دکتر الهی قمشه ای

10 Mar 2024 19:52

پاره سخن: پروین اعتصامی و جاودانگی

۱۴۰۲/۱۲/۲۰

کانال رسمی حسین الهی قمشه‌ای
@drelahighomshei

دکتر الهی قمشه ای

26 Feb 2024 16:10

پاره سخن: «منجی در ادبیات جهان»

سخنرانی کامل را در آلبوم سیری در ادبیات، هنر و عرفان ۷ گوش کنید:

shop.drelahighomshei.com

کانال رسمی حسین الهی قمشه‌ای
@drelahighomshei

دکتر الهی قمشه ای

04 Feb 2024 21:23

«پخش مجموعه طنز آشنا»

مجموعه «طنز آشنا» برگزیده طنزهای فاخر ادبیات ایران و جهان به انتخاب و روایت شیرین دکتر الهی قمشه ای.

جمعه ها ساعت ۹ شب از کانال رسمی یوتیوب پخش می‌شود:

youtube.com/drelahighomshei

این اثر محصول همکاری مشترک موسسه فرهنگی هنری الهی قمشه ای و شرکت تدبیر گستران است و
تهیه کنندگی آن را شاهد قمشه ای به عهده دارد.

کانال رسمی حسین الهی قمشه‌ای
@drelahighomshei

دکتر الهی قمشه ای

15 Jan 2024 16:53

«سپاس و قدردانی»

هزار شکر و سپاس آفریدگار جهان را که می‌بینیم شما ایرانیان با فرهنگ و خوش‌آهنگ همچنان با شکوه و شکیبایی در کاروان‌های دانایی و نیکویی و زیبایی به‌سوی قله‌های جاودانگی و شادمانگی سیر می‌کنید و هزار فخر و مباهات و بالندگی شما راست که کهن الگوهای آدمیت را خوشتر از داوود میکل‌آنژ و تندیس ونوس در گفتار و کردار خویش به نمایش می‌آورید تا هر که شما را دید با شور و شادی و اعجاب فریاد برآورد که:
این است انسان، این است انسان.

این مسکین پارسی‌دوست
به مصداق این سخن آشنا که

از ایشان نیستی می‌گو از ایشان
پریشان نیستی می‌گو پریشان

نقش خود را در همه کنش‌های فرهنگی
جز این نمی‌بینم
که یک منادی فرهنگی باشم
و به اصطلاح پیشینیان از کیسه خلیفه خرج‌کنم.
و مردمان را بر سفره کریمانی چون سعدی و‌شکسپیر بنشانم.
از این رو ابراز لطف و محبت‌های شما را چون دسته‌های گل در عین سپاس و قدرشناسی در پای همان کریمان و نخبگان و میزبانان ضیافت جهانی می‌افشانم.

حسین الهی قمشه‌ا ی
۱۴۰۲/۱۰/۲۵

https://www.instagram.com/p/C2IEB98oXTG/?igsh=MXVwdzE5a2FsdDV2eg==

کانال رسمی حسین الهی قمشه‌ای
@drelahighomshei

دکتر الهی قمشه ای

31 Dec 2023 18:22

پاره سخن: مواهب ادبیات

با آرزوی برقراری صلح و آرامش و عدالت در جهان
۱۴۰۲/۱۰/۱۰

کانال رسمی حسین الهی قمشه‌ای
@drelahighomshei

دکتر الهی قمشه ای

08 Oct 2023 17:11

🔹
«کاغذین جامه»

کاغذین جامه به خونابه بشویم که فلک
رهنمونیم به پای عَلَمِ داد نکرد
حافظ

در قدیم رسمی بوده است که دادخواهان برای آنکه شناخته شوند جامۀ کاغذی می‌پوشیدند و شِکوۀ خود را نیز بر همان کاغذ می‌آوردند و علَمِ داد پرچمی است که پادشاهان و امیران برپا می کردند تا شاکیان در پای آن دادخواهی کنند.
سخن حافظ این است که ما از دادخواهی نومید شدیم و بهتر آن دیدیم که شکایت ها را با خون دیده از لوح کاغذ بشوییم زیرا آن پرچم و ستون دادخواهی را نیافتیم و روزگارْ ما را به پای آن علَم رهنمون نشد. و این شکوِه ها نیز نشان کمال اشتیاق به جهان موزون و دلخواه و تحمل جور و بیداد آن است.

برگرفته از کتاب «در صحبت حافظ»
به قلم حسین الهی قمشه ای
ناشر: انتشارات سخن
تصویر مینیاتور قدیمی

کانال رسمی حسین الهی قمشه‌ای
@drelahighomshei

https://www.instagram.com/p/CyJGqO9ISGF/?igshid=MzRlODBiNWFlZA== .

دکتر الهی قمشه ای

28 Sep 2023 11:04

«بهشت آزادی»

اى پدر آسمانى ما
ما را بدان سرزمين هدايت كن كه بيم و هراس را در آن راه نيست؛
آنجا كه سرها بلند و افراشته است
و دانش و آگاهى را رايگان مى‌بخشند؛
ما را به سرزمينى هدايت كن
كه آنجا دنيا را با ديوارهاى قومى و قبيله‌اى به قطعات خرد تقسيم نكرده‌اند؛
آنجا كه كلمات پاك و بى‌آلايش از ژرفاى حقيقت مى‌آيند
و بازوان خستگى‌ناپذير، دستها را به سوى كمال بى‌نقصان دراز كرده‌اند؛
آنجا كه نهر زلال خرد راه خود را گم نكرده
و به مردابهاى آداب و عادات مرده سرازير نشده است؛
آنجا كه ذهن آدمى را تو خود اى پروردگار عالميان
به سوى كارها و انديشه‌هاى گسترده‌تر و متعالی‌تر هدايت می‌کنی؛
آرى اى پدر آسمانى
در چنين بهشت آزادى و آبادى بگذار کشور من از خواب بیدار شود.

رابيندرانات تاگور

"The Heaven of Freedom"

Where the mind is without fear and the head is held high;
Where knowledge is free;
Where the world has not been broken up into fragments by narrow domestic walls;
Where words come out from the depth of truth;
Where tireless striving stretches its arms towards perfection;
Where the clear stream of reason has not lost its way into the dreary desert sand of dead habit;
Where the mind is led forward by Thee
Into ever-widening thought and action;
Into that heaven of freedom, my Father, let my country awake.
Rabindranath Tagore

شعر از رابيندرانات تاگور
ترجمه حسین الهی قمشه ای
پرتره تاگور برنده جایزه نوبل در ادبیات در سال ۱۹۱۳
www.drelahighomshei.com

کانال رسمی حسین الهی قمشه‌ای
@drelahighomshei

https://www.instagram.com/p/CxlM1C5ITLz/?igshid=MzRlODBiNWFlZA== .

دکتر الهی قمشه ای

02 Sep 2023 18:25

«فراست زنان»

زنان در شناخت مشکلات بنیادین و مسائل بزرگتر زندگی،
به گونه‌ای درست و با شتابی مطلوب،
بسیار توانا هستند؛
نه بدین‌خاطر که از بخت نیک برخوردارند،
نه بدین‌خاطر که برخی الهامات الهی بدیشان می‌رسد،
نه بدین‌خاطر که آنان وارث سحر و جادوی ویژه‌ای از دورانهای نخستین‌اند،
بلکه به سادگی، و تنها بدین‌خاطر
که ایشان از احساس و فهم و شعور بیشتری برخوردارند.
آنها می‌توانند با یک نگاه آنچه را بیشتر مردان
حتی با دوربین و نورافکن، درنمی‌یابند
مشاهده کنند
و می‌توان گفت ایشان
واقع‌بینان بلندپایه و فرازنده نوع بشرند.

هنری لوییس منکن (۱۹۵۶-۱۸۸۰)
روزنامه‌نگار ،نویسنده، منقّد و طنزپرداز آمریکایی


Women decide the larger questions of life correctly and quickly, not because they are lucky guessers, not because they are divinely inspired, not because they practise a magic inherited from savagery, but simply and solely because they have sense. They see at a glance what most men could not see with searchlights and telescopes…. They are the supreme realists of the race.
H. L. Mencken

نوشته هِنری لوییس منکن
ترجمه و توضیح از حسین الهی قمشه‌ای
تصویر: پرتره سافو، دیرینه‌ترین شاعره یونان باستان
www.drelahighomshei.com

کامال رسمی حسین الهی قمشه‌ای
@drelahighomshei

https://www.instagram.com/p/CwczWyBIQ6c/?igshid=MzRlODBiNWFlZA== .

دکتر الهی قمشه ای

10 May 2023 12:49

"انتشار كتاب ٣٦٥ روز در صحبت فردوسى"

كتاب در صحبت فردوسى با انتخاب ٣٦٥ قطعه از شاهنامه و پيشگفتار و توضيحات دكتر حسين الهى ‌قمشه‌ای
توسط انتشارات سخن در قطع رقعی و با جلد سخت به چاپ رسیده است و در غرفه انتشارات سخن درنمایشگاه بین المللی کتاب عرضه می شود.

متن استاد پس از انتشار کتاب🔽

هزار شکر و سپاس
که هزار سال پیش خداوندگار جهان
یکی از مستوران خیمه عزت را
در نمایشگاه خاک به صحنه آورد،
تا حماسه پهلوانی انسان
و پیکار مستمر او را با دیوان و ددان
بر صحنه جهان به نمایش آورد
و نقش هزار رنگ اهریمنان را
در پیشگاه حقیقت روسیاه گرداند
و داستان این پیکارها را
در دفتری سترگ با نام فاخر «شاهنامه» به جهانیان هدیه کند.

ما این چند سال اخیر، از تاراج آن بیماری تاج بر سر و تموجات اجتماعی ناگوار، را در فرآوردن گزیده زبده‌ای از این کتاب مستطاب صرف کردیم
و اینک آن گزیده را
بر پیشخوان مقدس کتابفروشان‌ نهاده‌ایم
تا جوانان و میان‌سالان و کهنسالان پارسی‌گو
بتوانند در صحبت این نقّال فرخ‌پی توش و توان حماسی و پهلوانی گیرند
و دست در دست رستمِ دستان
لاف و گزاف اهریمنان را بازیچه و فریب شمارند
و چنان فریادی بر ارژنگ‌دیو دروغ برآورند
که در گریز ناشکیب‌، عنان از رکیب باز نشناسد.

شگفتا از این شاعر بهشت آفرین که به جادوی هنر
از زمین سخت و بی‌جان واژه‌ها گل و ریحان و نسرین و ضیمران برآورده و بر دامن پیر و جوان افشانده است.
چه خوشتر که ما نیز با انوری ابیوردی هم آواز شویم:

آفرین بر روان فردوسی
آن همایون همای فرخنده
او نه استاد بود و ما شاگرد
او خداوند بود و ما بنده

و سلام بر عاشقان زیبایی، دانایی
و نیکویی

نوشته حسین الهی قمشه‌ای
اردیبهشت ۱۴۰۲
www.drelahighomshei.com

کانال رسمی حسین الهی قمشه‌ای
@drelahighomshei

https://www.instagram.com/p/CsBnT_2owBR/?igshid=NTc4MTIwNjQ2YQ==

دکتر الهی قمشه ای

17 Dec 2022 14:12

«آتش پشیمانی»

سعدی مردم‌دوست فرمود:

که سهل است لعل بدخشان شکست
شکسته نشاید دگرباره بست

چنانکه در تراژدی شکسپیر، اُتللو خود با ورود به خوابگاه آن محبوبِ بی‌خبر و بی‌گناه گفت:

بگذار اول شمع اتاق را بکُشم
زیرا اگر این خاموشی خطا باشد
بار دیگر به آتش‌زنه‌ای روشن خواهد شد،
اما اگر شمع این وجود نازنین را
به خیالی موهوم و انگیزه‌ای شوم خاموش کنم،
کجاست آن آتش حیات‌آفرین الهی
که بار دیگر فروغ چشمهایش را بدو بازگرداند.

داستان اُتللو آینه عبرتی است که
شکسپیر در پیش روی همه آدمیان نهاد
تا برحذر باشند از کشتن یک انسان بی‌گناه،
و از آن پشیمانی سوزان و بی‌جبران
که هر دم از ژرفای دل شعله می‌کشد
و آن را هیچ حجاب و حائل نخواهد بود،
بلکه بر دوام یک خشم ابدی عاملان را احاطه خواهد کرد.

نوشته حسین الهی قمشه‌ای
۱۴۰۱/۹/۲۶
مینیاتور قدیمی

www.drelahighomshei.com

کانال رسمی حسین الهی قمشه‌ای
@drelahighomshei
.

دکتر الهی قمشه ای

06 Nov 2022 13:43

کانال رسمی حسین الهی قمشه‌ای
@drelahighomshei

دکتر الهی قمشه ای

20 Sep 2022 13:50

“ آه دل مظلومان بی‌شک اثری دارد”

در جهانی که مزاج آدمی
به اندک غوره‌ای سرد می‌شود
و به اندک مویزی جوش بر می‌آورد
و در جهان هوشمندی که
ذره ذره آن روزان و شبان‌ گویند:
ما سمیعیم و بصیریم و هُشیم
با شما نامحرمان ما خامشیم
مولانا

چگونه ایمن تواند بود آدمی
که در دادگاه سرشت الهی خویش ایستاده باشد،
و به گستاخی تمام
و هزار رنگ و نیرنگ
و زور و تزویر
پای بر آسایش مردمان نهد
و به جای جان‌فشانی، جان‌ستانی کند
و از فرسایش روزگار در امان ماند؟

و چگونه خلاص یابد
آن کس که حق محرومان به اختلاس برباید
و کِشته بینوایان را به داس جور درو کند؟

و چگونه در کوهستان عالم
نوای بلبل خواهد شنید،
آنکس که عربده زاغ می‌کِشد
و بانگ حمار برمی‌آورد؟
بانگ خوش دار چون به کوه آیی
کوه را بانگ خر چه فرمایی
سنایی

از این رو بسی زیبنده است
که مردمان هر بامداد
با خویشتن زمزمه کنند
سخن آن بابای عشق را
که در عین شهرت به عریانی
همگان را چون خورشید
جامه‌ای زرفشان می‌بخشد:

مکن کاری که بر پا سنگت آیو
جهان با این فراخی تنگت آیو
چو فردا نامه‌خوانان نامه خوانند
تو خوانی نامه خود ننگت آیو
باباطاهر عریان

نوشته حسین الهی قمشه‌ای
۱۴۰۱/۶/۲۹
تصویر از Vincent van Gogh
www.drelahighomshei.com

کانال رسمی حسین الهی قمشه‌ای
@drelahighomshei

https://www.instagram.com/p/CiufzbQow_C/?igshid=NjZiMGI4OTY= .

دکتر الهی قمشه ای

11 Sep 2022 14:19

"آشتى جهانى"


نخستين آهنگى كه فرشتگان خواندند
ترانه "آشتى" بود
و نشان روشن همه فرزندان خداوند
"آشتى" است
و پرستار شيرين عشق
"آشتى" است
و مادر مهربان يگانگى
( در زمين و آسمان) "آشتى" است
و آسايش ارواح قدسيان
" آشتى" است
و منزلگاه زندگى جاويد
"آشتى" است.
(لئوى بزرگ)

□و به تعبير قرآن آنچه از جنگ خوشتراست، آشتى است: الصلح خیرٌ (نساء: ۱۲۸)

و از نگاه مولانا
هزار ستاره روشن در آسمان چشمك مى‌زنند
و با لبخند آدمیان را به خود می‌خوانند:
لیک در ظلمت یکی دیوِ نهان
می‌نهد انگشت بر استارگان

و جنگ تنها با آن دیو باید کرد
که "آشتى" را نشانه مى‌گیرد
و با هياهو تاریکی را بر کرسی می‌نشاند
و نور آسمان و زمین را
بدل به "نار" می‌کند
و زرّادخانه ما در اين پيكار
جز تیر و کمان عشق
از ابروی زیبایی چه خواهد بود؟

□لئوى بزرگ قدیسی که رسالت آشتی داشت
(۴۶۱-۴۰۰)

ترجمه و توضیح: حسین الهی قمشه‌ای
۱۴۰۱/۶/۲۰
تصویر: David R. Wagner
www.drelahighomshei.com

کانال رسمی حسین الهی قمشه‌ای
@drelahighomshei

https://www.instagram.com/p/CiXXZX-oUxv/?igshid=YmMyMTA2M2Y= .

دکتر الهی قمشه ای

04 Sep 2022 15:01

"از عرش تا فرش"

زيبايى، يادآور خاطراتى است
كه آدميان از ساحت پيشين هستى با خود آورده‌اند
و هنر جلوه‌های گوناگون از این خاطرات است
که در جامه موسیقی و نقاشی و رقص
و معماری و هنرهای دستی
در سراسر تاریخ همه‌جا به آدمیان رخ نموده است:

ما همه اولاد آدم بوده‌ایم
در بهشت آن نغمه‌ها بشنوده‌ایم
گر چه بر ما ریخت آب و گل شکی
یادمان آید از آنها اندکی
مولانا

این سخن مولانا با گفته نخبگان و نادرگان هنر و اندیشه در جهان
چون افلاطون و میکل‌آنژ و داوینچی و شکسپیر و هوگو و گوته و تاگور و امرسن
در خاور و باختر هم‌آهنگ است
و چنین است عشق ما به نیکویی و دانایی
که آن‌ها نیز هریک گونه‌ای از یادآوری عشق و پیوند با عرصه‌های پیشین است
که از آن به سرشت و فطرت و طبیعت تعبیر می‌کنند
و هر چند ما در این سراچه خاک احساس غربت و دلتنگی می‌کنیم
و چون حافظ آه و ناله سر می‌دهیم که:

به یاد یار و دیار آنچنان بگریم زار
که از جهان ره و رسم سفر براندازم

اما همچنین جای شکر و سپاس نیز هست که
عشق ما به زیبایی و خوبی
هر دم از گوشه‌ای سر بر می‌کند
و به هزار کرشمه جان ما را می‌نوازد
و روز ما را می‌سازد
و با نقش‌های آشنا روح را از رنج این غربت غربیه می‌رهاند.

و از طرفه‌ها و عجایب جهان یکی همین است
که آدمی برای فرشی که خواهد در زیر پای افکند و لگد کند
“سمفونی قالی اردبیل” را با ترکیبات هم‌آهنگ از طرح و رنگ اجرا می‌کند
که اصحاب ذوق یعنی همه آدمیان زیباپرست،
آن را از زیر پای برمی‌کشند
و با افتخار بالای سر می‌آویزند‌
و چون تاج بر تارک “موزه ویکتوریا و آلبرت” می‌نشانند
این است کرامت و اعجاز آدمیزاد که اصحاب صورت
در توجیه آن فرو می‌مانند
و هیچ چاره‌ای نمی‌یابند جز آنکه به دامن افلاطون پناه برند.

فرش ایرانی یکی از عرش‌ها و اریکه‌های هنر است
که هزار منکر خاک‌پرست را انگشت بر دهان
نگاه می‌دارد تا ایمان بیاورند
به اصالت و جاودانگی “زیبایی”
که بی‌هیچ نیاز زیستن و انتخاب احسن
و فارغ از برهان وجودیِ
آنسِلم قدیس و دکارت،
در پیش چشم آدمیان هویدا شده است
و اگر منکران معنویت و الهیتِ هنر را هیچ برهانی غیر از
همین فرش تبریزی که آن را "قالی اردبیل" نامند نبود،
بسنده بود که همه زبان فرو بندند
و سر تسلیم فرود آورند در پیشگاه آن فرش فاخر که بالای آن نوشته است:

جز آستان توام در جهان پناهی نیست
سر مرا بجز این در حواله‌گاهی نیست
حافظ


نوشته حسین الهی قمشه‌ای
۱۴۰۱/۶/۱۳
تصویر قالی اردبیل
www.drelahighomshei.com

کانال رسمی حسین الهی قمشه‌ای
@drelahighomshei

https://www.instagram.com/p/CiFepUEIs9o/?igshid=YmMyMTA2M2Y= .

دکتر الهی قمشه ای

28 Aug 2022 14:50

"بخت خواب‌آلود"

بخت خواب‌آلود ما بیدار خواهد شد مگر
زآنکه زد بر دیده، آب از رویِ رخشانِ شما
حافظ

□ بختِ خمار و خواب‌آلودهٔ ما
خفته است
و ما داستان مردی را
که بختش خفته بود
در قصه‌های کهنسال ایرانی
خوانده‌ایم
که چگونه راهی دراز در پیش گرفت
تا به غاری که بختش
آنجا خفته بود رسید
و او را به لگد بیدار کرد
اما چون معنی خفتنِ بخت
را ندانسته بود
از بیداری بخت بهره‌ای نبرد.

حافظ بهترین راه را
برای بیدار کردن بخت
گوشزد کرده و آن این است که
چشم در روی آن یار یگانه بگشاییم
و از زلال شفاف جمالش آبی بر
چشم و چهره خواب‌گرفتهٔ خود زنیم
و آن دشمن پنهان را که با چشمهای چالاک بر سر شطرنج سود و زیان
و در سودای مات کردن ماست
مشاهده کنیم:

در سر شطرنجْ چست است این غراب
تو مبین بازی به چشمِ نیم‌خواب
مولانا

پس به گفته مولانا:
بزن آب سرد بر رو، بجه و بکن هیاهو
که ز خوابناکی تو همه سود شد زیانی

□ قصه مردی که بختش خفته بود
یکی از افسانه‌های شیرین عبرت‌آموز ایرانی است
که خواندنش کودکان ۹ ساله تا ۹۹
ساله را مجذوب می‌کند
و حکمت می‌آموزد.

متن کامل داستان را می‌توان
با جستجو در شبکه جهانی اطلاعات یافت
و به روایت‌های گوناگون خواند .

برگرفته از کتاب “در صحبت حافظ”
به قلم حسین الهی قمشه‌ای
ناشر: انتشارات سخن
تصوير: Friedrich A. Moritz Retzsch

كانال رسمى حسين الهى قمشه‌ای
@drelahighomshei

https://www.instagram.com/p/Chza174OGWE/?igshid=YmMyMTA2M2Y= /

دکتر الهی قمشه ای

03 Mar 2024 17:49

پاره سخن: سعدی و عشق به حیوانات

۱۴۰۲/۱۲/۱۳

کانال رسمی حسین الهی قمشه‌ای
@drelahighomshei

دکتر الهی قمشه ای

13 Feb 2024 14:38

پاره سخن: جاویدان خرد

١٤٠٢/١١/٢٣

کانال رسمی حسین الهی قمشه‌ای
@drelahighomshei

دکتر الهی قمشه ای

20 Jan 2024 11:57

« طنز در ادبیات »

این سخنرانی در مراسم رونمایی از مجموعه «طنز آشنا» در اسفند ماه ۱۳۹۵ با حضور جمعی از هنرمندان و فرهیختگان در خانه همایش برگزار شده است.

در این اثر طنزها و لطیفه‌های ادبی همراه با کاریکاتورها و انیمیشن‌های جذاب و موسیقی هماهنگ با فضای داستان‌ها در قالب ویدیوهای کوتاه انیمیشن تولید شده اند.

این سریال فاخر از هفته آینده روزهای جمعه ساعت ۹ شب از کانال رسمی یوتیوب پخش خواهد شد. سخنرانی کامل را هم در همین کانال مشاهده کنید:

youtube.com/drelahighomshei

مشاور فرهنگی این اثر دکتر حسین الهی قمشه‌ای است که کوشیده با بهره‌گیری از لطایف طنزآمیز ادب پارسی و ظرایفی از دیگر فرهنگ‌ها، مجموعه دلنشینی از ذوق و بینش و شادی و حکمت را برای پارسی‌دانان و پارسی‌گویان فراهم آورد. در طنزپردازی این اثر، الهی قمشه‌ای پدر و پسر (حسین و شاهد) مشارکت دارند.

کانال رسمی حسین الهی قمشه‌ای
@drelahighomshei

دکتر الهی قمشه ای

09 Jan 2024 16:55

«تولد ۸۴ سالگی استاد»

سالروز تولد دکتر حسین الهی قمشه‌ای را به دوستداران و همراهان عزیز تبریک می‌گوییم و از همگی دعوت می‌کنیم برای مشاهده سخنرانی کامل ایشان به کانال رسمی استاد در یوتیوب مراجعه کنند:

https://youtu.be/pCgNrchLAvU?si=IH1PiGWj6bacDpcR

۱۴۰۲/۱۰/۱۴

کانال رسمی حسین الهی قمشه‌ای
@drelahighomshei

دکتر الهی قمشه ای

15 Nov 2023 15:18

«شکنج شرمسارى»

در ميان رنج‌ها و شکنج‌های روزگار
هیچ‌یک چون خشم و خروش
و نهیب و پرخاشِ آن داور درون نیست
که به تعبیر شکسپیر
هزار زبان دارد
و با هر زبان هزار ملامت می‌کند.

و چه بسیار حکایت شده است
که گنهکاری از هیبت شرم
سر به زیر افکند‌ه
و دیگر هرگز سر بر نداشته است
آه از هراس حمله این دادجو
که هیچ گریز و گزیری
از خشم روح‌فرسا و فریاد رعدآسای او نیست.
زیرا به تعبیر مولانا:

آن‌که از غیری بود او را فرار
چون از او ببرید گیرد او قرار
من که خصمم هم منم اندر گریز
تا ابد کار من آمد خيز خيز

و شگفتا از آدمیان
که روشن نیست به کدام گستاخی
در پیش آن دادخواه شیر صولت
خواهند ایستاد
و کدام جوشن پولاد انسان را
بر بیداد آن آتش جوشنده
شکیبا خواهد کرد
آن‌کس که سرب گداخته فراق
در کام آن مادر شیرین‌کار می‌ریزد
یا بجای شهد مراحل فرهنگ
زهر هلاهل در کام آن جوان نوخاسته
روان می‌کند
بی‌گمان در پیشگاه پر هراس و هیبت آن دادخواه
در امان نخواهد بود
بلکه آن دادجوی نگهبان بناگاه
چون اژدهای دمان بر او خواهد تافت
و مهر و نشان قهر و کین
را بر پیشانی پریشان او نقش خواهد کرد
تا هر کجا رود روادید ورود نيابد
و مطرود عالمیان گردد

و به تعبیر هوگو در بینوایان ترجمه مستعان
"و اين است محو مشئوم يك موجود بشرى".


نوشته حسين الهى قمشه‌ای
۱۴۰۲/۸/۲۴
تصویر اثر موریس اشر
www.drelahighomshei.com

کانال رسمی حسین الهی قمشه‌ای
@drelahighomshei

https://www.instagram.com/p/Czq1RytILjZ/?igshid=YjVjNjZkNmFjNg== .

دکتر الهی قمشه ای

03 Oct 2023 14:35

«پاره سخن»

قطعات برگزیده از سخنرانیهای استاد.
عنوان سخنرانی: ستایش رسول اکرم در ادبیات

برای مشاهده این سخنرانی به طور کامل و سایر سخنرانیهای تصویری به کانال رسمی استاد در یوتیوب مراجعه کنید:

youtube.com/drelahighomshei

كانال رسمی حسين الهی قمشه‌ای
@drelahighomshei

دکتر الهی قمشه ای

24 Sep 2023 19:29

«داد و بیداد»

عدل بر مثال مرغی است:
هرکجا سایه وی برافتد،
آنجا سعد و دولت شود.
هرکجا وی خانه سازد،
آن زمین قبله و کعبه امید امّت گردد،
و جور و ظلم،
مرغی است که هر کجا پرّد قحط سال شود،
باران از آسمان باز ایستد،
و آب از چشمه‌ها به قعر زمین
باز گردد،
و حیات و حیا از میان خلق معدوم شود.

سنایی، مکاتیب
شاعر و عارف قرن پنجم و ششم

«داد» در فرهنگ ما پارسیان
شالوده و پالوده همه نیکی‌هاست
از هستی و شادی و روشنایی و والایی

و «بیداد» از جوهر نیستی و تاریکی و پریشانی و پشیمانی است

چنانکه فردوسی بهشت‌آفرین
این هر دو را در سیمای پهلوان و آهرمن
در سراسر شاهنامه به نمایش آورده است

و چنانکه نظامی بزم‌آفرین‌
در پنج منظومه مینوی خویش
پیکار این دو اندیشه
و پیروزی نخستین را بر پسین
در سرشت همه داستان‌های خویش نهاده است:

داد کن از همت مردم بترس
نیم‌شب از تیر تظلّم بترس
تیغ ستم دور کن از راهشان
تا نخوری تیر سحرگاهشان

برگرفته از کتاب «متون عرفانی به زبان فارسی»
تالیف حسین الهی قمشه ای
انتشارات سمت
تصویر مینیاتور قدیمی

کانال رسمی حسین الهی قمشه‌ای
@drelahighomshei

https://www.instagram.com/p/CxDgUjnoJ0M/?igshid=MzRlODBiNWFlZA== .

دکتر الهی قمشه ای

14 Aug 2023 19:33

«گونه‌های جان‌ستانی»

در هر گام یکی را هلاک می‌کنیم،
نه‌تنها در جنگ‌ها و آشوب‌ها و اعدام‌ها
بلکه ما جان می‌ستانیم هنگامی که
چشم‌های خود را
بر مسکینی و فقر و تهی‌دستی
و رنج‌ها و محنت‌ها و بی‌رحمی‌ها می‌بندیم.

و به همین‌سان
هرگونه بی‌حرمتی به زندگی
و هرگونه سنگدلی و بی‌رحمی
و همه بی‌تفاوتی‌ها و خفت‌ها و خواری‌ها
همه در چشم بینایان باایمان
چیزی جز کشتن و نابود کردن نیست.

و این‌گونه کشتن‌ها
نه‌تنها کشتن در زمان حاضر را شامل می‌شود
بلکه می‌تواند از نفوس آینده نیز جان‌ستانی کند
ما با اندکی شبهه و شکاکی
بخش زیادی از آینده یک جوان را به کشتن می‌دهیم.

زندگی همه‌جا در انتظار ایستاده است
و آینده در هر گوشه و کنار در شکفتن است
و ما جز بخش اندکی از آن را نمی‌بینیم و در نمی‌یابیم
از این‌رو بخش انبوهی را در زیر پا لگدکوب می‌کنیم
و با هر گامی یکی را جان می‌ستانیم.

هرمان هسه (۱۹۶۲-۱۸۷۷) شاعر و نویسنده آلمانی-سوییسی از نادرگان قرن بیستم است که داستان‌های عبرت‌آموز و حکمت‌آمیزی چون «سیذارتا»، «نرگس و گلدموند»، «دمیان» و اشعار لطیف و عرفانی به بشریت هدیه کرده است و همه آثارش آکنده از عشق به انسانیت و فضایل اخلاقی و عرفانی است.
او برنده جایزه نوبل ادبیات در ۱۹۴۶ و افزون بر آن جوایز بسیار دیگر نیز به وی اهدا شده است.

We kill at every step, not only in wars, riots and executions. We kill when we close our eyes to poverty, suffering and shame. In the same way all disrespect for life, all hard-heartedness, all indifference, all contempt is, in the eyes of believer, nothing else than killing. It is possible to kill not only what is in the present, but also what is in the future. With just a little skepticism we can kill a good deal of the future in the young person. Life is waiting everywhere. The future is flowering everywhere. We see only a small part of it and step on much of it with our feet. We kill with every step.

نوشته هرمان هسه
ترجمه و توضیح از حسین الهی قمشه‌ای
نقاشی اثر هرمان هسه
www.drelahighomshei.com

کانال رسمی حسین الهی قمشه‌ای
@drelahighomshei

https://www.instagram.com/p/Cv4w0J7IWqX/?igshid=MzRlODBiNWFlZA== .

دکتر الهی قمشه ای

20 Mar 2023 17:41

«پیام نوروزی»

به روز آخر هر سال چون دلم نگریست
نه گریه کرد و نه خندید، بل به خنده گریست
چگونه‌ام نتوان گفت این کسی داند
که زار زار بخندید و قاه قاه گریست
حمیدی شیرازی

چگونه می‌توان طلایه بهار
و خیل بیشمار فرشتگان زیبایی و دانایی را
که نشاط و شادی آنها در وصف نمی‌گنجد
و اعجاز و اعجاب آن به وهم نمی‌آید
شادباش و تهنیت گفت
در حالی که فرهیختگان و فرزانگان همه
از رنج‌های جان‌گزای دوران
و شکنج طاقت‌فرسای دیوان و ددان
به فریاد آمده‌اند
و هر بامداد چنانند
که خارهای سرکش در چشم دارند
و هر شامگاه در گلویشان
استخوانی درشت و ناهموار می‌یابند
که به هیچ روی نه فرو می‌رود و نه بر می‌آید؟

اما چارلی چاپلین نادره طنز و حکمت
در توجیه چهره شاد و سرخوش خویش گفته است:
من بی‌گمان رنج و محنت بسیار
و غصه‌های بی‌شمار دارم
اما از آن‌ها به لب‌های خود هیچ نمی‌گویم
تا همچنان شاد و خندان باشند.

و ما نیز این پند حکیمانه را در دل جای دادیم
که شادی‌ها و بشارت‌ها
و نشاط و سرخوشی‌ها را باید با دیگران قسمت کرد
اما هیچگاه نباید جبین ما در چشم مردمان
ساتگین شوکران
و جام هلاهل گردد
سورها و شورها را باید در میان گذاشت
شادی‌ها را باید حراج کرد
هنرها و حکمت‌ها را باید در پای اهلش به نثار افشاند
و آغوش‌های مهر و محبت را باید گشود
و درهای خانه‌ها را باید باز گذاشت
و پرچم داد و آزادی را باید برافراشت.

آری، سوک‌ها و سوزها را در دل و جان باید نهاد
و بغض‌های گران‌سنگ را
در دامن سوختگان باید گشود، زیرا:

دلی چون شمع می‌باید که بر جانم ببخشاید
که جز وی کس نمی‌بینم که می‌سوزد به بالینم
سعدی

آری از شر تاریکی و شرار دیوان و دزدان ظلمت‌پرست
و از تزویر آن دیو که انگشت بر یک‌یک ستارگان می‌نهد
تا جمله را خاموش کند
باید به نور پناه برد
نوری که عین مستی و سرخوشی است
نوری که چون شراب دل‌ها را روشن می‌کند
نوری که عین راستی‌ است
تا دروغ‌ها از شرم آن روی در دیوار کنند
و دیوان واژونه از ژاژخایی و زشت‌خویی وارهند.

ما بدین امید و آرزو،
تفالی از دیوان لسان‌الغیب زدیم
و اینک دو بیت از این فال فرخنده را
بر عاشقان زیبایی نثار می کنیم
تا یادآور حکایت آن مغان سه‌گانه باشد
که از ایران به دیدار آن نوزاد سخنگو رفتند:

گر مِی فروش حاجت رندان روا کند
ایزد گنه ببخشد و دفع بلا کند
حقا که در زمان برسد مژده امان
گر سالکی به عهد امانت وفا کند

نوشته حسین الهی قمشه‌ای
نوروز ۱۴۰۲
www.drelahighomshei.com

کانال رسمی حسین الهی قمشه‌ای
@drelahighomshei

https://www.instagram.com/p/CqBID4io1ze/?igshid=YmMyMTA2M2Y=

دکتر الهی قمشه ای

15 Nov 2022 16:14

«ظالم باید تنها بماند»

نشستن با مردم ظالم و دوستی و مراودت با ایشان خطایی عظیم است و افزون بر دیگران خودِ شخص را هم زیان می‌رساند زیرا مردم او را در شمار ظالمان می‌نهند. ظالم باید تنها بماند. اگر جماعتی بسیار به سبب منافع و بهره‌مندی از غارت ظالم به گِرد او جمع شوند و ایشان را هیچ باک نباشد که با ظالمان بنشینند این تقویت ظلم است. اگر هیچ کاری در دفع ظلم نمی‌توان کرد حداقل پرهیز از جانبداری و همراهی و مراودت ضروری است.

□ از سقراط پرسیدند: کی ظلم و جور از عالم برمی‌افتد و عدالت حاکم می‌شود. سقراط گفت: عدالت زمانی حاکم می‌شود که وقتی ظلمی بر کسی وارد می‌شود آنها که ظلم بر ایشان وارد نشده همان‌قدر متغیّر و رنجیده شوند که شخصِ ستم‌دیده.

برگرفته از کتاب "در صحبت قرآن"
به قلم حسين الهى قمشه‌ای
ناشر: انتشارات سخن
تصویر اثر صنیع الملک

کانال رسمی حسین الهی قمشه‌ای
@drelahighomshei


https://www.instagram.com/p/Ck-3I9vIbvm/?igshid=YmMyMTA2M2Y=

دکتر الهی قمشه ای

16 Oct 2022 16:57

🔹
«سخنی با دوستان»

این مسکین پارسی‌گو
اینک قریب شصت سال است که
به تدریس، ایراد سخنرانی در مراکز فرهنگی، که بازپخش رایگان آن را آزاد اعلام کردم، و ترویج ارزش‌های سه‌گانه
زیبایی، دانایی و نیکویی
و نگارش کتابهای گوناگون
در این دعوتِ جهانی اشتغال داشته‌ام
و در چهار دهه اخیر این روزگار
دارای هیچ مقام و منصب در هیچ سازمانی نبوده‌ام
چنانکه از حقوق بازنشستگی و بیمه نیز برخوردار نیستم و این آزادی به من رخصت داده است که سخنگوی فرهیختگان جهان باشم و کوشیده‌ام که هر آنچه می‌گویم با مهر و امضای خرد و خردورزان جهان قرین باشد.
چنانکه در نوشته‌ها و گفته های خویش از رسولان الهی و نخبگان جهان از همه کشورها و نژادها و ادیان و آیین‌ها سخن گفته‌ام
و می‌توانم حاصل سخنان همه مکاتب و ادیان و آیین‌ها را در دو بیت زیر از حکیم توسی‌خلاصه کنم:

ز روز گذر کردن اندیشه کن
پرستیدن دادگر پیشه کن
به نیکی گرای و میازار کس
ره رستگاری همین است و بس

این حکمت جاودانه بشریت
خواه در کتاب «جاویدان خرد» منسوب به هوشنگ شاه اسطوره‌ای ایران و خواه در کتب آسمانی مضرب مشترک همه آیین‌هاست که:

انسان شرافتی شگرف و سترگ دارد و کردارهای دیو و دد چون زور و تزویر و ظلم و بی‌عدالتی و دروغ و ناراستی دون شأن اوست و اگر چنین کارهای اهریمنی از وی پدید آید
سخن شکسپیر را خواهد شنید که گفت:

وجدان من هزار زبان دارد
و با هر زبان در گوش من حکایت‌ها می‌خواند
و در هر حکایت مرا به تبهکاری و شرارت متهم می‌کند
و جانی و پیمان‌شکن می‌خواند.
پیمان‌شکنی از ننگین‌ترین گونه
و جنایتی از زشت‌ترین نمونه
و می‌شنوم قاضیان و داوران دادگاه حقیقت را
که همه با هم فریاد می‌کنند
مجرم، مجرم، گنهکار، گنهکار

فاعتبروا یا اولی الابصار:
ای صاحبان چشم عبرت‌بگیرید

این است موضع هزارباره من:
همراه با مردمان مظلوم و محروم و بی‌گناه و حق‌جوی و آزادی‌خواه.

نوشته حسین الهی قمشه‌ای
۱۴۰۱/۷/۲۴
www.drelahighomshei.com

کانال رسمی حسین الهی قمشه‌ای
@drelahighomshei

https://www.instagram.com/p/Cjxzrk1IeHz/?igshid=YmMyMTA2M2Y=

دکتر الهی قمشه ای

16 Sep 2022 11:42

" پاره سخن "

قطعات برگزیده از سخنرانیهای استاد.
عنوان سخنرانی: دین عشق ۱

بخش دیگری از این سخنرانی را در ‌پیج رسمی اینستاگرام و سخنرانی کامل را در کانال رسمی استاد در آپارات یا یوتیوب ببینید:

instagram.com/drelahighomshei
aparat.com/drelahighomshei
youtube.com/drelahighomshei

كانال رسمی حسين الهی قمشه‌ای
@drelahighomshei

دکتر الهی قمشه ای

08 Sep 2022 12:07

" پاره سخن "

قطعات برگزیده از سخنرانیهای استاد.
عنوان سخنرانی: انسان پاک ۲

بخش دیگری از این سخنرانی را در ‌پیج رسمی اینستاگرام و سخنرانی کامل را در کانال رسمی استاد در آپارات یا یوتیوب ببینید:

instagram.com/drelahighomshei
aparat.com/drelahighomshei
youtube.com/drelahighomshei

كانال رسمی حسين الهی قمشه‌ای
@drelahighomshei

دکتر الهی قمشه ای

02 Sep 2022 10:10

" پاره سخن "

قطعات برگزیده از سخنرانیهای استاد.
عنوان سخنرانی: انسان پاک ۱

بخش دیگری از این سخنرانی را در ‌پیج رسمی اینستاگرام و سخنرانی کامل را در کانال رسمی استاد در آپارات یا یوتیوب ببینید:

instagram.com/drelahighomshei
aparat.com/drelahighomshei
youtube.com/drelahighomshei

كانال رسمی حسين الهی قمشه‌ای
@drelahighomshei

دکتر الهی قمشه ای

26 Aug 2022 11:09

" پاره سخن "

قطعات برگزیده از سخنرانیهای استاد.
عنوان سخنرانی: دین و دنیا ۲

بخش دیگری از این سخنرانی را در ‌پیج رسمی اینستاگرام و سخنرانی کامل را در کانال رسمی استاد در آپارات یا یوتیوب ببینید:

instagram.com/drelahighomshei
aparat.com/drelahighomshei
youtube.com/drelahighomshei

كانال رسمی حسين الهی قمشه‌ای
@drelahighomshei