FactNameh | فکت‌نامه

17 Jun 2024 20:57

/فکت‌چک #مناظره_اول انتخابات ریاست جمهوری/

علیرضا #زاکانی: رشد نقدینگی بد نیست. نسبت نقدینگی به تولید ناخالص داخلی در چین بیش از ۲۰۰ برابر، در دنیا ۱۴۰ درصد، اما در ایران ۷۵ درصد است.
«گمراه‌کننده»

طبق آمار بانک جهانی در سال ۲۰۲۱ نسبت شاخص Broad money به GDP در چین ۲۱۶ درصد و متوسط جهانی ۱۴۳ درصد است و در ایران (آخرین آمار ۲۰۱۶) حدود ۸۳ درصد ارزیابی شده است.

اما این همه ماجرا نیست. Broad money با نقدینگی متعارف در ایران متفاوت است. در توضیحات نمودار بانک جهانی در تعریف شاخص Broad money نوشته شده این شاخص مجموع «پول خارج از شبکه بانکی، سپرده‌های غیردولتی، سپرده‌های پس‌انداز شهروندان، اوراق و منابع مالی خارجی است.»

مقایسه نقدینگی در اقتصاد بسته و محدود ایران با کشورهای دیگر دنیا که با بازارهای مالی ارتباط دارند، مقایسه‌‌ای گمراه‌کننده است.

https://data.worldbank.org/indicator/FM.LBL.BMNY.GD.ZS?locations=CN-IR-1W

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

17 Jun 2024 20:44

/فکت‌چک #مناظره_اول انتخابات ریاست جمهوری/

مسعود #پزشکیان: ما از نظر آمارها از نظر فساد در دنیا، پانزدهم از آخریم.
«نادرست»

بر اساس جدیدترین گزارش سازمان شفافیت بین‌الملل مربوط به سال ۲۰۲۳ میلادی، ایران از نظر شاخص ادراک فساد، از ۱۰۰ امتیاز ممکن، ۲۴ امتیاز کسب کرده است که با این امتیاز در میان ۱۸۰ کشور بررسی شده در رده ۱۴۹ ایستاده است.

فاصله رتبه ایران با آخرین کشور فهرست شاخص ادراک فساد سازمان شفافیت بین‌الملل، ۳۱ رتبه است.
https://www.transparency.org/en/countries/iran

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

17 Jun 2024 20:01

/فکت‌چک #مناظره_اول انتخابات ریاست جمهوری/

امیرحسین #قاضی‌زاده_هاشمی: رشد اقتصادی در یک دهه اخیر منفی بوده است.
«نادرست»

بر اساس گزارش‌های مرکز آمار ایران، میانگین هندسی نرخ رشد اقتصادی سالانه یک دهه اخیر، یعنی سال‌های ۹۳ تا ۱۴۰۲ حدود ۳/۳ درصد است. اما اگر فرض کنیم منظور دهه ۹۰، یعنی سال‌های ۹۰ تا ۹۹ باشد، متوسط هندسی نرخ رشد اقتصادی حدود ۱/۱ درصد بوده است.

منبع: داده‌های مرکز آمار ایران
🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

17 Jun 2024 19:40

/فکت‌چک #مناظره_اول انتخابات ریاست جمهوری/

محمدباقر #قالیباف: در دهه ۱۳۹۰ نقدینگی ۲۶ برابر شد.
«نادرست»

اگر دهه ۹۰ را سال ۱۳۹۱ تا ۱۴۰۰ بگیریم نقدینگی در این مدت ۱۱ برابر شده. اگر بازه زمانی ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۹ را حساب کنیم رشد نقدینگی ۱۰ برابر شده است. نقدینگی ۹۰: ۳۵۴ همت/ نقدینگی ۹۹: ۳,۴۷۷ همت نقدینگی ۹۱: ۴۶۱ همت/ نقدینگی ۱۴۰۰: ۴,۸۳۲ همت

منبع: نماگرهای بانک مرکزی https://cbi.ir/category/EconomicTrends_fa.aspx

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

17 Jun 2024 18:00

❌ نقل قول جعلی منسوب به شفیعی کدکنی درباره حمایت انتخاباتی از پزشکیان

🔹در شبکه‌های اجتماعی و برخی پایگاه‌های خبری شایعه شده محمدرضا شفیعی کدکنی، استاد، پژوهشگر و شاعر سرشناس ایرانی در انتخابات ۱۴۰۳ از مسعود پزشکیان حمایت کرده است.

🔹این متن به جز شبکه‌های اجتماعی و سایتی به نام اقتصاددان، در هیچکدام از رسانه‌ها یا در کانال تلگرامی «شفیعی کدکنی» منتشر نشده است. از این فراتر، به چز چند سطر نخست این متن که از یکی از نوشته‌های قدیمی آقای شفیعی کدکنی برداشته شده، بقیه متن ساختگی و جعلی است.

🔹احسان موحدیان، دانشجوی دکترای روابط بین‌الملل در پستی در شبکه «X» تصویری از صفحه ۴۰۲ کتاب «زمینه اجتماعی شعر فارسی» را منتشر کرده که نشان می‌دهد چند سطر نخست متن بالا از پاورقی این کتاب برداشته شده است.

🔹با این حساب فکت‌نامه به این ادعا که «محمدرضا شفیعی کدکنی از مسعود پزشکیان در انتخابات حمایت کرده است» نشان «شاخ‌دار» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

👈 در تلگرام بخوانید
🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

15 Jun 2024 22:53

❌ چه کسانی در تابستان ۶۷ اعدام شدند؟

🔹محمد مرندی، تحلیلگر سیاسی نزدیک به حکومت ایران می‌گوید کسانی که در سال ۶۷ در ایران اعدام شدند «افرادی هستند که علیه ایران جنگیدند، و به عنوان سربازان پیاده نظام صدام حسین جنگیدند». این ادعای او در مصاحبه‌ای با پیرز مورگان، روزنامه‌نگار شناخته شده بریتانیایی در برنامه «بدون سانسور» مورگان مطرح شد.

🔹در سال ۶۷ فتوایی منتسب به آیت الله خمینی که در واقع دستور انجام این اعدام‌ها بود، صادر شد.در این فتوا خمینی با اشاره به درگیری‌های نظامی مجاهدین با حکومت در مرزها حکم به اعدام زندانیان مجاهد می‌دهد. احمد خمینی طی استفتائی از پدرش می‌خواهد مشخص کند این حکم دقیقا شامل چه کسانی می‌شود، و خمینی می‌گوید که همه زندانیان مجاهد را در برمی‌گیرد. بر اساس خاطرات آیت‌الله منتظری کمی بعد دستوری هم برای کشتار زندانیان چپ منتشر می‌شود.

🔹یک گروه از اعدام‌شدگان تابستان ۶۷، هواداران سازمان مجاهدین خلق بودند که در زمان رویارویی‌های نظامی جمهوری اسلامی با سازمان مجاهدین خلق در مرزهای ایران در تابستان ۶۷ و مدت‌ها پیش از آن در زندان به سر می‌بردند. بسیاری از آنان حکم‌های کوتاه مدت و رو به پایانی داشتند. بنابر خاطرات آیت‌الله منتظری گروهی از این قربانیان حتی دیگر «سر موضع» و هوادار سازمان مجاهدین خلق هم نبودند.

🔹افراد دیگری هم در آن تابستان اعدام شدند که اساسا هیچ وابستگی‌ای به مجاهدین خلق نداشتند و کشتن آنان به جنگ ایران و عراق هم مربوط نبود. آنان زندانیان چپ‌گرای غیرمسلمانی بودند که بر سر تفتیش عقاید و با اتهام ارتداد و خروج از دین اعدام شدند.

🔹از این رو فکت‌نامه به این ادعای محمد مرندی، که «اعدام‌شدگان سال ۶۷ افرادی هستند که به عنوان سربازان پیاده نظام صدام حسین علیه ایران جنگیدند» نشان نادرست می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

👈 در تلگرام بخوانید
🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

15 Jun 2024 14:27

❌ زاکانی و فکت‌هایی درباره دخترش، نوه‌اش و دامادش

🔹به‌تازگی علیرضا زاکانی در سخنرانی تبلیغاتی در شهر قم، گفته «فرزند بنده در خارج از کشور در رشته‌ای تحصیل کرده که این رشته در داخل ایران نبوده و پس از فارغ التحصیلی به ایران برگشته و در حال فعالیت برای همین کشور است.» زاکانی درست می‌گوید.

🔹مریم زاکانی که در تبلیغات جمهوری اسلامی با عنوان «مادر نخبه انقلابی-جهادی» از او یاد می‌شود (سایت نهاد رهبری) فارغ‌التحصیل مهندسی کامپیوتر از دانشگاه صنعتی شریف و جزو پنج نفری است که نخستین دوره فوق لیسانس رشته «علوم انسانی دیجیتال» از پلی‌تکینیک لوزان را گذرانده‌اند. این دانشگاه در رنکینگ‌های جهانی عموما جایگاهی زیر ۵۰ دارد.

🔹مریم زاکانی و همسرش حسین حیدری، مدیرعامل و رئیس هیات‌مدیره شرکت «عمید رایانه شریف» با برند «عرش» هستند. این شرکت شریک رامبد جوان در توسعه اپلیکیشن خندوانه است و چند اپلیکیشن دیگر را نیز تولید کرده‌است.

🔹زاکانی که شهردار شد، دامادش را به‌عنوان مشاور فناوری اطلاعات شهرداری تهران منصوب کرده و این موضوع با انتقال امور مالی روزانه شهروندان تهرانی (که شامل میلیاردها تومان گردش مالی روزانه است) از اپلیکیشن «تهران من» به «شهرزاد» تبدیل به یکی از نکات مورد توجه درباره زاکانی شده‌است.

🔹همچنین لازم به ذکر است که هرچند تصاویر تایید می کند که نوه زاکانی در زمان تحصیل دخترش در سوئیس به‌دنیا آمده و او نیز این موضوع را انکار نمی‌کند، اما تابعیت سوئیسی به خاک تعلق نمی‌گیرد، لذا نوه زاکانی نمی‌تواند به صرف تولد در آن کشور، شهروند سوئیس محسوب شده و ملیت او در بدو تولد ایرانی بوده‌است.

🔹بنابراین فکت‌نامه به ادعای زاکانی که «فرزندش در خارج از کشور در رشته‌ای تحصیل کرده که این رشته در داخل ایران نبوده» نشان درست می‌دهد.

👈در فکت‌نامه بخوانید

👈 در تلگرام بخوانید
🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

14 Jun 2024 19:01

❌ اظهارات نادرست احمدی‌نژاد درباره درآمدها و هزینه‌‌های نفتی

🔹محمود احمدی‌نژاد می‌گوید: «کلا درآمد نفتی هشت سال دولت ما ۵۹۲ میلیارد دلار بود، که ۱۵۰ میلیارد دلار آن سهم خود شرکت نفت بود.»

🔹هیچ کدام از این اعداد درست نیستند.

🔹در نمودار و جدولی که در این پست می‌بینید، درآمدهای حاصل از صادرات نفت و گاز طی ۸ سال فعالیت دولت‌های نهم و دهم، از ابتدای پاییز ۱۳۸۴ تا انتهای تابستان ۱۳۹۲ به تفکیک هر سال درج شده است، بر اساس آمارهای بانک مرکزی، مجموع درآمدهای نفتی در این دوره زمانی ۶۳۵ میلیارد و ۹۵ میلیون دلار بوده است.

🔹رقمی که محمود احمدی‌نژاد، به عنوان درآمدهای نفتی ۸ سال دولت‌های خود اعلام کرده ۴۳ میلیارد دلار کمتر از مجموع ارزش درآمدهای نفتی استخراج برگرفته از گزارش‌های بانک مرکزی است.

🔹دقیقا مشخص نیست حجم سرمایه‌گذاری‌های انجام شده در حوزه نفت و گاز در دولت‌های نهم و دهم چقدر بوده است، اما آنچه مسلم است، عدد ۱۵۰ میلیارد دلار که حدود یک چهارم کل منابع نفتی است، اختلاف زیادی با آن چیزی دارد که طبق قانون باید در اختیار شرکت ملی نفت قرار بگیرد.

🔹با این اوصاف روشن است، هیچ کدام از اعدادی که احمدی‌نژاد گفته درست نیستند و به همین دلیل فکت‌نامه به این ادعای رئیس‌جمهوری پیشین ایران که «کلا درآمد نفتی در ۸ سال دولت ما ۵۹۲ میلیارد دلار بود که ۱۵۰ میلیارد دلار آن سهم خود شرکت نفت بود» نشان نادرست می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

👈 در تلگرام بخوانید
🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

14 Jun 2024 06:31

🎙 آقای مهاراجه پدر خمینی نیست!

🔹 در ابتدای قسمت ۱۶۷ پادکست هفتگی به حرف و حدیث‌ها درباره موضع مسعود پزشکیان در قبال کشته شدن زهرا کاظمی در سال ۱۳۸۲ پرداخته‌ایم؛ موضوعی که این روزها دوباره بر سر زبان‌ها افتاده است. سپس یک ادعای تکراری از سوی حداد عادل در مورد آزاد بودن انتخابات در ایران را بررسی کرده‌ایم و در ادامه به گزارش یکی از رسانه‌ها پرداختیم که در مورد موضع پورمحمدی در برابر طرح صیانت از اینترنت، ادعای گمراه‌کننده‌ای کرده بود.

🔹 تعداد پرتاب‌های فضایی دولت سیزدهم و تصاویری که برای خبر افتتاح کارخانه آب‌شیرین‌کن زاهدان از سوی برخی رسانه‌های حامی دولت منتشر شد، دو موضوعی هستند که این هفته سوژه فکت‌چک‌های ما شدند.

🔹 با بیشتر شدن حساسیت‌ها نسبت به موضوع ورود اتباع خارجی به ایران، اخیرا ادعا شد که این کشور رتبه اول پذیرش پناهنده در سال ۲۰۲۳ را داشته است. در این پادکست به درستی‌سنجی این ادعا پرداختیم.

🔹 یک عکس منتسب به کودکی روح‌الله خمینی اما با رنگ و بوی هندی، ادعایی در مورد یک فیل نقاش و ترفند تکراری برای استفاده ابزاری از صحبت‌های یک پزشک اهل ترکیه، از جمله شاخ‌دارهای این هفته بودند.

🔹 وایرال شدن ویدیویی تقطیع‌شده از جو بایدن رئیس‌جمهور آمریکا، ادعای ضربه سهمگین به گنبد آهنین اسرائیل با موشک ایرانی و نقل قول گمراه‌کننده از فائوچی درباره فاصله‌گذاری اجتماعی دوران کرونا نیز در این پادکست مرور شده‌اند.

🔹 در پایان به ادعای صداوسیما درباره میزان بازنشر نامه رهبر جمهوری اسلامی خطاب به دانشجویان آمریکایی حامی فلسطین پرداختیم.

🎙 پادکست فکت‌نامه را از همه اپلیکیشن‌های دریافت پادکست بشنوید.

📣 هر هفته ساعت ۸ صبح جمعه به وقت تهران.

👈 در کست‌باکس بشنوید

👈 در گوگل پادکست بشنوید

👈 در اپل پادکست بشنوید

👈 در اسپاتیفای بشنوید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

13 Jun 2024 20:28

🎉 یک پادکست جدید!

🎙«هزار داستان بودجه»

🔹پادکست «هزار داستان بودجه» کار مشترک #فکت‌نامه و #رادیو_فردا منتشر شد.

🔹در هر قسمت از این پادکست، از لابلای اعداد و ارقام‌ بودجه سالانه کشور، یک سرنخ را دنبال می‌کنیم تا به یک ماجرای جالب و کمتر شنیده‌شده برسیم. بودجه، بزرگ‌ترین و مهم‌ترین اسناد مالی دولت جمهوری اسلامی است که با شفافیت نسبی، در دسترس عموم قرار می‌گیرد؛ سندی با جزئیات پرشمار که می‌توان در آن موضوعاتی جالب، درباره سازوکارهای مالی نهادها، سازمان‌ها، شبه‌سازمان و موسساتی پیدا کرد که با پول نفت و مالیات اداره می‌شوند.

🔹«هزار داستان بودجه» را می‌توانید در همه اپلیکیشن‌های دریافت پادکست بشنوید.👇

پادلینک:
https://pod.link/1750673543

وبسایت رادیو فردا:
https://www.radiofarda.com/z/23229

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

12 Jun 2024 05:45

❌ ادعای سکوت پورمحمدی در برابر طرح صیانت

🔹در شبکه‌های اجتماعی تصویری از گزارش روزنامه شرق در حال انتشار است که مواضع نامزدهای انتخابات را درباره طرح صیانت نشان می‌دهد و مدعیست «پورمحمدی در مقابل طرح صیانت سکوت کرده‌‌است».

🔹این ادعا گمراه‌کننده است.

۱. او در دوره مطرح شدن صیانت در مجلس، (۱۳۹۷ به بعد) هیچ مسئولیت حکومتی نداشته و تخصصی هم در این زمینه ندارد که درباره آن اظهارنظر کرده باشد یا رسانه‌ها سراغش رفته باشند.

۲. اکثر نمایندگانی که در مجلس یازدهم پیگیر طرح صیانت بودند (از جمله ۳ نامزد دیگر و همه اعضای هیات رئیسه کمیسیون صیانت مجلس) عضو فهرست «ایران سربلند» بودند که «جامعه روحانيت مبارز» در دوره دبیرکلی پورمحمدی از اعضای محوری آن بود.

۳. پورمحمدی، به عنوان وزیر دادگستری و براساس قانون جرائم رایانه‌ای، چهار سال عضو کمیته فیلترینگ (کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه) بوده‌است.

۴. او صراحتا گفته: «ما با آنچه که خلاف امنیت، اخلاق و منافعمان باشد و در داخل و خارج تولید شود، مبارزه می‌کنیم و جلوی آن را می‌گیریم … توان فیلترینگ خود را در جایی که خلاف منافع ملی و امنیت ملی باشد به کار می‌بریم و جدی آن را دنبال می‌کنیم.»

🔹 بنابراین، فکت‌نامه به این ادعای مطرح‌شده در روزنامه شرق که «مصطفی پورمحمدی در مقابل طرح صیانت سکوت کرده‌‌است» نشان گمراه‌کننده می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

👈 در تلگرام بخوانید
🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

10 Jun 2024 22:21

❌ خبر نادرست درباره میزان بازنشر نامه رهبر جمهوری اسلامی به دانشجویان آمریکایی

🔹صدا و سیمای ایران در خبر بیست و سی روز یکشنبه ۲۰ خرداد ۱۴۰۳ در گزارشی گفت نامه رهبر جمهوری اسلامی به دانشجویان آمریکایی ۱۶ میلیون بار فقط در شبکه اجتماعی X (توییتر سابق) بازنشر شد. در جای دیگری از همین گزارش بار دیگر بر همین تعداد بازنشر تاکید شد.

🔹 اشاره این گزارش به نامه‌ای است که علی خامنه‌ای خطاب به دانشجویان حامی فلسطین در دانشگاه‌های آمریکا نوشته و در روز ۱۰ خرداد منتشر شد.

🔹 در این گزارش‌ عددی که بر روی توییت هایلایت شده، میزان «Views» توییت یا به عبارتی دفعات دیده شدن توییت است.

🔹 با مراجعه به توییتر رهبر جمهوری اسلامی در زمان نوشتن این گزارش روز ۲۱ خرداد یا ۱۰ جون می‌توان دید که میزان بازنشر این توییت (لینک بایگانی) ۸ هزار و چهارصد بار بوده، نه ۱۶ میلیون بار.

🔹 بنابراین فکت‌نامه به این ادعای صدا و سیما که «نامه رهبر به دانشجویان آمریکایی ۱۶ میلیون بار در شبکه اجتماعی X بازنشر شد»، نشان نادرست می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

👈 در تلگرام بخوانید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

09 Jun 2024 07:00

❌ آمارهای سال ۲۰۲۳ پذیرش پناهنده از سوی جمهوری اسلامی ایران

🔹در شبکه‌های اجتماعی، تصویری از یک نمودار سایت استاتیستا درباره جمعیت پناهندگان در سال ۲۰۲۳ با این توضیح منتشر شده که «رتبه اول پذیرش پناهنده رو در سال۲۰۲۳ کسب کردیم. یعنی فقط در یک سال معادل ۵درصد از جمعیت کشور، پناهنده وارد کشور شده».

🔹این‌طور نیست. جمعیت پناهندگان ساکن ایران در سال ۲۰۲۳ میلادی به نسبت سال قبل تنها حدود ۱۸ هزار نفر افزایش پیدا کرده، نه بیش از ۳ میلیون نفر.

🔹آنچه در نمودار آمده جمعیت پناهندگان ثبت شده کمیساریای سازمان ملل متحد در امور پناهندگان است. بر اساس این آمار جمعیت کل پناهندگان ایران در سال گذشته میلادی بیش از ۳ میلیون و ۴۴۳ هزار نفر است که ۹۹/۷ درصد آنها از افغانستان، حدود ۱۱ هزار و ۸۰۰ نفر از عراق و ۲۵ نفر از کشورهای کویت، پاکستان و ازبکستان به ایران آمده‌اند.

🔹تردیدی در افزایش جمعیت پناهندگان و پناهجویان بعد از بازگشت طالبان نیست. مقایسه آمار دو سال گذشته با میانگین ۲۰ سال اخیر نشان می‌دهد جمعیت پناهندگان مقیم ایران از متوسط یک میلیون و ۲۰۰ هزار نفر در دو دهه اخیر، به بیش از ۳ میلیون نفر افزایش پیدا کرده است.

🔹این افزایش سه برابری نشان‌دهنده از یک جهش چشمگیر در جمعیت پناهندگان خارجی است، اما هنوز جمعیت پناهندگان خارجی در ایران به رکورد سال‌های میانی دهه ۱۳۶۰ نرسیده است.

🔹با این اوصاف فکت‌نامه به این ادعا که «ایران رتبه اول پذیرش پناهنده در سال۲۰۲۳ است و فقط در یک سال معادل ۵درصد جمعیت کشور، پناهنده وارد شده» نشان نادرست می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

👈 در تلگرام بخوانید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

08 Jun 2024 15:31

🎙مخبر، موشک، تورم

🔹در هفته‌ای که گذشت، همچنان بخش زیادی از خبرهای ایران مربوط به درگذشت ابراهیم رئیسی و اتفاقات بعد از آن بود. در قسمت ۱۶۶ پادکست فکت‌نامه نیز ابتدا چند فکت‌چک را مرور کرده‌ایم که مستقیم و غیرمستقیم به همین مساله برمی‌گردد؛ ابتدا اعداد و ارقام آنچنانی از حضور مردم در مراسم تشییع جنازه رئیسی و سپس مصاحبه‌ای که به بهانه کشته شدن رئیسی انجام شد و باز هم صحبت اعدام‌های تابستان۶۷ را به میان آورد و بعد هم ادعای یک مصاحبه جنجالی از سوی رئیس اتحادیه قنادان در مورد افزایش فروش شیرینی، بعد از مرگ رئیسی.

🔹سرپرست فعلی ریاست جمهوری ایران هم این هفته ادعای پربحثی را درباره نسبت موشک و اقتصاد در دولت سیزدهم مطرح کرده بود که به آن پرداخته‌ایم و در ادامه سراغ انتخابات ریاست جمهوری رفتیم و حرف و حدیث در مورد قانونی بودن یا نبودنِ کاندیداتوری رئیس مجلس در آن؛ انتخابات زودهنگامی که دلیل برگزاری‌اش، همین سقوط هلی‌کوپتر است.

🔹مخبر و قالیباف تنها مسئولانی نبودند که حرف‌هایشان سوژه فکت‌چک‌های ما شد. رئیس سازمان برنامه و بودجه هم ادعایی داشته که بررسی کردیم و بعد هم سراغ ۲ ویدیو در حوزه اخبار درگیری‌های اسرائیل و فلسطین رفته‌ایم. سوژه‌های برون‌مرزی به اینجا ختم نشد و پای همسر بشار اسد هم به فکت‌نامه باز شد؛ البته به لطف رسانه‌های داخلی!

🎙 پادکست فکت‌نامه را از همه اپلیکیشن‌های دریافت پادکست بشنوید.

📣 هر هفته ساعت ۸ صبح جمعه به وقت تهران.

👈 در کست‌باکس بشنوید

👈 در گوگل پادکست بشنوید

👈 در اپل پادکست بشنوید

👈 در اسپاتیفای بشنوید

00:01:24 مقدمه
00:05:55 ادعای شاخ‌دار حضور ۱۲ میلیون نفر در تشییع جنازه رئیسی و همراهان
00:14:01 چه کسانی در تابستان ۶۷ اعدام شدند؟
00:26:47 ادعای مصاحبه جنجالی رئیس اتحادیه قنادان پس از سقوط بالگرد رئیسی
00:30:15 ادعای نادرست مخبر درباره اقتصاد کشور، پس از حمله‌های نظامی ایران
00:37:30 رئیس مجلس برای کاندیداتوری نیازی به استعفا ندارد
00:43:05 درباره رشد اقتصادی در دولت ابراهیم رئیسی چه می‌دانیم؟
00:45:32 ویدیوی گمراه‌کننده درباره بی‌تفاوتی فلسطینی‌ها به اعتراضات ایرانیان
00:51:03 ماجرای ویدیوی اشغال خانه‌های خالی فلسطینیان توسط اسرائیلی‌ها
00:55:01 خبر نادرست مرگ همسر بشار اسد
00:57:14 ادعای شاخ‌دار ویدیوی تونل زمان و ابعاد دیگر
01:01:07 کشف آی‌فون در ژاپن، ۳۸ سال پیش؟!
🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

07 Jun 2024 23:08

❌ ادعای نادرست حمله حزب‌الله با موشک الماس به آتشبار سامانه گنبد آهنین

🔹شواهد غیرقابل انکاری وجود دارد که نشان می‌دهد ادعای رسانه‌های نزدیک به جمهوری اسلامی و محور مقاومت درباره «انهدام آتشبار سامانه گنبد آهنین در حمله حزب‌الله با موشک ایرانی» نادرست است.

🔹احتمالا آنچه که حزب‌الله لبنان با موشک ایرانی الماس هدف قرار داده‌است، «ماکت» آتش‌بار سامانه گنبد آهنین است.

🔹در ویدیویی که حزب‌الله لبنان منتشر کرده، ساختگی بودن آتش‌بار (لانچر) مشخص است زیرا به‌جای چهار جک هیدرولیک، دو میله دیده می‌شود، پایه تثبیت‌گر ندارد و جعبه رله و کابلاژ جلوی لانچر با نمونه واقعی متفاوت است.

🔹منابع اسرائیلی هم تصویری را منتشر کرده‌اند که نشان‌دهنده برخورد جسمی مانند پهپاد انتحاری به ماکت آتش‌بار است. زیرا در محل برخورد ۲۰ موشک مسلح پدافندی زمین به هوا آماده شلیک قرار دارد که هیچ اثری از انفجار سوخت و مواد منفجره آنها دیده نمی‌شود.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

👈 در تلگرام بخوانید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

17 Jun 2024 20:53

/فکت‌چک #مناظره_اول انتخابات ریاست جمهوری/

علیرضا #زاکانی: رشد نقدینگی در سال ۱۴۰۰ در زمان روحانی ۱۰۱ درصد بود ابتدای دولت رئیسی این به ۲۳ درصد رسید.
«نادرست»

دقیقا گفته نشده منظور چه دوره‌ای است، اما طبق گزارش بانک مرکزی نقدینگی در پایان سال ۱۴۰۰ نسبت به سال قبل از آن ۳۹ درصد رشد داشته. نرخ رشد نقدینگی در سال ۱۳۹۹ در مقایسه با سال قبل از آن ۴۰/۶ درصد گزارش شد. همچنین نرخ رشد نقدینگی در فروردین‌ماه سال ۱۴۰۰ نسبت به ماه مشابه سال ۱۳۹۹، رشدی معادل ۳۸/۸ درصد را تجربه کرد. بانک مرکزی نرخ رشد نقدینگی در ماه‌های مرداد و شهریور ۱۴۰۲ به عنوان نخستین ماه‌های فعالیت دولت سیزدهم، ۲۶/۹ درصد گزارش کرده است.

منبع: بانک مرکزی

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

17 Jun 2024 20:18

/فکت‌چک #مناظره_اول انتخابات ریاست جمهوری/

مصطفی #پورمحمدی: شش برنامه توسعه تا الان بوده، اما رهبری فرمودند فقط 30 تا 35 درصد آنها فقط اجرا شده است.

فکت‌نامه قبلا (۱۶ فروردین ۱۴۰۳) این اظهارات علی خامنه‌ای را درستی‌سنجی کرده و به آن نشان «نیمه‌درست» داده است.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

17 Jun 2024 19:45

/فکت‌چک #مناظره_اول انتخابات ریاست جمهوری/

محمد باقر #قالیباف: در دهه ۹۰ رشد اقتصادی متوسط یک درصد بود.
«نیمه‌درست»

میانگین ساده نرخ‌های رشد اقتصادی از ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۹ نزدیک ۱/۵ درصد و متوسط ساده نرخ‌های رشد اقتصادی در دوره ۱۳۹۱ تا ۱۴۰۰ حدود ۰/۹ درصد بود. میانگین هندسی نرخ‌ رشد اقتصادی ایران طی سال‌های ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۹، ۱.۱ درصد بوده اما اگر دهه ۹۰ را سال‌های ۱۳۹۱ تا ۱۴۰۰ در نظر بگیریم میانگین هندسی نرخ رشد اقتصادی در این دوره، ۱.۷ درصد می‌شود.

منبع: مرکز آمار ایران

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

17 Jun 2024 18:43

❌ ادعای شهردار تهران درباره حجاب‌بان‌ها در مترو

🔹علیرضا زاکانی، شهردار تهران و یکی از نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری چهاردهم می‌گوید «در مترو حجاب‌بان نداریم».

🔹این ادعای او شاخ‌دار است.

🔹زاکانی این ادعا را در حالی مطرح می‌کند که اظهاراتش با سیر شکل‌گیری «حجاب‌بان‌ها» در مترو، اظهارات پیشین خود او، مسئولان شهرداری و شورای شهر، بخش‌نامه وزارت کشور و همچنین عکس و فیلم‌های منتشر شده در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی در تناقض است.

🔹از این رو با توجه به اطلاعات موجود و همچنین عکس و فیلم‌های منتشر شده در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی، فکت‌نامه به این ادعای زاکانی نشان «شاخ‌دار» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

👈 در تلگرام بخوانید
🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

17 Jun 2024 06:31

🔹در فکت‌نامه دنبال کنید:
درستی‌سنجی زنده، همزمان با مناظره‌های انتخاباتی

🔹همزمان با برگزاری مناظره‌های تلویزیونی نامزدهای نهایی انتخابات ریاست جمهوری در ایران، فکت‌نامه تلاش می‌کند ادعاهای کاندیداها را تا حد امکان درستی‌سنجی و نتایج آن را در ایکس (توییتر سابق)، تلگرام و اینستاگرام منتشر کند.

🔹اگر تمایل دارید از درستی یا نادرستی اظهارات و ادعاهای نامزدهای انتخابات آگاه شوید، #فکت‌چک_همزمان را در حساب‌های #فکت‌نامه دنبال کنید.

🔹این فکت‌چک‌ها در ایکس در قالب رشته‌توییت، در تلگرام در قالب پُست و در اینستاگرام به صورت استوری منتشر خواهد شد.

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

15 Jun 2024 22:53

بازنشر یک فکت‌چک، همزمان با آزادی #حمید_نوری

نگاهی به اسناد و گزارش‌ها درباره اینکه ناپدیدشدگان قهری و «اعدام‌شدگان» سال ۱۳۶۷ در زندان‌های ایران، چه کسانی بودند:

FactNameh | فکت‌نامه

15 Jun 2024 13:02

🎙 آقای مهاراجه پدر خمینی نیست!

🔹 در ابتدای قسمت ۱۶۷ پادکست هفتگی به حرف و حدیث‌ها درباره موضع مسعود پزشکیان در قبال کشته شدن زهرا کاظمی در سال ۱۳۸۲ پرداخته‌ایم؛ سپس یک ادعای تکراری از سوی حداد عادل در مورد آزاد بودن انتخابات در ایران را بررسی کرده‌ایم و در ادامه به گزارش یکی از رسانه‌ها پرداختیم که در مورد موضع پورمحمدی در برابر طرح صیانت از اینترنت، ادعای گمراه‌کننده‌ای کرده بود.

🔹 تعداد پرتاب‌های فضایی دولت سیزدهم و تصاویری که برای خبر افتتاح کارخانه آب‌شیرین‌کن زاهدان از سوی برخی رسانه‌های حامی دولت منتشر شد، دو موضوعی هستند که این هفته سوژه فکت‌چک‌های ما شدند. همچنین، اخیرا ادعا شد که این کشور رتبه اول پذیرش پناهنده در سال ۲۰۲۳ را داشته است. در این پادکست به درستی‌سنجی این ادعا پرداختیم.

🔹 یک عکس منتسب به کودکی روح‌الله خمینی اما با رنگ و بوی هندی، ادعایی در مورد یک فیل نقاش و ترفند تکراری برای استفاده ابزاری از صحبت‌های یک پزشک اهل ترکیه، از جمله شاخ‌دارهای این هفته بودند.

🔹 وایرال شدن ویدیویی تقطیع‌شده از جو بایدن رئیس‌جمهور آمریکا، ادعای ضربه سهمگین به گنبد آهنین اسرائیل با موشک ایرانی و نقل قول گمراه‌کننده از فائوچی درباره فاصله‌گذاری اجتماعی دوران کرونا نیز در این پادکست مرور شده‌اند و در پایان هم به ادعای صداوسیما درباره میزان بازنشر نامه رهبر جمهوری اسلامی خطاب به دانشجویان آمریکایی حامی فلسطین پرداختیم.

🎙 پادکست فکت‌نامه را از همه اپلیکیشن‌های دریافت پادکست بشنوید.

📣 هر هفته ساعت ۸ صبح جمعه به وقت تهران.

👈 در کست‌باکس بشنوید

👈 در گوگل پادکست بشنوید

👈 در اپل پادکست بشنوید

👈 در اسپاتیفای بشنوید

00:01:37 مقدمه
00:05:39 موضع مسعود پزشکیان درباره پرونده کشته شدن زهرا کاظمی
00:21:41 ادعای حداد عادل درباره آزاد بودن انتخابات در ایران
00:27:01 ادعای سکوت پورمحمدی در برابر طرح صیانت
00:31:32 تعداد پرتاب‌های فضایی دولت
00:35:35 تصاویر نادرست از آب‌شیرین‌کن زاهدان
00:37:41 آمارهای سال ۲۰۲۳ پذیرش پناهنده از سوی جمهوری اسلامی ایران
00:43:41 انتساب عکس یک مهاراجه هندی به روح‌الله خمینی
00:50:15 ادعای شاخ‌دار درباره دلایل علمی حرام بودن زنا در اسلام
00:53:08 ویدئوی تقطیع‌شده و ادعای سردرگمی بایدن
00:56:29 ادعای نادرست حمله حزب‌الله به گنبد آهنین اسرائیل با موشک ایرانی
01:00:07 ادعای گمراه‌کننده نقش فائوچی در دستور «فاصله دو متری»
01:03:25 ویدیوی ساختگی از فیلی که نقاشی می‌‌‌کشد
01:06:28 آمارسازی صداوسما درباره بازنشر نامه علی خامنه‌ای به دانشجویان آمریکایی


🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

14 Jun 2024 08:02

❌ ادعاهای نادرست درباره حکم دادگاه انتاریو و شلیک به هواپیمای مسافربری اوکراینی

🔹روز ۲۱ خرداد ۱۴۰۳، دیوان عالی استان انتاریو کانادا حکم پرونده شکایت وکلای ۲۱ نفر از سرنشینان پرواز هواپیمای اوکراینی PS752 از شرکت هوایی بین‌المللی اوکراین، UIA را صادر کرد: «چون شرکت هواپیمایی اوکراینی نتوانست ثابت کند که در خسارت وارده به شاکیان سهل‌انگاری نکرده‌است، مستحق پرداخت غرامت (بیشتر از حق بیمه متعارف خط هوایی) به قربانیان شد».

🔹صدور این حکم با انواع تفسیرهای نادرست و گمراه‌کننده در شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌ها همراه‌بود. رسانه‌های جمهوری اسلامی تلاش کردند نشان دهند که در دادگاه ثابت شده که سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، در انهدام هواپیمای پرواز PS725 تنها نقش «خطای انسانی» داشته و این هواپیمای اوکراینی و خلبان بودند که مقصر حادثه شناخته شده‌اند. کانال تلگرام منسوب به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی نوشت: «دادگاه کانادا سهل‌انگاری شرکت هواپیمایی اوکراین را مسئول سانحه سقوط در ایران دانست».

🔹مراجعه به حکم این دادگاه که پس از برگزاری هجده جلسه رسیدگی بین آبان تا بهمن ۱۴۰۲ در ۱۴۱ صفحه و ۴۸۱ بند صادر شده، بسیاری از این ابهامات را پاسخ خواهد. در حکم دادگاه کانادایی چندین بار تاکید شده که ساقط کردن هواپیمای اوکراینی نتیجه «خطای انسانی» سپاه نبوده بلکه عمدا و‌ با علم به مسافربری‌بودن پرواز، به این هواپیما شلیک شده‌است.

🔹در بند ۴۱ حکم به طور خلاصه آمده که حمله به عین‌الاسد، تنها ساعاتی پس از فرود «PS751» (پرواز رفت کیف به تهران) بوده. بنابراین مدرکی بر اینکه خدمه پرواز از حمله باخبر باشند وجود ندارد. از طرفی حتی می‌دانیم حتی مسافران هم از چنین ریسکی آگاه بوده و به آن اشاره کرده‌اند. یکی از زمینه‌های مهم در سهل‌انگاری مسئول اندازه‌گیری ریسک پرواز (آقای مارتیننکو) که در بند ۳۹ به آن اشاره شد این است که ۷ ژانویه ۲۰۲۰ در تقویم کلیسای شرقی ارتدوکس، مصادف با کریسمس و روز تعطیل است.

🔹با این حال دادگاه کانادا، در حکم مفصل خود، شواهد و مدارکی را بررسی کرده‌است که نشان می‌دهد این دادگاه هم سپاه مسئول واقعه PS752 دانسته‌است:

۱. فرستنده هواپیما در تمام مدت کار می‌کرده‌است

۲. خطای زاویه ۱۰۵ درجه پس از جابه‌جایی آتش‌بار پدافند وارد نیست

۳. تشخیص اندازه سرعت و ارتفاع پرواز و تفاوت موشک و هواپیما برای این پدافند مشخص بوده

🔹در حاشیه این راستی‌آزمایی، دو موضوع دیگر هم بوده که ممکن است منبع انتشار اخبار و اطلاعات نادرست شده یا بشوند. چون در متن این حکم به آنها اشاره شده در اینجا آن موارد را بررسی می‌کنیم:

۱. پذیرش اینکه ساقط‌کردن هواپیما، تصادف بوده نادرست است و واژه accident در پانویس تعریف شده‌است: «تصادف» به معنای رویداد یا اتفاق غیرمنتظره یا غیرمعمولی است که مسافر عامل آن نیست (از دست مسافر خارج است).

۲. برجام و نقش ترامپ و ترور سلیمانی هم از آنجا مطرح می‌شود که در چند بند اول، قاضی زمینه‌های وقوع این اتفاق را برمی‌شمرد. اهمیت ذکر این زمینه‌ها در این است که بعدا در اندازه‌گیری ریسک اجازه پرواز، پارامترهای مهمی هستند. نه اینکه نشان‌دهنده نقش ترامپ در ساقط کردن پرواز PS752 باشند.

🔹این که رسانه‌های جمهوری اسلامی ایران مدعی هستند «دادگاه کانادایی سهل‌انگاری هواپیمایی اوکراین را مسئول واقعه PS752 دانست» دقیق و درست نیست و در واقع «دادگاه کانادایی هواپیمایی اوکراین را به‌خاطر سهل‌انگاری در واقعه PS752 مسئول دانست». فکت‌نامه نیز به این ادعای رسانه‌های جمهوری اسلامی و شبکه‌های اجتماعی نشان «نادرست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

👈 در تلگرام بخوانید
🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

13 Jun 2024 22:07

🔹 مسعود پزشکیان و پرونده کشته‌شدن زهرا کاظمی در سال ۸۲

🔹عملکرد مسعود پزشکیان به عنوان وزیر بهداشت در زمان کشته‌شدن زهرا کاظمی در زندان اوین، همزمان با آغاز رقابت‌های انتخاباتی، یکی از سوژه‌هایی است که در شبکه‌های اجتماعی دنبال می‌شود.

🔹گروهی از حامیان او با اشاره به گفتگوی او با صداوسیما در سال ۱۴۰۱ می‌گویند پزشکیان در سال ۸۲ «شفاف عمل کرده» و با تهیه گزارش به عنوان نماینده دولت، دلیل کشته‌شدن زهرا کاظمی را ضربه به سر او اعلام کرده است.

🔹گروهی دیگر اما می‌گویند مسعود پزشکیان در همان سال، در چند گفتگو، وجود آثار ضرب و جرح را بر بدن زهرا کاظمی انکار کرده است و این مساله را به عنوان تلاش او برای پنهان کردن واقعیت در این پرونده توصیف می‌کنند.

🔹زهرا کاظمی در تیر ماه ۱۳۸۲ پس از آنکه مجوز گرفتن عکس را از مقامات رسمی دریافت کرد، بازداشت شد و ۱۷ روز بعد از بازداشت، پس از آنکه چند روز در کما بود، از دنیا رفت.

🔹گزارش کمیته ویژه دولت که مسعود پزشکیان نیز آن را امضا کرده تاکید می‌کند زهرا کاظمی در زمان بازداشت و بر اثر ضربه سر، جان باخته است. در آن گزارش آمده علائم دیگری مبنی بر ضرب و جرح دیده نمی‌شود.

🔹ادعای نبودن علائم ضرب و جرح، در دو مصاحبه دیگر مسعود پزشکیان هم دیده می‌شود.

🔹این در حالی است که در گزارش کمیسیون اصل ۹۰ مجلس به اظهارات خانواده و برخی از مسئولان اشاره می‌شود که به «آثار جراحت» در بدن زهرا کاظمی اشاره کرده‌اند؛ موضوعی که در گزارش و مصاحبه پزشکیان، تکذیب شده است.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

👈 در تلگرام بخوانید
🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

12 Jun 2024 20:53

🎙نسخه صوتی مستند «بزرگ‌نمایی یا عددسازی؛ در انقلاب ۵۷ چند نفر کشته شدند؟»

🔹نسخه صوتی مستند جدید فکت‌نامه با عنوان «بزرگ‌نمایی یا عددسازی؛ در انقلاب۵۷ چند نفر کشته شدند؟» منتشر شد.

🔹در نسخه صوتی، علاوه بر محتوای مستند، تجربه دست‌اندرکاران این مستند در فرایند تحقیق را نیز خواهید شنید؛ بنابراین اگر نسخه تصویری مستند را هم دیده‌اید، شنیدن نسخه صوتی آن خالی از لطف نیست.

▶️ آنچه در این مستند می‌بینید و می‌شنوید:

🔹بلافاصله بعد از واقعه ۱۵ خرداد ۱۳۴۲، روح‌الله خمینی و هوادارانش ادعا کردند که ۱۵ هزار نفر از تظاهرکنندگان مخالف حکومت شاه کشته شده‌اند. هرچند خود این عدد به‌شدت اغراق‌شده بود، اما انقلابیون به همین هم اکتفا نکردند و بعدها در کتاب‌های تاریخ، اسناد رسمی و حتی در مقدمه قانون‌اساسی جمهوری اسلامی، تعداد کل کشته‌شدگان انقلاب را ۶۰ هزار نفر اعلام کردند.

🔹این آمار بسیار بزرگ و غیرمنطقی، فراتر از بزرگ‌نمایی‌های معمول است و به عددسازی و جعل سازمان‌یافته شباهت دارد.

🔹مستند جدید فکت‌نامه با استناد به برآوردها و آمارهای معتبر از تعداد کشته‌شدگان انقلاب ۵۷، ابعاد این بزرگ‌نمایی را بازخوانی می‌کند.

🔹نسخه صوتی این مستند در همه اپلیکیشن‌های پادکست در دسترس است.

🔹نسخه تصویری این مستند را نیز می‌توانید در حساب‌های رسمی فکت‌نامه در یوتیوب و سایر شبکه‌های اجتماعی ببینید.

🎙 پادکست فکت‌نامه را از همه اپلیکیشن‌های دریافت پادکست بشنوید.

👈 در کست‌باکس بشنوید

👈 در گوگل پادکست بشنوید

👈 در اپل پادکست بشنوید

👈 در اسپاتیفای بشنوید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

10 Jun 2024 23:54

❌ تعداد پرتاب‌های فضایی دولت

🔹 عیسی زارع‌پور وزیر ارتباطات در گردهمایی فعالان بخش خصوصی حوزه فضا مدعی شد «تعداد پرتاب‌‌هایی که در سه سال دولت سیزدهم صورت گرفته به روایت آمار بیش از سه دولت قبل بوده است.» آمار نشان می‌دهد این ادعا «نادرست» است.

🔹 عین همین ادعا را رئیسی در سخنان نوروزی ۱۴۰۳ بیان کرده‌بود. این هم قدیمی‌ترین نسخه این ادعا نیست. رسانه‌های جمهوری اسلامی، پس از پرتاب ماهواره مهدا در «۸ بهمن ۱۴۰۲» نسخه‌های مختلف این ادعا را مطرح کرده‌بودند.

🔹 چهار نکته نادرست و گمراه‌کننده این ادعا:

۱. هر «ماهواره» را نباید یک «پرتاب» شمرد برای مثال ماهواره «مهدا» همراه خود دو تاسواره (Cubesat) «کیهان و هاتف» را حمل کرد، یک پرتاب بود.

۲. در آمار دولت سیزدهم، چند پرتاب زیرمداری را شمرده، اما در آمار دولت دهم، پرتاب‌های مشابه را نشمرده‌است. پرتاب زیرمداری بخشی از روند توسعه است و فعالیت‌های تحقیقاتی فضایی در بازه‌های زمانی کوتاه مدت مانند عمر ۴ساله دولت‌ها، تکمیل نمی‌شود. همچنین آمار همه پرتاب‌های زیرمداری (به‌خصوص پرتاب‌های سپاه) هم اعلام نمی‌شود.

۳. پرتاب‌های ایرانی را دو نهاد متفاوت انجام می‌دهند؛ بخشی در دولت (سازمان فضایی، زیر نظر وزارت ارتباطات) است و بخشی دیگر در سپاه و زیر نظر نیروی هوافضا. پرتاب‌های سپاه، مسیر توسعه متفاوتی دارند و برنامه آنها از همان زمان دولت روحانی شروع شده‌بود.

۴. دولت جمهوری اسلامی ایران پرتاب‌هایی را به روسیه سفارش داده‌است. از جمله دولت یازدهم پرتاب ماهواره خیام را به روسیه سفارش داده بود که این کشور پس از جنگ اوکراین و لغو قراردادهای اروپایی آن را در دولت سیزدهم انجام داد. پرتاب آخری را هم که زارع‌پور اشاره می‌کند، روسیه انجام داده‌است.

🔹 آمار نهادهای مسئول پرتاب فضایی (در تمام دوران):

۱. روسیه سه پرتاب، «خیام و پارس» موفق، «سینا» ناموفق

۲. سپاه پنج پرتاب، «نور ۱و۲و۳ و ثریا» موفق، «ناهید۱» ناموفق

۳. دولت، هشت پرتاب، به تفکیک:

🔹 احمدی‌نژاد سه پرتاب، «امید، رصد، نوید» موفق

🔹 روحانی سه پرتاب، «فجر» موفق، «پیام و ظفر» ناموفق

🔹 رئیسی دو پرتاب، «مهدا همراه دو تاسواره» موفق، «ققنوس یا طلوع۱ همراه دو تاسواره» ناموفق

🔹 این نکته هم مهم است که آمار پرتاب‌های دولت‌های قبلی طی هشت سال و کارنامه رئیسی محصول کمتر از سه سال است.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

👈 در تلگرام بخوانید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

10 Jun 2024 18:15

❌ ویدیوی ساختگی فیلی که از گروه اخراج می‌شود و برای فرار از تنهایی نقاشی می‌‌‌کشد

🔹 برخی کاربران در شبکه‌‌های اجتماعی ویدیویی منتشر کردند که در آن ادعا شده فیلی بعد از آنکه در گله‌اش مورد آزار قرار گرفته و مسئولان باغ وحش او را از بقیه فیل‌ها جدا کرده‌اند، برای مقابله با انزوا به نقاشی روی آورد. این داستان ساختگی و بی‌پایه است.

🔹 این ویدیو از سرهم کردن ویدیو‌های فیل‌هایی از جاهای گوناگون دنیا از امارات و فیلیپین گرفته تا چین و تایلند، ساخته شده و در آن ما نه تصویر و داستان یک فیل بلکه ویدیو فیل‌های متفاوتی را می‌بینیم که ربطی به هم ندارند.

🔹 فیلی که در حال نقاشی کردن است هم «سودا» Suda نام دارد و ما پیش از این یک مقاله درستی‌سنجی درباره او منتشر کردیم و نشان دادیم نقاشی کردن او یک «آفرینش هنری» نیست و فیل هیچ درک هنری و احساسی از کاری که انجام می‌دهد ندارد و این کار او فقط کپی‌برداری به روش برده‌داری است.

🔹بنابراین با توجه به اطلاعات موجود، فکت‌نامه به ادعای نقاشی کشیدن فیل برای فرار از تنهایی نشان شاخ‌دار می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

👈 در تلگرام بخوانید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

08 Jun 2024 16:02

❌ ادعای شاخ‌دار حداد عادل درباره آزاد بودن انتخابات در ایران

🔹بر خلاف ادعای غلامعلی حداد عادل مبنی بر «آزاد بودن انتخابات»، شواهد زیادی وجود دارد که انتخابات در ایران «آزاد» نیست.

🔹مثلا بر اساس سندی که در ​سازمان بین‌المجالس تصویب شده، بسیاری از اصول یک انتخابات آزاد، در ایران رعایت نمی‌شود. ابهام‌های قانونی، رویه‌های فراقانونی و همچنین مستقل‌نبودن ناظران و مجریان در انتخابات، بخشی از دلایل رد این ادعا است.

🔹رهبر جمهوری اسلامی نیز ادعای شاخ‌داری مبنی بر شیوه برگزاری انتخابات در ایران مطرح کرده بود.

🔹امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه پیشین ایران گفته بود «از زمان پیروزی انقلاب تا کنون هر سال حداقل یک انتخابات آزاد با حضور همه مردم داشتیم.»

🔹وزیر کشور دولت ابراهیم رئیسی نیز گفته بود «سلامت انتخابات از بالاترین سطح استاندارد برخوردار بود.»

🔹پیشتر سخنگوی شورای نگهبان گفته بود «زمینه مشارکت برای همه اشخاص و گروه‌های سیاسی در انتخابات مجلس دوازدهم فراهم است.»‌

🔹 با استناد به همین اصول و تعاریف و همچنین موارد متعددی که در گزارش‌های قبلی به آنها اشاره کرده‌ایم، فکت‌نامه به ادعای حداد عادل مبنی بر اینکه «انتخابات آزاد دستاورد انقلاب برای ملت ایران است» نشان «شاخ‌دار» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

👈 در تلگرام بخوانید
🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

08 Jun 2024 07:01

❌ تصاویر نادرست همشهری از آب‌شیرین‌کن زاهدان

🔹 تصاویر «همشهری» از خبر افتتاح «کارخانه آب‌شیرین‌کن زاهدان» در شبکه‌های اجتماعی، نادرست است.

🔹 همان‌طور که بسیاری در شبکه‌های اجتماعی نیز اشاره کرده‌اند، تصویری که همشهری در توییتر و تلگرام منتشر کرده، عکس کارخانه آب‌شیرین‌کن نملی (Nemmeli Desalination Plant) در هندوستان است. دو سال پیش هم ایسنا برای خبر کارخانه آب‌شیرین‌کن بوشهر از همین عکس استفاده کرده‌بود.

🔹 تصویری که همشهری در اینستاگرام منتشر کرده و همان روز (۱۷ خرداد ۱۴۰۲) خبرگزاری صداوسیما هم استفاده کرده‌بود نیز یک کارخانه آب‌شیرین‌کن در شهر صنعتی خلیج_فارس در بندرعباس است. این تصویر را تسنیم برای اخبار آب‌شیرین‌کن‌های قشم هم استفاده کرده است.

🔹 بنابراین فکت‌نامه به تصاویر همشهری آب‌شرین‌کن زاهدان نشان نادرست می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

👈 در تلگرام بخوانید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

07 Jun 2024 22:45

🔹 ادعای گمراه‌کننده نقش فائوچی در دستور «فاصله دو متری»

🔹 ایندیپندنت فارسی در خبری نوشته است که «فائوچی گفته نمی‌دانم حفظ فاصله دو متری در دوران کرونا را از کجا آوردم». این ادعا گمراه‌کننده است.

🔹اولا آنتونی فائوچی این حرف را نزده، بلکه نمایندگان جمهوری‌خواه کنگره، نقل‌قول‌هایی نه‌چندان دقیق از جلسه‌ای ۱۴ساعته در دی‌ماه ۱۴۰۲ در یک کمیته جانبی کنگره را مطرح کرده‌اند. ثانیا در ۱۴ خرداد، فائوچی در کنگره توضیح داد:

۱) این فاصله اجتماعی را او مشخص نکرده و نقشی در آن نداشته و CDC پیشنهاد داده.

۲) منظورش از پشتوانه علمی نداشتن این بوده که یک کارآزمایی بالینی کنترل شده وجود نداشت که فاصله اجتماعی ۶ فوت (۲ متر) را با ۳ فوت (یک متر) و با ۱۰ فوت (۳متر) بشود مقایسه کرد.

🔹دکتر فائوچی درباره منشاء علمی توصیه فاصله اجتماعی ۲ متری هم می‌گوید: «معتقدم CDC برای [توصیه فاصله اجتماعی] ۶ فوت (۲ متر) دلیل خود را داشت. مطالعات سال‌ها پیش نشان داده بود این (فاصله اجتماعی ۶فوتی) وقتی با ریزقطره‌ها (Droplets) سروکار دارید‌، فاصله مناسبی است. در زمانی که CDC آن توصیه را ارائه کرد، تصور می‌شد عامل اصلی انتقال ویروس، در درجه اول از طریق ریزقطرات بوده و نه آئروسل (هواپخش)، که نادرست است. زیرا اکنون می‌دانیم که آئروسل [در انتقال ویروس] نقش دارد»

🔹بنابراین فکت‌نامه به ادعای تنقش فائوچی در دستور «فاصله دو متری»، نشان «گمراه‌کننده» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

👈 در تلگرام بخوانید
🌐 @Factnameh