Telegram-канал gourabiha - 🍈🍇کانال گورابی ها🍇🍈: Unsorted

🍈🍇کانال گورابی ها🍇🍈

13 Apr 2023 12:05

🌧 *نحوه محاسبه میزان بارندگی*🌧

🔹 هرگاه یک لیتر آب را در یک مترمربع زمین بطور یکنواخت بریزیم برابر است با یک میلیمتر. زیرا هر مترمربع 10000 سانتیمتر مربع می باشد و هر لیتر آب برابر 1000 سانتیمتر مکعب است . از تقسیم 1000 سانتیمتر مکعب آب به 10000 مترمربع سطح زمین عدد یک دهم سانتیمتر حاصل می شود که یک دهــــــــم سانتیمتر همان یک میلیمتر می باشد.
میلیمتر    1 =   سانتیمتر    1/10 = 10000 ÷ 1000
بنابراین وقتی گفته می شود میزان بارندگی سالیانه مرودشت 250   میلیمتر است ، یعنی *بطور متوسط* 250 لیتر آب در طول سال در یک مترمربع از زمین مرودشت باریده شده است.
و یا وقتی گفته می شود که بارندگی اخیر 20 میلیمتر بود، یعنی بطور متوسط   20 لیتر آب روی یک مترمربع زمین ریخته است . بنابر این اگر زمین کشاورزی شما یک هکتار باشد یعنی ده هزار متر مربع ضربدر 20 لیتر، معادل با دویست هزار لیتر یا دویست متر مکعب آب روی یک هکتار پخش شده است. اگر بخواهید این مقدار آب را در استخری کوچکتر جمع کنید ابعاد استخر باید 10 متر در 20 متر با عمق یک متر باشد. اینجاست که اهمیت بارندگی در یک منطقه و محافظت از آبهای زیر زمینی اهمیت پیدا میکند،
چون برای آبیاری موثر زراعت، بسته به جنس خاک شما حدودا نیاز به 10 میلی متر آبیاری در واحد سطح یا صد متر مکعب به ازای یک هکتار زمین کشاورزی دارید.
اگر با چاهی با دبی 10 لیتر بر ثانیه پمپاژ انجام دهد شما نیاز دارید که حدود ۲ ساعت و چهل دقیقه پمپاژ کنید.

✔️*بارندگی موثر چیست* :
بارندگی موثر یا Effective rainfall آن مقدار بارندگی که برای تامین نیاز آبی گیاه مفید واقع می گردد یا جهت تولید محصول در دوران بعد در خاک ذخیره می شود باران موثر می نامند. و آن حداقل مقدار بارشی است که اگر برای یک دفعه ریزش کند تحت شرایط مطلوب خاک مقداری از آن به صورت رطوبت در خاک ذخیره گردد.
و برای آن که بتواند از تبخیر در امان باشد باید بتواند تا عمق 10 تا 12 سانتیمتری خاک نفوذ کند و مقدار بارشی که بتواند تا این عمق نفوذ کند مقدار بارشی به میزان 10 تا 15 میلیمتر بر اساس بافت خاکهای متوسط تا سنگین ایران در هر بارندگی تخمین زده شده است.
بارانهای کمتر از 10 میلیمتر تاثیری بر ذخیره رطوبت ندارند. و یا اینکه تاثیرشان بسیار اندک است . اما این باران ها از طریق کاهش درجه حرارت و افزایش رطوبت هوا و در نتیجه کاهش نیاز آبی گیاهان زراعی اثرات مفیدی خواهند داشت.
بارانهایی که منجر به روان آب و سیلاب میشوند میتوانند از طریق مجراهای سنگی به سفره های آب زیر زمینی نفوذ کنند و تا اعماق خاک حرکت کنند یا اینکه در پشت سدها آرام بگیرند.
✔️ *رواناب سطحی* :
در زمان بارش، میزانی از آب باریده شده جذب زمین می‌شود که با نام نفوذ شناخته شده‌است و مقداری دیگر جذب درختان و گیاهان می‌شود که با نام برگاب شناخته شده‌ است و مقدار باقی‌مانده از بارش به صورت روان آب در سطح زمین جاری می‌شود یا به سطح رودخانه‌ها و دریاها افزوده می‌گردد، این آب باقی‌مانده با نام رواناب سطحی شناخته می‌شود.
*اگر در هنگام بارش، شدت بارندگی از ظرفیت نفوذ آب به داخل خاک بیشتر باشد، بخشی از آب ناشی از بارندگی در سطح زمین باقی می‌ماند. این آب پس از پر کردن گودی‌های سطح زمین که به آن چالاب گفته می‌شود، در مسیر شیب زمین جریان می‌یابد و از طریق شبکه آبراهه و سپس رودخانه اصلی از حوضه خارج می‌شود. این بخش از بازندگی را می‌توان در رودخانه‌ها اندازه‌گیری کرد که به آن، رواناب سطحی می‌گویند.* عموما این نوع رواناب ها در پشت سدها جمع شده، به سفره های زیر زمینی نفوذ کرده یا در مسیر خود خرابیهایی به بار می آورد.
اما برای محاسبه رواناب ها روشهای زیادی موجود است که مثلا فرض کنید در منطقه ای به وسعت 1000 هزار هکتار، 50 میلیمتر بارندگی رخ داده است که از این میزان 10 میلیمتر آن به رواناب تبدیل شده است، با محاسبه ای که در بالا ارایه دادم معادل صد میلیون لیتر یا یکصدهزار متر مکعب رواناب از این منطقه خارج خواهد شد .

اینجاست که علم هیدرولوژی اهمیت خواهد داشت.
🆔 @gourabiha