Shokir Tursun qarashlari

14 Aug 2023 14:17

Maktabgacha va maktab ta'limi matbuot xizmati hech qanday rasmiy ma'lumotlar bermagach tasdiqlanmagan ma'lumotlarni tarqatishga majburman

Rasman tasdiqlanmagan ma'lumotlarga koʻra boshlangʻich sinflarda ona tili va oʻqish fanlari alohida-alohida oʻqitilar emish. Bugun boshlangan seminarda shunday gap yangragan. Rus tilli maktablar uchun ona tili (Русский язык) hamda oʻqish (Чтение) fanlari ajratilishi 90 foizga aniq. Oʻzbek tilli maktablarda bu taxmin hozircha 50 foiz.

Bu umuman aqlga sigʻmaydigan narsa.

Agar alohida oʻqitilsa, quyidagi savollarga javob berish zarur:

1. Nima uchun qoʻshilgan fanlar ajratilmoqda? Qanday sabab, qaror, qonun, mantiqqa koʻra?

2. MOʻD asosida yozilgan darsliklarning qanday kamchiliklari aniqlandiki, ular bekor qilinmoqda?

3. Ajratilgan darsliklarning standartlari va dasturlari nega muhokamaga qoʻyilmadi? Ilmiy-jamoatchilikdan fikr olinmadi? (MOʻD shunday qilingan edi)

4. Prezidentning PQ-4884 qarori nima boʻladi? Unda aniq-tiniq qilib, ona tili va oʻqish fanlarini qoʻshib yuborish orqali yangi fan joriy qilish aytilgan edi. U qaror bekor boʻlib ketdimi yoki prezidentning ta'lim borasidagi qaroriga zid yurish qilindimi?

5. Ona tili va oʻqish fanlari qoʻshilishi ilmiy jihatdan ham asoslangan edi, ajratish tarafdorlari buni qaysi ilmiy asosga koʻra qilishmoqda?

@birgap

Shokir Tursun qarashlari

14 Aug 2023 09:11

N. Mahmudov (Toshkent DPI)
Maktabdagi ona tili taʼlimining bosh maqsadi savodxonlik, savodli ogʻzaki va yozma nutq, fikrni loʻnda va favqulodda muvofiq holda ifodalay olish malakasini tarkib toptirishdan iborat boʻlmogʻi zarur. Bu taʼlimda hozirgiday “grammatika-grammatika uchun” emas, balki “grammatika fikrning aniq va loʻnda ifodasi uchun” shiori asos boʻlmogʻi kerak

Grammatik qoidalarni yodlashdan voz kechish, ijodiy tafakkur tarzini shakllantirish, darsliklardagi mashqlarni ijodiy fikrlash malakasini yuzaga keltirishga qaratish maqsadga muvofiq. Mashqlarda va umuman oʻqitishda shaklning maʼnosini emas, maʼnoning muvofiq shaklini izlash bosh tamoyil boʻlishi kerak. Aks holda ona tili darsligi baribir oʻta zerikarli bir ishga aylanaveradi.

Oʻ. Kenjayev (Qarshi shahar XTB)
Ona tili darslarida oʻquvchilarga beriladigan bilim va malakaning keyingi yillarda faqat nazariy asosga qurilayotganligi maʼlum boʻlib qolmoqda.

Oʻzbek tili darsligida mavzudan keyin 3 – 10 ta mashq tahlil uchun berilgan. Hammasida bir xil koʻchiring, oʻqing, nuqtalar oʻrniga u yoki bu ..... ni qoʻying degan talablar qoʻyilgan. Natijada oʻqituvchi oʻsha mashqlarni yozdirish bilan ovora boʻlib qolyapti.

O. Madayev (ToshDU)
Koʻp yillardan buyon anʼana tusiga kirgan maktab tajribasi oʻzbek tili hamda oʻzbek adabiyotini bir-biridan ajratib, ularni chegaralab qoʻydi. Yakuniy maqsad bir boʻlishiga qaramasdan bu fanlar hamon alohida-alohida oʻqitilmoqda. Endilikda mazkur chegarani buzmasdan turib oʻquvchilarni savodli, badiiy adabiyotni sevuvchi inson qilib tarbiyalab boʻlmasligini tan olish vaqti yetdi. Xalq taʼlimi vazirligi dastlab 5 – 7-sinflar keyin 8 – 9-sinflar uchun yangi – oʻzbek tili va oʻzbek adabiyoti yagona fan boʻlgan dasturni ishlab chiqmogʻi, bu uchun ijodiy ilmiy-metodik guruh tuzmogʻi lozim.

Asqar Gʻulomov (BuxDU)
Amaliylikka ona tili oʻqitishda induktiv usuldan unumli foydalanish orqali erishiladi. Shuning uchun ona tili mashgʻulotlarida topshiriqlar, asosan, “Mantnni oʻqish va matn asosida falon, falon ishlari bajaring”, “falon mavzuda matn yarating”, “matnni oʻqing va uni falon sharoitga moslab qayta tuzing”, “gap va matnning mazmunini saqlagan holda uning shakliy ifodasini oʻzgartiring” va h.k. qabilida boʻlishi maqsadga muvofiqdir. Topshiriqlarning bunday mazmun kashf etishi oʻquvchini bilish jarayonining faoli, oʻqituvchini esa shu jarayonning tashkilotchisi va boshqaruvchisiga aylantiradi.


1993-yilda tashkil etilgan “Ta’lim boʻgʻinlarida ona tili oʻqitish mazmunini yangilash asoslari” mavzusidagi Oʻzbek tili doimiy anjumanining 2-yigʻini tezislaridan olindi

@birgap

Shokir Tursun qarashlari

14 Aug 2023 08:49

Barxudarov hamda Dosichevaning darsligini mamlakatdagi birinchi shaxs maqtab qoʻygach, barcha mamlakatlarning milliy tilidagi ona tili darsliklari va ulardagi grammatika ham shu darslik asosida ishlab chiqila boshlandi.

Hozirgi Oʻzbekiston hududida 1938-yilgacha ona tiliga boʻlgan yondashuvda grammatik struktura birinchi oʻrinda emasdi. Jadidlarning darsliklari bunday xulosa qilishimizga asos boʻla oladi. Ularda savod chiqarish hamda oʻqish yozishga oʻrgatish asosiy maqsad ekani yaqqol sezilib turadi. Ammo 1938-yildan keyin oʻzbek tilining grammatik strukturasi ham, metodikasi ham Stalin “menga yoqdi” degan darslik asosida oʻzgarib ketdi. A. Gʻulomov, O. Usmonov, B. Avezov tomonidan yozilgan darslik va qoʻllanmalar oʻzbek tili metodikasi va adabiy til meʼyorlarini belgilashda muhim ahamiyat kasb etdi.

Barxudarovning darsligi qolipidan chiqmaslik, uning qolipini aynan oʻzbek tili grammatikasiga koʻchirish davr talabi edi. Oʻsha paytdagi Stalin dahosi hamda SSSR siyosati shuni taqozo qilardi.

Keyinroq bu qoliplardan chiqish kerakligi bir necha bor taʼkidlandi, qarorlar, yangi oʻquv dasturlari qabul qilindi ammo qonga singgani jon bilan chiqar deganlaridek, Barxudarov uslubidan chiqib ketishga hamon urinayotirmiz.

davomi bor...

@birgap

Shokir Tursun qarashlari

13 Aug 2023 10:21

Ikki xabar

17-iyul kuni “Qirgʻiziston Respublikasining davlat tili toʻgʻrisida”gi konstitutsiyaviy qonun imzolangan edi. Unda davlat xizmatchilari va yana qator soha vakillari uchun qirgʻiz tilini bilish majburiy etib qoʻyilgan. Rossiya tashqi ishlar vaziri Sergey Lavrov ushbu qonunni “demokratiyaga zid” deb atadi.
27.07.2023

Rossiya Liberal-demokratik partiyasi qonunchilikka mehnat migrantlari tilidagi reklamalarni taqiqlash toʻgʻrisidagi oʻzgarishlarni kiritishga tayyorgarlik koʻrmoqda. Deputatlar Rossiya banklari tomonidan qirgʻiz, oʻzbek va tojik tillarida xizmat taklif qilish holatlari koʻpayib borayotganidan norozi.
12.08.2023

© Bizga boʻlaveradi, sizlarga sholpillab qoladi.

@oriftolib

Shokir Tursun qarashlari

10 Aug 2023 21:28

Aytgandek, Surxondaryodagi direktor muammosini nima qildik keyin?

Unutvordikmi? Qozonning ochilib qolgan qopqogʻini sekin yopib qoʻydikmi?

IIB, sud, hukumat oʻzi uchun minus "ochko"lar ishlab olgandi, muammoni qonun doirasida hal qilib, yoʻqotilgan "ochko"larni ortigʻi bilan qaytarib olish imkoni bor edi-ya. Polittexnologlarimiz juda yomon ishlaydi-da.

@birgap

Shokir Tursun qarashlari

10 Aug 2023 18:29

Xoʻoʻoʻoʻp, bu yilgi Ustozlar forumi ham oʻtdi. Lekin hech yerdan savollarga aniq javob ololmadim hali. Vazirlikkka aloqador barcha rasmiy kanallar ham jim.

1. Boshlangʻich sinflar qaysi darsliklardan oʻqiydi (fin darsliklarimi, MOʻD darsliklarimi)?

2. MOʻD boʻyicha 4-sinf yangilanmay qolib ketdimi shunda? Ular qaysi darslik va dasturdan oʻqiydi?

3. Darsliklar almashishidagi avvaldan buzuq boʻlgan reja yana ham buzilib ketgani oqibatida hosil boʻladigan nomutanosibliklar qanday hal qilinadigan boʻldi?

4. Tajriba-sinov uchun tasdiqlangan tanlov fanlar gʻoyasi boʻyicha oʻquv dasturlari va boshqa metodik mahsulotlar tayyormi? Qachon tayyor boʻladi? Ularda nimalar aks etyapti oʻzi?

5. Oʻzi umuman, boshlangan islohotlar davom etadimi yo umidimizni uzib qoʻyaveraylikmi?

@birgap

Shokir Tursun qarashlari

09 Aug 2023 13:03

#2_ustozlar_forumi
#adabiyot
Yangi o'quv yilida adabiyot fani o'qituvchilarini qanday yangiliklar kutmoqda?

Respublika ta'lim markazi adabiyot fani metodisti Xurshid Ibrohimov fandagi muhim yondashuv haqida ma'lumot beradi.

Kanalga obuna bo'lish:👇👇👇
Telegram | Facebook | Instagram | You Tube | Twittter

Shokir Tursun qarashlari

06 Aug 2023 13:04

Kun.uz bilan Surxondaryolik direktor va hokim mojarosi tahlilini davom ettirdik.

Abdurrahmon aka bilan vaziyatning huquqiy jihatlari, hokimlar maktabning ishiga bu qadar chuqur aralashishi oqibatlari haqida suhbatlashdik.

Oʻsha gap, bu juda muhim nuqta. Yo qulligimizcha qolamiz, yo huquqiy davlat ekanimizni isbotlab, qullik zanjirini uzamiz.

https://youtu.be/v_gik5nTums

@birgap

Shokir Tursun qarashlari

05 Aug 2023 09:43

Kun.uz sayti Surxondaryolik direktor voqeasi boʻycha shaxsiy munosabatimni soʻragan edi. Boshqalarning ham tosh bosadigan (menikidan koʻra yukli) fikrlari bilan video tayyorlabdi (maqola ham bor).

Aynan mana shu voqeaning qanday hal boʻlishi pedagog xodimlar faoliyatining keyingi davri qanday kechishini belgilab beradi, deyishim mumkin. Yo yutib qullik zanjirlaridan birini uzamiz, yo qullik rejimida davom etamiz.

https://kun.uz/uz/news/2023/08/05/hokimlar-qolida-qolayotgan-talim-bu-yol-porloq-kelajakka-eltadimi

@birgap

Shokir Tursun qarashlari

02 Aug 2023 17:48

Qolgan umrimizning eng sovuq yili

UNICEF tashkiloti 2022-yil oktyabrda shu nomdagi hisobotini eʼlon qilgan edi. Bu hisobot global isish va uning bolalarga taʼsiri haqida boʻlib unda UNICEF bolalarni ekstremal issiqdan asrash boʻyicha hukumatlarga tavsiyalar beradi. Hisobotdan quyidagi juda qiziq va muhim maʼlumotlarni olish mumkin:


Markaziy Osiyo bolalarining 50 foizi ekstremal issiq taʼsirida yashamoqda. 2050-yilga borib bu koʻrsatkich 100 foizga chiqishi mumkin.

Issiqlik bolalaring ruhiy hamda hissiy salomatligiga salbiy taʼsir qilishi mumkin. Haroratning yuqori boʻlishi yosh bolalar va oʻsmirlarda stress hamda depressiyani keltirib chiqaradi.

Yuqori havo harorati va past namlik bolalarning diqqatni jamlash qobiliyatiga taʼsir qiladi, bu esa oʻz-oʻzidan oʻzlashtirishga salbiy taʼsir oʻtkazadi. Issiq havo bolalarning maktabdagi muvaffaqiyatlarini pasaytiradi.

Harvard professori Joshua Gudman oʻzi ishtirok etgan tadqiqot natijalari haqida yozarkan shunday deydi:

Dunyodagi nisbatan issiq davlatlar nisbatan qashshoq davlatlar hamdir. Bundan tashqari, issiq oʻlkalardagi oʻquvchilarning yillik yuklamani oʻzlashtirish darajasi ham pastroq. Biz millionlab amerikalik oʻquvchilarda tadqiqot oʻtkazdik. Havo harorati issiq boʻlgan yilda oʻquvchilarning oʻzlashtirishi ham odatdagidan pasaydi. Haroratning har 0,56 C ga oshishi oʻquvchilarning oʻzlashtirishini 1 foizga kamaytiradi. Bu oʻrtacha koʻrsatkich boʻlib, kambagʻalroq boʻlgan, sovitish tizimi hamda yetarlicha oziqlanishga yetisha olmaydigan oila farzandlarida bu koʻrsatkich 3 barobar yuqori.

Maktablarga oʻrnatilgan konditsionerlar esa issiq sabab oʻzlashtirish pasayishi oldini olishi mumkin ekan.

Hukumat xulosa chiqarishi shart.

P.S.: bu mavzuga shu kunlarda kattaroq maqola bilan qaytaman

@birgap

Shokir Tursun qarashlari

02 Aug 2023 07:43

2- va 3-sinf Ona tili va oʻqish savodxonligi hamda 6-, 7-, 10-sinf Ona tili fanlari standartlari va oʻquv dasturlari.

Bular qanday kuchga ega ekanini yuqoridagi postda yozdim.

@birgap

Shokir Tursun qarashlari

01 Aug 2023 17:54

Assalomu alaykum! Kanal faoliyatini yanada yaxshilash maqsadida unda reklamalar joylashtirish imkonini paydo qilmoqchiman.

Kim ushbu kanalda oʻz reklamasini joylashtirmoqchi boʻlsa @shtursunreklama_bot orqali murojaat qilishi mumkin.

Reklama postlari reklama huquqi ostida ekanligi koʻrsatib oʻtiladi. Sizlarga befoyda boʻlgan reklamalar joylashtirilmaydi. Har kuni reklama koʻrib, bezib ketmasligingiz ham taʼminlanadi.

@birgap

Shokir Tursun qarashlari

31 Jul 2023 17:43

Bakalavr pedagog kadrlar tayyorlashni toʻliq grantga oʻtkazish (2-qism)

Ikkinchi masala ham ancha ogʻriqli nuqtamiz hisoblanadi. Oʻqish kirganlarni oʻqitib, samarali kadrga aylantirish. Bu masalada pedagogik taʼlim beruvchi OTMlarimiz maqtana olmasligini ayon. Toʻgʻri, ular fan yuzasidan bilimlarni chuqur beradi, pedagogikadan ayrim masalalarni ham koʻrib chiqadi, lekin pedagogikaning zamonaviy yondashuvlaridan hamon bexabar. Kelinglar, bexabar demaylik, xabardor boʻlsa ham oʻquv dasturiga kiritmagan.

Masalan, biz umumiy pedagogika fanida deyarli hech bir yangi gʻoyani oʻqimaganmiz, umrimiz Alisher Navoiy, Bobur, Avloniy, Xos Hojib, jadidlar, faylasuflar taʼlim haqida nima deganini oʻrganish bilan oʻtgan (oʻsha fanni oʻqitgan ustozlarimdan uzr, ularga rahmim keladi, belgilangan dasturni oʻzgartira olmagan boʻlishsa kerak-da). Bunday qilishda davom etaversak davlat oʻqish uchun toʻlayotgan pulni suvga otayotgan boʻlamiz xolos. Yaʼni zoʻr oʻquvchilarni saralab olganimiz bilan ularga yaxshi taʼlim bera olmaymiz.

Bu masalani yechishning arzon yoʻli (Oʻzbekiston doim shunaqasini tanlaydi), taʼlim mutaxassislarini tayyorlash boʻyicha eng yaxshi universitetlar bilan hamkorlikni yoʻlga qoʻyish hamda pedagogik taʼlim beruvchi OTM oʻqituvchilarini ana shu hamkorlik asosida bir yil davomida oʻqitish. Yaʼni oʻsha eng kuchli taʼlim universitetlaridan yaxshi kadrlarni chaqirish kerak, ular bizning oʻqituvchi tayyorlovchi oʻqituvchilarimizni oʻqitib bersin.

Aslida, OTM oʻqituvchilari borsin der edim-u bu ancha qimmatga tushadi. Arzonrogʻi - ularni chaqirish.

P.S.: Navoiy va jadidlarning taʼlim haqida nima deganlarini oʻrganishning nima yomon tomoni bor deydiganlar uchun: ular pedagogika haqida emas taʼlimning qanchalik muhimligi haqida gapirishgan. Jadidlarning birorta dasturini koʻrmaganmiz, ularning taʼlim juda muhim, taʼlimsiz kelajak yoʻq degan gaplarini oʻrganganmiz xolos. Taʼlim haqida gapirish taʼlim berish jarayonini tushuntirish degani emas.

@birgap

Shokir Tursun qarashlari

29 Jul 2023 15:20

Aslida bu taxmin menda may oyidayoq bor edi. Shunchaki kutdim. Bugun taxminni ilgari surish orqali jamoatchilikni masalaga eʼtibor qaratishga majbur qilmoqchiman. Shunday qilmasam, tobora hamma ishni parda ortida, kamroq oʻylab hal etayotgan Maktabgacha va maktab taʼlimi vazirligidan izoh olib boʻlmayapti. Oʻzlari bilib tushuntirish berishmayapti. Zora koʻpchilik yoza boshlasa asosiy vazifalari esiga tushib ketsa. Biror munosabat bildirsa, biz shu munosabat orqali endi nima boʻlishini bilib olsak.

@birgap

Shokir Tursun qarashlari

26 Jul 2023 23:56

Yana bir narsa, test spetsifikatsiyasi va test namunalarini aralashtirib yubormanglar. Bular ikki xil narsalar.

Test spetsifikatsiyasida umuman test savoli boʻlmaydi unda quyidagi asosiy savollarga javoblar boʻladi:

1. Test nima maqsadda, kimlarda oʻtkaziladi?

2. Test qaysi domen (fan desak ham boʻladi, fanning bobi desak ham boʻladi) va konstruktlarni (oʻsha fan yoki bob doirasida tekshiriladigan koʻnikmalar, masalan, kasrlarni qisqartirish) qamrab oladi?

3. Savollarning kognitiv darajasi qanday hamda qaysi kognitiv darajadagi savolga qanday ball (xom ball) yoki vazn beriladi?

Undan tashqari, Kembrij bizga testning sifati boʻyicha ham ilmiy dalillarni bersa xursand boʻlardik. Aslida haqini toʻlagan odam sifatida Kembrijdan buni soʻrashga toʻla haqlimiz.

Shokir Tursun qarashlari

14 Aug 2023 10:43

Vazirlik ma'lumot berishicha, Toshkent shahridagi 60-maktabda “Boshlangʻich sinflarda oʻqitishning zamonaviy metodikasi” mavzusida mahorat darslari boʻlib oʻtmoqda ekan.

Tarqatilgan xabarga ilova qilingan rasmlardan birida oʻqituvchi rus tilli maktablar uchun "Alifbe" (Букварь)ni qoʻlida tutib turganini koʻrish mumkin.

Keyin RTM tomonidan nashr qilingan "Букварь" kitobini ochdim. Jild umuman oʻxshash emas. Demak seminarda taqdim etilayotgan darslik butkul boshqa.

Bundan xulosa qilish mumkinki, bu yil kamida 1-sinflar darsliklari yangilanadi. Men rasmdagi kitob burchagida belgi turganini koʻryapman. Bu belgi, adashmasam, Finlandiyadagi xususiy ta'lim tashkilotining sifat belgisi. "Fin tajribasi" doirasida ana shu xususiy firma bilan hamkorlik qilinayotgan edi.

Demak, xulosa shuki, "fin tajribasi"joriy qilinar ekan. Bu loyiha doirasidagi darsliklar borasida savollar juda koʻp. Eng asosiysi ularning na standarti, na dasturi muhokama qilingan. Hamma uchun ochiq boʻlishi, ilmiy jamoatchilikdan fikr olinishi shart boʻlgan bunday hujjatlar bilan tanishishdan ta'lim mazmuniga javobgar tashkilotlardan biri Respublika ta'lim markazi ham mosuvo qilingan (tushunyapsanmi Karl, ta'lim mazmunini belgilaydigan tashkilotga bu hujjatlar toʻliq taqdim etilmagan).

Oramizda seminarga borganlar boʻlsa, nimalar boʻlayotgani haqida izohlarda yozishsa, xursand boʻlardik.

P.S.: mana shunaqa detektivcha usullar bilan ma'lumot toʻplab, xulosalar chiqarmasak, MMT vazirligi hech narsani oʻzi aytmayapti.

@birgap

Shokir Tursun qarashlari

14 Aug 2023 09:03

Yuqoridagi ikki post orqali ichimni tirnayotgan bir masalani olib chiqmoqchi edim.

YALTOQLANISH.

Oʻz vaqtida Stalin maqtadi deb bir darslikka yopishib olgan oʻzbek metodikasi va maorifi bugun ham jarayonlarga jim qarab turibdi. Birinchi shaxsga koʻrsatilgan va maqtaltirib olingan darsliklar hech qanday asossiz joriy qilinishi aytilayotgan boʻlsa-da, ta'lim mazmuniga javobgar boʻlgan vazirlik mum tishlab olgan.

Vazirlikka ham rahmim keladi, aytilayotgan darsliklarni joriy qilmaymiz desa, u maqtab qoʻyilgan, joriy qilamiz deb baralla aytaman desa, “dokument chatoq” (ularning na dasturi, na standarti, na ilmiy-metodik doirada muhokamadan oʻtgani haqida hujjati bor). Biroz tinchlik saqlab, vaqtni choʻzib turishsa, jamoatchilik soʻrayotgan standart va dastur hujjati ham paydo boʻlib qolsa kerak.

Ha, omon boʻlsak, koʻraveramiz...

P.S.: oʻzbek tilini oʻqitish metodikasi tarixi juda qiziq, biror kun bu haqida alohida katta material tayyorlab eʼtiboringizga havola qilaman.

@birgap

Shokir Tursun qarashlari

14 Aug 2023 08:37

Rasmdagi ikki insondan birini juda yaxshi taniysiz. Ha, bu oʻsha, Muhammad Yusuf qora quyosh deb atagan, Stalin. Uning yonidagi esa filolog olim Stepan Barxudarov.

Bu ikki insonning xatti-harakatlari bizning oʻzbek tili metodika va grammatikamizga ham qattiq ta'sir qilgan.

Stepan Barxudarov 1938-yilda Dosicheva bilan birgalikda "Oʻrta maktablar uchun rus tili grammatikasi darsligi"ni yozadi. U tilning funksioanl xususiyatlarini emas, uning grammatik tuzilishini oʻrgatishga moʻljallangan edi. Stalin esa uni maqtab qoʻydi.

davomi bor....

@birgap

Shokir Tursun qarashlari

12 Aug 2023 07:44

O'zbekistonda maktab darsliklarini ishlab chiqarish tizimi yangi kuchlar egaligiga o'tarkan, jamoatchilik bu sohadagi nazoratni to'liq qo'ldan chiqarganini ko'ryapman.

Tasavvur qiling, yangi o'quv yili yaqinlashmoqda, ammo odamlar kelajak masalasi bo'lgan darsliklar haqida hali hech narsani bilmaydi (hatto vazirlik, vazir bilishiga shubham bor).

Shu paytga qadar masʼullar keskin o'zgartiriladi, degan darsliklar, yangisining mazmuni qanday bo'lishi, o'quvchilar endi nimani o'qishi borasida na bir matbuot anjumani, brifing va na biror uchrashuvda xalqqa ma'lumot bermadi. Darsliklar yangi o'quv yili boshidan kechiktirilmay o'quvchilarga yetkaziladimi, yo'qmi, bu ham noma'lum.

O'z vaqtida Respublika ta'lim markazi eski darsliklarni zamonaviylashtirish borasida xalqaro olimlarni jalb qilib, katta ishlar qildi. Shu bilan birga, har qanday harakati borasida jamoatchilik oldida hisob berib bordi. Markaz vakillari ketayotgan ana shu jarayonlarni yoritishga chaqiraverib, yaxshi ma'noda bezor qilib yuborgani juda yaxshi esimda.

Ammo pul va elitaga yaqinlik uchun vijdonini sotgan ba'zi bloger va tahririyatlar o'sha darsliklar ichidan kir qidirib, markaz mehnatlarini qoraga chiqargan edi.

Xo'sh, o'sha "ta'lim jonkuyarlari" bugun nega darsliklar haqida gapirmayapti, mas'ullarga savol bermayapti, qiziq.

O'rtoqlar, yaxshi, siz uchun biznes oliy qadriyat ekan, lekin bizni ham uka-singillarimiz, farzandlarimiz nimani o'qishi haqidagi ma'lumotdan mahrum qilmang.  Ta'lim qayoqqa qarab ketyapti-yu, darsliklar qanday o'zgarishlarga uchragani haqida zudlik bilan tushuntirishlar berishingiz shart.

Esdan chiqarmang, hamma jurnalist va bloger ham pul, daromad deya yo'rig'ingizga kirib ketavermaydi.

@haqiqatdaIlyos

Shokir Tursun qarashlari

10 Aug 2023 18:31

Ha, Komil aka, omon boʻlsak koʻrarmiz

@birgap

Shokir Tursun qarashlari

09 Aug 2023 17:43

Milliy oʻquv dasturi asosida yaratilgan 6, 7, 10 sinf yangi Adabiyot darsliklari Respublika bolalar kutubxonasining kitob.uz portaliga va Ziyouz portaliga ham yuklangan. Oʻqituvchilar va oʻquvchilar yuklab olib foydalanishlari, adabiyotga va metodikaga qiziquvchilar tanishib koʻrishlari mumkin.

Ziyouz portaliga, shuningdek, ijod maktablarining 11-sinfi uchun yaratilgan Adabiyot darsligi ham joylashtirilgan. Bu darslik ham Milliy oʻquv dasturi asosida ijod maktablarining xususiyatlarini hisobga olgan holda yaratilgan.

P.S. Fikrimcha, oʻtgan oʻquv yilida 10-sinf uchun yaratilgan yangi darslikdan foydalangan oʻqituvchilar bu oʻquv yilida ijod maktablarining 11-sinf darsligidan foydalanishsa (umumtaʼlim maktablariga moslashtirilgan holda), ayrim mavzular takrorlanishining oldi olinadi va izchillik taʼminlanadi.

Adabiyot 6-sinf

Adabiyot 7-sinf

Adabiyot 10-sinf

Adabiyot 11-sinf (ijod maktablari uchun) 1-qism

Adabiyot 11-sinf (ijod maktablari uchun) 2-qism

Shokir Tursun qarashlari

06 Aug 2023 13:14

Masxarabozlikni koʻryapsizmi, hokim va direktor tortishib qolyapti, jabrlanuvchi esa butkul boshqa odam. Ali bilan Vali janjallashganda Yo Ali, yo Vali jabrlanuvchi boʻladi. Hozirgi vaziyatda esa Ali bilan Vali janjallashyapti, Halil jabrlanib qolyapti. Agar hokim haq boʻlsa, nega oʻzi jabrlanuvchi sifatida koʻrsatilmagan. Bu mana shu ish butkul noqonuniy ekanini koʻrsatadi.

@birgap

Shokir Tursun qarashlari

05 Aug 2023 10:01

Bir narsani aytishim shart, hozir direktorning kimligi, oldin nima ishlar qilganining ahamiyati yoʻq. Gap hokimning noquniniy harakatlari, IIB xodimining "labbay xoʻjayin" deb hokimning noquniniy talabini bajargani, sud esa sharmandalarcha qaror qilgani haqida. Direktorning vazifasini qanchalik bajargan-bajarmaganiga alohida baho berish lozim. Bu keysga uni aralashtirmaslik kerak.

Jamoatchilik direktorni himoya qilishi kerak, trollarning unga qarshi harakatlaridagi manipulyatsiga uchmasligi lozim.

@birgap

Shokir Tursun qarashlari

04 Aug 2023 15:51

❇️ Tahrirchini endi Telegramda ishlating!

@Tahrirchi_UzBot — Tahrirchining rasmiy Telegam botini sizga taqdim etamiz!

🔄 O‘girish

Botimiz matningizni lotin yoki kirill yozuviga o‘girganda undagi formatlarni saqlab qoladi (qalin, qiya kabi). Botga nafaqat matnli, balki rasm yoki videoga ega matnli xabarlar yuborsangiz ham bo‘ladi.

Bot yordamida Word, Excel va PowerPoint fayllarini ham o‘girishingiz mumkin.

📝 Tahrirlash

Biron-bir matnni tahrirlash uchun yuborsangiz, bot imloviy xatolarni topib, ularni to‘g‘rilashda ko‘maklashadi.

Botdan foydalanish mutlaqo bepul!

@tahrirchi_uz

Shokir Tursun qarashlari

02 Aug 2023 07:57

Umumtaʼlim maktablarida yuqori sinf oʻquvchilarining qobiliyati va tanlovi asosida taʼlim jarayonlarini tashkil etishni tajriba-sinovdan oʻtkazish toʻgʻrisida Maktabgacha va maktab taʼlimi vazirining buyrugʻi chiqibdi. Buyruqdagi bir gʻalati holat (bunaqa holat koʻp) diqqatimni tortdi:

Shu paytgacha 10-sinflarda ona tili fani 2 soat oʻtilar edi. Bu buyruqqa koʻra esa matematika-fizika, kimyo-biologiya, matematika-chet tili yoʻnalishini tanlagan oʻquvchilarga ona tilining majburiy soatlari 3 soat etib belgilanibdi. Ona tili va chet tili yoʻnalishini tanlaganlarga esa oʻsha 2 soatligicha qolgan. Ammo bu yoʻnalish qoʻshimcha 3 soat ona tili oʻqiydi.

Qiziq, vazir qolgan yoʻnalishlarga qoʻshilgan 1 soatni qayerdan oldi ekan? Oʻsha qoʻshilgan 1 soatda oʻqituvchilar qaysi dastur asosida shugʻullanar ekan, chunki dastur 68 soatga moʻljallangan edi. Endi bu soatlar hajmi 102 ga yetgan.

Bu soatlar hammaga emas, tanlovni amalga oshirgan oʻquvchilarga nisbatan qoʻllanadi.

P.S.: bu buyruq yuzasidan juda koʻp savollarim bor hammasini beraman hali.

@birgap

Shokir Tursun qarashlari

01 Aug 2023 18:56

1-sinf Ona tili va oʻqish savodxonligi standartlari (bitiruvchida rivojlantirilishi lozim boʻlgan koʻnikmalar) hamda oʻquv dasturi.

Kimdir 1-sinf uchun darslik yozganda shu standartga asoslanishi shart. Dasturga asoslanish majburiy emas, dastur standartda belgilangan talablarni bajarishga xizmat qiladi xolos.

Shu standartlar talabiga javob bermaydigan darsliklardan foydalanish amaldagi qonunchilikni buzish hisoblanadi.

Agar kimdir bu standartlar asosida emas, oʻzi istagan darslikni yozsa, undan maktablarda ommaviy foydalanish uchun avval yangi standartlar tasdiqlanishi lozim.

IZOH: asosiy husnixat qoidalari deyilganda quyidagilar nazarda tutilgan:

- katta va kichik harflarni farqlash mumkin boʻlgan darajada yozish;

- harflarni bir-biridan ajratish mumkin boʻlgan koʻrinishda yozish (oʻqisa boʻladigan);

- harflarning belgilarini qoʻyish (masalan, i ning nuqtasi).

Boshqa sinflar ham tez orada e'lon qilinadi.


@birgap

Shokir Tursun qarashlari

01 Aug 2023 16:06

Koʻp kitob oʻqiydiganlar yaxshiroq tushunishini isbotlovchi bir tajriba


https://shokiryuldash.blogspot.com/2023/08/kop-kitob-oqiydiganlar-yaxshiroq.html


Bu tajriba haqida avval ham yozgan edim, yana eslatib qoʻyyapman.

@birgap

Shokir Tursun qarashlari

31 Jul 2023 16:35

Bakalavr pedagog kadrlar tayyorlashni toʻliq grantga oʻtkazish (1-qism)

Shavkat Mirziyoyev saylovoldi dasturida bakalavr pedagog kadrlar tayyorlashni toʻliq davlat grantiga oʻtkazish haqida vaʼda bergandi. Bu vaʼda amalga oshadimi yoʻqmi bilmayman. Shunisi aniqki, bu yildan unday boʻlmasa kerak, chunki “Oʻzbekiston – 2030” strategiyasining 2023-yilga moʻljallangan amaliy ishlar roʻyxatida bunday gapni koʻrmadim. Oʻzi bunday gap butun strategiya matnida ham uchramaydi.

Garchi hujjatlar hozircha bu ish amalga oshishida dalolat bermayotgan boʻlsa ham, kelinglar, amalga oshadi deb hisoblaymiz. Men mana shu vektordan qarab fikrlarimni aytmoqchiman.

Bakalavr pedagog kadrlarni toʻliq davlat puli evaziga oʻqitmoqchi ekanmiz birinchi navbatda pedagogik yoʻnalishlarga qabulni butkul qayta koʻrib chiqishimiz lozim. Oʻzbekistonda toʻliq davlat puliga oʻqitiladigan yoʻnalishlar koʻp emas (masalan, DXX va IIB akademiyalar). Ularning har bir alohida imtihon shakliga ega DXX akademiyasiga qabul qilish nizomi hamda IIB akademiyasiga qabul qilish nizomi bilan tanishib koʻrishingiz mumkin.

Yuqoridagi nizomlardan xulosa qilish mumkinki, ular talabgorlar orasidan maksimal darajada layoqatlilarini ajratib olishga urinishadi. Ammo Bilim va malakalarni baholash agentligi (sobiq DTM) oʻtkazadigan saralash imtihonlari haqida bunday deya olmaymiz. Bu imtihonlar pedagoglikka talabgorlar orasidan layoqatlilarini maksimal darajada yaxshi aniqlashga urinmaydi ham.

Demak, birinchi qilinadigan ish pedagogik yoʻnalishlarda oʻqish istagini bildirganlar orasidan layoqatlilarini saralab olishni butkul qayta koʻrib chiqish lozim. Hozircha bu qanday boʻlishi kerakligini aniq ayta olmayman, ammo amaldagidek boʻlmasligi kerakligi aniq.

@birgap

Shokir Tursun qarashlari

29 Jul 2023 15:08

Bu faqat taxmin

2023-2024-oʻquv yilida ona tili darsliklaridan birortasi yangilanmaydi. 4-sinf oʻquvchilari, katta ehtimol bilan, Milliy oʻquv dasturi asosidagi Ona tili va oʻqish savodxonligi darsligini olmaydi. Ona tili va Oʻqish nomli alohida darsliklardan oʻqiydi.

5-, 8-, 9-, 11-sinf oʻquvchilari ham avvalgi yillarda ishlatilgan ona tili darsliklaridan foydalanadi.

Oʻzgarishi mumkin boʻlganlari 1-, 2-, 3-sinflar uchun moʻljallangan Ona tili va oʻqish savodxonligi darsliklaridir. Lekin ularda katta oʻzgarish yoʻq, oʻqituvchilardan yigʻilgan maʼlumotlar asosida kichik kamchiliklar bartaraf etilgan xolos. Ammo bu sinflar ham yangilanmasligi ehtimoli yuqori.

P.S.: sarlavhaga diqqat qiling

@birgap

Shokir Tursun qarashlari

26 Jul 2023 23:45

Agentlik spetsifikatsiyani eʼlon qilishni Kembrijdan soʻraymiz debdi. Rahmat!

Menimcha, agentlik toʻgʻri xulosa chiqarib oldi. Endi keyingi yil testlaridan ancha oldin, iloji boʻlsa 10-11 oy oldin, test spetsifikatsiyasini eʼlon qilib qoʻyishsa mana shunaqa muammolar girdobiga kirib qolishmaydi.

Ubbiyev aytganidek, buning uchun Vazir Mahkamasi, prezident yoki vazirlikning qandaydir bayoni, qarori, nizomi kerak emas. Spetsifikatsiyani eʼlon qilish test oʻtkazishning qoidalaridan biri. Vazirlar Mahkamasi test oʻtkaz degan buyruq berganmi, boʻldi, spetsifikatsiyani eʼlon qilish test oʻtkazishga masʼul tashkilotning ishi boʻladi. Xuddi vazirlik 4 karra 4 16 ekani toʻgʻrisida qaror chiqarib bermaganidek, spetsifikatsiyasini eʼlon qilish boʻyicha ham qaror chiqarib berishi shart emas. Alisher aka Ubbiyev mana shuni tushunib olsalar bas.

@birgap