🔺نشست با موضوع
کتابها، فعالیتها و دیدگاههای نجومیِ
مرحوم حاج محمدکریم کرمانی
🔸گفتوگویی با دکتر امیرمحمد گمینی، پژوهشکده تاریخ علم دانشگاه تهران
instagram.com/aghayednet
@AghayedNet
🔺مواعظ منتشر شده
عالم ربانی مرحوم حاج محمدکریم کرمانی رفع الله شأنه
بیان مصائب ابیعبدالله الحسین صلوات الله علیه در شرح و تفسیرِ آیاتِ ما خلقت الجنّ و الانس الّا لیعبدون... (ذاریات: ۵۶ تا ۵۸).
محرم ۱۲۸۶ ق و صفر ۱۲۸۰ ق
@AghayedNet
✔️🔻وسائل الشیعة به خط مرحوم شیخ حرّ عاملی
در تملک مرحوم آقای حاج محمدکریم کرمانی
عالم ربانی مرحوم حاج محمدکریم کرمانی اعلی الله مقامه در «رسالة فی النذر» هنگام استشهاد به کتاب گرانسنگ وسائلالشیعة، به نسخه خطیِ این کتاب اشاره کرده و آن را در حیازت خود معرفی میفرمایند:
«و لمینقل خلاف ذلک الا عن الشیخ حر فانه نقل عنه کراهة صومها بدون اذنه ولکن عندی الوسائل بخطه و عنون الباب بالکراهة.» (مکارمالابرار، ج٢٢، ص۴۶٢)
این مخطوط از کتاب «تفصیل وسائل الشیعة الی تحصیل مسائل الشریعة» که مرحوم آقای کرمانی اعلی الله مقامه از آن یاد میکنند، نسخه نفیسی است و به خطِ مؤلف و اینکه در تملک این بزرگوار بوده جالب توجه است.
تملک وسائل الشیعة به خط مؤلف بعضی از ویژگیهای شخصیتِ علمی مرحوم آقای کرمانی را بازگو میکند. ازاینرو در این یادداشت بر این موضوع تأمل خواهیم کرد.
مرحوم محمد بن حسن مشهور به شیخ حرعاملی (١٠٣٣-١١٠۴ق)، فقیه و محدث اخباری و صاحب اثر ارزشمند وسائل الشیعه و مدفون در جوار حضرت رضا علیهالسلام است.
تألیفات این عالم شهیر به خط خودش چنین است:
١. مجموعه شامل خلق الکافر (صفر ١٠٧۶ق)، کشف التعمیة فی حکم التسمیة (ذی الحجه ١٠٧٧ق)، نزهة الاستماع فی حکم الاجماع (رجب ١٠٧٨ق)، (کتابخانه مجلس ش۴٢۵٢)؛
٢. وسائل الشیعة (کتابخانه ملک؛ آستان قدس؛ مرعشی ش ١۵٢۵٢)؛
٣. مجموعه (حجیة البرائة و الاستصحاب، کتابت ١٨٠۴ق)، رسالة فی حجیة ظواهر الکتاب، منقولاتی از کتاب المقالات شیخ مفید و غرر و الدرر سید مرتضی)، (کتابخانه ملک ش۶۴٨)؛
۴. دیوان شعر (کتابخانه ملک ش۶٠٢)، در نسخهای دیگر در مکتبة امیرالمؤمنین العامة، ش٢٧۶: صححه و اضاف علیه فی الهوامش کثیرا الحر العاملی بخطه مع ختمه «العبد محمد الحر» (فهرست مکتبة الحکیم، اوراق عتیق، دفتر چهارم، ص٧۴۶).
مرحوم شیخ حر عاملی وسائل الشیعة را در طول ۲۰ سال گردآوری کرده است. دو سومِ اين كار بزرگ را در زادگاهش «مشغر» به رشته تحرير درآورد و در سال ١٠٨٨ در مشهد مقدس آن را به اتمام رساند. اين سال براى شيخ سال پركار و پربركتى محسوب مىشد؛ چرا كه در اين سال «فهرست وسائل الشيعة» را نيز تدوين نمود.
این گردآوری در طیّ سه مرحله انجام شده است. بهعبارت دیگر مرحوم شیخ حر، سه نسخه از وسائل الشیعة تحریر کرده است که میتوانیم به نسخه مسوده و مبیضه اول و ثانی تعبیر بیاوریم.
با توجه به رسائل دیگری از عالم ربانی مرحوم حاج محمدکریم کرمانی اعلی الله مقامه، سومین نسخه از کتاب وسائل الشیعة در اختیار مرحوم آقای کرمانی بوده است.
ایشان در رساله جواب شیخ محمد بحرانی، نسخهشناسیِ مختصری از وسائلالشیعة ارائه کرده و بیان میفرمایند که نسخه سوم نزد ایشان است:
«و لیس فی الوسائل الموجود عندنا ذلک... فلعلها کان فی بعض نسخ الوسائل فانه سوّد بخطه ثلث نُسَخ و عندی الثالثة منها و فیها حذف و زیادة کثیرة.» (مکارمالابرار، ج٣١، ص۶١١)
امروزه این سه تحریر (سه نسخه وسائل به خط مؤلف) بهطور متمرکز وجود ندارد؛ بلکه ظاهراً پارهپاره شده و هر بخشی در کتابخانهای در ایران نگهداری میشود. در فهرست فنخا (ج٨، ص٨۶۶) پانزده نسخه وسائل به خطّ مؤلف معرفی شده است. عجالتاً نتیجهای که میتوان حاصل کرد اینکه مراحل نگارش سه مرحله بوده است چنانکه مرحوم آقای کرمانی اعلی الله مقامه اشاره فرمودهاند (سوّد بخطه ثلث نسخ) و در حال حاضر پارههای این سه مرحله و نسخه، بهطور پراکنده در کتابخانهها پخش است.
به موضوع اصلی بازگردیم. متأسفانه گزارشی تاریخی درباره تملک این نسخه در دست نیست: اینکه این نسخه چگونه در تملک مرحوم آقای کرمانی قرار گرفته و در نهایت به کجا منتقل شده است. تصاوير نسخههای اهدائیِ کرمان به دائرة المعارف بزرگ اسلامی نیز از این نسخه نفیس خالی است. همینقدر میدانیم سومین نسخه به خطّ مرحوم شیخ حرّ عاملی در اختیار مرحوم آقای کرمانی بوده است.
تملک وسائلالشیعة به خط مؤلف بعضی از ویژگیهای شخصیتِ علمی مرحوم آقای کرمانی را بازگو میکند:
نشان دسترسیِ مرحوم آقای کرمانی به منابع دستِ اولِ است. همچنین اهمیت این بزرگوار به متون روائی و مجامع حدیثی را حکایت میکند.
از طرفی نفوذ اجتماعی و دینیِ ایشان در اوساط علمی آن دوره را بازگو میکند که ایننوع از نُسَخ خدمت ایشان ارائه میشده است. دیگر اینکه بیانگر غنای کتابخانه شخصی ایشان نیز هست.
از نگاه «درونمکتبی» جایگاه این عالم شیعی اعلی الله مقامه مشخص است. اما با نگاه «برونمکتبی» در کنار همه ویژگیهایی که اشاره شد، تملک اینگونه نسخهها و استفاده از آن تتبع و تضلع ایشان را آشکارتر کرده و ارزشِ مباحث تحقیقی ایشان و دقتهای علمی ایشان را روشنتر میسازد. اعلی الله درجاتِه و نفعنا الله بعلومه.
@AghayedNet
🔺هجدهم محرم، زادروز عالم ربانی، مرحوم آقای حاج محمدکریم کرمانی اعلی الله مقامه
@AghayedNet
🔺اشاره به مرحوم شیخ احمد أحسائی اعلی الله مقامه در کتاب الخصائص الحسینیة با تعبیر «بعض الحکماء المحققین» و نقل ابیاتی از قصیده هفتم ایشان در مصائب سیدالشهداء علیهالسلام.
«قال بعض الحکماء المحققین...»؛
«بل اقول کما قال ذلک الحکیم فی قصیدته: السیف یفری نحره باکیاً… .»
در متن و پاورقی از آن بزرگوار نامی بهمیان نیامده.
در ترجمه این کتاب، این بخش حذف شده است... .
@AghayedNet
🔺از آثار عالم ربانی مرحوم حاج سید محمدکاظم رشتی اعلی الله مقامه که در ماه محرمالحرام در سالهای مختلف نگارش آن به پایان رسیده است.
@AghayedNet
🔺روز عاشورا، رحلت مرحوم آقای آسید هاشم لاهیجانی، فرستاده مرحوم آقای میرزا محمدباقر شریف طباطبایی اعلی الله مقامه به جندق
▪️مرحوم آقا سید هاشم لاهیجی رحمة الله علیه از سال ۱۳۱۱ هجری قمری تا سال ۱۳۴۲ یعنی به مدت ۳۱ سال از طرف استاد بزرگوارشان، مرحوم حاج میرزا محمدباقر شریف طباطبایی، در جندق مأمور تعلیم و تربیت اهالی آنجا بودند.
از آثار ایشان، بیش از دوازده رساله است و ترجمه رساله معادیه و کتاب حدیقةالإخوان و تعلیقات سودمند و پر فایدهای است که در جواب عریضهها مرقوم کردهاند که بعضی از آنها همچون رسالهای است؛ همچون تعلیقهای که در جواب جناب قوامالعلماء نگاشتهاند.
علاوهبر اینها، نوشتههای ایشان است در خلاصه درسهای مرحوم آقای شریف طباطبایی.
ایشان در روز عاشوراء سال ۱۳۴۲ ق در جندق از دنیا رفتند و جسد ایشان را به مشهد مقدس منتقل نموده و در مقبره استاد بزرگوارشان و در جوار ایشان به خاک سپردند.
توضیحاتی دیگر اینجا و اینجا.
@AghayedNet
✔️ وحی کودک و خبر نبوت رسولخدا و واقعه کربلا
🔻به گزارش عالم ربانی مرحوم حاج محمدکریم کرمانی اعلی الله مقامه
«فقراتی است كه در وحی كودک است و آن كودكی بوده كه سی و چهار سال قبلاز ولادت پيغمبر صلی الله علیه و آله متولد شده است و اعتبار آن مسلّمی يهود است [متنی پیشگویانه در میراث مکتوب یهودی است، مربوط به چند دهه قبلاز ولادت خاتمالانبیاء که در آن از نام ایشان (محمد) و برخی حوادث دوران حیات و بعداز حیات ایشان تا آخرالزمان، خبر داده شده است. پیشگوییهایی که به زبان کودکی بنیاسرائیلی به نام نحمان بن پنحاس ملقب به خاطوفا آمده و متن مکتوب آنها در زبان عبری با عنوان نووئت هیلد (کتاب پیشگوییهای کودک یا آنطور که در منابع فارسی مشهور شده است: کتاب وحی کودک) شناخته میشود.]
لهذا ايراد میشود:
▪️در وحی اول میگويد: بيايند گروهی كه از جا بكنند تمام خلق را، كرده شود خرابیها بهدست پسر كنيز، دنيا را فراموش كند يا حركت دهد و دور كند، جباران را سست كند و بشكند و خوار كند.
و اين فقرات ظاهر است درباره پيغمبر صلی الله علیه و آله كه پسر هاجر بود و متصف به باقی آنچه گفته بود.
▪️و باز میگويد: محمد صاحب اقتدار باشد، كل و جمله يا بهتر از همه يا تاج باشد.
زيرا كه به لفظ «كليليا» گفته و كليليا در عبری به همه اين معانی آمده.
▪️باز میگويد: روشن كند چون برسد و به نشان قيامت برسد، كننده جنگ باشد و باشد از سفال گلين بيرون آمده.
و مراد از سفال گلين عرب است؛ چنانكه در كتاب دانيال، تعبير از عرب به سفال گلين آورده.
▪️باز میگويد: محكم كند سخن را مدح و تسبيحات را و برود و ببُرد.
▪️میگويد: بپوشاند سختی را و براندازد سختی را و باطل كند بت را و مسلط شود آسمان را و بگذرد تا آخر.
و اين دليل معراج است و ساير صفات او.
▪️باز میگويد: او از سفال است، بزرگ كند پسران بتپرستان را، نشان قولاقاو است، همه او در شاديست تا آخر.
بودن از سفال، عرب است. و اما نشان قولاقاو است يعنی حدی بعداز حدی؛ چنانكه در كتاب اشعياست. و ظاهر آن است كه مراد آن است كه برای هر چيز حدی قرار دهد يا حدی پساز حدی برای او نازل شود.
▪️میگويد: بسيار شود شرافت و بسيار شود جبروت و گشوده شوند بستگان تا آخر.
▪️و عجب آنكه از صحرای كربلا هم خبر داده و گفته: شش آرزومندان همان شش به دشواری افتند دشواری بعداز دشواری و چسپندگان بهزحمت افتند.
▪️میگويد: به سختی افتند و به تنگی افتند و به عذاب افتند و كنده شوند و خورد شوند.
▪️و باز میگويد: به خنجر از قفا بريده شود بركنار رودخانه و در صحرا مثل ممتحن و شكسته شده گرفته میشود در زفاف.
▪️میگويد: خيمههای رنگين كه نشيمن فرزندزادگان است سوخته شود و آشكار شوند خويشان معروف كه به ناز پروريده شده بودند تا آخر.
و شش نفر فرزندان اميرالمؤمنيناند كه كشته شدند و چسپندگان اصحاب و به خنجر سر سيدالشهداء علیهالسلام را از قفا بريدند و رودخانه فرات است و صحراء كربلا و گرفته شدن در زفاف شايد اشاره به عروسی حضرت قاسم باشد كه مشهور است و خيمههای ايشان را سوختند و عترت اسير شدند بديهی و آشكار است.
و در حقيقت نطق طفل به اين امور حجتی است از خدا بر يهود و معجزهايست از پيغمبر صلی الله علیه و آله و ديگر محل تأمل نيست و ادله از كتب يهود بسيار است و در اين مختصر گنجايش آن نيست و در كتاب نصرةالدين قدری تفصيل دادهام.»
📚کتاب سلطانیه، نگاشته مرحوم آقای حاج محمدکریم کرمانی اعلی الله مقامه
@AghayedNet
📜قصیده اول از قصیدههای دوازدهگانه عالم ربانی مرحوم شیخ احمد احسائی اعلی الله مقامه (از بیت نهم تا شانزدهم)
@AghayedNet
✔️صلی الله علیک یا اباعبدالله
🔻برای مطالعه، عنوان هر یک از کتب را لمس یا کلیک کنید:
أسرار الشهادة، نگاشته عالم ربانی مرحوم حاج سید محمدکاظم رشتی اعلی الله مقامه
قبس من أسرار الشهادة
رؤی حول الاسرار الحسینیة
المقتل، نگاشته عالم ربانی مرحوم حاج محمدکریم کرمانی اعلی الله مقامه
شرح الزیارة المطلقة للامام الحسین علیهالسلام، نگاشته عالم ربانی مرحوم حاج میرزا محمدباقر شریف طباطبائی اعلی الله مقامه
اسرار شهادة آل الله الأطیاب علیهمالسلام، از تصنیفات عالم ربانی مرحوم حاج میرزا محمدباقر شریف طباطبائی اعلی الله مقامه
مواعظ محرمالحرام ۱۳۰۲ ق، فرمایشهای مرحوم آقای شریف طباطبائی رفع الله شأنه
کتاب مواعظ محرمالحرام سال ۱۲۹۷ ق، در اسرار شهادت سیدالشهداء علیه السلام، فرمایشهای مرحوم آقای شریف طباطبائی رفع الله شأنه
نسخه خطی موعظه مرحوم حاج میرزا محمدباقر شریف طباطبائی، در روز تاسوعا و عاشورا، محرمالحرام ۱۲۹۸ ق
@AghayedNet
🔺رسائلی از عالم ربانی مرحوم حاج میرزا محمدباقر شریف طباطبائی اعلی الله مقامه که در ماه محرمالحرام در سالهای مختلف نگارش آن به پایان رسیده است.
@AghayedNet
🔺شیخ احمد احسایی فقیه شیعه
🔹تیرماه ۱۴۰۲ و همزمان با ایام غدیر، دکور برنامه مزین به تصویر شریف شیخ مرحوم اعلی الله مقامه
🔸ارسالی مخاطبین
@AghayedNet
✔️بزنگاههای نسخهشناسی
🔻تحلیل فهرستِ یک مجموعهخطی در کتابخانه دانشگاه تهران با عنوان «امالی و دروس شیخ احمد احسائی»
یکی از اصول فهرستنگاری تسلط بر موضوع و محتوای نسخه خطی است. اگر فهرستنویس فاقد این شرط باشد آنگونه که باید و شاید، نسخه معرفی نمیگردد. اما همین شرط و اصل، خود چند مرحله است.
مرحله نخستِ تسلط بر موضوع و محتوا، آشنایی به زبان مجموعه خطی است. مرحله بعد آشنایی با علمی است که در آن مجموعه بحث شده است. مرحله بعد آشنایی با اصطلاحات و دقایق و نِکاتی است که مؤلف یا کاتب، در نسخه خطی استفاده کرده است. این دقایق و نکات اعم از مباحث لغوی و اصطلاحی و حتی تاریخ قمری و شمسی و ... است.
این نکته در معرفی مواریث مکتبی پررنگتر میشود؛ چراکه مستلزم آشنایی نسخهشناس با اثرها و شخصیتها و ریزموضوعات مطرح در آن مکتب فکری است.
برای نمونه به فهرستنویسیِ نسخهای خطی در کتابخانه دانشگاه تهران اشاره میکنیم.
فهرستنویس در صفحه نخست این نسخه نوشته است:
«نسخه نفیس و گنجینه جواهر معانی دروس شیخ احمد احسائی که در مواضیع مختلفه و علوم متنوعه مخصوصاً در علم اکسیر و کیمیا افادات گرانبهائی فرموده و یکی از شاگردان فاضل و خوشقریحهاش آن بیانات را درس به درس و روز به روز نوشته... .»
همین مضمون در مجلد ١١ از فهرست کتابخانه دانشگاه تهران، در صفحه ٢٣٩١ چنین آمده است:
«درسهای شیخ احمد احسایی است بهعربی جز یکی که به فارسی است و بندها با بسمله آغاز میشود و برخی عنوان فصل هم دارد.»
شخص متتبع، در بادیِ نظر، با دیدن این معرفی اجمالی به شگفت آمده و مشتاق میشود؛ چراکه اگر اینگونه باشد بهواقع گنجینهای نفیس و نسخهای فرید است. میدانیم عالم ربانی مرحوم شیخ احمد اَحسائی اعلیاللهمقامه در کربلاء معلی دروسی داشتهاند و متأسفانه جز بعضی تقریرات مختصر متنی از آن در دست نیست. این معرفی، نوید یافتن گمشدهای است.
اما وقتی نسخه را تورق میکنیم، مییابیم این معرفی ناصحیح است و خطا؛ چراکه در نوشتن این معرفینامه، مرحله آخرِ تسلط بر موضوع و محتوا رعایت نشده است.
مدرّسِ این دروس بهطور مکرر از کلمه «مشایخنا» استفاده کرده است و این اصطلاح در شیخیه، بر عالمان ربانی مرحوم شیخ احمد اَحسائی و مرحوم حاج سید محمدکاظم رشتی و مرحوم حاج محمدکریم کرمانی و بعد از ایشان به مرحوم حاج میرزا محمدباقر شریف طباطبائی اعلی الله مقامهم اطلاق میشود. این تعبیر اصطلاحی مکتبی است. شیخ مرحوم اعلیاللهمقامه در این سیاق، این تعبیر را بهکار نبردهاند.
قرینه دیگر موضوع این دروس است. دروسی که از مرحوم شیخ احمد اَحسائی اعلیاللهمقامه که گزارش شده، دروسی است در شرح احادیث و روایات اهلالبیت علیهمالسلام و به مباحث علم فلسفی (کیمیا و اکسیر) بهطور گسترده نپرداختند و تدریسی گزارش نشده است.
قرینه دیگر سالهایی است که در صفحات مختلف این مجموعه خطی نگاشته شده. این سالها (١٢٩٣ و ١٢٩۴ق و...) بعد از رحلت شیخمرحوم است و امکان ندارد محرّر، در مَدرس شیخ اعلیاللهمقامه بوده باشد.
با تورق بیشتر مییابیم این مجموعه ٣۶٠ صفحهای صرفاً دروس نیست؛ بلکه جُنگی است مشتمل بر درسهایی و خاطراتی و رؤیاهایی و اشعار. و کاتب و مؤلف، شخصی است از اتجاه شیخیه کرمان و اصولاً، هم مطالب و هم کتابت، به سالها بعد از رحلت مرحوم شیخ احمد اُحسائی مربوط است.
آنچه اشاره شد، نمونهای باشد برای لزوم توجه فهرستنگارِ نسخه خطی به اصطلاحات و دقتهایی که در مکاتب مختلفِ فکری وجود دارد. مرحلهای از دقت که شاید در افراد محدودی از نسخهشناسان دیده شود؛ آنانی که آکُفتِ تعمق در لایههای پنهان نسخ خطی را چشیده و ژرفاندیشانه قلم میزنند.
@AghayedNet
📜قصیده اول از قصیدههای دوازدهگانه عالم ربانی مرحوم شیخ احمد احسائی اعلی الله مقامه (ابیات ۶۳ تا ۶۸)
@AghayedNet
🔺فایل رسالهای از مرحوم حاج محمدکریم کرمانی اع که در بعضی منابع بهنام شش فصل معرفی شده است.
#کتاب
@AghayedNet
✔️رساله «شش فصل»
🔻از تصنیفات عالم ربانی مرحوم حاج محمد کریم کرمانی اعلی الله مقامه
آشنایان با تصانیف عالم ربانی مرحوم حاج محمدکریم کرمانی رفع الله شأنه میدانند که این بزرگوار رسالهای به نام «چهار فصل» تصنیف فرمودهاند. در این رساله دستوراتی عملی درباره انواع ارتباطها بیان فرمودهاند: معامله با خدا و رسول و ائمه علیهمالسلام، بزرگان و علماء دین، سیاستمداران و به تعبیر حضرت سجاد علیهالسلام «سائسک بالسلطان» و ارتباط و معامله با سایر مردم.
همچنین با رساله دیگری از این بزرگوار نیز آشنایند؛ رسالهای مشهور به «سی فصل» که پاسخی است به سی شبهه که از ناحیه مخالفان مطرح شده و پاسخی است به تهمتهایی که به ساحت این بزرگوار و مکتب زدهاند. این سی شبهه از ناحیه دیگران را عالم ربانی مرحوم حاج میرزا محمدباقر شریف طباطبائی اع جمعآوری کرده و خدمت ایشان ارسال کردند. مطالعه این کتاب برای روشن شدن اذهان در برابر تهمتها و شبههها ضروری به نظر میرسد.
گذشته از این دو رساله که در این سیاق خاص نامگذاری شده است (چهار فصل - سی فصل) در منابع، رساله دیگری از این بزرگوار نام برده شده است با نام «شش فصل.»
در فهرست «فنخا» آمده است:
«شش فصل، رفع شبهات اهل کربلا، رساله در جواب شبهات، کلام و اعتقادات/ فارسی، کرمانی؛ محمدکریم بن ابراهیم.»
همچنین در لیست کتابخانه ابراهیمیه در مرکز دائرة المعارف، نام رساله «شش فصل» ملاحظه میشود (ش٣٧٠۴٣) اما در کتاب «فهرست کتب مشایخ عظام» از این نام اثری نیست.
علت نامگذاری به «رساله شش فصل» از این جهت است که مرحوم مصنف اع در مقدمه رساله میفرمایند: «و این رساله را مشتمل بر شش فصل نمودهام و در هر فصلی شبهه را با جواب آن ایراد نمودم.»
نام دیگر این رساله، «رساله در رفع بعض شبهات مُشَبّهین» است.
این تصنیف، در جواب شبهههایی است که دیگران به مرحوم حاج محمدکریم کرمانی اع نسبت دادهاند و به خواهش یکی از دوستان پاسخ فرمودهاند. مختصر این شبههها چنین است:
١. آیا شما بر آنید که حضرت سیدالشهداء به آسمان صعود کردهاند؟ (شایان ذکر است که در رساله «سی فصل» نیز این شبهه و تهمت را پاسخ فرمودهاند.)
٢. آیا معتقدید اصول دین سه است؟
٣. ادعاء نیابت امام داشتن
۴. آیا بناء ماهها بر عدد است؟
۵. رکن رابع چیست؟
۶. صورت مرشد را در هنگام عبادت باید در نظر داشت؟
ایشان پس از حمد و ثناء الهی میفرمایند یکی از برادران اشاره کرد که افرادی مسائلی را به من نسبت میدهند و خوب است که به فارسی پاسخی نوشته شود. و حال آنکه اغلب این مسائل از طریقه ملت اسلام بیرون بود و هیچ عاقلی را گمان نمیرود که شخص مسلمان به آن مسائل کفرآمیز اعتقاد داشته باشد. مدتی بعد، یکی دیگر از برادران نامهای نوشته و خواهان پاسخ به این شبههها شدند. و یکی از «اجلّه معتمدین» نیز بر نوشتن رساله تأکید کردند. در نتیجه این رساله را تنظیم کردم.
ایشان اع تأکید میفرمایند در این رساله عقیده خود را ثبت فرمودهاند. و در هر فصلی، شبههای را پاسخ فرمودهاند. اگرچه بناء رساله بر شش فصل است؛ اما در پایان، چند خطی به عنوان «قاعده مختصر» یادداشت فرمودهاند. در بعضی منابع آن را «فصل هفتم» ثبت کردهاند (چنانکه در مکارم الابرار فارسی، ج٧، ص۴٧۴ آمده) و در بعضی منابع به عنوان «خاتمه» و «نتیجهگیری از سخنان پیشین» نوشتهاند. (فنخا، ج٢١) و ممکن است به علت اینکه در پایان «قاعده مختصری» مرقوم فرمودهاند و عملاً «هفت فصل» شده است، در بین آشنایان با اندیشه ایشان به نام شش فصل معروف نشده است؛ اگرچه بناء رساله (چنانکه در مقدمه فرمودهاند) شش فصل است.
این رساله مختصر به صورت املاء است؛ یعنی این بزرگوار بیان فرموده و شخصی نگاشته است. در آخر رساله آمده است: «املاء العبد الاثیم علی بعض المحبین.»
تاریخ بیان و نگارش این رساله چهار شب به آخرِ جمادی الثانیِ ١٢۶٣ق است. نسخهای از این رساله در کتابخانه ملک تهران است (۶٢۶/٢) و نسخهای در دائرة المعارف تهران(٢٠٠٢/۵)
در پایان، «قاعده مختصر» ایشان را از آخر رساله نقل میکنیم:
«چون معاندين دروغ بسيار بر اين خادم مؤمنين میبندند قاعدهای به طور اختصار عرض میکنم بعد از اين آنچه میشنويد به اين قاعده بسنجيد اگر با آن راست آيد قول من است و اعتقاد من والا من از آن قول بيزارم.
و آن قاعده اين است که اگرچه آنچه نسبت میدهند به من مطابق کتاب خدا و سنت رسول و ضرورت مسلمين يا ضرورت مذهب شيعه يا اجماعی علماء شيعه است آن قول من است و به آن معتقدم و اگر مخالف يکی از آنهاست آن قول من نيست و معتقد به آن نيستم. اين ميزان در دست شما باشد و آنچه نسبت به اين حقير دهند به اين ميزان بسنجيد و حق را از باطل تميز دهيد و همين چند کلمه که در اين رساله ذکر شد اگرچه به طور اختصار بود از برای اهل انصاف و تديّن کافی است. در خانه اگر کس است يک حرف بس است.»
@AghayedNet
🔹صورت کاغذی که مرحوم حاج محمدکریم کرمانی اعلی الله مقامه بعد از برگشتن از میهمانی برای صاحبخانه نوشتهاند
🔸بسم الله الرحمن الرحیم
عرض میشود قدری نان به مرغابیها دادم، بعد ملتفت شدم که فرموده بودید ضیافت از بابت ثُلثی است که وصیت شده. حال ملاحظه کنید اگر وصیت به طوری است که عیبی ندارد به مرغابی دادن که خوب، و الّا نصف نانی از خود به مصرف این میهمانی عوض من رسانیده که اقلاً ما در حرام نیفتیم و عمل حرام کم و زیادش تفاوت نمیکند والسلام.
@AghayedNet
📜قصیده اول از قصیدههای دوازدهگانه عالم ربانی مرحوم شیخ احمد احسائی اعلی الله مقامه (ابیات ۵۳ تا ۶۲)
@AghayedNet
📜قصیده اول از قصیدههای دوازدهگانه عالم ربانی مرحوم شیخ احمد احسائی اعلی الله مقامه (ابیات ۳۹ تا ۵۲)
@AghayedNet
📜قصیده اول از قصیدههای دوازدهگانه عالم ربانی مرحوم شیخ احمد احسائی اعلی الله مقامه (ابیات ۲۷ تا ۳۸)
@AghayedNet
📜قصیده اول از قصیدههای دوازدهگانه عالم ربانی مرحوم شیخ احمد احسائی اعلی الله مقامه (از بیت ۱۷ تا ۲۶)
@AghayedNet
گویا طلوع میکند از مغرب آفتاب|کآشوب در تمامی ذرات عالم است
گر خوانمش قیامت دنیا بعید نیست|این رستخیز عام که نامش محرّم است
🔺مزار مرحوم محتشم کاشانی (۹۰۵ - ۹۹۶ ق)
کاشان، محله محتشم
@AghayedNet
🔺رسائلی از عالم ربانی مرحوم حاج محمدکریم کرمانی اعلی الله مقامه که در ماه محرمالحرام در سالهای مختلف نگارش آن به پایان رسیده است.
@AghayedNet
📜قصیده اول از قصیدههای دوازدهگانه عالم ربانی مرحوم شیخ احمد احسائی اعلی الله مقامه (از بیت اول تا هشتم)
@AghayedNet
🔺فایل رسالة فی مقدمة الواجب
اثر مرحوم محقق سبزواری، جدّ عالم ربانی مرحوم حاج میرزا محمدباقر شریف طباطبائی رفع الله شأنه
#کتاب
@AghayedNet
🔺💐ترجمه خطبه عالم ربانی مرحوم حاج سید محمدکاظم رشتی اعلی الله مقامه، در حرم مطهر امیرالمؤمنین صلوات الله علیه، همزمان با روز عید غدیر و جمعه
🔸برگرفته از کتاب ضرورت مکتبی
@AghayedNet