2920
БССР 1920-х, 1930-х. Кнігі, газеты, часопісы, фота, архітэктура. Дапамога праекту: patreon.com/belaruskipioner Другі канал пра крымінал у БССР 1920-х: @crime1920s Сувязь: @pionerbel
#кнігібсср
Вокладка кнігі А.Александровіча "Па беларускім бруку", Менск, 1928 год.
#беларускаяработніца
Вокладка часопіса "Беларуская работніца і сялянка" №12 1926 года.
#нашпрацаўнік
Правілы паступлення ў Беларускі Дзяржаўны мастацкі тэхнікум у Віцебску з газеты "Наш працаўнік" Калінінскай акругі, г.Клімавічы, 1926 год (знайшоў А.Дзьячкоў).
#рэчыбсср
Імянны партсігар удзельніка будаўніцтва чыгуначнай лініі Орша-Лепель лінейнага упаўнаважанага АДПУ т.Шышкіна, падораны ад імя ЦВК БССР, 1928 год.
Крыніца: інтэрнэт-аўкцыён "Мешок".
#маладняк
Вокладкі часопісаў "Маладняк" розных гадоў: 1923, 1928 і 1932.
#рабочий #звязда
Аказваецца ў 1930-я ў Маскве пры гарадской даведачнай службе ("Мосгорсправка") існаваў адзел газетных выразак, дзе збіраліся выразкі на пэўную тэматыку, прычым нават з беларускіх газет.
Вось, напрыклад, падборка выразак з менскіх газет "Рабочий" і "Звязда" (плюс адна "Вечерняя Москва" трапілася) на тэму гастролей маскоўскага тэатра імя Мейерхольда ў Менску ў 1936 годзе.
#картыбсср
Карты БССР 1925 і 1929 гадоў.
Першая - да далучэння Гомельшчыны ў снежні 1926 года, другая - пасля далучэння.
#лікбез
Роўна 97 гадоў таму 8 снежня 1926 года Прэзідыюмам ЦВК БССР была прынята пастанова аб далучэнні да БССР Рэчыцкага і Гомельскага паветаў са складу былой Гомельскай губерні РСФСР.
Тэкст пастановы на беларускай і рускай мовах пададзены са "Збора законаў і загадаў рабоча-сялянскага ураду БССР" №50 1926 года.
#архітэктурабсср
Зімовы Менск на фота 1930-х гадоў.
На здымку выяўлена вуліца Савецкая (цяперашні пр.Незалежнасці) у раёне перакрыжавання з вул.Леніна. Канструктывістскі будынак у цэнтры - гэта былое адзяленне Дзяржбанка СССР 1930 года пабудовы, да нашага часу не захаваўся (як і іншая забудова Савецкай, што бачна на фота).
#кнігібсср
На "Вікікрыніцах" з'явіўся алічбаваны і цалкам вычытаны пераклад на беларускую мову (з рускай) рамана Сервантэса "Дон Кіхот", выдадзены ў БССР у 1935 годзе.
Тэкст можна вольна спампаваць у фарматах EPUB, RTF i PDF.
Спасылка.
#палескаяпраўда
Дасуг гамельчан ў 1927 годзе: спектакль "Каханне ўтраёх", баявік "Тарас Шаўчэнка" і гастролі стэндап-коміка (ці як пісалі ў 1920-я - "расказчыка-фельетаніста") А.П.Сэмі.
Рэклама з газеты "Полесская правда" №205 1927 (знайшоў В.Аніська).
#беларускаяработніца
Вокладка часопіса "Беларуская работніца і сялянка" №8 1929 года (фота М.Нікалаеў).
#рэчыбсср
Дакумент часоў ЛітБел (Савецкай Сацыялістычнай Рэспублікі Літвы і Беларусі, якая існавала ў лютым-ліпені 1919 года) - пасведчанне на паездку па чыгунцы з Мінска ў Цвер 24 чэрвеня 1919 года.
#фотабсср
Групавы фотаздымак першага набора Беларускага дзяржаўнага педтэхнікума ў Лепелі, 1929 год (знайшоў А.Арашонак).
Звярніце ўвагу на шрыфт, якім зроблены надпіс - гэта так званы "шрыфт Скарыны" стылізаваны пад набор першых беларускіх друкаваных кніг. Гэты шрыфт распрацоўваўся мастакамі БССР ў 1925 годзе падчас адзначэння 400-годдзя беларускага кнігадрукавання (тады адлік вёўся ад першага выдання "Апостала" ў Вільні), гэты шрыфт пазней выкарыстоўваўся пры афармленні кніг і часопісаў, а таксама на гербе БССР узору 1927 года.
#беларускіпіонэр
Вокладка часопіса "Беларускі піонэр" №22 1927 года.
Учора адзначалі Дзень беларускага кіно. Некалькі фактаў.
У 2024 годзе 100 гадоў споўніцца «Беларусьфільму», у 2026-м — першаму беларускаму кіно («Лесная быль»).
А першым беларускім фільмам з гукам стаў «Первый взвод». У пракат яго выпусцілі ў 1932-м.
На здымку вы можаце бачыць акцёраў і здымачную групу «Лесной были». Людзі стаяць каля сядзібы Гутэн-Чапскіх у Прылуках. Наведаць яе можна і зараз.
"Павярнуцца тварам да сьвінагадоўлі" - сяброўскі шарж на тав.Рудніцкага з беларускай савецкай прэсы, 1931 год (знайшоў С.Шапран).
Читать полностью…
Вокладка і некалькі разваротаў спецыяльнага выпуска ўсесаюзнага часопіса "Крестьянка" для Заходніх абласцей БССР з вершамі і артыкуламі на рускай і беларускай мовах, май 1940 года.
Крыніца: інтэрнэт-аўкцыён "Мешок".
#фотабсср
Вось яшчэ непарадная фотка з менскім трамваем 1930-х - забітыя бітком вагоны і чарга на пасадку на прыпынку.
Справа на фота - уваход ў Аляксандраўскі сквер, а злева шчыльная забудова на месцы дзе цяпер знаходзіцца Кастрычніцкая плошча.
#фотабсср
Фотападборка - трамваі на вуліцах Менска, 1930-я гады.
#чырвонаябеларусь
Вокладка часопіса "Чырвоная Беларусь" №2 1932 года.
#лікбез
Таксама ў той жа дзень 8 снежня 1926 года з нагоды далучэння да БССР Рэчыцкага і Гомельскага паветаў была апублікавана адозва Прэзідыюма ЦВК БССР да ўсіх працоўных Савецкай Беларусі.
Тэкст пастановы на беларускай і рускай мовах пададзены са "Збора законаў і загадаў рабоча-сялянскага ураду БССР" №50 1926 года.
#звязда
Непастаянная рубрыка - актуальныя загалоўкі з газет 100-гадовай даўніны.
"Звезда" №37 1926 года.
Найден проект Георгия Лаврова на конкурс Дома рабоче-крестьянского правительства в Минске в 1929 году, который он выполнил по заданию СНК БССР. Проект получил хорошие отзывы, но утвержден не был.
Читать полностью…
#лікбез
Выйшла кніга, прысвечаная 100-годдзю этнаграфічнай экспедыцыі па БССР Шлюбскага і Дашкевіча, арганізаванай ІнБелКультам у 1923-м годзе. Нядаўна ў Нацыянальным Гістарычным музеі ў Мінску была выстава на гэтую ж тэму.
#мастацтвабсср
Зімовы Менск на малюнках беларускага графіка Анатоля Тычыны, 1920-я, 1930-я гады.
#рэчыбсср
Яшчэ адзін цікавы дакумент з часоў калі БССР і РСФСР фармальна былі двумя незалежнымі краінамі - пасведчанне сакратара консульства РСФСР у Мінску Аляксея Агафонава, выдадзенае 27 снежня 1922 года, роўна за тры дні да стварэння СССР.
#кнігібсср
Ад Канстытуцыі да выставачных каталогаў - прыклады выкарыстоўвання так званага "шрыфта Скарыны" у кніжнай графіцы БССР 1920-х гадоў.
#маладняк
Вокладка першага нумара часопіса "Маладняк" 1923 года.
Як раз у гэтыя дні 100 гадоў таму на першым сходзе ў Менску было заснава літатурнае аб'яднанне "Маладняк" у якое уваходзілі пісьменнікі Міхась Чарот, Анатоль Вольны, Алесь Дудар, Андрэй Александровіч, Адам Бабрэка, Язэп Пушча і інш.
🍂 28 лістапада ў Дзяржаўным музеі гісторыі беларускай літаратуры адбудзецца адкрыццё літаратурна-мастацкай выставы «Бурлівага лёту сляды незмярымы», прымеркаванай да стагоддзя заснавання літаратурнага аб’яднання «Маладняк».
—
🍂 28 ноября в Государственном музее истории белорусской литературы состоится открытие литературно-художественной выставки «Бурлівага лёту сляды незмярымы», посвящённой 100-летию с дня основания литературного объединения «Маладняк».