2920
БССР 1920-х, 1930-х. Кнігі, газеты, часопісы, фота, архітэктура. Дапамога праекту: patreon.com/belaruskipioner Другі канал пра крымінал у БССР 1920-х: @crime1920s Сувязь: @pionerbel
#зарязапада
Вельмі дзіўныя справы ў вёсцы Клюцяціцы на Віцебшчыне.
Зацемка з газеты "Заря Запада" ад 17 жніўня 1929 года (знайшоў С.Марціновіч).
#рэчыбсср
Эскіз пакунка цукеркі "Белорусская картошка" распрацаваны, хутчэй за ўсё, у Маскве для менскай кандытарскай фабрыкі "Камунарка", 1930-я гады.
#маладняк
Вокладка першага нумара часопіса "Маладняк" №1 за 1923 год.
Сёння - 28 лістапада - як раз спаўняецца 98 года з дня заснавання літаратурнай суполкі "Маладняк", створанай беларускімі пісьменнікамі Чаротам, Вольным, Дударом, Александровічам, Бабарэкай і Пушчай у 1922 годзе.
#архітэктурабсср
Галоўны корпус БДУ у Менску (архітэктары Запарожац і Лаўроў, 1929-1930гг) на фотаздымку 1932 года, калі ў будынку праходзіла 5-я Усебеларуская мастацкая выстаўка (справа на фасадзе можна бачыць банер гэтай падзеі).
#кінобсср
Пра здымкі першага беларускага кино на беларускую гістарычную тэматыку - "Грышка-свінапас" (пазней пераназваны ў "Лясную быль", хаця ёсць версія, што гэта два розных фільма) расказвае на старонках газеты "Кино" №41 1926 года загадчык маскоўскага адзялення Белдзяржкіно Маленберг.
Тытанічная праца канала "Сцежкі Беларусі" па пошуку і лакалізацыі вялікай колькасці гарадскіх гадзіннікаў у Мінску ад дарэвалюцыйных часоў да нашага часу (шмат прыкладаў і з міжваеннай БССР). Да паста прыкручана карта і рэдкія фотаздымкі з гадзіннікамі:
/channel/tropinki/3918
#кінобсср
Крытыка беларускага фільма "Кастусь Каліноўскі" ад маскоўскай газеты "Кино" №50 1928 года (выданне "Таварыства сяброў савецкага кіно" - рус.ОДСК).
Ня гледзячы на рэкамендацыі артыкула не паказываць кіно ў клубах, вёсках і школах, стужка "Кастусь Каліноўскі" ў БССР стала хітом праката.
#рэчыбсср
Скрынка ад цукерак вытворчасці менскай фабрыкі "Камунарка", 1930-я гады.
#звязда
Пераклад на беларускую мову "Марша авіятараў" (гімна ваенна-паветраных сіл РСЧА), надрукаваны ў газеце "Зьвязда" №181 1933 года ў дзень авіяцыі 18 жніўня.
Аўтар перакладу беларускі паэт Юрка Лявонны (1908-1937).
#звязда
89 гадоў таму 16 лістапада 1933 года былі ўсталяваныя афіцыйныя дыпламатычныя адносіны паміж СССР і ПАЗШ (Паўночна-Амерыканскія Злучаныя Штаты - так тады скарачалі ЗША).
Пра гэта пісала перадавіца газеты "Звязда" у 256-м нумары ад 20 лістапада 1933 года, надрукаваўшы таксама партрэт і прамову прэзідэнта ЗША Франкліна Рузвельта.
#архітэктурабсср
"Эвалюцыя" знешняга выгляду жылога дома Энергетыкаў (супрацоўнікаў першай мінскай электрастанцыі ЭльВод) на вуліцы Кірава 19 у Мінску. Рэдкі прыклад таго, як амаль за 100 год існавання міжваенны будынак практычна ніяк не памяняў свой знешні выгляд:
1929 год - завяршальная стадыя будаўніцтва дома на тады яшчэ Універсітэцкай вуліцы (у Кірава яе пераймянуюць у 1934 годзе);
1932 год - фотаздымак будынка з фотаальбома "Беларусь савецкая";
1992 год - фотаздымак архітэктара Багласава;
2013 год - фота аўтара;
2019 год - фота з Яндэкс-панарам, будынак атрымаў больш яскравую афарбоўку пасля апошняга капрэмонта.
#фотабсср
Супрацоўнікі Дзяржаўнага музея ў Гомелі (размяшчаўся ў палацы Румянцавых-Паскевічаў) на фота 1935 года.
Крыніца: музей "Гомельскі палаца-паркавы ансамбль".
#мастацтвабсср
Серыя замалёвак пастэллю з натуры - "Меліярацыя пінскага Палесся" - створаная ўвесну 1941 года беларускім мастаком-графікам Анатолем Тычынам.
Крыніца: Нацыянальны мастацкі музей Рэспублікі Беларусь.
#фотабсср
Адпраўленне пошты на аўтамабілі з паштовай канторы, 1930-я гады. У крыніцы падпісана як Менск, але ёсць сумненні, бо ў Менску тых гадоў не было ашчадных кас (гл. шыльды) у будынках з нумарам 6.
#савекаябеларуь
Перадавіца газеты "Савецкая Беларусь", прысвечаная 10-й гадавіне Кастрычніццкай рэвалюцыі, №253 1927 года.
#кнігібсср
Вокладка беларускага выдання кнігі С.Гейнрыхса "Дзействы асобнай гарматы", Менск, 1934 год (фота М.Нікалаеў).
#кнігібсср
Вокладка беларускага выдання казкі В.Гаўфа "Карлік Нос", Менск, 1938 год (фота М.Нікалаева).
Тэкст кнігі ёсць на "Вікікрыніцах".
#рэчыбсср
Жэтон-пропуск №3306 швейнай фабрыкі імя Валадарскага ў Магілёве, 1929 год.
#беларускаяработніца
Вокладка першага нумара часопіса для жанчын БССР "Беларуская работніца і сялянка" №1 1924 года.
#кінобсср
У 1920-я гады Белдзяржкіно здымала фільмы сумесна з нямецкімі кінавытворцамі на нямецкіх і на савецкіх кінафабрыках.
Зацемка з газеты "Кино" №41 1928 год.
#архітэктурабсср
Будаўніцтва Дома Урада ў Менску на фотаздымках 1931-1932 гадоў. Архітэктар Іосіф Лангбард.
#музыкабсср
Запіс выступу джазавага аркестра Эдзі Рознера (Дзяржджаз БССР) 1940 года:
https://www.youtube.com/watch?v=dVCjSJmWl40
#фотабсср
Аднаўленне цэнтральнай часткі палаца Румянцавых-Паскевічаў у Гомелі, 1926-1927 гг.
Крыніца: музей "Гомельскі палаца-паркавы ансамбль".
#звязда
Перадавіца газеты "Зьвязда" №181 1933 года ў дзень авіяцыі 18 жніўня.
#беларускіпіонэр
Вокладка часопіса "Беларускі піонэр" №13, 1927 год. Малюнак на вокладцы хутчэй за ўсё працы фінскага мастака Александэры Вало, які ў 1920-я жыў і працаваў у БССР.
#фотабсср
Вежа палаца Румянцавых-Паскевічаў у Гомелі, дзе размяшчаўся Дзяржаўны гомельскі музей. Фота канца 1920-х.
Крыніца: музей "Гомельскі палаца-паркавы ансамбль".
Была такая прыгожая вуліца ў Мінску Казьмадзям'янаўская (па назве царквы).
На выявах бачым як яе адлюстраваў у 1920-х гадах мастак Меер Аксельрод.
Пасля ідзе фота 1941 года.
Тады ж (падчас вайны) вуліца была разбурана. А пасля дамы былі разабраныя. Апошняе фота паказвае дзе магла б узнавіцца вуліца, калі было б такое жаданне - пашырыць, аднавіць, стары горад.
Як Вам выгляд выяў з адной і той жа кропкі?
(Дарэчы, выстава твораў Меера Аксельрода цяпер праходзіць у музеі Янкі Купалы)
#звязда
Вечар памяці Сяргея Ясеніна ў яўрэйскім клубе імя Леніна ў Менску ў студзені 1926 года.
Зацемка з газеты "Звезда" №4 1926.
#зарязапада
Перадавіца віцебскай газеты "Заря Запада", прысвечаная 10-й гадавіне Кастрычніццкай рэвалюцыі, №255 1927 года.
#чырвонаязьмена
Перадавіца камсамольскай газеты "Чырвоная зьмена", прысвечаная 10-й гадавіне Кастрычніцкай рэвалюцыі, №124 за 1927 год.