تاریخ و اندیشه ایرانی

30 Jul 2023 16:12

مقدمه‌ای بر تجربة «دولت‌سازی» مدرن در عصر قاجار
نوع مقاله : پژوهشی
نویسنده
حامد عامری گلستانی  
گروه علوم سیاسی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران.
 
چکیده
«دولت‌سازی» مفهومی است که در میانة عصرِ قاجار، از سوی میرزاملکم‌خان ناظم‌الدوله، به کوشش‌هایی اطلاق شد که برای خروج از قدیمِ حکمرانی به جدیدِ آن بود. در این پژوهش، این مفهوم، محمرِ اصلیِ شناخت تجربه‌ای است که بر مبنایِ مشاهدة همراه با مقایسه از بحران‌های مختلف سیاسی در ایران‌زمین شکل گرفت: تجربه دولت‌سازیِ مدرن. در این پژوهش، از منظر کشورشناسی و با درنظرداشتنِ نظریة اسپریگنز، به‌مثابة چارچوب نظری و روشیِ کار، این پرسش مطرح شده است: در پسِ بحرانِ سیاسیِ ایرانِ عصرِ قاجار، چه چیزی وجود داشت که بر مبنای آن تجربة دولت‌سازی مدرن فهمیده شود؟ بر این اساس، می‌توان فرض کرد که با آغازِ نظام جدید در تبریز، همه‌چیز در حکمرانی، به‌تدریج به امری قدیم تبدیل شد و جدید در آستانه ایستاده بود. خروج از این قدیم، با مشاهدة بحرانِ سیاسیِ فراگیر و درکِ آن به‌مثابة مشکل و انتقالِ آن به عملِ متجددانه به‌مثابة راهِ درمان و صورت‌بندی آرمانی به نام «مشروطیت» صورت گرفت. همة این‌ها، در عصرِ ناصری، بخش مهمی از تجربة دولت‌سازیِ مدرن را در قالب تنظیمات و لوازم آن و تجربة نظری مشروطیت تشکیل می‌داد.
کلیدواژه‌ها
بحران تجربة تجدد، دولت‌سازی، عصر قاجار

https://jcountst.ut.ac.ir/article_92658_d1fb2948b740152e4b120c21ad5ded47.pdf

/channel/politische_iranologie

تاریخ و اندیشه ایرانی

23 Jul 2023 12:42

چهار روز، چهار نشستِ علمی، برای گرامی‌داشتِ هفته مشروطه در مجموعه میراث جهانیِ کاخِ گلستان

۱۴ تا ۱۷ مرداد، ساعت ۱۶:۳۰ تا ۱۸:۳۰، کاخ ابیض (موزه مردم‌شناسی)

۱۴ مرداد
نشست تاریخِ مشروطه

دکتر علیرضا ملایی توانی: نسبت مشروطیت با مسئله‌های ایرانِ امروز

دکتر داریوش رحمانیان: مفهوم/نظریه شکست مشروطه

دکتر محدثه جزائی: مجلس شورا: دستاورد یا شکست مشروطیت، تأملی بر مسئله اکنون در تاریخ معاصر ایران

۱۵ مرداد
نشست اندیشه سیاسی مشروطه

دکتر احمد بستانی: جنبش مشروطه و فقه سیاسی معاصر: مروری بر زمینه‌های فقهی و پیامدهای مشروطه‌خواهی و مشروعه‌خواهی در اندیشه سیاسی شیعی

دکتر شروین مقیمی: گذار از نص به روح: ملاحظاتی پیرامون خصیصه اصلی تجددطلبی روشنفکران مشروطه

دکتر رضا صمیم: بازصورت‏بندیِ نزاع میان جریان‏های سیاسی- اجتماعیِ اثرگذار بر انقلاب مشروطه؛ تلاشی در جهت تفسیر دلایل شکست انقلاب مشروطه در مقام انقلابی آزادی‏خواهانه

حامد عامری گلستانی: تجربه مشروطه‌خواهیِ میرزا عبدالرحیم طالبوف تبریزی

۱۶ مرداد
نشست ادبیات مشروطه

دکتر بهرام پروین گنابادی: روشنفکرانِ ادیبِ عصرِ مشروطه و تعادل در مبارزه

دکتر خدایار صائب: نگاهی به ادبیاتِ ماسونی در عصر مشروطه

دکتر مهدی علیایی‌مقدم: ابوالقاسم لاهوتی شاعر نوآور عصر مشروطه

۱۷ مرداد
نشست حقوقیِ مشروطه

دکتر سید ناصر سلطانی: خردِ قانون‌گذاری در مشروطیت

دکتر فردین مرادخانی: مشروطه و تکوین دانش حقوق در ایران

دکتر رضا یعقوبی: تاریخ مفهومِ قانون در حقوقِ ایران

دبیرِ علمی و هماهنگ‌کننده نشست‌ها: حامد عامری گلستانی

/channel/politische_iranologie

تاریخ و اندیشه ایرانی

14 Jul 2023 18:45

مجموعه میراث جهانی کاخ گلستان، برای گرامی‌داشت هفته مشروطیت، در کنار دیگر برنامه‌ها، چهار نشست علمی برگزار می‌کند.

۱۴ مرداد
نشست تاریخی
سخنرانان
دکتر علیرضا ملایی توانی استاد گروه تاریخ پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
دکتر داریوش رحمانیان دانشیار گروه تاریخ دانشگاه تهران
دکتر محدثه جزائی استادیار دانشکده حکمرانی دانشگاه تهران

۱۵ مرداد
نشست اندیشه سیاسی
دکتر احمد بستانی استادیار گروه علوم سیاسی دانشگاه خوارزمی
دکتر شروین مقیمی استادیار پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
دکتر رضا صمیم دانشیار پژوهشگاه مطالعات فرهنگی و اجتماعی
حامد عامری گلستانی استادیار گروه علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز

۱۶ مرداد
نشست ادبیات مشروطه
دکتر بهرام پروین گنابادی استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال
دکتر مهدی علیایی‌مقدم استادیار گروه ادبیات فارسی دانشگاه تهران
دکتر خدایار صائب عضو هیئت علمی بنیاد دائرةالمعارف اسلامی (دانشنامه جهان اسلام)

۱۷ مرداد
نشست حقوقی
دکتر سید ناصر سلطانی استادیار پردیس فارابی دانشگاه تهران
دکتر فردین مرادخانی دانشیار دانشگاه بوعلی سینای همدان
دکتر رضا یعقوبی دکتری حقوق عمومی دانشگاه تهران و استادیار مدعو پردیس فارابی دانشگاه تهران

دبیر علمی و هماهنگ‌کننده نشست‌ها
حامد عامری گلستانی

عنوان سخنرانی‌ها بعداً اعلام خواهد شد.

/channel/politische_iranologie

تاریخ و اندیشه ایرانی

21 Jun 2023 23:27

در دستِ انتشار
دهخدا و بهار و گسترش فرهنگ «استبدادستیزی» و «مشروطه‌خواهی» و «وطن‌دوستی»
حامد عامری گلستانی و رضا افسرده

تاریخ و اندیشه ایرانی

05 Jun 2023 22:43

میرزا ملکم‌خان ناظم‌الدوله، صاحب تصویر فوق، از مهم‌ترین چهره‌های تجددخواه ایرانی است و بخش مهمی از «تجربه تجدد سیاسی» در ایران در «نظر» و «عمل» و «نظرِ در عمل» به ایده‌های او بازمی‌گردد.
در حال بازنگری مقاله‌ای هستم که بخش‌های مهمی از آن به ایده‌های او باز می‌گردد. نکته جالبی، که برای خودم کمی تا قسمتی تازگی داشت، نظرم را جلب کرد. او در جوانی و در کتابچه تنظیمات، اصول نظم جدید را به «تلغراف» تشبیه می‌کند و بر آن است که همان‌طور که می‌توان تلگراف را آورد، آن اسباب نظم را هم می‌توان منتقل کرد.
سال‌ها بعد، نزدیک دو دهه پس از آن، جمله‌ای در نامه‌اش می‌نویسد که در مقام مقایسه با آن دیدگاه، متوجهش شدم و عیناً نقل می‌کنم: «وضع مملکتی را یک‌مرتبه نمی‌توان تغییر داد و باید متدرجاً به‌مقامِ اصلاحات برآمد، امور را جزء جزء مرتّب و به‌تحت قاعده درآورد.» (نامه‌های میرزا ملکم‌خان، به اهتمام علی‌اصغر حقدار، تهران، نشر چشمه،۱۳۸۵،ص۱۱۵)

حامد عامری گلستانی
/channel/politische_iranologie

تاریخ و اندیشه ایرانی

27 May 2023 10:07

🛑دکتر شهرام جلیلیان، استاد گروه تاریخ دانشگاه شهید چمران اهواز در نامه‌ای خطاب به وزیر علوم:

🔅برای جامعه دانشگاهی مایه آبروریزی است که یک استاد برجسته تاریخ در یکی از دانشگاه‌های آمریکا دربارۀ کورش بزرگ کتاب می‌نویسد و در   دانشگاه‌های ایران ما حتی نمی‌توانیم در یک فضای کاملا علمی دربارۀ او سخنرانی کنیم

🔅امیدوارم چاره‌ای اندیشیده شود که هم نام جنابعالی در کنار نام وزیران رستگار تاریخ ایران قرار بگیرد و هم نام ما در کنار نام تاریخنگاران مجیزگوی حکومت‌ها و بُریده از مردم قرار نگیرد.

متن کامل نامه در فایل بالا

@etehadietarikh

تاریخ و اندیشه ایرانی

16 May 2023 19:42

نشست علمیِ افتتاح تالار و یادمان میرزامحمدتقی‌خان امیرکبیر نظام فراهانی.
سی اردی‌بهشت ۱۴۰۲

دبیر نشست: حامد عامری گلستانی، استادیار علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز.

سخنرانان و موضوع‌ها به‌ترتیب:
آقای دکتر حسن حضرتی، دانشیار تاریخ دانشگاه تهران
برنامه اصلاحی میرزا تقی‌خان امیرکبیر و تحولات عثمانی؛ تاثیر و تأثرات

آقای دکتر علیرضا ملایی توانی، استاد تاریخ پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
امیرکبیر و گام‌های آغازین برای مهار استبداد

آقای دکتر شروین مقیمی، استادیار علوم سیاسی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
امیرکبیر و تجربه وجودی تجدد

حامد عامری گلستانی
امیرکبیر و تجربه سیاست‌ورزی در زمانه مخاطره‌آمیز

آقای دکتر محمدرضا بهزادی (دبیر علمی همایش و یادمان)

مکان: سالن نشست طبقه اول عمارت ابيض، مجموعه جهانى كاخ گلستان
ساعت: پانزده

/channel/politische_iranologie

تاریخ و اندیشه ایرانی

07 May 2023 18:22

برنامه نهایی همایش راهبردمحور مسایل اجتماعی زندگی دانشجویی، دوشنبه ۱۸ تا چهارشنبه ۲۰ اردی‌بهشت.
در موسسه مطالعات اجتماعی و فرهنگی.
لینک حضور در همایش
B2n.ir/iscs

تاریخ و اندیشه ایرانی

23 Apr 2023 23:23

در ابتدایِ فعالیتِ دوباره این کانال، که به‌دلایلی در همان ابتدا متوقف شد، شما را به گوش دادن به موسیقی‌ای بسیار زیبا دعوت می‌کنم.
امیدوارم بتوانم از این دریچه، «درست و به‌قاعده»، با شما سخن بگویم، چیزی که «نصیبم از این دنیا آمده» است.
حامد عامری گلستانی

شعر از شادروان استاد فریدون مشیری
خواننده استاد صدیق تعریف

از نگاه یاران به یاران ندا می‌رسد
دوره رهایی رهایی فرا می‌رسد
این شب پریشان پریشان سحر می‌شود
روز نو گُل‌افشان گل‌افشان به ما می‌رسد
بخت آن ندارم که یارم کند یاد من
حال من که گوید که گوید به صیاد من
گرچه شد به نی‌زار گرفتار به بی‌داد او
عاقبت رسد عشق رسد عشق به فریاد من
از نگاه یاران به یاران ندا می‌رسد
دوره رهایی رهایی فرا می‌رسد
ساقیا کجایی کجایی که در آتشم
وز غمش ندانی چه‌ها می‌کشم
ساقی از در و بام در و بام بلا می‌رسد
بر دلم از این عشق از این عشق چه‌ها می‌رسد
از نگاه یاران به یاران ندا می‌رسد
دوره رهایی، رهایی فرا می‌رسد

تاریخ و اندیشه ایرانی

20 Apr 2023 16:28

🔆 گروه مطالعات سياست و تمدن ایرانی به همراه گروه روندهای فکریِ پژوهشکده مطالعات پیشرفته خاورمیانه به پاس ارج‌نهادن به تلاش‌های پژوهنده‌ی سخت‌کوش اندیشه سیاسی ایران ، دکتر سیدجواد طباطبایی ، برگزار می‌کنند:

🔵 عنوان همايش:

فیلسوفِ زوال‌اندیش: تاملی در آراء استاد سیدجواد طباطبایی

🔴 با حضور و سخن ؛

🔺 استاد نصرالله پورجوادی، پژوهشگر ارشد فلسفه

🔺 دکتر احمد بستانی، عضو هیئت علمی دانشگاه خوارزمی

🔺 دکتر سیدعلی میرموسوی، عضو هیئت علمی دانشگاه مفید

🔺 دکتر شروین مقیمی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

🔺 دکتر مالک شجاعی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

🔺 دکتر ناصر سلطانی، عضو هیئت علمی دانشگاه تهران

🔺 دکتر مهدی روزخوش، پژوهشگر مهمان در پژوهشکده مطالعات پیشرفته خاورمیانه

🔺 دکتر امیر مازیار، عضو هیئت علمی دانشگاه هنر تهران

🟢 دبیر علمی همایش:

🔺دکتر عارف مسعودی، مدیر گروه سياست و تمدن ایرانی

🔺دکتر مختار نوری، مدیر گروه روندهای فکری


⏰ زمان: چهارشنبه ۶ اردیبهشت ۱۴۰۲، ساعت ۱۶

🟡 مکان: بلوار کشاورز- خیابان نادری- پلاک هشت ، پژوهشکده مطالعات پیشرفته خاورمیانه

@Imessiran

تاریخ و اندیشه ایرانی

06 Apr 2023 17:21

/channel/Historyandideas
این کتاب شرح «سفری دریایی» در دریای اندیشه اروپایی است؛ و از منظری دیگر، شرح مشاهدات ناظری ایستاده در ساحل امن از وضعِ کشتی های گرفتار طوفان. این منظر دوگانه، نمایانگرِ بحرانِ خودِ نویسنده در این «سفر دریایی» است که با اندیشه های گوناگون به مثابه طوفان ها، سواحل و بندرگاه های بیگانه، صخره ها، فانوس های دریایی، و آب های کم عمق مواجه، دچار «کشتی شکستگی» شده و با چسبیدن به تخته پاره ای امواج او را به ساحل آورده اند؛ از سوی دیگر، ایستاده بر ساحلی امن، تا آنجا که در دید او بوده، به گزارش مشاهدات خود از چگونگی مواجهه انسان اروپایی با بحران ها پرداخته است. این کتاب برخی از وجوه بحران های انسان اروپایی را نمایان می کند، و حکایت از این دارد انسان مدرنِ اروپایی چگونه با بحران ها مواجه شده و با «اثبات خویشتن خرد مدرن» از آن ها عبور کرده است، هرچند در مواقعی موج های سهمگینِ برخی از بحران ها، کشتی او را به سمت صخره ها یا آب های کم عمق کشانده و حتی بدنه کشتی او را شکافته و تا مرز غرق شدن برده؛ اما هر بار با قدرت بیش تر از آن ها عبور کرده و «بحرانْ اندیش» شده است.

تاریخ و اندیشه ایرانی

20 Mar 2023 21:04

#کتاب_سال ۱۴۰۱ کانال ندای سیاست
بر اساس نظرسنجی از اساتید و محققان علوم سیاسی
به خانم دکتر محدثه جزایی تبریک می‌گوییم!

#جشنواره_کتاب_سال

تاریخ و اندیشه ایرانی

14 Mar 2023 07:48

یادداشت حامد عامری گلستانی استادیار علوم سیاسی دانشگاه آزاد اهواز درباره استاد دکتر جواد طباطبایی

https://www.sharghdaily.com/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%DB%8C%D8%A7%D8%AF%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA-65/873689-%D8%B7%D8%A8%D8%A7%D8%B7%D8%A8%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D9%85%D8%AC%D8%AA%D9%87%D8%AF-%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%B4%D9%87-%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C
@andishe_irani

تاریخ و اندیشه ایرانی

02 Mar 2023 08:20

محمّدامین مرئی

ز رفتن تو من از عمر بی‌نصیب شدم
سفر تو کردی و من در وطن غریب شدم

خبر دادند استاد چهره در نقاب خاک کشید و دیگر نیست. خبر به همین سادگی آمد اما من بودم و دیدن جانی که از من کنده می‌شد. دوست دانشورم از واشینگتن خبر آورد و از شنیدن کلامش حالی شدم و «لب از گفتن چنان بستم که گویی دهان بر چهره زخمی بود و بِه شد». آخرین بار چند هفته پیش با ایشان تلفنی گپ زدم. صدایشان به سختی بالا می‌آمد. گفت تحت مراقبتم و چشمانم سوی خواندن ندارد. در همان حال هم سودای خواندن داشت. گفتم به زودی بهبودی حاصل می‌شود و «وین سر شوریده باز آید به سامان غم مخور». گفت محمّدامین! من رفتنی‌ام اما دو چیز به یادگار نزد شما. اول ایرانِ جان و دوم ثابت قدمی در راه پر سنگلاخ اندیشه در ایران و به تکرار قطعه مشهور پرداخت و گفت: من در دوردست‌ترین جای جهان ایستاده‌ام، در کنار تو!

حالا سخت دشوار است بر من که بر قلمم گفتن از رفتن او جاری شود اما نمی‌توان چیزی نگفت، جزعی نکرد و سخت جگرآور بود. پیوسته از خرمن آثار قلمی‌ و گفتاری‌اش خوشه‌ها چیدم و به واسطه گفتار و نوشتار او بود که به قدر وسع مضیق، راه تشخیصِ تمایز میان جدّ کلام عالمانه و هزل گپ متفنّنانه را آموختم. او به بسیاری خاطرنشان ساخت که چگونه بدون غلتیدن در قطب‌های افراط و تفریط، میان دو افق معنای جدید و قدیم جست‌ زده و از افق معنای جدید با افق معنای قدیم به گفت‌وگو نشست.
وقت و بی‌وقت پرسشگر بودم و او که در آستانه ایستاده بود، همواره یاریگر.
مردان بزرگ هماره در آستانه ایستاده‌اند و سخن از آگاهی دوران می‌گویند، و همو بود که با سرانگشت اشاره در آستانه بودن را متذکر شد و پی در پی کلیشه‌های فکری موجود را برهم زد. با وجوهی از اندیشه سابق خود نیز در می‌افتاد و در پاسخ به اینکه چرا «چون می‌کنی؟» می‌گفت: عرصه اندیشه گود لوطیان چاله‌میدان نیست که حرف مرد یکی باشد! تبدل گفتار از رهگذر واپژوهی و تدبیر شرط و شطر تحقیق است. بسیار مراعات شاگرد می‌کرد و هربار که در فهم قطعات متنی دشوار به در بسته می‌خوردم، «باز به صد ادب، گرد استاد گشته و حلقه بر در می‌زدم»، ایشان نیز با بزرگمنشی و از روی سخا وقت می‌گذاشت و راه نشان می‌داد. حال اما ایشان رفته‌اند و من مانده‌ام با صدها صدای ایشان و دری که برای همیشه بسته شد.
خداوندی که این جهان بدو داد، حال، آن جهان را به او بخشید.

تاریخ و اندیشه ایرانی

22 Feb 2023 12:42

فصل‌نامه سیاست‌پژوهیِ اسلامی‌ایرانی در پایگاه نورمگز نمایه شد.
https://www.noormags.ir/view/fa/magazine/4904

تاریخ و اندیشه ایرانی

23 Jul 2023 21:44

چهار روز، چهار نشستِ علمی، برای گرامی‌داشتِ هفته مشروطه در مجموعه میراث جهانیِ کاخِ گلستان

۱۴ تا ۱۷ مرداد، ساعت ۱۶:۳۰ تا ۱۸:۳۰، کاخ ابیض (موزه مردم‌شناسی)

۱۴ مرداد
نشست تاریخِ مشروطه

دکتر علیرضا ملایی توانی: نسبت مشروطیت با مسئله‌های ایرانِ امروز

دکتر داریوش رحمانیان: شکست مشروطه تبارشناسی یک روایت

دکتر محدثه جزائی: مجلس شورا: دستاورد یا شکست مشروطیت، تأملی بر مسئله اکنون در تاریخ معاصر ایران

۱۵ مرداد
نشست اندیشه سیاسی مشروطه

دکتر احمد بستانی: مشروطه‌خواهی و الهیات سیاسی شیعه: ملاحظاتی درباره دستاوردهای فقهی مشروطه

دکتر شروین مقیمی: گذار از نص به روح: ملاحظاتی پیرامون خصیصه اصلی تجددطلبی روشنفکران مشروطه

دکتر رضا صمیم: بازصورت‏بندیِ نزاع میان جریان‏های سیاسی- اجتماعیِ اثرگذار بر انقلاب مشروطه؛ تلاشی در جهت تفسیر دلایل شکست انقلاب مشروطه در مقام انقلابی آزادی‏خواهانه

حامد عامری گلستانی: تجربه مشروطه‌خواهیِ میرزا عبدالرحیم طالبوف تبریزی

۱۶ مرداد
نشست ادبیات مشروطه

دکتر بهرام پروین گنابادی: روشنفکرانِ ادیبِ عصرِ مشروطه و تعادل در مبارزه

دکتر خدایار صائب: نگاهی به ادبیاتِ ماسونی در عصر مشروطه

دکتر مهدی علیایی‌مقدم: ابوالقاسم لاهوتی شاعر نوآور عصر مشروطه

۱۷ مرداد
نشست حقوقیِ مشروطه

دکتر سید ناصر سلطانی: خردِ قانون‌گذاری در مشروطیت

دکتر فردین مرادخانی: مشروطه و تکوین دانش حقوق در ایران

دکتر رضا یعقوبی: تاریخ مفهومِ قانون در حقوقِ ایران

دبیرِ علمی و هماهنگ‌کننده نشست‌ها: حامد عامری گلستانی

حضور همه علاقه‌مندان آزاد است.

/channel/politische_iranologie

تاریخ و اندیشه ایرانی

21 Jul 2023 12:59

شماره بهار ۱۴۰۲ فصل‌نامه سیاست‌پژوهیِ اسلامی‌ایرانی منتشر شد.

مقالات این شماره عبارتند از:

تاملی در موضوعیّتِ مناقشه‌ی «نظری»/«کاربردی» میان اصحابِ علوم سیاسی در ایران با التفات به حوزه‌ی «اندیشه‌ی سیاسی»
صفحه 1-37

شروین مقیمی زنجانی

https://iirp.ahvaz.iau.ir/article_699324_d776f6aa18b23e0d74464db563a04b66.pdf

زبان و مسئله تفسیر در آرای روشنفکریِ عبدالکریم سروش
صفحه 38-60

انوشه دربندی؛ علی‌اکبر امینی؛ حامد عامری گلستانی

https://iirp.ahvaz.iau.ir/article_699322_c172e393d90a0bf651d513d0269e5194.pdf

سنجش کارآمدی سیاسی در دولت روحانی بر اساس شاخص‌های حاکمیت قانون و مشروعیت قوه مجریه
صفحه 61-82

شراره عبدالحسین‌زاده؛ علی علی حسینی؛ سیامک بهرامی

https://iirp.ahvaz.iau.ir/article_700977_bf48cc691d6f75f75c00c8d9a1046d90.pdf

سیاست و زیبایی‌شناسی: سوژگی کولبران در جنبش روزمره
صفحه 83-111

مهشین سیاوش پوری؛ محمدرضا تاجیک؛ حسین‌علی نوذری

https://iirp.ahvaz.iau.ir/article_702748_a34d2103624e4f6ddf756cde4611dab1.pdf

جایگاه قاضی القضات در عصر عباسی ( با نگاهی به جایگاه موبد موبدان دوره ساسانیان)
صفحه 112-139

مالک یعقوبی مقدم؛ ابوالفضل رضوی
https://iirp.ahvaz.iau.ir/article_700814_d852eb8aad7df9e9aeda224577b96b00.pdf


بررسی تزاحم موضع ایدئولوژیک دینی نظام جمهوری ‌اسلامی با منافع ‌ملّی
صفحه 140-162

حسین جماعتی گشتی
https://iirp.ahvaz.iau.ir/article_702749_19ddb616d4ba41c8d29a324922d50f07.pdf

صاحب امتیاز: دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز
مدیرمسئول: حامد عامری گلستانی، استادیار گروه علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز
سردبیر: دکتر علی شیرخانی، استاد گروه علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد قم
سایت: https://iirp.ahvaz.iau.ir/
ای‌میل: iirp.journal@gmail.com

تلفن، واتساپ و تلگرام فصل‌نامه: 09352216987

صفحه اینستاگرام فصل‌نامه
https://instagram.com/iirp.journal.iauahvaz?igshid=NTc4MTIwNjQ2YQ==

/channel/iirp_journal

تاریخ و اندیشه ایرانی

02 Jul 2023 20:33

سلسله یادداشت هایی در باره
انتخابات جدید انجمن علوم سیاسی ایران
"در ضرورت مشارکت انجمنی"
(1)

مجتبی مقصودی
از بنیانگذاران و عضو هیات مدیره ادوار مختلف انجمن علوم سیاسی ایران
http://drmaghsoudi.ir
دو دهه از فعالیت های انجمن علوم سیاسی ایران می گذرد. در طول این دو دهه انجمن دستاوردهای بزرگی داشته است. در کنار این دستاوردها؛ این نهاد با آسیب ها، تنگناها و مشکلاتی هم روبرو بوده است که شناسایی هریک و کاربست راهکارهای مناسب، واقع بینانه و امکانپذیر می تواند وضعیت و جایگاه انجمن را بهبود ببخشد.
به دلایلی که در زیر برخواهم شمرد تلاش خواهم کرد تا در سلسله یادداشت هایی تا زمان برگزاری مجمع عمومی انجمن علوم سیاسی ایران و برگزاری هشتمین دوره انتخابات هیأت مدیره که در چهارشنبه ۲۱ تیرماه ۱۴۰۲ برگزار خواهد شد به وضعیت کنونی، کمی و کاستی ها و آسیب ها و راهکارهای بهبود وضعیت انجمن بپردازم.
اول: به دلیل سابقه و قدمت مشارکت، حضور و آشنایی با زوایا و ابعاد مختلف انجمن از اولین روزهای تاسیس تاکنون؛
دوم: ضرورت برنامه ریزی عالمانه و تمهید نقشه راه برای ارتقاء وضعیت انجمن در قالب انتخاب هیأت مدیره جدیدی که در عین مقبولیت،کارایی بیشتری داشته و وقت بیشتری برای فعالیت داوطلبانه انجمنی صرف نموده تا انجمن در سال های آینده بتواند جایگاه مرجعیت و پیشتازی در حوزه علوم سیاسی کشور را همچون گذشته ایفاء نماید و مجددا در ردیف ده انجمن برتر حوزه علوم انسانی قرار گیرد.
سوم: بنده نیز به عنوان عضو هیأت مدیره دوره هفتم انجمن علوم سیاسی ایران مسئولیت خود را در کاهش فعالیت های انجمن و اُفت دو پله ای رتبه انجمن می پذیرم و به همین دلیل ضمن عذرخواهی؛ در این دوره کاندیدا نخواهم بود و صد البته امیدوارم اعضاء انجمن با انتخاب کاندیداهای اصلح و نظارت مداوم و مطالبه گری از مسئولین و دست اندرکاران انجمن بتوانند در سال های آینده انجمن را مجددا به جایگاه از دست رفته خود برسانند.
چهارم: هرچند در انتخابات این دوره کاندیدا نخواهم بود ولی به عنوان یک عضو ساده تلاش خواهم کرد نقش موثری در انتخابات پیش رو ایفاء کنم تا در سایه مشارکت اعضاء، بهترین ها در کسوت هیأت مدیره جدید انتخاب گردند و این گونه نباشد که در خاتمه دوره نسبت به انتخاب خود احساس خُسران کنیم.
پنجم: کمک به افزایش مشارکت اعضاء در انتخابات بزرگترین نهاد علمی، غیر دولتی و مستقل علوم سیاسی کشور؛ چرا که مشارکت هر چه بیشتر در انتخابات پیش رو ضمن ایجاد شأنیت بیشتر و پشتوانه قوی تر برای هیأت مدیره جدید، مسئولیت سنگین نمایندگی منتخبین را به این همکاران گوشزد خواهد کرد؛ چرا که در چارچوب مسئولیت نمایندگی اعضاء، هیأت مدیره و به ویژه رئیس انجمن وظیفه سنگینی را در راهبری انجمن برعهده دارد.

http://drmaghsoudi.ir

تاریخ و اندیشه ایرانی

12 Jun 2023 22:12

سال گذشته و امسال، من دو عزیز بزرگوار را که از استوانه‌های علم سیاست و روابط بین‌الملل بودند از دست دادم که اندوه نبودنشان، همواره با من است.
یکی استاد دکتر سید جواد طباطبایی و دیگری استاد دکتر سید عبدالعلی قوام.
امروز، در میان فایل‌ها، به نامه (ای‌میلی) از دکتر طباطبایی برخوردم که همان زمان برای دوری از گزند حوادث از ای‌میل به فایل word تبدیل کرده بودم.
اصل موضوع، تبادل نظری بود درباره موضوع درس «مسائل توسعه سیاسی در ایران» دوره دکتری که با مرحوم دکتر قوام داشتیم و موضوع کار من «روشنفکران و توسعه سیاسی» بود. موضوعی که مورد توجه دکتر قوام هم قرار گرفت.
در آن نامه، مرحوم دکتر طباطبایی چند توصیه مهم به من کردند که همواره مورد توجهم بود و بعضاً در کلاس درس یا گفت‌وگوها با دوستان عرض می‌کردم.
بخش‌هایی از آن نامه که حاوی این توصیه‌ها بود و تصور می‌کنم بسیار برای ما دانشجویان علم سیاست راه‌گشاست در ادامه خواهم آورد و البته قسمت‌های خصوصی آن محفوظ خواهد بود...

«به نظر من شما از مرحله اي اين حرف هاي كلي را بخوانيد گذشته ايد. به متن هاي اصلي برگرديد و به تحليل هاي موردي توجه داشته باشيد و البته بيش از همه بر آن كليات مناقشه كنيد. كاري كه شما مي توانيد بكنيد اين است كه به عنوان مثال يكي يا چند نفر معدود از روشنفكران را با هم مقايسه كنيد تا نشان دهيد كه آن كليات تا چه حد در اين تحقيات موردي مي تواند درست باشد.»
[در این‌جا درباره دوست عزیز مشترکی صحبت کردند که خلاف امانت است سخنی بیاید ولی مضمون آن دوری از کار تفننی است که همواره بر آن تأکید داشتند و در ادامه تا انتهای نامه می‌نویسند]
«اين را با توجه به تجربه خودم مي گويم و عمري كه سر اين حرف ها تلف كرده ام. به نظر من شما همه آن كتاب ها دور بريزيد و به متن هاي اساسي برگرديد و روي آن ها كار كنيد. من وقتي خارج آمدم مجبور شدم يكي دو سال به خودم بجنگم تا آشغال هاي وطني را كه ذهن مرا اشغال كرده بودند دور بريزم. كسي نبود كه تجربه خود را به افرادي مثل من منتقل كند. استادها شاگردها را آدم نمي دانستند كه وقتشان را براي آنها تلف كنند. وقت ما تنگ است و كار بسيار. در تهران كه راه مي رويد به قله دماوند نظر داشته باشيد و گرنه خيابان ها انباشته از آدم هاي بي اهميت است. مرعوب اين نبايد شد كه طرف از خارج آمده و فكر نكيد اين خبري است. خيلي از شاگردهاي ايراني از استادهاي ايراني اين جا بهترند. علاقه اي دارند و زحمتي مي كشند. و من فكر مي كنم اگر تحولي صورت بگيرد در همان دانشگاه هاي فكسني خودمان خواهد بود.»
تاریخ نامه باید بهار ۱۳۸۵ باشد...اگر درست به‌خاطرم مانده باشد.
حامد عامری گلستانی
/channel/politische_iranologie

تاریخ و اندیشه ایرانی

03 Jun 2023 14:41

تحول مفهوم هویت ملی در عصر قاجار
نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

کیانوش افشاری حامد عامری گلستانی بهرام یوسفی شیوا جلال پور
گروه علوم سیاسی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران

چکیده

ایران، به‌عنوان یکی از کهن‌ترین کشورهای جهان، از دیرباز دارای نوعی هویت ملی و «ملت» بوده است و این را می‌توان در استمرار نامِ «ایران» دید. سه لایۀ سازندۀ هویت «ملی» ایرانیان، «ایرانی‌بودن»، «دین» و در دورۀ جدید «تجدد» است. دو لایۀ کهنِ هویت ملی ایرانیان، از دیرباز در کنار هم کم‌وبیش سازگار بودند، و عناصر متداخل زیادی با یک‌دیگر داشته و دارند. با آشنایی ایرانیان با دنیای جدید، موجب شد که آگاهی‌های نوینی در این زمینه به‌وجود بیاید و این آگاهی‌ها موجب تحول در این هویت شد. از این‌رو، سؤال اصلی این پژوهش آن است که این تحول در مؤلفه‌های مربوط به هویت ملی، در عصر قاجار (پیش از مشروطه)، چگونه شکل گرفته است؟ این پژوهش، با روش توصیفی‌تحلیلی، به این نتیجه رسیده است که «باستان‌گرایی»، «سره‌نویسی»، «بازتعریف از وطن» و «بازتعریف ملت» و «شکل‌گیری اندیشۀ ناسیونالیسم (در معنای مدرن آن)» مهم‌ترین مؤلفه‌های «منظومۀ هویت ایرانی جدید» را تشکیل می‌دهند.
کلیدواژه‌ها

باستان‌گرایی عصر قاجار ملت وطن هویت ملی
لینک دانلود مقاله:
https://jh.mahallat.iau.ir/article_689621_c6327c5dff499edd20845e9693c4aabd.pdf

تاریخ و اندیشه ایرانی

24 May 2023 20:20

شماره زمستان 1401 فصل‌نامه سیاست‌پژوهیِ اسلامی‌ایرانی منتشر شد.

فهرستِ مقالاتِ این شماره عبارتند از:

نقش زبان، صدا و کلیشه در بازنمایی هویت سیاسی (یک خوانش برساخت گرایانه)

صفحه 1-32

زهرا خشک جان

https://iirp.ahvaz.iau.ir/article_698923_ea62a7ca5d428adc832539e0df822798.pdf



شریعتی و آشفتگی فکر سیاسی ( نقد و بررسی آرای فکری سیاسی علی شریعتی بر اساس روش هرمنوتیک قصدگرا )

صفحه 33-71

علی مرشدی‌زاد؛ احسان تاجیک

https://iirp.ahvaz.iau.ir/article_698923_ea62a7ca5d428adc832539e0df822798.pdf



ریشه‌های امتناع مدرنیته و نازایی نمادین ایرانیان در عصر قاجار

صفحه 72-96

آرش منشی زادگان؛ سید حسین اطهری

https://iirp.ahvaz.iau.ir/article_698418_d023a53b5ef593d3b5b339b6b21d6478.pdf



روابط قدرت میان ایلخانان با سلاجقه روم براساس نظریه توماس هابز

صفحه 97-130

فاطمه رستمی؛ زینب میرزاجانی

https://iirp.ahvaz.iau.ir/article_699427_9806365929323f10d4ffef08bef60ad1.pdf



اندیشه سیاسی فضل الله نعیمی استرآبادی

صفحه 131-152

علی‌اکبر افراسیاب‌پور؛ فلور ولی‌پور چهارده‌چریک

https://iirp.ahvaz.iau.ir/article_699701_dfed8eada9c46b4b7bd0d742597687bc.pdf



«شکاف حاکمیتی» در جمهوری اسلامی ایران و بازتاب در سیاست‌های منطقه‌ای آن

صفحه 153-179

اشرف کارگر قمی‌ها؛ محمدرحیم عیوضی؛ مجید توسلی رکن‌آبادی؛ علی اشرف نظری

https://iirp.ahvaz.iau.ir/article_699693_83cee26688e9ab6cb3b19a7afd6fc941.pdf



درآمدی بر ظرفیت‌‌های اسلام برای توانمندسازی زنان در کشورهای اسلامی با تأکید بر آیات قرآن

صفحه 180-216

شکیبا سادات هاشمیان؛ سعید گازرانی؛ علی اصغر داودی

https://iirp.ahvaz.iau.ir/article_697742_2f1b6e7bcbafb31ab4a26dd5310172ef.pdf



بررسی جامعه شناختی بحران استان خوزستان مورد سالهای 1384 تا 1400

صفحه 217-258

عاطفه موسوی امیر آباد؛ بهمن رحیمی؛ محمد ترابی

https://iirp.ahvaz.iau.ir/article_699292_9ad0200fe87ea7eb3f4be8dcb76f1011.pdf



تأثیر اصلاحات ارضی سال 1342 بر حاشیه نشینی و اعتراضات سیاسی – اجتماعی در ایران

صفحه 218-242

گارینه کشیشیان سیرکی؛ مهین نیرومند آلانکش

https://iirp.ahvaz.iau.ir/article_697597_e4e1c9887e1a2d35e5d4381f96c1786c.pdf



بررسی چیستی و پیامدهای گفتمان جبهه مقاومت اسلامی در خاورمیانه

صفحه 243-265

جواد بوستان افروز؛ حامد محقق نیا؛ روح الله شهابی؛ فریدون اکبرزاده

https://iirp.ahvaz.iau.ir/article_700817_1de27dc457905f4f11a0c300373c9d9f.pdf

مدیرمسئول: دکتر حامد عامری گلستانی، استادیار گروه علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز
سردبیر: دکتر علی شیرخانی، استاد گروه علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد قم
سایت: https://iirp.ahvaz.iau.ir/
ای‌میل: iirp.journal@gmail.com

تلفن، واتساپ و تلگرام فصل‌نامه: 09352216987
صفحه اینستاگرام فصل‌نامه
https://instagram.com/iirp.journal.iauahvaz?igshid=NTc4MTIwNjQ2YQ==

/channel/iirp_journal

تاریخ و اندیشه ایرانی

08 May 2023 15:22

با درود
فصل‌نامه سیاست‌پژوهیِ اسلامی‌ایرانی، در نظر دارد، شماره تابستان ۱۴۰۲ خود را به «اندیشه سیاسی در ایران» اختصاص دهد.
از همه پژوهش‌گران گران‌مایه و عالی‌قدر، تقاضا می‌شود، مقالات ارزشمند خود را در موعد مقرر از طریق سایت فصل‌نامه ارسال کنند تا پس از طی مراحل داوری و آماده‌سازی در زمان مناسب منتشر شود.
با احترام
حامد عامری گلستانی، مدیرمسئول فصل‌نامه

سایت: https://iirp.ahvaz.iau.ir/
ای‌میل: iirp.journal@gmail.com

تلفن، واتساپ و تلگرام فصل‌نامه: 09352216987
صفحه اینستاگرام فصل‌نامه
https://instagram.com/iirp.journal.iauahvaz?igshid=NTc4MTIwNjQ2YQ==

/channel/iirp_journal

تاریخ و اندیشه ایرانی

23 Apr 2023 23:29

/channel/politische_iranologie

تاریخ و اندیشه ایرانی

21 Apr 2023 11:30

تصویر خیالی از سعدی را در یک نسخه خطی از «سبحة‌ الابرار» جامی (در موزۀ اسمیتسونین، واشنگتن) می‌بینید.
حکایت عارفی که از دید فرشتگان به دیدار سعدی می‌روند.
یکم اردی‌بهشت روز گرامی‌داشت سعدی، خجسته باد.
@andishe_irani

تاریخ و اندیشه ایرانی

13 Apr 2023 10:06

از عجایب نظام! دانشگاهی در ایران آن است که معلمی چون من، حامد عامری گلستانی، هم «متخصص» مستشارالدوله مرحوم است هم در عِداد «ترامپ‌شناسان»! این را چند روز پیش، شوخی‌جدی، به یکی از دوستان عزیز عرض کردم و با تلخی بدان خندیدم.
این مقاله، که در مجله معتبر مطالعات بین‌المللی منتشر شده است، نام من را نیز به «اجبارِ بخش‌نامه»ای در خود دارد، اگرچه نویسنده‌اش دوست دیرین من است و از بودن نامم راضی و خشنود است و در انجام مقاله، مشورت‌هایی درباره سبک و ویرایش مقاله داشت و لااقل از این جهت خیلی دچار عذاب وجدان نیستم. #ولاکن این سبک کار و انتشار مقاله، یک روز باید کنار گذاشته شود، تا مناسبات میان معلم و دانشجو، همان‌طور که پیشتر نیز نوشته بودم، «انسانی» باشد. این، خود، درسی بزرگ است که یک معلم می‌تواند به دانشجویش بدهد.
امیدوارم آن روز، نزدیک باشد.
پ.ن: مقاله را می‌توانید در پیوند زیر مشاهده کنید:
https://www.isjq.ir/article_169180.html
@andishe_irani

تاریخ و اندیشه ایرانی

03 Apr 2023 14:32

«تجربۀ» قانون‌نویسیِ سیاسی در عصرِ ناصری: تحلیلی گفتمانی
نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

حامد عامری گلستانی
گروه علومِ سیاسی، واحدِ اهواز، دانشگاهِ آزاد اسلامی، اهواز، ایران

10.22059/JCOUNTST.2023.91620
چکیده

اندیشة قانون‌خواهی، اصلی‌ترین جریان اصلاحی در عصرِ قاجار بود و بخش مهمی از «تجربة تجدد سیاسی» را در این دوره تشکیل می‌داد. با گسترش «گفتمانِ قانون‌خواهی در عصرِ ناصری»، «تجربۀ قانون‌نویسی» یکی از روندهای مهم در این زمینه بود. در این پژوهش، با بهره‌گیری از روش و نظریة «تحلیل گفتمان انتقادی»، تجربة قانون‌نویسی بررسی شده است. برای این کار هفت قانونِ منتخبِ سیاسی و دولتیِ نوشته‌شده در عصرِ ناصری بررسی شد. هدف این پژوهش واکاویِ این مسئله است که قانون‌نویسی‌هایِ این دوره، که در گونه‌هایِ مختلف رواج یافته بود، چگونه در قوانینِ سیاسی بروز و ظهور می‌یابد. پرسش اساسی این پژوهش آن است که تجربة قانون‌نویسیِ سیاسی در عصر ناصری، با گفتمان قانون‌خواهی در این دوره چه نسبتی داشته است؟ یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد این قوانین بیشتر از هر چیز بر مبنایِ ایجادِ «نظم» برایِ دولت و منطبق با گفتمانِ «سلطنتِ منتظم مطلقه» است که از سال‌هایِ میانیِ سلطنتِ ناصرالدین‌شاه توسطِ کسانی چون میرزامَلکَم‌خان به‌انحای گوناگون ترویج و تبلیغ می‌شد. البته، بسیاری از این قوانین، و در گونه‌هایِ دیگر نیز، به مرحلۀ اجرا نرسید، اما بخشِ مهمی از ایده‌هایِ قانون‌خواهانه در عصرِ قاجار با گسترشِ چنین قوانینی بسط یافت؛ درعینِ‌حال، نشان‌دهندۀ ضعفِ دولت در تکاملِ فرایندِ دولت‌سازی با به‌کارگیری از قوانینِ موضوعۀ جدید بود؛ چیزی که تا دهه‌هایِ بعدی به ‌تأخیر افتاد.
کلیدواژه‌ها

عصرِ ناصری قانون‌نویسیِ سیاسی گفتمانِ قانون‌خواهی مستشارالدوله ملکم

https://jcountst.ut.ac.ir/article_91620_9cac5fe4d30369183555590bcee2457a.pdf
نوشته حاضر، نخستین مقاله درباره این موضوع مهم و کمتر شناخته‌شده در تاریخ تجدد و قانون‌گرایی در ایران معاصر است و آن را با این نوشته، که در مقاله نیز آمده، به دکتر طباطبایی تقدیم کردم...

«پیشنهادِ پژوهش درباره «قانون‌نویسی در عصر قاجار» را برای نخستین‌بار استاد فقیدم، دکتر جواد طباطبایی، در آبان1395به من دادند و در گفت‌وگوهای حضوری و مجازی، بحث‌هایی درباره آن شد. این مقاله، نخستین تلاش برایِ انجامِ طرح مفصلی بود که با ایشان مطرح کردم. بنا داشتم نسخه نهایی مقاله را به نظر ایشان برسانم، که بخت نامراد و دست روزگار چنین اجازه‌ای به من نداد. این مقاله را، با حزن و اندوه بسیار، تکمیل و تتمیم کردم و اکنون در فقدانِ وجود مبارکشان، به روح بلند آن عالی‌جناب تقدیم می‌کنم و امیدوارم روحشان از من راضی و خشنود باشد.»

تاریخ و اندیشه ایرانی

18 Mar 2023 17:34

مصاحبه دکتر شروین مقیمی، استادیار پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی درباره دکتر جواد طباطبایی
https://www.ibna.ir/vdcguw9wuak9w34.rpra.html

@andishe_irani

تاریخ و اندیشه ایرانی

06 Mar 2023 11:59

پیشنهاد تأسیس بنیاد دکتر سید جواد طباطبایی

با درگذشت استاد والامقام دکتر سید جواد طباطبایی، لزوم ادامه پژوهش‌های ایشان که از نزدیک نیم‌قرن پیش آغاز کرده بودند، امری لازم و ضروری است.
به‌عنوان دوست و شاگرد ایشان، پیشنهاد می‌کنم با همراهی و همکاری دوستان دانشگاهی ایشان، بنیادی به نام خودشان تأسیس کنیم و از این طریق پژوهش‌هایشان را که در زمینه‌های گوناگون و بسیار مهم و بنیادین بود دنبال و به سرانجامی که آرزویش را داشتند برسانیم.
حامد عامری گلستانی، استادیار علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز.
@andishe_irani

تاریخ و اندیشه ایرانی

02 Mar 2023 08:15

‏به‌قول انوری در ستایش فردوسی
در ستایش استاد فقیدم دکتر ‎#جواد_طباطبایی
او نه استاد بود و ما شاگرد/او خداوند بود و ما بنده...
پ.ن: عکس متعلق به آخرین دیدار با ایشان در همایش سالانه انجمن علوم سیاسی ایران
به‌تاریخ پنجم اسفند هزار و سی‌صد و نود و پنج است...

تاریخ و اندیشه ایرانی

15 Feb 2023 09:15

انتشار ویراست اول مجموعه چکیده های شانزدهمین همایش سالانه انجمن علوم سیاسی ایران.