2128
دژنپشت، کتابخانه کهن سرزمین پارس به روزگار پارت‌ها دهلیز نوشته‌های تاریخی #محمود_فاضلی_بیرجندی نشانی در اینستاگرام: mahmudfazelibirjandi
.
یادآوری
"تذکره اربیل"
چاپ دوم
۲۱ دی ۱۴۰۳
#محمود_فاضلی_بیرجندی
از دیباچه مترجم بر چاپ دوم
چاپ نخست این ترجمه به قلم این نگارنده، سال ۱۳۹۰ انتشار یافت و با استقبال اهل فرهنگ و اهل تاریخ روبه‌رو شد. استاد سیروس علی‌نژاد در مقاله‌ای در نشریه #بخارا، از ترجمه و مترجم به مهر یاد کردند.
تذکره اربیل، منبعی است از روزگار باستان و زندگی‌نامه‌هایی است از بیست کشیش و مطران بزرگ مسیحی، که به نیمه دوم شاهنشاهی اشکانیان و نیمه نخست شاهنشاهی ساسانی می‌بودند. در این کتاب به آگاهی‌های ارزنده از روابط شاهنشاهان ایران و امپراتوران روم می‌رسیم. هم کتابی است که در تاریخ ادیان ایران جایی والا می‌گیرد.
چیزی که در این کتاب ثبت شده و بی‌همتاست گزارشی است از نبردی که میان اردوان پنجم و اردشیر پاپکان درگرفته و تومار اشکانیان را درنبشته است. تاریخ آن نبرد، به روز و ماه و سال در این کتاب آمده است.
این گردانیده تابستان امسال در مرکز دایره‌المعارف بزرگ اسلامی از نو چاپ و منتشر شده. با طرح جلد و حروفچینی جدید.
درودهای شیرین بر این مرکز و گردانندگانش باد.
/channel/dejnepesht4000
.
.
گوشه‌ای از جهان ایرانی
۲۰ دی ۱۴۰۳
#محمود_فاضلی_بیرجندی
در نزد ایرانیان باستان عمر جهان دوازده هزار سال است. این عمر را زمان کرانه‌مند می‌گفتند و این دوره با فرشگرد به پایان می‌آمد که زمان نوزایی آفرینش بود و سپس دوره‌ای دیگر آغاز می‌شد.
دوره دوازه هزار ساله عمر جهان به چهار دوره سه هزار ساله بخش می‌شود. جهان در سه هزار سال نخستین جهانی است متعالی که در آن نمونه یا مثال همه موجودات به صورت فروَر یا فروَشی پدیدار می‌شود و جهان در آرامش است. خورشید، ماه، ستارگان، آب، گیاه، آدمی و جانوران همه هستند، اما به ریخت مثالی.
در نه هزار سال بعدی این جهان فروری یا مثالی به ریخت مادی درمی‌آید.
فرورها مادی می‌شوند و به جهان مادی می‌آیند تا با بدی بجنگند و از نیکی پشتیبانی کنند.
چنین تا دور دوازده هزار ساله به سر آید و دوری دیگر آغاز شود.
- جهان فروری. دکتر بهرام فره‌وشی.
برگ‌های دو و سه.
انتشارات دانشگاه تهران.
به زمانی که درس می‌خواندیم همین چند خط را از فکر و جهان‌نگری ایرانی به ما نیاموختند. اما از فکر و فلسفه یونان باستان تا به افکار متفکران معاصر مغرب و متفکران روسیه را آموختیم و کمترین عیبی هم نداشت.
درهای فراگرفتن فکر و فلسفه ایرانی در ایران ما همچنان بسته است. عیب پنداشته می‌شود!
/channel/dejnepesht4000
.
نقاشی نیست!
۱۸ دی ۱۴۰۳
برف باریده و چنین زیبایی‌ها در دنیای ما به بار آمده.
کسانی که این عکس‌ها را پخش کرده‌اند نوشته‌اند:
نقاشی نیست!
یزد.
/channel/dejnepesht4000
.
بیرون آوردن پیکره شاپور دوم
شاهنشاه ساسانی
از زیر خاک
۱۶ دی ۱۴۰۳
#محمود_فاضلی_بیرجندی
شانزدهم دی، در سال ۱۳۳۶ پیکره هفت متری شاپور یکم، دومین شاهنشاه ساسانی و جانشین اردشیر پاپکان، در غار شاپور کازرون از زیر خاک بیرون کشیده شد. پیکره بیش از یک هزار سال در زیر خاک مانده بود.
طرح بیرون آوردن پیکره شاهنشاه ساسانی از زیر خاک، در دوره ریاست ارتشبد بهرام آریانا در ستاد بزرگ ارتشتاران تهیه و به سپهبد مجیدی، فرمانده سپاه استان فارس، ابلاغ شد.
سربازان سپاه فارس پس از شش ماه پیکره باستانی را از زیر خاک بیرون آوردند و به ریخت ایستاده در غار بر پای کردند. پس جاده‌ای کشیده شد تا رفت و آمد خودروها به پیرامون غار شدنی گردد. برای درآمدن به غار هم پلکانی ساخته شد.
روزنامه اطلاعات بعدها نوشت که این پیکره را مهاجمان عرب سرنگون کردند و تن به خواهش مردم محل ندادند که گفته بودند اگر دست از این کار بکشند مقادیری زر خواهند پرداخت.
به روزگار ما خودروهایی در پای کوه گذاشته‌اند تا گردشگران را به بالا در کناره غار برساند.
پیوست‌ها: پیکره شاپور و نگاره تاج بر دیواره غار.
/channel/dejnepesht4000
.
معرفی کتاب
نقدی بر فدرالیسم
در نوشتار زیر:
/channel/dejnepesht4000
.
به فرخی زادروز سیما بینا
شهبانوی بانگ‌های ایرانی
۱۴ دی ۱۴۰۳
#محمود_فاضلی_بیرجندی
چشارک‌بانگ، آن بود که چون پرهیزگار نالان را کار فرمایند، چنین نالان شود.
وین‌بانگ، آن است که پرهیزگاران نوازند و اوستا برخوانند؛ با بربط و تنبور، چنگ و سازهای زهی.
سنگ‌بانگ، آواز آن سنگ است که بدان دانه برای پرهیزگاران آرد کنند.
آب‌بانگ، آواز آن آب است که فراز تازد، یا از ابر فرود آید.
گیاه‌بانگ، آن بانگ است که چون بُن درخت را زنند، برآید.
زمین‌بانگ، آن آواز است که چون چیزی بر زمین فروکوبند، یا خانه بر او ویران کنند، یا سنگ از کوه بکنند، برآید.
- بندهش. در باره چگونگی بانگ‌ها. ص ۹۳.
بزرگ باد هفتادونهمین زادروز سیما بینا،
شهبانوی بانگ‌های ایرانی.
۱۴ دی ۱۳۲۳. خوسف. بیرجند.
/channel/dejnepesht4000
.
حاج حسین ابراهیمی
۱۳ دی ۱۴۰۳
#محمود_فاضلی_بیرجندی
گاه آدم درمی‌ماند که از تازه گذشته‌ای بنویسد، یا ننویسد. از وقتی خبر درگذشت حاج حسین ابراهیمی رسید به همین حال دچار شدم. اما دودلی را کنار گذاشتم تا برای ثبت در تاریخ محلی چند کلمه به یاد او بنویسم.
آقای ابراهیمی زاده سال ۱۳۲۴ بود، در آبادی کوچک حسن‌آباد از توابع خُنگ بیرجند. درس طلبگی خوانده بود و جامه آخوندی بر تن کرده بود.
نامش در بیرجند در ماه نخست پس از رخدادهای بهمن ۱۳۵۷ بر سر زبان‌ها افتاد. از دفتر رهبر وقت مامور شده بود. آمدنش همزمان شد با تخلیه کاخ‌های امیران قاینات و مصادره زمین‌ها و دارایی‌های هنگفت آن بزرگان.
کاخ‌ها را روفتند و بردند. زمین‌های حاصلخیز کشاورزی را مصادره کردند. زمین‌های موقوفه را هم گرفتند و دانسته نشد که درآمد بی‌حساب آن به کجا می‌رود.
ابراهیمی ماند و بدنامی تخلیه کاخ‌ها و انتقال ثروت‌ها. اما سندی به دست نیامد که او در تخلیه ثروت‌ها دستی داشته. ثروت‌ها را شماری از هم‌شهریان، که نامشان را دارم، گرد کردند و زیر نظر آقای و. ط. به مشهد فرستادند و دیگر کس ندانست در آنجا چه شده است!
ابراهیمی دیری نماند و در اختلاف‌های گسترده آن برهه از بیرجند رفت.
یکی از بزرگان شهر در بدرقه‌اش در فرودگاه قاب عکسی به یادگار بدو داده بود. همان قاب عکس را هم دستمایه کرده و بر او بسته بودند که سینی طلایی از اموال علم را برداشته و با خود برده است.
پس از آن یک دوره نماینده بیرجند در مجلس شد و پس، سال‌هایی نماینده رهبری در امور افغانستان بود.
بدگویی‌ها همراهش ماند. خودش هم زبان باز نکرد تا آن بدگویی‌ها را پاسخ گوید. چندانی اهل نشست و برخاست با همشهری‌ها هم نبود.
سال ۱۴۰۰ بر آن شدم تا بدانم راستی در شهر ما چه افتاده است. به میانجی یکی از دوستان شفیقش، در تهران به دیدارش شدم. دم و دستگاهی مفصل داشت. بیمار بود و دشوار سخن می‌گفت.
پرسش‌هایی کردم. همه را با بردباری پاسخ داد. متن آن را دارم تا زمانی دیگر منتشر کنم.
حاج حسین ابراهیمی دیگر نیست. من در برابر تاریخ و در برابر مردم ایران و مردم بیرجند شهادت می‌دهم که آنچه بر او بسته بودند ناراست بود. او دزد نبود و دست به دارایی‌های خاندان علم نیالوده بود. شاید آن همه سخنان را کسانی بر او بسته بودند که خود دست‌های آلوده داشتند و بر آن بودند تا نگاه‌ها را از خود به سوی دیگری برگردانند.
شاید هم چیزهایی دیگر در بازی‌های چرخ شعبده‌باز روزگار بوده که هنوز نمی‌دانیم.
در دلم می‌آید که حاج حسین ابراهیمی از دست زمانه دق کرد. او شاید که پیشنماز خوش‌قلب حسن‌آباد خنگ می‌بود، و می‌ماند. پس از نماز شام در مسجد حسن‌آباد کلامی چند به موعظه می‌خواند. مردمی به گردش می‌آمدند و مهربانی و راستی می‌آموختند.
او به درون گردونه پرجاذبه سیاستگری افتاده بود و روزی که نتوانست در اندرونش بماند بیماری‌ها یک به یک بر وجودش تازش آورد.
کاش امر پیچیده و دشوار سیاست و حکومت در این مملکت، توده‌ای نمی‌شد ... .
مردی دانا و آزموده در سیاست را به یاد می‌آورم که گفته بود: آقاجان؛ این سیاست پدر همه ما را درآورده!
/channel/dejnepesht4000
.
شُستَک‌جامه
۱۱ دی ۱۴۰۳
#محمود_فاضلی_بیرجندی
دلبستگی ایرانیان به آتش زان روی است که این عنصر ارجمند پاک، نمود یزدان است. در اسلام هم خدای را نور آسمان‌ها و زمین خوانند. آتش، در اندیشه باستان ایرانی، جز روشنایی، مایه پاکیزگی است.
در متنی کهن آمده است:
از یاری آتش آذربرزین است که کشاورزان در کار کشاورزی داناتر و کوشاترند، و شُستَک‌جامه‌تر.
یعنی که جامه ایشان پاکیزه‌تر است!
ـ دانشنامه مزدیسنا.
نقل از گزارش پهلوی. بند ۶.
/channel/dejnepesht4000
بریده کتاب:
شاهنامه و پژوهش‌های تازه
ترجمه: محمود فاضلی بیرجندی
در نوشتار زیر
/channel/dejnepesht4000
.
از سوزوکی تا ساعدی
درنگی بر احوال ما
۸ دی ۱۴۰۳
#محمود_فاضلی_بیرجندی
دلگزاست و دلگیر می‌کندت وقتی بشنوی آقای اوسامو سوزوکی درگذشته است و خبر درگذشتش در دنیا پیچیده. او مدیر کارخانه خودروسازی سوزوکی ژاپن بود.
دل را می‌گیرد و می‌گزد که می‌دانی مردانی همچند او داشتیم که مایه آبروی ملی ما بودند. مال و داشته ایشان را به نیرنگ‌های نیرنگ‌بازانی ستانده شد که خود را زیر شال و عبا پنهان کرده بودند و صاحب شال و عبا از آن نیرنگ‌بازان و بازی‌ها که در سر داشتند خبر هم نداشت.
نگارنده از سرگذشت آقای سوزوکی خبر ندارد. او باید صنعت خودروسازی ژاپن را سر پا می‌کرد، که کرد. با کارش برای مملکتش خوشنامی و بلندآوازگی آورد و سیل پول را به سوی اندرون سرزمینش سرازیر کرد.
یاد باد نام آن مردان سازنده ایرانی که هر یک به راهی از مدار کار بیرون رانده شدند. یکی را با پشتیبانی غلامحسین ساعدی، آن پزشک روشنفکر داستان‌نویس کشتند، یکی که صنعت خودروسازی ما را سر پا کرده بود از میهنش راندند و مال و داشته‌اش را به تاوان بستاندند، آن مرد را که شیرینی‌سازی نام‌آور شد، براندند و سرایش و داشته‌هایش را به تاوان بستاندند و شگفتا که سرایش را نشیم مرد بزرگی نامدار کردند!
و ... .
و امروز ناله و شیون برخاسته که یکی بر گور آن غلامحسین ساعدی، که از کشتن فاتح یزدی، سرمایه‌دار کارآفرین، پشتیبانی کرده بود بی‌حرمتی کرده. آن کس اگر از خود همین جماعت نباشد، باری بی‌تعارف باید گفت واکنشی کرده به یکی از آن خیل خودروشنفکرپنداری که مملکتی را گویی به سحر و افسون بربستند.
بی‌ادبی، ناسزاوار است؛ ویژه بر ایرانی. اما توان انگاشت جوانی که راهی به هیچ آینده‌ای ندارد به کین‌توزی از عاملان سیه‌روزگاری خویش برآید.
اوسامو سوزوکی خودروسازی ژاپن را به بلندایی در دنیا رساند تا چنان که یکی ناآشنا با این صنعت که همین نگارنده باشد هم بیش از پنج دهه است نام او را شنیده و می‌شناسد.
عیبی نداشت که فرزندان ما نام محمدصادق فاتح یزدی و برادران خیامی و خلیل ارجمند و خسروشاهی و رحیم ایروانی و برادران رضایی و محمدتقی برخوردار و اصغر قندچی و عمیدحضور و ... را هم می‌شناختند و باور می‌آوردند که در سرزمین ما هم کارها شده، کارستان.
اوسامو سوزوکی به مشکل تفتیش اعتقادات برنخورده و بر هر آیینی بوده، کار کرده است. همان کار که زیربنای آیین برخی اهل تجدد است، اما دیدیم که تا بر کرانی از قدرت دست یافتند دماری از روزگار کار و کارگر و کارفرما درآوردند که امروز هر کس از کنار سوله‌های بزرگ و واگذاشته کارخانه‌های ارج و آزمایش و ایران ناسیونال و ... رد شود جز دریغ و درد در دلش ننشیند.
دیدن این ما که ماییم دلگزاست و دلگیرت می‌کند.
/channel/dejnepesht4000
.
تمامیت ارضی ایران
۶ دی ۱۴۰۳
#محمود_فاضلی_بیرجندی
شگفتا، شگفتا از احوال و کار این سرزمین که هر گاه تیشه‌ها بر ریشه‌اش خورده به دست یکی از زادگان همین سرزمین بوده.
سلطان‌های قجر از کران گرگان‌رود برآمدند. از بیرون نیامده بودند. به روزگار آنان تمامیت ارضی میهن گرامی بازیچه شد. تا پیش از فرمانروایی آن طایفه، نگهبانی ایران مایه نازش و سربلندی بود. قجران از این باره چیزی نمی‌دانستند و خاک و دارایی‌های این سرزمین را به هر بیگانه وامی‌گذاردند تا پول بستانند. نوه‌ای از همان خاندان ایران‌سوز، سی سال پس از برافتادن آنان، آهنگ بازگرداندن حاکمیت به خاندانش کرد. بخت ایران و ایرانی بلند بود و آن پیرسال، زمان نیافت تا برگ‌هایی بیشتر بر کارنامه حجیم میهن‌فروشی خاندانش بیفزاید.
پرونده تباه و سیاه واگذاردن خاک میهن، یک سده خاک می‌خورد. اما به روزگار کنونی کسانی این پرونده را به روی میزها بازآوردند. آنان هم شناسنامه ایرانی داشتند.
یاد داریم آن روزی که وزیر داخله در مجلس خودشان استیضاح شد. او در دفاع از خویش به آنان که استیضاحش کرده بودند آشکارا گفت که اگر کوتاه نیایند، به آگاهی همگان خواهد رساند که حزب استیضاحگر بر آن شده‌اند تا ایران را تجزیه کنند. او با این تهدید از استیضاح برَست و وزیر ماند. اما گویا آن حزب همچنان دست از آهنگِ بدآهنگ خویش نکشیده‌اند.
از ناسزایان جز این چه شاید؟
فردوسی فرمود:
سر ناسزایان برافراشتن
وز ایشان امید بهی داشتن
سر مایه خویش گم کردن است
به جیب اندرون مار پروردن است.
کاش در این مملکت آن اندازه که بر سر دیانت کسان سخت می‌گیرند بر سر میهن‌دوستی هم اندکی سخت می‌گرفتند تا هر ناسزایی بر کرسی‌های حکمرانی ننشیند.
ناسزا، یکی است همانند قجران، و به وعده پولی یا برگه اقامتی در سرزمینی دیگر، یا از ترسی، میهن را به بیگانه می‌سپارد. شرم هم نمی‌کند و در مثل، واگذاری قدرت به استانداران را دستاویز اجزای نیات بیگانه وامی‌نماید.
من تاریخ می‌خوانم و از تاریخ می‌نویسم. رد و نفی هر سخن یا کردار ضدمیهنی، سخن از تاریخ ایران است و همسو با آن.
مردی که درس فنی یا ... خوانده را با سیاست چه؟ او را شاید که با سر همان کاری شود که به رشته‌اش پیوند دارد؛ و کار حکمرانی را به اهلش واگذارد. بداند که تمامیت ارضی میهن جای سخن ندارد، و نه چیزی است که کسی اجازه داشته باشد بر سر آن معامله کند. عارف باشد، یا عامی!
به روزگار قجران تطمیع آن فرومایگان، کارسازی می‌کرد. اما شما که دیگر سال‌هاست بار بسته و از گرسنگی رَسته‌اید. مبادا زوری مهیب در کار آمده که واداده‌اید؟ نقشه‌های قدیم دشمنان ایران را به شما نشان داده‌اند. و رَمیده‌اید.
چنین هم که باشد پیداست، پیداتر است، که میدان سیاست و حکومت جای شما نیست. سیاست جای مردانی چون فروغی و قوام و تقی‌زاده و ... است. آنان، جز قوام، تنگدست بودند و در عین تنگدستی بر نگهبانی میهن کوشیدند.
کاش جای امید بود که یک برگ تاریخ و سیاست بخوانید تا شما را به این نرسانند که در برابر پول یا زور از موجودیت میهن دست بکشید.
کاش رادمردی داشتید که نه فریب پول بخورید، نه از زور بترسید.
کاش دست‌کم در چنین بزنگاهی ترک منصب کنید. در این سال‌ها یکی از همین جنس شما درس خواندگان رشته‌های فنی بود که نام بازرگان داشت. اما چون زمانش رسید خوی بازرگانی را واهشت. ترک نخست‌وزیری کرد و نشان داد که کار میهن را برتر از دلدادگی به نام و نشان می‌نهد.
اما شما .... .
این گستاخان که شمایید!
نخوانده‌اید. نمی‌دانید. این مملکت تاریخی و فرهنگی دارد که دار و دسته چنگیز و هلاکو و تیمور را بر سر خوی آدمی آورده است.
شما که در سنجش با آن درندگان در شمار نیایید.
/channel/dejnepesht4000
.
فرمان فریدون به خلع سلاح
۴ دی ۱۴۰۳
#محمود_فاضلی_بیرجندی
به گزارش شاهنامه، نخستین کار فریدون پس از آن که بر تخت نشست اعلام خلع سلاح بود:
بفرمود کردن به در بر، خروش
که هر کس که دارید بیدارهوش
نباید که باشید با ساز جنگ
نه زین گونه جوید کسی نام و ننگ.
این فرمان به خلع سلاح همگانی باید بر پایه آگاهی فریدون از این صادر شده باشد که جهان در فرمانروایی ضحاک ستمگاره ناامن بوده. پس مردم دست به تهیه جنگ‌ابزارها شده‌اند.
مهم است اشراف پادشاه نو بر این نکته که در زمانه ناامنی، سلاح در میان مردم پخش می‌شود.
اما اکنون فریدون بر تخت نشسته و آن ستمگاره به بند کشیده شده. پس دیگر نیازی نیست که سلاح در دست مردم باشد.
/channel/dejnepesht4000
معرفی کتاب:
سخنوران نابینا
در نوشتار زیر:
/channel/dejnepesht4000
.
با شادباش شب چله
رای ابوریحان بیرونی در باره جشن‌های ایرانیان
۳۰ آذر ۱۴۰۳
#محمود_فاضلی_بیرجندی
جشن‌های ایرانیان روزهایی بزرگ است که آنها را برقرار کرده‌اند تا موجب شادمانی و فرح، و وسیله کسب دوستی شود، و پادشاهان ایران این رسوم را برقرار کردند تا توده مردم هم بتوانند در این چنین سرورها شرکت کنند.
این جشن‌ها یکی از اسبابی است که تنگی روزی فقرا را به زندگانی فراخ مبدل سازد و آرزوهای نیازمندان را برآورد و آنان را که به گرداب بلا نزدیک شده و به هلاک افتاده‌اند، رهایی بخشد.
ـ آثارالباقیه. ترجمه علی اکبر داناسرشت. ص ۳۲۴.
/channel/dejnepesht4000
.
دود آسمان
و کورشدن شاه و سپاه ایران
۲۸ آذر ۱۴۰۳
#محمود_فاضلی_بیرجندی
هر سال در پاییز دودی بزرگ بر آسمان تهران می‌افتد و دم برآوردن را دشوار می‌کند.
ایران و ایرانی از دودی که آسمان را سیاه کرده، بدی‌ها و زیان‌ها در یاد دارند:
یاد آن شبی به دل ایرانیان آید که سپاهیانی از ایران در رکاب شاهنشاه کی‌کاووس و به رای او به مازندران شده بودند. دیو سپید که از آمدن ایشان آگاه شد، دود را چونان خیمه‌ای بر سر ایرانیان بگسترد.
جهان چون قیر، تیره شد.
روز که برآمد کی‌کاووس شاه و دو بهره از لشکریان نابینا شده بودند.
دیو سپید بسی را از سپاه ایران بکشت، بسیاری را بندی کرد و گنج ایرانیان را تاراج کرد.
- بنگرید به: شاهنامه ـ داستان هفت خان رستم.
/channel/dejnepesht4000
🔮به فرهنگ باشد روان تندرست🔮
🔮ایران سرزمینی کهن با فرهنگ باستانی است. سرزمین نیکی‌ها و مردمان نجیبی که ستایشگر داد و راستی و دوستی و نکوهشگر ظلم و دروغ و دشمنی‌اند. باید تا می توان از ایران گفت و نوشت. چرا که ظرف و محتوای توسعه کشور است. باید زبان فارسی را دوست داشت و در جهت ترویج آن از هیچ اقدامی دریغ نکرد. باید تا حد ممکن فرزندان کشور را با حافظ و سعدی، با فردوسی و مولوی و نظامی آشنا کرد. اگر ایده ایران از جمع معدودی نخبگان خارج شود و در میان مردم و سیاستگذاران شکل خودآگاهانه بگیرد معنای امنیت، مصلحت و منافع ملی شکل خواهد گرفت. حقیقت این است که امروزه ایران مورد غفلت قرار گرفته است و بدون وطن، کشور و ایراندوستی هیچ تحول مهمی رقم نمی‌خورد.
🔮فهرست زیر از کوشاترین و معتبرترین رسانه ها و نهادهای فرهنگیِ مستقل تشکیل شده است که جملگی در گستره‌یِ گسترده‌یِ تاریخ و ادبیات و فرهنگِ زرینِ ایران زمین می‌کوشند.
با پیوستن به این رسانه ها و نهادها به توسعه فرهنگی در جامعه یاری رسانیم.
🔮پـــــــایــنده ایــــــــــران🔮
🆔کتاب گویا (لذت مطالعه با چشمان بسته).
🆔زین قند پارسی
(درست بنویسیم، درست بگوییم).
🆔دکتر محمّد‌علی اسلامی‌نُدوشن
🆔مولانا و عاشقانه شمس(زهرا غریبیان لواسانی)
🆔رسانه رسمی استاد فریدون فرح اندوز
(گوینده و مجری رادیو و تلویزیون ملی ایران).
🆔رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه
🆔بهترین داستان‌های کوتاه جهان
🆔انجمن شاهنامه‌خوانی هما
(خوانش و شرح بیتهای شاهنامه).
🆔رمانهای صوتی بهار
🆔حافظ // خیام ( صوتی )
🆔خردسرای فردوسی
(آینه‌ای برای پژواک جلوه‌های دانش و فرهنگ ایران زمین).
🆔بنیاد فردوسی خراسان
(كانون شاهنامه فردوسی توس).
🆔سرو سایـه‌فکن
(رسانه ای برای پاسداشت زبان و ادبیات فارسی).
🆔شرح غزلیات سعدی با امیر اثنی عشری
🆔چراغداران (دایرةالمعارف بزرگ صوتی ایران، صداهای نایاب فرهنگ و ادب و هنر)
🆔حافظ‌خوانی با محمدرضاکاکائی
🆔کتابخانه متون و مطالعات زردشتی
🆔بوستان سعدی با امیر اثنی عشری
🆔شاهنامه کودک هما
🆔مأدبه‌ی ادبی، شرح کلیله و دمنه و آثار ادبی فارسی (رسانه دکتر محمّدامین احمدپور).
🆔ستیغ، خوانش اشعار حافظ و سعدی و...(رسانه سهیل قاسمی)
🆔تاریخ، فرهنگ، هنر و ادبیات ایران زمین
🆔شاهنامه برای کودکان
(قصه های شاهنامه و خواندن اشعار برای کودکان و نوجوانان).
🆔دژنپشت(کتابخانهٔ کهن سرزمین پارس به روزگار پارت‌ها)
🆔گاهگفـت
(دُرُست‌خوانیِ شعرِ کُهَن).
🆔کتاب گویای ژیگ
🆔سفر به ادبیات
(مرزبان‌نامه و گلستان، تک‌بیت‌های کاربردی )
🆔ملی‌گرایی ایرانی/شاهنامه پژوهی
🆔تاریخ نگار، روایتی متفاوت از تاریخ ایران
🆔کانون پژوهش‌های شاهنامه
(معرفی کتاب‌ها و مقالات و یادداشت‌ها پیرامون شاهنامه).
🆔انجمن دوستداران شاهنامه البرز (اشا)
🆔فرهنگ یاریگری، توسعه پایدار و زیست بوم‌داری
🆔رهسپر کوچه رندان
(بررسی اندیشه حافظ).
🆔آرخش، کلبه پژوهش حماسه‌های ایرانی
(رسانه دکتر آرش اکبری مفاخر).
🆔تاریخ روایی ایران
🆔سخن و سخنوران
(سخنرانی و گفتگوهای نایاب نام آوران وطن فارسی).
🆔کتاب و حکمت
🆔تاریخ میانه
🆔زبان شناسی و فراتر از آن (درگاهی برای آموختن درباره زبان‌ها و فرهنگ‌ها).
🆔خواندن و شرح تاریخ عالم‌آرای عبّاسی (میلاد نورمحمدزاده).
🆔شرح کلیات سعدی
(تصحیح و طبع شادروان محمدعلی فروغی).
🔮کانال میهمان:
🆔موسسه مطالعاتی بشیریه (BSI)
🔮فـــرِّ ایــــران را می سـتایـیـم.🔮
🔮هماهنگی جهت شرکت در تبادل
🔮@Arash_Kamangiiir
.
آتش در تهران
۱۹ دی ۱۴۰۳
#محمود_فاضلی_بیرجندی
هر گاه کسی چوب خوشبوی یا هیزم برای آتش بیاورد، از هر سویی که باد بوی خوش آن را بپراکند هزاران دیو و دیوزاده و هزاران جفت از جادوان و پریان در آن آتش افتند و کشته شوند.
- وندیداد. فرگرد هشتم: ۸۰ - ۷۹.
این آتش کوچک زیبا ۵۳ سال است که در تهران برنشانده است. روشنایی و امید می‌پراکند؛ در کُنجی دور از دسترس و پایرس همگان.
/channel/dejnepesht4000
.
گزارش گمان شکنی
۱۷ دی ۱۴۰۳
#محمود_فاضلی_بیرجندی
نسخه کامل کتاب کهن گزارش گمان شکنی - شکند گمانی ویچار - به دست آمد.
پیش‌تر نسخه کوچکی داشتم. گردانیده چهار بخش از کتاب، به قلم صادق هدایت، چاپ سال ۱۳۲۱ خورشیدی. بخش‌های سیزدهم تا شانزدهم. که آن هم درست تا انجام هر بخش نیست. متن پهلوی هر چهار بخش را هم آورده. هدایت در پیشگفتار خبر داده که این کتاب را دکتر وست، سال ۱۸۸۵ به انگلیسی گردانیده، که سال ۱۲۶۳ خورشیدی باشد. می‌شود سال‌های سلطنت ناصرالدین شاه در ایران!
این گردانیده کامل را خانم پروین شکیبا فارسی کرده‌اند، و انتشارات کتاب کیومرث سال ۱۳۸۰ خورشیدی چاپ و پخشش کرده. اگر انگلیسی‌ها ۱۵۰ سال پیش گزارش گمان شکنی ما را خوانده‌اند، من ایرانی از سال ۱۳۸۰ تاکنون ۲۳ سال شده تا دستم به این کتاب رسیده!
این گردانیده سرتاسر شانزده بخش کتاب را در بر دارد. خانم شکیبا نیمه‌ای هم بر این مجلد کتاب افزوده‌اند که متن کامل با حفظ اصالت کلمات و ساختمان نگارش پهلوی آن است.
همین نیمه کتاب است که پیکر شگرف زبانی و بنیاد فرهنگی آن را روشن و درست می‌نمایاند. چیزی از دسته گردانیده کارنامک اردشیر پاپکان به قلم استاد بهرام فره‌وشی. متنی نوشتاری که چون نیک بنگری، شنیداری است: آوای خنیاهای ایران باستان از دل هر خطش برخاسته!
گزارش گمان شکنی کتابی است بر راه و روش مناظره، تا فرایستگی اندیشه‌ای را برنشاند که در ایران باستان رُسته و بگسترده، اندر برابر آن اندیشه‌ها که سپس در ایران برساخته شده، یا آن دسته که در سرزمین‌های دیگر روییده، از عبرانی و ترسایی.
هم نمایشگاهی است و نمونی از رَسته‌های اندیشه و دادوستد اندیشه که در زمانه‌های گذرای آزادی سر بر زند.
می‌خوانمش، و در دل دارم که گزارشی از این متن ارزنده کهن بنویسم.
اگر درست به اندرونش راه یابم، و اگر از پس نگارش برآیم!
/channel/dejnepesht4000
.
معرفی کتاب
نقدی بر فدرالیسم
۱۶ دی ۱۴۰۳
این نوشتار به قلم دوست گرامی آقای عقاب علی‌احمدی در پایگاه اینترنتی #ایران‌چهر منتشر شده. چون این روزها سخن در پیرامون فدرالیسم زیاد شده، بهتر دیدیم که بریده‌هایی از نوشتار ایشان را در معرفی تازه‌ترین کتاب در این باره به دژنپشت بیاوریم:
جایگاه طرح فدرالیسم در ایران نسبتی نزدیک با شکست‌های حزب‌های سیاسی در نیل به آرمان‌ها و خواسته‌های خود دارد. نگاهی به مجموعه کم شمار کتاب هایی که در زمینه آمایش قدرت در ایران تالیف و ترجمه شده، در کنار فقر شدید پژوهش‌های بومی در این زمینه نشان می‌دهد که طرح فدرالیسم به عنوان راه اداره کشور، از دقت کافی برخوردار نبوده و نیست.
چنان که تاریخ نشان می‌دهد، تاسیس کشور ایران با اتحاد میان تیره های ایرانی ماد و پارس و پارت عملی شد. در ایران «ملت» و «قومیت» بیگانه‌ای زندگی نمی‌کند که برای همزیستی آنها نیاز به فدرالیسم باشد.
دکتر محمدرضا خوبروی پاک با نگارش کتاب «نقدی بر فدرالیسم» بر آن شده تا اشکالات راهبردی و زیان‌هایی را روشن گرداند که از طرح موضوع فدرالیسم در سرزمین ایران متوجه این مملکت است.
او کتابش را در پنج فصل تدوین کرده:
۱. تعریف های فدرالیسم
۲. شکل و شیوه دولت فدرال
۳. فدرالیسم همیاری
۴. دگرگونی ها و ترازنامه فدرالیسم
۵. راه حل ایرانی.
در پیشگفتار کتاب دلایل این تالیف را شرح داده و از جایگاه فدرالیسم در جهان و ارزیابی خود از فدرالیست های ایرانی سخن گفته است. فصل های یکم تا چهارم، پژوهشی است به منظور آشناتر کردن سیاست ورزان هم میهن با معنا و کارنامه فدرالیسم در دنیا.
در بخش دوم ، خواننده با ساز و کار و حدود اختیار دو نهاد «انجمن ایالتی» و «انجمن ولایتی» آشنا می‌شود. از آنجا که انجمن های مردمی در پیروزی مشروطیت نقش اساسی داشتند ، بخشی از کار اداره کشور در دوره مشروطه به آنها واگذار شد .
در بخش پایانی، پیشینه‌ای از کوشش های سیاست‌ورزان ایرانی در تاریخ معاصر به دست داده و به بررسی آن می‌پردازد. در این بخش همزیستی تیره های ایرانی در درازای تاریخ ایران از دوره هخامنشی تا به امروز بررسی شده و پس به تقسیم های استانی در دوره های گوناگون می پردازد. نوشته است که در سال ۱۲۹۱ کتابچه تنظیمات دولت علیه و ممالک محروسه ایران تهیه شد که در آن اداره ممالک و ایالات به مجلس تنظیمات واگذار شده بود. این کار با مداخله قدرتمندان به نتیجه نرسید. اما نخستین گامی بود که در راستای مشارکت مردم در اداره جامعه برداشته شد. به تعبیر خوبروی پاک، کتابچه تنظیمات را توان پایه شکل گیری موادی از قانون اساسی و متمم آن و پایه اصلی قانون انجمن‌های ایالتی و ولایتی دانست.
دکتر خوبروی پاک در کتاب «نقدی بر فدرالیسم» معنا و مفهوم فدرالیسم و گونه‌های آن و پیشینه استقرار آن در کشورهای جهان، و دستاوردها و نارسایی‌های آن را روشن می‌کند. اهمیت این کتاب در این واقعیت نهفته است که فدرالیسم به دلیل نارسایی های خود ، حتی در کشورهای پیشرفته هم با انتقادها و نارضایتی‌های بسیاری روبرو است. اما در کشورهای جهان سوم ـ و از جمله در ایران ـ هواداران فدرالیسم، می‌پندارند همین که با تصویب قانونی برای تاسیس مجلس و حکومت محلی این ساختارها را برپا کردند، راه دستیابی به دموکراسی هموار شده است!
نقدی بر فدرالیسم
دکتر محمدرضا خوبروی پاک.
چاپ اول: ۱۳۷۷. چاپ دوم : ۱۳۹۱.
۲۵۵ صفحه.
نشر و پژوهش شیرازه.
تلفن : ۲۲۲۰۶۱۳۳ – ۰۲۱
/channel/dejnepesht4000
.
.
به یاد #دکتر_رضا_رییس_طوسی
۱۵ دی ۱۴۰۳
#محمود_فاضلی_بیرجندی
خبر رسید که دکتر رییس طوسی درگذشته.
دکتر رییس طوسی را از سرآغاز دهه ۱۳۶۰ شناختم. چند درس با او داشتم در رشته علوم سیاسی دانشگاه تهران. و به سرشت کنجکاوم چون درس تمام می‌شد رهایش نمی‌کردم. همراهش تا دفترش می‌رفتم و ساعتی به پرس‌وجو می‌گذراندم. وقتم خوش می‌شد که یکی استاد روی ترش نمی‌کند از کنجکاوی بی‌پایان من دانش‌آموز.
کتاب نفت و بحران انرژی او را خوانده بودم، در باره بحران‌های سیاسی آن دوره و پیوند آن با نفت.
بعدها هم گاه می‌دیدمش. در انجمنی یا در دفتری از دوستان.
آگاهی خوبی داشت یا بگویم تسلطی داشت بر تاریخ قاجاران تا به جنبش مشروطیت. زیر و زبرهای آن دوره را خوب وارسیده بود و می‌شناخت.
آخرین کتابی که منتشر کرد، زوال نظام اجتماعی و فروپاشی قاجار، عنوانش نگاه روشن و بیدار او را بازمی‌تاباند.
دریغ که دکتر رییس طوسی را از دست دادیم. بی او، دنیای تاریخی ما دست‌تنگ‌تر خواهد شد از همین که هست.
/channel/dejnepesht4000
.
.
کاخ‌های کی‌کاووس
سرای جاودانگی، و آرمانشهر ایرانی
۱۴ دی ۱۴۰۳
#محمود_فاضلی_بیرجندی
در اوستا، شاهنامه، و هم در شماری از دیگر منابع کهن آمده است كه کیكاووس، پادشاه کیانی ایران، هفت کاخ در دل البرزكوه بساخت. يكی از زر، دو از سيم، دو از آبگينه و دو از سنگ خارا.
گزارش فردوسی:
يكــی خانــه كــرد انــدر البــرز كــوه
كـه ديـو انـدران رنج‌هـا شـد سـتوه
بفرمــود كــز ســنگ خــاره كننــد
دو خانــه بــرو هــر يكــی ده كمنــد
بياراســت آخــر بــه سنـــگ انــدرون
ز پـــولاد مـــيخ و ز خـــارا ســـتون
ببســـتند اســـبان جنگـــی بـــدوی
هـم اشـتر عمـاری‌كـش و راهجـوی
دو خانــه دگــر ز آبگينــه بســاخت
زبرجــد بــه هرجــايش اندرنشــاخت
چنان ساخت جـای خـرام وخـورش
كــه تــن يابــد از خــوردنی پــرورش
دو خانـــه ز بهـــر ســـليح نبـــرد
بفرمـــود كـــز نقـــره خـــام كـــرد
يكــی كــاخ زريــن ز بهــر نشست
بــرآورد و بــالاش داده دو شســت
نبـــودی تمـــوز ايـــچ پيـــدا ز دی
هــوا عنبــرين بــود و بــارانش مــی.
در آن کاخ‌ها تموز و دی از یکدیگر بازشناخته نمی شد. گرسنگی، پیری، بیماری، سرما و گرما را بدان راه نبود. همواره بهار بود و بوی خوش می‌آمد و هر کس بدان اندر می‌شد، جوانی می‌شد پانزده ساله، و جوان می‌ماند.
جای برآسودن از غم گران نیستی بود.
این یعنی که کلید جوانی و جاودانگی در دست پادشاه ایران بوده، و هست.
کاخ‌های کی‌کاووس، فراز البرزکوه بنیاد نهاده شده که نزدیک‌ترین جاهاست به آسمان. و آسمان جایگاه پاکی و پاکیزگی است.
آنچه در باره این کاخ‌ها آمده، گزارشی است از ویژگی‌های آرمانشهر ایرانی.
سزد که اهل حکمت ایرانشهری آن همه را بازخوانند و در آن باریک بنگرند.
/channel/dejnepesht4000
.
ستایش دارایی و دنیا
۱۲ دی ۱۴۰۳
#محمود_فاضلی_بیرجندی
آرایش مردم اندر مال دنیا دان و قدر هر کس به اندازه مال آن کس دان. و به مال گرد کردن از حلال جهد کن. اما بر تن خویش از بهر مال مخاطره و خواری و رنج مدار که مال را آن قدر و خطر نباشد. و از نیکوداشتن مال غافل مباش. و آبادانی خاک را صلاح دان. و تا توانایی داری از فراز آوردن و اندوختن مال غافل مباش.
- خردنامه. ص ۳۷.
متنی از سده ششم.
به کوشش منصور ثروت.
یا مقدمه استاد مجتبی مینوی.
امیرکبیر. ۱۳۶۷.
/channel/dejnepesht4000
.
بریده کتاب:
آرمان پادشاه دادگر
۹ دی ۱۴۰۳
#محمود_فاضلی_بیرجندی
آرمان ايرانی پادشاه دادگر، از سرودهای اوستا سرچشمه می‌گيرد كه در آن، نخستين انسان‌ها، برای سامان دادن به امور جهان، از خدايان مدد می‌جويند. آنان چون ايرانی‌اند و سودایی جز متمدن ساختن بشر و آباد کردن دنيا در سر ندارند، به درک اين منزلت والا نایل می‌شوند و صاحب فر ايزدی می‌گردند.
نام‌آورترين پادشاهان در روزگاران نخستين، يَمَه (جمشيد در فارسی نو) است. در زمان پادشاهی او، انسان عظيم‌ترين پیشرفت‌ها را می‌کند، مردم ايران از رنج‌ها و سختی‌های زندگی رهایی می‌یابند، و مرگ به سراغ كسی نمی‌رود.
اما از سوی ديگر انيرانيان، چون هوای نابود كردن انسان (نيتی مشخصا اهريمنی) در سر دارند، پادشاهی دنيا به آنان عطا نمی‌شود و هر کاری بکنند باز هم به فرّ ايزدی دسترسی نمی‌یابند. پادشاهان ايران و آرزوها و اميال آنان، جملگی در ضديت با اژيدهاك (ضحاك در فارسی نو) قرار دارند كه اگر حكمرانی بر دنيا را از خدايان می‌خواهد باری، فقط برای آن است تا بشر را از صفحه روزگار براندازد؛ و اين چیزی جز نقش زدن بر آب نیست. (این آرزویش برآورده نمی‌شود).
برگرفته از:
شاهنامه و پژوهش‌های تازه
نویسندگان:
اولگ گرابار، ماریانا شرو سیمپسون، غزال دبیری، گالینا لاسیکوا و مریم نعمت طاووسی
مترجم: محمود فاضلی بیرجندی
نشر پایان
چاپ دوم
تلفن تماس برای تهیه کتاب: 09194947688
کتاب در سایت طاقچه هم عرضه شده است.
/channel/dejnepesht4000
.
کِیان و کیان!
از زبان نظامی
۹ دی ۱۴۰۳
#محمود_فاضلی_بیرجندی
رفتند کِیان و کِی‌پرستان۱
ماندند جهان به زیردستان
این قوم کیان و آن کیانند۲؟
بر جای کِیان۳، نگر کیانند۴!
نظامی گنجوی. لیلی و مجنون. ص ۱۶۱.
۱. کِی و کِی پرستان: پادشاهان و دوستداران پادشاهان.
۲. کیان: چه کسان.
۳. کِیان: پادشاهان.
۴. کیان: چه کسان.
/channel/dejnepesht4000
.
سالروز شهادت زرتشت پیامبر
۵ دی ۱۴۰۳
#محمود_فاضلی_بیرجندی
زرتشت تنها پیامبر ایرانی است.
این نوشتار بهر گرامی‌داشت او در سالروز شهادتش آورده می‌شود که پنجم دی بود، به ۳۷۶۳ سال پیش از امروز:
زرتشت پسر پوروشسپ، نسب به اورمزد می‌رساند. مادرش دوغدو، نسب به گیومرث می‌رساند، نخستین شهریار جهان و انسان نخستین، پدر آدمیان جهان در اندیشه ایرانی.
سپیده‌دم ششم فروردین در روستای راگ خراسان از مادر بزاد. برخی هم گفته‌اند اندر آتروپاتکان بزاد، آذربایگان امروز ایران.
پدرش او را زرتشت نامید.
او ببالید. از ۳۰ تا ۴۰ سالگی هفت بار با اورمَزد دیدار کرد. بر فراز کوه اُشیدر بود که نخستین بار پیام آسمانی بدو آمد. پس از آن به بلخ، به دربار گشتاسپ، شاهنشاه ایران، شد و او را به دین بخواند. گشتاسپ بپذیرفت و به زرتشت گروید. آیین او از دربار پادشاه ایران برخاست و پراکنده شد. بدین روی آیینی است که پا بر مدنیت، دارایی و بزرگی دارد، و چیزی از خوی وحشیان و دوری از راه آدمی در آن نیست.
نخستین کس که بدو گروید میدیوماه بود، پسر عموی او. پس هوتوس، زن گشتاسپ‌شاه، بدو بگروید.
آگاهی به ارجاسپ، پادشاه توران رسید که گشتاسپ دین دیگر پذیرفته، و او بر جای و جاه خویش بیمناک شد. پس با سپاهیانش به ایران تاخت. جنگی درگرفت که گزارشی از آن در کتاب یادگار زریران بمانده. تورانیان در آن جنگ بشکستند. زان پس شاهزاده اسفندیار، به گرد جهان بگشت و دین را اندر دنیا بگسترد.
آموزه بنیادین آیین زرتشت سه پایه است:
گفتار نیک، کردار نیک، و پندار نیک.
به این سه پایه «سه نیک» گفته‌اند. گمان می‌رود که تثلیث مسیحیان از این بنیاد برگرفته شده باشد. کتاب او «اوستا» نام دارد.
پیروان زرتشت را، به نیرنگ، آتش‌پرستان خوانده‌اند. این سخن به نزد عامه، دستمایه تازش بر زرتشتیان شده. این سخن بی پایه را خصوصا در فرمانروایی صفویان و قاجاران در میان مردم پراگندند و ایرانیان بی‌شماری را بدین نام بکشتند. تا چنان شد که زرتشتیان ترک زادبوم خویش گفتند و به هندوستان شدند.
بیشتری از زرتشتیان تا آن سده‌ها در خاور ایران بودوباش داشتند. خاور ایران، از شمال تا میانه‌اش که قاینات و بیرجند باشد، هم تا زمان قجران زرتشتی‌نشین بود. داستان ستم بر زرتشتیان و خونریری قجران در خاور ایران داستانی است پر آب چشم!
زرتشت ۷۷ سال بزیست تا در تازش دوم ارجاسپ تورانی به ایران، در زمان نیایش در شهر بلخ بر دست یکی تورانی به نام «برادریش» شهید شد. نام کشنده زرتشت را «توربراتور» هم گفته‌اند. روز پنجم ماه دی بود، به ۳۷۶۳ سال پیش.
آیین او از پس شهادتش در ایران بزرگ بپراکند. به روزگار ساسانیان آیین حکومت شد.
پس از ساسانیان، نماد و نشان ایرانی‌گری ماند. و هست.
/channel/dejnepesht4000
.
معرفی کتاب
سخنوران نابینا
دوم دی ۱۴۰۳
#محمود_فاضلی_بیرجندی
کتابی است در ۴۹۸ برگ، نوشته علی اکبر مشیر سلیمی که موسسه مطبوعاتی فریدون علمی سال ۱۳۴۴ در تهران چاپ و پخش کرده. زندگی‌نامه‌هایی است از ۴۳ تن از شاعران ایران و دیگر کشورها که همه نابینا بوده‌اند.
سخن را از شرح زندگانی هومر، سخنسرای باستانی یونانی آغازیده و به گزارش زندگی زنده‌یاد خزائلی به انجام رسانده.
از سخنسرایان نابینای ایرانی از رودکی و وصال و شوریده شیرازی یاد کرده و چندین نام ناآشنای دیگر. ابوالعلای معری را هم آورده، از تازیان. از یک شاعر خوش‌سخن همشهری من هم گزارشی دارد. او بدیع نوربخش، نامبردار به سری، بود که در قاین زاده شد و در تهران درگذشت. خاکش در ظهیرالدوله.
در این سرزمین ایران در دوره کوتاه میان درگرفتن جنبش مشروطیت تا به سال ۱۳۵۷ کمتر موضوعی ممکن است در علوم و فنون و ادب و هنر و اندیشه یافت که به آن پرداخته نشده و آثاری به دست داده نشده باشد.
این کتاب سخنوران نابینا در جای خودش کتابی است شگرف. شصت سال پیش از این، نوشتن و تحقیق در این مملکت چندان پررونق بوده که چنین موضوعی دور از ذهن هم از نظرها دور نمانده و کتابی مفصل در باره آن پرداخته‌اند.
دانیم که در همان دوره که گفته شد، کتاب‌های زیادی در زندگی و احوال سخنسرایان ایرانی از روزگار باستان تاکنون، در ایران و در هندوستان، نوشته شده بود. هر یک در چند مجلد. اما این که کتابی در زندگانی نابینایانی پرداخته شود که سخنسرا بوده‌اند جای ستایش دارد و هم جای دریغ. دریغی بر این که چرا چندین مایه کار و کوشش فکری در این مملکت بدان جا نرسید که باید؟ و چرا ما امروز در میانه مملکت‌های سرآمد دنیا نیستیم؟
سخنوران نابینا کتابی است در حدود زمانه خودش، پژوهشی روشمند نیست. اما همین که یکی پیدا شده تا در زندگانی نابینایان هم بنگرد و گزارش احوال ایشان را گرد آورد جای ستایش دارد.
به‌علاوه، باید با ستایش از زمانه‌ای یاد کرد که در آن نابینا هم جایی و جاهی داشت. به یاد داریم که همان آقای خزائلی که نامش در میان سخنوران نابینا آمده چندان دست و بالی گشوده یافت که آموزشگاهی ویژه نابینایان باز کرد.
نویسنده کتاب در معرفی دیگر آثارش ۱۲ عنوان را نام برده که چاپ شده و ۱۵ عنوان که چاپ نشده و آماده چاپ داشته. نشانی دیگر از زمانه رونق کتاب و قلم.
سخنوران نابینا کتابی است شصت ساله که نو و تازه مانده و هنوز در دست آدم نفس می‌کشد. چونان شمار نابینایانی که نامشان را آورده، تا بمانند و از یادها نروند.
پی‌نوشت: کتاب باری دیگر چاپ شده، با سرنام "شاعران کور". سرنامی، تهی از فهم و بزرگی نویسنده‌اش، و چشم بر فروش و بازار!
/channel/dejnepesht4000
.
آیین خاکسپاری زرتشتیان
یکم دی ۱۴۰۳
#محمود_فاضلی_بیرجندی
زرتشتیان باشندگان کهن ایران هستند.
آشنایی با هر گوشه آیین زرتشتی، ما را با پیکربندی کهن فرهنگ ایرانی آشنا می‌کند.
این فیلم از آیین خاکسپاری این هم‌میهنان است، چنان که امروز برگزار می‌شود. این آیین هم از روزگار قدیم تاکنون دیگرگونگی‌هایی به خود دیده.
/channel/dejnepesht4000
.
بدن نامحرم
۲۹ آذر ۱۴۰۳
#محمود_فاضلی_بیرجندی
تا سخن‌ها از حجاب و نبرد با بی‌حجابی در میان است جا دارد خبری از زمین‌لرزه در ایران در سده پیشین آورده شود. وجود زن و حجابش در نزد برخی کسان در میهن ما با خرافه درآمیخته و مایه گرفتاری شده است:
اسفندماه سال ۱۲۸۰ زمین لرزه بزرگی در قوچان رخ داد. گرمابه‌ای ویران شد که عده زیادی زنان در آن بودند و همه زیر آوار ماندند.
صدای ناله و ضجه زنان تا مدتی پس از زلزله از زیر آوارها می‌آمد و کسی به درماندگی و بدبختی آن زنان ترحم نمی‌کرد. علت را چنین نوشته‌اند که یک نفر بی‌دین بی انصاف، مردم را از شکافتن خرابه‌ها و بیرون آوردن آن نفوس محترمه منع کرده بود و گفته بود که چون این امر باعث می‌شود نظر بر بدن نامحرمان افتد، حرام است.
ـ روزنامه ادب. سال ۲. شماره ۱۳. نقل از اخبار خراسان در مطبوعات دوره قاجار. ج ۲. ص ۴۹۰.
#زمین‌لرزه #خرافه #خرافات #زن
#قوچان
#خراسان
#ایران
/channel/dejnepesht4000