1. Undosh bilan tugagan ayollar familiyalariga -eva, erkaklar familiyalariga -ev qo'shimchalari qo'shiladi
2. Unli bilan tugagan ayollar familiyalariga -yeva, erkaklar familiyalariga -yev qo'shimchalari qo'shiladi
3. Undosh bilan tugagan erkaklar familiyalariga -ov, ayollar familiyalariga -ova qoʻshimchalari qo'shiladi
1. 1- ustun ismning maʼnolari
2-ustun ismlar
2. Chiroyli: Jamila, Gulbahor, Malika.
Aql-zakovatli: Fayzulla, Komil, Hakim.
Baxtli, shod: Gulnor, Zarina, Odilbek.
Chidamli: Rustam, Oydin, Shukrona.
O‘ziga xos: Mahbuba, Gulruh, Ibrohim.
3. G‘oliblar: Yutuvchi, muvaffaqiyatli.
Rahbarlar: Yetakchi, boshliq.
1-qiyofa (Xursand): Xursand yoki shod.
2-qiyofa (Qoniqish): Qoniqish yoki baxtiyor.
3-qiyofa (G‘azab): Jahli chiqqan yoki norozilik.
4-qiyofa (Hayrat): Ajablangan yoki hayratlangan.
5-qiyofa (Xavotir): Qo‘rqib ketgan yoki xavotirlangan.
6-qiyofa (Qayg‘u): Qayg‘uli yoki g‘amgin.
Haddidan oshmoq - chegaradan chiqmoq, meʼyordan oshmoq
Tili kuymoq - biror narsadan zarar ko'rish
Oʻpkasi toʻlmoq - yig'laguday holatga kelmoq
Uchib bormoq - juda tez harakat qilmoq
Chumchuqdek chirqillab - g'ayrioddiy yoki bezovta qiladigan tarzda ovoz chiqarishini ifodalash uchun ishlatiladi.
Oʻpkasi toʻlmoq - iztirob chekib yigʻlab yuborish holatiga kelmoq .
Qovog'idan qor yog'moq - g'azab yoki tushkunlikni yuz ifodasida ko'rsatish.
Boshdan-oyoq - biror narsaning yoki holatning to'liq yoki butunlay, har jihatdan amalga oshirilganligini yoki bajarilganligini bildiradi.
Qattiq - yumshoq
Toʻxtamoq - yurmoq
Yosh - qari
Tajang - bosiq
Yangi - eski
Yig'lamoq - kulmoq
Issiq - sovuq
22-topshiriq javoblari
Oʻxshash tomonlari:
1) tarbiya haqida;
2) qahramonlar o'z xatolarini anglab tegishli xulosa chiqaradi;
3) yosh qahramonlar tasvirlangan;
4) kattalar o'z nasihatlari bilan bolalarga to'g'ri yoʻl koʻrsatadi.
Farqli tomonlari:
1) "Ta'zir" hikoyasida asosiy qahramonlar insonlar, "Soʻzning maʼnosi" hikoyasida hayvonlar;
2) "Ta'zir"da markaziy mavzu axloq va itoatkorlik, "So‘zning ma’nosi"da so‘zlarning ma’nosini tushunish va noto‘g‘ri ishlatishdan kelib chiqadigan xatolar tahlil qilinadi;
3) "Ta'zir" hikoyasida ota-ona va kattalarning nasihatlarini eshitish va ularga quloq solish kerakligi uqtiriladi.
"So‘zning ma’nosi"da esa inson har bir so‘zning ma’nosini chuqur anglab ishlatishi lozimligi ta’kidlanadi.
Yiglamoq - kulmoq
Chiroyli - xunuk
Koʻp - oz
Oldin - keyin
Kelmoq - bormoq
Dono - ahmoq
Sog' - kasal
1. O'yinqaroqligi sababli.
2. Hikoyaning yakunlanuvchi qismida.
3. Yaxshi tilak sifatida chiroyli iboradan foydalangan.
4. Yosh bo'lganligi uchun, u bu iborani oldin eshitmagan
5. Mustaqil fikrlab, qarorlarni o'zi qabul qilishga o'rgatmoqchi bo'lgan.
6. Bahrom oy buvisining aytganini qilmagani uchun ta'zirini yeydi
Belgi bildiruvchi
Oriq - semiz
Chiroyli - xunuk
Baland - past
Ogʻir - yengil
Boy - kambagʻal
Harakat bildiruvchi
Oʻramoq - ochmoq
Olmoq - bermoq
Bog'lamoq - yechmoq
Ochmoq - yopmoq
Tezlashmoq - sekinlashmoq
1. Til
Oddiy: Odamlar o‘rtasida aloqa vositasi.
Badiiy: Til — bu qalblarni birlashtiruvchi, millatni uyg‘otuvchi she’r kuyidir.
2. Kitob
Oddiy: O‘qish va bilim olish uchun yozilgan sahifalar to‘plami.
Badiiy: Kitob — bu aql chirog‘i, hayot yo‘ldoshidir.
3. Vatan
Oddiy: Odam tug‘ilib o‘sgan mamlakati yoki yeri.
Badiiy: Vatan — yurakdagi muhabbat va qoni to‘kilgan zamin.
4. Ona
Oddiy: Bolani dunyoga keltiruvchi va tarbiya beruvchi ayol.
Badiiy: Ona — mehr va muhabbat daryosi, hayotning bosh mevasi.
5. Ustoz
Oddiy: Bilim va tajriba beruvchi o‘qituvchi.
Badiiy: Ustoz — inson qalbidagi ilmlar urug‘ini sepuvchi bog‘bon.
O'tgan zamon: arazlashdim, ovutmadi, sovitmadi, kuydi.
Hozirgi zamon: kelmayapti.
Kelasi zamon: yarashaylik, yaxshi ko'ring.
1. -mi: Onaning fikricha, yig‘layotgan bolaning begonasi bo‘lishi mumkinmi?
2. Qanday: Onaning bolaning onasiga qilgan yordami qanday amalga oshdi?
3. Kim: Bola yerda dumalab yig‘layotganida uning oldida kim turgan edi?
4. Qachon: Onaning jahli qachon chiqqan edi?
5. Qayer: Onaning o‘g‘li mashinani qayerga haydadi?
Kirish: opasinikiga ketayotgan edi.
Asosiy qism: yig'layotgan bola, issiq muzqaymoq.
Xulosa: onalarning biz tushunmaydigan, bizning olchovimizga sig‘maydigan o‘z olami bor.
1. Onasi yig‘layotgan bolaning ahvoliga befarq bo‘lmaganligi sababli mashinani to‘xtashni so‘radi.
2. Bola issiq muzqaymoq olib berilmagani uchun yig‘layotgan edi.
3. Bola loy va suvga belangan bo‘lgani uchun mashinani iflos qilishdan tashvishlangan edi.
4. Mashina o'rindiqlari loyga belanganidan.
5. Bu ibora bilan onalarning mehr-muhabbati, insonparvarligi va bolalarga nisbatan cheksiz g‘amxo‘rligi nazarda tutiladi.
21-topshiriq javoblari
1. Dangasa, qaysar, e'tiborsiz, oʻyinqaroq.
2. Qiziquvchan, erkatoy, oʻyinqaroq.
3. Aqlli, tadbirli, zukko.
4. Aqlli, bilagʻon.
Xiyla – maʼlum darajada, birmuncha.
Qavimoq – avra-astari orasiga paxta solingan narsalarni ikki tomonga ipni o'tkazib tikib chiqmoq
Fursat – imkoniyat, vaqt.
Hunar – kasb, mahorat, biror narsani o'rganish va bajarish san'ati.
O'yinqaroq –Vaqtini doimo turli oʻyinlar bilan oʻtkazadigan, oʻyinga berilgan; shoʻx.
Uqtirmoq – ogohlantirish, ogoh bo'lishga chaqirish.
Kashf qilmoq - yaratmoq
Bo'yniga olish - iqror bo'lish, tan olish
Tishimni tishimga qo'yib - zo'rg'a, arang
Yog'langan motordek ishga tushib ketti - hech qanday muammosiz, samarali ishlash