائیه بیان شده و تغییر نکرده است.
@AghayedNet
✔️🔻اشاره به ذکر فضیلت اول ما خلق الله بودن رسول‌الله در اذان و بعداز آن
💠بخش دوم
در کتاب فی علم الکلامِ احمد محمود صبحی آمده است:
«...و تسللت الفکرة الی احدی العبارات التی زیدت علی الاذان: یا اول خلق الله» (ج٢، ص٧٧)
و در کتاب التفسیر الصوفی الفلسفی للقرآن الکریم در ذیل آیه شریفه «و انا اول المسلمین» آمده است:
«[...] و قوله الی الصحابی جابر: اول ما خلق الله نور نبیک یا جابر [...] و یقال فی الاذان: یا اول خلق الله و خاتم رسل الله.» (ج١، ص٢٢٨)
شبیه این تعبیر نیز در بعضی کتب نقل شده و آن تعبیر «محمدٌ و علیٌ خیر البشر» در اذان شیعه است.
ناصر خسرو در کتاب وجه دین این موضوع را گزارش داده است. وی فصول اذان را چنین ثبت کرده است:
«اشهد ان لا اله الا الله اشهد ان لا اله الا الله اشهد ان محمداً رسول الله اشهد ان محمداً رسول الله اشهد ان علیاً ولیّ الله اشهد انّ علیاً ولیّ الله حیّ علی الصلوة حیّ علی الصلوة حیّ علی الفلاح حیّ علی الفلاح حیّ علی خیر العمل حیّ علی خیر العمل محمدٌ و علیٌ خیرُ البشر محمد و علی خیر البشر الله اکبر الله اکبر لا اله الا الله دو مرتبه بگویند تمام.»
ابن‌عدیم عمر بن احمد نیز در کتاب بغیة الطلب فی تاریخ حلب، در شرح حال حسین بن علی بن محمد معروف به اَمیرکا آورده است که وی در سال ٣۴٧ در حلب میهمان سیف‌الدوله شد:
«و هو اول من اذّن فی اللیل و قال فی اذانه: محمد و علی خیر البشر.» (ج۶، ص٢٧٠١)
ابن‌بطوطه در سفرنامه خود، توصیفی از شهر قطیف نگاشته و اشاره کرده روافض در اذان خود این جمله را می‌گویند. عبارت او چنین است:
«ثم سافرنا الی مدینة القطیف و ضبط اسمها بضم القاف کأنه تصغیر قَطف و هی مدینة کبیرة حسنة ذات نخل کثیر یسکنها طوائف العرب، و هم رافضیة غلاة یظهرون الرفض جهاراً لایتقون احداً. و یقول مؤذنهم فی اذانه بعد الشهادتین: اشهد ان علیاً ولیّ الله، و یزید بعد الحیعلتَین: حیّ علی خیر العمل و یزید بعد التکبیر الاخیر: محمد و علیّ خیر البشر مَن خالفهما فقد کفر.» (تحفة النظار فی غرائب الامصار و عجائب الاسفار، ج٢، ص١۵٣)
این موضوع در کتب متعددی ذکر شده و در این فرصت به این مقدار اکتفا می‌کنیم و اشاره می‌کنیم درباره نوشتن این جمله بر مناره‌ها و مسجدها حکایت‌های مختلفی نوشته‌اند و نزاع‌هایی در حکّ این عبارت نقل کرده‌اند و درباره حذف آن از اذان نیز گزارش‌هایی موجود است. (تاریخ دمشق، حمزة بن اسد ابن‌قلانسی، ج١، ص٣۶۴ و...)
به هر روی بیان کتاب مبارک ارشاد درباره شهادت به اول ما خلق الله بودن رسول‌خدا در اذانِ اهل سنت یا بعداز اذان، در بعضی منابع آمده است و به‌نظر می‌رسد طیفی از سنّیان که تعصب وهابی‌گری نداشته‌اند این جمله و شبیه آن را می‌گفته‌اند. امروزه هم به‌عنوان دعاء و صلوات بر حضرت پس‌از اذان گفته می‌شود و مناقشه‌هایی پیرامون آن میان علماء اهل سنت وجود دارد.
@AghayedNet
✔️در باب زیارتِ انشائی درباره حضرت معصومه علیهاالسلام
🔸در لینک زیر:
http://www.aghayed.net/qom/
✔️🔻علم‌الفضائل و محکمات و تصریحات بزرگان دین
🔹قسمت دوم و پایانی
۳. عالم ربانی مرحوم حاج میرزا محمدباقر شریف طباطبائی اعلی الله مقامه در رساله توضیح با استفاده از کلیدواژه «بازار مسلمین» ملاک بیاناتشان در علم‌الفضائل و دیگر عقاید اسلامی و ایمانی را چنین معرفی می‌کنند:
«مراد ما در هر مسئلهای كه بيان كرده‌ايم آن چيزی است كه در بازار مسلمين و مساجد و محافلشان معروف است كه ضرورت مسلمين و مؤمنين باشد. همان است مراد ما از بيان ما و هركس غير از آن معروف را از بيان ما فهميد مراد ما را نفهميده خواه در معاد جسمانی يا در معراج جسمانی يا در فضائل ائمه طاهرين علیهم السلام يا در ساير مسائلی كه حقيقت آن را بيان كرده‌ايم.»
۴. آخرین نمونه را قاعده مرحوم آقای کرمانی اعلی الله مقامه در خاتمه رساله شش فصل قرار داده و با این عبارات این یادداشت را به پایان می‌رسانیم:
«چون معاندين دروغ بسيار بر اين خادم مؤمنين می‌بندند قاعده‌ای به طور اختصار عرض می‌کنم بعد از اين آنچه می‌شنويد به اين قاعده بسنجيد اگر با آن راست آيد قول من است و اعتقاد من والا من از آن قول بيزارم.
و آن قاعده اين است که اگرچه آنچه نسبت می‌دهند به من مطابق کتاب خدا و سنت رسول و ضرورت مسلمين يا ضرورت مذهب شيعه يا اجماعی علماء شيعه است آن قول من است و به آن معتقدم و اگر مخالف يکی از آنهاست آن قول من نيست و معتقد به آن نيستم.
اين ميزان در دست شما باشد و آنچه نسبت به اين حقير دهند به اين ميزان بسنجيد و حق را از باطل تميز دهيد و همين چند کلمه که در اين رساله ذکر شد اگرچه به طور اختصار بود از برای اهل انصاف و تديّن کافی است. در خانه اگر کس است يک حرف بس است.»
@AghayedNet
▪️ساعد الله قلبک یا بقیة‌الله فی مصیبة جدک المظلوم جعفر بن محمد الصادق علیهماالسلام
🔺شعر از مرحوم قوام العلماء
@AghayedNet
🔺🎙فایل صوتی
معرفی و نقد کتاب تازه منتشر شده بررسی تحلیلی عقاید و تاریخ شیخیه باقریه
🔸بعضی سرفصل‌ها:
تقدیر از انتخاب موضوعی بکر و مهم؛
معرفی کتاب و فصل‌های آن؛
نقد بعضی تحلیل‌ها و گزارش‌های کتاب؛
ناآگاهی و بی‌توجهی نویسندگان معاصر به جوابیه‌ها و پاسخ نقدها.
@AghayedNet
🔺کتاب تازه منتشر شده
شیعه در اسلام
با نقلِ پاراگراف مربوط به شیخیه
مدتی قبل کتاب شیعه در اسلام با مقدمه‌ای مبسوط منتشر گردید. ویژگی آن چاپ مقابله با دست‌خط علامه طباطبائی بود. اما متأسفانه پاراگراف مربوط به شیخیه در آن چاپ نیامده بود. محقق کتاب حذف آن پاراگراف را فقدان آن در نسخه دست‌نویس علامه می‌دانست.
همان زمان در نشستی اختصاصی متذکر شدیم اگرچه در دست‌نوشته اولیه کتاب این پاراگراف نیست؛ ولی با توجه به نامه‌ای از علامه طباطبائی مشخص می‌شود قطعاً این پاراگراف توسط خود علامه به کتاب اضافه شده است.
هم‌اینک چاپ جدید شیعه در اسلام با الحاق پاراگراف مربوط به شیخیه منتشر گردیده است.
در این چاپ، اصل متن کتاب پس از تجدید مقابله، به‌طور دقیق‌تر به زیور طبع آراسته و می‌توان گفت صحیح‌ترین نسخه کتاب شیعه در اسلام است که تاکنون به چاپ رسیده. در پایان کتاب نیز ۱۱۷ موضوع به‌عنوان اهم موضوعات کتاب، استخراج و فهرست‌وار ثبت گردیده است.
@AghayedNet
🔺پاسخ چند پرسش به‌خط مرحوم شیخ احمد اَحسائی نفعنا الله بعلومه
🔸رسالة مختصرة من الشیخ المرحوم کتبت بخطه
@AghayedNet
✔️اشعار مرحوم شیخ علینقی احسائی در رثاء پدر
🔻برگرفته از نسخه خطی دیوان مرحوم شیخ علینقی احسائی
١. لله محتد مجد حلّ فی جدث
طهر بطیبة مذ طابت سجایاه
٢. مطهر قد اطاب الله مغرسه
من الرذایل برّاه و صفّاه
٣. و خصّه بجوار خیر مختبر
و شاهد الصدق فیه حین اواه
۴. لو یعلم الواصف المطری مدائحه
لضاق ذرعاً بما اولاه مولاه
۵. و کفّ منحسراً عن وصف من عجزت
رؤس المنابر ان تحصی مزایاه
۶. لو یعرف الناس منه بعض ما جهلوا
ضلّوا بوصف الذی فی نعته تاهوا
〰️〰️〰️〰️〰️
حاصل معنی:
١. به خدا قسم چقدر بزرگ است آن کسی که بزرگواری‌ها، پی در پی، بدن مطهر او را فرا گرفته است. آن‌چنان بدنی که پاک و پاکیزه بود و در سرزمین پاک (طیبه نام مدینه به معنای پاک و پاکیزه) جای گرفت و از این جهت شایسته دفن در آن دیار پاک شد که اخلاق و سرشت او از هرگونه آلودگی پاک بود .
٢. او چنان پاکیزه بود که خداوند عالم نهال‌گاهِ وجود او را از ناپاکی‌ها و فرومایگی‌ها و پستی‌ها پیراسته و صاف گردانیده بود.
٣. و مخصوص گردانیده بود او را برای آرمیدن در جوار بهترین آزموده (اشاره است به مقام اصطفاء و اجتباء رسول الله صلی الله علیه و آله) و بهترین گواه برای راستی این سخنم درباره آن بزرگوار، همان فضیلتی است که در هنگام دفن او ظاهر شد (شاید اشاره باشد به خواب والی مدینه و استقبال از جنازه شیخ اعلی الله مقامه.)
۴. آن وصف‌کننده‌ای که به نیکی او را ستوده، اگر مدایحش را می‌دانست قطعاً خود را ناتوان می‌یافت در مقابل آنچه که مولایِ شیخ اع او را به آن مدایح مخصوص گردانیده است.
۵. و قطعاً از مدح او خودداری می‌کرد؛ چرا که هیچ‌گونه مدحی را که لایق او باشد نمی‌یافت. و چگونه یک مدح‌کننده می‌تواند وصف کند کسی را که تمامی مداحان بر بالای منبرها از شمارش برتری‌های او عاجز و ناتوانند.
۶. اگر مردم از بعضی فضایل آن جناب که نمی‌دانند آگاه می‌شدند، قطعاً برای توصیفِ کسی که در ستودنش همگان سرگردانند، حیران می‌شدند؛ زیرا مدحی که شایسته او باشد نمی‌یافتند.
@AghayedNet
در رساله خطیِ مرحوم شیخ عبدالله احسائی رحمه الله فرزند شیخ مرحوم اعلی الله مقامه چنین آمده است:
«...اعتلّ الوالد فی الطریق، فأدرکته الوفاة قدّس الله ضریحه و نوّر مرقده فی عفیریة یوم الأحد الحادی و العشرین من ذی‌القعدة عند سقوط القرص.»
و مرحوم شیخ علینقی احسائی در خاتمه رساله معادیه خود مرقوم کرده‌اند:
«و هذا آخر ما اردت ایراده فی هذه العجالة [...] و ذلک بعد وفاة والدی قدس الله روحه بستة اشهر و اربعین یوما لأنه قبض بالثانی و العشرین من ذی‌القعدة سنة الحادیة و الاربعین و المائتین و الألف.»
@AghayedNet
✔️🔻به‌مناسبت سال‌روز کشته شدن ملا محمدتقی برغانی در ذوالقعده ۱۲۶۳ قمری
💠جمع‌بندی و نتیجه‌گیری کتاب ملا محمدتقی قزوینی برغانی، از تکفیر تا تکفیر
موضوع نوشتار بررسی حادثه‌ای مهم در قزوینِ قرن سیزدهم هجری است که برخورد ملا محمدتقی برغانی با عالم ربانی مرحوم شیخ احمد احسائی اعلی‌الله‌مقامه باشد. در وقوع این حادثه تردیدی نیست، همان‌گونه که مرحوم شیخ اعلی‌الله‌مقامه در نامه خود به مرحوم ملاعبدالوهاب قزوینی تصریح فرموده‌اند؛ هرچند در جزئیات حادثه اختلاف است.
در این جستار، نقل قصص‌العلماء و کیوان‌نامه و رساله ملا عبدالوهاب را ارائه کردیم.
درباره ملا محمدتقی برغانی و رویکرد او به شیخ مرحوم اعلی‌الله‌مقامه و مکتب ایشان، دو دیدگاه مطرح است.
دیدگاه نخست درباره واکنش اولیه او است که در مجلس قزوین رخ داد و همان سبب شد که امروز نخستین مکفِّر را ملای برغانی معرفی کنند.
دیدگاه دوم پشیمانی برغانی در نهایت امر و توبه او است (به گواهی فرزندش) و اینکه مرحوم آقای کرمانی و مرحوم آقای شریف طباطبائی اعلی الله مقامهما توصیفاتی درباره او نگاشته‌اند. ازاین‌رو اگر کسی بخواهد به دیدگاه مرحوم آقای کرمانی احترام بگذارد، ملای برغانی را لعنت نمی‌کند؛ چراکه توبه او به ما رسیده و مرحوم آقای کرمانی نیز لعن نکرده‌اند.
جالب توجه است که تکفیر قزوینی تأثیری در فعالیت‌های علمی شیخ مرحوم نگذاشت و این بزرگوار در این برهه (از سفر قزوین تا پایان عمر) رسائل متعددی نگاشته‌اند و در شهرهای مختلف افاداتی داشته‌اند و اجازه صادر کرده‌اند.
با این حال، قلباً از تحرکات اولیه ملای برغانی بیزاریم و بر او اعتراض داریم که اگر توبه کرده و اظهار پشیمانی کرده است که قطعاً چنین کرده (به‌علت عبارات مرحوم آقای کرمانی)، چرا بی‌باکی‌ها و حرکت اشتباه خود را تدارک نکرد و توبه و پشیمانی خود را علنی ننمود؟! چرا به علماء عراق نامه ننوشت و شجاعانه اشتباه خود را تذکر نداد؟! هرچند احتمال می‌دهیم اگر نامه یا تذکرنامه‌ای هم نوشته است، از انتشار آن جلوگیری کرده‌اند و دیگران را باخبر نکرده‌اند.
این نتیجه‌گیری که برای نخستین بار بررسی و ارائه گردید، دریافتی مهم برای پاسخ به مخالفان مکتب نیز محسوب می‌شود.
امروزه ما می‌توانیم به مخالفان شیخ مرحوم بگوییم: سابقه‌ای که از آن سخن می‌گویید و تکفیر شیخ را به زمان برغانی می‌رسانید، بدانید این سابقه محو شده است و خودِ آن شخص از موضع خود عقب نشست.
امروز نمی‌توانید در لیست مکفِران شیخ و از پیش‌روهای تکفیر، نام برغانی را بیاورید. اگر هم از او نام آورید، حُکماً و قطعاً و جزماً باید از عقب‌نشینیِ او نیز سخن بگویید.
و با توجه به اصل «اهل البیت ادریٰ بما فی البیت»، گواهی فرزند او شیخ جعفر را متذکر شوید. و با توجه به «لایعلم رطنی الّا ولد بطنی»، چون مرحوم آقای کرمانی فرزندِ علمیِ شیخ اعلی الله مقامه هستند و با همه ارادت و محبتی که به شیخ مرحوم داشته‌اند از ملای برغانی نام نبرده‌اند بلکه برای او توصیفاتی نوشته‌اند، باید او را از این فهرست خارج کنید.
@AghayedNet
🔺رساله‌ای منتشر نشده از عالم ربانی مرحوم حاج سید محمدکاظم رشتی اعلی الله مقامه
شرحی است بر اثنی‌عشریه شیخ بهایی در مبحث حج با عناوین «قال، اقول».
@AghayedNet
🔺رساله‌ای در اصول دین
نگاشته عالم ربانی مرحوم سید محمدکاظم رشتی اعلی الله مقامه
🔸چاپ دفتر انتشارات اسلامی، وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، بهار ۱۳۷۱
@AghayedNet
✔️🔻اشاره به ذکر فضیلت اول ما خلق الله بودن رسول‌الله در اذان و بعداز آن
💠بخش اول
موضوع اول ما خلق الله بودن رسول‌خدا صلی الله علیه و آله یکی از مباحث مهم معرفتی است و از ضروریات دینی. بزرگان دین اعلی الله مقامهم توجه ویژه به این فضیلت داشته‌اند و بیان کرده‌اند که همه فضائل را از این فضیلت می‌توان استخراج کرد.
عالم ربانی مرحوم حاج محمدکریم کرمانی اعلی الله مقامه برای شرح این فضیلت رساله گرانسنگ نعیم الابرار و جحیم الفجار را نگاشته‌اند و دلایل عقلی و نقلی این فضیلت را شرح فرموده‌اند.
در مطاوی بیانات خود اشاره کرده‌اند «اول» بودن رسول‌خدا به این معنا نیست که سایر خلق، دوم و سوم هستند. بلکه اوّلیتی است که علت خلق است و هیچ‌یک از صفاتی که معلول این حقیقت مقدسه است در آن نیست؛ «لایجری علیه ما هو اجراه».
ایشان میان روایات متعدد و مختلفی که درباره اول ما خلق الله بودن حضرت رسیده جمع کرده و هیچ‌یک را ناقض دیگری نمی‌دانند.
به‌مناسبت مباحث علت فاعلیه در کتاب ارشادالعوام، به جمله‌ای اشاره می‌فرمایند که آن را اهل سنت بعداز اذان خود می‌گویند. می‌فرمایند:
«چنانکه سنیان الی الآن بر مناره‌ها و گلدسته‌ها در وقت اذان فریاد می‌کنند: السلام علی اول ما خلق الله.» (ارشادالعوام، ج١، ص٣٧٩).
همین بیان را این بزرگوار و مرحوم آقای شریف طباطبائی اعلی الله مقامهما در مواعظ خود هم فرموده‌اند. از جمله مرحوم آقای شریف طباطبائی در موعظه دهم از مواعظ ماه مبارک ١٢٩٢ فرموده‌اند:
«سنی‌ها هم این اعتقاد را دارند. در گلدسته‌ها به صدای بلند می‌گویند: السلام علی اول ما خلق الله.»
در این یادداشت به بعضی منابع تاریخی این قضیه اشاره می‌کنیم.
اگر منظور از «وقت اذان» و «در گلدسته‌ها» همراه اذان است، اهل‌سنت در دعاء پس‌از اذان، تعبیر «الصلاة و السلام علیک یا اول خلق الله» می‌گفته‌اند و امروزه هم در بعضی فتاوای اهل‌سنت متعرض این موضوع شده‌اند و وهابی‌ها لعنهم‌الله به‌شدت منع کرده‌اند و حتی نوشته‌اند از اذکار مبتدعه بعضی متصوفه اهل سنت است.
در کتاب الصوفیة فی حضرموت آمده است:
«و من الادعیة و الاذکار المبتدعة ما ذکره عبدالقادر بن احمد السقاف ساکن جدة: الصلاة و السلام علیک یا اول خلق الله.» (ص٨٩٢)
و محتمل است که مراد از «وقت اذان» در حین اذان و جزئی از اذان است. عالم ربانی مرحوم حاج میرزا محمدباقر شریف طباطبائی اعلی الله مقامه در رساله‌ای می‌فرمایند:
«و قد اذّن المؤذنون بأعلی صوتهم فی اذانهم علی رؤس الاشهاد فی المنارات: السلام علی اول ما خلق الله.» (دعائم‌الحکمة، عربی، ج۴، ص۵۴)
دراین‌باره هم گزارش‌هایی در تاریخ دیده می‌شود.
⏳ادامه دارد...
@AghayedNet
🔺کتاب تازه منتشر شده
اجازات علماء
موجود در نسخه‌های خطی کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی
دراین کتاب اجازه‌هایی مکتبی ملاحظه می‌شود. از جمله اجازه عالم ربانی مرحوم شیخ احمد اَحسائی اعلی الله مقامه به محمدابراهیم بن حسن و اجازه وکالت این بزرگوار به مرحوم حاج سید محمدکاظم رشتی رفع الله شأنه.
در اجازه‌های متعددی نیز نام شیخ مرحوم دیده می‌شود.
صورت اجازه محمدباقر شفتی به ملا عبدالوهاب قزوینی مورد دیگری است که دراین کتاب آمده است.
صورت اجازه و تصدیق اجتهاد از عالم ربانی مرحوم حاج میرزا محمدباقر شریف طباطبائی اعلی الله مقامه به مرحوم میرزا ابوتراب نفیسیِ کرمانیِ طبیب نیز به‌طور کامل نقل شده است.
@AghayedNet
🔺کتاب منتشر شده
طب سنتی و گیاهان دارویی در اسناد آستان قدس از دوره صفویه تا پایان قاجار
کتاب حاضر حاصل پژوهشی گسترده و علمی در موضوع اسناد طب سنتی و داروهای گیاهی در مرکز اسناد کتابخانه آستان قدس است.
در نگارش این کتاب تمامی شش هزار برگ سند دارالشفاء رضوی، از دوره صفویه تا پایان قاجار مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته است. حاصل این تلاش افزون بر یافته‌های جدید در این موضوع، گردآوری فهرستی از نام داروهای گیاهی، اعم از مفرد و مرکب در دوران صفویه، افشاریه و قاجاریه است.
دراین کتاب به‌طور مکرر از عالم ربانی مرحوم حاج محمدکریم کرمانی اعلی الله مقامه نام برده شده و در بخش‌های مختلف کتاب به تحقیقات طبی این بزرگوار اشاره شده است.
@AghayedNet
🔺مسموعاتی نویافته از عالم ربانی مرحوم شیخ احمد احسائی اَشادَ اللهُ شَأنَه
در مجموعه‌ای خطی بیش‌از بیست صفحه از فرمایش‌های درسی و مجلسی این بزرگوار ثبت شده است که در مباحث حکمت و فضائل معصومین علیهم‌السلام بیاناتی فرموده‌اند و یکی‌از شاگردان (ظاهراً به‌نام ملامحمد) یادداشت کرده است.
وی در بخشی‌از این یادداشت‌ها می‌گوید اگر قصوری در این تقریرات است، از ناحیه نگارنده است؛ نه از ناحیه شیخ اعلی الله مقامه و اضافه کرده:
«و العجب من بعض الطلبة یقولون مطالب استادنا لیست تامة لأن الاعوجاج من مرایاهم و انا اقول فی جوابهم علیّ نحت القوافی من مواضعها... .»
@AghayedNet
✔️🔻علم‌الفضائل و محکمات و تصریحات بزرگان دین
🔹قسمت اول
موضوعی ساده، اما مهم! اگر مخالفان فکری مرحوم شیخ احمد احسائی به این موضوع بیندیشند، از این شلتاق و همهمه و این‌همه تکرارِ مکررات دست برمی‌دارند. مرحوم احسائی اعلی الله مقامه در علم‌الفضائلِ معصومین علیهم‌السلام پژوهش‌های عمیق و عریقی ارائه فرموده، به‌گونه‌ای که همه شارحان زیارت جامعه کبیره پس از او وام‌دار بیانات اویند.
بزرگان دین اشرف علوم را علم‌الفضائل می‌دانند؛ چراکه شرافت هر علم به موضوع آن است و کدام علم است که موضوع آن اشرف و اعلیٰ باشد از جوهر اول صلی الله علیه و آله و خاندان پاک و مقدسش علیهم‌السلام و علمی باشد که همهٔ علوم مقدماتِ رسیدن به آن علم است؟!
برخی شاید از نوشته‌های بزرگان دین رایحه غلو استشمام کنند. شاید برخی تفویض باطل گمان کنند. اما مناطِ نهایی محکمات و تصریحات شیخ و دیگر بزرگان است.
ایشان ملاحظه کردند که از نوشته‌های ایشان سوءاستفاده می‌شود. ازاین‌رو در رساله‌های خود (بالغ بر چندصد رساله و کتاب) بارها تذکر دادند که اهل فن محکماتِ کلامِ ما را درنظر بگیرند و تصریحات ما به عقاید اسلامی و ایمانی را فراموش نکنند. این مهم را به سیاق‌های مختلف گوشزد فرمودند.
در مواضعی، هم‌چون مرحوم آقای کرمانی اعلی الله مقامه فصلی را به محکمات و متشابهات اختصاص دادند (در جلد دوم ارشادالعوام) و لزوم استفاده از متشابهات در کلام حکماء و عرفاء را توضیح فرمودند.
در مواضعی، با بیان این مضمون که «محکمِ کلامِ ما» چنین و چنان است، راه را بر سوءاستفاده‌کنندگان سد کردند. در مواضعی، تعبیر «بازار مسلمین» و مساجد و محافل مسلمانان را به‌کار بردند که آنچه از اعتقادات اسلامی و ایمانی در بازار مسلمین و شیعیان است، همان کلام ما است. تعبیر بازار مسلمین استعاره‌ای است از ضروریات اسلامیه و ایمانیه.
در مواضعی نیز هم‌چون شیخ مرحوم اعلی الله مقامه سخنی را به‌عنوانِ مرجعِ همهٔ جستارهای علم‌الفضائل مرقوم کردند.
اگر مخالف فکری ایشان این تصریحات و محکمات را سرلوحه قرار دهد، سخته‌تر و پخته‌تر قلم خواهد زد و متوجه خواهد شد که میسر نبوده همهٔ مطالب را در یک رساله جمع آورند و همهٔ زوایای یک موضوع را در یک صفحه بنگارند. و خواهد یافت که علماء و حکماء نیز در تأسی به کلام ائمه علیهم‌السلام و کلام‌الله، محکم و متشابه گفته‌اند و نوشته‌اند. اگر انصاف را پیشه کرده باشد، این محکمات و تصریحات را پررنگ خواهد دید.
در این یادداشت نمونه‌هایی از این محکمات و تصریحات را نقل می‌کنیم:
۱. عالم ربانی مرحوم شیخ احمد احسائی اع ملاکی را درباره فرمایشات خود در علم‌الفضائل مرقوم فرموده‌اند:
«فاذا عرفت هذا فاعلم ان عملهم بارادته جار لهم فی جمیع الوجودات و شرعیاتها و الشرعیات و وجوداتها من خلق و رزق و موت و حیوة لایکون شی‌ء الّا عنهم و لکنّهم لیسوا شیئاً فی کل شی‌ء و علی کل حال الّا بالله و ما هم (ع) فی فعله الّا کصورة فی مرءاۤة بالنسبة الی شاخصها "و تحسبهم ایقاظاً و هم رقود و نقلبهم ذات الیمین و ذات الشمال" و لاحظ هذا الحرف فی کل شی‌ء تسمعه منا لانریده الّا علی هذا المعنی.» (شرح الزیارة الجامعة الکبیرة (مشهد، ۱۴۰۰ش) ج۱ ص۳۳۶)
۲. عالم ربانی مرحوم حاج محمدکریم کرمانی اع این‌گونه به محکمات کلام خود در علم‌الفضائل تصریح کرده و حتی با تعبیر «لیکن ذلک محکماً عندک» تأکید فرموده‌اند:
«ولكن المخالفين لنا مقصرون فی معرفة التوحيد و يصفون الله بصفات خلقه فاذا وصفنا خلقاً بتلک الصفات يزعمون انا غلونا و نحن نبرأ الی الله سبحانه ممن يغلو فی حقهم صلوات الله عليهم او يقصر و ليكن ذلک محكماً عندک ارجع اليه ساير اقوالنا و الحمد لله الذی هدانا لهذا و ماكنا لنهتدی لولا ان هدانا الله.» (مکارم الابرار (عربی)، ج۷، «المجلد الثالث من الفطرةالسلیمة»، ص۳۸۶)
⏳ادامه دارد...
@AghayedNet
🔺کتاب تازه منتشر شده
تاریخ اقتصادی همدان در سده‌های معاصر
با اشاراتی به عالم ربانی مرحوم حاج میرزا محمدباقر شریف طباطبائی اعلی الله مقامه
🔸در فرازی از کتاب آمده است:
«[کاروان‌سرای] میرزا باقر، جنب کاروان‌سرای میرزا کاظم قرار داشت. حاجی رحیم تاجر یزدی ساکن همدان، در وقایع شیخیه، ثلث اموال خود، از جمله کاروان‌سرای همدان (که بایستی همان کاروان‌سرای میرزا محمدباقر باشد) را به حاجی میرزا باقر شیخی صلح نمود.»
@AghayedNet
🔺مقاله تازه منتشر شده
آرای کلامی شیخیه باقریه
این مقاله برگرفته از کتاب بررسی تحلیلی عقاید و تاریخ شیخیه باقریه است که در فرصت‌های گذشته معرفی و نقد کرده بودیم.
به‌پیوست فایل صوتی معرفی و نقد کتاب مذکور ارائه می‌گردد.
@AghayedNet