Telegram-канал dailyworld - Dailyworldimage: Unsorted

Dailyworldimage

22 Dec 2021 14:41

چون نیک بنگری....
برای همه عکاسان و بخصوص عکاسانی که در حوزه عکاسی مطبوعاتی یا مستند فعالیت یا مطالعه می‌کنند، اسم «کوین کارتر» نام آشنای است و کمتر عکاسی را می‌توان یافت که با شنیدن خبری از قحطی و گرسنگی یاد عکسی از «کارتر» با عنوان «کودک و کرکس» نیفتند. عکسی که به نمادی از گرسنگی و فقر تبدیل و جایزه معتبر پولیتزر را برای عکاسش به ارمغان آورد. اینها صرفا جنبه عیان این عکس است ولی در پس این جوایز و تحصین‌ها، عکاسش را به دامن خودکشی سپرد. سرنوشت این عکس و این عکاس به خاطر شهرت گسترده‌ای که داشت در اذهان عمومی به عنوان بخشی از ترومای ایجاد شده تحت سلطه افکار عمومی باقی مانده است. فشارهای روحی و روانی زیادی که بعد از انتشار این عکس به «کارتر» وارد شد، باعث شد که در ۲۷ ژوئیه ۱۹۹۴ و تنها بعد از چند روز از دریافت با ارزشترین جایزه عکاسی جهان، دست به خودکشی بزند.
نمونه‌های زیادی از این دست خودکشی‌ها در طول تاریخ معاصر ایران و جهان وجود دارد که به واسطه انتقادهای گسترده و تحت فشار قرار دادن شخص، او را به دامان خودکشی کشانده یا دچار چنان آسیب سهمگینی کرده که تا سال‌ها بعد، اثراتش با فرد مورد تهاجم قرار گرفته، باقی مانده است.
مرور سرنوشت زهرا امیرابراهیمی، احمدرضا شرفی، آزاده نامداری و ده‌ها مورد مشابه نشان می‌دهد که یا گوشه‌نشین شده‌اند و یا ترک وطن کرده‌اند و یا به خودکشی به عنون تنها راه نجات ختم شده است.
در چند روز اخیر ویدیویی از یلدا معیری، عکاس نام آشنای ایرانی منتشر شده که در حال صحبت با مادری افغانستانی درباره فروش کودک خود است. موضوعی به غایت دردناک و آزاردهنده که روح هر بیننده‌ای را خراش داده و دلش را به درد می‌آورد. مادری که برای زنده ماندن، کودک خود را حراج کرده و یلدا به عنوان یک زن و به عنوان یک فعال رسانه‌ای با سابقه، اقدام به ثبت و اطلاع‌رسانی در باره شرایط حاکم بر جامعه افغانستان و به خصوص شرایط زنان افغانستانی کرده است. اما استفاده از چند کلمه در بخشی از این ویدیو باعث شد که بعد از انتشار، این عکاس در شبکه‌های اجتماعی مورد هجمه قرار گیرد و حتی برخی بدون اطلاع از قوانین و اختیارات انجمن‌ها، انجمن صنفی عکاسان مطبوعاتی را تشویق به اخراج و لغو عضویت معیری از این انجمن کنند. قطعا خانم معیری با سابقه‌ی فعالیتی که در رسانه دارد به بار معنایی کلمات آگاه است و به طور قطع می‌داند که استفاده از چه کلمات و بیان چه مواردی می‌تواند به کار و فعالیت او آسیب برساند ولی آنچه در این مورد مهم است دقت به مکان و زمان و احیانا فشاری روحی حاصل از بودن در موقعیتی است که شاهد فروش یک کودک از سوی مادر خود است را نباید نادیده گرفت. اتفاقی که برای همه فعالان رسانه‌ای می تواند حادث شود. اما مساله مهم، نحوه برخورد با این موضوع بود. چرا که اکثر افرادی که عکس العمل های تندی به ویدیو نشان دادند از اهالی رسانه و عکاس بودند و خانم معیری را می‌شناختند و قطعا در موقعیت‌های مشابه بوده یا ادبیات مشابه استفاده کرده و از شرایط موقعیت و ادبیات مورد استفاده در آن آگاه بوده و هستند. به نظر می‌رسد تماس با خانم معیری و گلایه یا تذکر بخاطر بار معنایی کلمات استفاده شده، می‌توانست بسیار موثرتر از برگزاری لایوهای اینستاگرامی و استوری و پست باشد و یا در کنار برگزاری لایو و نگارش متن‌های اعتراضی حداقل به شرایط آن مادر نیازمند و سرنوشت کودک هم اشاره‌هایی می‌کردند و جایگاه اعتراض را به استفاده از حروف «ی.م» و بغض تنزل نمی‌دانند. باید این نکته را هم در نظر داشت که اصل داستان که همان اوضاع وخیم انسانی در افغانستان است در پس این هجمه و ولعی که افراد برای دیده شدن یا اظهار نظر در شبکه‌های اجتماعی داشتند، فراموش شد و کسی سراغی از سرنوشت آن کودک نگرفت. ولعی که متاسفانه و با توجه به پتانسیل فضای اینترنتی و شبکه‌های اجتماعی در جهت دیده شدن، سیری ندارد.
به هر حال باید امیدوار بود که بیشتر با هم صحبت کنیم و مو سفیدها و عکاسان با سابقه‌تر در چنین شرایطی حضور پر رنگ‌تری داشته باشند و اجازه ندهند که اصل داستان فراموش شود.