FactNameh | فکت‌نامه

18 Jun 2025 20:06

🎙 قسمت ۲۲۰ پادکست هفتگی فکت‌نامه زودتر منتشر می‌شود

🔹با توجه به شرایط فعلی جنگ ایران و اسرائیل و سرعت بالای تحولات، تصمیم گرفتیم این هفته پادکست هفتگی فکت‌نامه را ۲۴ ساعت زودتر از همیشه منتشر کنیم.

🔹بر این اساس، قسمت ۲۲۰ پادکست، به‌جای صبح جمعه، صبح پنجشنبه (۲۹ خرداد ۱۴۰۴) منتشر خواهد شد.

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

18 Jun 2025 01:14

❌ انتشار عکس اوکراین در پرس‌تی‌وی، به اسم تصویر تل‌آویو

🔹عکسی که دقایقی پیش پرس‌تی‌وی و بسیاری از حساب‌های کاربری به‌تازگی با عنوان «تل‌آویو، الان» منتشر کرده‌اند، ارتباطی با اسرائیل و حملات ایران ندارد.

🔹این عکس مربوط به آتش‌سوزی اخیر در اوکراین، بر اثر حملات روسیه است.

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

18 Jun 2025 00:01

📝 خروج ایران از NPT به چه معناست؟

🔹پس از حمله هوایی اسرائیل به ایران، در مجلس شورای اسلامی، طرح سه فوریتی خروج ایران از NPT اعلام شد.

🔹معاهده عدم اشاعه سلاح‌های هسته‌ای (Nuclear Non-Proliferation Treaty) یک توافق بین‌المللی با هدف جلوگیری از گسترش تسلیحات هسته‌ای، ترویج استفاده صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای و تلاش برای خلع سلاح هسته‌ای در سطح جهان است.

🔹کشورهای غیرهسته‌ای عضو NPT متعهد می‌شوند که هیچ‌گاه به دنبال ساخت یا دستیابی به سلاح هسته‌ای نروند، و در عوض می‌توانند تحت نظارت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از فناوری هسته‌ای برای مقاصد صلح‌آمیز بهره‌مند شوند.

🔹ایران در دی‌ماه ۱۳۴۸ این تعهدات را پذیرفته‌ است. این تعهدات غیر از پایبندی به پروتکل الحاقی است که جمهوری اسلامی در سال ۱۳۸۲ آن را پذیرفت و در سال ۱۳۹۹ از آن خارج شد.

🔹در چنین زمینه‌ای، خروج ایران از NPT به معنای کنار گذاشتن چارچوب حقوقی است که تاکنون مبنای تعامل آن با جامعه بین‌المللی در حوزه هسته‌ای بوده است.

🔹این خروج باید با اعلام رسمی و حداقل سه ماه پیش از تاریخ اجرایی‌شدن انجام شود.

🔹در صورت خروج، ایران دیگر از نظر حقوقی موظف به رعایت الزامات NPT نخواهد بود؛ از جمله الزام به اجازه بازرسی‌های گسترده آژانس از سایت‌های هسته‌ای. در نتیجه، امکان غنی‌سازی اورانیوم در درصدهای بالا برای ایران وجود خواهد داشت.

🔹خروج از معاهده به معنای ساخت خودکار بمب هسته‌ای نیست، بلکه تنها مانع حقوقی و نظارتی برداشته می‌شود و تصمیم نهایی، نیازمند اراده سیاسی، منابع و صرف زمان و هزینه بالا خواهد بود.

🔹با این حال، چنین اقدامی از منظر سیاسی و امنیتی، پیامدهای بسیار جدی در پی دارد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

17 Jun 2025 21:30

🎥 مجموعه ادعاهای نادرست جنگ ایران و اسرائیل (بخش اول)

🔹در کنار اخبار و تصاویر جنگ ایران و اسرائیل که در رسانه‌های معتبر منتشر شده، برخی ادعاها و تصاویر نادرست نیز در روزهای اخیر منتشر شده‌اند.

🔹برخی از آنها قدیمی و بی‌ارتباط به درگیری‌های اخیر هستند و برخی نیز از اساس ساختگی‌اند.

🔹ویدیوی «شلیک موشک از زیردریایی ایران به اسرائیل» که از صداوسیما پخش شد، قدیمی و مربوط به جنگ روسیه و اوکراین است.

🔹عکس‌ها و ویدیوهایی که تا این لحظه با ادعای رهگیری و انهدام جنگنده‌های اف۳۵ اسرائیل از سوی ایران منتشر شده، یا ساختگی هستند، یا قدیمی و بی‌ارتباطند.

🔹محسن رضایی مدعی شده بود در صورت حمله اتمی به ایران، پاکستان اعلام کرده که به اسرائیل بمب اتم خواهد زد. این ادعا نادرست است و وزیر دفاع پاکستان نیز آن را تکذیب کرد.

🔹 ویدیوهای کوتاه درستی‌سنجی را در کانال یوتیوب فکت‌نامه ببینید:
FactNameh/shorts" rel="nofollow">https://www.youtube.com/@FactNameh/shorts

FactNameh | فکت‌نامه

17 Jun 2025 18:39

❌ انتساب یک ویدیو مربوط به چین به آتش‌سوزی مقر موساد

🔹ویدیویی با عنوان «آتش گرفتن مقر موساد بعد از حمله ایران در ۲۷ خرداد» در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی منتشر شده است.

🔹این ویدیو هیچ ارتباطی به ایران و اسرائیل ندارد.

🔹ویدیو مربوط به آتش‌سوزی گسترده در یک پارکینگ موتورسیکلت در شهر چونگ‌چینگ چین است که روز چهارشنبه ۱۱ ژوئن ۲۰۲۵ رخ داد.

🔹رسانه‌های داخلی ایران اعلام کرده‌اند که خبرگزاری رسمی روسیه، اسپوتنیک، منبع این ویدیو و خبر است.

🔹این ویدیو به طور گسترده با ادعای مشابه در شبکه‌های اجتماعی غیرفارسی نیز منتشر شده است.

🔹امروز، ۲۷ خرداد، سپاه طی بیانیه‌ای از حمله موفق به مقر آمان (موساد) در هرتزلیا خبر داد. منابع اسرائیلی می‌گویند موشک‌ها تنها به انباری و پارکینگ اصابت کرده و یک اتوبوس خالی در آتش سوخته است.

🔹بنابراین، فارغ از ادعای دو طرف، قطعا ویدیوی منتشرشده با عنوان «آتش گرفتن مقر موساد بعد از حمله ایران» نادرست است.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

17 Jun 2025 17:13

❌ مصاحبه قدیمی پزشکیان با تلویزیون روسیه

🔹در شبکه‌های اجتماعی، ویدئویی از مصاحبه مسعود پزشکیان، با ادعایی به این مضمون منتشر شده که ایران بعد از حملات اسرائیل از مواضع خود کوتاه آمده و اسرائیل را به رسمیت شناخته است.

🔹این مصاحبه، قدیمی است که با تلویزیون روسیه انجام شده بود و ربطی به روزهای اخیر ندارد.

🔹پزشکیان در پاسخ به سوال مجری درباره توانایی‌های نظامی ایران، بدون اشاره مستقیم یا غیرمستقیم به کشور خاصی این حرف‌ها را زده است.

🔹رئیس‌جمهوری ایران در این مصاحبه چندبار اسرائیل را به خاطر اتفاقات غزه محکوم می‌کند و در کل مصاحبه حتی نشانه‌ای ضمنی از این دیده نمی‌شود که ایران، اسرائیل را به رسمیت بشناسد.

🔹بنابراین فکت‌نامه به ادعای مطرح‌شده درباره این ویدیو نشان «نادرست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

16 Jun 2025 23:57

❌ ادعای بی‌اساس درباره فرار مجتبی خامنه‌ای به روسیه

🔹در شبکه‌های اجتماعی ویدئویی با این ادعا منتشر شده که «پس از چت‌های مسئولین فرودگاه در روسیه درخصوص فرار یک شخصیت مملکتی ایران به مسکو، حالا صحبت‌هایی درخصوص فرار مجتبی خامنه‌ای به همراه اعضای خانواده علی خامنه‌ای به روسیه قوت گرفته است.»

🔹اشاره به افشای چت‌های مسئولان فرودگاهی در روسیه، بی‌اساس است و هیچ منبع رسمی و نیمه‌رسمی درباره آن چیزی منتشر نکرده و حتی در شبکه‌های اجتماعی هم به جز تعداد محدودی پست بی‌نام و نشان، چیزی درباره آن وجود ندارد.

🔹نشانه‌هایی در ویدیو وجود دارد که احتمال ساختگی‌بودن آن با هوش مصنوعی را تقویت می‌کند:

1️⃣ اتومبیل ‌BMW وسط، درِ عقب ندارد.

2️⃣ در لحظاتی بی‌آنکه دری باز شود، فردی از سمت چپ عقب خودرو بیرون می‌آید.

3️⃣ این فرد به سمت ون حرکت می‌کند، اما برای چند لحظه محو و دوباره ظاهر می‌شود.

🔹دو روز پیش‌تر، بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، گفت نشانه‌هایی در دست دارد که حاکی است «رهبران ارشد رژیم ایران در حال بستن چمدان‌های خود هستند»؛ اما فعلا هیچ توضیحی در این‌باره نداده است.

🔹با این اوصاف، فکت‌نامه این ادعا را بی‌اساس می‌داند و به آن نشان «نادرست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

16 Jun 2025 17:46

❌ ادعای شاخ‌دار ادای احترام نازی به پرچم ایران در آلمان

🔹ویدیویی در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده که ادعا می‌کند «ادای احترام نازی به پرچم ایران در آلمان» را نشان می‌دهد.

🔹این ادعا شاخ‌دار است. ویدیو در تاریخ ۷ ژانویه ۲۰۲۵ در رم ایتالیا ضبط شده و پرچمی که در ویدیو دیده می‌شود، پرچم ایتالیا است.

🔹این ویدیو مراسم بزرگداشتی است که فعالان راست افراطی در ایتالیا برای رویداد «واقعه خیابان آکا لارنتزیا» و قتل دو جوان راستگرا در سال ۱۹۷۸ برگزار کردند.

🔹در این مراسم که حدود ۱۳۰۰ نفر در آن شرکت داشتند، بسیاری از شرکت‌کنندگان سلام فاشیستی دادند.

🔹پلیس رم گفت کسانی که با ادای این سلام ترویج فاشیسم کردند را شناسایی و پیگیری می‌کند.

🔹بر این اساس فکت‌نامه به این ادعا نشان «شاخ‌دار» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

16 Jun 2025 16:34

❌ این عکس علی شمخانی در بیمارستان، قدیمی است

🔹این عکس که در ساعت‌های گذشته با عنوان عکس جدید از علی شمخانی دست‌به‌دست می‌شود، قدیمی است.

🔹این تصویر در تاریخ ۲۷ اسفند ۱۴۰۲ در رسانه‌ها منتشر شده بود و ربطی به روزهای اخیر ندارد.

🔹در آن زمان، رسانه‌های داخلی ایران در توضیح این عکس نوشته بودند: «علی شمخانی، دبیر پیشین شورای عالی امنیت ملی، تحت عمل جراحی قرار گرفت.»

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

15 Jun 2025 22:45

❌ ویدیوی منتسب به آغاز اعتراضات مردم در ایران، قدیمی است

🔹برخی اکانت‌های شبکه‌های اجتماعی با انتشار ویدیویی از درگیری مردم و نیروهای پلیس جمهوری اسلامی مدعی شده‌اند که «اعتراضات علیه رژیم در ایران آغاز شده است.»

🔹این ادعا نادرست و ویدیوی مورد اشاره، قدیمی است.

🔹این ویدیو در تاریخ ۸ دی ۱۳۹۶ در رسانه‌ها با عنوان درگیری پلیس با معترضان کرمانشاه منتشر شده بود.

🔹نسخه کامل این ویدیو را می‌توانید در لینک سایت رادیوفردا ببینید.

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

15 Jun 2025 04:31

❌ انتشار یک ویدیوی ساختگی، به عنوان برخورد موشک به تل‌آویو

🔹در ادعای دیگری، ویدیویی با عنوان «برخورد موشک ایرانی به ساختمانی در تل‌آویو» منتشر شده است.

🔹این ادعا نیز نادرست است و ویدیوی مورد اشاره، ساختگی است.

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

14 Jun 2025 19:31

❌ ادعای نادرست درباره عکس لاشه جنگنده F35

🔹در صداوسیما و رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی فارسی و عربی، عکسی منتشر و ادعا شده لاشه جنگنده اف ۳۵ اسرائیل است که در عملیات پدافند ایران سرنگون شده است.

🔹این ادعا نادرست است.

🔹مقایسه این عکس و تصاویر جنگنده F35 نشان می‌دهد که این تصویر جعلی و ساخته هوش مصنوعی است.

🔹در تصویر ساختگی:

1️⃣ دم هواپیما در جهت اشتباه، بالای آن و مستقیم متصل به بدنه قرار دارد.

2️⃣ ستاره داوود روی بدنه باید نزدیک کابین خلبان باشد، نه در بخش پشتی هواپیما.

3️⃣ چمن اطراف محل سقوط، دست‌نخورده باقی مانده است.

4️⃣ با توجه به اندازه چمن‌ها که تنها معیار اندازه‌گیری برای ما در این تصویر است، اندازه جنگنده بسیار کوچک‌تر از جنگنده واقعی است.

🔹بررسی در وب‌سایت HIVE، برای تشخیص تصاویر ساخت هوش مصنوعی هم نشان می‌دهد که این عکس با احتمال حدود ۹۸ درصد ساخت AI است.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

14 Jun 2025 17:02

❌ انتشار ویدیوی ساختگی در تهران‌تایمز با عنوان خرابی‌های تل‌آویو

🔹در میان عکس‌ها و ویدیوهایی که از خسارت موشک‌های جمهوری اسلامی به مناطقی از تل‌آویو در رسانه‌های معتبر منتشر شده، برخی تصاویر ساختگی یا قدیمی نیز در حال انتشار است.

🔹ویدیویی که حساب روزنامه «تهران تایمز» به عنوان خرابی‌های تل‌آویو پس از برخورد موشک‌های ایرانی منتشر کرده، ساخته هوش مصنوعی است.

🔹از نشانه‌های ساختگی بودن آن، جزئیاتی مثل در هم رفتن دو خودرو در این تصاویر است.

🔹این ویدیو نخستین‌بار در یک حساب تیک‌تاکی به نام «عاملیون» بارگذاری شده که در توضیحات حساب نوشته است: «م.قا.و.م.ة الذكاء الصناعي»؛ توضیحی که نشان می‌دهد محتوای ساخته هوش مصنوعی منتشر می‌کند.

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

14 Jun 2025 01:26

📝 حمله به نطنز و فردو؛ آیا خطر فاجعه نشت رادیواکتیو وجود دارد؟

🔹در حمله هوایی اسرائیل به ایران در بامداد ۲۳ خرداد ۱۴۰۴ به وقت ایران، دو مرکز اصلی غنی‌سازی اورانیوم جمهوری اسلامی هدف قرار گرفت که موجب نگرانی برخی مردم درباره پخش احتمالی مواد رادیواکتیو شد.

🔹نه فقط چرخه‌های سوخت و آبشارها و سانتریفیوژها، بلکه ذخیره جمهوری اسلامی از اورانیوم غنی‌شده در درصدهای مختلف، در کپسول‌هایی ذخیره می‌شود؛ بنابراین تصور نشتی آنها بی‌مورد نیست.

🔹آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در بیانیه فوری خود اعلام کرد «هیچ افزایش پرتو در ایستگاه‌های برخط یا حسگرهای قابل حمل دیده نشده» و تأیید کرد که مدارک اولیه از عدم نشت جدی (دست‌کم تا زمان انتشار این گزارش) حکایت می‌کند.

🔹وقتی صحبت از تأسیسات غنی‌سازی اورانیوم مثل نطنز یا فردو است، با ماده‌ای به نام هگزافلوراید اورانیوم (UF6​) طرفیم که اگر در اثر انفجار یا نشت ناگهانی، آزاد شود، به دو ترکیب خطرناک تبدیل می‌شود: اکسی‌فلورید اورانیوم و گاز هیدروژن‌فلورید.

🔹در اینجا خطر اصلی، نه از نوع رادیواکتیو، بلکه از نوع شیمیایی است و حد و مرز خطر بسیار محدود است و شهرها یا روستاهای اطراف دچار بحران سلامتی نخواهند شد.

🔹این موارد به دقت در سراسر جهان و با فاصله زمانی بسیار کمی پس از وقوع، بدون دسترسی مستقیم محلی، قابل اندازه‌گیری است و تجهیزاتی در این زمینه در سراسر دنیا، چه زمینی و چه فضایی، نصب شده‌اند.

🔹برخلاف حوادثی مانند چرنوبیل یا فوکوشیما، در این حملات، خطر انتشار گسترده مواد رادیواکتیو وجود نداشته و ابعاد حادثه، محدود به آسیب‌های شیمیایی و زیرساختی در شعاع نزدیک به محل انفجار است.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

13 Jun 2025 22:48

❌ انتشار تصویر قدیمی حمله روسیه، با عنوان شلیک موشک‌های ایران از زیردریایی

🔹ویدیویی که با عنوان «شلیک موشک‌های جمهوری اسلامی از زیردریایی یه سمت اسرائیل» منتشر شده، قدیمی و بی‌ربط به درگیری‌های ایران و اسرائیل است.

🔹دست‌کم سه سال قبل با عنوان حمله موشک‌های روسیه به اوکراین منتشر شده بود و ارتباطی با حمله‌های اخیر ندارد.

🔹صداوسیما این ویدیو را پخش کرده و برخی رسانه‌ها نیز آن را بازنشر کرده‌اند.

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

18 Jun 2025 19:30

❌ ادعای شاخ‌دار ارسال موشک بالستیک غیرهسته‌ای از پاکستان به ایران

🔹ادعاهایی در شبکه‌های اجتماعی مبنی بر «ارسال ۷۵۰ موشک بالستیک غیرهسته‌ای از پاکستان به ایران» منتشر شده است.

🔹پاکستان رسما این گزارش‌ها را تکذیب کرده و آن را «تبلیغات بی‌اساس» خوانده است.

🔹مقامات امنیتی پاکستان می‌گویند این ادعاها یک کارزار برای انتشار اطلاعات نادرست از سوی هند است.

🔹اگرچه پاکستان در پی حمله اسرائیل، بیانیه‌ای رسمی منتشر کرده و از ایران حمایت کرده و همچنین وزیر دفاع پاکستان حمله اسرائیل را محکوم کرده، اما خبر ارسال موشک، نادرست است.

🔹ویدیویی که در شبکه‌های اجتماعی در این رابطه منتشر شده نیز ساخته هوش مصنوعی است.

🔹فکت‌نامه به این ادعای نادرست که با ویدیویی ساختگی منتشر شده نشان «شاخ‌دار» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

18 Jun 2025 01:05

❌ جا زدن ویدئوی قدیمی به اسم جنگنده‌های اسرائیلی

🔹در شبکه‌های اجتماعی ویدئویی از پرواز گروهی تعداد زیادی جنگنده منتشر و ادعا شده است: «جنگنده‌های اسرائیلی در مسیر هدف قرار دادن مواضع و اماکن جمهوری اسلامی.»

🔹این ویدئو قدیمی است و ارتباطی با ایران و اسرائیل ندارد.

🔹اصل ویدئو، مانور هواپیماهای جنگنده مصری در مراسم ویژه نظامی است که اکتبر ۲۰۲۴ در حضور عبدالفتاح سیسی، رئیس‌جمهوری مصر، برگزار شده بود.

🔹بنابراین فکت‌نامه به ادعای ارتباط این ویدیو با جنگنده‌های اسرائیلی در راه ایران، نشان «نادرست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

17 Jun 2025 22:01

❌ ویدیوی نادرست رهگیری پدافند وزارت دفاع از جنگنده اف۳۵ اسرائیل

🔹در برخی رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی ویدیویی منتشر شده که ادعا می‌کند «فیلم رهگیری پدافند وزارت دفاع از جنگنده اف۳۵ اسرائیل» است. ادعا شده که این ویدیو را روابط عمومی وزارت دفاع منتشر کرده است.

🔹این ادعا نادرست است. ویدیو، قدیمی و مربوط به یک رزمایش پدافندی است که دست‌کم حدود دو سال و نیم قبل منتشر شده بود.

🔹روی این ویدیو واترمارک «دفاع مدیا» دیده می‌شود که به وزارت دفاع ربطی ندارد و مدت‌هاست که فعال نیست.

🔹موشکی که در ویدیو دیده می‌شود، پدافندی نیست، بلکه یک پهپاد کرار است که در زیر آن یک موشک پدافندی مجید نصب شده‌است.

🔹بنابراین فکت‌نامه به این ادعا نشان «نادرست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

17 Jun 2025 19:22

❌ جنگنده‌های پاکستان در اسلام‌آباد ارتباطی با جنگ ایران و اسرائیل ندارند

🔹در شبکه‌های اجتماعی ویدئویی از پرواز چند جنگنده با این عنوان منتشر شده است: «عبور جنگنده‌های ایران از حریم هوای عراق به سوی اورشلیم».

🔹این ویدئو در روزهای گذشته با عنوان «ارتش پاکستان» هم در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده بود.

🔹بررسی‌های فکت‌نامه نشان می‌دهد موقعیت دقیق ویدئو در اسلام‌آباد، پایتخت پاکستان، در نزدیکی یک ایستگاه اتوبوس در خیابان جناح و در حوالی برج یوفون است.

🔹مسیر جنگنده‌ها نیز به سمت شمال شرقی است و طبیعتا ارتباطی با ایران و اسرائیل ندارد.

🔹بنابراین می‌توان با اطمینان گفت که این ویدیو ارتباطی با جنگنده‌های ایرانی و جنگ ایران و اسرائیل ندارد و نشان «نادرست» می‌گیرد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

17 Jun 2025 17:50

🔹 کارمندان کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل ایران را ترک نکرده‌اند

🔹در شبکه‌های اجتماعی خبری منتشر شده که مدعی است کارمندان کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل (UNHCR) در تهران، در حال ترک شهر هستند.

🔹بر اساس اطلاعیه کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد (UNHCR)، خبر خروج کارمندان این سازمان از ایران، نادرست است.

🔹این سازمان گفته اگرچه ممکن است خانواده‌های برخی کارمندان و تعداد محدودی از کارمندان غیرکلیدی به طور موقت جابه‌جا شوند، اما کارمندان UNHCR در ایران باقی می‌مانند و به فعالیت‌های خود ادامه خواهند داد.

🔹بنابراین فکت‌نامه به این ادعا نشان «نادرست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

17 Jun 2025 02:29

✍️ درباره دو «اف۱۴» فرودگاه مهرآباد چه می‌دانیم؟

🔹در شبکه‌های اجتماعی ادعا شده که اسرائیل در جریان حمله هوایی اخیر به فرودگاه مهرآباد، دو «ماکت هواپیمای اف۱۴» را منهدم و «دستاوردسازی جعلی» کرده است.

🔹مکانی که هدف قرار گرفته، بخشی از پایگاه یکم شکاری در کنار فرودگاه مهرآباد است و شلترهایی که دیده می‌شود، مرکز بازآماد فانتوم (اف ۴) نام دارد.

🔹این محل از حدود ۱۵ سال پیش برای ارتقاء اف۱۴‌ ایران در اختیار جهاد خودکفایی و تحقیقات صنعتی نیروی هوایی بوده است.

🔹تصاویر ماهواره‌ای نشان می‌دهد که از این دو اف۱۴، حداقل یکی در سال ۱۴۰۱ و دومی در سال ۱۴۰۲ در این مکان پارک بوده‌اند.

🔹با این‌حال، در فیلمی که ارتش اسرائیل نشان می‌دهد، موقعیت دو هواپیما کمی تغییر کرده است.

🔹این ادعا که این دو هواپیما ماکت هستند، نادرست است؛ اما این‌که این جنگنده‌ها برای رهگیری هواگردهای نیروی هوایی اسرائیل به کار گرفته می‌شدند نیز نادرست است و این دو هواپیما از رده خارج بوده‌اند.

🔹بنابراین، نمی‌توان گفت که این دو قابل بازیابی یا در حال تعمیر نبودند. همچنین نمی‌توان گفت که آنقدر از کار افتاده باشند که تنها به درد ماکت‌شدن می‌خوردند.

🔹«اف‌۱۴»های نیروی هوایی در گردان ۸۱ شکاری در پایگاه هشتم شکاری اصفهان مستقر هستند.

🔹تحلیلگرانی از دو طرف، درباره هر دو گزینه «ماکت» یا «منتظر قطعه برای تعمیر اساسی»، گمانه‌زنی کرده‌اند.

🔹با تمام این اوصاف، فکت‌نامه به این ادعا نشان «غیرقابل اثبات» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

16 Jun 2025 20:48

❌ چند تصویر منتسب به انهدام جنگنده اف۳۵ اسرائیل در ایران

🔹در روزهای اخیر تصاویر مختلفی با عنوان انهدام جنگنده‌های اف۳۵ اسرائیل در ایران منتشر شده است.

🔹تا این لحظه هیچکدام از این تصاویر، تاییدشده نیستند و همگی آنها ساختگی یا قدیمی هستند.

🔹تصویر دوم: در ویدیوی مورد ادعا، دو برخورد کاملا متفاوت دیده می‌شود و هواپیماها با یکدیگر فرق دارند و هیچکدام F35 نیستند.

🔹تصویر سوم: درباره این تصویر ادعا شده «خلبان شجاع کرمانشاهی در تعقیب F-35 و انهدام آن قبل از عبور از مرز».

🔹این تصویر ربطی به درگیری اخیر ایران و اسرائیل و تعقیب و انهدام اف۳۵ ندارد و هر دو جنگنده متعلق به روسیه هستند.

🔹تصویر چهارم: دو نمونه از تصاویر ساختگی در روزهای اخیر که در شبکه‌های اجتماعی دست به دست شده است.

👈 دو مقاله اخیر فکت‌نامه درباره این ادعاها را اینجا و اینجا بخوانید.

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

16 Jun 2025 17:12

❌ ویدیوی منتسب به فرار مقامات جمهوری اسلامی، قدیمی است

🔹در شبکه‌های اجتماعی ویدیویی منتشر شده که ادعا می‌کند فرار مقامات جمهوری اسلامی از فرودگاه‌ها را نشان می‌دهد.

🔹خبر موثقی درباره اینکه آیا مقامات جمهوری اسلامی از ایران خارج شده‌اند یا در تدارک آن هستند یا نه، نداریم؛ اما این ویدیو، قدیمی است.

🔹این ویدیو به عنوان فرودگاه امام خمینی حدود یک سال پیش در یک اکانت یوتیوب، منتشر شده بود.

🔹از این رو این ویدیو به روزهای اخیر و فرار احتمالی مقامات جمهوری اسلامی بی‌ربط و انتساب آن «نادرست» است.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

16 Jun 2025 06:06

❌ادعای بی‌اساس محسن رضایی درباره تهدید اتمی اسرائیل از سوی پاکستان

🔹 محسن رضایی گفته «#پاکستان اعلام کرده اگر اسرائیل بخواهد به ایران بمب اتم بزند، ما به #اسرائیل بمب اتم خواهیم زد».

🔹 این ادعای محسن رضایی نادرست است. منبع این خبر، حساب‌های کاربری نامعتبری هستند که آن را به نقل از کانال ۱۰ اسرائیل منتشر کرده‌اند.

🔹نه در کانال ۱۰ اسرائیل، نه در هیچ رسانه معتبر اسرائیلی، پاکستانی و بین‌المللی، چنین خبری که نشان از این تهدید اتمی وجود داشته باشد، دیده نمی‌شود.

🔹 این پست‌ها پس از مدتی به زبان فارسی ترجمه شده و در نهایت محسن رضایی آن را در تلویزیون اعلام کرده است.

👈 در فکت‌نامه بخوانید


🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

15 Jun 2025 20:52

❗️ اینترنت ماهواره‌ای مستقیم موبایل در ایران وجود ندارد

🔹در شرایط فعلی، برخی افراد سودجو در شبکه‌های اجتماعی ادعا می‌کنند که می‌توانند تلفن همراه ساکنان ایران را به اینترنت ماهواره‌ای استارلینک وصل کنند.

🔹این ادعا، غیرواقعی و نادرست است. اینترنت ماهواره‌ای مستقیم موبایل در ایران وجود ندارد.

🔹ما پیش‌تر در فکت‌نامه، این ادعای نادرست شبکه‌های اجتماعی را بررسی کرده بودیم.

👈 جزئیات بیشتر را می‌توانید در این مقاله بخوانید.

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

15 Jun 2025 04:30

❌ این شعر از «پرنیا عباسی» نیست

🔹برخی با انتشار قطعه شعری ادعا کرده‌اند که سراینده آن «پرنیا عباسی» است؛ یعنی کسی که به عنوان یکی از کشته‌شدگان حمله اسرائیل معرفی شده است.

🔹این ادعا نادرست است.

🔹سراینده این شعر «اصغر عاشوری» است که با آن در یک فراخوان شعر به مناسبت چهلمین روز کشته شدن قاسم سلیمانی شرکت‌ کرده است.

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

14 Jun 2025 17:26

❌ ویدیوی «شکار F۳۵ اسراییل در اراک»، ساختگی و قدیمی است

🔹ویدیویی با عنوان «شکار دو فروند هواپیمای F۳۵ اسراییلی توسط پدافند هوایی اراک» در برخی رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی منتشر شده است.

🔹نشانه‌های تصویری نشان می‌دهد که این ویدیو، ساختگی و احتمالا مربوط به یک شبیه‌سازی یا بازی کامپیوتری است.

🔹همین ویدیو دست‌کم یک ماه قبل نیز به درگیری نظامی هند و پاکستان منتسب شده بود.

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

14 Jun 2025 13:05

🎙 ابهامات یک قتل

🔹در قسمت ۲۱۹ پادکست هفتگی فکت‌نامه، ابتدا ابهامات و تناقض‌های پرونده قتل الهه حسین‌نژاد را بررسی کرده‌ایم.

🔹در ادامه، مقایسه گمراه‌کننده‌ای را مرور کردیم که ادعا می‌کرد ایران برای زنان امن‌تر از آمریکاست.

🔹خاطره علی خامنه‌ای از مذاکرات هسته‌ای دهه ۸۰ و ادعای یک رسانه حکومتی درباره ضرورت اقتصادی غنی‌سازی در داخل ایران، سوژه‌های مرتبط با مساله هسته‌ای ایران هستند.

🔹پرونده تعرض جنسی چند ورزشکار ایرانی در کره جنوبی، موضوع مرتبط با دو فکت‌چک دیگر این اپیزود است.

🔹فکت‌چک‌های کوتاه این هفته، متنوع است؛ از ادعای خرد کردن اسکناس‌های ایرانی در عراق و ادعای مرگ یک دانشجوی نخبه بخاطر مصرف کافئین، تا تئوری توطئه مربوط به اعدام نیکلای چائوشسکو و ماجرای یک قارچ گران‌قیمت در نپال.

🔹ادعای مربوط به عکسی که پرندگان را در اطراف یک هواپیما نشان می‌داد، ماجرای جالبی دارد که در پایان این قسمت به آن پرداخته‌ایم.

🔹همچنین، در مقدمه این قسمت، یک نامه مهم از سازمان نظام پزشکی و یادداشت محسن رنانی که در آن ضمن عذرخواهی از اظهارات اخیرش، از فکت‌نامه تشکر کرده را نیز مرور کرده‌ایم.

🎙 پادکست فکت‌نامه را از همه اپلیکیشن‌های دریافت پادکست بشنوید.

📣 هر هفته ساعت ۸ صبح جمعه به وقت تهران.

👈 در کست‌باکس بشنوید

👈 در اپل پادکست بشنوید

👈 در اسپاتیفای بشنوید

00:01:26 مقدمه
00:02:25 توضیح درباره اطلاعیه مهم سازمان نظام پزشکی
00:08:18 یادداشت محسن رنانی و تشکر او از فکت‌نامه
00:12:56 واکاوی تناقضات در پرونده قتل الهه حسین‌نژاد
00:25:04 مقایسه گمراه‌کننده آمار زن‌کشی در آمریکا و ایران
00:32:40 ادعای گمراه‌کننده خامنه‌ای درباره مذاکرات هسته‌ای دهه هشتاد
00:39:40 غنی‌سازی داخل ایران برای تولید رادیو دارو صرفه اقتصادی ندارد
00:45:52 ادعای شاخ‌دار درباره عکس قربانی تعرض جنسی ورزشکاران ایرانی در کره
00:47:16 خبر نادرست برکناری احسان حدادی از ریاست فدراسیون دوومیدانی
00:48:40 ادعای تبدیل پول ایران به پوشال در عراق
00:50:58 ادعای مرگ یک دانشجو بر اثر مصرف همزمان قهوه و نوشابه انرژی‌زا
00:52:28 تئوری توطئه اعدام نشدن نیکلای چائوشسکو و همسرش
00:54:24 ویدیویی از مردم نپال که به دنبال قارچ «یارساگومبا» هستند
00:56:05 ادعای نادرست پرندگانی که هواپیما را بدرقه کردند
00:59:31 کامنت‌ها

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

13 Jun 2025 23:55

❌ تابلوی برق یا دستگاه ماینر علی شمخانی؟

🔹در شبکه‌های اجتماعی، تصویری با این عنوان وایرال شده که «علی شمخانی توی پنت‌هاوسش بیت‌کوین ماین می‌کرد».

🔹تصویر، از خانه‌ای بعد از یک انفجار شدید گرفته شده و به احتمال زیاد یکی از واحدهای مجتمع کوه نور در کامرانیه تهران است که گفته شده هنگام حمله اسرائیل، محل اقامت علی شمخانی بوده است.

🔹با توجه به ویژگی‌های ظاهری وسیله‌ی مورد اشاره، می‌توان با اطمینان نسبی گفت تابلوی برق یا تابلوی کنترل آسانسور است.

🔹ابعاد ماینرها معمولا کوچک‌تر است و معمولا برای خنک ماندن، کیس‌های باز دارند؛ در حالی که دستگاهی که در تصویر دیده می‌شود، در دارد و ظاهر آن شبیه تابلوهای برق است.

🔹بنابراین فکت‌نامه به این ادعا نشان «نادرست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

13 Jun 2025 22:14

🔹 تصویر پیکر بی‌جان فردی که در حملات اسرائیل به تهران کشته شده است

🔹ساعاتی پس از آغاز حمله اسرائیل به تهران، عکسی با توضیح «پیکر دختری که بر اثر حمله‌ها کشته شده است» در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد.

🔹همزمان، برخی حساب‌های شبکه‌های اجتماعی ادعا کردند این عکس ارتباطی با ایران ندارد و مربوط به کودکی در سوریه است.

🔹به نظر می‌رسد دلیل این مساله، نام کاربری حسابی باشد که آن را منتشر کرده است؛ یعنی حسابی با نام Syrian Girl.

🔹این عکس در واقع تصویری از یک ویدیوست که همزمان با حمله‌های هوایی اسرائیل به تهران ضبط شده و مربوط به محله شهرآرا در تهران است.

🔹هنوز منابع رسمی درباره جزئیات این فرد از جمله جنسیت یا سن او گزارشی منتشر نکرده‌اند. در صورت دریافت خبرهای تکمیلی، این فکت‌چک را به‌روزرسانی می‌کنیم.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh