FactNameh | فکت‌نامه

24 Jun 2025 20:56

❌ ادعای نادرست کشته‌شدن نصرالله و سنوار بعد از آتش‌بس

🔹همزمان با اعلام آتش‌بس میان جمهوری اسلامی ایران و اسرائیل، در شبکه‌های اجتماعی ادعا شده است: «سنوار پنج روز پس از آتش‌بس اکتبر ۲۰۲۴ کشته شد. حسن نصر‌الله چهار روز پس از آتش‌بس سپتامبر ۲۰۲۴ کشته شد.»

🔹این ادعا نادرست است و در چنین تاریخ‌هایی، آتش‌بس برقرار نبود.

🔹یحیی سنوار در اکتبر ۲۰۲۴ یعنی حدود یک سال بعد از آتش‌بس اول و چند ماه پیش از آتش‌بس دوم کشته شد.

🔹آتش‌بس بین اسرائیل و حماس، دو نوبت در سال‌های ۲۰۲۳ و ۲۰۲۵ برقرار شد.

🔹حسن نصرالله نیز سپتامبر ۲۰۲۴ کشته شد و آتش‌بس اسرائیل و حزب‌الله لبنان، دو ماه پس از کشته شدن نصرالله آغاز شد.

🔹بنابراین فکت‌نامه به این ادعا که سنوار و نصرالله چند روز بعد از آتش‌بس کشته شدند، نشان «نادرست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

24 Jun 2025 02:44

🎙 جنگ - روز دوازدهم

❗️ (نسخه کم‌حجم)

🔹در قسمت ۲۲۲ پادکست فکت‌نامه، به مرور فکت‌چک‌ها و مقاله‌هایی پرداختیم که در حدود سه روز اخیر درباره موضوع جنگ ایران و اسرائيل منتشر کردیم.

🔹حمله آمریکا به سه مرکز هسته‌ای ایران شامل نطنز و فردو و اصفهان، موضوعی است که مقاله نسبتا مفصلی از آن منتشر کرده‌ایم و در این قسمت بطور خلاصه به آن می‌پردازیم.

🔹در یکی از دورهای جدید حمله‌های اسرائیل، در چند نقطه از زندان اوین انفجارهایی رخ داد. تصاویر و خبرهای مربوط به این مساله را بررسی کردیم و درباره آن کمی توضیح داده‌ایم.

🔹گزارش نیویورک‌تایمز درباره گزینه‌های جانشینی علی خامنه‌ای، دستمایه مقاله‌ای در فکت‌نامه شد تا به این سوال پاسخ دهیم که آیا از نظر قانونی، خامنه‌ای می‌تواند برای خود جانشین تعیین کند؟

🔹این سوژه‌ها و چند فکت‌چک دیگر را در این قسمت پادکست فکت‌نامه خواهید شنید.

🎙 پادکست فکت‌نامه را از همه اپلیکیشن‌های دریافت پادکست بشنوید.

👈 در کست‌باکس بشنوید

👈 در اپل پادکست بشنوید

👈 در اسپاتیفای بشنوید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

24 Jun 2025 00:52

📝 آیا با حمله به فردو، تهدید هسته‌ای جمهوری اسلامی تمام شده است؟

🔹بامداد یکشنبه، اول تیر ۱۴۰۴، ایالات متحده آمریکا در عملیات Midnight Hammer حمله‌ای سنگین به سه محل از تاسیسات هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران در فردو، نطنز و اصفهان انجام داد.

🔹در این حمله هفت فروند بمب‌افکن B-2 از خاک آمریکا پرواز و بمب‌های سنگرشکن ویژه را در مراکز غنی‌سازی فردو و نطنز خالی کرده‌اند.

🔹همزمان موشک‌های کروز تاماهاوک از ناوگانی در دریای عرب به سمت مرکز فرآوری اورانیوم در اصفهان شلیک شد.

🔹ایالات متحده آمریکا می‌گوید تاسیسات هسته‌ای ایران نابود شده است.

🔹آثار سوراخ‌های بمب‌های سنگرشکن و خرابی موشک به تاسیسات هسته‌ای ایران منتشر شده است.

🔹مقامات جمهوری اسلامی مدعی‌اند که پیش از حمله، فردو تخلیه شده و اورانیوم غنی‌شده از آن مکان خارج شده بود.

🔹گاز UF6 در دمای اتاق به حالت جامد درمی‌آید؛ یعنی همه گاز غنی‌شده در کمتر از ۲ متر مکعب جا می‌شود که قابل حمل است.

🔹در صورتی که جمهوری اسلامی، بر اساس ادعای خود، به اورانیوم دسترسی داشته باشد، باید آنها را در آبشارهایی از سانتریفیوژ، غنی کند.

🔹برای این کار نیاز به ماشین سانتریفیوژ پیشرفته و تاسیساتی دارد که تاکنون از دید بازرسان مخفی مانده است.

🔹به عنوان نمونه، جنوب منطقه غنی‌سازی نطنز، کوهی وجود دارد که جمهوری اسلامی سال‌هاست در زیر آن حفاری‌های عظیمی را انجام می‌دهد.

🔹گام بعدی، تبدیل اورانیوم ۹۰ درصد غنی‌شده از حالت UF6 به آلیاژ فلزی است. برای این منظور نیز تاسیساتی مجاور UCF اصفهان حفر شده که ممکن است یکی از گزینه‌ها باشد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

23 Jun 2025 20:36

🎥 مجموعه ادعاهای نادرست جنگ ایران و اسرائیل (بخش سوم)

🔹در کنار اخبار و تصاویر جنگ ایران و اسرائیل که در رسانه‌های معتبر منتشر شده، برخی ادعاها و تصاویر نادرست نیز در روزهای اخیر منتشر شده‌اند.

🔹ویدیویی که با عنوان «انفجار موشک‌های ناشناخته جمهوری اسلامی در حیفا» منتشر شده، مربوط به حمله آمریما به عراق در سال ۲۰۰۳ (یعنی ۲۲ سال قبل) است.

🔹عکسی از انفجار چند روز قبل انبار نفت شهران (در تهران)، به عنوان ویدیوی حمله آمریکا به فردو منتشر شده و در نتیجه نادرست است.

🔹ویدیویی که با عنوان «» دوربین مداربسته بیمارستان خاتم‌الانبیا» منتشر شده نیز واقعی نیست و ساخته هوش مصنوعی است.

🔹به‌تازگی تصویر نامه‌ای منتشر و ادعا شده نامه استعفای مسعود پزشکیان از سمت ریاست جمهوری است. این نامه جعلی و نسخه دستکاری‌شده‌ای از نامه‌ای قدیمی با محتوایی دیگر است.

🔹 ویدیوهای کوتاه درستی‌سنجی را در کانال یوتیوب فکت‌نامه ببینید:
FactNameh/shorts" rel="nofollow">https://www.youtube.com/@FactNameh/shorts

FactNameh | فکت‌نامه

23 Jun 2025 19:13

📝 آیا از نظر قانونی خامنه‌ای می‌تواند برای خود جانشین تعیین کند؟

🔹روزنامه نیویورک تایمز به‌تازگی به نقل از منابعی در حکومت ایران نوشته که علی خامنه‌ای سه نفر را برای جانشینی معرفی کرده است.

🔹فکت‌نامه نمی‌تواند صحت این خبر را تایید یا رد کند، اما صرف‌نظر از آن، انتشار چنین خبری این سوال را مطرح می‌کند که آیا از نظر قانونی خامنه‌ای می‌تواند برای خود جانشین تعیین کند؟

🔹روی کاغذ و بر اساس متن قانون اساسی نه، اما در عمل بله!

🔹طبق متن قانون اساسی، حق انتخاب و تعیین جانشین،‌ به صورت انحصاری در اختیار مجلس خبرگان است، اما خامنه‌ای ابزارهای قانونی و فراقانونی دارد که به او اجازه می‌دهد گزینه‌ مورد نظر خود را رهبر کند.

🔹برخی اعضای بلندپایه خبرگان پیش‌تر اذعان کرده‌اند کار بررسی صلاحیت گزینه‌های جانشینی در کمیته‌ای محرمانه در مجلس خبرگان انجام می‌شود که زیر نظر خامنه‌ای فعالیت می‌کند.

🔹علاوه بر این، قانون اساسی به رهبر جمهوری اسلامی اجازه داده به‌واسطه فقهای منصوب او در شورای نگهبان، این شورا عملا کنترل مجلس خبرگان را برعهده بگیرد.

🔹خامنه‌ای در عمل هم از این ظرفیت استفاده کرده و با رد صلاحیت منتقدان و برگزاری انتخابات محدود، مجلس خبرگان را تبدیل به یک نهاد زیر نظر رهبری کرده است.

🔹تقریبا تمام اعضای مجلس خبرگان جزو روحانیون مورد اعتماد خامنه‌ای هستند و اکثر آنها با حکم او به عنوان امام جمعه یا نماینده ولی‌فقیه در مناطق مختلف کشور منصوب شده‌ و می‌شوند.

🔹بدین ترتیب، خامنه‌ای حتی در شرایط عادی هم هیچ محدودیتی برای تعیین جانشین، ندارد؛ چه برسد به شرایط جنگی که در آن می‌تواند بدون تشریفات ظاهری نظر خود را اعمال کند.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

22 Jun 2025 18:55

❌ نامه جعلی استعفای مسعود پزشکیان

🔹نامه‌ای در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده که ادعا می‌شود نامه استعفای مسعود پزشکیان است.

🔹این نامه ادعا می‌کند که پزشکیان به دلیل «شکست سنگین ارتش جمهوری اسلامی و ناتوانی آن در دفاع از ایران» استعفا داده و این نامه از دفتر او به بیرون درز کرده.

🔹 این ادعا و نامه ساختگی و بی‌اساس است. نامه منتشر شده، نسخه‌ای دستکاری شده از حکمی است که قبلاً پزشکیان برای محسن حاجی میرزایی به عنوان رئیس دفتر رئیس‌جمهور صادر کرده بود.

🔹امضای پزشکیان در این نامه جعلی و حکم اصلی دقیقا یکسان است، در حالی که امضاهای او در احکام دیگر جزئیات متفاوتی دارند. علاوه بر تغییر متن به نامه استعفا، تاریخ و شماره نامه نیز در نسخه دستکاری شده عوض شده است.

🔹 همچنین، نحوه ثبت تاریخ و شماره نامه در نسخه جعلی (به صورت تایپی دیجیتال) با احکام معمول دفتر ریاست جمهوری (که چاپی هستند) تفاوت دارد.

🔹بنابراین فکت‌نامه به این ادعا نشان «شاخ‌دار» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

21 Jun 2025 19:25

❌ این ویدیو و تصاویر مشابهی که با عنوان «دوربین مداربسته بیمارستان خاتم الانبیا» دست‌به‌دست می‌شود، واقعی نیست.

🔹 شواهد تصویری نشان می‌دهد که با نرم‌افرارهای هوش مصنوعی ساخته
شده است.

🔹دستگیره در به صورت غیرطبیعی باز می‌شود و افکت گلیچ روی هر سه ویدیو به صورت یکسان و در یک لحظه نشان داده می‌شود.

🔹 علامت نقطه قرمز رکورد هم برای دوربین مداربسته غیرعادی است.

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

21 Jun 2025 16:09

🎥 مراقب دودهای نارنجی‌رنگ باشید

🔹در ویدیویی از شاهین‌شهر، دودی نارنجی‌رنگ دیده می‌شودکه ظاهرا بعد از حمله به مرکز تولید سوخت موشک پخش شده است.

🔹رنگ نارنجی دود، نشانه وجود گازهای سمی از جمله دی‌اکسید نیتروژن است.

🔹استنشاق این گاز سمی می‌تواند منجر به پیامدهای جدی برای سلامت انسان و محیط زیست شود.

🔹در صورت مشاهده دود نارنجی، این کارها را انجام دهید: دور شدن فوری از محل، پناه گرفتن در فضای بسته، استفاده از ماسک فیلتردار.

🔹 ویدیوهای کوتاه درستی‌سنجی را در کانال یوتیوب فکت‌نامه ببینید:
FactNameh/shorts" rel="nofollow">https://www.youtube.com/@FactNameh/shorts

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

21 Jun 2025 04:34

🎙 جنگ - روز هشتم

🔹قسمت ۲۲۱ پادکست فکت‌نامه را در شرایطی منتشر می‌کنیم که تنها دو روز از انتشار اپیزود قبلی گذشته، اما به دلیل تداوم جنگ اخیر، سرعت تحولات، محدودیت شدید اینترنت در ایران و درخواست مخاطبان، تصمیم گرفتیم هر هفته دو یا سه قسمت پادکست جدید منتشر کنیم.

🔹انتشار نسخه‌های mp3 این پادکست‌ها در تلگرام، تقریبا همزمان با پادگیرها، ممکن است امکان دسترسی بهتری را برای مخاطبان فراهم کند تا در اوضاع فعلی بتوانند در مدت‌زمان نسبتا کمی چند فکت‌چک و سوژه را همراه با مرور کنند.

🔹در این قسمت، نقشه جعلی عباس عراقچی، هشداری درباره دودهای نارنجی‌رنگ، نگرانی‌ها از نشت گازها یا مواد آسیب‌زا از تاسیسات نطنز و فردو و یکی دو ادعا با تکرار کلیدواژه «موساد» در رسانه‌های داخل ایران را مرور می‌کنیم.

🔹درستی‌سنجی چند عکس و ویدیوی ساختگی، قدیمی یا بی‌ربط به تحولات اخیر، سوژه پرتکرار این روزهای فکت‌نامه است که در این قسمت نیز به چند مورد آن پرداخته‌ایم.

🎙 پادکست فکت‌نامه را از همه اپلیکیشن‌های دریافت پادکست بشنوید.

👈 در کست‌باکس بشنوید

👈 در اپل پادکست بشنوید

👈 در اسپاتیفای بشنوید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

20 Jun 2025 20:45

❌ جا زدن ویدیوی حمله اسرائیل به جای موج اخیر حملات وعده صادق سه

🔹همزمان با انتشار گزارش‌های تاییدشده از حمله‌های هوای جمهوری اسلامی ایران به بخش‌های مختلف در اسرائیل، شبکه خبر صداوسیما ویدیویی را با عنوان تصاویر مربوط به این حمله‌ها منتشر کرده که ارتباطی با این حمله‌ها ندارد.

🔹این ویدیو مربوط به «حمله روز دوشنبه اسرائیل به شهرک شهید باقری چیتگر» در تهران است.

🔹در ویدیوی اصلی، صدای صحبت‌کردن افراد به فارسی شنیده می‌شود اما نسخه‌ای که صداوسیما پخش کرده، صدا ندارد.

🔹همزمان، گزارش‌های مختلفی از برداشته‌شدن دسترسی کامل شهروندان ایرانی به اینترنت منتشر می‌شود که به گفته سخنگوی دولت مسعود پزشکیان، دلیل آن «امنیتی» است.

🔹فکت‌نامه به ادعای صداوسیما مبنی بر اینکه این ویدیو مربوط به حملات ایران به اسرائیل است، نشان «شاخ‌دار» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

20 Jun 2025 19:43

❌ ویدئوی جعلی از تظاهرات ضد جنگ علیه ایران در اسرائیل

🔹در شبکه‌های اجتماعی ویدئویی از تظاهرات گروهی از مردم با پرچم اسرائیل منتشر کرده که ادعا می‌شود مربوط به درخواست آنها برای صلح در جنگ با ایران است.

🔹این ویدیو ساخته هوش مصنوعی است و این ادعا که چنین تظاهراتی در اسرائیل برگزار شده، نادرست است.

🔹دقت در جزئیات ثابت می‌کند که این ویدیو ساختگی است؛ ضمن اینکه در قسمت پایین ویدئو لوگوی Veo دیده می‌شود که نشان می‌دهد برای ساخت آن از ابزار گوگل Veo استفاده شده است.

🔹بنابراین فکت‌نامه به این ادعای بی‌اساس و ویدیوی ساختگی، نشان «نادرست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

19 Jun 2025 23:33

❌ استفاده از عکس قدیمی مربوط به اقلیم کردستان عراق به جای حملات اخیر ایران به اسرائیل

🔹روزنامه «آرمان ملی» در صفحه اول خود در تاریخ ۲۸ خرداد، عکسی منتشر کرده که به نظر می‌رسد مربوط به یک ساختمان ویران‌شده است. این عکس با توضیح «اسرائیل زیر خط آتش ایران» منتشر شده است.

🔹این عکس قدیمی است و ارتباطی با این روزها و حملات هوایی ایران به اسرائیل ندارد.

🔹این عکس اواخر دی‌ماه ۱۴۰۲ در رسانه‌های ایران با عنوان «تصویر خانه پیشرو دیزایی» منتشر شد؛ خانه‌ای که سپاه پاسداران در ۲۶ دی همان سال به آن حمله هوایی کرده بود.

🔹بهمن ۱۴۰۲ در فکت‌نامه، ابهام‌های مربوط به این حمله را بررسی کردیم و اتفاقا همین عکس را نیز به عنوان یکی از عکس‌های منتشرشده مربوط به این حمله، در سایت خود بارگذاری کرده بودیم.

🔹بنابراین فکت‌نامه به ادعای روزنامه آرمان ملی درباره ارتباط این عکس با جنگ اخیر نشان «نادرست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

19 Jun 2025 21:41

📝 مراقب دودهای نارنجی‌رنگ ناشی از حمله به مراکز سوخت موشک باشید

🔹با توجه به اینکه یکی از اهداف حملات هوایی اسرائیل، مراکز ساخت و انبار سوخت موشک جمهوری اسلامی ایران است، گاه توده دود نارنجی‌رنگی دیده می‌شود.

🔹در این شرایط، احتمال اینکه سوخت موشک بالستیک هدف قرار گرفته باشد، زیاد است.

🔹دود نارنجی ناشی از ترکیبات اکسید نیتروژن، به‌ویژه دی‌اکسید نیتروژن می‌تواند به سرعت باعث تحریک دستگاه تنفس شود.

🔹در موارد شدیدتر، حتی تماس کوتاه‌مدت می‌تواند به التهاب ریوی، تجمع مایع در ریه و آثار مزمن تنفسی بیانجامد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

19 Jun 2025 17:29

🎙 جـنگ

🔹قسمت ۲۲۰ پادکست هفتگی فکت‌نامه در شرایطی ضبط و منتشر می‌شود که ایران و اسرائیل کمتر از یک هفته‌ است که درگیر جنگ شده‌اند.

🔹در این قسمت به طور کامل به مرور فکت‌چک‌ها و گزارش‌هایی پرداختیم که در روزهای اخیر با همین موضوع منتشر کردیم.

🔹نگرانی‌های مردم از تبعات حمله به نطنز و فردو و پاسخ به این پرسش که آیا خطر فاجعه نشت رادیواکتیو وجود دارد یه نه؟ موضوعی است که سعی کردیم به آن پاسخ دهیم.

🔹همزمان با بررسی خروج ایران از NPT در مجلس شورای اسلامی، به این پرسش پرداختیم که خروج احتمالی ایران به چه معناست؟

🔹ادعاها، تصاویر و اطلاعات نادرستی که در روزهای اخیر در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی پخش شده بود، بسیار زیاد و متنوعند. در این قسمت تلاش کردیم بیش از ۳۰ مورد از این ادعاها را مرور کنیم.

🔹خبرها درباره کشته شدن تعدادی از فرماندهان نظامی جمهوری اسلامی، ادعاها درباره تلاش مقام‌های حکومت ایران برای خروج از کشور و ادعای پرتکرار انهدام جنگنده‌های اف۳۵ اسرائیل از سوی پدافند هوایی ایران، از جمله جریان‌هایی است که در این اپیزود به آنها پرداخته‌ایم.

🔹ادعای عجیب محسن رضایی درباره تهدید پاکستان به حمله اتمی علیه اسرائيل، انتشار صحبت‌های قدیمی پزشکیان به اسم موضع‌گیریِ جدید جمهوری اسلامی و نظرات متفاوت درباره دو فروند اف۱۴ که اسرائیل هدف قرار داد، از دیگر سوژه‌های این هفته هستند.

🔹در میان مشکلات شدید اینترنت در ایران، برخی مدعی‌اند که می‌توانند گوشی‌های تلفن همراه را مستقیما و به صورت رایگان به اینترنت استارلینک وصل کنند؛ ادعای نادرستی که پیش‌تر درباره آن صحبت کرده‌ایم و باز هم فکت‌چک‌های قبلی را یادآوری کرده‌ایم.

🔹این‌ها و سوژه‌های دیگر مرتبط با جنگ را در این قسمت خواهید شنید.

🎙 پادکست فکت‌نامه را از همه اپلیکیشن‌های دریافت پادکست بشنوید.

👈 در کست‌باکس بشنوید

👈 در اپل پادکست بشنوید

👈 در اسپاتیفای بشنوید

00:00:01 یک مقدمه متفاوت
00:04:59 شروع جنگ و نگرانی درباره نشت مواد رادیواکتیو در ایران
00:11:45 خروج ایران از NPT به چه معناست؟
00:14:58 ادعای انهدام اف۳۵ اسرائیل و چند ادعا و تصویر بی‌ربط و جعلی
00:41:27 ماجرای دو اف۱۴ ایران و چند فکت‌چک کوتاه دیگر
00:52:30 کامنت‌ها

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

18 Jun 2025 23:01

❌ از حملات موشکی ایران به هدف مقر موساد چه می‌دانیم؟

🔹پس از اعلام حمله موشکی سپاه به مقر موساد در بامداد ۲۷ خرداد، خبرگزاری تسنیم اعلام کرد «ساختمان موساد در هرتزلیا هدف دقیق حمله موشکی قرار گرفت.»

🔹این ادعا که از سوی بسیاری از رسانه‌های داخل ایران نیز منتشر شده بود، نادرست است.

🔹ما ویدیوهای این برخورد را بررسی و محل اصابت پرتابه‌ها را روی نقشه پیدا کردیم. به نظر می‌رسد که مقر موساد هدف موشک‌های پرتابی بوده، اما نزدیک‌ترین محل اصابت، در مجاورت یک مرکز خرید بوده که ۷۰۰ متر تا مقر موساد فاصله دارد.

🔹بقیه کلاهک‌ها نیز در فاصله‌های دورتری از این مقر برخورد کرده‌اند.

🔹با این اوصاف فکت‌نامه به این ادعا نشان «نادرست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

24 Jun 2025 20:01

✅با توجه به حجم نسبتا زیاد فکت‌چک‌های مربوط به جنگ و محدودیت‌های اینترنت، تصمیم گرفتیم هر چند روز یک‌بار، همزمان با انتشار اپیزودهای ویژه پادکست فکت‌نامه، مجموعه‌ای از خلاصه‌ فکت‌چک‌هایی را که در روزهای اخیر منتشر شده‌اند، آماده کنیم و به صورت کوتاه و فشرده در اختیار مخاطبان قرار دهیم.

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

24 Jun 2025 02:29

🎙 جنگ - روز دوازدهم

🔹در قسمت ۲۲۲ پادکست فکت‌نامه، به مرور فکت‌چک‌ها و مقاله‌هایی پرداختیم که در حدود سه روز اخیر درباره موضوع جنگ ایران و اسرائيل منتشر کردیم.

🔹حمله آمریکا به سه مرکز هسته‌ای ایران شامل نطنز و فردو و اصفهان، موضوعی است که مقاله نسبتا مفصلی از آن منتشر کرده‌ایم و در این قسمت بطور خلاصه به آن می‌پردازیم.

🔹در یکی از دورهای جدید حمله‌های اسرائیل، در چند نقطه از زندان اوین انفجارهایی رخ داد. تصاویر و خبرهای مربوط به این مساله را بررسی کردیم و درباره آن کمی توضیح داده‌ایم.

🔹گزارش نیویورک‌تایمز درباره گزینه‌های جانشینی علی خامنه‌ای، دستمایه مقاله‌ای در فکت‌نامه شد تا به این سوال پاسخ دهیم که آیا از نظر قانونی، خامنه‌ای می‌تواند برای خود جانشین تعیین کند؟

🔹این سوژه‌ها و چند فکت‌چک دیگر را در این قسمت پادکست فکت‌نامه خواهید شنید.

🎙 پادکست فکت‌نامه را از همه اپلیکیشن‌های دریافت پادکست بشنوید.

👈 در کست‌باکس بشنوید

👈 در اپل پادکست بشنوید

👈 در اسپاتیفای بشنوید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

23 Jun 2025 21:25

❌ خبر جعلی چادرنشینی ۲/۵ میلیون اسرائیلی

🔹در صداوسیما و برخی رسانه‌ها گفته شده در اثر حملات موشکی ایران «دو و نیم میلیون اسرائیلی از ترس حملات موشکی ایران در چادر زندگی می‌کنند».

🔹این ادعا بی‌اساس است. اول، در هیچ رسانه‌ معتبر و نیمه‌معتبری چنین خبری منتشر نشده است و دوم، ۲/۵ میلیون نفر عددی بسیار بزرگ و غیرمنطقی است. این عدد، بیش از یک چهارم جمعیت اسرائیل است.

🔹بر اساس گزارش‌های معتبر، از ابتدای جنگ تا امروز کمتر از ۱۰ هزار اسرائیلی به اجبار خانه‌های خود را ترک کرده‌اند.

🔹با این اوصاف، این ادعا بی‌اساس و خلاف واقعیت است و فکت‌نامه به آن نشان «نادرست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

23 Jun 2025 19:40

📝 درباره حمله اسراییل به زندان اوین چه می‌دانیم؟

🔹بنا بر ویدیوها و گزارش‌های منتشرشده در دوم تیر ۱۴۰۴، بخش‌هایی از زندان اوین در پی حملات اسرائیل به تهران، مورد اصابت قرار گرفت.

🔹ویدیوهایی از تخریب سردر اصلی و ساختمان ورودی، ساختمان مجتمع قضایی «شهید کچویی» در شرق زندان موسوم به «در ملاقات»، بهداری و ساختمان اداری زندان وجود دارد.

🔹بر اساس گزارش‌های خانواده‌های برخی از زندانیان و زندانیان سابق، بند زنان، بند شش، بند چهار و انبار بند ۲۰۹ هم آسیب دیده‌اند.

🔹فکت‌نامه صحت ویدئوهایی که از حمله به سردر زندان اوین و مجتمع قضایی «شهید کچویی» منتشر شده را تایید می‌کند.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

23 Jun 2025 16:52

🎥 ادعای نادرست عبور جنگنده‌های ایران به سوی اورشلیم

🔹در شبکه‌های اجتماعی ویدیویی با این عنوان پخش شده بود: «عبور جنگنده‌های ایران از حریم هوایی عراق به سمت اورشلیم.»

🔹محل فیلمبرداری، حوالی برج یوفون در اسلام‌آباد، پایتخت پاکستان است.

🔹این ویدیو پیش‌تر با توضیح جنگنده‌های ارتش پاکستان منتشر شده بود.

🔹بنابراین زمان، مکان و موضوع این ویدیو ارتباطی با جنگنده‌های ایران و جنگ اخیر ندارد.

🔹 ویدیوهای کوتاه درستی‌سنجی را در کانال یوتیوب فکت‌نامه ببینید:
FactNameh/shorts" rel="nofollow">https://www.youtube.com/@FactNameh/shorts

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

22 Jun 2025 04:18

❌این عکس به عنوان تصویر تاسیسات هسته‌ای #فردو دست به دست می‌شود. این تصویر قدیمی و مربوط به هدف قرار گرفتن و آتش‌سوزی انبار نفت شهران است.

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

21 Jun 2025 16:36

✅با توجه به حجم نسبتا زیاد فکت‌چک‌های مربوط به جنگ و محدودیت‌های اینترنت، تصمیم گرفتیم هر چند روز یک‌بار، همزمان با انتشار اپیزودهای ویژه پادکست فکت‌نامه، مجموعه‌ای از خلاصه‌ فکت‌چک‌هایی را که در روزهای اخیر منتشر شده‌اند، آماده کنیم و به صورت کوتاه و فشرده در اختیار مخاطبان قرار دهیم.

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

21 Jun 2025 05:03

🎙 جنگ - روز هشتم

❗️ (نسخه کم‌حجم)

🔹قسمت ۲۲۱ پادکست فکت‌نامه را در شرایطی منتشر می‌کنیم که تنها دو روز از انتشار اپیزود قبلی گذشته، اما به دلیل تداوم جنگ اخیر، سرعت تحولات، محدودیت شدید اینترنت در ایران و درخواست مخاطبان، تصمیم گرفتیم هر هفته دو یا سه قسمت پادکست جدید منتشر کنیم.

🔹انتشار نسخه‌های mp3 این پادکست‌ها در تلگرام، تقریبا همزمان با پادگیرها، ممکن است امکان دسترسی بهتری را برای مخاطبان فراهم کند تا در اوضاع فعلی بتوانند در مدت‌زمان نسبتا کمی چند فکت‌چک و سوژه را همراه با مرور کنند.

🔹در این قسمت، نقشه جعلی عباس عراقچی، هشداری درباره دودهای نارنجی‌رنگ، نگرانی‌ها از نشت گازها یا مواد آسیب‌زا از تاسیسات نطنز و فردو و یکی دو ادعا با تکرار کلیدواژه «موساد» در رسانه‌های داخل ایران را مرور می‌کنیم.

🔹درستی‌سنجی چند عکس و ویدیوی ساختگی، قدیمی یا بی‌ربط به تحولات اخیر، سوژه پرتکرار این روزهای فکت‌نامه است که در این قسمت نیز به چند مورد آن پرداخته‌ایم.

🎙 پادکست فکت‌نامه را از همه اپلیکیشن‌های دریافت پادکست بشنوید.

👈 در کست‌باکس بشنوید

👈 در اپل پادکست بشنوید

👈 در اسپاتیفای بشنوید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

20 Jun 2025 22:20

🎥 ادعای نادرست آتش‌سوزی مقر موساد پس از حمله ایران

🔹ویدیویی با عنوان نادرست «آتش گرفتن مقر موساد» در برخی رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی منتشر شده است.

🔹محل آتش‌سوزی در پارکینگی در شهر چونگ‌چینگ چین است و ارتباطی با جنگ اخیر ندارد.

🔹این آتش‌سوزی روز ۱۱ ژوئن ۲۰۲۵ رخ داد و خیلی زود مهار شد.

🔹سپاه در بیانیه‌ای از «حمله موثر» به مقر موساد خبر داده بود، اما از آن سو منابع اسرائیلی می‌گویند تنها یک انبار و پارکینگ آسیب دیده است.

🔹 ویدیوهای کوتاه درستی‌سنجی را در کانال یوتیوب فکت‌نامه ببینید:
FactNameh/shorts" rel="nofollow">https://www.youtube.com/@FactNameh/shorts

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

20 Jun 2025 20:26

❌ دستکاری تصویری از مصاحبه حسین رزاق با ایران‌اینترنشنال

🔹در شبکه‌های اجتماعی تصویری با عنوان «جای خالی قاب عکس» روی پرده پشت سر حسین رزاق در مصاحبه با تلویزیون ایران‌ اینترنشنال منتشر و ادعا شده این سندی است که ثابت می‌کند مصاحبه در همان محلی انجام شده که پیام علی خامنه‌ای ضبط شده بود.

🔹در نسخه اصلی ویدئوی این مصاحبه هیچ اثری از رد قاب عکس یا چیزی مشابه آن دیده نمی‌شود.

🔹با توجه به اینکه عکس مورد استناد، تصویری است که از صفحه تلویزیون گرفته شده، ممکن است خط سفید به‌خاطر انعکاس در صفحه تلویزیون پدیدار شده باشد.

🔹ما نمی‌دانیم آقای رزاق از چه محلی مصاحبه کرده، اما آنچه به عنوان «جای خالی عکس» روی پرده از آن یاد می‌شود، در ویدیوی اصلی وجود ندارد.

🔹بنابراین فکت‌نامه به این تصاویر نشان «نادرست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

20 Jun 2025 01:51

❌ استفاده عباس عراقچی از یک نقشه جعلی

🔹عباس عراقچی، وزیر امور خارجه، در حساب X خود یک عکس و یک نقشه را منتشر کرده و با استناد به آنها، گفته جمهوری اسلامی یک مرکز فرماندهی، کنترل و اطلاعات ارتش اسرائیل را در مجاورت این بیمارستان هدف قرار داده و این موج انفجار بوده که موجب شده «بخش کوچکی از بیمارستان سوروکا» آسیب ببیند.

🔹روز گذشته گزارش‌هایی منتشر شد مبنی بر اینکه حملات موشکی ایران، بیمارستان سوروکا در جنوب اسرائیل را هدف قرار داده است. عراقچی پست اخیر خود را در واکنش به این مساله منتشر کرد.

🔹دقت در جزئیات این تصویر و مقایسه آن با نقشه واقعی، نشان می‌دهد نسخه‌ای که عراقچی منتشر کرده، نقشه‌ای جعلی است.

🔹چند ساعت پیش از عراقچی، چند کانال و اکانت غیرفارسی همین نقشه دستکاری‌شده و نادرست را منتشر کرده بودند.

🔹نام و جهت خیابان‌هایی که در نقشه عراقچی اطراف بیمارستان دیده می‌شود، یا اشتباه است و تغییر کرده، یا اصلا وجود ندارد.

🔹نام دو مرکز نظامی مورد ادعای عراقچی نیز به صورت دستکاری‌شده تایپ شده است.

🔹بنابراین نقشه‌ای که عباس عراقچی منتشر کرده، جعلی است و فکت‌نامه به آن نشان «نادرست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

19 Jun 2025 22:16

❌ ادعای نادرست درباره خطر نشت رادیواکتیو در تاسیسات فردو

🔹نفیسه کوهنورد، خبرنگار بی‌بی‌سی، در بخشی از برنامه صفحه دو بی‌بی‌سی فارسی گفته است: «اگر فردو را بزنند، کشورهای حاشیه خلیج فارس دچار مشکل [تشعشعات رادیواکتیو] می‌شوند.»

🔹اینطور نیست. فکت‌نامه پیش‌تر در گزارشی به همین موضوع پرداخته که خطر نشت رادیواکتیو از تاسیسات غنی‌سازی نطنز و فردو جدی نیست.

🔹آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز همین موضوع را اعلام کرده است.

🔹علاوه بر این، گزارش‌های معتبر زیادی در تایید این موضوع وجود دارند. حتی در همین برنامه «صفحه دو» نیز کسری ناجی و فرناز قاضی‌زاده به صراحت می‌گویند که نگرانی از آلودگی تشعشعات رادیواکتیو از نطنز یا فردو بی‌مورد است.

🔹در نتیجه، این عبارت که «اگر فردو را بزنند، کشورهای حاشیه خلیج فارس دچار مشکل می‌شوند»، ادعایی «نادرست» است.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

19 Jun 2025 17:38

❌ انتشار ویدئوی قدیمی، به اسم دستگیری عوامل موساد در روزهای اخیر

🔹در برخی رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی ویدئویی با این عنوان منتشر شده است: «بزرگراه قم، تهران، تعقیب و گریز یک عامل موساد که مواد منفجره را با وانت حمل می‌کرد.»

🔹این ادعا نادرست است. ویدئو، قدیمی است و ارتباطی با جنگ این روزها ندارد.

🔹اواخر پارسال برخی رسانه‌ها و سایت‌های خبری (مانند عصرایران و خبرآنلاین) همین ویدئو را با شرح «کشف ۵۰۰ کیلو مواد مخدر زیر بار زردآلو» منتشر کرده بودند.

🔹تاریخ و جزئیات دقیق این اتفاق هنوز برای ما معلوم نیست اما با اطمینان می‌توان گفت که این ویدیو قدیمی و بی‌ارتباط به روزهای اخیر است.

🔹بنابراین فکت‌نامه به این ادعا نشان «نادرست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

19 Jun 2025 06:32

🎙 جـنگ

🔹قسمت ۲۲۰ پادکست هفتگی فکت‌نامه در شرایطی ضبط و منتشر می‌شود که ایران و اسرائیل کمتر از یک هفته‌ است که درگیر جنگ شده‌اند.

🔹در این قسمت به طور کامل به مرور فکت‌چک‌ها و گزارش‌هایی پرداختیم که در روزهای اخیر با همین موضوع منتشر کردیم.

🔹نگرانی‌های مردم از تبعات حمله به نطنز و فردو و پاسخ به این پرسش که آیا خطر فاجعه نشت رادیواکتیو وجود دارد یه نه؟ موضوعی است که سعی کردیم به آن پاسخ دهیم.

🔹همزمان با بررسی خروج ایران از NPT در مجلس شورای اسلامی، به این پرسش پرداختیم که خروج احتمالی ایران به چه معناست؟

🔹ادعاها، تصاویر و اطلاعات نادرستی که در روزهای اخیر در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی پخش شده بود، بسیار زیاد و متنوعند. در این قسمت تلاش کردیم بیش از ۳۰ مورد از این ادعاها را مرور کنیم.

🔹خبرها درباره کشته شدن تعدادی از فرماندهان نظامی جمهوری اسلامی، ادعاها درباره تلاش مقام‌های حکومت ایران برای خروج از کشور و ادعای پرتکرار انهدام جنگنده‌های اف۳۵ اسرائیل از سوی پدافند هوایی ایران، از جمله جریان‌هایی است که در این اپیزود به آنها پرداخته‌ایم.

🔹ادعای عجیب محسن رضایی درباره تهدید پاکستان به حمله اتمی علیه اسرائيل، انتشار صحبت‌های قدیمی پزشکیان به اسم موضع‌گیریِ جدید جمهوری اسلامی و نظرات متفاوت درباره دو فروند اف۱۴ که اسرائیل هدف قرار داد، از دیگر سوژه‌های این هفته هستند.

🔹در میان مشکلات شدید اینترنت در ایران، برخی مدعی‌اند که می‌توانند گوشی‌های تلفن همراه را مستقیما و به صورت رایگان به اینترنت استارلینک وصل کنند؛ ادعای نادرستی که پیش‌تر درباره آن صحبت کرده‌ایم و باز هم فکت‌چک‌های قبلی را یادآوری کرده‌ایم.

🔹این‌ها و سوژه‌های دیگر مرتبط با جنگ را در این قسمت خواهید شنید.

🎙 پادکست فکت‌نامه را از همه اپلیکیشن‌های دریافت پادکست بشنوید.

👈 در کست‌باکس بشنوید

👈 در اپل پادکست بشنوید

👈 در اسپاتیفای بشنوید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

18 Jun 2025 20:26

🎥 مجموعه ادعاهای نادرست جنگ ایران و اسرائیل (بخش دوم)

🔹در کنار اخبار و تصاویر جنگ ایران و اسرائیل که در رسانه‌های معتبر منتشر شده، برخی ادعاها و تصاویر نادرست نیز در روزهای اخیر منتشر شده‌اند.

🔹برخی از آنها قدیمی و بی‌ارتباط به درگیری‌های اخیر هستند و برخی نیز از اساس ساختگی‌اند.

🔹ویدیوی تصاویر هوایی از خرابی‌های تل‌آویو که در برخی رسانه‌ها منتشر شده، واقعی نیست و ساخته هوش مصنوعی است.

🔹یکی از تصاویر وایرال‌شده از انفجار و آتش در تل‌آویو نیز کاملا دستکاری‌شده است.

🔹تصویری که به عنوان عکس جدید شمخانی در بیمارستان منتشر شده، جدید نیست و مربوط به دو سال پیش است.

🔹 ویدیوهای کوتاه درستی‌سنجی را در کانال یوتیوب فکت‌نامه ببینید:
FactNameh/shorts" rel="nofollow">https://www.youtube.com/@FactNameh/shorts