1410
گفتار نیـڪ پنـــــدار نیــڪ کردارنیــڪ آی دی برای ارسال مطلب و نظر و تبلیغات admin: @moradi011 خله خشال ومبی که شما عضو کانال ما هستنی
#بی_تدبیری
#قهر_طبیعت
دست از سر مازندران بردارید
شاعر: استاد شعبان نادری سوادکوهی
با صدای مهدی خناری
/channel/Ahurn60
مه دِل ماره کئی پلاره خانه
صِوِی سَرِه وَنگِ تِلاره خانه
اِسا که اِسپه سَرِ می بهیمه
بِبایه نَمِدی کِلاره خانه
✍هادی اکبری وسطی کلایی
🔘ڪانالــ اهــورا
/channel/Ahurn60
╯
⚘️ به نام اون خدایی که مهربونه ..
چنه قشنگ بساته مازرونه ⚘️
سلام مه خاخرون وبرارون🖐
🦋شِمِه صواحی بخیر و خِشی
خار تن دارین🌷 شِمِه خِنابِدون
روح همه رفتگان این جمع شاد.....
📆 اَم روزپنشمه...
▫️ ۵نوروزه(عیده) ماه سال ۱۵۳۵ تبری
▫️۷تیرماه ماه۱۴۰۳ شمسی
📸 امام زاده عبدالله آمل.
🔘ڪانالــ اهــورا
/channel/Ahurn60
لالایی ها (مازندرانی )
رنج مویه های مادران ما
نویسنده : علی اکبر مهجوریان نماری
ص-۲/
▫️در منطقه «چلاو» آمل
بِرارِ بَبویِ قروون بَووام
بهار بَیه نوی قروون بووآم
گو گسفن شونه کوي قروون بووام
اول بهار قروون بَو وام
کک کی خونه زار قروون بووام
جفت چمه لی شویه دار قروون بووم
قرقرک کنه زار قروون بووام
ش جفت برارِ قروون بووام
خاخر داغه دار قروون بووام
لاله گمه ، مِ چش سو
پر بمرده داینی عمو
عمو تِ س ، بَبا بونه
پر قاتل ، فنا بونه
اون هم امرِ خدا بونه
▫️نوازش
نوازش عموماً به ابراز عواطف مادرانه و پدرانه به فرزندان کوچک و خردسال اطلاق می گردد یا از سوی بزرگ ترها نسبت به کوچک ترها و زیردستان نیز ابراز می شود و در کاربردهای دیگر اجتماعی با انعام و هدیه و خلعت نیز همراه بوده است و نیز با قدردانی و دعا و شاد خواهی و تعریف و توضیح خوبی ها نیز ملازمت داشته است.
مانند : ته دس درد نکنه،
ته ور چی دیه.
ته خنه آبادون ،
آفتاب کم وَر در بمو
کم ور وا بیارده
▫️ بیان خوش آمدگویی با شگفتی و تحبیب و نوازش و شادی در منطقة . «چلاو» و «پندپی»
ننه شه وره کای قروون
شه خواره کیجای قروون
قد بلن بالای فروون
نَنه شه دلخواه قروون
آن قدر فرزندش را دوست دارد که به تبع این عشق و علاقه حتی بچه های همۀ حیوانات را نیز دوست دارد به آنها تشبیه اش میکند و حیوانات کوچک را نوازش می دهد.
▫️در منطقه «لیتکوه» آمل
نَنه ش ریکای قروون
ش شال كت كاي قروون
حوض لوی وگ قروون
کِنا بِن سگ قروون
شال کته
وگ کته
حوض لوی وگ کته
و....
▫️منطقه «چلاو»
ننه ش دتره قروون
گل توم بهتره قروون
همه توم بهتره قروون
تنه ش ریکای قروون
قد بلن بالای قروون
نَنه ش دلخوای قروون
ننه ش پسر قروون
کوه کبوتر قروون
نَنه شه ورکای قروون
آسمون ماه قروون
صوابی روجای قروون
ش گوگه زای قروون
دوش توره کای قروون
گردن میله کای قروون
کیجا دکرده، قوا
شونه، سبزه، کنه کا
ریکا، چنه ملنگه
پرش سون پلنگه
آفتاب جور، قشنگه
دخترکت دخترانه پوشیده است، می رود و بر روی سبزه ها، بازی میکند ، پسر چقدر خواستنی ست. پرش اش مانند پرش پلنگ است، مثل آفتاب قشنگ است و در این نوازش ها، مهربانه و مادرانه ، فرزندش را با تشبیه او به پدیده ها و عناصر حیواناتی که در پیرامون او می زیند و با نوع کار و معیشت اش ارتباط دارند، می نوازند؛ هم به او مهربانی و نثار عاطفه و عشق میکند و هم با ابراز عشق و مهربانی و بها دادن به او ، پشتگرمی و اتکا و میل به زندگی و تداوم آن را در خود می پرواند.
▫️قصه در آمل و توابع:
برای خواب کردن دختران کودک وقتی که دیگر از گاهواره به در آمده اند و مادران آنها را روی پاها و یا در آغوش خود و یا بر روی زمین می خوابانند.
قصه گمه اینا، مونا
گوز بوره شعبون کلا
شعبون شه خاخره شی بدا
اته کچه ، راغون آماره ندا
غاز بشیم ، چو ، هایته
وگ سره ، لو هایته
کلاج گنه قار قار
از دَسَ ،عمه شیمار
عمه شی مار لوِنّه
گزناره، دسته ونه
مه کینگ پشت، زنه
اما بِمی ، سه خاخر
سَر، اینگومی، سه چادر
انه بورد می، تا بابل
بابل او ، بن داشته
زیور، گلوبن، داشته
زیور لينگه شلوار
پایین بالا، قلمکار
شبای تاریک تاریک
لل انه ، باریک باریک
تک داینه آهنه دیگ
وقتی که زنه پتیک
دل، کنه چریک چریک
این داره ،سِه اون داره سِه
بنه بخره ، وَر ببیسه
کی بخره ؟ ممد علی جَووُن
کچه نیشت به ؟ بوردکون
چی دو جنه؟ اسب پالون
قصه برای خواب کردن پسران کوچک که دیگر از گاهواره پایین آمده اند و مادران آنها را بیرون از گاهواره به خواب می کنند، دیگر کودک کم کم به قصه ها به جای لالایی ها - گوش می سپارد.
اتِه مردی بِ بِز داشته
کلاه قرمز داشته
وگ دیگو ، لا قلی
وگ بورده شاه پلی
شاه بوته ، رَجِه رجه
تفنگ موش، هفت رجه
این دَرّه وا کن، سلیمون
قالي بن، کبوده
اسم دایی، محموده
محمود داشته، بازی کرده
زوون دارازی کرده
قليون بن برنجی
از دس ملا باجی
اسب پالون ، اوبدا
شه ریش خال ،ره توبدا
دربزونه ، دریچه ره
ونگ هدائه ، خدیجه ره
خدیجه خانم پره سا
قلیون، دَسِه سر ، اسا
وچه ، بال سر، اسا
ها، سگ سگ و ، ها، کیش کیش
گوز، بوره، علی خان ریش
علی خان دوشِ فيه
رخ ،رخ کرده شه شی ی
همه گتِنه، وِ ، کیي؟
ماجان، بوته ، مه شيي
ما جان جفت سینه
دس نکنین وسی نه
آمه چش در راها دده بمیره
تیلفون کنه صدادده بمیره
ویمبه هسته مه ریکا آدده بمیره
ریکا صوبت کندا آدده بمیره
گنه ، مار هستی چتی ها دده بمیره
گمبه، شما بوئین خارا دده بمیره
ادامه 👇👇
شعر و خونش: خانلری المشیری
نی:: استاد صمد داهول🌹🌹
🔘ڪانالــ اهــورا
/channel/Ahurn60
اجرای دلی ⃟ «جآنِ باجی» 🫧🌱👑
🎙️با صدای #فاطمه_عطایی🪽
🔘ڪانالــ اهــورا
/channel/Ahurn60
دل که بِشکسته
خانی بی که چیکار
زخمی که کاری بِیه
نَوونه خار
اون گِدر که بیه
مره با تِه کار
زیر قولت بَزویی
نَووی مِه یار
✍محمد نادری آمل
🔘ڪانالــ اهــورا
/channel/Ahurn60
🌷گذر زمان🌷
" این قافلهٔ عمر عجب می‌گذرد"
فرسنگ نه بلکه هر وجب می گذرد
گر معتکفِ خانهء خَمّار شدی
دریاب زمان را که رجب می گذرد
نعمت الله احسانی بنافتی (احسان)
۱۴۰۳/۴/۵ - کیاکلا
🔘ڪانالــ اهــورا
/channel/Ahurn60
پژوهش بانوی پر آوازه موسیقی نواحی ایران سیما بینا در حوزه موسیقی مازندران 🎶 😍
منزل استاد جمال محمدی 💗
با حضور استاد اسحاقی و زنده یاد استاد سید مهدی محمدی پدر خاندان محمدی ها
روحش شاد و یادشون گرامی 🤎
@jamal.mohamadi.kayer
@ostad_eshaghi_gorji
@simaoinaofficial
#مازندران #جمال_محمدی #فولک #موسیقی #استاد_اسحاقی #سیما_بینا #موسیقی_مازندران #ایران #دوتار #فولکلور #مازرونی_حال
🔘ڪانالــ اهــورا
/channel/Ahurn60
🍀امیری خونش 🍀
با صدای مهدی خناری
شاعر: استاد شعبان نادری رجه
اجرا در شبکه استانی مازندران در برنامه مازرونی_شو به مناسبت دهه امامت 🌺
🔘ڪانالــ اهــورا
/channel/Ahurn60
خِشخون
کمیل کولایی _ فاطمه رحمانی
# چلچلا #
یار یادگاری دَره مه گردن
تِره دست نَهیرمه تا روز مِردن ...
🔘ڪانالــ اهــورا
/channel/Ahurn60
سی وٰارْ بِهْ بِلِنْدیمِهْ، سی وٰارْ بِهْ کُوتٰا
سی وٰارْ بِهْ کِشْتی بیمِهْ، سی وٰاریٰ مُولٰا
سی وْارْ بِهْ دِرْیُویِ اَحْمَرْ بیمِهْ مُولٰا
سی وْارْ بِهْ خِشْکی خٰاکِ سَرْ هُوینٰا پٰا
#امیر_پازواری
🔘ڪانالــ اهــورا
/channel/Ahurn60
⚘️ به نام اون خدایی که مهربونه ..
چنه قشنگ بساته مازرونه ⚘️
سلام مه خاخرون وبرارون🖐
🦋شِمِه صواحی بخیر و خِشی
خار تن دارین🌷 شِمِه خِنابِدون
📆 اَم روزیکشمه.......
▫️ ۲۴وهمنه ماه سال ۱۵۳۵ تبری
▫️۲۷خرداد ماه۱۴۰۳ شمسی
📸مراتع ییلاقی بلده گل باریجه..
🔘ڪانالــ اهــورا
/channel/Ahurn60
ارتفاعات جنگلی بندپی
قطعه نرم نواجش
#طاها فتحی . امل
اگر چه۰۰عاشقی۰۰کار۰۰دل۰۰هسه۰۰
میون۰۰لیلی۰۰و۰۰مجنون۰۰پل۰۰هسه۰۰
کی۰۰بوته۰۰عاشقی۰۰دیوانگیه۰۰
هر۰۰کی۰۰عاشق بهیه۰۰عاقل۰۰هسه۰۰
✍نعمت الله احسان بنافتی
🔘ڪانالــ اهــورا
/channel/Ahurn60
به نومِ جانِ خِدایِ مهرِبون🌹💜💓
🌷🌷
🍃سِلام جان یارون🍃
برارون خاخِرون⚘⚘
🌹همه تایی رور و روزگار خش🌹
🌺آهای خردادیها شمه تولد هِم مـوارکا
🌺
#منم خردادیمه
شمه شمبه ی روز، خِشِ خش🌺
امرو بیستم ششم خرداد چارصد و سه ۲۶ /۳ / ۴٠۳
مَشتِ پِغوم بوئین و دِلِوس و دل در نِشِست گپ
بزِنین❤️🌺
شِمه تِلا خِش خَوِر🍃
شِمه لَمپا هَمیشِک پِر سو
شِمه تن سالم و شِمه گِمون خِش
شِمه غم و غرصه پَر🍃
شِمه چِش و دِل سِر
شمه دل بهاری، دل ودل خنه تندیرِ جور گرم گرم
دِل خِشی شِمه دَر و دروِن و نال بن چرخِ تو هایره و
شِمه دوش نشین🍃
شِمه بوم پِرِ بار و کاتی یه دل، خِش خِش
شِمه تِک خنده و سِفره
مَشتِ بر کِت،
اَی وَچونِ جا مازرونی و ماری زِوون گپ بزوئن
چنده خِشه،
همدیگرِ وسّه خارِ توک بوئین🍃
مهر و محبت، اَنده قِشنگه
حسودی نا،
کینه دَکِل
جانِ خِدا همه تایی پِشتِ پِنا
اَتّا خِجیر روز ره شِمه سه
آرزو کِمبه🌸🌿🌸
✍#خانلری المشیری *مدد*
🔘ڪانالــ اهــورا
/channel/Ahurn60
اِنــــار اَی چِلّــه چِلّــه، گِل بِیارده
شِه مَشتِ شاخه سَـر،بلبل بیارده
بهـــاری وا، شه گیسّــه وا هکرده
مه‌وسّه کش‌به‌کش جنگل بیارده
✍ فاطمه رنجبر
🔘ڪانالــ اهــورا
/channel/Ahurn60
╯
به نومِ جانِ خِدایِ مهرِبون🌹💜💓
🌷🌷
🍃سِلام جان یارون🍃
برارون خاخِرون⚘⚘
🌹همه تایی روز و روزگار خش🌹
🌺آهای تیرمائی ها شمه تولد هِم مـوارکا
🌺
شمه پن شمبه یِ روز، خِشِ خش🌺
امرو هفتم تیرماه چارصد و سه ۷ /۴ / ۴٠۳
مَشتِ پِغوم بوئین و دِلِوس و دل در نِشِست گپ
بزِنین❤️🌺
شِمه تِلا خِش خَوِر🍃
شِمه لَمپا هَمیشِک پِر سو
شِمه تن سالم و شِمه گِمون خِش
شِمه غم و غرصه پَر🍃
شِمه چِش و دِل سِر
شمه دل بهاری، دل ودل خنه تندیرِ جور گرم گرم
دِل خِشی شِمه دَر و دروِن و نال بن چرخِ تو هایره و
شِمه دوش نشین🍃
شِمه بوم پِرِ بار و کاتی یه دل، خِش خِش
شِمه تِک خنده و سِفره
مَشتِ بر کِت،
اَی وَچونِ جا مازرونی و ماری زِوون گپ بزوئن
چنده خِشه،
همدیگرِ وسّه خارِ توک بوئین🍃
مهر و محبت، اَنده قِشنگه
حسودی نا،
کینه دَکِل
جانِ خِدا همه تایی پِشتِ پِنا
اَتّا خِجیر روز ره شِمه سه
آرزو کِمبه🌸🌿🌸
✍#خانلری المشیری *مدد*
🔘ڪانالــ اهــورا
/channel/Ahurn60
لالایی ها (مازندرانی )
رنج مویه های مادران ما
نویسنده : علی اکبر مهجوریان نماری
ص-۳/
▫️لالایی
لالا لالا گل دسته
آخ نکن برمه بونی خسته
ته گهواره طلا هسته
آگل اساس خارا هسته
لالا لالا گل گالون
گل من بوم تنه قربون
لالا لالانون كماجی
گل ورنه دختر حاجی
لا لا لا لا نناشه ور
و روندمبه گهواره
▫️لالایی در روستای میانا -
توابع چهاردانگه ساری - میانه
لالا لالا گل پمبه
چراغ مجلس عمه
چرا خوابش نمیگیره
تو گل هستی مثل ماهی
چراغ مجلس دائی
دائی جان یار بور علی
خداها کنه نگهداری
لا لا لا لا حبيب من
گل سرخ سفید من
خدا کرده نصیب من
لالا لالا لالا گل لاله
چراغ مجلس خاله
چرا خوابش نمیگیره
▫️لالایی
روستای زوات چالوس - غرب
لالا لالا لالا قربون
من شه آرش ، شنه روجای قربون
من نسرینه شنه ، عیسی قربون
جان گوک من شنه و رکای قربون
جان مار من سيوزار کشمه
ای سیو زار چه زار زار کشمه
قدرتو نار ما قدر بدونی
آی عجب بیهوده کلبار کشمه
لا لا لا لا لا لا لا لا قربون
من همون شه ششتا و رکای قربون
جان مار مه دل ای غم دارنه امروز
ای سرخ گل میل رفتن دارنه امروز
سرخ گل بوئین کمتر بناله
مه سوته دلم مهلم دارنه امروز
لالالالالالالالای قربون
لالا من همون شنه گوک عیسی قربون
▫️لالایی
روستای زوات چالوس - غرب
لا لا لا لا مه هلی چه
نخش مار خار و چه
تردینگو مه گهواره
ته گهواره طلا کار
آخ ننه شه برار قربون
من خار بهار قربون
گسفند و رمار قربون
ایسا شونه لار قربون
گوگو کنه مار قربون
اسا رسم مه برار قربون
بیه خله خار قربون
اهلان نخشه روز ماه قربون
بینه بی سر و صدا قربون
▫️لالایی
شهرستان آمل - میانه
دور بهو وننه اکَر
آننه گنه، هندا یکی یکی ر اِکر
تنه شِنه گری اگر
گفت بینه همتا اگر
این پرمار تهنا اگر
اجش در کیا اگر
سر بزنین اما اگر
دور بگردم ایشاالله اگر
لالا لالا گول لاله مامان گر
آمه درد و چه دارنه سه تا خاله مامان گر
دشت صحرا او بید مامان گر
ته جان چش خوبیره مامان گر
▫️لالایی
روستای بورخانی ( لفور)
توابع سوادکوه - میانه
ای لالا لالا لالای قربون
ای لالا لالا من شه و رکای قربون
لالا لالای قربون
ای گهره لالا من شه ریکای قربون
من شه آرش من شه رو جای قربون
لالالالالالای قربون
لالا لالا لالا گل پونه
جان پسر نیبا اونه
لا لا لا لا لا لا مه لالایی
پسر بخوس درانه تنه دایی
لالالالالالا پسر مه ناز
ته عمه در انه خله دانه ناز
لالا لالا گل لاله
پلانگ سر کوه زنه ناله
لالا لالا لالا مه گول ناز
ته لله و ابوا قلمکار
لالا لالا خورده دتر
انده بخوس مه باب دل
🔘ڪانالــ اهــورا
/channel/Ahurn60
لالایی ها (مازندرانی )
رنج مویه های مادران ما
نویسنده : علی اکبر مهجوریان نماری
لالایی ها درد دل مادرانه سرزمین ماست که در خلوت ترین و ساکت ترین لحظه های شب به زمانی که همۀ چشم ها به خوابند و همۀ گوشهای نامحرم بسته ، همراه آهنگها و ریتم هایی از پیش نیندیشیده و فی البداهه به شبه شعرها و ترانه هایی بدل میشوند و به هوای به خواب بردن کودکان خوانده می شده اند.
مادرانی که خسته از کار روزانه در مزرعه یا در کارگاه اند و در اندیشه و در رنجی دیرمان و تاریخی، آگاهانه یا ناخودآگاهانه و آزادانه رازها و درد دلهای خود را بر زبان می آورند . لالایی ها که در کنار گاهواره ها [= گهره ها] خوانده میشوند و در سکوت و در تاریکی شکل می گیرند، تاریخ نهان این دیارند ؛ بیان گذشته هایی که میتوانند فقط در دل شب به زبان ،آیند، شاید بیهوده نباشد که مرغان شب، یا «کاکلی» ها و «توکا» ها و «کک کی ها و همۀ پرندگانی که به روز می نالند و کناره
می گیرند و سرگردانند، همراه کودکان این سرگذشته ها را، در شب، شنیده باشند...
رنجمو یه های برخی از مادرانی را که بنا به ضرورت مجبورند، در باغ و یا در مزرعه و یا در محل زندگی کار، برای امرار معاش و با همدوشی با شوهران با برآمدن آفتاب فرزندان را در گاهواره ها ببندند و پس از شیر دادن یا ندادن از آنان جدا شوند و دور از گاهواره و خانه همراه کار لالایی بخوانند و به دلیل عشق شدید به کودک در گاهواره تمام کودکان و فرزندان و بچه ها حتی بچه های پرنده ها و حیوانات را هم دوست داشته باشند و در لالایی های شان، کودک خود را به آنان تشبیه نمایند و آنها را نیز همچون دلبند خویش - نوازش کنند.
▫️لالایی در منطقه بندپی
لالا گمه ، تره خوبیره
دشت و صحراره، اوبیره
ته دشمنونه، تُو بیره
لالا لالا گل لاله
ورکا، دارنی ، آتا خاله
مه دردونه
شمع و جلا، مه پروونه
شمع و چراغِ آسونه
امشو بَبا، ته مهمونه
فردا، ای کنج زندونه
لالا گِمه، گل شب بو
ورکا، دارنی ، آتا عمو
ونه دشمن ره بیره تو
لالا لالا گل چایی
ورکا، دارنی، آنا دایی
ته دایجان، دره دیر راه
مِنه دِتا چش ، دره راه
لالا گمه، گل پَمه
ورکا، دارنی ، اتا عمه
لالا، تُومِ برار باخس
من یک نفرمه خَلِه خوار باخس
روز ماه وُونه بهار باخس
کک کی انه ، شونه دار با خس
بلبل شونه باغ کنار باخس
گالش و چَپُون شونه لار باخس
مِن اِشکار ، گوگه مار باخس
مِن شوكا، كله مار باخس
من بهار بلبل دا
من کوکِ چینه کا ماره دا
من تیرنگ کِرچه ماره دا
من آهو ، وره ماره دا
من برارو ، بَبو باخس
من روز ماه بهار باخس
من سبزه دار و خال باخس
چی خش فصل بهار باخس
من و ته بوریم لار باخس
ش کوه ها کنیم دیدار باخس
لالا من ش برار دا
م کوتر سرخال دا
نَنه ش راى ي قروون
ش خسته ب اى ي قروون
نَنه ش وشنی ی قروون
چه ناخسني ي قروون
ون بَوو چیه قروون
▫️نِواجش (موری = مویه)
نِواجش ها در قالب، گهره سَری (خواندن بر بالا و در کنار گاهواره) و لالایی و موری (مویه)، گاهی با سوز حال و دل سراییده، خوانده و بیان می شده اند که تا عمق روح و جان آدمی به پیش می رانده و تأثیر می نهاده اند. اما نوازش ها مادرانه ، مهربانانه و از سر عاطفه و در مقام بزرگ ترها و خطاب به کوچک ترها و برای ابراز علاقه و عشق و به زبان و با واژگان محبت آمیز و توأم با تشویق و نوازش و دلگرمی بیان می شده اند و اما نواجش ها، همان موری ها (مویه ها)، نوعی بروز عواطف مادرانه و عامیانه ، با مضامین غم و اندوه و از دست دادگی و دلگیری و یادآوری و ترانه خوانی و التیام بخشی غم ها و ابراز ناگفتنی هایی ست که در جریان کار و زندگی روزمره و بنابر وقایعی در دل جای گرفته اند و بیان نشده اند و خطاب به کودک در حال خواب،بیان می شده اند.
گهره سری ، همراه با لالایی هاست، «موری» (مویه) نیز نوعی نواجش ست که در سوگواری ها شنیده می شود و به هنگام گهره سری نیز، خود را، با مضامین و حرف ها و درد دلهایی به نمایش می گذارد که مادران نمی توانند آنها را پیش کسان و دیگران بیان نمایند؛ عرف عوام و جامعه نمی گذارد و شخصی و خصوصی و فردی ست و اغلب همراه است با گریه در خفای گوینده موری، یا نواجش ، برای فرزندانی که قبل از جوانی و یا در جوانی دار فانی را وداع می گفته اند و در مراسم عزاداری ـ در میان حاضرین و مدعوین - در قالب لالایی گهره سری - خواندن بر بالا و یا در کنار گاهواره از جانب مادر با گریه و زاری رنج مو یه = شرح فراق و رنج (درون)، با مضامین زحمت و کار و از دست دادن و جفای روزگار و بی عدالتی تقدیر ، (در هر منطقه ای با ویژگی های زیستی و فرهنگی) فی البداهه خوانده می شده است.
ادامه 👇👇
روز دختر در فرهنگ ایرانی گرامی باد!
🌸 روز دختر در فرهنگ ایران: جشن نیلوفر
✍ شاهین سپنتا
یکی از پرسش‌هایی که بسیار از نگارنده پرسیده‌اند، این که در فرهنگ ایران چه روزی به نام «روز دختر» نام‌گذاری شده است؟
این نگارنده در پاسخ به این پرسش، روز ششم از تیرماه یا جشن نیلوفر را به عنوان روز دختر در فرهنگ ایران پیشنهاد و در چرایی این پیشنهاد به چند نکته اشاره میکند:
اگرچه در بسیاری از منابع ایرانی همچون «آثارالباقیه»، «التّفهیم»، «زین‌الأخبار» و جز این، از جشن اسفندگان در روز پنجم اسفندماه با عنوان «روز زن و زمین» نام برده شده و تاکید شده است که اسفندگان «جشن ویژه زنان» یا روز آزادی زنان بوده و زنان و دختران در این روز جشن و شادی برپا می‌کردند، با این همه، اسفندگان ویژه همه زنان بود و اگر بخواهیم روزی را ویژه دختران برگزینیم، جشن نیلوفر گزینه شایسته‌ای خواهد بود.
بیرونی، در آثارالباقیه اشاره میکند که جشن نیلوفر در خردادروز از تیرماه یا روز ششم از تیرماه برگزار می‌شود و همین دیدگاه در برهان قاطع نیز بازتاب دارد و می‌دانیم که گل نیلوفر نماد آناهيتا است.
چهره کیهانی آناهیتا، یک ایزدستاره یا ستاره‌بانوست که همان ستاره گردان یا سیاره «ناهید» یا «زهره» یا «ونوس» در سامانه خورشیدی است و پس از ماه، درخشان‌ترین جرم آسمانی است که به هنگام شب از زمین دیده می‌شود.
آناهیتا یا «اَرِدویسوَر آناهیتا»، زاینده‌ی رودی مینوی یا آسمانی به نام «اَرِدویسورَ» (به معنی رود نیرومند) یا «اَرِدوی» است که سرچشمه همه رودها و آب‌های روی زمین است، پس بر این پایه، آناهیتا ایزدبانوی آب‌هاست که نیایش آبان‌يشت در اوستا ویژه ستایش اوست. او به خواست اهورا مزدا از فراز ستارگان به سوی زمین اهورا آفریده روان می‌شود.
واژه «آناهیتا» یا آناهید یا ناهید به معنی بی‌آلایش است و آناهیتا یا ناهید و نمادش نیلوفر از دیرباز نامی زیبا برای دختران ایرانی بوده‌اند.
ایزدبانو آناهیتا، در آبان‌یشت با ویژگی‌های دختری زیبا، تندرست، بلندبالا، دلیر، برومند، کمر بر میان بسته، بلندآوازه، آزاده، نازنین، نیرومند، و نژاده، ستوده شده است. او دختری خودساخته است که نه تنها برای شایستگی‌هایش به هیچ مردی وابسته نیست بلکه دختران کوشای دیگر را یاری‌رسان است.
در شهرهای مختلف ایران باستان، نیایشگاه‌هایی به نام آناهیتا در کنار آب برپا بود که برای نمونه می‌توان به نیایشگاه‌های کنگاور و بیشابور، بی‌بی شهربانو در شهر ری و پیرسبز در اردکان اشاره کرد. در آبان یشت این نیایشگاه‌ها، خانه آناهیتا نامیده میشوند و درباره آنها آمده است که آناهیتا دارنده هزار دریاچه و هزار رود است و در کرانه هریک از این دریاچه‌ها، خانه‌ای خوش ساخت و کلان پیکر با یکصد پنجره و یک هزار ستون خوش‌تراش برپاست.
همچنین برخی جای‌ها به یادمان آناهیتا دارای پسوند «دختر» بودند که برای نمونه می‌توان از شهر «پلدختر» در لرستان (برگرفته از نام پلدختر بازمانده از دوره ساسانی بر رودخانه کشکان) یا «قلعه دختر» در کرمان نام برد. «سرآب نیلوفر» در کرمانشاه نیز یادمان آناهیتاست. آناهیتا از چنان جایگاهی برخوردار بود که نامش در سنگ نوشته اردشیر دوم هخامنشی در همدان آمده و نگاره‌اش در سنگ‌نگاره تاق‌بستان در کرمانشاه نقش شده است.
در تندیس‌ها یا سنگ‌نگاره‌ها، آناهیتا چون دختری بلندبالا با تن‌پوشی زیبا و تاجی بر سر و سبوی آبی در دست نقش‌شده است. در آبان یشت، آناهیتا کمر بر میان بسته تا پستان‌هایش زیباتر بنماید و دلنشن‌تر شود، پاپوش‌هایی درخشان تا مچ پا پوشیده و به استواری آنها را با بندهای زرین بسته، گوشواره‌های زرین چهارگوشه‌ای برگوش‌ها آویخته، و گردن‌بندی برگردن نازنین بسته، و تنپوش زرین پُرچینی بر تن کرده و تاج زرین هشت‌گوشه‌ای بر سر نهاده است. در آوند نقره مطلا از دوره ساسانی که در موزه هُنر «کلیولند» در ایالت اوهایو در آمریکا نگهداری می‌شود، آناهیتا در حالی نقش شده است که شاخه‌ای گل نیلوفر را در دست دارد.
به نظر می‌رسد که ستایش ویژگی‌ها و توانمندی زنانه آناهیتا در کنار آب، شادمانی و دست‌افشانی گروهی دختران در کنار سرآب‌های پر از نیلوفر یا سرچشمه‌ها و رودها و آب‌افشاندن، از آیین‌های جشن نیلوفر بوده است. بر این بنیان، در این دوران جشن نیلوفر می‌تواند به عنوان جشنی همیشگی برای بزرگداشت دختران شایسته و توانمند ایرانی در عرصه‌های مختلف زندگی همچون کار، ورزش، هنر، اخلاق و ... ثبت شود.
از دیدگاه نگارنده، دختر بودن، مقطعی از زندگی یک انسان است که از بدو تولد آغاز می‌شود و تا پیش از ازدواج ادامه دارد و لزوما به معنای متداول و عامیانه آن «دوشیزگی» نیست.
گرامیداشت روز دختر به معنی نگاه جنسیت زده و ارزش‌انگاری باکرگی نیست بلکه به معنی اهمیت پذیرش استقلال فردی و اجتماعی زنان بدون همسر و توانمندی‌های آنها به عنوان یک انسان آزاد است.
@ahurn60
بِرو.رفِق . سازا سِرنا هاکنیم
شِه تنگ بهیتِه دِلِّ. وا هاکنیم
مه دِل تَنگ هایته کَلّه ونگِِ وِسِِّه.
برو. لَگِن بیار . سِما. هاکِنیم
✍ غلامحسین باقری اِلاشتی
🔘ڪانالــ اهــورا
/channel/Ahurn60
به نومِ جانِ خِدایِ مهرِبون🌹💜💓
🌷🌷
🍃سِلام جان یارون🍃
برارون خاخِرون⚘⚘
🌹همه تایی روز و روزگار خش🌹
🌺آهای تیرمائی ها شمه تولد هِم مـوارکا
🌺
شمه چار شمبه یِ روز، خِشِ خش🌺
امرو ششم تیرماه چارصد و سه ۶ /۴ / ۴٠۳
مَشتِ پِغوم بوئین و دِلِوس و دل در نِشِست گپ
بزِنین❤️🌺
شِمه تِلا خِش خَوِر🍃
شِمه لَمپا هَمیشِک پِر سو
شِمه تن سالم و شِمه گِمون خِش
شِمه غم و غرصه پَر🍃
شِمه چِش و دِل سِر
شمه دل بهاری، دل ودل خنه تندیرِ جور گرم گرم
دِل خِشی شِمه دَر و دروِن و نال بن چرخِ تو هایره و
شِمه دوش نشین🍃
شِمه بوم پِرِ بار و کاتی یه دل، خِش خِش
شِمه تِک خنده و سِفره
مَشتِ بر کِت،
اَی وَچونِ جا مازرونی و ماری زِوون گپ بزوئن
چنده خِشه،
همدیگرِ وسّه خارِ توک بوئین🍃
مهر و محبت، اَنده قِشنگه
حسودی نا،
کینه دَکِل
جانِ خِدا همه تایی پِشتِ پِنا
اَتّا خِجیر روز ره شِمه سه
آرزو کِمبه🌸🌿🌸
✍#خانلری المشیری *مدد*
🔘ڪانالــ اهــورا
/channel/Ahurn60
⚘️ به نام اون خدایی که مهربونه ..
چنه قشنگ بساته مازرونه ⚘️
سلام مه خاخرون وبرارون🖐
🦋شِمِه صواحی بخیر و خِشی
خار تن دارین🌷 شِمِه خِنابِدون
📆 اَم روزچارشمه...
▫️ ۴نوروزه(عیده) ماه سال ۱۵۳۵ تبری
▫️۶تیرماه ماه۱۴۰۳ شمسی
🔘ڪانالــ اهــورا
/channel/Ahurn60
در وصف علی به هر زبان باید گفت
از صبر و رشادتش عیان باید گفت
در جشن ولیعهدی سردارِ نبی
تبریک به صاحب الزمان باید گفت
عیدمسعود غدیر مبارک
✍محمدآزرم نوایی
🔘ڪانالــ اهــورا
/channel/Ahurn60
سِلام به شِه برارِ مازرونی
شِه جانِ خاخرونِ مهربونی شِمِه مِنزل که کوه و جنگل هَسته
شِمِه دل گَتِه دَریو خزرهَسته قِشنگه طبری هَسته تِه گویِش
الهی که ته دل باشه هَمِش خِش
✍محمد نادری : آمل
🔘ڪانالــ اهــورا
/channel/Ahurn60
#ادبیات_غیر_بومی
📖شعر عارف قزوینی در مورد اخراج مورگان شوستر از ایران🇮🇷 در دوره قاجار
ننگ آن خانه که مهمان ز سر خوان برود
جان نثارش کن و مگذار که مهمان برود
گر رود «شوستر» از ایران رود ایران بر باد
ای جوانان مگذارید که ایران برود
شد مسلمانی ما، بین وزیران تقسیم
هرکه تقسیمی خود کرد به دشمن تقدیم
حزبی اندر طلبت بر سر این رأی مقیم
کافریم ار بگذاریم که ایمان برود
مشت دزدی شده امروز در این ملک وزیر
تو در این مملکت امروز خبیری و بصیر
دست بر دامنت آویخته یک مشت فقیر
تو اگر رفتی از این مملکت عنوان برود
شد لبالب دگر از حوصله پیمانۀ ما
دزد خواهد به زمختی ببرد خانۀ ما
ننگ تاریخی عالم شود افسانۀ ما
بگذاریم اگر «شوستر» از ایران برود
سگ چوپان شده با گرگ چو لیلی و مجنون
پاسبان گله امروز شبانی است جبون
شد به دست خودی این کعبۀ دل کن فیکون
یار مگذار کز این خانۀ ویران برود
تو مرو گر برود جان و تن و هستی ما
کور شد دیدۀ بدخواه ز همدستی ما
در فراقت به خماری بکشد مستی ما
نالۀ عارف از این درد به کیوان برود
#عارف_قزوینی
🔘ڪانالــ اهــورا
/channel/Ahurn60
به نومِ جانِ خِدایِ مهرِبون🌹💜💓
🌷🌷
🍃سِلام جان یارون🍃
برارون خاخِرون⚘⚘
🌹همه تایی رور و روزگار خش🌹
🌺آهای خردادیها شمه تولد هِم مـوارکا
🌺
#منم خردادیمه
شمه یک شمبه ی روز، خِشِ خش🌺
امرو بیست وهفتم خرداد چارصد و سه ۲۷ /۳ / ۴٠۳
مَشتِ پِغوم بوئین و دِلِوس و دل در نِشِست گپ
بزِنین❤️🌺
شِمه تِلا خِش خَوِر🍃
شِمه لَمپا هَمیشِک پِر سو
شِمه تن سالم و شِمه گِمون خِش
شِمه غم و غرصه پَر🍃
شِمه چِش و دِل سِر
شمه دل بهاری، دل ودل خنه تندیرِ جور گرم گرم
دِل خِشی شِمه دَر و دروِن و نال بن چرخِ تو هایره و
شِمه دوش نشین🍃
شِمه بوم پِرِ بار و کاتی یه دل، خِش خِش
شِمه تِک خنده و سِفره
مَشتِ بر کِت،
اَی وَچونِ جا مازرونی و ماری زِوون گپ بزوئن
چنده خِشه،
همدیگرِ وسّه خارِ توک بوئین🍃
مهر و محبت، اَنده قِشنگه
حسودی نا،
کینه دَکِل
جانِ خِدا همه تایی پِشتِ پِنا
اَتّا خِجیر روز ره شِمه سه
آرزو کِمبه🌸🌿🌸
✍#خانلری المشیری *مدد*
🔘ڪانالــ اهــورا
/channel/Ahurn60
🌷بدخواه🌷
"بدخواهِ کسان هیچ به مقصد نرسد"
از جانبِ وی به خلق جز بد نرسد
همراهی وِی مکن که فهم و ادبش
دانم به یقین به سطحِ اَبجَد نرسد
نعمت الله احسانی بنافتی (احسان)
۱۴۰۳/۳/۲۴ - کیاکلا
🔘ڪانالــ اهــورا
/channel/Ahurn60
🌺 اینجه اَمِ قشنگه مازرون 🌺
🖼 اروست ، چهاردانگه
📆 بهار ۱۴۰۳
📸 خانم پوررضا
🔘ڪانالــ اهــورا
/channel/Ahurn60
⚘️ به نام اون خدایی که مهربونه ..
چنه قشنگ بساته مازرونه ⚘️
سلام مه خاخرون وبرارون🖐
🦋شِمِه صواحی بخیر و خِشی
خار تن دارین🌷 شِمِه خِنابِدون
📆 اَم روزشمه.......
▫️ ۲۳وهمنه ماه سال ۱۵۳۵ تبری
▫️۲۶خرداد ماه۱۴۰۳ شمسی
📸مراتع دامداری رامسر..
🔘ڪانالــ اهــورا
/channel/Ahurn60