فکتنامه اولین سایت درستیسنجی (فکتچکینگ) سیاسی دربارهی ایران است. وبسایت: factnameh.com بات تلگرامی فکتنامه: @FactnamehBot ارتباط مستقیم: @FactNamehAdmin twitter.com/factnameh fb.com/factnameh instagram.com/factnameh
❌ ویدیو نادرست درباره کتک زدن دانشجویان به دست پلیس آمریکا
🔹در شبکههای اجتماعی ایران و در اکانتهای موسوم به ارزشی، ویدیویی منتشر شده که ادعا میشود مربوط به ضرب و جرح دانشجویان آمریکایی حامی فلسطین به دست پلیس آمریکاست. این ویدیو در اکانتهای عربی x (توییتر سابق) هم منتشر شده و پربازدید بود.
🔹این ویدیو ربطی به برخورد پلیس با دانشجویان حامی فلسطین ساکن ایالات متحده ندارد و سال گذشته در میلان ایتالیا ثبت و منتشر شد. ویدیو مربوط به ضرب و جرح یک زن ترنسجندر برزیلیالاصل در این شهر بهدست پلیس محلی است. در همان زمان انتشار این ویدیو در ایتالیا واکنشهای زیادی به دنبال داشت و تبدیل به یکی از پروندههای جنجالی سال اخیر در این کشور شد. پرونده این اتفاق همچنان گشوده و در دست بررسی است.
🔹از این رو فکتنامه به این ادعا که این ویدیو مربوط به «ضرب و جرح دانشجویان حامی فلسطین به دست پلیس آمریکا» است نشان نادرست میدهد.
👈 در فکتنامه بخوانید
👈 در تلگرام بخوانید
🌐 @Factnameh
❓نام آیتالله #خمینی در کتاب درسی #هند بین شرورترین انسانهای تاریخ
🔹در شبکههای اجتماعی ادعایی مطرح شده که در «کتابهای درسی هند» از آیتالله خمینی بهعنوان شرور و پلید یاد شدهاست. در این ادعاها که در بعضی رسانهها هم تکرار شدهاند آمده: «یک ناشر هندی در ایالت اوتار پرادش در شمال هند نام روحالله خمینی، رهبر پیشین جمهوری اسلامی را به عنوان نفر شماره یک فهرست «شرورترین انسانهای تاریخ» در کتاب درسی پایه ششم به چاپ رساند.»
🔹حتی در مواردی، حسابهای کاربری منسوب به نهادهای شیعیان در جامو و کشمیر مدعی شدند، «شورای ملی تحقیقات آموزشی» (NCERT) این محتوا را در کتب درسی گنجاندهاست.NCERT مسئول تهیه کتب درسی در هند است.
🔹اداره «هیات امنای آموزش #مدارس جامو و کشمیر» (JKBOSE) اعلام کرده که در هیچ کتاب درسی این ایالت، چنین محتوایی وجود ندارد و نسخههای دیجیتال کتابهای درسی پایه ششم بخشهای مختلف هند را میتوان در وبسایت NCERT بررسی کرد. در این کتابهای درسی هم چنین محتوایی وجود ندارد.
🔹این مطلب در جلد ششم مجموعه کتابهای That's Right که اطلاعات عمومی برای کودکان و نوجوان است، منتشر شده است و نه در یک کتاب درسی رسمی کشور هند یا یک ایالت هند.
🔹ساختار و ظاهر کتاب مشخص است که مجموعهای «کمک درسی» با عنوان QConnect است. پشت جلد، برای معلمان راهنمای استفاده از ابزارهای آموزش الکترونیکی دارد و قسمتی که متن و تصویر آیتالله خمینی درج شده، بهصورت پرسش و پاسخ آمده که همه اینها نشان میدهد این کتاب برای «آموزش کودکان و نوجوانان» طراحی شدهاست.
🔹ناشر این مجموعه، Acuber Books با انتشار بیانیهای از مخاطبان بهخاطر «توهین» به آیتالله خمینی عذرخواهی کردهاست. ترجمه فارسی این متن در اخبار تسنیم، جماران و … هم منتشر شده است.
🔹بنابراین فکتنامه به این ادعا مطبوعات و رسانهها و شبکههای اجتماعی که «در کتاب دانش عمومی کلاس ششم مدارس هند، نام آیتالله خمینی در بین شرورترین انسانهای تاریخ آمده» نشان نیمه درست میدهد.
👈 در فکتنامه بخوانید
👈 در تلگرام بخوانید
🌐 @Factnameh
🎙 جنجالهای بوکسور ایرانی در روسیه
🔹 این هفته در قسمت ۱۶۰ پادکست فکتنامه، سوژههای مختلفی را بررسی کردیم. پس از مقدمهای درباره حکم اعدام توماج صالحی، ماجرای بوکسور ایرانی در روسیه را بررسی میکنیم و درباره عکس جعلی از ترانه علیدوستی توضیح میدهیم.
🔹 ویدیوی قدیمی از درگیریها در ارومیه، نقل قول جعلی از قول وزیر دولت طالبان درباره حجاب اجباری در ایران، جلد ساختگی مجله فوربس، چند فکتچک کوتاهی است که در پادکست این هفته آنها را مرور میکنیم.
🔹 ادعای شاخدار فروش نفت ایران به آمریکا و ماجرای اخراج کارمندان گوگل به دلیل حمایت از اسرائیل، دیگر سوژههای این هفته هستند.
🎙 پادکست فکتنامه را از همه اپلیکیشنهای دریافت پادکست بشنوید.
📣 هر هفته ساعت ۸ صبح جمعه به وقت تهران.
👈 در کستباکس بشنوید
👈 در گوگل پادکست بشنوید
👈 در اپل پادکست بشنوید
👈 در اسپاتیفای بشنوید
00:01:37 مقدمه و توضیح درباره پرونده توماج صالحی
00:03:52 ماجرای علی هیبتی در روسیه
00:10:59 عکس جعلی از ترانه علیدوستی
00:14:49 ویدیوی قدیمی ارومیه
00:20:13 ادعای جعلی از قول طالبان درباره گشت ارشاد
00:21:52 ادعای شاخدار ملایمتر شدن جریمه بیحجابی در ایران
00:27:27 جلد ساختگی مجله فوربس
00:29:53 ماجرای اخراج کارمندان معترض گوگل
00:32:27 ادعای شاخدار فروش نفت ایران به آمریکا
🌐 @Factnameh
❌ ادعای نادرست هوشنگ امیراحمدی که هر که خواسته، بمب ساخته
🔹هوشنگ امیراحمدی در مناظره با صادق زیباکلام مدعی شده: «هر کشوری که خواسته بمب [هستهای] بسازه، ساخته... این یک دروغ بزرگه که اگر طرف بمب بروی، آمریکا میزند، اسرائیل میزند، دنیا بههم میخورد.»
🔹معلوم نیست چند کشور «میخواستهاند» که بمب بسازند. ولی برنامه تسلیحات هستهای ۱۷ کشور آشکار است یعنی میدانیم حداقل اینها «میخواستهاند بمب بسازند» که از این بین:
🔹پنج عضو دائم شورای امنیت (آمریکا، شوروی، بریتانیا، فرانسه و چین) پیش از برقراری «رژیم عدم اشاعه» بمبشان را ساختند.
🔹چهار کشور هند، پاکستان، اسرائیل و سودان جنوبی «معاهده عدم اشاعه» را امضا نکردهاند که سهتای اول بمب دارند.
🔹اما اصل داستان، هشت کشور لیبی، عراق، سوریه، کرهجنوبی، کرهشمالی، آفریقای جنوبی، یوگسلاوی سابق و جمهوری اسلامی ایران، بهعنوان کشورهایی هستند که در عین امضای «معاهده عدم اشاعه» برنامه مخفیانه تسلیحات هستهای داشتهاند. از این بین، تنها کره شمالی توانسته بمب بسازد. بقیه این کشورها، به محض افشای برنامههای توسعه تسلیحات هستهایشان با روشهای مختلف از تطمیع اقتصادی و تشریک ایالات متحده در تامین امنیت آن کشورها تا تحریم شدید اقتصادی و حتی حمله هوایی اسرائیل (مورد سوریه و عراق)، یا حمله سایبری (استاکسنت به ایران) از دسترسی به بمب تاکنون ناتوان شدهاند و غیر از جمهوری اسلامی ایران، بقیه برنامه توسعه تسلیحات هستهای خود را به طور کامل متوقف کردهاند.
🔹بنابراین ادعای هوشنگ امیراحمدی، استاد دانشگاه و تحلیلگر سیاسی که «هر کشوری که خواسته بمب (هستهای) بسازد، ساختهاست» نشان نادرست میگیرد.
👈 در فکتنامه بخوانید
👈 در تلگرام بخوانید
🌐 @Factnameh
👈 بیلبوردهای با عنوان «آغاز پایان جمهوری اسلامی» در #اسرائیل
🔹در روزهای گذشته تصویر یک بیلبورد در اسرائیل با عنوان «آغاز پایان جمهوری اسلامی؛ ۷ آبان ۱۴۰۷» در شبکههای اجتماعی و رسانهها منتشر شده است.
🔹تصویر بیلبورد عمودی به احتمال زیاد طراحی اولیه یک بیلبورد بزرگ شهری است، اما بنر بزرگ افقی واقعا روی سردر موزه «دوستان صهیون» در اورشلیم نصب شده است. یک نسخه تمام صفحه از این پوستر روز سوم اردیبهشت ۱۴۰۳ (۲۲ آوریل ۲۰۲۴) در روزنامه «اسرائیل هیوم» چاپ شده که سفارش دهنده آن «گروه دعای اورشلیم» است که رهبر آن یک یهودی آمریکایی است که موسس موزه «دوستان صهیون» است.
🔹دقیقا مشخص نیست، مبنای این گاهشمار چیست و تاکنون توضیحی برای انتخاب تاریخ ۷ آبان ۱۴۰۷ ارائه نشده.
🔹سالها روز هفتم آبان به عنوان روز کوروش و به عنوان سالروز «ورود کوروش بزرگ به بابل» و آزاد کردن یهودیان شهرت پیدا کرده است، میتوان حدس زد مبنای انتخاب روز ۷ آبان ویژگیهای سمبولیک این تاریخ است، اما تاکنون کسی، از جمله «گروه دعای اورشلیم» توضیحی درباره عدد ۲۰۲۸ یا ۱۴۰۷ نداده است. در سایت این گروه، حتی یک بار هم به این تاریخ اشاره نشده است.
🔹با این اوصاف فکتنامه ضمن تایید خبر نصب این پوستر در اسرائیل به آن نشان «نیمهدرست» میدهد.
👈 در فکتنامه بخوانید
👈 در تلگرام بخوانید
🌐 @Factnameh
🔹درباره پرونده و حکم اعدام #توماج_صالحی چه میدانیم؟
🔹در روز ۵ اردیبهشت ۱۴۰۳، وکیل توماج صالحی، اعلام کرد دادگاه انقلاب اصفهان، این خواننده معترض را به اتهام «افساد فیالارض» به اعدام محکوم کرده است. به گفته امیر رئیسیان، وکیل پرونده، اقدام شعبه یک دادگاه انقلاب اصفهان «بیسابقه» است چرا که این حکم در واقع حکم دیوان عالی را نقض کرده است.
🔹دادگاه بدوی صادر کننده حکم گفته که حکم دیوان عالی «ارشادی» بودهاست، یعنی «تکلیفی» نیست و ضرورتی برای اجرای آن وجود ندارد. به گفته وکلا و حقوقدانان و بر اساس اصل ۱۶۱ قانون اساسی دیوان عالی نهاد بالادستی دادگاههای عمومی و انقلاب است و حکم آن تکلیفی است. پیش از این بر سر همین پرونده برای توماج صالحی حکم ۶ سال و سه ماهه صادر شده بود که به تاکید دیوان عالی آن هم قرار بود مشمول عفو شود.
🔹از شهریور ۱۴۰۰ تا کنون توماج صالحی سه بار بازداشت شده، و حکم اعدام صادر شده در رابطه با بازداشتاش در آبان ۱۴۰۱ در بحبوحه اعتراضات سراسری است.
🔹پیش از این، حکم اعدام محمد قبادلو، معترض دیگر هم بعد از نقض آن در دادگاه تجدید نظر اجرا شد. هر چند روند آن پرونده تفاوتهایی با پرونده توماج صالحی دارد. به گفته رئیسیان که وکیل پرونده قبادلو هم بود، حکم اعدام او وقتی اجرا شد که حکم قطعی قصاص در اعاده دادرسی از سوی شعبه اول دیوان عالی نقض شده بود، شعبه همعرض هم هنوز حکم نداده بود و حکم دیگری هم به آنها ابلاغ نشده بود. قوه قضاییه اما میگفت که پرونده اعاده دادرسی قبادلو دو بار در دیوان عالی کشور رد شد.
👈 در فکتنامه بخوانید
👈 در تلگرام بخوانید
🌐 @Factnameh
🎙 جنجالهای بوکسور ایرانی در روسیه
🔹 این هفته در قسمت ۱۶۰ پادکست فکتنامه، سوژههای مختلفی را بررسی کردیم. پس از مقدمهای درباره حکم اعدام توماج صالحی، ماجرای بوکسور ایرانی در روسیه را بررسی میکنیم و درباره عکس جعلی از ترانه علیدوستی توضیح میدهیم.
🔹 ویدیوی قدیمی از درگیریها در ارومیه، نقل قول جعلی از قول وزیر دولت طالبان درباره حجاب اجباری در ایران، جلد ساختگی مجله فوربس، چند فکتچک کوتاهی است که در پادکست این هفته آنها را مرور میکنیم.
🔹 ادعای شاخدار فروش نفت ایران به آمریکا و ماجرای اخراج کارمندان گوگل به دلیل حمایت از اسرائیل، دیگر سوژههای این هفته هستند.
🎙 پادکست فکتنامه را از همه اپلیکیشنهای دریافت پادکست بشنوید.
📣 هر هفته ساعت ۸ صبح جمعه به وقت تهران.
👈 در کستباکس بشنوید
👈 در گوگل پادکست بشنوید
👈 در اپل پادکست بشنوید
👈 در اسپاتیفای بشنوید
🌐 @Factnameh
❓ حذف نام خلیج عربی از کتابهای آموزشی حوثیها
📣 در شبکههای اجتماعی تصویری منتشر و شایعه شده «حوثیهای یمن در کتابهای درسی مناطق تحت اداره انصار اللّٰه واژه دریای فارس را جایگزین خلیج عربی کردهاند.»
🔹 بله این تصویر از صفحه ۵۹ کتاب درسی کلاس ششم حوثیها است، اما در بقیه صفحات و نقشههای همین کتاب بارها از عبارت «خلیج عربی» استفاده شده است.
🔹 در تصویری که به همراه این ادعا منتشر شده از خلیج فارس با نام «بحر الفارسی» یاد شده و عبارت «الخلیج العربی» با فونتی کوچکتر در پرانتز به چشم میخورد.
🔹 اولین بار نیست که چنین ادعایی مطرح میشود، سه سال پیش هم مطالبی به همین مضمون در شبکههای اجتماعی عمدتا عربزبان و برخی رسانههای عربی منتشر شده بود.
🔹 با این اوصاف فکتنامه به این ادعا که «حوثی های یمن در کتابهای درسی مناطق تحت اداره انصار اللّٰه واژه دریای فارس را جایگزین خلیج عربی کردهاند» نشان «گمراهکننده» میدهد.
👈 در فکتنامه بخوانید
👈 در تلگرام بخوانید
🌐 @Factnameh
👎 ماجرای عکس جعلی ترانه علیدوستی و آنچه تاکنون درباره بیماریاش میدانیم
📣 این روزها پس از انتشار خبر بیماری ترانه علیدوستی، عکسی از اون در شبکههای اجتماعی و سایتهای خبری منتشر شده است که ساختگی است.
🔹 در این عکس ساختگی، ترانه علیدوستی در بیمارستان بستری است و پدرش، حمید علیدوستی کنار او ایستاده است. عکس اصلی، مربوط به سال ۹۶ و بستریشدن الناز شاکردوست است. مردی که به عیادت او آمده نیز مهران مدیری است.
🔹 برخی از کاربران در شبکههای اجتماعی با اشاره به زندانیشدن ترانه علیدوستی در جریان اعتراضهای سال ۱۴۰۱، گمانهزنی کردهاند که این بیماری مربوط به تزریق مواد شیمیایی در زندان باشد.
🔹 اما بر اساس گزارش خبرنگار سینمایی روزنامه اعتماد، این بیماری با عنوان سندروم «واکنش دارویی با ائوزینوفیلی و علائم سیستمیک» یا DRESS شناخته میشود؛ سندرومی که در واکنش به مصرف دارو به وجود میآید و علاوه بر مشکلات پوستی، ممکن است ارگانهای داخلی بدن را نیز تحت تاثیر قرار دهد.
🔹 فکتنامه نیز به عکس ساختگی از ترانه علیدوستی روی تخت بیمارستان، نشان «نادرست» میدهد.
👈 در فکتنامه بخوانید
👈 در تلگرام بخوانید
🌐 @Factnameh
❌ وضعیت دانشگاههای تک جنسیتی در دنیا
📣 رئیس دانشگاه الزهرا: تقاضا برای ورود به دانشگاههای تکجنسیتی در اروپا و آمریکا افزایش یافته. سند یا گزارش معتبری در تایید این ادعا وجود ندارد در عوض شواهد زیادی از کاهش تعداد کالجها و دانشگاههای تکجنسیتی و تمایل دانشاموزان به تحصیل در آنها، حکایت دارند.
👈 در فکتنامه بخوانید
👈 در تلگرام بخوانید
🌐 @Factnameh
❌ ادعای نادرست محرومیت مادامالعمر علی هیبتی و کتک خوردنش از تماشاگران
📣 ویدیویی منتشر شده که علی هیبتی در مبارزه هفته گذشته خود در سری دوم مبارزههای HFC-MMA در قفس در مسکو پیش از شروع مبارزه، لگدی حواله یک Ring Girl به نام ماریا میکند.
🔹 رسانههای زیادی مدعی شدهاند هیبتی بهخاطر این حرکت از تماشاگران روسی کتک خورده و برای همیشه محروم شدهاست که نادرست است.
🔹 ویدیو کتککاری مربوط به درگیری دیگری است که دقایقی بعد از مبارزه هیبتی بین حریف علی هیبتی یعنی آرکادی اوسپیان و فرد دیگری از بیرون به نام نبی نبیف، مبارز دیگر این مسابقات شکل میگیرد.
🔹 در بعضی رسانهها گفته شده محرومیت مادامالعمر ادعاشده در رسانههای روسی به نبی نبیف تعلق گرفته، که دعوا را راهانداخته و اوسپیان را در بیرون قفس کتک زدهاست.
🔹 در حساب اینستاگرام HFC-MMA هیچ خبری در درباره محرومیت مادامالعمر نبی نبیف تا این لحظه منتشر نشدهاست.
🔹 علی هیبتی پس از پایان مبارزه به سراغ ماریا میرود و در ویدیویی که به صورت ریل از حساب HFC-MMA منتشر شده، حضورا از او عذرخواهی میکند.
🔹 برگزار کنندگان HFC-MMA بهخاطر این حرکت غیر ورزشی، عذرخواهی هیبتی را کافی ندانسته، او را جریمه کرده و درآمد آن شب او را به ماریا میدهند. تنها این به عنوان جریمه او قید شدهاست.
🔹 اما این خبر، یک روز بعد در یک رسانه به نام Voice of Europe با عنوان «مبارز مسلمان MMA ایرانی در تورنمنت روسیه به یک Ring Girl را به خاطر لباسش لگد زد» منتشر میشود و در همین خبر ادعای محرومیت مادامالعمر او هم نوشته شدهاست.
👈 در فکتنامه بخوانید
👈 در تلگرام بخوانید
🌐 @Factnameh
⁉️ اخراج کارمندان معترض گوگل بهخاطر قرارداد با اسرائیل
📣 کانال تلگرامی «صرفا جهت اطلاع» در پستی خبر داده که شرکت «گوگل ۲۸ نفر کارمند عرب و مسلمانی که در اعتراض به قرارداد ۱/۳ میلیارد دلاری گوگل و اسرائیل در محیط کار به تحصن پرداخته بودند را اخراج کرد.»
🔹 اصل خبر اخراج کارمندان معترض گوگل، خبر درستی است که رسانههای بینالمللی از جمله سیانان، تایم و نیویورک پست آن را منتشر کردهاند.
🔹 در این اخبار و گزارشها به قومیت یا مذهب معترضان اشارهای نشده و آنها تنها حامیان فلسطین معرفی شدهاند.
🔹 ضمن آنکه ارزش قراردادی که معترضان به آن اعتراض دارند، ۱/۲ میلیارد دلار است و نه ۱/۳ میلیارد دلار. قراردادی که گوگل و آمازون در سال ۲۰۲۱ میلادی با دولت اسرائیل منعقد کرده و از همان زمان با اعتراض و انتقادهایی همراه بوده که و عدهای خواستار توقف آن بودند.
🔹 معترضان به مدت ۱۰ ساعت در دفاتر شرکت گوگل در نیویورک، سیاتل و سانی ویل در ایالت کالیفرنیا، تحصن کرده بودند.
🔹 یکی از سخنگویان شرکت گوگل در گفتوگو با سیانان رفتار معترضان را «کاملا غیرقابل قبول» توصیف کرده که به گفته او «نقض آشکار خط مشیهای شرکت» به حساب میآمد.
🔹 بر اساس این توضیحات، تعداد کمی از کارمندان معترض باعث اختلال در فعالیتهای شرکت شدهاند و با ایجاد مانع، از دسترسی دیگر کارکنان برای استفاده از امکانات جلوگیری کردند.
🔹 این اعتراضها را اعضای یک کارزار قدیمی ساماندهی کردهاند که در سه سال گذشته به قرارداد همکاری مشترک شرکتهای گوگل و آمازون با دولت اسرائیل تحت عنوان «پروژه نیمبوس» اعتراض دارند.
🔹 موضوع قرارداد نیمبوس تجهیز و پشتیبانی از زیرساختها و نرم افزارهای رایانه و اینترنت و تجهیزات هوش مصنوعی است.
🔹 ماه گذشته نیز، گوگل یک مهندس نرم افزار ۲۳ ساله به نام ادی هتفیلد را پس از آنکه به طور علنی در جریان یک کنفرانس فناوری در شهر نیویورک، از یکی از مدیران اسرائیلی این شرکت انتقاد کرده بود، اخراج کرد.
👈 در فکتنامه بخوانید
👈 در تلگرام بخوانید
🌐 @Factnameh
🎙 موشک در اسرائیل، ون در ایران
🔹 این هفته در قسمت ۱۵۹ پادکست هفتگی فکتنامه، دو سوژه اصلی این روزها را بررسی میکنیم. موج جدید حضور پلیس حجاب یا «گشت ارشاد» در خیابان و همچنین بازتاب خبرهای مربوط به حمله ایران به اسرائیل، اصلیترین موضوعات این هفته پادکست فکتنامهاند.
🔹 ابتدا تاریخچه انکار مسئولان جمهوری اسلامی درباره حضور گشت ارشاد را بررسی میکنیم و در ادامه به سراغ مجموعهای ویدئوها میرویم که ارتباطی به حمله ایران به اسرائیل نداشتهاند اما به عنوان تصاویر مربوط به شب عملیات «وعده صادق» منتشر شدهاند.
🔹 در ادامه، شایعه حضور دختر پادشاه اردن در عملیات پدافند علیه موشکهای ایرانی را بررسی میکنیم و بعد از آن به سراغ بررسی موفقیت و عدم موفقیت عملیات نظامی ایران میپردازیم.
فکتچکهایی درباره افزایش جرایم رانندگی و همچنین حقوق نمایندگان مجلس را هم به صورت خلاصه مرور خواهیم کرد.
🎙 پادکست فکتنامه را از همه اپلیکیشنهای دریافت پادکست بشنوید.
📣 هر هفته ساعت ۸ صبح جمعه به وقت تهران.
👈 در کستباکس بشنوید
👈 در گوگل پادکست بشنوید
👈 در اپل پادکست بشنوید
👈 در اسپاتیفای بشنوید
00:02:35 مرور فکتچکهای مربوط به گشت ارشاد
00:09:26 ویدیوها و تصاویر نادرست درباره حمله ایران به اسرائیل
00:24:39 سندی که ادعا میشود مربوط به دولت عربستان است
00:28:06 دختر پادشاه اردن و نقش او در عملیات پدافند
00:32:13 بررسی موفقیت و عدم موفقیت عملیات نظامی ایران
00:35:58 حقوق ماهیانه نمایندگان مجلس و قیمت سکه
00:37:43 افزایش جرایم رانندگی در سال جدید
00:39:38 بخش پایانی و کامنتها
🌐 @Factnameh
👎 خامنهای روی طرح جلد جعلی مجله فوربز
📣 برخی رسانهها و حسابها با انتشار تصویری مدعی شدهاند که مجله فوربز در آخرین شماره خود عکس علی خامنهای رهبر جمهوری اسلامی را به عنوان قدرتمندترین مرد دنیا روی جلد خود منتشر کرده است.
🔹 این عکس ساختگی و این ادعا شاخدار است. نه تنها چنین تصویری در آرشیو نشریه فروبز دیده نمیشود، بلکه تصویر جلد آخرین شماره این نشریه هم ارتباطی به ایران ندارد.
🔹 آخرین ردهبندی مجله فوربز از قدرتمندترین افراد دنیا به سال ۲۰۱۸ بر میگردد که در آن زمان خامنهای در رتبه ۱۷ام قرار داشت.
👈 در فکتنامه بخوانید
👈 در تلگرام بخوانید
🌐 @Factnameh
❓ مجموعه ویدیوها و خبرهای نادرست درباره حمله ۲۶ فروردین به اسرائیل؛ عملیات وعده صادق
4️⃣ ویدیوی چهارم: بقایای حمله موشکی سپاه به فرودگاه نظامی اسرائیل
ویدیویی که بقایای آسیب در پایگاههای نظامی هوایی و هواپیماها و سایر ادوات جنگی منهدم شده را نشان میدهد، بریدههایی از تصاویر آثار حمله روسیه به پایگاههای هوایی اوکراین، در نخستین روزهای آغاز جنگ در بیش از دو سال پیش است.
🔗 لینک پست ۳ ویدیو قبلی
👈 در فکتنامه بخوانید
👈 در تلگرام بخوانید
🌐 @Factnameh
❌ ویدیو نادرست با ادعای مقابله #رابرت_دنیرو با تظاهرکنندگان حامی فلسطین
🔹ویدیویی در حسابهای کاربری هوادارن اسرائیل در شبکههای اجتماعی در حال گردش است که گفته میشود رابرت دنیرو، بازیگر سرشناس را در حال فریاد زدن بر سر تظاهرکنندگان حامی فلسطین نشان میدهد.
🔹این ویدیو کلیپی از سریال در حال ساخت نتفلیکس به نام Zero Day «روز صفر» است. ویدیو در روز ۸ اردیبهشت، ۲۷ آوریل، ثبت و در همان روز با توضیحات مرتبط با سریال «روز صفر» در تیکتاک و بعد در X منتشر شد. کلیپ یکی از تمرینهای این بازیگر بر سر صحنه فیلمبرداری را نشان میدهد. عکسها و ویدیوهایی که از پشت صحنه این سریال منتشر شده نشان میدهد دنیرو سر صحنه فیلمبرداری بوده است نه در میان تظاهرکنندگان. هم سخنگوی نتفلیکس و هم استن روزنفیلد، نماینده دنیرو، گفتهاند که این ویدیو در پشت صحنه سریال «روز صفر» گرفته شده و ربطی به ادعای مطرح شده ندارد. علاوه بر این در صحبتهای دنیرو هم اساسا اشارهای به اسرائیل، فلسطین و ۷ اکتبر (که در زیرنویسها گنجانده شده بود) وجود ندارد.
🔹بنابراین با توجه به تمام شواهد و قرائن موجود این ادعا که در ویدیوی منتشر شده رابرت دنیرو در حال مقابله با تظاهرکنندگان حامی فلسطین است صحت ندارد و فکتنامه به آن نشان نادرست میدهد.
👈 در فکتنامه بخوانید
👈 در تلگرام بخوانید
🌐 @Factnameh
👎 ماجرای کلیپ دستکاری شده و خبرهای جعلی «ندامت اشکان خطیبی در مصاحبه با رادیو فردا»
📣 این روزها در سایتهای نزدیک به حکومت، کلیپی سهدقیقهای به همراه خبر «اظهار ندامت و پشیمانی اشکان خطیبی در مصاحبه با رادیو فردا» منتشر شده است.
🔹 بخش اول کلیپ، سه جمله از مصاحبه را به هم چسبانده که القا کند خطیبی به خاطر از دست دادن آنچه در ایران داشته، پشیمان است. او اما در مصاحبه اصلی، توضیح میدهد که احساس کرده برخی از پستهای مدیریتیاش در ایران، او را «تبدیل به چرخدندهای در یک ماشین سرکوب» کرده و به همین دلیل تصمیم گرفته از آن فضا خارج شود.
🔹 در قسمت دیگری از کلیپ دستکاریشده، بخشی از اواسط یک جمله طولانی را میشنویم. خطیبی در مصاحبه اصلی توضیح میدهد که میخواهد با وجود داشتن مشکلات، به هنرمندان مهاجر کمک کند. در کلیپ اما اینگونه القا میشود که او در حال اظهار پشیمانی از وضعیت خود است.
🔹 بخش سوم کلیپ نیز برعکس صحبتهای اصلی خطیبی است. او میگوید بازجویش در ایران، به او جملات توهینآمیزی گفته و خطیبی نیز برای اثبات اشتباه بودن حرفهای بازجو، انگیزه بیشتری پیدا کرده و از این انگیزه برای کار کردن روزانه در شرایط سخت روحیاش استفاده کرده است. کلیپ اما با چسباندن پنج جمله از جاهای مختلف مصاحبه، القا میکند که خطیبی میگوید مشکلات، باعث شده او نتواند کار کند.
🔹 ادعای پشیمانی و ناتوانی خطیبی در کار کردن، در حالی به صورت گسترده در سایتهای مختلف خبری و شبکههای اجتماعی نزدیک به حکومت مطرح میشود که مصاحبه، دقایقی پیش از آغاز اجرای یکی از تئاترهای او در ایتالیا انجام شده است.
🔹 فکتنامه نیز به این ادعای رسانههای نزدیک به حکومت که میگویند اشکان خطیبی در مصاحبه خود با رادیو فردا، از وضعیتی که دارد اظهار ندامت و پشیمانی کرده، نشان «شاخدار» میدهد.
👈 در فکتنامه بخوانید
👈 در تلگرام بخوانید
🌐 @Factnameh
👎 عکسهای ساختگی منسوب به آمنهسادات ذبیحپور
📣 تصاویری که به عنوان «عکسهای خصوصی آمنهسادات ذبیحپور» خبرنگار صداوسیما در شبکههای اجتماعی پخش میشوند ساختگی و غیر واقعی است.
🔹 در این عکسها، چهره او جایگزین صورت ایمی واینهاوس خواننده مشهور بریتانیایی شده است.
👈 در فکتنامه بخوانید
👈 در تلگرام بخوانید
🌐 @Factnameh
✅ ویدیوهای دستگیری معترضان حامی فلسطین در دانشگاههای آمریکا
🔹در روزهای گذشته، خبرهای مربوط به اعتراضهای دانشجویان طرفدار فلسطینیها، بازتاب زیادی در رسانههای ایران و جهان داشته است. برخی از مخاطبان فکتنامه، از ما درباره صحت این گزارشها پرسیدهاند. در این مقاله برخی از آنها را بررسی کردهایم.
👈 در فکتنامه بخوانید
👈 در تلگرام بخوانید
🌐 @Factnameh
❌ ادعای عجیب روزنامه همشهری در دفاع از تعطیلی روز پنجشنبه
🔹روزنامه همشهری در گزارشی نوشته است: تعطیلی پنجشنبهها تاثیری در ارتباط تجاری ایران ندارد، چنانکه چین و آمریکا ۱۵۰۰ میلیارد دلار رابطه مالی دارند اما هیچ روز مشترک کاری ندارند.
🔹اولا ارزش تجارت خارجی آمریکا و چین ۱۵۰۰ میلیارد دلار نیست. جمع صادرات و واردات چین و آمریکا در سالهای اخیر بین ۵۵۰ تا ۷۰۰ میلیارد دلار است.
🔹دوم، مقایسه اختلاف ساعت با روزهای تعطیل مقایسه درستی نیست. اختلاف ساعت میان عرضهای جغرافیایی پدیدهای طبیعی است بازارهای مالی و تجاری در کل دنیا خود را با آن منطبق کردهاند.
🔹اما موضوع تعطیلات آخر هفته در ایران یک پدیده منحصر به فرد است. نمیتوان انتظار داشت بازارهای مالی و تجاری، مانند اختلاف ساعت خود را با آن منطبق کنند. در اغلب کشورهای جهان روزهای شنبه و یکشنبه تعطیل رسمی آخر هفته است، در برخی کشورها نیز روزهای جمعه و شنبه تعطیل رسمیاند. در صورت قطعی شدن تعطیلی پنجشنبهها، ایران تنها کشوری خواهد بود که در آن پنحشنبه تعطیل رسمی آخر هفته است. از این جهت تعداد روزهای کاری مشترک ایران با اغلب کشورها به سه روز و با برخی کشورها به چهار روز کاهش پیدا میکند.
🔹 بنابراین ما به این ادعای روزنامه همشهری که چین و آمریکا ۱۵۰۰ میلیارد دلار رابطه مالی دارند اما هیچ روز مشترک کاری ندارند نشان «شاخدار» میدهیم.
👈 در فکتنامه بخوانید
👈 در تلگرام بخوانید
🌐 @Factnameh
❌ درباره تاریخ و درستی عکس خودروی سیاه پلیس چه میدانیم؟
📣 این روزها در شبکههای اجتماعی، عکسی از دستان چند زن در یک خودروی سیاهرنگ پلیس ایران منتشر میشود. برخی از مخاطبان از ما پرسیدهاند آیا این عکس، واقعی است یا دستکاری شده است؟
🔹 این عکس دستکاری نشده و واقعی است اما ارتباطی با این روزها ندارد و مربوط به دستگیری زنان در جریان اعتراضات سراسری سال ۱۴۰۱ در ایران است.
🔹 بنابراین این تصویر دستکاری شده و به اصطلاح فتوشاپی نیست. اما ارتباطی با دستگیرها و برخوردهای این روزهای گشت ارشاد با زنان ایران ندارد.
👈 در فکتنامه بخوانید
👈 در تلگرام بخوانید
🌐 @Factnameh
📊 آمار نادرست معاون وزیر کار درباره رشد حداقل دستمزد کارگران
📣 علیحسین رعیتی فرد، معاون روابط کار میگوید حداقل دستمزد کارگران در سه سال گذشته ۱۱۹ درصد رشد داشته است.
🔹 مقایسه تغییرات حداقل دستمزد در سه سال گذشته نشان میدهد، ارزش اسمی دستمزد حدود ۷۰ درصد رشد کرده، اما ارزش واقعی با احتساب تورم بیش از ۲۵ درصد افت داشته است.
🔹 دلیل کاهش ارزش واقعی حداقل دستمزد کارگران نرخ پایینتر رشد حداقل دستمزد کارگران به نسبت تورم است.
🔹 با این حساب، جمله علیحسین رعیتی فرد، معاون روابط کار وزارت تعاون، کار و رفاهاجتماعی که گفته در سه سال گذشته دستمزدها ۱۱۹ درصد افزایش داشته، نادرست ارزیابی میشود.
👈 در فکتنامه بخوانید
👈 در تلگرام بخوانید
🌐 @Factnameh
❌ ویدیو قدیمی حمله مردم به لباس شخصی در ارومیه
📣 روز ۳ اردیبهشت ۱۴۰۳، در شبکههای اجتماعی ویدیویی منتشر و دستبهدست شد که مدعی بود مردم به یک «آمر به معروف و آتش به اختیار ولایی» در ارومیه حمله کردند. لحن این توییت طوری بود که انگار این حادثه اخیر است.
🔹 این توییت مدعی یک درگیری در شهر ارومیه بین ماموران لباس شخصی و مردم است اما متعلق به روزهای اخیر نیست. یکی از قدیمیترین نسخههای این ویدیو در ۳۰ شهریور ۱۴۰۱ و در پی اعتراضات سراسری پس از کشتهشدن مهسا امینی با عنوان «دو تا از مامورا با لباس شخصی روبروی بیمارستان امام رضا داشتن یه نفرو میبردن که…» منتشر شدهبود.
🔹 با اینحال این پست، خیلی زود به همراه واژههایی مانند «فوری» و «ارومیه، ۳ ساعت پیش» و … منتشر شدهبود.
🔹 بنابراین فکتنامه به ویدیویی که از روز دوشنبه ۳ اردیبهشت با عناوینی شبیه «فوری، ارومیه ۳ساعت پیش، حمله مردم به یک آمر به معروف و آتش به اختیار ولایی» نشان نادرست میدهد.
👈 در فکتنامه بخوانید
👈 در تلگرام بخوانید
🌐 @Factnameh
❓ مجموعه ویدیوها و خبرهای نادرست درباره حمله ۲۶ فروردین به اسرائیل؛ عملیات وعده صادق
📣 پس از حمله پهپادی و موشکی ایران به اسرائیل، تصاویر و ویدیوهای نادرستی در صداوسیما، رسانهها و شبکههای اجتماعی منتشر شد که نادرست بودند و ارتباطی با این حمله نداشتند.
👈 در فکتنامه بخوانید
👈 در تلگرام بخوانید
🌐 @Factnameh
📊 ادعای نادرست وزیر اقتصاد درباره رکوردشکنی سرمایهگذاری خارجی در سال ۱۴۰۲
📣 احسان خاندوزی، وزیر اقتصاد میگوید در سال ۱۴۰۲ رکورد «سرمایهگذاری خارجی واقعی» در ایران شکسته شد.
این طور نیست. آنچه وزیر اقتصاد به آن استناد میکند، آمارهای مخدوش و دستکاری شده است که با آمارهای رسمی، حتی با آمارهای قبلی خود وزارت اقتصاد اختلاف دارد.
👈 در فکتنامه بخوانید
👈 در تلگرام بخوانید
🌐 @Factnameh
🔔 آیا «لایحه حجاب مجلس» ملایمتر از لایحه اولیه دولت است؟
📣 مجتبی ذوالنوری نایب رئیس مجلس شورای اسلامی مدعی است: «برخوردها در لایحه حجاب و عفاف ملایمتر از لایحه قبل شده است.»
🔹 او تصریح کرده: «چیزی که در قانون حجاب و عفاف دیده میشود، جنبه ارشادی و اصلاحیاش بیش از داغ و درفشی است که متوجه هنجارشکنان با عناد، عقده، غرض و مرض است.»
🔹 بررسیهای «فکتنامه» نشان میدهد که این ادعا هیچ تناسبی با اقدامات صورت گرفته در مجلس در خصوص لایحه حجاب و عفاف ندارد. چراکه:
۱- نمایندگان مجلس نه تنها هیچ یک از مجازاتهای مندرج در لایحه حجاب و عفاف مصوب دولت را کاهش ندادهاند، بلکه مجازاتهای مقرر در این لایحه را تشدید و توسعه دادهاند.
۲- حداکثر مجازات در لایحه حجاب و عفاف دولت، حبس یا حداکثر جریمه نقدی درجه ۵ برای سلبریتیها و ناقضان و مروجان بدحجابی و بیحجابی سازمان یافته و با تبانی بیگانگان و حبس و محرومیت از حقوق اجتماعی درجه شش برای حضور برهنه در ملاءعام، تعطیلی و لغو پروانه کسب و کار است، اما در مصوبه مجلس حتی «اعدام» پیشبینی شده است.
۳- در لایحه دولت کودکان و نوجوانان مشمول مجازات بدحجابی یا بیحجابی نشدهاند ولی در مصوبه مجلس به صراحت از مجازات دانشآموزان (کودکان) و معرفی آنها به پلیس صحبت شده است.
🔹 بنابراین «فکتنامه» به ادعای مجتبی ذوالنوری نایب رئیس مجلس شورای اسلامی مبنی بر اینکه: «برخوردها در لایحه حجاب و عفاف ملایمتر از لایحه قبل شده» نشان «شاخدار» میدهد.
👈 در فکتنامه بخوانید
👈 در تلگرام بخوانید
🌐 @Factnameh
👎 نقلقول ساختگی منسوب به یک مقام طالبان درباره گشت ارشاد
📣 گروهی از کاربران در شبکههای اجتماعی و کانالهای تلگرامی میگویند سراجالدین حقانی، وزیر داخله طالبان، از بدرفتاریها با زنان در خیابانهای تهران ابراز ناراحتی و به آن اعتراض کرده است.
🔹 این ادعا شاخدار است. چنین جملهای در هیچ رسانه یا منبع معتبری به چشم نمیخورد و نقل قولی ساختگی است.
👈 در فکتنامه بخوانید
👈 در تلگرام بخوانید
🌐 @Factnameh
⚠️ ادعای شاخدار درباره فروش نفت ایران به آمریکا
📣 برخی از کاربران در شبکههای اجتماعی با انتشار ویدئویی از یک شبکه خبری ترکیهای، ادعا میکنند بر اساس گزارش نیویورک تایمز و تصاویر ماهوارهای، ایران در سال گذشته ۵۹ کشتی نفت به آمریکا فروخته است.
🔹 صادرات نفت ۵۹ نفتکش از ایران به آمریکا در یکسال این کشور را به یکی از بزرگترین شرکای تجاری ایران در سال ۲۰۲۳ تبدیل میکند در حالی که آمریکا نهتنها نفت ایران بلکه بسیاری از زمینههای تجاری با ایران را تحریم کردهاست. اگر چنین خبری را نیویورک تایمز منتشر کردهبود باید در رسانهها بازتاب بیشتری پیدا میکرد.
🔹 پستی که در شبکههای اجتماعی فارسیزبان منتشر شده، همراه با ویدیویی از یک شبکه خبری ترکیهای به اسم TGRT News است؛ شبکهای که به اشتباه میگوید نیویورک تایمز گزارش کرده ایران نفت خود را به «آمریکا» فروخته است.
🔹 با مراجعه به گزارش نیویورکتایمز متوجه میشویم نویسندگانش، در بهمن ۱۴۰۲ نشان دادهاند ۵۹ کشتی با محموله نفتی از ایران به بنادر تجاری «چین» رفته است. این گزارش از بایدن انتقاد میکند که چرا نتوانسته این کشتیها را رهگیری و شناسایی کند. این گزارش را رسانههای فارسیزبان ایران و خارج از کشور، در زمان انتشارش پوشش داده بودند.
🔹 بنابراین فکتنامه به ادعای مطرحشده در شبکههای اجتماعی درباره «تصاویر ماهوارهای فروش نفت ایران به آمریکا به تعداد ۵۹ کشتی در یک سال گذشته» نشان شاخدار میدهد.
👈 در فکتنامه بخوانید
👈 در تلگرام بخوانید
🌐 @Factnameh
🎙 موشک در اسرائیل، ون در ایران
🔹 این هفته در قسمت ۱۵۹ پادکست هفتگی فکتنامه، دو سوژه اصلی این روزها را بررسی میکنیم. موج جدید حضور پلیس حجاب یا «گشت ارشاد» در خیابان و همچنین بازتاب خبرهای مربوط به حمله ایران به اسرائیل، اصلیترین موضوعات این هفته پادکست فکتنامهاند.
🔹 ابتدا تاریخچه انکار مسئولان جمهوری اسلامی درباره حضور گشت ارشاد را بررسی میکنیم و در ادامه به سراغ مجموعهای ویدئوها میرویم که ارتباطی به حمله ایران به اسرائیل نداشتهاند اما به عنوان تصاویر مربوط به شب عملیات «وعده صادق» منتشر شدهاند.
🔹 در ادامه، شایعه حضور دختر پادشاه اردن در عملیات پدافند علیه موشکهای ایرانی را بررسی میکنیم و بعد از آن به سراغ بررسی موفقیت و عدم موفقیت عملیات نظامی ایران میپردازیم.
فکتچکهایی درباره افزایش جرایم رانندگی و همچنین حقوق نمایندگان مجلس را هم به صورت خلاصه مرور خواهیم کرد.
🎙 پادکست فکتنامه را از همه اپلیکیشنهای دریافت پادکست بشنوید.
📣 هر هفته ساعت ۸ صبح جمعه به وقت تهران.
👈 در کستباکس بشنوید
👈 در گوگل پادکست بشنوید
👈 در اپل پادکست بشنوید
👈 در اسپاتیفای بشنوید
🌐 @Factnameh
❌ تصویر نادرست از بیانیه منتسب به عربستان سعودی درباره حمله موشکی ایران به اسرائیل
🔹 در شبکههای اجتماعی اسکرینشات بخشی از یک مقاله به شکل گستردهای منتشر شده که در آن درباره نقش «کشورهای خلیج فارس» در کمک به رهگیری پرتابههای سپاه نوشته شده است.
🔹 بر اساس اسکرینشات دست به دست شده، رهگیری موشک و پهپادهایی که از سوی ایران به اسرائیل شلیک شده با کمک رادارهای «کشورهای خلیج فارس» با مرکز عملیاتی قطر انجام شده است.
🔹 در شبکههای اجتماعی ادعا شده این بیانیهای است که عربستان سعودی صادر کرده و در آن با اشاره به «خلیجفارس» به نقش خود و سایر کشورهای منطقه در رهگیری پهپادها و موشکها اذعان کرده است.
🔹 این مقاله که در روز ۱۵ آوریل (دوشنبه ۲۷ فروردین) در سایتی با عنوان House Of Saud منتشر شده، که بر اساس گزارشی از والاستریت ژورنال که در همان ۱۵ آوریل منتشر شده بود، نوشته شده است. مقاله والاستریت به این موضوع پرداخته که چگونه اتحادهای شکننده ایالات متحده در خاورمیانه به رهگیری پهپادهای ایران که به سوی اسرائیل روانه بود، کمک کرد. این گزارش به طور گسترده در رسانههای دیگر هم بازتاب داشت. از این رو این نوشته بیانیهای از سوی دولت عربستان نبوده است، بلکه گزارش وال استریت ژورنال بود که دامنه فعالیتهای مشترک در سراسر منطقه را برای خنثی کردن حمله ایران به اسرائیل نشان میداد.
🔹 از سوی دیگر در بخش درباره ما سایت House Of Saud حرفی از ارتباط این سایت با حکومت یا خانواده سلطنتی عربستان نیست و در توضیحات آمده که این سایت اطلاعات تاریخی و اخبار خانواده سلطنتی را به زبان انگلیسی منتشر میکند.
🔹 از این رو فکتنامه به این ادعا که این نوشته بیانیه دولت عربستان یا خاندان سلطنتی این کشور درباره نقش کشورهای «خلیجفارس» درباره رهگیری موشکها و پهپادهای ایرانی است، نشان نادرست میدهد.
👈 در فکتنامه بخوانید
👈 در تلگرام بخوانید
🌐 @Factnameh