⬅️ کانال باشگاه اندیشه، مرجعی برای اهالی تفکر و مجالی برای اندیشیدن. ارتباط با ما : @Ahmadkhalesi @labibreza تلفنها 66480717 66480718 66480719 نشانی اینستاگرام باشگاه اندیشه https://www.instagram.com/bashgah.andisheh/ ...
🔸همایش زن در تاریخ محلی گیلان برگزار میشود
✅روز پنج شنبه ششم دیماه برای زنان گیلانی روز متفاوتی است. روزی که به همت انجمن زنان پژوهشگر تاریخ، پژوهشگرانی از پایتخت و خطه گیلان در دهکده ساحلی بندرانزلی از نقش و جایگاه زنان این بخش از پهنه شمال کشورمان سخن خواهند گفت.
✅این برنامه در واقع دومین پیش همایش « زن در تاریخ محلی ایران، پهنه شمال» است و اولین پیشهمایش، در مهرماه سالجاری، با همکاری موسسه فرهنگی میرداماد، در گلستان برگزار شد.
✅لازم به ذکر است در پایان پنلهای ارائه مقالات میزگرد « تاریخ نگاری زنان گیلان با رویکرد تاریخ شفاهی» با حضور پژوهشگران این حوزه از تهران و رشت، با معرفی نمونههای انجام شده، برگزار خواهد شد.
✅این برنامه یک روزه با همکاری انجمن ایران شناسی شعبه گیلان، انجمن آثار و مفاخر، انتشارات فرهنگ ایلیا، خرد سرای فردوسی، حوزه هنری، میراث فرهنگی شهرستان خمام و شهرداری و شورای شهر انزلی انجام خواهد شد.
✅شرکت کنندگان میتوانند از نمایشگاه جنبی
شامل دست ساختهها و آثار هنری زنان این منطقه دیدن کنند.
✅شرکت در این برنامه برای علاقمندان به تاریخ ایرانزمین و مطالعات میان رشتهای بویژه مطالعات زنان آزاد و رایگان است.
✅گفتنی است همایش زن در تاریخ محلی ایران، پهنه شمال، اردیبهشت سال ۱۴۰۴ با همکاری انجمن ایرانی تاریخ، معاونت امور زنان و خانواده ریاستجمهوری، سازمان اسناد و کتابخانه ملی، نشر تاریخ ایران، باشگاه اندیشه، انجمن ایرانی مطالعات زنان و انجمن ملی زنان کارآفرین در استان مازندران برگزار خواهد شد.
@zananepazhoheshgartarikh1396
.
نشست دهم از سلسله نشستهای ماهانه گروه خانواده ایرانی و مسائل اجتماعی: همخوانی و بررسی کتاب های حوزه خانواده؛
بررسی کتاب درآمدی به مطالعات خانواده
نوشتهی جان برناردز
فصل اول: زندگیهای خانوادگی، همراه با گفتوگوی ویژه درباره شب یلدا
با تسهیلگری
دکتر علی نوری
جامعهشناس و مدرس دانشگاه
سهشنبه ۴ دی ۱۴۰۳
ساعت ۱۷
خیابان انقلاب، خیابان وصال شیرازی، کوچه نایبی، پلاک ۲۳
حضور برای عموم آزاد و رایگان است
@bashgahandishe
پروندهی نشست
قراری در همدلی و غمگساری با سوگ زهرا معدنکن، همراهِ باشگاه اندیشه در اندوه از دست دادن مادر عزیزشان
سهشنبه ۲۲ آبان ۱۴۰۳
به میزبانی باشگاه اندیشه
◀️پوستر
◀️گزارش تصویری
◀️فایل صوتی
◀️گزارش مکتوب
◀️فیلم لایو
تلگرام | اینستاگرام | پخش زنده | سایت | گنجینه
.
پروندهی نشست صدوچهاردهم حکمت نامتناهی
با عنوانِ
تعیین مسیرِ آینده
با ارائهٔ
محمدحسین قدوسی
سهشنبه ۱۰ مهر ۱۴۰۳
◀️پوستر
◀️درباره نشست
◀️گزارش تصویری
◀️فایل صوتی
◀️گزارش مکتوب
◀️فیلم لایو
#حکمت_نامتناهی #باشگاه_اندیشه
تلگرام | اینستاگرام | پخش زنده | سایت | گنجینه | حکمت نامتناهی
.
پروندهی نشست صدوپانزدهم حکمت نامتناهی
با عنوان
تعیین چشمانداز
سهشنبه ۱۷ مهر ۱۴۰۳
به میزبانی حلقه حکمت کاوشهای وجودی
◀️پوستر
◀️درباره نشست
◀️گزارش تصویری
◀️فایل صوتی
◀️فیلم لایو
#حکمت_نامتناهی #باشگاه_اندیشه
تلگرام | اینستاگرام | پخش زنده | سایت | گنجینه | حکمت نامتناهی
.
پروندهی نشست کالبدشکافی یک رؤیا: امید و مسئله فلسطین
🎙با حضور:
🔸سعیده ساداتحسینی (مترجم کتاب «تلاویو سقوط کرد» اثر سمیه علی هاشم)
🔸محسن دنیوی (مدیر گروه سیاستگذاری و مطالعات راهبردی پژوهشکده فرهنگ و هنر اسلامی)
🔸محمد نصرآوی (عضو شورای علمی مدرسه مطالعات اتوپیای باشگاه اندیشه)
🔸فائزه آشتیانی (عضو شورای علمی مدرسه مطالعات اتوپیای باشگاه اندیشه)
🗓 شنبه ۲۸ مهرماه ۱۴۰۳
به میزبانی پژوهشکده فرهنگ و هنر اسلامی با همکاری مدرسه مطالعات اتوپیای باشگاه اندیشه
◀️پوستر
◀️فایل صوتی
◀️گزارش مشروح
#مطالعات_اتوپیا #باشگاه_اندیشه
تلگرام | اینستاگرام | پخش زنده | سایت | گنجینه
.
پروندهی نشست صدوشانزدهم حکمت نامتناهی
منطق تحقیق در حکمت نامتناهی
سهشنبه ۲۴ مهر ۱۴۰۳
به میزبانی حلقۀ حکمت نامتناهی
◀️پوستر
◀️درباره نشست
◀️فایل صوتی
◀️گزارش مکتوب
◀️فیلم لایو
#حکمت_نامتناهی #منطق_تحقیق #باشگاه_اندیشه
تلگرام | اینستاگرام | پخش زنده | سایت | گنجینه | حکمت نامتناهی
.
پروندهی نشست گفتوگو دربارۀ زنان تعمیرکار
◀️پوستر و اطلاعیه
◀️فایل صوتی
پنجشنبه ۲۶ مهر ۱۴۰۳
به میزبانی حلقه مطالعاتی کلیدر با همکاری باشگاه اندیشه
#باشگاه_اندیشه
تلگرام | اینستاگرام | پخش زنده | سایت | گنجینه
.
فایل صوتی نشست
🌐 دیستوپیا؛ ادبیات هشداردهنده
🎙 با حضور:
🔸محمد نصرآوی
عضو شورای علمی مدرسه مطالعات اتوپیای باشگاه اندیشه
🔸محمد شهریاریمقدم
نویسنده، مترجم، پژوهشگر تاریخ اندیشه و دیستوپیاپژوه
یکشنبه ۲ دی ۱۴۰۳
به میزبانی مدرسه مطالعات اتوپیا باشگاه اندیشه
#مطالعات_اتوپیا #دیستوپیا #باشگاه_اندیشه
@bashgahandishe
.
گزارش تصویری نشست
مارکس و پرسش از هویت انسانی
با ارائه
میلاد عمرانی
دبیر مدرسه مطالعات نقداقتصادسیاسی باشگاه اندیشه
پنجشنبه ۳ آبان ۱۴۰۳
به میزبانی مدرسه مطالعات هویت و مطالعات نقداقتصادسیاسی باشگاه اندیشه
#مطالعات_هویت #مارکس #عمرانی #هویت #باشگاه_اندیشه
@howiatschool
@eghtesadesiasischool
@bashgahandishe
.
پروندهی نشست مارکس و پرسش از هویت انسانی
با ارائه
میلاد عمرانی
دبیر مدرسه مطالعات نقداقتصادسیاسی باشگاه اندیشه
پنجشنبه ۳ آبان ۱۴۰۳
به میزبانی مدرسه مطالعات هویت باشگاه اندیشه
◀️پوستر
◀️درباره نشست
◀️گزارش تصویری
◀️فایل صوتی
◀️گزارش مکتوب
◀️فیلم لایو
تلگرام | اینستاگرام | پخش زنده | سایت | مطالعات هویت | گنجینه | نقداقتصادسیاسی | مطالعات هویت
تأملی در باب مفهوم شریعتیزدایی
به بهانهی برگزاری نشست «شریعتی پس از شریعتی»
مهدی نوریان
بهنظر بتوان مفهوم شریعتیزدایی را ذیل پروژهای فکری برای عبور از صورتهای اندیشگانی سنگوارهشده و تصلبیافتهی یک اندیشمند به قصدِ برساختن یک صورت اندیشگانیِ نوپدیدِ سازگار با زمینه و زمانه در نظر گرفت. بهعبارت دیگر، بهجایِ آنکه صورتِ تصلبیافتهای از اندیشه را که خودْ محصولِ زمینه و زمانهای تکین است و بهشکلی تاریخی در بستری فرهنگی ممکن شده است ستایش یا تخریب کنیم، این تصلب را از سرِ راه برداریم، تا جریان اندیشه بهشکلی خلاقانه و انتقادی رهِ خود بپوید.
این تصلب اندیشگانیست که راه رستگاری را میبندد، چراکه نیروییست بیرونی که توان و قدرتی بر اندیشه یافته است. ملهم از ایدهی زیمل در جستار «در باب رستگاری روح»، میتوان گفت که روحْ (بخوانید روح اندیشهورزی) پیشاپیش به رستگاری رسیده است و فقط کافیست از شر این نیروهای متصلب که از بیرون بر سر او هوار شدهاند خلاصی یابد ([۱۹۰۳] ۱۹۹۷: ۳۱). ازاینرو، رستگاری نسبتی وثیق با آزادی پیدا میکند؛ آزادی در کنشی انسانی تجربه میشود که درراهِ رسیدن به رستگاری رخ نمایانده باشد. بهنظر زیمل، انسان تا جایی آزاد است که مرکزِ هستیاشْ پیرامونِ هستیاش را تعیین کرده باشد، نه بالعکس (همان: ۳۲). وامدار این ایده، که واجد لحظهای وجودشناسانه است، مقاومت دربرابرِ هر صورت اندیشگانی متصلب که نسبتی با هستی امروزی ما ندارد و فقط بر سر روح اندیشهورز ما هوار شده است تا راه رستگاریاش را سد کند، کنشی آزادیبخش است. بهنظر میرسد، شریعتیزدایی، یا هر شکل دیگری از ایندست زدایشها، قرار است بیآنکه در دامگه عشق یا نفرت نسبت به اندیشه، اندیشمند، یا دورهای خاص که این اندیشه در آن زاییده شده است بیفتد، با نقد رادیکال صورت اندیشگانی تصلبیافته و سنگوارهشده، در این پروژهی فکری قرار گیرد. از سوی دیگر، طبیعیست که ایدهی زدایشِ صورت اندیشگانی متصلب و عبور از آن، در طول تاریخ اندیشه توسط اندیشمندان و متفکران زیادی نسبت به اندیشهی بزرگان پیش از خود، انجام شده باشد؛ بزرگترین نمونهی این مهم را میتوان در کار مارکس نسبت به هگل دید؛ جاییکه به تعبیر آلتوسر، دیالکتیک هگلی بهشکل معجزهواری دیگر هگلی نیست (آلتوسر، ۱۹۶۹: ۹۱) و به تعبیر من هگلزدایی میشود.
هراس از زدایش صورتهای اندیشگانی سنگوارهشده و یا ایستادگی دربرابر آن، جنبهای ایدئولوژیک پیدا میکند؛ چراکه به تعبیر پولانزاس، در آن روابطِ خیالی جای روابطِ وجودی را میگیرد (۱۹۷۳). این روابطِ خیالی و برساخته میتوانند چنان دامنگیر سوژهها شوند که ازدستدادن این روابط را بهمثابهی نابودی خویش در نظر آورند. ازاینروست که سوژههایی نسبت به این زدایش، هراس پیدا کرده و تمام تلاش خود را میکنند تا آن را تداوم بخشند، چراکه وجود خویش را در خطر میبینند، غافلازاینکه، اینجا روابطِ خیالیاند که در مناسباتی ایدئولوژیک، جای روابطِ وجودی را گرفتهاند. ازدگرسو، این هراس میتواند جنبهای بومیگرایانه و البته پارانوئید نیز به خود بگیرد و سوژهها هرگونه تلاش برای زدایش این صورتهای اندیشگانی سنگوارهشده را بهمثابهی خطری در نظر بگیرند که کیان یا بوم ایشان را تهدید میکند؛ بنایی که ایشان ساختهاند و بدان چنان دل بستهاند که هرگز بنای واسازی آن را ندارند. برای نمونه، ایندست هراسها را بهخوبی میتوان در وضعیت روانشناختی سوژههای گفتار ایرانباستانگرا مشاهده نمود که کوچکترین نقدی به گزارههای این گفتار را تاب نمیآورند. سخن آخر اینکه اندیشه تا وقتی زلال است که درجریان باشد.
Althusser, Louis. (1969). For Marx. Translated by Ben Brewster. The Penguin Press.
Poulantzas, Nicos. (1973). Political Power and Social Classes. Translated by Timothy O’Hagan. London: NLB.
Simmel, Georg. ([1903] 1997). “On the Salvation of the Soul,” in Essays on Religion. Translated and Edited by Horst Jürgen Helle and Ludwig Nieder. New Haven and London: Yale University Press.
—————
@mavaajid
@bashgahandishe
.
پروندهی نشست نگاهی سیاسی - فرهنگی به تاریخ ایران مدرن: روایت کلان/ روایت خُرد
👤با حضورِ
دکتر ناصر فکوهی
استاد بازنشسته انسانشناسی دانشگاه تهران
دکتر ناصر عظیمی
پژوهشگر تاریخ
دبیر نشست:
مریم حقی کورانی
دبیر مدرسه مطالعات تاریخ ایران و پیرامون
🕰چهارشنبه ۹ آبان ۱۴۰۳
به میزبانی مدرسه مطالعات تاریخ ایران و پیرامون باشگاه اندیشه با همکاری مؤسسهٔ انسانشناسی و فرهنگ
◀️پوستر
◀️درباره نشست
◀️گزارش تصویری
◀️فایل صوتی
◀️ویدیو در یوتوب
#مطالعات_تاریخ_ایران_و_پیرامون #تاریخ_مدرن_ایران #روایت_خرد #روایت_کلان #ناصر_فکوهی #ناصر_عظیمی #باشگاه_اندیشه
تلگرام | اینستاگرام | پخش زنده | سایت | زنان پژوهشگر تاریخ | گنجینه | انسانشناسی و فرهنگ
.
بخشی از صحبتهای دکتر سید جواد میری: با عنوان «شریعتی و «نظریه آشوب»: تأملی در باب طبقهبندی علوم»
در نشست «شریعتی، پس از شریعتی»
پنجشنبه ۲۹ آذر ۱۴۰۳
باشگاه اندیشه با همکاری آکادمی علوم اجتماعی سپنتا
منبع: آکادمی وفاق
@sepantasocialscience
@bashgahandishe
.
به اطلاع همراهان گرامی میرسانیم این نشست لغو گردید. زمان دقیق نشست متعاقبا از کانال تلگرام باشگاه اندیشه اعلام خواهد شد.
@bashgahandishe
.
پروندهی نشست گفتوگو دربارهی کتاب خداحافظ گاری کوپر
نوشتهی رومن گاری و ترجمهی سروش حبیبی
پنجشنبه ۲۴ آبان ۱۴۰۳
به میزبانی حلقه مطالعات ادبیات کلیدر با همکاری باشگاه اندیشه
◀️پوستر
#کلیدر #رومن_گاری #باشگاه_اندیشه
تلگرام | اینستاگرام | پخش زنده | سایت | گنجینه
.
پروندۀ اولین پیشهمایش زن در تاریخ محلی ایران، پهنه شمال
برگزارشده در روز چهارشنبه ۱۱ مهر ۱۴۰۳ توسط انجمن زنان پژوهشگر تاریخ و با همکاری باشگاه اندیشه
◀️ویژهنامه روزنامه شرق
#انجمن_زنان_پژوهشگر_تاریخ #تاریخ_محلی_ایران #باشگاه_اندیشه
تلگرام | اینستاگرام | پخش زنده | سایت | گنجینه | زنان پژوهشگر تاریخ
.
پروندهی نشست دوم ادبیات داستانیِ ایران پس از انقلاب
آسیبشناسی داستان امروز ایران
👤 با حضورِ
یوسف انصاری
حسین ورجانی
میزبان: محمدرضا اکبرلو
🗓چهارشنبه ۱۸ مهر ۱۴۰۳
به میزبانی باشگاه اندیشه، حلقهی داستان سرو تهران و مجلهی ادبی نوپا
◀️پوستر
◀️گزارش تصویری
◀️فایل صوتی
◀️گزارش مکتوب
◀️فیلم لایو
#ادبیات_داستانی_ایران #یوسف_انصاری #حسین_ورجانی #محمدرضا_اکبرلو #حلقه_داستان_سرو_تهران #مجله_ادبی_نوپا #باشگاه_اندیشه
تلگرام | اینستاگرام | پخش زنده | سایت | گنجینه
.
پروندهی نشست علوم شناختی دین: از انسانشناسی تا علوم اعصاب برای فهم بینرشتهای دین
با ارائهٔ
محمدامین سرائی
دکتری روانشناسی دانشگاه کنتیکت آمریکا؛ عضو انجمن بینالمللی علوم شناختی دین؛ درمانگر و عضو انجمن روانشناسی آمریکا؛ مترجم روانشناسی و علوم شناختی
شنبه ۲۱ مهر ۱۴۰۳
صرفاً به صورت برخط در گوگلمیت
به میزبانی مدرسه مطالعات دین باشگاه اندیشه
◀️پوستر
◀️درباره نشست
◀️گزارش تصویری
◀️فایل صوتی
◀️گزارش مکتوب
◀️فیلم لایو
#مطالعات_دین #باشگاه_اندیشه
تلگرام | اینستاگرام | پخش زنده | سایت | مطالعات هویت | گنجینه | مطالعات دین
.
پروندۀ نشست هنر، موسیقی و هویت
با ارائهٔ
مینا کشفی
دانشجوی دکتری پژوهش هنر دانشگاه آزاد
پنجشنبه ۱۹ مهر ۱۴۰۳
به میزبانی مدرسه مطالعات هویت باشگاه اندیشه
◀️پوستر
◀️درباره نشست
◀️فایل صوتی
◀️گزارش مکتوب
◀️فیلم لایو
#مطالعات_هویت #هنر #موسیقی #هویت #باشگاه_اندیشه
تلگرام | اینستاگرام | پخش زنده | سایت | مطالعات هویت | گنجینه
.
پروندهی نشست دهم از سلسله نشستهای ماهانه گروه خانواده ایرانی و مسائل اجتماعی: همخوانی و بررسی کتابهای حوزه خانواده؛
خواندن و بررسی کتاب جریانهای پنهان خانوادگی
نوشتهی افسانه نجمآبادی
تسهیلگر نشست
دکتر علی نوری
جامعهشناس و مدرس دانشگاه
سهشنبه ۱ آبان ۱۴۰۳
◀️پوستر
◀️دربارۀ نشست
◀️گزارش تصویری
◀️فایل صوتی
#جامعهشناسی_خانواده #همخوانی_کتاب #افسانه_نجمآبادی #علی_نوری #باشگاه_اندیشه
تلگرام | اینستاگرام | پخش زنده | سایت | گنجینه
.
پروندهی نشستِ
زنان گرجی در دربار شاهطهماسب صفوی
با ارائهٔ
رقیه باقرنسب
دوشنبه ۳۰ مهر ۱۴۰۳
به میزبانی انجمن زنان پژوهشگر تاریخ با همکاری باشگاه اندیشه
◀️پوستر
◀️درباره نشست
◀️گزارش تصویری
◀️فایل صوتی
◀️گزارش مکتوب
◀️فیلم لایو
#انجمن_زنان_پژوهشگر_تاریخ #زنان_گرجی #شاهطهماسب #صفویه #باشگاه_اندیشه
تلگرام | اینستاگرام | پخش زنده | سایت | گنجینه | زنان پژوهشگر تاریخ
.
گزارش تصویری نشست
🌐 دیستوپیا؛ ادبیات هشداردهنده
🎙 با حضور:
🔸محمد نصرآوی
عضو شورای علمی مدرسه مطالعات اتوپیای باشگاه اندیشه
🔸محمد شهریاریمقدم
نویسنده، مترجم، پژوهشگر تاریخ اندیشه و دیستوپیاپژوه
یکشنبه ۲ دی ۱۴۰۳
به میزبانی مدرسه مطالعات اتوپیا باشگاه اندیشه
#مطالعات_اتوپیا #دیستوپیا #باشگاه_اندیشه
@bashgahandishe
پروندۀ نشست صدوهفدهم حکمت نامتناهی
منطق تحقیق در حکمت نامتناهی (۲)
با ارائۀ
محمدحسین قدوسی
سهشنبه اول آبان ۱۴۰۳
به میزبانی حلقه حکمت نامتناهی
◀️پوستر
◀️درباره نشست
◀️گزارش تصویری
◀️فایل صوتی
◀️گزارش مکتوب
◀️فیلم لایو
#حکمت_نامتناهی #منطق_تحقیق #باشگاه_اندیشه
تلگرام | اینستاگرام | پخش زنده | سایت | گنجینه | حکمت نامتناهی
.
پروندهی نشست
هویت در نگاه فرانسیس فوکویاما
با ارائه
میثم قهوهچیان
دبیر مدرسه مطالعات هویت باشگاه اندیشه
پنجشنبه ۲۶ مهر ۱۴۰۳
به میزبانی مدرسه مطالعات هویت باشگاه اندیشه
◀️پوستر
◀️درباره نشست
◀️گزارش تصویری
◀️فایل صوتی
◀️گزارش مکتوب
◀️فیلم لایو
#مطالعات_هویت #هویت #فوکویاما #باشگاه_اندیشه
تلگرام | اینستاگرام | پخش زنده | سایت | مطالعات هویت | گنجینه
.
پروندهی نشست صدوهجدهم حکمت نامتناهی
منطق تحقیق در حکمت نامتناهی (۳)
با ارائه
دکتر راهیل قوامی
پژوهشگر هنر
سهشنبه ۸ آبان ۱۴۰۳
به میزبانی حلقۀ حکمت نامتناهی
◀️پوستر
◀️درباره نشست
◀️گزارش تصویری
◀️فایل صوتی
◀️فیلم لایو
#حکمت_نامتناهی #منطق_تحقیق #راهیل_قوامی #باشگاه_اندیشه
تلگرام | اینستاگرام | پخش زنده | سایت | گنجینه | حکمت نامتناهی
.
پروندهی نشست چهارم از رویدادهای هویت در خلال مسائل روز: تسخیر سفارت آمریکا، امپریالیسم، هویت
با حضورِ
سیدجواد میری (عضو هیأت علمی پژوهشگاه علوم انسانی)
میلاد عمرانی (پژوهشگر فلسفه، دبیر مدرسه مطالعات نقداقتصادسیاسی)
میثم قهوهچیان (پژوهشگر فلسفه، دبیر مدرسه مطالعات هویت)
پنجشنبه ۱۰ آبان ۱۴۰۳
به میزبانی مدرسه مطالعات هویت باشگاه اندیشه
◀️پوستر
◀️درباره نشست
◀️گزارش تصویری
◀️فایل صوتی
◀️گزارش مکتوب
◀️فیلم لایو
تلگرام | اینستاگرام | پخش زنده | سایت | مطالعات هویت | گنجینه
☀️ دربارهی یلدا
📝یادداشتی آزاد از درس استاد محمد جعفری قنواتی، پژوهشگر فولکلور (فرهنگ عامّهی) ایران،
کلاس مبانی فولکلورشناسی، آذرماه ۱۳۹۸، دبا
⌛️شب چله یا یلدا یک رسم خیلی خیلی قدیمی ایرانی است. ریشههایش به دوران قبل از غلبهی آریاییها بر میگردد. قبل از زردشتیگری.
🌞 یلدا آیینی مِهری (میترائی) و جشن تولد دوبارهی خورشید بوده است.
خورشید (سمبل خیر) بعد از یک جنگ طولانی با سرما و تاریکی (سمبل شر)، در پایان شب یلدا دوباره متولد میشود و قدرت میگیرد.
🎄 این جشن در اروپای قبل از حضرت عیسی مسیح هم بوده. بعد از مسیحیت تبدیل میشود به جشن تولد مسیح؛ یعنی کریسمس. که با تغییر تقویم، اکنون چند شب بعد از یلدای ایرانی است.
📜 ایرانیها اغلب به این شب میگویند شب چِلّه (ناظر به تقویم رعیتی ایران). کلمهی یلدا رسمیتر است و در فرهنگ عامه کمتر رواج داشته است. خود کلمهی یلدا یک کلمهی سامی (آرامی یا سُریانی) است و به معنی تولد است (همریشه با وَلَدَ یَلِدُ در عربی). چون تولد خورشید (و بعدها مسیح) دانسته میشود.
🚫 ظاهرا در دوران ساسانی (قبل اسلام) جشن یلدا ممنوع بوده و چون مهری بوده، آیینی کافرانه تلقی میشده و موبدان (روحانیون زردشتی) با آن مخالف بودهاند.
🌸بر عکس نوروز که آن هم پیشازردشتی بوده ولی در بین زردشتیها پذیرفته شده و رسمیت یافته است، یلدا رسمی نمیشود و یک رسم عامیانه و در روستاها میماند.
بر خلاف نوروز، اشاره به یلدا در سدههای نخست پس از اسلام در هیچ منبع عربی یا پهلوی نیامده، مگر در آثار الباقیهی ابوریحان بیرونی.
🌝 در ایران اسلامی، یلدا و رسم و رسومش همچنان جشنی روستایی میماند تا چند دههی اخیر که بسیار مرسوم شده و وارد فرهنگ رسمی شده است.
🌄 البته تبریک گفتنِ یلدا (و تعبیر "یلدا مبارک") خیلی جدید است. یلدا که مبارک نبوده، نحس بوده!
یلدا طولانیترین شب سال و اوج جنگِ نور و ظلمت است که البته با طلوع صبح و پیروزیِ نور و بازگشت شادی و امید تمام میشده است.
ولی سراسر شب با شومی و نگرانی همراه بوده است. بیدار میماندند و قصه میگفتند و سر و صدا و شادی میکردند تا به خورشید یاری کنند تا بر ظلمت غلبه کند و دوام بیاورد و نمیرد.
⛅️بعد از شب یلدا، خورشید طلوع میکند و دوباره روزها بلند و بلندتر میشود و سرانجام زمستان سر میآید. که یعنی پیروزی خورشید. از این جهت است که پایان شب یلدا شادمانی و امیدواری است.
🌚 بر خلاف آن آیینی مهری در اروپا برگزار میشد که در چلهی تابستان بود. آن آیین در کوتاهترین شب سال برای نور و خورشید برگزار میشد. اما بر خلاف یلدا پایان خوشی ندارد، چون پس از آن، هر چه میگذرد، روزها کوتاه و کوتاهتر میشود.
🇮🇷 شب چله یا یلدا، آیین کهنی ایرانی است و در تمام حوزههای ایرانِ فرهنگی، از افغانستان و خراسان تا شمال و جنوب و آذربایجان و کردستان و فلات مرکزی ایران رواج دارد و کاری به زبان مردم این مناطق ندارد.
🤝 مؤلفههای فرهنگ ایرانی فراتر از زبانهای مردم ایران است...
تقسیم تاریخ ایران به دو دورهی ایرانی و اسلامی هم غلط است. تقسیم درست این است: ایران پیش از اسلام و ایران پس از اسلام.
🕌 اسلام از فرهنگ ایرانی جداشدنی نیست، چنان که دوران پیش از اسلام هم نیست.
(یادداشت از مریم حقی کورانی)
پروندهی نشست گفتوگویی در معرفی کتاب زن و جنسیت در پیش از تاریخ
با حضور مؤلفان:
سمانه نظیف (دانشآموخته دکتری باستانشناسی از دانشگاه تربیتمدرس)
دکتر حامد وحدتینسب (استاد انسانشناسی پیش از تاریخ دانشگاه تربیتمدرس)
دوشنبه ۱۴ آبان ۱۴۰۳
به میزبانی انجمن زنان پژوهشگر تاریخ با همکاری باشگاه اندیشه
◀️پوستر
◀️درباره نشست
◀️گزارش تصویری
◀️فایل صوتی
◀️گزارش مکتوب
◀️ویدیو در یوتوب
#زنان_پژوهشگر_تاریخ #زن #جنسیت #پیشاتاریخ #سمانه_نظیف #حامد_وحدتینسب #باشگاه_اندیشه
تلگرام | اینستاگرام | پخش زنده | سایت | زنان پژوهشگر تاریخ | گنجینه