374
الفبا، رسانهای غیرانتفاعی، غیردولتی و داوطلبانه است که از سال ۱۳۹۰ با انتشار مطالب آموزشی، فرهنگی و اجتماعی ویژه کودکان و نوجوانان فعالیت میکند. www.alephba.org ارتباط با سردبیر: info@alephba.org کودکان دنیای بهتری دارند.
شماره ۱۲۵ مجله حقوق ما؛ حقوق کودکان در شبکههای اجتماعی
منبع نشر
@aleph_ba
از چیستی به چرایی صلح
نسخۀ صوتیِ سخنرانی مصطفی ملکیان در موسسه رسم کودکی؛ مرداد ۹۹ ، کتابخانه ملی
@rasmekoudaki
www.instagram.com/rasmekoudaki
«صلح» سلامی است آشنا، مهربان و مشتاق به خود و به دیگری در سفری که آن به آن مسافر آنایم؛ زندگی.
به رسم کودکی که رسم صلح است، در آغازین گام از «آنْ»ی نو، سلام میکنیم به انسان و به کرامت و به اصالت و به مدارا...
@rasmekoudaki
رسم کودکی برگزار میکند:
سخنرانی مصطفی ملکیان با موضوع
از چیستی به چرایی صلح
چهارشنبه ۲۲ مرداد ۹۹ ساعت ۲۱
پخش زنده از صفحۀ اینستاگرام موسسه رسم کودکی 🔽
https://instagram.com/rasmekoudaki?igshid=92iqyw4u9532
وَ صُلح شماره سه، ویژۀ روزهای کرونازده، منتشر شد.
▫️کرونا، فرصتی مناسب برای بازسازی نهادهای مدنی/ رضا عبدی
▫️کرونا و دوراهی تصمیم/ منیر همایونی
▫️جنگ و صلح مادران در روزهای خانهنشینی/ نوشآفرین انصاری
▫️درسهای صلحآمیز از جهان پساکرونا برای کودکان/ حسن فتاحی
▫️کرونا طبقاتی است حتی در آموزش/ جلال کریمیان
▫️والد آگاه- فرزند صلحطلب/ ضحی حسینی نصر
▫️رفتار با کودک مضطرب از کرونا/ فرشته رفیعی
▫️نبردی به درازنای تاریخ/ فرحناز عطاریان
و با آثاری از رضا خاکینژاد، فرمهر منجزی، گلرخ محمدیان، لیلا کفاشزاده، پرستو عرفانمنش، کیارا کاپلتو، مهشید دولت مدلّی، نصرالله افاضل، نرگس تمیزگران و مهران حقشناس
@vasolh
✏️یکی از جمله کارهایی که برای مبارزه با کار کودکان انجام شد و قطعا نقش
بسیار موثری در یادآوری ضرورت مبارزه با کار کودکان داشت و دارد، تعیین
یک روز جهانی برای مقابله با این پدیده تلخ است.
▪️ویژهنامه بادکنک سفید به مناسبت ۱۲ژوئن، #روز_جهانی_مبارزه_با_کار_کودکان
@baadkonak_sefid
انتشار تصویر کودکان در رسانهها مغایر مصالح عالیه آنان است
بیانیه مرجع ملی کنوانسیون حقوق کودک در زمینه ممنوعیت انتشار تصویر کودکان در فضای مجازی:
🔸یکی از اهداف عملکردی اصلی مرجع ملی کنوانسیون حقوق کودک، جلوگیری از موارد نقض حقوق کودک در سطح ملی و بین المللی است.
به باور این مرجع یکی از موارد فاحش نقض حقوق کودک نشر و بازنشر تصاویر کودکان با اهداف مختلف نظیر نمایش زیباییها و استعدادهای کودکان، بر انگیختن حس ترحم مخاطبین، تبلیغ کالا و خدمات در فضای مجازی و رسانه ملی، سایتهای خبری و اینترنتی و صفحات شخصی توسط اشخاص حقیقی و حقوقی و حتی والدین میباشد که این امر علاوه بر نقض حریم خصوصی کودکان، نادیده انگاشتن مصالح عالیه انان تلقی میشود و به صورت بالقوه میتواند کودکان را در معرض مخاطرات و آسیبهای جسمانی و روانی در آینده قرار دهد. افزون بر این، با عنایت به ماندگاری این تصاویر بهویژه در فضای مجازی تصمیم امروز دائر بر نشر تصویر کودک به هر عنوان که ممکن است در آینده کودک از انتشار آن متضرر یا ناراضی تلقی گردد، مغایر حق کودک بر کرامت انسانی، خشونت علیه کودکان، حق بر تعیین سرنوشت آنان و همچنین به واسطه آسیبهای روحی، جسمی و... مغایر مصالح عالیه کودکان میباشد. از اینرو، هرگونه انتشار تصویر کودکان ممنوع و انجام آن نقض صریح حقوق آنان به شمار میرود.
🔸در روزهای اخیر، قتل فجیع کودک ۱۴ ساله تالشی به دست پدر باعث جریحهدار شدن احساسات جامعه گردید، قطعا اسیب زدن به دیگری و تصمیمگیری در باره سلب حیات یکی از اعضای خونی خانواده با هر انگیزهای دارای ابعاد فرهنگی، حقوقی، روانشناختی و اجتماعی است. فارغ از عوامل اجتماعی و روانشناختی، چنین اقدامی تحت هر عنوان و با هر انگیزهای که صورت گرفته باشد، حیات یک انسان را که به تعبیر قرآن کریم حیات تمامی آدمیان است را سلب و وی را به کام مرگ کشانده است. اینگونه اقدامات سبعانه که بر خلاف موازین شرعی و قانونی و فرهنگ ملی ایران اسلامی و بیگانه با آموزههای وحیانی است، فاقد هرگونه جواز یا تجویز در نظام هنجاری است.
🔸این مرجع با اغتنام فرصت، انتشار تصاویر کودکان در فضای مجازی و سایتهای خبری که علاوه بر نقض حریم خصوصی و حقوق آنها، کودکان را در معرض مخاطره و سوء استفاده قرار میدهد را ممنوع و نقض آشکار حقوق کودک دانسته و از همه رسانهها بهویژه رسانه ملی، کنشگران عرصه حقوق کودک، اشخاص حقیقی و حقوقی و حتی والدین و سرپرستان کودکان میخواهد با احترام به حقوق کوکان و با توجه خاص به مصالح عالیه کودکان، از انتشار تصاویر آنها با هر هدفی در صفحات شخصی، فضای مجازی، سایتهای خبری و جراید مکتوب خودداری نمایند.
بدون تردید رسالت سازمان صدا و سیما و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در اطلاعرسانی و فرهنگسازی این موضوع و حمایت از حقوق کودکان بسیار مهم و برجسته است.
@vasolh
بیستمین دوره جایزه ترویج علم ایران برگزار شد
مراسم اختتامیه بیستمین دوره جایزه ترویج علم، عصر پنجشنبه ۲۳ آبان، برگزار شد.
در این مراسم و در بخش کودک، منیر همایونی، مدیر کانون توسعه فرهنگی کودکان، دارنده جایزه ترویج علم سال ۹۸ شد:
به پاس علاقهمند کردن کودکان به علم، گسترش ترویج خواندن و ایجاد فرصت علمآموزی به کودکان مناطق محروم.
او با اشاره به اینکه ذهنش از سالهای نوجوانی درگیر موضوع سرنوشتسازی است که همواره در تلاش برای رسیدن به آن است، این موضوع را عدالت دانست و گفت: عدالت مفهومی است که مصداق آن در تمام جنبههای زندگی جلوه دارد.
مدیر کانون توسعه فرهنگی در ادامه گفت: بالندگی جامعه در گرو آموزش کودکان است و آموزش پایه و اساس تحقق عدالت است و در این راستا سازمانهای مردم نهاد توانستند نور امید را در دل جامعه ایجاد کنند.
@aleph_ba
🔺تغییرات کتابهای درسی ادبیات در راستای باورهای نظام است
با اینکه امروز وزیر آموزش و پرورش در پاسخ به موج انتقادها درباره تغییرات معنادار محتوای کتب درسی ادبیات فارسی در توئیتر نوشت: «دستور بررسی دادهام و اطمینان میدهم که آموزش و پرورش پاسدار و مروج سرمایههای معنوی کشور است»؛
مدیر گروه تألیف کتابهای درسی ادبیات فارسی از همۀ حذف و اضافههای این کتابها بهطور کامل دفاع کرده و گفته است: «وقتی شما در یک نظام ارزشی زندگی میکنید، برای حفظ کیان آن موظفاید بین دو متن، آن را انتخاب کنید که به اعتقادات و باورهای نظام نزدیک باشد.»
@aleph_ba
🔺آمار رفتارهای پرخطر در مدارس تهران
شماره ۵۷ فصلنامه علمی-پژوهشی رفاه اجتماعی، پژوهشی تکاندهنده از وضعیت رفتارهای پرخطر دانشآموزان دختر و پسر تهرانی در سال ۹۱ منتشر کرد.
عنوان پژوهش: رفتارهای پرخطر در بین دانشآموزان دختر و پسر شهر تهران، دکتر خسرو رشید، استاد دانشگاه بوعلی همدان
برخی از دادههای پژوهش:
۱۵ درصد «رابطه جنسی اجباری» (تجاوز)
۳۵ درصد تجربه کشیدن «سیگار»
۵۱ درصد تجربه کشیدن «قلیان»
۲۷ درصد تجربه مصرف «الکل»
۳۰ درصد «تجربه رابطه جنسی اختیاری»
نکته جالب این پژوهش این است که هفت سال پیش انجام شده و امروز مشخص نیست در نسل نوجوان چه بحرانهای فاجعهباری در جریان است.
@aleph_ba
دوستان عزیز سلام
همانطور که میدانید امسال فروردین ماه سیلی مهیب چندین استان کشور را درنوردید. با آغاز سیل در هفتههای نخستین، گروههای متعددی از نهادهای دولتی و خصوصی به کمک هممیهنان سیلزده شتافتند. در حوادثی همچون سیل و زلزله در فاز اول حجم کمکهای دولتی و مردمی بسیار است؛ اما تجربه نشان داده فاز اصلی کمکها چندین ماه بعد از وقوع حوادث است و مردم در ماههای بعد هم کماکان نیازمند انواع کمکهای تخصصی هستند. با تکیه بر تجربههای قبلی و عملکرد خوب در تهیه انواع اقلام بهداشتی و دارویی برای نوزادان و کودکان،قصد داریم با مساعدت و مشارکت دوستان عزیز، با شروع فصل سرما و شیوع بیماریهای نوزادان و کودکان، اقلام ضروری زیر را با همکاری دوستان داروساز متخصص تهیه کنیم. کانون توسعه فرهنگی کودکان با همکاری پزشکان و عوامل اجرایی مستقر در مناطق سیل زده، از هفته آینده تمام اقلام را توزیع خواهد کرد. تصمیم داریم برای نوزادان و کودکان «قطرهها و شربتهای نوزادان و کودکان»، «انواع قرصهای جوشان ویتامین ث و مولتیویتامین»، «انواع پودرهای اسهال کودکان و نوزادان»، «انواع قطرهها و شربتهای سرماخوردگی غیرچرکی» و «انواع داروهای متداول بیماریهای عفونی» را تهیه کنیم.
اگر مایل هستید با کانون توسعه فرهنگی کودکان همراه شوید و به نوزادان و کودکان مناطق سیل زده کمک کنید، میتوانید مبلغ دلخواه را به شماره کارت زیر واریز کنید:
شماره كارت:
6104-3377-7006-0042
به نام کانون توسعه فرهنگی کودکان
☎️ ۸۸۸۲۷۰۳۵
🌐 www.ccdcir.com
↗️ @ccdcir
🔺گفتوگو با نوجوانان درباره مغالطهها؛ شماره هشتم: اسکاتلندی واقعی
الهام فخرایی
اگر در جمع نوجوانها باشید، خیلی زود شاهد بحث و گفتوگوهای پرحرارت و چندنفری آنها خواهید بود. گفتوگوهایی که گاهیوقتها به دلخوری، دلزدگی و رهاکردن بحث بدون رسیدن به نتیجهای قابل قبول برای طرفین منتهی میشود.
البته صرف به نتیجهای مشترک نرسیدن، امری منفی محسوب نمیشود، آنچه باید از وقوعش پیشگیری کنیم یا برای مقابله با آن آماده باشیم، دلزدگی و نسبیگرایی افراطی ناشی از نداشتن مهارت کافی در گفتوگوی نقادانه است.
نوجوانها بهدلیل ویژگیهای روانشناختی و هیجانات دوره نوجوانی بیشتر مستعد چنین اشتباهاتی هستند و گاهی حتی ناخواسته در گفتوگوها دچار مغالطه میشوند.
یکی از مشهورترین مغالطههایی که میتواند گفتوگو را به بنبست بکشاند، مغالطۀ «نمونه واقعی» یا «اسکاتلندی واقعی» است. فردی اعلام میکند که همه اسکاتلندیها شجاع هستند و اگر مثال نقض بیاورید، مدعی میشود آن شخص یک اسکاتلندی واقعی نیست.
این مغالطه بهویژه وقتی از طرف بزرگسالان به کار رود، احتمال پذیرش آن و در نتیجه شکلگیری باورها و استنتاجهای اشتباه از سوی نوجوان افزایش مییابد.
برای روشنتر شدن موضوع، مثالهای زیر را مرور کرده و با نوجوانها دربارهاش گفتوگو کنید:
۱٫ مرد واقعی هرگز به دوستانش پشت نمیکند.
سعید از همراهی با یک رفتار اشتباه دوستانش پرهیز میکند و آنها برای تحت تاثیر قرار دادنش از جملۀ بالا استفاده میکنند.
سعید مثالهایی میزند تا نشان بدهد قرار نیست مرد واقعی به کارهای اشتباه تن بدهد، اما آنها تاکید میکنند که مثالهای او درباره مردان واقعی صدق نمیکند.
۲٫ دیندار واقعی فقیر است.
مریم با این باور موافق نیست، او افرادی را میشناسد که باورهای دینی دارند ولی فقیر نیستند. آتنا در جواب میگوید: اینها حتما دیندار واقعی نیستند، وگرنه دینداری با پولدار بودن جور در نمیآید. بقیه بچهها هم در تایید نظر آتنا سر تکان میدهند.
۳٫ تیزهوش واقعی برای فهمیدن درسها و گرفتن نمره خوب نیازی به تلاش ندارد.
حسین در جواب جملهٔ بالا، پسر عمهاش را مثال میزند که همیشه برنامه منظمی برای کارهای مدرسهاش دارد. پوریا میگوید: خب این نشان میدهد که پسرعمه تو واقعا تیزهوش نیست وگرنه لازم نبود اینهمه تلاش کند.
۴٫ اگر بچه برای پدر و مادر عزیز باشد، هیچوقت به خواستههایش نه نمیگویند.
مینا سعی میکند به برادرش توضیح دهد که اینطور نیست و او واقعا برای والدینش عزیز است، اما بهنظر محمد دوستداشتن واقعی با نه گفتن جور در نمیآید، پس والدین آنها فقط ادای دوستداشتن را در میآورند.
درباره هر کدام از این مثالها گفتوگو کنید. آیا پشتنکردن به دوستان همیشه کار درستی است؟ آیا وفاداری یک ویژگی جنسیتی مختص مردان است؟ رابطه دینداری و ثروت چیست؟ بدون تلاش هم میتوان به موفقیت رسید؟ اگر کسی را دوست داریم هیچوقت نباید با او مخالفت کنیم؟ و…
از نوجوانها بخواهید مثالهای بیشتری بزنند، بپرسید آیا تابهحال تجربههای مشابهی داشتند؟ هر چه بیشتر بتوانید گفتوگو را به سمت تجربههای واقعی آنها ببرید، درک این مغالطه برای آنها راحتتر خواهد شد.
به نوجوانان بیاموزید در چنین شرایطی بهجای تسلیمشدن از طرف مقابل بخواهند برای نمونه واقعی تعریف ارایه کند. ویژگیهایی که در نمونه واقعی باید وجود داشته باشد یا نباید باشد را بیان کند و درباره هر کدام دلیل ارایه کند.
برای برونرفت از این وضعیت نوجوان باید بتواند روی استدلال اصلی متمرکز بماند و از طرف مقابل برای ادعایش، دلیل مطالبه کند.
دقت کنید که نوجوانها بسیاری اوقات دچار مغالطه میشوند، چون به این گزارهها واقعا باور دارند نه اینکه آگاهانه و با هدف فریبدادن دیگری، آنها را بررسی و انتخاب کرده باشند. بههمیندلیل تمرین، توجه و بررسی مستمر باورها به مرور منجر به تقویت تفکر نقادانه بهعنوان مهارتی فکری شده و از گرفتارشدن آنها در تلههای شناختی پیشگیری خواهد کرد.
🔺حذف زبان انگلیسی یا قانونگذاری
کامبیز نوروزی
بخش مهمی از مشکلات مربوط به سستی و کماثری قانون در ایران، از لایحهنویسیها و طرحنویسیهای ضعیف و ناپخته دولت و برخی نمایندگان محترم و در نهایت فرایند تصویب آنها در مجلس ناشی میشود. متونی که عمدتا براساس سلیقههای شخصی و بدون توجه به تجربه اجتماعی و نیازهای عمومی تهیه شده و گاهی نیز در پی جلب منافع برای گروههای کوچک ولی قدرتمند هستند و بیش از آنکه کمکی به نظم و جامعه کنند، موجب بینظمی و سردرگمی مردم و تحمیل هزینههای سنگین اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بر دوش دولت و ملت میشوند.
آخرین و شاید یکی از برجستهترین نمونههای این نوع طرحها و لوایح، طرح «رفع انحصار از زبان انگلیسی در نظام آموزش همگانی کشور» است که بیش از ۵۰ نفر از نمایندگان آن را امضا کردهاند.
این طرح برنامهریزی درسی و برنامهریزی آموزشی را به حوزه قانونگذاری کشانده است. تلقی نانوشته طراحان محترم این است که مجلس میتواند به برنامهریزی درسی و آموزشی هم وارد شود. با چنین منطقی اگر قوانینی درباره مثلا کم و زیاد شدن مبحث انتگرال یا تاریخ فلان دوره و جغرافیای فلان قسمت دنیا یا آوردن نام فلان شاعر و بهمان نویسنده در کتابهای درسی یا انواع ورزش برای زنگ ورزش، یا تعیین موضوعات برای انشای دانشآموزان و… وضع شوند، نباید تعجب کرد. برنامهریزی درسی و آموزشی امری کارشناسی و سیال است که اصولا خارج از قلمرو قانونگذاری قرار میگیرد. واردشدن قوه تقنینی کشور به چنین موضوعی از پایه مغایر با شأن قانونگذار و شئون قانونگذاری است...
ادامه مطلب را در الفبا بخوانید
🔹رابطه میان کودکهمسری و بحران تغییرات اقلیمی
اعظم بهرامی
در مورد گسترش موج وسیعی از ازدواج دختر بچهها بهدلیل تاثیرات بحران اقلیمی در آفریقا، گزارشهای زیادی منتشر شده است. اگر تغییر اقلیم برای ما تصاویر آخرالزمانی شهرهای زیر آب رفته و جنگلهای درحال سوختن و حیوانات سرگردان در بیابانها و مهاجرت در اثر سیل و خشکسالی است، برای زنان و دختران افریقایی دیدن مادران نوجوان و کودک بیشتری با نوزادی در آغوش است؛ بیآینده و محتوم به سرنوشتی دردناک.
خانوادههایی که اندک توان مالی خود را از دست دادهاند حتی یک نانخور کمتر هم میتواند برایشان مهم باشد. از طرفی برای مهاجرتکردن هم به پول نیاز است و مطابق رسوم خانواده، داماد ملزم به پرداخت وجه نقد. بهعبارتی خشکسالیهای درازمدت، سیل و از بینرفتن مزارع و امکان صید، معادل است با از بینرفتن منابع درامد خانوادهها. این موضوع دختران زیادی را در افریقا با بحران جدی کودکهمسری مواجه کرده است.
در مالوی پیشبینی میشود که تنها بهخاطر گسترش فقر ناشی از تغییرات اقلیمی، بیش از ۱٫۵ میلیون دختر زیر ۱۵ سال در معرض خطر ازدواج هستند. آماری که سازمانهای جهانی آنرا وحشتناک میدانند و سلامت مادر و فرزند را نیز در سایه آن در خطر جدی میبینند.
در موزامبیک نیز افزایش تعداد سیل زندگی بسیاری از خانوادههای ساکن حاشیهٔ رودها را تغییر داده است. دختران نمیتوانند به مدرسه بروند و امکان کار در مزرعه را نیز از دست میدهند. بهاینترتیب با اولین امکان پیشآمده باید تن به ازدواج بدهند. شرایط صیادان محلی نیز بهتر از این نیست. در سال ۲۰۱۵ سازمان ملل تخمین زد که ۱۳٫۵ میلیون کودک تا قبل ازآنکه به ۱۴ سال برسند ازدواج میکنند. حدود ۳۷ هزار کودک در هر روز. برابری جنسیتی به عنوان پنجمین هدف از اهداف هفدهگانه توسعه پایدار تعریف شده است و علیرغم همه اطلاعرسانیها و تلاش جمعی بسیاری از فعالان مدنی در سراسر جهان، آمار نشان میدهد که در بخش زیادی از کشورهای در حال توسعه شاخصهای برابری جنسیتی با گذر زمان بهبود چندانی نیافته است. اگر روند ازدواج کودکان به همین ترتیب پیش برود تا سال ۲۰۵۰ این آمار به ۳۱۰ میلیون کودک خواهد رسید. در موزامبیک برخی از دختر بچهها حتی با بهایی معادل ۲۵ پوند از طرف خانواده مجبور به ازدواج میشوند.
کشورهای افریقایی نمونه روشنی از آپارتاید اقلیمی هستند و بهدنبال آن افزایش شکاف تبعیض جنسیتی. بهطور میانگین بیش از نیمی از حمعیت کشورهای شمال افریقا و زیر صحرا در مرکز افریقا زیر خط فقر زندگی میکنند.
جامعهای که بهدلیل نابرابری جنسیتی از توان نیمی از منابع انسانی خود به درستی بهره نبرد، آثار اقتصادی این تبعیض را به شکل درآمد سرانه کمتر و فقر بیشتر میبیند.
@aleph_ba
🔸متفاوت هستم، دیگری نیستم
🔸گفتوگو با شهرام اقبالزاده
✅دیگریسازی از زخمهای جامعه ماست که مفهوم هویت و هویت ملی را تحت تأثیر قرار میدهد. این زخم با برخی مواضع و اقدامهای نسنجیده گاهی عفونی هم شده است. به رسمیت شناختن تمایز و از بین بردن تبعیض، راهکار مهمی در برخورد با «دیگریسازی» در کشوری است که تنوع فرهنگی فراوانی در آن است و حتی میتوان با رویکردی عادلانه، رنگینکمان زیبای تنوع در ایران را به فرصت تبدیل کرد. اگر این موضوع را از منظر کودکان ببینیم، اهمیت آن چندین برابر خواهد شد و میتوان پذیرش تفاوتها را در آنها تبدیل به تجربه زیسته کرد تا همدلی در نسلهای آینده بازتولید شود و از هزینههای اجتماعی کاسته شود.
با شهرام اقبال زاده نویسنده کودک و نوجوان، مترجم و ویراستار، از هر آنچه «همدیگر» شدن را نقض میکند و درباره به رسمیت شناختن تمایزها در کودکان، به گفتوگو نشستیم.
✅در قانون اساسی ما مفاد خوبی وجود دارد، در این قانون که باید فصلالخطاب همه قوانین باشد، تحصیل رایگان از ابتدایی تا آموزش عالی پیشبینی شده است و همچنین بهداشت، چون نیاز اساسی جامعه است، رایگان دیده شده است، اما آیا برنامه مدون و راهبردی برای تحقق این بندها داریم؟ اینها پیش از نیازهای فرهنگی اقلیت، نیاز همگانی است که اتفاقاً بهعلت عدم اجرای این مفاد، مشکلات بسیاری هم برای اکثریت مردم ایران فراهم کرده است، اما برنامه مدون برای برطرف کردن این مشکلات نداریم.
✅عامل تجزیه دیگریسازی است. هرچه غیرسازی درست کنیم آفت میشود. ما جامعهای هستیم که سالهاست درگیر فراز و نشیبهای تاریخی بسیاری است که غلیان و هیجان ناشی از آن فراز و نشیبها، پیامدهایی بهجا گذاشته است؛ از انقلاب و جنگ گرفته تا برنامههای اقتصادیای مانند «تعدیل» و دیگر سیاستها که همگی با شوکهای بزرگ همراه بوده و در تکتک ما تأثیرهای بسیاری گذاشته است.
✅ما باید پیش از هر چیزی برای بهرسمیت شناختن این تمایزهای چندگانه برنامه داشته باشیم. لازمه چنین امری این است که اول خود ما و مسئولان تمایز را به رسمیت بشناسند. مدرنیته یعنی تمایز را به رسمیت شناختن و نگاه دموکراتیک یعنی دگرخواهی شهروندانه. همه ما در کنار هم همدیگر را تکمیل میکنیم.
🔺منبع: چشم انداز ایران شماره 117
@cheshmandaz_iran
http://bit.do/fcKie
رویای سندباد
سندباد سفرکرده، پستوبالای هفتگانههاش را از زبان شهرزاد به گوش شهریار هزارویکشب و به گوش ما رساند تا از ترسها و امیدها و غمها و شادیهاش خاورمیانه را بیانبارد.
نقل سندباد شبها و شبها از این زبان به آن گوش و از آن زبان به این گوش، رسید تا میل زندگی را میان ساکنان سرزمین سندباد زنده نگه دارد و حال...
و حال چیزی که غایب بود رویاها، میلها و خواستهای سندباد بود که تمام ما وقتی شبها چشم میبندیم، بهمانند موروثهای ازلی ابدی به تماشایش مینشینیم.
در شبی از شبهای این خاورمیانۀ توامان درد و شادی، میخواهیم با گوش و چشمهامان، اما نه در خواب که در بیداری، به رویایی دیگرگونه از هنرمندی عراقی دل بدهیم که خبر سالهای اخیر خاورمیانه را برایمان خواهد نواخت.
مُعنی جِهاد، عودنواز جوان بغدادی، که در سالهای اخیر مهمان همسایگان ایرانیاش بود، در آخرین روزهای اقامتش در تهران، ما را به شنیدن رویایی دیگر از سندباد دعوت خواهد کرد.
پس چهارشنبه در اینستاگرام رسم کودکی به شنیدن رویای سندباد بنشینیم و به یاد بیاوریم که رسیدن به هر مقصدی، بهانهای است برای سندباد تا آمادۀ عزیمت به دیگرسو شود.
@rasmekoudaki
از چیستی به چرایی صلح
سخنرانی مصطفی ملکیان در موسسه رسم کودکی؛ مرداد ۹۹ ، کتابخانه ملی
@rasmekoudaki
www.instagram.com/rasmekoudaki
به بهانه هجدهم تیرماه و «روز ملی ادبیات کودک»
🔹در تاریکی قدم میزنیم
بیتوجهی رسانههای جمعی به ادبیات کودک و رشد قارچگونه آثار ترجمه در این حوزه و همچنین بازاریشدن کتابها، تا حد زیادی ادبیات کودک را به گوشه رانده است. در فضای بیمار نشر امروز، حال ادبیات کودک از سایر حوزهها وخیمتر است که البته به نظر میرسد مدیران فرهنگی، چندان توجهی بهاین مساله ندارند...
متاسفانه این نامگذاریهای مختلف، هرگز نمیتوانند گرهی از کلاف سردرگم ادبیات کودک بهخصوص در سالهای اخیر بگشاید. در این سالها ناشران خصوصی بسیاری ورشکست شدند یا آنهایی که به تولید ادبیات داخلی مشغول بودند، به دلیل وجود مشکلات متعدد در تولید آثار تالیفی و با کیفیت، عطایش را به لقایش بخشیده و به تولید آثار ترجمه روی آوردهاند. یکی از مهمترین مسائلی که ادبیات کودک امروز از آن رنج میبرد، کمبود مخاطب نیست بلکه کممایگی آثاری است که در این حوزه تولید میشود...
ادامه مطلب را از اینجا بخوانید ⤵️
https://goo.gl/gVfbY6
✏️بسیاری از مخاطبان از ما پرسیده بودند که در رابطه با #کار_کودک چه اقداماتی میتوان انجام داد.
▪️این اینفوگرافیک به معرفی راهکارهای عملی برای شهروندان میپردازد که در آینده نزدیک با جزئیات بیشتری این موارد را بررسی خواهیم کرد.
@baadkonak_sefid
کتاب آریای توانا
کتاب آریای توانا به منظور کنترل اضطراب کودکان در سه نسخه انگلیسی، فارسی و کردی در اختیار سایت کتابستان کودک و نوجوان قرار گرفته است.
این کتاب با تاکید نویسنده باید به شکل رایگان در اختیار مخاطبان قرار گیرد و ترجمههای مشابه و فروش آن مغایر معیارهای اخلاقی است.
در این روزهای خانهمانی که همراه با زلزله و سایر پدیدههای طبیعی است، این کتاب میتواند نسخه قابل تاملی برای خودآگاهی حسی و تمرکز بر مدیریت آن بر کودکان باشد.
نویسنده: لیسی ولوشی
مترجم: پگاه صیدی
ویراستاران: خاطره سلیمانی، شکوفه صمدی
ناشر: کتابستان کودک و نوجوان
@aleph_ba
🔺آموزش پایه و اساس تحقق عدالت است
منیر همایونی*
از سالهای نوجوانی تا امروز که به کهنسالی رسیدهام، ذهن من درگیر موضوع سرنوشتسازی است که همواره در تلاش رسیدن به آن بودهام؛ موضوع مهم و تعیین کنندهای به نام عدالت که ضامن ماندگاری و پویایی انسان است. میدانیم عدالت مفهومی است که مصداق آن در همه ابعاد زندگی انسان چهره مینماید. اما کدام چهره عدالت بر دیگری اولویت دارد و در کدام بخش از طبقات و اقشار اجتماعی؟
از نگاه من که سالها در زمینه آموزش کودکان فعال بودهام و بالندگی و آینده بهتر را در گرو آموزش آنان میدانم «عدالت در آموزش» اولویت اول را داراست. البته این بدان معنا نیست که عدالت در دیگر جنبههای زندگی اعتبار و اهمیت کمتری دارد، اما آموزش و بهطور یقین از دوران کودکی پایه و اساس تحقق عدالت در دیگر وجوه زندگی انسانهاست. اما چه عواملی عدالت آموزشی را ممکن میسازد. در عصر تکنولوژیهای پیشرفته، امکانات آموزشی برای کودکان چه به لحاظ نیروی انسانی مجرب و چه از نظر وسایل و سختافزارهای آموزشی، فراهم شده است. در بسیاری از کشورها مربیان و معلمان شیوههای جدید آموزش را آموختهاند و با کشف استعدادها و تفاوتهای فردی بستر رشد کودکان در زمینههای مختلف آماده شده است تا آنان به شکوفایی برسند. کتابهای درسی، آزمایشگاهها، فضاها و ابزارهای آموزشی با توجه به ویژگیها و گروههای سنی کودکان تالیف و تدوین شده است. کودکان بدون جداسازی جنسیتی، قومی، زبانی و مذهبی از این امکانات بهره میگیرند. علاوه بر اینها امکانات عمومی نظیر کتابخانهها، موزهها پارکهای علم و فنآوری سالنهای ورزشی و بسیاری فضاهای دیگر که برای رشد سلامت و شادی کودکان لازم است در دسترس آنان است. مجموعه این عوامل بسترساز عدالت آموزشی در این کشورهاست.
متاسفانه ما در ایران تا به امروز در زمینه آموزش کودکان شاهد برقراری عدالت آموزشی نبودهایم. امکانات در شهرهای بزرگ متمرکز است که البته هنوز هم توزیع آن عادلانه نیست. در بسیاری از استانها در شهرهای کوچک و در روستاها کودکان از داشتن معلمان کارآزموده و آشنا به شیوههای نوین آموزش و شناخت لازم در کشف استعدادهای آنان بیبهره ماندهاند و مدارسشان دارای فضاهای مناسب و وسایل کمک آموزشی نیستند.
آموزش دختران هنوز امری ضروری تلقی نمیشود و اسیر سنتهاست. کتابهای درسی برای استانهایی که زبان مادریشان متفاوت است تالیف نشده است. تعداد کتابخانهها، موزهها، پارکها ورزشگاهها و دیگر امکانات برای کودکان بسیار ناچیز است، بهعبارت دیگر از عدالت آموزشی که بهصورت بنیادین و گسترده بتواند از زندگی بهتر و آینده روشن برای نسلهای بعد نوید دهد خبری نیست. در چنین شرایطی ایجاد سازمانهای مردمنهاد در چندین دهه اخیر نور امیدی در دل جامعه ما تابانده است. این سازمانها که به همت انسانهای آگاه و علاقمند به اعتلای نسلهای آینده و کشور تاسیس شدهاند توانستهاند با دانش و تخصص تلاش پیگیر و عزم راسخ اعضا داوطلب خود درصدد جبران این کمبودها برآیند. نظیر شورای کتاب کودک، انجمن پژوهشهای آموزشی پویا، انجمن ترویج علم ایران، انجمن حمایت از حقوق کودکان و بسیاری دیگر. کانون توسعه فرهنگی کودکان از شمار این سازمانهای مردمنهاد است که با هدف بالابردن سطح دانش عمومی و توسعه فرهنگی کودکان و نوجوانان در روستاهای مرزی و کمبرخوردار اقدام به تأسیس کتابخانه کرده است و در کارگاههای مختلف محیط زیست، صلح، حقوق کودک، مهارتهای زندگی، ترویج خواندن، اجرای سرگرمیهای علمی و نمایش فیلمهای آموزشی در پرکردن خلاء و رفع کمبودهای این عزیزان تلاش میکند. کانون همچنین در تجهیز آزمایشگاههای دبستانی، تجهیز کارگاههای فنی و حرفهای، برگزاری کلاسهای آموزشی به منظور آشنایی معلمان و مربیان با شیوههای خلاق حل مسأله با همکاری ادارات آموزش و پرورش در روستاها مشارکت فعال دارد. در بخشهای عشایری روستاهای مرزی به امر تغذیه دانشآموزان با پیام «یک وعده صبحانه، پیشنیاز یادگیری» کمکهای مستمر میدهد.
از دیگر فعالیتهای کانون توسعه همکاری با وزارت فرهنگ برای آموزش مدرسان با هدف تشکیل باشگاههای کتابخوانی کودکان و نوجوانان در استانهای مختلف کشور است. آنچه که ذکر شد بخشی از تلاشهای کانون در جهت ترویج دانش، ایجاد نگرش نو و بالابردن سطح آگاهی کودکان در برخورد با مسائل روز زندگی است.
به اعتقاد من تلاش سازمانهای مردمنهاد نقش بهسزایی در گسترش عدالت آموزشی و اجتماعی ایفا میکند و بسیار قابل تقدیر است.
در اینجا لازم میدانم از همکاران و یاران فرهیختهای که در طول عمر کانون مرا همراهی کردهاند و در کنار هم توانستهایم به نفع کودکان عزیز میهنمان در تحقق عدالت آموزشی گامهای مفید و موثری برداریم سپاسگزاری کنم.
*متن سخنرانی در آیین بیستمین دوره جایزه ترویج علم
@aleph_ba
افزایش کودک همسری در آذربایجان شرقی
معاون امور اجتماعی ادارهکل بهزیستی آذربایجان شرقی از افزایش ازدواج دختران کمتر از ۱۸ سال در این استان خبر داده است.
به گفته فرگل صحاف در سالهای ۹۷ و ۹۸ ازدواج دختران زیر ۱۸ سال در این استان ۴۲ درصد افزایش داشته است.
صحاف گفته است: «درحالیکه شیوع کودکهمسری در سال ۱۳۸۸ در آذربایجان شرقی ۷ درصد بود، در سال ۱۳۹۸ به ۱۱ درصد رسیده است.»
@aleph_ba
🔺عقیمسازی جامعه ایرانی از طریق پوشک
مجتبی ذوالنور، رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، سهشنبه ۱۴ آبان، در همایش ملی پدافند غیرعامل گفته است: «دشمنان با استفاده از «پوشکها یا محصولات مشابه آن» که پنبه آنها باعث عقیمسازی میشود میخواهند مانع از رشد جمعیت ایران شوند.»
ذوالنور در توضیح سخنانش ادامه داده است: «امروز یکی از بسترهای آسیب به جمعیت، عرصه بیوتروریسم است که متاسفانه کمتر مورد توجه قرار میگیرد. گاهی دشمنان پنبههایی که با آنها پوشک بچه یا مشابه آن تولید میشود را به گونهای تهیه میکنند که موجب عقیمسازی میشوند.»
@aleph_ba
🔺تقریباً تمام کودکان دهساله در کشورهای فقیر با مشکلِ خواندن مواجهاند
ترجمه: زینب جعفرزاده
تحقیقات اخیر بانک جهانی نشان میدهد کودکان کشورهای در حال توسعه در مهارتهای اولیه خواندن ضعف جدی دارند و همین باعث شده تا این سازمان تمرکز خود را بر فقر یادگیری معطوف کند.
از هر ۱۰ کودک کشورهای فقیر دنیا، ۹ نفر تا ۱۰ سالگی قادر به خواندن یک کتاب ساده نیستند. این وضعیت در کشورهای توسعه یافته برعکس است، یعنی در این کشورها تنها ۹ درصد کودکان در همین سن از عهده خواندن کتابهای ساده برنمیآیند.
دادههایی که توسط بانک جهانی و سازمان ملل جمعآوری شده نشان میدهد اگر کشورهای با درآمد متوسط و پایین را باهم حساب کنیم (که درمجموع ۱۳۵ کشور میشوند)، بیش از نیمی از کودکان جهان در ۱۰ سالگی قادر به خواندن یک متن ساده نیستند.
🔺کتابهای کودک فمینیستی برای چه کسی نوشته میشوند؟
ربهکا اونیون
آخر هفته گذشته، دختر دو ساله من در کتابخانه با کتابی مقوایی در دست به سمتم آمد: «کودک فمینیست حرف میزند! نوشته لورین برانتز.» این کتاب پر از تصاویر روشن، زیبا و پیامهای پر قدرت دخترانه بود. کتابهای دیگری هم بودندک «نوزادان فمینیست تمام قد می ایستند!»، «حقوق برابر و اسباب بازیهای برابر برای همه!» وقتی با صدای بلند کتاب را برایش میخواندم، دخترم با صبر و شکیبایی کنار زانوی من ایستاد. هیچ سؤالی نپرسید، هیچ نظری نداد و قبل از اینکه صفحه آخر را ببندم، به سمت میز قطار اسباببازی رفت. من آنجا نشسته بودم و با تعجب به این فکر میکردم که این کتاب واقعا برای چه کسی نوشته شده است.
ادامه مطلب را از اینجا بخوانید ⤵️
🔺۱۰ ایرانی در میان نامزدهای جایزه آسترید لیندگرن
بر اساس فهرست اعلام شده از سوی وبسایت رسمی جایزه سوئدی یادبود آسترید لیندگرن (آلما)، بزرگترین جایزه ادبیات کودکان و نوجوانان و دومین جایزه بزرگ ادبیات در جهان، ۱۰ نماینده از ایران در میان نامزدهای این جایزه در سال ۲۰۲۰ قرار دارند. بر اساس رای هیأت داوران، ۲۳۷ نماینده از ۶۸ کشور جهان در این فهرست بلند جای گرفتهاند. جایزه یادبود آسترید لیندگرن هر سال به یک یا چند برنده از جمع نویسندگان و تصویرگران کتاب کودک و همچنین به داستانسرایان، مروجان و نهادهای حوزه ادبیات کودکان و ترویج کتابخوانی اهدا میشود.
در فهرست سال ۲۰۲۰ این جایزه، شورای کتاب کودک (سازمان)، فرهاد حسنزاده (نویسنده)، مهدی حجوانی (مروج کتابخوانی)، جمشید خانیان (نویسنده)، کتابخانههای سیار ایران (سازمان زیر نظر کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان)، هوشنگ مرادی کرمانی (نویسنده)، طرح ترویجی با من بخوان (سازمان)، فرشید شفیعی (تصویرگر کودک)، محمدرضا شمس (نویسنده) و علی اصغر سیدآبادی (مروج کتابخوانی) به عنوان نمایندگان ایران نامزد دریافت این جایزه خواهند بود. این جایزه بینالمللی در بزرگداشت نام و یاد آسترید لیندگرن، نویسنده سوئدی محبوب کودکان با هدف ترویج ادبیات ناب کودکان و نوجوانان جهان توسط دولت سوئد اهدا میشود که شامل جایزه نقدی ۵ میلیون کرونی است.
@aleph_ba
📽معرفی انیمیشن؛ وقتی خانه سیاه است
سِیرِ سگِ سیاه (The Black Dog's Progress) ساختهشده به سال ۲۰۰۸،
یک پرترهٔ نیهیلیستی کابوسوار از «Stephen Irwin».
قهرمان داستانِ (قهرمانِ نگونبخت و تیرهروز داستان) فیلم، سگ سیاه کوچک رهاشده، کتکخورده، مورد تجاوز قرارگرفته و سوزاندهشده، در روایتی غیر خطی و پازلگونه است.
قهرمانی تنها که قربانی دنیایی است که از خشونت در خانه آغاز میشود. جهانی که بهشکل فضایی چندبعدی اما در نهایت واحد، در بیرحمیِ افسارگسیخته و خشونت بیپایانی جریان دارد.
فراموش نکنیم در دنیای قربانیان خشونت، گاهی هیچ رنگینکمان، آسمان آبی و یا صدای مهربانی وجود ندارد.
با تماشای این اثر به همپوشانی جنبههای تاریک، پنهان و ممنوعهٔ وجودمان بیاندیشیم.
🔞هشدار: این فیلم برای کودکان مناسب نیست.
@aleph_ba
وبینار والدین فیلسوف
درسگفتارهای والدین فیلسوف از مجموعه دورههای توانمندسازی والدين است که قبلا طی ۷ هفته برگزار شده است.
در دوره فعلی ۴ هفتهای علاوه بر وبینارهای هفتگی، گروه تلگرامی خواهیم داشت و متناسب با دغدغههای والدین در محیطی امن با نظریه گفتوگو و اصول گفتوگوی فبکی آشنا خواهیم شد و با حضور فعالانه آنچه آموختهایم را تمرین میکنیم.
برای شرکت در این دوره فقط باید فرزند داشته باشیم و انگیزه برای والدگری هوشمندانهتر و با خطاهای کمتر.
شما به ابزار خاصی نیاز ندارید، داشتن گوشی موبایل یا لپتاپ برای شرکت در دوره کافی است.
این دوره بر مبنای مطالعات بین رشتهای در فلسفه تعلیم و تربیت، فلسفه و روانشناسی تحلیلی طراحی شده و هدف شکلگیری گروههایی از والدین است که بتوانند هوشمندانه یکدیگر را در گفتوگو و هماندیشی حمایت کنند.
اگر حرفهایی برای گفتن دارید و میلی برای شنیدن، خوشحال میشویم با ما همراه شوید.
برای اطلاعات بیشتر پیام دهید به 👇
@Asist_RadioP4C
@RadioP4C
🔺صلح، حقیقتی دستیافتنی
فرحناز عطاریان
در دنیایی که یا بهطور مستقیم با جنگ، منازعه، نابرابریهای اجتماعی، فقر، هراس و پیامدهای تخریب محیط زیست مواجهیم یا رسانهها اخبار آنها را پیدرپی به گوش ما میرسانند و هراس و ناامنی و ناامیدی را در ما ایجاد میکنند، آیا حرفزدن از صلح آب در هاون کوبیدن است؟ آیا صلح حقیقتی دستنیافتنی به نظر میرسد؟
«برای چه؟ مگر فایدهای دارد؟» پرسشی است که در ذهن یک فعال مدنی بهکرات شکل میگیرد و مواجهه مستقیم با وقایع یا اخبار شاید ما را وادار کند برای مدتی هرچند کوتاه، دست روی دست بگذاریم. آیا واقعیت چنین است؟ در طول تاریخ، جهان بارها و بارها فجایع و بحرانها را به خود دیده و از آن گذر کرده است. گرچه خاطرات تلخ را از خود باقی گذاشته و پیامدهایش در طولانیمدت کام مردم را تلخ کرده است، اما زمان در حال حرکت است و گذشته همیشه پشتسر ماست و ما باید فاجعهاندیش باشیم.
حلکردن معادلات سیاسی و مقابله با خشونتهایی که گروههای بزرگ انسانی را تهدید میکند، اگر نگوییم همیشه، در بیشتر مواقع از دست ما خارج است.
توانایی تغییر ساختاری و فرهنگی که گاه، مهر تأیید به خشونتهای مستقیم میزنند در دستان ماست و درطول زمان کودکان که قرار است فرمان دنیا را به دست گیرند، پرچمدار این حرکت خواهند بود.
ما چه در مقام خانواده و چه متولیان آموزشی، وظایفی در قبال کودکان داریم. یکی از وظایف ما آموزشوپرورش کودکان امروز است که فردا را میسازند و دیگری فراهمکردن بستری امن با حفظ کرامت انسانی و رعایت حقوق حقه او برای اینکه رشد کند و به بالندگی برسد. این بهمثابه یک دادوستد از زمان حال برای آینده است. در ماده ۲۹ کنوانسیون حقوق کودک میخوانیم: «از اهداف تربیتی این است که کودک را باید برای زندگی در یک جامعه آزاد بر پایه تفاهم، صلح، پذیرش دیگری، تساوی حقوق زن و مرد، دوستی ملتها و گروههای قومی، ملی، مذهبی آماده کند».
از دیگر وظایف، پرورش کودک به عنوان دوستدار طبیعت و محیط زیست است. خانواده به عنوان نهاد اجتماعیِ نخستین، چگونه میتواند نقش تربیتی و پرورشی خود را ایفا کند؟ چگونه میتواند کودک را برای قدمگذاشتن در جهان پرتلاطم آماده کند؟ او به کسب چه مهارتهایی نیاز دارد و خانواده باید چه ویژگیهایی داشته باشد؟
«صلح درون» مفهومی است که روانشناسان و عرفا و حتی فلاسفه به آن پرداختهاند. صلح درون معادلهای یکطرفه با صلح بیرونی و عینی دارد. انسانی که دارای باور است احساساتش را میشناسد و نیازهایش را میداند و آنها همسو با گفتار و رفتارش هستند، به خود وفادار است. انسانهایی که این وضعیت ذهنی را تجربه کردهاند، میتوانند در شرایط نابسامان، جنگ و بحرانهای دیگر همواره صلح درون را تجربه کنند و آن را به شکل عینی و بیرونی نمایش دهند. خانواده بهمثابه گهواره پرورش کودک، توانایی آن را دارد که این موهبت را در فرزندش ایجاد و تقویت کند. با چنین رویکردی در خانواده، فضا مهیا میشود تا کودک مهارتهایی مانند دوستداشتن، پذیرش دیگری با وجود تفاوتها، صبر، دوستدار طبیعت بودن و خشونتنداشتن بهمثابه یک کنش، مطالبهگری و مهارت گفتوگو را به شکل ابتدایی فرابگیرد و به نهاد اجتماعیِ نخستین دیگر که متولی آموزشوپرورش اوست، قدم بگذارد.
کودک حتی در بهترین شرایط پرورشی، آسیبپذیر است. همینجا است که سؤالات و نگرانیهای بسیاری پیش میآید. استانداردهای غیرقابل انعطاف و سختگیرانه که همچون قالب عمل میکنند و هر کودک را منحصربهفرد نمیدانند، چگونه میتوانند عشق به یادگیری، تفکر خلاق، ابتکار عمل، شهامت در ابراز ایده نو و عملیکردن ایده را در کودک تقویت کنند؟ فضای صلحآمیز در سیستم آموزشی فضایی است که کودک میتواند تواناییهای بالقوهاش به فعل برسد.
تکالیف سخت و مستبدانه، فرصت بازی و گردش را از کودک میگیرد. فرصت کشف و شهود در طبیعت را به کودک نمیدهد و او را خودمحور بار میآورد. چیزی که ناخوداگاه دنیای امروزی، بشر را به آن سوق میدهد که جز منافع خود چیزی نخواهد. برای حسن ختام بیتی از مولانا را مرور میکنیم:
تو مگو همه به جنگاند و ز صلح من چه آید
تو یکی نهای هزاری، تو چراغ خود بیفروز
🔺گفتوگو با کودکان دربارهٔ مرگ
الهام فخرایی
یکی از مباحثی که کودکان دیر یا زود کنجکاوی و پرسشگری درباره آن را آغاز خواهند کرد، موضوع مرگ است.
موضوعی که برای بسیاری از بزرگسالان، یک چالش دشوار محسوب میشود. از طرفی در ارتباط با ذهن پرسشگر کودک هیچ موضوعی خط قرمز نیست، به این معنا که کودک بتواند فارغ از حد و مرز در فضایی امن پرسشهای ذهنیاش را مطرح کند، اما در مقابل توجه به شرایط و ملاحظات مرتبط با موضوعات دشوار از سوی والدین یا مربیان ضروری است. موضوع مرگ نیز یکی از همین موارد است که نمیتوان آن را نادیده گرفت.
حالت اول
برخی معتقدند تا زمانی که کودک تجربهای مستقیم در اینباره نداشته، بهتر است با او راجع به مرگ صحبت نکنیم.
حالت دوم
برخی دیگر توانمندسازی کودک را پیش از تجربه مستقیم، مطلوب میدانند. بهنظر میرسد حالت دوم بهویژه وقتی گفتوگویی هوشمندانه صورت بگیرد، مطلوبتر است.
با اینحال فارغ از اینکه شما با کدام مورد موافق باشید، ممکن است حین گفتوگو راجع به دوستی، خوشبختی یا زندگی، ناگهان کودک با پرسشی درباره مرگ یا خودکشی شما را غافلگیر کند.
ابتدا باید بررسی کنیم که آیا این کودک تجربهای داشته که ذهن او را متوجه این موضوع کرده یا اینکه در خلال بحث بهخوبی پیوستگی مفاهیم متقابل را درک کرده است؛ اینجا یعنی مفاهیم زندگی و مرگ، بودن و نبودن، داشتن و از دستدادن.
در مرحله بعد شما ناگزیرید با این موضوع مواجه شوید، اما لازم است قبلا آمادگی لازم را کسب کرده باشید. چه در جایگاه تسهیلگر و چه والدی که با کودکش گفتوگوی فعال برقرار کرده، در نظر گرفتن خط قرمزهای ورود به این بحث ضروری است؛ مواردی نظیر سن کودک، شرایط زندگی، تجربههای اخیر و مرتبط با موضوع مانند از دستدادن حیوان خانگی، گمکردن یک وسیله، مرگ یکی از اعضای خانواده و از این قبیل.
بحث و گفتوگو درباره مرگ اگر بهدرستی انجام شود، میتواند به غنای ذهنی کودک و افزایش توانمندی روحی او منجر شود و اگر به اشتباه صورت گیرد به دنیای شناختی و عاطفی کودک آسیبهای جدی وارد خواهد کرد.
بنابراین اگر هنوز آمادگی گفتوگو درباره مرگ را ندارید، با خودتان و کودک صادق باشید و بدون اینکه بار منفی به بحث بدهید، اعلام کنید که فعلا آمادگی گفتوگو در این مورد را ندارید یا نیاز به اطلاعات بیشتری دارید. اما اگر تصمیم گرفتید که زمینه را برای این بحث آماده کنید، خواندن داستانهای مرتبط، تماشای تغییرات فصلها با بچهها، آزمایش فساد میوه و… راهکارهای مناسبی است.
در پایان، کتاب «آن آبزیان کوچک و این سنجاقکها»، «خداحافظ راکون پیر»، «فرشته پدربزرگ» و «مرگ بالای درخت سیب»، پیشنهاد خوبی برای ورود ایمن به این بحث است، شما چه راهکارها یا کتابهای دیگری را پیشنهاد میدهید؟
@aleph_ba