-
تاریخ سیاسی ، اجتماعی و فرهنگی عصر ناصری و همچنین شخصیت ناصر الدین شاه لینک عضویت: https://t.me/joinchat/AAAAAEL7ygi1VhxxGQPHKQ ارتباط با مدیران کانال و ارسال مطلب: nmsaltanat1264@gmail.com https://t.me/Raoofmirza
@sokhanetarikh
✅ #کتاب «نخستین رویارویی‌های هنر عصر ناصری با هنر غرب (موسیقی، نمایش، نقاشی)» منتشر شد.
👉 http://b2n.ir/78373
ناصرالدین شاه به گرفتن عکس سلفی بسیار علاقه داشت. این عکس یکی از همین موارد است. شاه قاجار در این عکس که مربوط به سال 1282ه.ق است. به خط خود نوشته: "این عکس خودم را خودم در اندرون انداختم"
@asrnaseri
آقا رضا عکاس باشی
اولین عکاس حرفه ای ایران.
او به امر ناصرالدین شاه تحت آموزش "فرانسیس کارلهان" عکاس فرانسوی قرار گرفت، و به فنون عکاسی تسلط یافت. بسیاری اولین عکس های ابنیه ایران حاصل کار او است.
@asrnaseri
ساختمان مدور تکیه ی دولت در چهار طبقه و با مساحت تقریبی دو هزار و هشتصد و بیست ذرع مربع مجلل ترین نمایشخانه های تعزیه بوده است و در این تکیه بود که هر ساله در دهه ی اول محرم پس از ساعتها گرداندن دسته های بزرگ و پر ابهت (که غلبه ی جنبه ی تماشائی و رقصی دفیله شان خاطره ی عزاداری را از یاد می برد) بزرگترین و پر جلال ترین نمایش های تعزیه _روزی دوبار _ بر صحنه می آمد؛ "روزها از دو ساعت بعد از ظهر تا نزدیکی غروب، و شبها از دو تا پنج شش ساعت از شب گذشته. و در شب چندین هزار چراغ و شمع افروخته می شد و مراتب بر جلال و شکوه مجلس افزوده می گشت."
... قطر ساختمان ۶۰ متر، ارتفاع ۲۴ متر، قطر سکو ۱۸ متر، بلندی سکو ۹۰ سانتیمتر، عرض گذرگاه محیط ۶ متر، عرض طاقنما ۷.۵ متر، عرض وسیع ترین مدخل ۸.۲۵ متر. تنها در عرصه ی گرد گذرگاه که ۳۰ سانتیمتر بلندی داشت چهار هزار زن می نشسته اند. گرد این عرصه چهار ردیف پله کان برای نشستن مردان بوده است، و محیط بر این طاقنما های اشراف بود. در سه طبقه (این تکیه یک طبقه هم در زیر زمین داشته است)
____________
_شرح زندگانی من ، عبدالله مستوفی
_یادداشتهائی از زندگی خصوصی ناصرالدین شاه از دوستعلی خان معیر الممالک
_Persin and the Persians , Benjamin لندن ۱۸۸۷
به نقل از "نمایش در ایران" از بهرام بیضایی، چاپ ۱۳۹۲، انتشارات روشنگران و مطالعات زنان
@asrnaseri
اولین اجلاس گفت و گوهای فرهنگی
ایران و آفریقا.
۲۸ آذر ۱۳۹۷
دانشکده علوم انسانی دانشگاه تربیت مدرس.
⬅️ 17 مهر ماه برابر با 9 اكتبر روز جهانی پست نامگذاری شده است. ناصرالدين شاه قاجار تشكيلات پست سنتی در ايران را به پست مدرن تغيير شكل داد.
🔴 @hamshahrinews
https://www.instagram.com/p/BohU-NxhOXP/?utm_source=ig_share_sheet&igshid=9n9ykoovjg60
Читать полностью…
همایش قراخانیان در گستره فرهنگ و تمدن ایران
آخرین مهلت ارسال چکیده تا30مهرماه آخرین مهلت اصل مقالات30 پایان آبان
زمان برگزاری 10آذرماه
1397ایمیل info@ishistory.ir\
سلسله نشست های نقد و بررسی کتاب ایران نامگ
ظنز و طنزینه هدایت
سه شنبه ۱۳ شهریور ۱۳۹۷
ساعت ۱۸ تا ۲۰
طهران، خانه وارطان
#صادق_هدایت #طنزوطنزینه #ناصرالدین_حسن_زاده #همایون_کاتوزیان #سوسن_شریعتی
روزنامه خاطرات ناصرالدين‌شاه قاجار (جلد سوم: از ربيع الاول ۱۳۱۰ تا جمادی الاول ۱۳۱۲ ه ق) / به‌كوشش مجيد عبدامين / چاپ اول ۱۳۹۷، بنیاد موقوفات افشار / قطع وزيری، ۸۱۷ صفحه، جلد سخت / ۸۵۰۰۰ تومان
Читать полностью…
🖌ناصرالدین شاه قاجار در عین آنکه در زمره اولین چهره هایی است که در تاریخ عکاسی ایران تصویرش بر صفحه "داگرئوتیپ" ثبت شده است، خود از پیشگامان تاریخ عکاسی در ایران به شمار می‌رود.
ناصرالدین شاه قاجار در کنار علاقه به شعر و نقاشی از اولین برخورد با دوربین عکاسی و قرار گرفتن در مقابل دوربین عکاسان فرنگی مجذوب این پدیده شد و با دایر کردن نخستین عکاسخانه ایران و آوردن معلمان فرنگی عکاسی به دارالفنون، خود نیز یادگیری مهارت ها و فنون آن را آغاز کرد.
شاید علاقه ناصرالدین شاه به عکاسی به زمانی برگردد که ژول ریشار نخستین معلم زبان فرانسه مدرسه دارالفنون با دوربین اهدایی ملکه ویکتوریا از او عکاسی و شاه جوان را از دیدن تصویر خود سخت ذوق زده کرد.
این ذوق و علاقه باعث شد ناصرالدین شاه وقتی 19 سال داشت دستور دهد با دوربین عکاسی از تخت جمشید گزارش تصویری بگیرند و برای او بیاوردند. او همچنین دستور داد آقا رضاخان اقبال‌السلطنه، از درباریان نزدیک شاه، عکاسی را از فرانسیس کارلهیان عکاس فرانسوی بیاموزد تا بتواند در سفرهای مختلف همراه ناصرالدین شاه باشد و از او عکاسی کند.
در این میان خود ناصرالدین شاه با علاقه و پشتکار خاصی کار یادگیری عکاسی را دنبال می‌کرد و از هر فرصتی برای عکاسی یا سوژه عکس شده استفاده می کرد. سوژه‌های ناصرالدین شاه برای عکاسی زنان حرمسرا، وقایع روزمره در کاخ سلطنتی، پرتره نزدیکان و درباریان، اردوکشی‌ها، ییلاق‌ها، سفرها، مراسم سلام، اسب دوانی‌ها، شهرها، طبقات مختلف مردم، رجال و البته خودش بود.
ناصرالدین شاه یکی از عکاسانی بود که به گرفتن عکس سلفی بسیار علاقه داشت و ذوق آن را داشت که سوژه و عکاس خودش باشد؛ عکس زیر یکی از همین موارد است. شاه قاجار در این عکس که مربوط به سال 1282ه.ق است و نسخه ای از آن در آلبوم خانه کاخ گلستان نگهداری میشود به خط خود نوشته: این عکس خودم را خودم در اندرون انداخته‌ام.
___________________
ناصرالدین شاه عکاس، محمد رضا طهماسب پور، ۱۳۸۷ نشر تاریخ ایران
@asrnaseri
🖌آقا رضا عکاس باشی
اولین عکاس(حرفه ای) ایرانی
آقا رضا اقبال السلطنه ملقب به عکاس باشی، فرزند اسماعیل جدیدالاسلام بود که به سه شاه سلسله قاجار یعنی فتحعلی شاه ، محمد شاه و ناصرالدین شاه خدمت کرد و به واسطه حضور و نفوذش در دربار زمینه حضور پسرش را به عنوان غلام در دربار فراهم کرد. دوران کودکی آقارضا با مرگ محمد شاه و آغاز سلطنت ناصر الدین شاه و آغاز اصلاحات در زمان صدارت میرزا تقی خان فراهانی همزمان بود. به این ترتیب کودکی او با یکی از مهمترین و تاثیر گذارترین چهره های اصلاح طلب تاریخ ایران و یکی از تلخ ترین قتل های سیاسی آن زمان همراه شد.
دوره نوجوانی او مصادف شد با سفر " فرانسیس کارلهان" عکاس فرانسوی ، که به منظور آموزش و عکاسی به ایران سفر کرده بود. علاقه ناصر الدین شاه به عکاسی بسیار زیاد بود و از هر فرصتی برای گسترش این هنر نوظهور و ناشناخته ی آن سال ها در ایران استقبال می کرد. سفر کارلهان زمینه ای شد برای بومی کردن این هنر صنعت که نقش غیر قابل انکاری در ثبت حافظه تصویری ایرانیان از قاجار تا به امروز داشته است. از سوی ناصر الدین شاه ، آقا رضا برای خدمت در عکاسخانه دربار انتخاب و تحت آموزش کارلهان قرار گرفت و خیلی زود به فنون مختلف عکاسی مسلط شد و به امر همایونی شاه مامور شد از چهره درباریان عکاسی کند. پس از مدتی کار او توسعه پیدا کرد و با توجه به علاقه مندی ناصرالدین شاه به عکاسی یکی از کاخ های جنبی دربار به عکاسخانه اختصاص پیدا کرد و بخشی از شیشه های تولید شده در کاخ نگهداری شد.
آنطور که از شواهد بر می آید آقارضا بسیار باهوش و مورد اعتماد شاه بود، به همین دلیل شاه او را مامور عکاسی از سایر بلاد و ابنیه ایران کرد و او با امر ملوکانه به شهر های دور از پایتخت سفر کرد و حاصلش اولین عکس های مستند است که از ابنیه و اماکن قبل و بعد از اسلام گرفته شده است و از جمله می توان به عکس آستان حضرت عبدالعظیم ، آستان حضرت امام رضا ، آستان حضرت معصومه ، بیستون ،نقش رستم ، طاق بستان، چشمه علی-دامغان ، عمارت عمادیه-کرمانشاه و بسیاری دیگر اشاره کرد. این دسته عکس های آقارضا بارها در کتب و نشریات بدون درج نام پدیده آورنده آن ،مورد استفاده قرار گرفته است . این عکس ها هم اکنون در گنجینه کاخ گلستان نگهداری میشود.
____________
از کتاب "آقا رضا عکاس باشی" نوشته محمد رضا طهماسب پور
@asrnaseri
روزنامه قانون که از سال ۱۳۰۷ قمری/۱۸۹۰ میلادی تا سال ۱۳۱۵ /۱۸۹۸ توسط ملکم خان ناظم الدوله منتشر می شد، در کل ۴۱ شماره است. به غیر از شماره های ۳۱، ۳۲، ۳۳ دیگر شماره ها در این فایل موجود اند.
@asrnaseri
تکیه دولت عظیم ترین نمایشخانه ی همه ی اعصار تاریخ ایران که بیست هزار نفر گنجایش داشت، در سال ۱۲۴۸ شمسی به دستور ناصرالدین شاه، با صرف صد و پنج هزار تومان در زاویه جنوب غربی کاخ گلستان ساخته شد.
@asrnaseri
تمبر باقری
اولین تمبر های رسمی ایرانی
در عهد ناصری برای اولین بار از تمبر برای ارسال مرسول های پستی استفاده شد.
لیکن این تمبر ها همه خارجی و قالبا انگلیسی و فرانسوی بودند.
ناصر الدین شاه در سفری به فرانسه به یک طراح فرانسوی به نام " بار" سفارش کلیشه تمبری رسمی برای دولت ایران را داد.
این تمبر در سال 1247 در چهار رنگ و چهار قیمت 1شاهی، 2 شاهی ، 4شاهی و8 شاهی به عنوان تمبر رسمی دولت ایران منشر شده است.
هم اکنون این تمبرها از با ارزشترین تمبرهای کلاسیک جهان بشمارمیروند
@asrnaseri
🔘ناصرالدين شاه سرمنشا تحول سازمان پست در ايران
مرضیه ثمره‌حسینی
🔺17 مهر ماه هر سال برابر با 9 اكتبر روز جهاني پست نامگذاري شده است. در ايران از دورۀ حکومت ناصرالدین شاه نوگرایی تشکیلات پست سنتی (چاپارخانه) مورد توجه قرار گرفت و وزارت پست به سایر وزارتخانه‌های کشور اضافه شد. در دورۀ صدارت امیرکبیر اصلاحات گسترده‌ای در امور چاپارخانه‌ها و پست نامه‌ها انجام گرفت که زمینه‌ساز پیشرفت‌های بعدی در این زمینه شد.
🔺در این دوره سرویس‌های پستی منظم بین شهرها ایجاد، تعرفه‌های پستی تعیین و آیین‌نامه پستی به تصویب رسید. به تدریج به مردم عادی، تجار و صاحبان مشاغل مختلف نیز اجازه داده شد تا برای ارسال نامه‌ها و بسته‌های خود از چاپارخانه‌ها استفاده کنند.
🔺در سال 1288 قمری وزارت پست تشکیلاتی نو یافت. اداره تلگراف در این زمان به پست اضافه شد و وزارت پست و تلگراف تشکیل شد. در سال 1293 قمری/1252 شمسی تشکیلات پستی ایران برای انجام اصلاحات اساسی و تغییر براساس شکل اروپایی آن به شخصی به نام «ریدر» اتریشی واگذار شد.
🔺 پس از یک سال اولین سرویس پستی در ایران بین تهران، تبریز و جلفا با شعبه‌هایی در قزوین و رشت تاسیس شد. این کارشناس اتریشی امور پستی را به کارکنان آموزش داد و برای چاپارها لباس متحدالشکل تهیه کرد و تمبرهای جدید پستی به چاپ رساند.
🔺 دو سال بعد با تاسیس اتحادیه پستی جهانی، ایران به عنوان یکی از نخستین کشورهای دنیا به عضویت این اتحادیه درآمد. در ادامه، یکی از اتباع روسیه به نام «اشتال» به جای مسیو ریدر زمام امور پستی را بر عهده گرفت. یک سال پس از برکناری اشتال وضعیت پست ایران به حالت اسفناکی درآمد به طوری که در برخی مناطق بسته‌های پستی را باز و اجناس قیمتی را سرقت می‌کردند.
🔺 «سر مورتیمر دوراند» یکی از ماموران سیاسی انگلستان گزارش کرده است که میرزا علی‌اصغر امین‌السلطان، صدراعظم ایران، در جریان دزدی‌های وزیر پست از بسته‌های پستی قرار داشته اما توان مقابله با او را نداشته است.
🔴 @hamshahrinews
معرفی کتاب خوراک های ایرانی دوره قاجار، نگاشته شاهزاده نادرمیرزا قاجار
زمان نگارش: ۱۲۹۲ هجری_تبریز
_____________
آشپزی ایرانی جایگاهی بسیار پراهمیت در فرهنگ عمومی ایرانیان از گذشته های دور داشته و امروز نیز در زمره آشپزی های پراهمیت جهان به شمار می آید.
افسوس ایرانیان کمتر عادت به آفرینش آثار نوشتاری در این حوزه داشته وتنهاچند اثر مکتوب از زمان صفویان تا پایان دوران قاجاری برجای مانده و بی شک باارزش ترین آنها کتابی موسوم به "خوراک های ابرانی"، نگاشته نادرمیرزا قاجار است.(۱۲۴۲-۱۳۰۳هجری)
نادرمیرزا از نوادگان فتح علی شاه قاجار و دارای قلمی توان مند و آگاهی های ژرف پیرامون فولکلور ایرانیان و البته ویژگی های فرهنگی و جغرافیایی ادبی ایران بود.نثر کتاب که بیش از یکصد و چهل سال پیش نگاشته شده دارای قلمی روان و فارسی با واژگان سره است و اسلوبی شیرین داشته و معرفی هر غذای ایرانی اغلب با اشاراتی از چکامه شاعران ایرانی بویژه فردوسی و سعدی و انوری و بسیاری دیگر همراه است و گاه آکنده از نکته های پزشکی و حکایات است.
نادرمیرزا زاده استرآباد بود.ولی از کودکی مقیم تبریز شد و کتاب را در این شهر نگاشت.بر این اساس توجه به آشپزی منطقه آذرآبادگان در این کتاب جایگاه ویژه ای دارد و البته سعی شده هر انچه در توان دارد از هنر آشپزی دیگر مناطق ایران آگاهی دهد.کتاب گاهی با تصویرهای ارزشمند نیز همراه است.نادر میرزا دارای توان سرایش شعر نیز بود و توانمند در زبانهای فارسی و عربی و ترکی آذربایجانی و طبری.سعی داشته در نگارش کتاب در حد توان نام های غیر پارسی غذاها را نیز بیاورد.
نویسنده خوش قلم در دیباچه کتابش نوشته است که قصدش جمع کردن شیوه‌ی پخت غذاهای ایرانی است و چنین نگاشته:
” شبی «بانوی» من گفت بیا تا چامه گوییم که شب دراز است. گفتم نخست توگو، گفتم چه نویسم که کار، کار زنان است. تو گوی و این دست من ترا نگارنده باشم. بانو همی گفت و من همی نوشتم تا این نامه به انجام آمد. بدینگونه کتاب را با سربندهای «بانو گفت»، «خاتون گفت» و «کدبانو گفت» و «خداوند خانه گفت» نگارش خود را پی می‌گیرد. با سربندهای درخور در «بخش»ها: داروی خورشها که تازیان توابل گویند؛ بخش نخست سخن‌های دیگر گویم: هرچه را خدای آفرید به ناچار خوردن باید که پرموده‌اند زیستن با سه چیز است (خورش، پوشش و سیوزش)، دستور خوردن، بخش نخست در گونۀ آش‌های…، آش آلوچه، آش ماش، آش بلغور، آش رشته، آش ماهیچه، آش شیر… بخش دوم در شناختن بلاها و دیگر چیزها ]که[ پزند: کته چلو/ ترچلو، ماکیان پلو، کباب پلو، پلو بره… بخش سوم در گونۀ خورشها: فسنجان، آبدار فسنجان، سبزی قورمه، طاس‌کباب…، گفتار دیگر در مسمن‌ها، مسمن جوجه، مسمن مرغ…، بخش چهارم از گونه بریان‌ها، کباب‌ها از ماهی و دیگر پرندگان، بریان ساج ماهی، بریان مولاوریج (که یک گونه خوراک ماهی مازندرانی است) . گفتار در بریان‌های پرندگان، دل و قلوه، کوبیده‌ها، کوفته نخود، کوکوی سبزی، کوکوی ترشی، کوکوی ماهی، کوکوی اشبل… گفتار در یاد کردن خورشها که در خوان برای مزیدن پلوها و خورش نهند که برخی به تنهایی خورش نان است و یا خورش هردوان. آب گوشت‌ها، آبگوشت سیب، پاچه که به پارسی کیپا گویند، آبگوشت بادنگان، آبگوشت کشک. “
کتاب نادر میرزا دارای چند ویژگی مهم است.
نخست، سبک نگارش آن است که بر فارسی‌نویسی سره استوار است. نادرمیرزا تا آنجا که توانسته از به کار بردن واژه‌های غیر فارسی پرهیز کرده و مهم‌تر این که زیاده‌روی نکرده است.
ویژگی دوم، این است که شکل‌های گوناگون پخت غذاها را چنان شیوا گفته که امروز هم قابل استفاده است.
ویژگی سوم اینکه کتاب حاصل همکاری همسر اوست.هر چند نام نادرمیرزا بر روی کتاب به چشم می‌خورد اما در جای جای متن معلوم است که «خداوند خانه» و یا همسرش در آفرینش کتاب نقش بزرگی داشته است.
نادر میرزا قاجار بیشک با افرینش این اثر فرهنگی، خدمت شایانی به ایران زمین کرده و اثر ارزشمند دیگر او کتاب تاریخ و جغرافیای دارالسطنه تبریز است.
افشین جعفرزاده.۱۲ مهر ۱۳۹۷
@asrnaseri
📚عزیمت به تهران و وضع فقرا در طول راه
عازم تهران شدم. از مال و بنه و سواری، اتصال چهل و پنچ شتر و اسب و قاطر همراهم بود تا ورود کاشان. مرحوم سید جعفر تاجر نطنزی از آذربایجان با شترهای خودش گندم و جو برای فروش در کاشان می آورد و از نرخ عادله روز ، خرواری دو تومان ارزانتر می فروخت. برای دوشب تا کاشان و دوشب تا ورود به قم، از قرار یک من چهار هزار گندم، و سه هزار جو تهیه کردم. در قم به واسطه بی نانی، قیامتی برپا مشاهده شد. چون در تهران عقلای رجال تدبیری برای تخفیف فقرا کرده بودند که ارابه های بارکشی را از فقرا بار کرده، نان جو مخلوط با ارد حاجی ترخان که گچ و خاک خالص بود و عوض آرد به دولت فروخته بودند، برای قوت دوسه روزه فقرا بار کرده و هر یکی را به طرف وطن خودشان بفرستند، مامورین آن ها را می آوردند در عرض راه پیاده می کردند و همان نان موصوف را دخل خود قرار داده بودند؛ این بی چاره ها از کنار جرد تا حیدرآباد، دو طرف راه منزله ی سنگ و کلوخ افتاده بودند. در پل دلاک خواستم برای نماز پیاده شوم، ممکن نشد. در حیدر آباد خواستم در سایه برکه ای پیاده شوم، دیدم زن فقیری مرده و طفل نیمه جان او پستان مادر را گرفته و می مکد. قدری شربت را نان ریختم، طفل را آوردند و به گلوی او ریختم. من سپردم که، طفل را روی بار قاطر بگذارید و بیاورید حوض سلطان. دیگر حالت توقف بهم نرساندم تا داخل کاروانسرای حوض شدم. مستاجر کاروانسرا نگذاشته بود در اطراف برکه فقرا را پیاده کنند و اطراف برکه خالی بود. با وجودی که روز را از قم به حوض آمده بودم، معذالک سه ساعت از شب رفته سوار شدم و طلوع فجر به کنار جرد رسیدم. بالاخانه چاپارخانه را مامن قرار دادم. باری، حالت و شرح سال ۱۲۸۸ ایران و خاصه اصفهان و تهران و کاشان و عراق و کرمانشاهان، از تحریر و تقریر خارج است. یزد و خراسان و کرمان در سنه ۱۲۸۷ این طور بود. در سنه ۱۲۸۸ عموم ممالک ایران را قحط گرفت. بالنسبه فارس و بنادر و مازندران و گیلان بهتر بود و آذربایجان هم به این درجه نبود.
❕خاطرات و اسناد حسین قلی خان نظام السلطنه مافی (باب اول) صفحه ۵۴
به کوشش: معصومه مافی، منصوره اتحادیه (نظام مافی)، سیروس سعدوندیان، حمید رام پیشه
نشر تاریخ ایران، چاپ دوم ۱۳۶۲
@asrnaseri
📚مفهوم دولت_ملت
در دوران قاجاریه مفهوم ملت به خاطر شرایط اجتماعی و مذهبی به معنای مجموع رعایای ایران به کار گرفته شد که توسعا پیرو شریعت اسلام تلقی می شدند. در این دوره مفهوم ملت هنوز در قید و بند مفاهیم مذهبی است، چنان که در متون و مکاتبات مختلف این دوره علمای شریعت، روسای ملت به شمار آمده اند. برای نمونه هنگامی که از جانب ناصرالدین شاه فرمان امتیازنامه ی رژی به علما داده شد، آن ها را روسای ملت خطاب کرد:
"بر حسب امر همایونی شما که علمای شریعت و روسای ملت هستید، صورت این امتیازنامه را ملاحظه فرمائید."، (نظام السلام کرمانی، ج۱: ۳۷)
گرچه تا قبل از دوره ی پهلوی اول به دلایل گوناگون زمینه ی تشکیل دولت و ملت و کاربرد واژه ی ملت در معنای حقیقی آن فراهم نشد، و حتا در روزنامه ها و متون دوره ی ناصری و به ویژه اعلان های حکومتی واژه ی "ممالک محروسه" به کرات به کار رفته، اما در بعضی از آثار این دوران و نوشته های روشنفکران به معانی جدید ملت اشاره شده است.
بنا بر اظهار نظر بهار در سبک شناسی، کلمه ی ملت برای نخستین بار در رساله ی رفیق و وزیر ملکم خان به کار رفته است.(بهار،ج۳: ۳۶۶) اما آجودانی در این گفته ی بهار به دیده ی تردید می نگرد و با رعایت احتیاط عقیده دارد که سخن ملکم در رساله ی مذکور، قدیمی ترین و نه اولین نمونه های کاربرد لفظ ملت به معنی اجماع رعایا، نه به معنی پیروان شریعت است.(آجودانی:۱۷۳) ملکم در این رساله می نویسد:
"شصت سال است که اولیای دولت ایران در صدد اخذ تنظیمات فرنگ می باشند... سلاطین به جهت ترغیب ملت از هیچ قسم گذشت و هیچ نوع مشقت گریزان نبوده اند." (ملکم خان:۶۹)
مستشارالدوله ی تبریزی نیز در یک کلمه آن جا که از تفاوت های اساسی میان کتاب قانون و کتاب شریعت بحث می کند، اشاره ای به واژه ی ملت دارد:" فرق اول، کود به قبول دولت و ملت نوشته شده نه رای واحد...فرق چهارم که عمده و اهم آن است که فقط مصالح دنیویه را شامل است، چنان که به حالت هر کس از هر مذهب و ملت که باشد، موافقت دارد و امور دینیه را کتاب مخصوص دیگر هست." (مستشارالدوله:۲۶)
حکومت ناصری و گفتمان های نو
زهرا علیزاده بیرجندی
نشر هیرمند چاپ اول ۱۳۹۱ صفحه ۴_۲۰۳
@asrnaseri
مستندی در مورد زندگی و خدمات زنده یاد احسان یارشاطر.
ساخته کاوه باسمنجی.
احسان یارشاطر ادیب و ایران شناس ، بنیان گذار دایره‌المعارف ایرینکا و ویراستار سه مجلد از تاریخ کمبریج، در دهم اردیبهشت ۱۳۹۷ در سن ۹۸ سالگی در آمریکا در گذشت.
Читать полностью…