Бюро | Расследаванні пра Беларусь

23 Apr 2024 18:54

❗️Сябры, у нас часовыя тэхнічныя непаладкі з сайтам. Спадзяемся, што хутка ўсё будзе выпраўлена. Сайт і расследаванні могуць быць недасяжны.

UPD. Сайт зноў працуе.

Бюро | Расследаванні пра Беларусь

22 Apr 2024 12:03

Польшча, Латвія і Літва перасталі пускаць некаторыя машыны з Еўропы ў Беларусь. Гэта было зроблена, каб спыніць перапродаж люксавай тэхнікі ў Расію.

Заўтра выйдзе наша нашае расследаванне, у якім мы раскажам яшчэ пра адну катэгорыю еўрапейскіх аўтамабіляў, якая робіць касу беларускім пасярэднікам, — грузавікі. Акрамя таго, мы раскрыем сетку кампаній у Еўропе, Беларусі і Расіі, якія возяць легкавыя аўто ў абыход санкцый.

Гэты матэрыял падрыхтаваны ў партнёрстве з расійскім незалежным выданнем «Вёрстка» пры падтрымцы «КіберПартызан» і літоўскага расследавальніцкага цэнтра «Siena».

Пра гэтыя шэрыя схемы мы ўпершыню расказалі ў канцы мінулага года ў нашым расследаванні «Спонсары раскошы», ў якім мы распавялі як беларусы ганяюць у Расію люксавыя еўрапейскія аўто ў абыход санкцый.

Бюро | Расследаванні пра Беларусь

12 Apr 2024 13:08

Што ўтойвае адзін з самых паспяховых бізнэсоўцаў Беларусі Аляксей Жукаў

Жукаў – стваральнік найбуйнейшага ва Усходняй Еўропе холдынгу па выпуску ралетаў, варотаў і алюмініевых профіляў пад брэндам «Алютэх». Ён адзін з самых паспяховых бізнэсоўцаў Беларусі, які атрымаў ордэн з рук Аляксандра Лукашэнкі за ўнёсак у развіццё эканомікі.

Пасля ўвядзення жорсткіх санкцый супраць Беларусі Жукаў без лішняй агалоскі прадаў увесь свой бізнэс нямецкай групе кампаній Hörmann. Але перад гэтым ён паспеў засвяціцца ў пастаўках санкцыйных тавараў у Еўропу.

У партнёрстве з нямецкімі выданнямі Paper Trail Media і Manager Magazine, а таксама пры падтрымцы «КіберПартызан», OCCRP ID і расійскага выдання «Вёрстка», мы зрабілі расследаванне пра схемы абыходу санкцый кампаніі Алютэх.

Тут чытаць без VPN.

Бюро | Расследаванні пра Беларусь

08 Apr 2024 11:01

Як праваслаўны бізнес-холдынг Свята-Елісавецінскага манастыра пазбягае падаткаў за сваіх супрацоўнікаў.

У гэтым праваслаўным холдынгу працуе больш за паўтары тысячы супрацоўнікаў. І паводле нашых крыніц, каб пазбегнуць падаткаў за сваіх супрацоўнікаў, манастыр вядзе двайную бухгалтэрыю.

Як гэта працуе?

Ахвяраванні з’яўляюцца асноўным прыбыткам і ўласнасцю рэлігійнай арганізацыі - гэтыя грошы не абкладаюцца падаткам на прыбытак. І тут намалёўваецца цудоўная схема.

Каб не плаціць падатак, манастыр маскіруе свае даходы пад ахвяраванні.

Па сутнасці, манастыр займаецца падменаў паняткаў. Фіксаваныя кошты на свае паслугі і прадукцыю яны называюць “ахвяраваннямі”. І так пазбягаюць падаткаў.

Цалкам пра “шэрыя схемы” манастыра чытайце у нашым расследаванні “Святая бухгалтэрыя”.

Бюро | Расследаванні пра Беларусь

02 Apr 2024 11:00

Падчас працы над нашым расследаваннем пра Свята-Елісавецінскі манастыр пад выглядам кліентаў мы правялі «кантрольную закупку». І высветлілі, што ў бізнес-праектаў манастыра сапраўды няма ні тэрміналаў, ні касавых апаратаў.

Нам прапанавалі разлічыцца наяўнымі ў крамах «Манастырскі сад», «Эла» і «Крыжы і помнікі», а таксама ў гасцініцы манастыра «Дом паломнікаў».

У крамах «Эла» і «Манастырскі сад» пацвердзілі, што ў іх адсутнічае тэрмінал – аплаціць можна толькі наяўнымі. Акрамя таго, «Манастырскі сад» прапанаваў нашаму пакупніку разлічыцца за тавар праз АРІП. Аплату на яго просяць рабіць з тэгам «Ахвяраванне».

У краме «Крыжы і помнікі» тайнаму пакупніку «Бюро» разлічыцца за надмагілле з граніту рэкамендавалі наяўнымі альбо ахвяраваць гэтую суму манастыру, але, паводле слоў прадаўца, «гэта доўгая песня і зрабіць гэта даволі цяжка». Лепей аддаць кэшам або зрабіць перавод яму на карту.

Мы таксама зрабілі спробу забраняваць нумар у манастырскай гасцініцы. Жанчына на рэцэпцыі патлумачыла, што тэрмінала ў гатэлі няма: «Вы даяце грошы пасля прыезду наяўнымі ў беларускіх [рублях]. Афіцыйна мы вам чэк не дадзім. Мы можам толькі даць рахунак [фактуру], што вы ахвяравалі на манастыр – як ахвяра».

На пытанне, з чым звязаная такая палітыка гасцініцы, мы атрымалі адказ: «Ну, у нас так – як ахвяраванне на манастыр ідзе».

Падрабязней пра бізнес-холдынг Свята-Елісавецінскага манастыра чытайце ў нашым расследаванні «Святая бухгалтэрыя».

А тут можна прачытаць без VPN.

Бюро | Расследаванні пра Беларусь

27 Mar 2024 11:58

Двайная бухгалтэрыя Свята-Елісавецінскага жаночага манастыра

Падчас працы над нашым новым расследаваннем адразу некалькі былых работнікаў мінскага манастыра паведамілі «Бюро», што рэлігійная арганізацыя наўмысна заніжае падатковую нагрузку.

Заработная плата наёмнага супрацоўніка СЕМ умоўна падзяляецца на дзве часткі: 15% і 85%. 15% – «белая» зарплата. Яна афіцыйна налічаецца супрацоўніку пасля выліку з яе адлічэнняў у дзяржбюджэт.

«Грошы былі добрыя, але афіцыйна падаткам большая частка не абкладалася. Я вельмі доўга працаваў у гэтай структуры, але сабе на пенсію не зарабіў нічога», – распавяла нам адна з нашых крыніц.

Большая частка зарплаты, якую СЕМ не паказвае падатковай, – гэта «чорная» зарплата. Паводле інфармацыі нашай крыніцы, афармляецца гэтая сума па дакументах як «дабрачыннае ахвяраванне за царкоўны послух».

У размове з «Бюро» Андрэй Лемяшонак адмаўляў зарплаты ў канвертах: «Не, мы не плацім [зарплату ў канвертах]. Мы плацім афіцыйную, а калі нейкая перапрацоўка або калі чалавек зрабіў штосьці лепш – мы яму даплачваем».

А пасля нашай размовы ў сваім прамым эфіры ён адрэагаваў на нашыя пытанні, прызнаўшыся, што "я — не камерсант, прабачце, я — проста грэшны святар".

Чытайце расследаванне «Святая бухгалтэрыя» цалкам на нашым сайце.

А тут можна прачытаць без VPN.

Бюро | Расследаванні пра Беларусь

19 Mar 2024 15:48

Паважаныя чытачы, наш сайт падвергся кібератацы, нехта спрабуе яго "пакласці". Спробы ўзмацніліся пасля выхаду сённяшняга расследавання пра Свята-Елісавецінскі манастыр.

Верагодна з-за гэтага сайт будзе загружацца крыху павольней, магчымыя перабоі ў працы сайта (але мы спадзяемся, што гэтага не здарыцца).

Насуперак зламыснікам, вы можаце падтрымаць нашу працу і нашы расследаванні на Patreon.

Бюро | Расследаванні пра Беларусь

18 Mar 2024 12:05

Заўтра выходзіць наша новае расследаванне пра Свята-Елісавецінскі манастыр, іх духоўніка Андрэя Лемяшонка і пабудаваную вакол манастыра бізнес-імперыю.

Так, усё правільна, Лемяшонак і набліжаныя да яго людзі стварылі цэлую сетку кампаній пад патранажам манастыра, і бязбожна зарабляюць грошы.

І гэта той рэдкі выпадак, калі рэакцыя фігуранта расследавання з'яўляецца раней за расследаванне. На відэа — рэакцыя Лемяшонка па выніках нашай з ім размовы. Асабліва нас парадавала канцоўка пра "я — не камерсант, прабачце, я — проста грэшны святар".

Бюро | Расследаванні пра Беларусь

11 Mar 2024 11:31

Паважаныя чытачы, пакуль мы рыхтуем новае расследаванне (яно выйдзе неўзабаве) — вы можаце падтрымаць "Бюро" на Patreon. Грошы пойдуць на падтрымку рэдакцыі і нашых расследаванняў.

Што вы атрымаеце, калі нас падтрымаеце:

— Вы перш за ўсіх будзеце ведаць пра што будзе наступнае расследаванне.

— Рэдакцыйны ліст пра нашую працу, бэкстэйдж расследаванняў і цікавыя факты, якія не ўвайшлі ў расследаванні.

— Эксклюзіўныя адказы рэдакцыі на вашыя пытанні (Q&A).

Падрабязна азнаёміцца з усімі фарматамі падтрымкі можна на нашай старонцы Patreon.

Бюро | Расследаванні пра Беларусь

05 Mar 2024 11:11

Галівудскі рэжысёр Олівер Стоўн планаваў зняць фільм пра Аляксандра Лукашэнку за пяць мільёнаў долараў, каб абяліць ягоную рэпутацыю. Але пасля вайны ва Украіне адмовіўся ад гэтай ідэі.

Гэта вынікае з супольнага расследавання казахстанскага выдання “Власть” і Цэнтра па барацьбе з карупцыяй і арганізаванай злачыннасцю OCCRP.

Журналісты атрымалі шматлікія дакументы, якія раскрываюць планы дакументаліста Ігара Лапацёнка. Ён вядомы тым, што разам з галівудскім рэжысёрам і сцэнарыстам Оліверам Стоўнам выпусціў васьмісерыйны фільм пра казахстанскага лідэра Нурсултана Назарбаева. Лапацёнак спадзяваўся завабіць аўтакратаў абяцаннямі павысіць іх рэпутацыю на сусветнай арэне.

У адной з прэзентацый прапануецца “паказаць шырокай аўдыторыі драматычную гісторыю сучаснай Беларусі і яе лідэра ў момант, калі "ўвага ўсяго свету была засяроджана" на краіне".

«Мы, стваральнікі фільма, верым у мудрасць і паслядоўнасць дзеянняў Аляксандра Рыгоравіча Лукашэнкі», — абвяшчае дакумент, на вокладцы якога партрэты Лукашэнкі і Стоўна.

Карціна Лапацёнка пра Беларусь была на стадыі прадпракшэна, калі пачалася поўнамаштабная вайна ва Украіне.

Мяркуючы па дакументах, якія трапілі да журналістаў, ужо былі запланаваныя здымкі ў Беларусі: каманда павінна была наведаць шэраг лакацый, у тым ліку дом, дзе вырас Лукашэнка, і малочны завод. На кожным аб'екце з Лукашэнкам абмеркавалі б шэраг пытанняў.

Бюджэт фільма — 5 мільёнаў долараў. Працягласць — 120 хвілін + чатыры гадзінных эпізоды для тэлеканала.

Але, відаць, планы змяніліся пасля пачатку поўнамаштабнага расійскага ўварвання ва Украіну ў лютым 2022 года. Стоўн публічна асудзіў вайну і сказаў, што Расея здзейсніла «памылку», адзначыўшы пры гэтым, што ЗША «справакавалі» Пуціна.

«На жаль, [беларускі] праект на паўзе з-за адмовы Олівера. Усе спробы знайсці новага інтэрв'юера праваліліся з-за вайны ва Украіне (ніхто не згаджаецца)”, — напісаў адзін з членаў каманды Лапацёнка ў чэрвені таго года.

Цалкам пачытаць расследаванне можна па спасылцы

Бюро | Расследаванні пра Беларусь

01 Mar 2024 10:04

Хотите уметь видеть в темноте и читать между строк?

Филин – это аналитический канал наших друзей, который объясняет глубинные процессы, происходящие внутри Беларуси и вокруг нее.

Здесь вы найдете экспертные мнения и авторскую аналитику без информационного шума, только на самые важные темы.

🦉В наше время глубокое понимание происходящего – это важнейшее преимущество, которое позволяет принимать правильные решения не только политикам или экспертам, но и всем думающим людям.

Мы уже читаем, рекомендуем подписаться и вам!

Бюро | Расследаванні пра Беларусь

26 Feb 2024 11:22

Эксперты: Праз Беларусь праходзіць траціна ад ценявога экспарту ў Расію

Беларусь з’яўляецца своеасаблівымі варотамі на шляху санкцыйных тавараў з Еўропы ў Расію. Паводле звестак кансалтынгавай арганізацыі Corisk, у цэлым на нашу краіну прыпадае прыкладна траціна ад ценявога экспарту ў Расію – больш як 10 мільярдаў еўра ў 2022–2023 гадах.

Для абыходу санкцый часта выкарыстоўваецца схема рээкспарту, калі тавар спачатку легальна завозяць у Беларусь, а потым перапрадаюць у Расію. Паводле падлікаў Corisk, ёсць больш за тры тысячы тавараў, якія нельга экспартаваць у Расію, але можна спакойна прадаць у Беларусь.

«Вельмі важна рабіць захады супраць пасярэднікаў, якія спрыяюць абыходу санкцый. Некаторыя такія пасярэднікі гандлююць вялікімі аб’ёмамі. Вядома, яны могуць адкрыць новыя кампаніі, каб весці той самы бізнэс. Але абмежавальныя захады супраць іх істотна павялічваюць кошт бізнэсу для абыходу санкцый», – лічыць старшы эканаміст Кіеўскай школы эканомікі Беньямін Хільгеншток

На гэтым тыдні мы выпусцілі расследаванне «Крывавыя пасярэднікі» (чытаць без VPN) пра тое, як беларускія бізнэсоўцы дапамагалі абсталёўваць расійскія ваенныя прадпрыемствы ў абыход санкцый. Яны выкарыстоўвалі схему “ілжывага транзіту”. Згодна з дакументамі сучаснае абсталяванне для вытворчасці мікрасхем ішло ў Казахстан, але ў дарозе яго перанакіроўвалі ў Расію.

Цалкам меркаванне экспертаў вы можаце прачытаць на нашым сайце.
А тут без VPN, калі вы ў Беларусі.

Бюро | Расследаванні пра Беларусь

21 Feb 2024 12:02

Нашае новае расследаванне! Як беларусы дапамагалі абсталёўваць расійскую вайсковую машыну ў абыход міжнародных санкцый?

Падчас працы над нашым сумесным расследаваннем з @OCCRP_Rus і @svobodnieslova мы высветлілі, што ў паставак сучаснага абсталявання для расійскай ваеннай прамысловасці — беларускія карані.

Міжнародныя санкцыі павінны былі аслабіць ваенныя магчымасці Крамля. Але сучасная тэхніка паступае ў Расію абыходнымі шляхамі.

Як гэта працуе. Праз кампаніі ў Польшчы, Германіі, Беларусі, і Казахстане, частка з якіх таксама належыла ў тым ліку і беларускім уладам, закуплялася неабходнае абставляванне. Якое потым пастаўлялася ў Расію. Усё гэта ў абыход міжнародных санкцыяў.

Згодна з мытнымі дадзенымі, летась Расія ўвезла толькі праз Беларусь тавараў падвойнага прызначэння з высокай рызыкай выкарыстання ў ваеннай прамысловасці на 27 мільёнаў долараў.

Цалкам чытайце ў нашым новым расследаванні «Крывавыя пасярэднікі».
Тут чытаць без VPN.

Бюро | Расследаванні пра Беларусь

13 Feb 2024 12:17

Каля паўмільёна рублёў толькі на закупы. Колькі бюджэтных сродкаў атрымоўвае і траціць прыватная гімназія Ірыны Абельскай?

У 2020 годзе ў Мінску запрацавала "Мінская міжнародная гімназія" — прыватная школа, заснаваная Ірынай Абельскай, маці Мікалая Лукашэнкі і палюбоўніцай Аляксандра Лукашэнкі. Школу пабудаваў за свае сродкі расійскі алігарх Мікалай Гуцарыеў. Падчас будаўніцтва ён заяўляў, што плануе ўкласці ў школу каля 12 мільёнаў долараў.

У адрозненне ад іншых прыватных школ "Мінская міжнародная гімназія" з самага моманту заснавання атрымлівае бюджэтныя грошы. Журналісты @buroBY падлічылі, што з 2020 года школа толькі на закупы патраціла каля паўмільёна рублёў бюджэтных сродкаў.

Школа закупляе на іх ноўтбукі, планшэты, музычны цэнтр, прынтары, паслугі па ўборцы тэрыторый, школьнае харчаванне для дзяцей, а таксама навучальныя матэрыялы і сродкі навучання. Таксама школа Абельскай вырашыла прыкупіць ідэалагічнай літаратуры — кнігі і плакаты "Генацыд беларускага народа", "Хатынь", "Свяшчэнная памяць Вялікай Перамогі" і іншае. Пра гэта сведчыць адзін з нядаўніх тэндараў, абвешчаных гімназіяй..

Але агульная сума ўкладзеных бюджэтных сродкаў у гімназію можа быць нашмат большай. У справаздачах гімназіі з 2020 па 2022 гады пазначаецца, што яна за тры гады атрымала 5 мільёнаў рублёў "мэтавага фінансавання".

Вялікія бюджэтныя ўкладанні ў гэтую гімназію не здзіўляюць. У расследаваннях БРЦ і "Белсата" расказвалася, што ў школе вучацца дзеці "беларускіх элітаў" — сілавікоў, звязаных з уладай бізнэсоўцаў, высокапастаўленых чыноўнікаў і набліжаных да сям'і Лукашэнкі людзей.

Бюро | Расследаванні пра Беларусь

30 Jan 2024 12:30

Дзмітрый Шаўцоў не адзіны супрацоўнік Беларускага Чырвонага Крыжа, які любіць ездзіць на акупаваныя Расіяй тэрыторыі.

Паводле інфармацыі «Бюро», як мінімум адзін абласны кіраўнік БЧК з'ездзіў у адпачынак у Крым падчас поўнамаштабнага ўварвання Расіі ва Украіну.

Кіраўніца Гродзенскай абласной арганізацыі Наталля Талкачова ў ліпені 2022 года наведала Крым. І гэта была не «працоўная» паездка, як у Шаўцова.

У сваім акаўнце ў Facebook яна падзялілася фатаграфіямі з адпачынку і відэа, як яны едуць па Крымскім мосце. (Гэтая спасылка адкрыецца і без VPN)

Дзякуючы атрыманым ад @cpartisans дадзеным мы можам з упэўненасцю сказаць, што гэта была не «гуманітарная місія». Талкачова ездзіла ў Крым адпачываць, узяўшы на гэтыя даты водпуск.

Мы звярнуліся да Талкачовай па каментар, але яна не адказала на нашыя званкі.

Пра кіраўніцу Гродзенскага БЧК і яе цесныя сувязі з Дзмітрыем Шаўцовым мы расказвалі ў нашым расследаванні «Цёмныя бакі Беларускага Чырвонага Крыжа». (Без VPN)

Нагадаем, што з-за паездкі Дзмітрыя Шаўцова на акупаваныя Расіяй тэрыторыі Украіны было прыпыненае сяброўства Беларускага Чырвонага Крыжа ў Міжнароднай федэрацыі Чырвонага Крыжа і Чырвонага Паўмесяца. З-за гэтага БЧК страціў амаль усё сваё міжнародне фінансаванне. (Без VPN)

Бюро | Расследаванні пра Беларусь

23 Apr 2024 11:01

У нашым новым расследаванні «Truck Dealers» мы рассказваем як падсанкцыйныя еўрапейскія грузавікі ў Расію возяць дзясяткі беларускіх кампаній.

Дзякуючы хітрым схемам у 2023 годзе з Беларусі ў Расію пастаўленыя больш як 600 цягачоў на 60 мільёнаў долараў.

У тройку лідараў увайшлі «Белшынгандальсэрвіс», «Аўтабай Лізінг» і «НМП Лагістык». Яны падзялілі між сабой амаль 60% шэрага аўтарынку, што істотна палепшыла іх дабрабыт.

Сярод папулярных аўтамабільных брэндаў – Volvo, Scania, Mercedes-Benz, DAF, MAN, Renault. Краінай паходжання грузавікоў пазначаныя Швецыя, Бельгія, Нідэрланды, Францыя, Германія, Польшча.

Чытайце расследванне «Truck Dealers» цалкам на нашым сайце.

Чытаць без VPN.

Бюро | Расследаванні пра Беларусь

15 Apr 2024 12:01

Дарагія падпісчыкі, пакуль мы рыхтуем для новае расследаванне — хочам нагадаць вам пра што мы пісалі раней.

■ Расследаванне «Спонсары раскошы». Як беларусы ганяюць у Расію люксавыя еўрапейскія аўто ў абыход санкцый.

■ Расследаванне “Цемные бакі Беларускага Чырвонага Крыжа” . Як кіраўніцтва самай вялікай грамадскай арганізацыі шыкуе на грошы беларусаў і міжнародныя гранты.

■ Расследаванне “Крывавыя пасярэднікі“. Як беларускія кампаніі дапамагалі абсталёўваць расійскую ваенную прамысловасць у абыход санкцый.

■ Расследаванне «Святая бухгалтэрыя». Як Свята-Елісавецінскі жаночы манастыр ператварыўся ў сапраўдны бізнэс-холдынг.

■ Расследаванне «Таемныя здзелкі «Алютэха». Што ўтойвае адзін з самых паспяховых бізнэсоўцаў Беларусі Аляксей Жукаў.

Таксама ўсе нашыя тэксты можна чытаць без VPN праз сайт-люстэрка.

Калі вы хочаце падтрымаць нашую працу — вы можаце стаць нашым падпісчыкам на Patreon.

Бюро | Расследаванні пра Беларусь

10 Apr 2024 12:01

Вельмі салодкія справы. Як Сяргей Цяцерын узяў у свае рукі пастаўкі топавых ласункаў у Беларусь.

Пасля працяглай адсутнасці ў Беларусь вярнуліся вафлі Kinder Bueno. Заўважыў гэта блогер Какабай, пра што паспяшаўся распавесці сваёй аўдыторыі. «Бюро» высветліла, што слодыч у беларускія крамы пастаўляе наш стары знаёмец – сябар Аляксандра Лукашэнкі, бізнэсовец Сяргей Цяцерын.

Пасля ўвядзення санкцый ЕС Лукашэнка ў адказ забараніў увозіць у Беларусь харчовыя прадукты з «недружалюбных краін». У снежні 2023 года ўрад Беларусі працягнуў гэтую забарону да канца 2024 года. Але выключэннем стаў бізнэс Сяргея Цяцерына.

Мы вырашылі паглядзець, якія вядомыя брэнды бізнэсовец і напарнік Лукашэнкі ў колцы дроваў Сяргей Цяцерын яшчэ завозіць у Беларусь.

На выявах зверху вы можаце ўбачыць што мы знайшлі. Тут і паста Nutella, і разнастайныя гатункі Kinder, шакаладкі Schogetten, Ritter Sport, чыпсы Pringles ды іншае.

Цалкам чытайце на нашым сайце.

А тут чытаць без VPN.

Бюро | Расследаванні пра Беларусь

04 Apr 2024 11:02

Курыныя лапкі Шэймана. Як правая рука Лукашэнкі зарабляе мільёны на пастаўках «далікатэсаў» у Азію

У бізнэс-імперыі Віктара Шэймана з’явілася новая кампанія – ЗАТ «ГБК – Шаўковы шлях». Гэтая фірма аказалася вельмі прыбытковай – за два апошнія гады яна выплаціла сваім акцыянерам 33,5 мільёна рублёў дывідэндаў.

Кампанія з’яўляецца лагістычным хабам, асноўная мэта якога – экспарт мясной прадукцыі і субпрадуктаў у Кітай і краіны Паўднёва-Усходняй Азіі. Напрыклад, курыныя лапкі кампанія закупляе ва Узбекістане, а потым перапрадае далей у іншыя краіны.

Дырэктарка «ГБК – Шаўковы шлях» Таццяна Аношка – былая кіраўніца іншай шэйманаўскай фірмы «Глобалкастам». Яна была заснаваная ў 2015-м – праз год пасля таго, як Расія забараніла імпарт харчовых прадуктаў з заходніх краін у адказ на санкцыі, і актыўна займалася пастаўкамі «санкцыёнкі» ў Расію.

Сайт «ГБК – Шаўковы шлях» быў зарэгістраваны ў 2021 годзе і належыць яшчэ адной шэйманаўскай кампаніі «Глобалкастам-менеджмент».

Кампанія «ГБК – Шаўковы шлях» за 2023 год атрымала выручку ў 237 мільёнаў рублёў. За год да таго выручка кампаніі склала 122 мільёны рублёў.

Чысты прыбытак кампаніі пасля падаткаў і іншых выплат у 2023 годзе склаў 5,7 мільёна рублёў, а ў 2022 годзе – 2,6 мільёна рублёў.

Калі вы ведаеце падрабязнасці пра дзейнасць гэтай кампаніі – пішыце нам у тэлеграм або на нашу пошту buro4by@proton.me.

Чытаць навіну на сайце.

А тут чытаць без VPN.

Бюро | Расследаванні пра Беларусь

28 Mar 2024 15:10

Целаахоўнік Лукашэнкі ўзначаліў прыватную ахоўную кампанію «Гардсэрвіс», якая звязана з Віктарам Шэйманам

Адзіную ў Беларусі прыватную ахоўную кампанію «Гардсэрвіс» са спецдазволам на абыходжанне са зброяй узначаліў супрацоўнік службы бяспекі Лукашэнкі – Юрый Альшэўскі. Дзякуючы @cpartisans мы змаглі даведацца, што ён каля 20 гадоў працуе целаахоўнікам Аляксандра Лукашэнкі. У тым ліку суправаджаў яго ў замежных камандзіроўках – у 2017 годзе ў Індыю, у 2018 годзе ў Кітай, а ў 2019-м у Туркменістан.

Альшэўскі ўжо трэці дырэктар «Гардсэрвіса» з 2020 года. Раней кампанію ўзначальвалі Яўген Чанаў і Уладзімір Арэх. Менавіта праз асобу Чанава выданню @euroradio ўдалося выявіць сувязь паміж «Гардсэрвісам», кіраўніцтвам спраў Лукашэнкі і найбліжэйшым ягоным паплечнікам Віктарам Шэйманам.

Кампанія «Гардсэрвіс» адзіная ў Беларусі «прыватная» ахоўная арганізацыя, якая мае спецыяльны дазвол на набыццё, захоўванне і перадачу сваім супрацоўнікам цывільнай і службовай зброі. Гэты дазвол кампанія атрымала дзякуючы асобнаму ўказу Аляксандра Лукашэнкі ў чэрвені 2020 года.

Пра новага дырэктара "Гардсэрвіс" і яго жонку, якая нядаўна стала дэпутаткай, чытайце на нашым сайце.

А тут без VPN.

Бюро | Расследаванні пра Беларусь

21 Mar 2024 11:05

Вы не чакалі, а ў нас ужо новае расследаванне! Гэтым разам пра міжнародную кампанію з беларускімі каранямі — “Алютэх”.

Яе ўладальнік Аляксей Жукаў – адзін з самых паспяховых бізнэсоўцаў Беларусі, які атрымаў ордэн з рук Аляксандра Лукашэнкі за ўнёсак у развіццё эканомікі.

Жукаў стварыў найбуйнейшы ва Усходняй Еўропе холдынг па выпуску ралетаў, варотаў і алюмініевых профіляў пад брэндам «Алютэх».

Пасля ўвядзення жорсткіх санкцый супраць Беларусі Жукаў без лішняй агалоскі прадаў увесь свой бізнэс нямецкай групе кампаній Hörmann. Але перад гэтым ён паспеў засвяціцца ў пастаўках санкцыйных тавараў у Еўропу.

Чытайце наша новае расследаванне «Таемныя здзелкі «Алютэха» пра схемы абыходу санкцый, якое мы зрабілі ў партнёрстве з нямецкімі выданнямі Paper Trail Media і Manager Magazine, а таксама пры падтрымцы @cpartisans, OCCRP ID і расійскага выдання «Вёрстка» (@svobodnieslova).

Чытаць расследаванне без VPN

Вы можаце падтрымаць нашую працу і расследаванні падпісаўшыся на наш Patreon.

Бюро | Расследаванні пра Беларусь

19 Mar 2024 12:56

Святая бухгалтэрыя. Бізнэс-холдынг Свята-Елісавецінскага манастыра.

Апошнім часам Свята-Елісавецінскі жаночы манастыр (СЕМ) прываблівае ўвагу беларусаў сваёй неадназначнай дзейнасцю. Яго кіраўнік Андрэй Лемяшонак падтрымаў масавыя рэпрэсіі супраць грамадзянскай супольнасці ў 2020 годзе, а з пачаткам нападу Расіі на Украіну манастыр заняўся адпраўкай дапамогі расійскім салдатам.

Мы вырашылі прыгледзецца да гэтай арганізацыі і знайшлі цэлы “праваслаўны холдынг”.

Чытайце наша новае расследаванне, у якім мы раскажам, паводле якіх законаў жыве гэтая дзяржава ў дзяржаве, чые інтарэсы абслугоўвае, дзякуючы каму зарабляе на шэрых схемах мільёны долараў. І як у гэтую карціну ўпісаныя сімпатыі і атачэнне сям’і Лукашэнкі.

Чытаць праз люстэрка без VPN.

Дзякуй дапамогу ў падрыхтоўцы гэтага матэрыялу @christianvision і @cpartisans

Бюро | Расследаванні пра Беларусь

14 Mar 2024 15:43

Нашае расследаванне "Крывавыя пасярэднікі" пра тое, як беларускія кампаніі пастаўляюць абсталяванне для расійскага ВПК у абыход санкцый — увайшло ў лютаўскую падборку лепшых расследаванняў з Беларусі, Украіны, Узбекістана і Расіі па версіі Global Investigative Journalism Network (GIJN).

Пра нашае ды іншыя расследаванні можна прачытаць у рассылцы GIJN.

Бюро | Расследаванні пра Беларусь

06 Mar 2024 13:02

Беларуская кампанія «Тэфіда» дапамагае Расіі абыходзіць заходнія санкцыі. Згодна з мытнымі дадзенымі, з сакавіка па жнівень 2023 года «Тэфіда» паставіла ў Расію абсталяванне на 5 мільёнаў долараў.

Хто ж стаіць за гэтымі пастаўшчыкамі абсталявання? Кампаніяй валодае беларуска Марына Космач, а дырэктар яе брат – Аляксандр Шыбко.

Марына Космач пракаментавала нам, што не ведае чым займаецца кампанія, бо яна намінальны ўладальнік. Бізнэсам кіруе яе брат. Аляксандр пацвердзіў нам што кампанія пастаўляла ў Расію абсталяванне. Але ён лічыць, што яны не дапамагалі абыходзіць санкцыі.

Падрабязней пра тое, як беларускія кампаніі дапамагаюць Расіі абыходзіць заходнія санкцыі чытайце ў нашым расследаванні «Крывавыя пасярэднікі».

Бюро | Расследаванні пра Беларусь

01 Mar 2024 12:03

У 2021 і 2022 гадах кампаніі з групы «ОСТЕК» увезлі ў Расію абсталяванне для вытворчасці паўправаднікоў і мікрасхем коштам больш за 20 мільёнаў долараў. З якіх 8 мільёнаў долараў — пасля пачатку поўнамаштабнага ўварвання Расіі ва Украіну. Такое абсталяванне можа выкарыстоўвацца ў ваеннай прамысловасці.

Краінамі яго паходжання ў мытных дэкларацыях пазначаны Японія, Паўднёвая Карэя, Сінгапур, ЗША і краіны ЕС.

З 2022 па 2023 санкцыі сталі абмяжоўваць экспарт тавараў падвойнага прызначэння ў Расію. Пад санкцыі трапіла і група кампаній «ОСТЕК» і яе бенефіцыяры Аляксандр Разаронаў і Вадзім Гаршын.

У чорны спіс патрапілі таксама Inter-Trans, BMA Spedition і іх бенефіцыяр Яўген Касцюк, як еўрапейскія саўдзельнікі групы кампаній «ОСТЕК». Яны ажыццявілі сотні паставак электронных кампанентаў і іншых тавараў, прызначаных для групы кампаній «ОСТЕК», у тым ліку з пачатку расійскага ўварвання ва Украіну.

Пры гэтым, як мы высветлілі дзякуючы OCCRP, пасля ўвядзення амерыканскіх санкцый нямецкая кампанія BMA Spedition прадбачліва змяніла ўладальнікаў. Яўген Касцюк перадаў сваю долю жонцы і дачцэ, а дзяржаўная кампанія «БелМагістральАўтаТранс» выйшла з ліку ўладальнікаў.

Але, па сутнасці, год да ўвядзення маштабных санкцый, пакуль ішла вайна ва Украіне, беларускі ўрад праз «БелМагістральАўтаТранс» і беларус Яўген Касцюк забяспечвалі Расію тэхнікай для веннай прамысловасці.

Чытайце падрабязнее як беларусы дапамагалі абсталёўваць расійскую вайсковую машыну ў абыход санкцый ў нaшым расследаванні «Крывавыя пасярэднікі» (чытаць без VPN)

Бюро | Расследаванні пра Беларусь

26 Feb 2024 18:29

У Беларусі новы вытворца цыгарэт. Ён звязаны з Паўлам Тапузідзісам і бізнес-партнёрам сыноў Алексіна і Чыжа.

Новы вытворца — кампанія "Сентоні ПРА" была створана ў снежні 2023 года. Паводле дадзеных з базы юрыдычных асоб — кампаніяй валодаюць Сяргей Карповіч і ТАА "Буд-АнДзi"

Сяргей Карповіч — супрацоўнік тапузідыўскага "Тытунь-Інвеста". Раней ён ужо быў саўладальнікам іншых звязаных з бізнесменам кампаній. У сваіх сацсетках ён не хавае, што супрацоўнік кампаніі Тапузідзіса.

Дарэчы, "Тытунь-Інвест" і яе ўладальнікі Павел Тапузідзіс і Віктар Пятровіч знаходзяцца пад санкцыямі ЗША за сувязі з Аляксандрам Лукашэнкам.

Кампанія "Буд-АнДзi" належыць Андрэю Піскарову. І вось так супадзенне — пра Андрэя мы зусім нядаўна расказвалі ў нашым расследаванні пра тое, як беларусы ганяюць у Расію люксавыя еўрапейскія аўто ў абыход санкцый — "Спонсары раскошы".

Піскароў працаваў на буйнога бізнесмена Юрыя Чыжа, а потым быў бізнес-партнёрам Сяргея Чыжа і Дзмітрыя Алексіна. Першы — сын Юрыя Чыжа, другі — іншага ўплывовага бізнесмена Аляксея Алексіна, які трапіў пад заходнія санкцыі як "кашалёк" Лукашэнкі.

Бюро | Расследаванні пра Беларусь

23 Feb 2024 11:23

Беларускі Чырвоны Крыж схлусіў пра тое, што больш не будзе засядаць у выбарчых камісіях. І зноў парушыў прынцыпы Міжнароднага руху Чырвонага Крыжа і Чырвонага Паўмесяца — незалежнасць і нейтральнасць.

У распараджэнні «Бюро» аказаўся афіцыйны адказ Беларускага Чырвонага Крыжа пра тое, што пасля ўваходжання ў сілу новага закона аб БТЧК у лістападзе 2020 года, арганізацыя не будзе браць удзелу ў выбарчых працэсах (выбарах на розных узроўнях). Выявілася, што рэдакцыя закона, якая дзейнічала з 2011 года, не ўтрымлівала абмежаванняў адносна ўдзелу БТЧК у выбарах.

У новай рэдакцыі закона дадалі артыкул пра тое, што арганізацыя абавязаная кіравацца не толькі законамі Беларусі, але і статутамі Міжнароднага руху Чырвонага Крыжа і Чырвонага Паўмесяца і іншымі дакументамі. Тым самым яны не могуць удзельнічаць у выбарчых працэсах.

25 лютага ў Беларусі будзе праходзіць “Адзіны дзень галасавання”, на якім можна паставіць птушку за кандыдатаў у дэпутаты парламента і мясцовых саветаў. І мы знайшлі, што як мінімум у трох выбарчых акругах у спісах камісій знаходзяцца супрацоўнікі БТЧК, гэта:

— Бабруйска-Першамайская выбарчая акруга № 79
— Быхаўская выбарчая акруга № 81
— Крычаўская выбарчая акруга № 83

Дзеючы генеральны сакратар Дзмітрый Шаўцоў, дарэчы, ізноў ідзе ў дэпутаты па адной з мінскіх акруг. Верагодна, улады хочуць перавесці скандальнага кіраўніка БТЧК на новае месца, каб замяніць яго на больш «чыстую» асобу.

Раней Беларускае таварыства Чырвонага Крыжа ўжо абвінавачвалі ў датычнасці да масавых фальсіфікацый. Напрыклад, на прэзідэнцкіх выбарах у 2020 годзе. Паводле звестак незалежных назіральнікаў, гуманітарная арганізацыя, якая не мае права займацца палітыкай, прыцягнула тысячы людзей для працы ў выбарчых камісіях. На якіх былі зафіксаваны фальсіфікацыі.

Чытайце навіну цалкам на нашым сайце. А тут без VPN.

Больш падрабязна пра дзейнасць БТЧК у Беларусі мы распавялі у нашым расследаванні “Цёмныя бакі Беларускага Чырвонага Крыжа”. Тут можна прачытаць без VPN.

Бюро | Расследаванні пра Беларусь

20 Feb 2024 12:01

Расія працягвае масіраваныя абстрэлы Украіны. Міжнародныя санкцыі павінны былі аслабіць ваенны патэнцыял Крамля. Але сучасная тэхніка працягвае паступаць у Расію абыходнымі шляхамі.

У сумесным расследаванні «Бюро», расійскага выдання «Вёрстка» і Цэнтра па даследаванні карупцыі і арганізаванай злачыннасці (OCCRP) мы раскажам, як заходняе абсталяванне для ваеннай прамысловасці трапляе ў Расію ў абыход санкцый і хто з беларусаў стаіць за гэтым.

Пра гэта ды іншае мы распавядзем у нашым новым расследаванні, якое выйдзе заўтра.

Бюро | Расследаванні пра Беларусь

02 Feb 2024 15:59

Паважаныя падпісчыкі, мы гэтага чакалі і здарылася гэта вельмі-вельмі хутка — улады Беларусі прызналі нас "экстрэмістамі".

31 студзеня суд Чыгуначнага раёна Гомеля прызнаў сацсеткі і сайт @buroBY "экстрэмісцкімі матэрыяламі".

Заяву "Бюро" на гэты конт вы можаце прачытаць на нашым сайце. (Без VPN)

Бюро | Расследаванні пра Беларусь

23 Jan 2024 12:20

Дарагія падпісчыкі, пакуль мы рыхтуем новае расследаванне, хочам расказаць вам пра тое, што ў нас ёсць Patreon.

Пры жаданні вы можаце падтрымаць наc на гэтай платформе. Грошы пойдуць на падтрымку рэдакцыі і нашыя расследаванні.

Ёсць варыянты падтрымкі, пры якіх вы будзеце перш за ўсіх ведаць пра што будзе наступнае расследаванне.

Таксама ёсць варыянты, пры якіх вы будзеце атрымліваць ад нас рэдакцыйны ліст пра нашую працу і цікавыя факты, якія не ўвайшлі ў расследаванні.

І нарэшце, ёсць варыянт у якім мы прапануем вам (акрамя ўсяго астатняга) спецыяльны фармат — эксклюзіўныя адказы рэдакцыі на вашыя пытанні (Q&A).

Падрабязна азнаёміцца з усімі фарматамі падтрымкі можна на нашай старонцы Patreon.