1293
در رسانه تاریخی Historium مطالب تاریخی را با منبع بخوانید و از جدیدترین اخبار حوزه باستان‌شناسی ایران و جهان آگاهی یابید! راه ارتباطی (تبادل، تبلیغ، نظرات و انتقادات و پیشنهادات): @Historium_bot
💠خدمات اشکانیان به ایران(بخش ۲)💠
🔴سومین خدمت بزرگ اشکانیان به ایران دفاع سخت آنانست در برابر حملات سکاها و قبایل زرد پوستی که جانشین سکاها شده و به جانب ایران تاخته بودند. چنانکه میدانیم سکاها یکی از اقوام هند و اروپایی بودند که مدتها از عهد سلطنت ماد تا قسمتی از دوره اشکانی همواره بر ایران میناختند لیکن هیچگاه جز در مدت کوتاهی از دوره حکومت ماد موفقیتی نداشتند و آخر کار نیز براثر دفاع های سختی که در برابر مهاجمات آنان صورت میگرفت ناگزیر مسیر هجوم خود را تغییر دادند و از اراضی شمالی دریای خزر گذشته به شمال بحر سیاه و قسمتی از سواحل غربی آن توجه کردند.
🟠گویا علت عمده تغيير جهت مهاجمان این قبایل فشار شدیدی بود که از جانب قبایل زرد پوست آسیای مرکزی به آنان صورت گرفته بود. این قبایل زرد پوست در قسمت بزرگی از دوره اشکانی و در تمام دوره ساسانی از مزاحمین بزرگ ایران بوده ولی هیچگاه در آرزوی خود به ورود در سرزمین های حاصلخیز ایرانی کامیابی نداشته اند و تنها پس از آنکه دولت اسلامی سد نژادی را از پیش پای قبایل زرد پوست مذکور برداشت نفوذ آنان از راهدهای مختلف در داخله فلات ایران آغاز شد و به تدریج کار قدرت آنان بجایی کشید که از اواخر قرن چهارم هجری ببعد پس از زوال دولت سامانی تا مدت مدیدی حکومت ایران در دست آنان بود.
🟡بنابراین اشکانیان در تمام دوره ممتد فرمانروایی خویش عهده دار ادامه و دفاع استقلال و تمامیت ارضی و مدنیت ایران بوده اند و اگرچه نامدتی از دوره تسلط آنان بعضی از آثار زبان و تمدن یونانی که بازمانده دوره تسلط یونانیان بود در ایران وجود داشت لیکن اندک اندک این آثار از میان رفت و تمدن خالص ایرانی برجای ماند.
📚منابع
📘تاریخ سیاسی اجتماعی فرهنگی ایران از آغاز تا عصر صفوی، ذبیح الله صفا، ص ۳۷ تا ۴۰
🌹@Historiumclub🌹
💠خدمات اشکانیان به ایران💠👇👇👇
🌹@Historiumclub🌹
#گردشگری_تاریخی
💠معرفی باغ دولت آباد یزد💠
🌹@Historiumclub🌹
💠مهیاردیلمی شاعر ملی گرای عصر آل بویه💠
🔴 مهیار بن مرزویه دیلمی شاعر دیلمی عصر آل بویه بود که به وسیله سید رضى در سال ۳۹۴ هجری اسلام آورد و از کیش زردشت دست کشید ولی عصیت ایرانی خود را از دست نداد و تفاخر به اصل و نسب خود نمود. او به دلیل اینکه در بغداد و دربار آل بویه بوده برای همین اشعارش بیشتر به عربی است برای همین ما بیشتر ترجمه اشعار وی را می آوریم. مهیار در بسیاری از اشعار خود به نژاد بلند ایرانی خویش افتخار کرده و در پاره ای از شهرها خود را از نژاد ساسانی دانسته است ، از جمله ضمن قصیدهای چنین گوید:
و ابـی کسـری عـلا ایـوانـه / این في الناس اب مثل ابی
قد نبست المجد من خیر اب / وقت الدين من خیر بنی
وضمت الفخر من اطرافـه / سؤدد الفرس ودين العرب
📚ترجمه شعر : پدر من کسری انوشروان صاحب ایوان بلند است و از مردمان کی پدری چون پدر من دارد ، بزرگواری را از بهترین پدر و دین را از بهترین پیامبر به دست آوردم ، تمام جوانب افتخار را در دست گرفتم و بزرگی را از ایرانیان و دین را از عرب(۱)
🟠با توجه به ایرانی بودن مهیار و فخر وی به نژاد خود در دیوان او به تعدادی از نام های پادشاهان سلسله های مختلف ایرانی پیش از اسلام بر می خوریم؛ کلماتی مانند کسری، یزدجرد (یزدگرد)، منوچهر، بنوساسان. او در جای جای دیوانش از پاشادهان ایرانی به بزرگی یاد میکند و برای آنان ویژگی هایی قائل می شود؛ از جمله:
📚الف) شجاعت و جنگاوری
مهیار دیلمی در شعر خود ایرانیان را مردان عدل و داد، سیاست و جنگ معرفی می کند. در شعری چنین می سراید:
✨ آن هنگام که مردان آماده نبرد میشدند فرمان رستم را در جنگ پذیرفتیم و شاپور ذوالاکتاف از خونها، خاک را از خونها سیراب کرد.
✨در شعری دیگر خطاب به شاپور دوم می گوید : اگر تو نبودی و روزگار میچرخید عربها ایرانیان را به بندگی میکشیدند.
📚ب) فخر : فخر از واژگانی است که در دیوان مهیار دیلمی بسامد بالایی دارد. او به اجداد و نیاکان خویش، فراوان مباهات میکند و می گوید:
✨قسم به کسی که در فخر ریشه های تو را می گستراند و شایسته بزرگی است، تو درختی از میوه هـایی هستی که ریشه آن بهرام یا اردشیر است.
✨از بخشش های خداوند به شاپور، فخر همیشگی اوست.
📚منرلت: مهیار منزلت پادشاهان ایرانی را بسیار بلند و منبع توصیف میکند و بزرگی مقام آنان را با ستارگان آسمانی مقایسه می کند:
✨اردشیر با تاجش جایگاهی ترسناک و همسایه ای بلند را بنا نهاده است.
✨چشمان ساسان در آن رشد و نمو را دید در حالی که در دستان او خورشیدی می درخشید.
✨سياره بهرام در جایی ایستاده است که بهرام پادشاه نشسته است.
📚د) اصل و نسب والا: مهیار دیلمی هم از جمله این شاعرانی است که نسب خود را به ساسان و کسراییان نسبت می دهد و به آن فخر و مباهات می کند. او می گوید:
✨اگر من از نسل کسری هستم و تو از نسل دیگری پس من در عشق به وصی خویشاوندم.
✨برادران و یارانم در روز جنگ از وفاداران هستند؛ همان گونه که پادشاهان از خاندان کسری هستند.
🟡شعوبی گری مهیار: دکتر شوقي ضيف معتقد است که مهیار احساس عمیقی به فارسی بودنش داشت؛ به همین دلیل ویژگی های خاصی در شعرش وجود دارند که به معنا باز میگردند و دایرۀ معنایی وسیعی دارند. شاید بهتر است که آن را روح فارسی بنامیم. هم چنین در دیوان او نشانه واضحی از فارسی بودنش نیست؛ مگر شعوبی گری او. از سویی احمد امین مصری هم معتقد است که مهیار به ریشه های فارسی خویش تأکید بسیار داشت. در دیوان او تبریکات بسیاری درباره عید نوروز و جشن های فارسی به چشم میخورد و این خود نشانه ای بر شعوبیت مهیار است.» مهیار هرگز مساوات بین ایرانیان و اعراب را نپذیرفت و خاک ایران را بهترین خاک و ساسانیان را از همه شریف تر میدانست.(۲)
📚منبع
📘۱.شاهنشاهی عضدالدوله دیلمی، علی اصغر فقیهی، ص ۱۵
📗۲. مقاله بررسی جلوه های فرهنگ و تمدّن ایرانی در شعر مهيار دیلمی، علی اکبر محسنی و ابوذر قاسمی آرانی
🌹@Historiumclub🌹
💠دقیقی توسی شاعر ملی گرای عصر سامانی💠👇👇👇
🌹@Historiumclub🌹
💠سخنی درباره دارلفنون(بخش ۳ و پایانی)💠
🟡مداخله بیگانگان : انگلیسها با رقابت روسها و برای حفظ هندوستان کاملا مراقب اوضاع ایران بودند و میدانستند که اگر علم و صنعت اروپایی در ایران رواج پیدا کند و عامۀ مردم عالم شوند دیگر نمیتوانند ایران را در همان حال ضعف و توحش و بربریت، نگهدارند. از این رو با مداخلات بسیاری که در همه کارهای ایران داشتند، در صدد برآمدند که نگذارند اطریشی ها با دلگرمی در ایران کار کنند و برای این کار به دولت ایران پیشنهاد و اصرار کردند که یک عده از افسران ایتالیائی را که برضد اطریش شوریده و از آن کشور رانده شده بودند به عنوان معلم در مدرسه جديد التأسيس بپذیرند تا امیر بر سر کار و بر کارها مسلط بود در مقابل آنها مقاومت و با این امر مخالفت میکرد اما چون کار او پریشان گشت اغراض آنان جامه عمل پوشید.
🟢استخدام اطریشی ها : به هر صورت ، امیر در صدد اجرای نظر خویش برآمد و موسيوجان داود را که عضو وزارت خارجه و مترجم دولت ایران و جزو اعضاء سفارت ایران در سن پطرزبورگ بود و امیر او را از ایام سفارت ارزنة الروم میشناخت برای آوردن معلمینی از آلمان (پروس) و اطریش مأمور نمود و به او دستور داد که شش نفر معلم را برای مدت شش سال استخدام کرده تا مبلغ چهار هزار تومان جهت مقرری آنها و چهارصد تومان برای مخارج رفت و آمدشان قرارداد نماید و سندرد و بدل کند. این شش نفر معلم برای دروس ذیل در نظر گرفته شده بودند :
معلم نظام پیاده ـ یکنفر معلم توپخانه يكنفر معلم علم هندسه - يكنفر معلم علم معادن - يكنفر معلم طب وجراحی و تشریح - يكنفر معلم سواره نظام
🔵افتتاح مدرسه: پس از ورود معلمین و پایان یافتن ساختمان شرقی مدرسه از آغاز ماه صفر سال ۱۲۶۸ کارهای مقدماتی مدرسه شروع شد.
📚منبع
📘تاریخ موسسات تمدنی جدید در ایران، دکتر حسین محبوب اردکانی، ص ۲۵۳ تا ۲۶۳
🌹@Historiumclub🌹
💠سخنی درباره دارالفنون(بخش ۱)💠
🔴تأسیس دارالفنون : بیست سال پیش از تأسیس دارالفنون توکیو و سه سال پس از تأسیس دارالفنون استامبول ، دار الفنون ایران تاسیس گشت. اندیشه تأسیس دارالفنون از مغز امیر کبیر سرچشمه گرفته است. امیر کبیر ترتیبات زندگی و معارف جدید را به اجمال در مدت اقامت کوتاه خود در روسیه و مأموریت طولانی خویش در کشور عثمانی دیده و در جریان کارهای اداری احتیاج ایران را به افراد کاردانی که از معارف جدید با اطلاع باشند دریافته بود. میدانست که مستشاران خارجی کاری برای ایران انجام نمیدهند و نباید خیلی امید به آنها داشت. محصلین اعزامی به خارجه هم در فنونی که تحصیل کرده بودند، آنقدر مهارت نیافته بودند که همۀ احتیاجات ایران را مرتفع سازند و عده آنها هم آنقدر نبود که در همه جا بکار آیند. این ملاحظات به امیر آموخته بود که برای رفع احتیاج ایران باید در پایتخت مملکت مرکزی برای تربیت و تعلیم جوانان ایرانی آماده ساخت که حتی الامکان پیش آمدها و عوارض خارجی نتواند رشته تحصیل یا کار و خدمت ایشان را بگسلد. از اینرو پس از اندک آرامشی که در ایران پدیدار شد به تأسیس دارالفنون همت گماشت.
🟠هدف از تأسیس دارالفنون: نظر امیرکبیر در تأسیس دارالفنون، بیشتر داشتن مدرسه ای فنی و نظامی و صنعتی بوده است برای رفع حوائج نظامی و فنی کشور و شاید در بدو امر به تعليم و تعلم علوم عالیه و ادبیات که نمیتواند مثمر ثمری عملی برای مردم باشد کمتر نظر داشته و منظور اساسی او آشنا ساختن مردم ایران به صنایع و حرف و فنون جدیدۀ اروپا و انتشار آنها در ایران بوده است علی الخصوص که تدریس ادبیات و حکمت و فلسفه شرق که قسمت اعظم آن بر مبنای لفظ و گفتار است در ایران سابقه طولانی داشته و مدارس قدیمه ایران دانشمندان بزرگی در این علوم تربیت کرده بودند و میکردند و تأسیس مدرسه ای به این منظور تحصیل حاصل بود.
🟡نام دار الفنون: نام مدرسه ای که به فرمان امیر کبیر تأسیس شد «دارالفنون» بود و این نام بالصراحه در روزنامه وقایع اتفاقیه، مکرر دیده میشود ولی خود امیر کبیر در نامه ای که برای استخدام معلم به جان داود نوشته است، آن راه مکتب خانه پادشاهی خوانده و در نخستین خبر تأسیس آن هم تعلیم خانه نام برده شده است و محتمل است که گذاردن نام دارالفنون ، تقلیدی از دارالفنون عثمانی و اساساً تأسیس آن هم به همان اسم و رسم و روش کار یکی از نتیجه های هم چشمی مخصوص امیر با اولیای دولت عثمانی بوده است چه امیر در نتیجه مأموریت سفارت عثمانی و تحریکاتی که در آن کشور علیه او شده بود ، نسبت ب عثمانی ها کینه ای پیدا کرده بود که بعدها در اثر آن پیوسته مواظب و مراقب بود که جریان سیاسی ایران را همیشه با همسایگان آن مقایسه کند و بالاخره هم برای مراعات این نظر نتوانست موازنه ثابتی در اصول روابط خود با همسایگان شمالی و جنوبی (که آنها هم در کار عثمانی ذی نفع بودند ) حفظ کند و سرانجام نیز قربانی این مسئله شد.
🌹@Historiumclub🌹
💠دوران فرامانروایی پوراندخت ساسانی💠
🔴منابع مینویسند که این ملکه بزرگوار و دادگر بود و با رعایا رفتاری نیک داشت ترمیم بندها و پل ها بخشیدن مالیات عقب مانده به مردم ضرب سکه سیمین و ساختمان آتشکده از کارهای نیکی است که به او نسبت می دهند. بنا به نوشته فارسنامه پوراندخت رعایا را از پرداخت مالیات برای مدت یک سال آزاد کرد.طبری و بلعمی متن پیام پوراندخت را به ملت آورده اند که در آن مردم به فرمانبرداری و وفاداری دعوت شده اند. پوراندخت برای عقد نهایی پیمان صلح فرستادگانی به بیزانس نزد امپراتور گسیل داشت که رهبر آنها اسقف عیشویاب از گدال بود.
🟠 عیشویاب که عده ای از اسقف ها و کشیشها همراهی اش می کردند، به آلپو (حلب) آمد و نامه و هدایای ملکه را به امپراتور داد. مذاکرات کامیاب شد. هراکلی در جواب نامه به پوراندخت نوشت که پوراندخت در هر زمانی میتواند به پشتیبانی نظامی او امیدوار باشد. در روزگار شهریاری پوراندخت تازیان به قلمرو دولت ساسانی دست اندازی کردند. دوران شهریاری پوراندخت یک سال و چهار ماه بود.
📚منبع
📘ایران در آستانه سقوط ساسانیان، آ.ای.کولسنیک، ترجمه محمد رفیق یحیایی، ص ۱۶۷
🌹@Historiumclub🌹
💠کتیبه های عضدالدوله دیلمی بر تخت‌جمشید💠
✨در آن زمان کسانی بودند که خطوط قدیم ایران را می خواندند
🔴نویسنده کتاب اقلیم فارس، چند کتیبه خط در کوفی در تخت جمشید ، مربوط به عضدالدوله ذکر کرده است که در اینجا آنها را می خوانیم.عضدالدوله در سالِ ۹۵۵ میلادی که فقط بر ایالتِ فارس حکومت میکرد، در بازگشت از لشکرکشی به اصفهان، از ویرانه‌های تخت‌جمشید دیدن کرد.اینکه آیا وی انگیزه‌ی آگاهانه‌ای برای تماس با آن فضای پرشکوهِ هخامنشیان داشته است دانسته نیست، اما دستور داد کتیبه‌ای به خطِ کوفی در شرحِ دیدارِ امیر فناخسرو بنویسند و آن را در درگاهِ ورودیِ کاخِ داریوشِ کبیر در کنارِ دو سنگ‌نوشته‌ی پهلوی مربوط به پادشاهِ قدیمِ ساسانی، شاپورِ دوم(۳۱۰_۳۷۹ م)قرار داد.
🟠 کتیبه‌ی دیگری از او ذکر میکند که موبدی زرتشتی از کازرون به نامِ ماراسفند سنگ‌نبشته‌های پهلوی را برای امیر ترجمه کرد، در حالی که شخصِ دیگری به نامِ علی ابن سَریِ کرجی ابن صدرِ کرجی که از نامش پیداست مسلمان بوده است احتمالاً ترجمه‌ی عربی را نوشت.در کتیبه اول نوشت:
«بسم الله الرحمن الرحیم ،فرمانروای بزرگ همایون، عضدالدوله پناه خسرو، پور حسن رکن الدوله دیلمی، این بنا را در سال ۳۴۴ هجری قمری دید به هنگامی که از فتح اصفهان و اسارت پسر ماکان و شکست سپاه خراسان (سامانی)، پیروزمندانه به شیراز بازمی‌گشت و او شخصی را که توانست نوشته‌های کنده‌شده بر این آثار را بخواند، به پیشگاه خود احضار کرد.»
🟡در کتیبه دوم افزود:
«امیر ابوشجاع عضدالدوله، که خدا یارش باد، در اینجا، در صفر سال ۳۴۴ هجری قمری حاضر آمد و نوشته روی این آثار بر وی خوانده شد. آن را علی بن سری کاتب، از کرخ و موبد مارسفند کازرونی خواندند.»
از این دو کتیبه معلوم میشود که در آن زمان کسانی بودند که خطوط قدیم ایران را میخواندند بخصوص در فارس که از مراکز عمده زرتشتیان و موبدان ایشان بوده است.
📚منابع:
📘۱.برآمدن اسلام، گروه مؤلفان، ویراستاران: وستا سرخوش کرتیس/سارا استوارت، ترجمه‌ی کاظم فیروزمند
📕۲.مقاله‌ی تداومِ میراث کهن در سرزمینهای ایرانی سده‌های میانه؛ نوشته‌ی سی. ادموند بازوُرت، رویه‌ی ۴۷
📗۳شاهنشاهی عضدالدوله دیلمی،علی اصغر فقیهی ص ۱۵۲ و ۱۵۳
📘۴.اقلیم فارس ص ۴۳۸
🌹@Historiumclub🌹
💠مدال عضدالدوله دیلمی در هیبت، لباس و تاج شاهان ساسانی💠
🌹@Historiumclub🌹
#حکایت
✨ روزگار خسرو اندر وقت وزارت بزرجمهر (معرب بزرگمهر) رسولی آمد از روم خسرو بنشست چنانچه رسم ملوک عجم بود و رسول را بار داد وی را با رسول به بزرجمهر یعنی که مرا چنین وزیری است. پیش رسول با وزیر :گفت ای فلان همه چیز در عالم تو دانی بزرجمهر :گفت نه ای خدایگان خسرو از آن طیره شد و از رسول خجل گشت. پرسید :که همه چیز پس که داند؟ بزرجمهر گفت: همه چیز همگان دانند و همگان هنوز از مادر نه زاده اند. پس تو خویشتن را از جمع داناترین کس مدان که چون خود را نادان دانستی داناگشتی و سخت دانا کسی باشد که بداند که نادان است و عاجز که سقراط با بزرگی او همیگوید که: اگر من نترسیدمی که بعد از من بزرگان اهل خرد بر من عیب کنند و گویند: سقراط همه دانش جهان را به یکبار دعوی کردند. مطلق بگفتمی که هیچ چیز ندانم و عاجزم ولیکن نه توانم گفتن که این از من دعوی بزرگ باشد. و بوشکور بلخی گوید و خویشتن را به دانش بزرگ در بیتی بستاید و آن بیت اینست:
تا بدانجا رسید دانش من
که بدانم همی که نادانم
📚قابوس نامه، عنصرالمعالی، باب ششم
🌹@Historiumclub🌹
💠تاثیرات ایرانی بر آیین بودا💠👇👇👇
🌹@Historiumclub🌹
💠برگزاری جشن باشکوه سده در دوره آل بویه💠
🔴جشن سده در روزگار آل بویه در روز و شب برگزار میشد و پادشاهان دیلمی در این جشن شرکت می کردند. عضدالدوله این جشن را در بغداد و در کنار دجله برگزار میکرد.بیرونی در این باره می گوید:
اندر شب سده که میان روز دهم و یازدهم بهمن ماه است، گردو و بادام ها را آتش زده و گرداگرد آن شراب میخورند و به لهو و شادی میگذرانند مردم در جشن سده آتش می افروختند و در آن حیوانات را به درون آتش می راندند و پرندگان را میان شعله های آتش به پرواز در می آوردند. در کنار آتش باده گساری کرده و به بازی مشغول می شدند.
🟠قلقشندی اضافه میکند که در آتش جشن سده، روغن می ریختند تا برافروخته تر شود و حیوانات را به سوی آتش رانده در آن می انداختند. در ایام سده به مانند دیگر اعیاد بازارها تا صبح باز بود در این عید نیز تصویر حیوانات و شمشیر و سپر چوبین و شیپور سفالین به عنوان اسباب بازی ،کودکان در بازارها فروخته می شده. ابونصر عبدالعزیز مشهور به ابن نباته از شاعران دوره آل بویه در قصیده ای که برای عضدالدوله گفته است از آتش افروزی جشن سده در زمستان میگوید:
به جانم ،سوگند عضدالدوله بلند همت و بخشنده در سرزمینش آتشی برافروخته در حالی که شهره شده و روشنایی فجر نیز به دنبالش حمله ور شده است. هنگام افروختن این ،آتش ستارگان درخشان پنهان میشوند و روزهای ماهها بر شبها حسادت می ورزند.شب سده شب درخشانی در هر زمستان است که اکنون با گشاده رویی گردن روزگار را رها می سازد.
🟡این شاعر در قصیده فوق برافروختن آتش در شبی زمستانی از عید سده را چنان عظیم و بزرگ توصیف میکند که با روشنایی ،آتش درخشش ستارگان ناپدید میشود و روزها به روشنایی این شب حسادت می ورزند. در شب سده پس از مراسم آتش افروزی بر سر خوان می نشستند و نوشخواری در حد افراط از رسوم این جشن به شمار میرفت مجالس رقص و موسیقی و آواز و جز آن، تا بامدادان به طول می انجامید و روز ،بعد شاه و بزرگان به پذیرایی مینشستند.رسم بود که در جشن سده سکه و درهم نثار میکردند از آداب اصلی، سراییدن قصاید و اشعاری بود که در تهنیت و شادباش و مدح امرا و بزرگان و شاهان و مقام و بزرگداشت جشن به وسیله چکامه سرایان سروده در حضور امرا و بزرگان خوانده می شد.
🟢شاعران ، سروده در حضور امرا مديحه هایی که سروده بودند انشاد میکردند و هدیه میگرفتند کم و بیش، صله دادن با بیان شادباش و تبریک همراه بود ابن حجاج ، ابن نباته، ابوالحسن سلامی و ابوالقاسم عبدالصمد پسر منصور ابن بابک ، از شاعران سده سرا هستند. ثعالبی از شعر ابن نباته یاد میکند که جشن سده را به نیکی توصیف کرده و شعرش را به عضدالدوله تقدیم نموده است. در این سروده می خوانیم:
آتشی افروخت که پیشش نور ستارگان بی فروغ است
مشهورترین روزهای تابان سال بدو رشک میبرند
🔵سلامی در چکامه ای فرارسیدن عید سده را به عضدالدوله تبریک گفته و آتش سده را به خوبی وصف کرده است. او در شعری دیگر به گونه ای آتش سده را توصیف کرده که گویا دود آتش به اندازه ای بوده که سیاره زحل از او رنگ میگرفت.از دیگر شاعرانی که سده را به امرا تبریک گفتند حسین پسر احمد بن حجاج است که در سروده اش عید سده را به عضدالدوله تهنیت گفته به وصف آن می پردازد.
📚منبع
📘مقاله پرداختی تاریخی به آیین های فرهنگی و اجتماعی بویهیان، احمد فلاح زاده
🌹@Historiumclub🌹
💠برگزاری جشن‌باشکوه سده توسط مرداویج زیاری💠
🔴 جشن سده در شمار یکی از سه جشن بزرگ ایرانیان است که در دوران اسلامی تا زمان حمله مغول دوام آورد و در اغلب سرزمینهای اسلامی در سده های نخستین برقرار بود. معروفترین جشن سده را به مرداویج زیاری نسبت می دهند که در شب سده نیز او را کشتند جشن سده ای که مرداویج زیاری در اصفهان برگزار کرد با آن عظمت و سفره ای که به طول و عرضی شگفت انگیز در صحرا گسترده بودند، با هزاران گاو و گوسفند و پرندگان بریان شده و آن اتشی که از فاصله ده ها فرسنگ دیده می شد واقعاً دیدنی بود؛ البته این بزرگی از نظر خود او کوچک بود
🟠به همین جهت، خشمگین شد و از شرکت در آن خودداری کرد او دستور داده بود، از کوه ها و اطراف برایش هیزم گردآورند و در کنار صحرای معروف به زاینده رود مانند منابر بزرگ و خیمه های عظیم آنها را انباشته نمایند این کار را در کریم کوه اصفهان نیز انجام دادند و چنان شد که وقتی این آتش روشن شد کوه یکپارچه آتش شده و از سراسر اصفهان قابل دیدن بود برایش نفت و اسباب آتش بازی فراهم کرده کلاغان بسیاری صید کردند؛ تاجایی که گفته شده بیشتر از هزار عدد پرنده برایش به تور انداختند تا بر پای ایشان چیزی نفت اندود بیاویرند و آتش زده پرنده را در آسمان به پرواز درآورند.
🟡 احتمالاً چون کلاغ موقع آتش گرفتن پایش قارقارش در کوه میپیچید برای این کار انتخاب شده بود. آن گاه دستور داد سفرهای انداختند که سه هزار گاو و گوسفند را در آن بریان کرده بودند و انواع غذاهای دیگر آماده نموده بودند از دیدگاه زرین کوب آتش افروزیی که در جشن سده به وسیله دیلمی های سپاه مرداویج در اصفهان برگزار شد در تمامی نواحی مجاور امری بی سابقه تلقی گشت
📚منبع
📘مقاله پرداختی تاریخی به آیین های فرهنگی و اجتماعی بویهیان، احمد فلاح زاده، ص ۱۶ و ۱۷
🌹@Historiumclub🌹
💠۱۰ بهمن جشن سده بر همه ایرانیان گرامی باد💠
🌺سده اين جشن فرخ‌فال فيروز
نمادى از سرور و شادمانى‌ست🌺
🌺سده يادآور ايران بشْكوه
گران‌فر چون درفش كاويانى‌ست🌺
🌹@Historiumclub🌹
💠خدمات اشکانیان به ایران(بخش ۱)💠
🔴پادشاهان اشکانی که نخستین آنان ارشک معروف به اشک اول و آخرین آنان اشک بیست و نهم (بنابر بعضی از فهرستها اشک بیست و هشتم) اردوان چهارم است، در طول سلطنت ممتد خود بر ایران خدمات بزرگی نسبت به این کشور انجام دادند مهمترین و اولین خدمت این سلسلهٔ بزرگ به ایران رهانیدن آن از شر استیلای مقدونیان و تجدید استقلال و عظمت ایران بوده است. در این باب باید از ذکر این نکته غفلت نورزید که اگر اشکانیان و قبایل «پارت» در آن روزگار به این امر خطیر اقدام نمیکردند تحصیل استقلال برای ایرانیان دشوار بود زیرا قبایل پارت در آن هنگام نیرومندترین و قویترین و تازه نفس ترین اقوام ایرانی بودند که هنوز بلای تن پروری و تجمل در میان آنان نفوذ و رخنه ای نیافته بود و قیام این قوم شجاع را در آن هنگام فی الحقیقه باید بعنوان ادای یک فریضه بزرگ ملی و نژادی تعبیر کرد.
🟠دومین خدمت اشکانیان مبارزۀ آنانست با رومیان و متوقف ساختن فتوحات ایشان در مشرق چنانکه میدانیم امپراطوری روم پس از تحکیم موقع خود در اروپا و شمال آفریقا بآسيا دست انداخت. نخستین مواجهه این امپراطوری قوی در آسیا با مهرداد ششم پادشاه زورمند و جنگاور پنت که از سال ۱۲۰ قبل از میلاد بر تخت سلطنت پنت نشسته بود، صورت گرفت و اگرچه این مرد شجاع و مدبر چندین سال چون سدی نیرومند در برابر سیل هجوم رومیان مقاومت کرد لیکن آخر کار براثر عصیان پسر خود و ایجاد اختلافات داخلی ناگزیر شد جمله حرم خویش را نابود کند و سپس به غلام خود فرمان دهد که وی را به قتل رساند تا از ننگ تسلیم شدن برومیان برکنار ماند.
🟡پس از مرگ مهرداد ششم مانع بزرگی در برابر رومیان برای رسیدن به ایران نبود زیرا دولت ارمنستان در این هنگام براثر حملاتی که از جانب فرهاد سوم اشکانی و پمپه سردار بزرگ رومی و مهرداد ششم بآن شد ضعیف گردیده بود و قدرت مقاومت نداشت و اگر در ایران نیز دولتی قوی بر سر کار نبود تسلط سپاهیان شجاع و جنگجوی رومی بر این سرزمین مسلم و حتمی به نظر می رسید اما شهرت سپاهیان پارت و تدابیر آنان در جنگها دولت روم را مرعوب کرده بود چنانکه پومپه سردار دولت روم و فاتح آسیای صغیر و ارمنستان چون به سرحدات دولت اشکانی رسید اجازه حمله به امپراطوری پارت را نیافت و خود نیز جرأت چنین اقدام خطرناکی را نکرد اما جانشین پومپه یعنی کراسوس که به حکمرانی آسیای صغیر و شام و سایر متصرفات دولت روم در آسیا انتخاب شده بود برعکس پومپه فتح ایران و هند را جزء نقشه خویش قرار داد و به ایران تاخت.
🟢لیکن در جنگ بزرگی که میان او و سورنا سردار بزرگ ارد دوم اشک سیزدهم در نزدیکی حران درگرفت او و پسرش فابیوس به قتل رسیدند و بیست هزارتن از بهترین سربازان رومی کشته و قریب بیست هزار تن دیگر از آنان اسیر شدند و تنها در حدود دو هزار تن از این سپاه عظیم توانست از معرکه جان بدر برد و بدین ترتیب بزرگترین ضربت که تا آنوقت برای دولت فاتح روم نظیری نداشت بر آن وارد آمد و معلوم شد که حدود فتوحات روم در مشرق باید در سرحدات ممالک اشکانی متوقف ماند و اگرچه دولت روم از این پس تا پایان حکومت ساسانی همواره با دولت اشکانی و ساسانی در نبرد بود ولی هیچگاه توفیقی که به سقوط حکومت های ملی ایران منجر شود، حاصل نکرد و بدین ترتیب ایران از خطر بسیار بزرگی که از مغرب او را تهدید میکرد رهایی یافت.
ادامه دارد....
🌹@Historiumclub🌹
💠۲۹ بهمن ماه جشن سپندارمذگان(عشق ایرانی) گرامی باد💠
سپندارمذ پاسبان تو باد
ز خرداد روشن روان تو باد
#فردوسی
🌹@Historiumclub🌹
💠جشن های ایرانی در نگاه مهیار دیلمی💠
🔴مهیار در اشعار خود ، اعياد وجشن های ایران باستان را نیز بسیار ستوده است که برخی از آنها می پردازیم از جمله در وصف نوروز چنین می سراید:
نوادگان خسرو، مجد و شکوهی را گسترانیدند که تاریخ آنها را در دل خویش ثبت کرده است. هنوز هم سخن هایی درباره عظمت دیرینه آنان بر سر زبانهاست. آنان همه چیز را بر پایۀ عدالت پی ریزی نمودند و این عدالت را در عید و آغاز بهار بنیان نهادند.
🟡مهیار به دلیل وطن دوستی به دفاع از مهرگان میپردازد. او به این جشن توجه ویژه داشته است و رد پای مهرگان در دیوانش بسیار پررنگ و قابل تأمل است. او با اشاره به مانع شدن «رمضان» از مراسم مهرگان خطاب به ابو منصور یزدانفار، حاکم وقت، می گوید:
امروز عیدی از جانب پادشاهان و نیاکان گذشته فرارسیده است که حقی بزرگ و فراوان بر گردن دارد
🟢مهیار تأکید میکند که مهرگان از سنت های اصیل ایرانی است که کسری آن را بنیان گذاشت.او در وصف مهرگان می سراید :
مهرگان با آسودگی و ناز و نعمت بازگشت و پرندگان در سایه اش شاد گشتند. این همان روزی است که پدرت کسری آن را بنیان نهاد و از قواعد آن، پیمانها را محکم ساخت.(۱)
🔵مهیار دیلمی در مدح جلال الدوله فرزند عضدالدوله دیلمی پادشاه آل بویه چنین گفته است:
و عادالمهرجان بخفض عیش
یرف على ظلاله الصفاق
هو اليوم ابتناه ابوك كسرى
و شيد من قواعدة الوثق
ترجمه : در خطاب به جلال الدوله میگوید که پدرت کسری (مقصود دودمان ساسانی است) عید مهرگان را بنا نهاد.(۲)
🟣مهیار از جمله شاعران و وطن دوستانی است که برای بقای جشن سده به توصیف سنن آن می پردازد. دکتر شوقی ضیف شعری دربارهٔ سده از او نقل می کند:
هر آتش افروخته ای که بر عاشقان عرضه می شود، یا از آتش دل سوزان من است ؛ یا از آتش خجسته جشن سده.(۱)
📚منبع
📘۱.مقاله بررسی جلوه های فرهنگ و تمدن ایرانی در شعر مهیار دیلمی، علی اکبر محسنی و ابوذر قاسمی آرانی
📕۲.شاهنشاهی عضدالدوله دیلمی، علی اصغر فقیهی، ص ۲۴ و ۲۵
🌹@Historiumclub🌹
💠دقیقی توسی شاعر ملی گرای عصر سامانی💠
🔴ابو منصور محمد بن احمد توسی مشهور به دقیقی از شاعران بزرگ عصر سامانی از گویندگانی بود که عشق به میهن را فراموش نکرد و برای احیای مفاخر باستانی خود به سرودن و پرداختن شاهنامه مبادرت کرد ، دقیقی شاهنامه را به امر نوح ابن منصور، هشتمین امیر سامانی شروع کرد و در این کار پیشرو فردوسی بوده است. دقیقی قسمتی از شاهنامه را به پایان نیاورده بود که در جوانی به دست غلامی کشته شد.او از نخستین کسانی بود که پیش از فردوسی تلاش کرد داستان‌های ملی ایران را به شعر درآورد و از پیشگامان حماسه‌سرایی به زبان فارسی است.
🟠در شمار اشعار شاهنامه دقیقی روایات مختلف است ولی آنچه بعد از مرگ او به طور تحقیق موجود بوده هزار بیت است، زیرا فردوسی آنها را عیناً در شاهنامه خود آورده و تصریح کرده که تمام گفته دقیقی همین بوده است.دقیقی در این هزار بیت از داستان گشتاسب و ظهور زرتشت سخن گفته و به اندازه ای زرتشت را ستوده که علاقه و ایمان او را به دین باستانی ایران آشکار میکند چنانکه آتش را توصیف کرده و قبله زرتشت می نامد و می گوید:
برخیز و برافروز هلا قبله زردشت
بنشين و يبفكن شکم قاقم بر پشت
پس کسی که ز زردشت بگردید و دگربار
ناچار کند رو به سوی قبله زردشت
🟡و در شاهنامه خود به نور ایزدی اشاره میکند و می گوید:
پر از نور ایزد همه دخمه ها
وز آلودگی پاک شد تخمه ها
سرانجام دقیقی خود را معتقد به کیش زرتشت معرفی می کند و می گوید:
دقیقی چار خصلت برگزیدست
به گیتی از همه خوبی و زشتی
لب یاقوت رنگ و ناله جنگ
شراب لعل و کیش زرتشتی
🟢دقیقی یکی از بزرگترین و مهمترین شاعرهای فارسی‌زبان است و تأثیری فراوان بر شاعرهای پس از خود، به ویژه سبک حماسی شعر فارسی گذاشته‌است.
📚منبع
📘جنبش شعوبیه (نهضت بیداری ایرانیان در برابر امویان و عباسیان)، عباسعلی ممتحن، ص ۳۳۹ و ۳۴۰
🌹@Historiumclub🌹
💠هنر گچ بری در دوره ساسانی💠
🔴 در گچ بری دوران ساسانی باید بین مایه های زینتی و نقوش انسان و حیوان تمایز قائل شد.تکرار فراوان یک نقش و نگار برای این بوده است که سطح های وسیعی را بپوشانند در مورد دکور زینتی غیر از طرح های هندسی چون دایره ها با نوارها بیش از هر چیز از بنمایه های گیاهی مانند پیچک های رونده استفاده شده است. شپرد بر مبنای شباهت تزیینات گچ بری در دولت ساسانی و قرابت بسیاری از بنمایه های آن با دکور موجود طاق بستان گمان دارد که در اوایل دوره ساسانی از گچ بری محتاطانه تر استفاده می کرده اند و تازه بعدها این هنر به حد اعلای خود رسیده است.
🟠مهمترین یافته های ما در گچ بری از بیشاپور حوالی ری، تیسفون، بین النهرین ، دامغان و تخت سلیمان بوده است غیر از آنها قطعات بسیاری هست که از طریق خرید و فروش اشیاء هنری به موزه ها راه یافته اند.
📚منبع
📘مبانی تاریخ ساسانیان، کلاروس شیپمان، ترجمه کیکاووس جهانداری، ص ۱۴۴ و ۱۴۵
🌹@Historiumclub🌹
💠سخنی درباره دارالفنون(بخش ۲)💠
🔴محل و ساختمان دارالفنون: محل دار الفنون همانجا بود که الآن دبیرستان دار الفنون هست در سال ۱۲۶۶ در این محل که در شمال شرقی ارگ شاهی و قبلا سربازخانه بود شروع به ساختمان مدرسه کردند تا یکسال کار چندان پیشرفت نداشت و چون امیرکبیر میخواست زودتر نتیجه بگیرد از سال ۱۲۶۷ میرزا رضای مهندس باشی را که در زمان فتحعلی شاه به لندن اعزام شده و در آنجا درس خوانده بود مأمور تهیه نقشه ساختمان کرد میرزا رضا ظاهراً از روی نقشه سربازخانه و عمارت «وولیچ» انگلستان نقشه ساختمان را تهیه نمود و محمد تقی خان معمار باشی ساختمان آن را به عهده گرفت و در همان سال قسمت شرقی آن خاتمه یافت و این عمارت که به قول روزنامه وقایع اتفاقیه بنائی عالی و طرحی جدید مشتمل بر پنجاه حجره منقش مذهب وسیع بوده در سال ۱۲۶۹ با تمام رسید.
🟠نخستین معلمین دارالفنون: معلمینی که امیر برای مدرسه خود میخواست در ایران نبودند و ناچار می بایست از خارج استخدام شوند.چنانکه گفته شد امیر از وضع کار فرانسوی ها و انگلیسی هائی که به ایران آمده بودند اطلاع داشت و میدانست که اینها در درجه اول تابع سیاست دولت خودند نه هواخواه دولت ایران و روسیه را هم شخصاً دیده بود و میدانست که علاوه بر تماس منافع و سابقه کدورت سیاسی از حيث تعليم و تربيت به پايه ممالك دیگر اروپا نمیرسد و خود از اروپائیان کمک میگیرد و بنابراین برای ترویج معارف جدید در ایران چندان سودمند نیست و بسط نفوذ سیاسی آن دولت نیز ایران را بیش از پیش ناتوان میسازد. از این رو ناچار متوجه دو کشور دیگر اروپائی یعنی اطریش و پروس که شهرتی داشتند شد. این دو کشور هنوز چندان قدرت جهانگیری و سیاست استعماری در خارج از اروپا و منافع سیاسی در ایران نداشتند و از جهت پیشرفت های علمی نیز مشهور بودند به خصوص دولت اطریش که بعد از شکست ناپلئون و تشکیل کنگره وین شهرت بسیار یافته بود. امیر درصدد جلب معلمینی از این دو کشور برآمد و همین امر بود که پس از عزل و قتل امیر اشکال بزرگی برای فرهنگ جدید ایران گشت.
🌹@Historiumclub🌹
💠سخنی درباره دارالفنون💠👇👇👇
🌹@Historiumclub🌹
#حکایت
چنانکه گویند که به روزگار خسرو انوشیروان زنی پیش بزرجمهر (بزرگمهر) آمد و از وی مسئله ای پرسید و در آن حال بزرجمهر سر آن سخن نداشت گفت: ای زن اینکه نو همی پرسی من ندانم .این زن گفت: پس تو که این ندانی این نعمت خدایگان ما به چه چیز می خوری؟ بزرجمهر :گفت بدان چیز که دانم و بدانکه ندانم ملک مـرا چیزی نمی دهد. ور باور نداری بیا و از ملک بپرس تا خود بدانچه ندانم مرا چیزی همی دهد یا نه؟
📚قابوس نامه، عنصرالمعالی، باب هفتم
🌹@Historiumclub🌹
💠کتیبه های عضدالدوله دیلمی در تخت جمشید💠👇👇👇
🌹@Historiumclub🌹
💠عضدالدوله دیلمی و علاقه به فرهنگ و هنر و رسوم ایران باستان💠
🔴عضدالدوله دیلمی مقتدر ترین فرمانروای سلسله آل بویه علاقه و توجه خاصی به ایران باستان خصوصا دوره ساسانی از خود نشان میداد. او ابواسحاق صابی مورخ دربار خود را به نوشتن کتابی درباره تاریخ آل بویه و رساندن نسب آنان به شاهان ساسانی از جمله بهرام گور ترغیب کرد. شاعران فراوانی عضدالدوله رو به جانشینی از شاهان ساسانی ستوده اند از جمله ابو نصر بن نباته از شاعران دربار عضدالدوله ضمن قصیده ای که در مدح او سروده به جاشینی او از پادشاهان ساسانی و تجدید مجد و عظمت شاهنشاهی ساسانی توسط وی اشاره نموده است:
تو علیرغم حاسدان به ایوان مدائن صفا و بهجت بخشیدی شاهنشاهان ساسانی آنچه وصیت و راز داشتند برای تو به جا گذاشتند ، تو جوانمرد و مولا و جانشین عظمت ساسانیانی
🟠از جمله القاب شاهان باستانی ایران شاهنشاه بوده است و عضدالدوله زنده کننده این لقب در ایران پس از اسلام است. آن طور که بسیاری از مورخان نوشته اند از انقراض ساسانیان تا زمان عضدالدوله این لقب جز به عضد الدوله به دیگری گفته نشده است یعنی اول بار به عضدالدوله و به جانشینانش شاهنشاه گفتند.نخستین باری که این لقب به عضدالدوله گفته شد در چه رفت و در کجا بود مشخص نیست ولی این مسلم است که هنگام سلطنت عضدالدوله در شیراز به او شاهنشاه میگفته اند در قصیده ای که متنبی در سال ۳۵۴ در فارس در مدح عضدالدوله سروده لقب شاهنشاه دیده میشود.
🟡 نویسندگان معاصر یا نزدیکی به زمان عضدالدوله هم او را شاهنشاه خوانده اند از جمله شیخ عبدالجلیل رازی از علمای قرن ششم اورا بنام شاهنشاه فناخسرو عضدالدوله دیلمی ذکر کرده است. خلیفه عضدالدوله را پادشاهی بزرگ همچون اکاسره ( جمع کسری = شاهان ساسانی ) میدانست. (۱) از مدال ها و سکه هایی که از او بجا مونده او را در هیبت شاهان ساسانی نشان میدهد.(۲) ادبا و شعرا همواره در دربار عضدالدوله بودند و هر از چند گاهی برای خشنودی عضدالدوله اشعاری در مورد نوروز و جشن سده و مهرگان و ایران باستان می سرودند که به یادآوری فرهنگ ایرانی کمک شایانی کرد.(۳) عضدالدوله از معدود شاهان ایرانی پس از اسلام است که به مانند شاهان ایران باستان تولد خود را جشن میگرفت.(۲)
🟢عضدالدوله در هنر و معماری نیز هنر و معماری ساسانی را رواج داد. بناهای زیادی در شیراز ساخت از جمله ارگی بزرگ و کاخی باشکوه در دو طبقه با باغ هایی زیبا از شهرکی آراسته به باغ ها نیز نام برده شده در نیم فرسنگی شیراز که «کرد فناخسرو» یا «سوق الامیر» نامیده میشد که گویا جدای از آن کاخ باشد. از دید زرین کوب کاخ سازی و معماری های عضدالدوله در فارس یادآور شاپور یکم ساسانی بوده و متحده نیز این اقدامات را به تقلید از شاهان ساسانی دانسته است. جالب است که عضدالدوله برای تزیین کاخ خود در شیراز تکه هایی از سنگها با سنگ نگاره های کاخ تچر تخت جمشید را به کار گرفت. نمونه دیگر پل بند امیر (عضدالدوله) در فارس است که عضدالدوله بر درود کر و بر روی شالوده پلی ساسانی ساخت.(۲)
📚منبع
📘۱.شاهنشاهی عضدالدوله دیلمی، علی اصغر فقیهی، ۲۴ و ۵۳ و ۵۴
📗۲.مقاله ایرانگرایی آل بویه، زاگرس زند، ص ۲۳ و ۲۴
📕۳.شهریاران طبرستان، بهمن انصاری، ص ۶۱
🌹@Historiumclub🌹
💠تأثیرات ایرانی بر آیین بودایی💠
🔴به دنبال همجواری و همزیستی ایرانیان با بوداییان به خصوص در نواحی شرقی ایران و نیز داد و ستدهای اقتصادی اجتماعی و فرهنگی دین بودایی از اندیشه ایرانی و دین زرتشتی تأثیرات قابل توجهی پذیرفته است. اگرچه نمی توان به صورت دقیق معین کرد که نقش ایرانیان در دین بودایی تا چه اندازه بوده است اما میتوان گفت که ایرانیان نقش بسیار مهمی در گسترش دین بودا به سوی غرب داشته اند.در میان نخستین مترجمان متون بودایی به زبان چینی، پارتیان، سغدیان و ختن ها بوده اند به احتمال زیاد تأثیرات ایرانی بر اندیشه و فرهنگ بودایی عملاً در ترکستان چین اعمال شده است
🟠در طول نخستین سده های میلادی، گروهی از بوداییان برای تبلیغ به چین رفته کتاب مقدس بوداییان را به زبان چینی ترجمه کرده بودند. با ملاحظه نام چند تن از مترجمان آثار بودایی از زبان پالی و سنگسریت به چینی مانند آن شی کاو آن فاهین آن فاشین وجود پیشوند آن در ابتدای نام آنها که معادل چینی اشکی یا ارشکی است بیانگر ایرانی بودن بیانگر ایرانی بودن وابستگی این افراد به خاندان های ایرانی است.مهمترین تأثیرات ایرانی بر آیین بودایی را این گونه میتوان فهرست کرد:
🟡۱.به نظر میرسد که دین بودایی در تماس با زرتشتیان، ستیز دو اصل خیر و شر را پذیرفته بود زیرا در این دین بود که سمبل خیر است با مارای حیله گر که تجسم شر میباشد، در ستیز بوده است.
🟢۲.حضور مهر و خورشید و رهایی بخش در دین ،بودایی به وجود ارتباط بین هند و بودایی و ایران اشاره دارد. علاوه بر این بسیار بعید می نماید که ارتباط ميتریه بودایی با میتره - موعود ایرانی - تصادفی باشد.
🔵۳.در تصویر مهایانه باوران بودی ستوۀ امیتابه و اولوکیتشوره رگه هایی از زروان و میترای ایرانی دیده میشود.
🟣۴.وجود مفاهیمی همچون بهشت و دوزخ و نیز بودی ستوه - نجات بخش های آینده - در مکتب بودایی مهایانه حاکی از تأثیرات ایرانی است.
⚫️۵. تأثیرات ایرانی را نمیتوان در هنر بودایی انکار کرد. مخصوصاً در پیکرنگاری بودا، نقاشی بر روی غارها و صخره تراشی که پیش تر در بین پیکرنگاری بودا نقاشی بر روی غارها و صخره تراشی که پیش تر در بین هنر کندهاری و بوداییان رایج نبوده است بیش از همه باید به تاثیرات ایرانی بر هنر قندهاری به خصوص در پیکرنگاری قندهار اشاره نمود که از بامیان در افغانستان سرچشمه گرفته از طریق آسیای میانه به چین میرسد و در آنجا سر مشق یک نگاری مهایانه قرار میگیرد. به طور کلی میتوان گفت که بر اثر خلق و خوی و تمایلات بوداییان ایرانی بود که دین بودایی که در اصل انتزاعی و بدون تصاویر بوده در شکل شمالی خود پیکرنگاری غنی با بازنمایی های بودا و بودی ستوه ها خدایان و دیوان را به ظهور رساند.در نهایت میتوان به این نتیجه رسید که اگرچه دین بودایی زاییده نبوغ هندی بود، اما در بسیاری از مناطق مخصوصاً در شرق ایران، مهر نفوذ یونانی - ایرانی خورده است.
🟤۶. مطابق برخی روایات چینی، چی تسانگ تنظیم کننده قواعد فلسفی مادهیه میکه (از مهمترین مکاتب فلسفی مهایانه) و بودهی هرمه بنیان گذار طريقه دهیانه، هر دو از بوداییان سرزمینهای ایرانی بوده اند.
📚منبع
📘اوضاع اقلیت های دینی در زمان ساسانیان، سعید گلزار،۱۴۷ تا ۱۴۹
🌹@Historiumclub🌹
سلام رفیق❤️🔥
اگه به مطالب تاریخی ، فیلم ها و عکس های دست اول و جدید که از جایی کپی نشده باشن علاقه داری من ایران نامه رو بهت پیشنهاد میکنم 🆕
توی ایران نامه چندتا جوون عاشق ایران دور هم جمعیم تا بهترین و کامل ترین مجله تاریخی رو بهتون ارائه بدیم.
منتظرتم پس 🤠
💠برگزاری جشن باشکوه سده در دوره آل بویه 💠👇👇👇
🌹@Historiumclub🌹
💠برگزاری جشن باشکوه سده توسط مرداویج زیاری 💠👇👇👇
🌹@Historiumclub🌹
💠بزرگمهر حکیم وزیر دانشمند انوشیروان دادگر ساسانی💠
🔴بزرگمهر حکیم بنا به روایت نویسندگان ایران و عرب وزیر لایق و دانشمند خسرو اول (انوشیروان ساسانی) بوده و قصه هایی که به این شخص نسبت داده اند در قرنهای اولیه اسلامی محل توجه عام بوده است. بزرگمهر حکیم به وجود آورنده نهضت تجددخواهی ایران بود که با آمیزش دو فرهنگ ایرانی یونانی، ایرانی - هندی در عصر خسروانوشیروان که مدت چهل و هشت در ایران سلطنت کرد، درست شد.کریستن سن معتقد است این شخص همان برزویه طبیب است
🟠پندنامه بزرگمهر بختکان به پهلوی منسوب به بزرگمهر (وزرگمهر = وزیر بزرگ)حکیم است که به دست ما رسیده است.بی تردید بزرگمهر حکیم یکی از فاضل ترین مردمان و یکی از بزرگترین متفکران آن قرن است که پس از آن دولت ساسانی منهدم و با حملۀ تازیان به ایران منقرض گردید. بنا به تحقیق خاورشناسان بزرگمهر در اصل عنوان مقامی از مقام های کشور بوده است که آن عنوان را در دوره ساسانی وزرگ فرمدار (بزرگ فرمذار) یعنی بزرگ وزیر یا وزیراعظم میگفتند که ظاهراً بزرگمهر یا بزرجمهر هم تصحيف عنوان بزرگ فرمدار بایستی باشد.گویند که بزرگمهر نخست مربی هرمزد پسر انوشیروان بود، و سپس به کثرت دانائی او پی برده او را برکشید و به مقام وزارت رسانید.
🟡 وی مبتکر و ایجاد کننده بازی تخته نرد است و کتاب کلیله و دمنه و بازی شطرنج به وسیلهٔ او از هندوستان به ایران آمده است. گویند وقتی پادشاه هند دستگاه شطرنج نزد پادشاه ایران فرستاد، بزرگمهر اسرار آن را کشف کرد و در برابر بازی تخته نرد را اختراع نمود.در خور یاد کردن است که یکی از برتری های فرهنگ و ادبیات ایران آمیختگی آن با پند و اندرز و امثال حکم است. شناخته ترین کهن ترین و زیباترین مجموعه این اندرزها «پندنامک وزرگ مهر بختگان یا یادگار وزرگ مهر» است که به اعتقاد مورخان، بزرگمهر حکیم به فرمان انوشیروان پرداخته تا وزیران و کارگزاران شاهنشهان در هر دوره زمان بخوانند و آیین خدمتگزاری به شاه و مردم را دریابند.
🟢پند نامک یا یادگار بزرگمهر در طی قرنها بر آثار بیشتر نویسندگان و سرایندگانی که در تعلیم و تربیت و تهذیب اخلاق سخن گفته اند به طور گسترده اثر نهاده است چنانکه نشانه های این تأثیر در آثار ارجمندی مانند اخلاق ناصری قابوسنامه، گلستان، بوستان و مانند آنها به روشنی نمایان است.برخی از معانی پندنامه را فردوسی طوسی حماسه سرای بزرگ ملی ایران (هفت بزم)در شاهنامه خود آورده است:
کنون در سخنهای بوزرجمهر
یکی تازه تر برگشائیم چهر
🔵و فصل بزرگی از کتاب جاویدان خرد تألیف ابوعلی مسکویه که نمونه هایی از افکار بزرگان و حکیمان ایران در دوران باستان در آن آمده مربوط به سخنان بزرگمهر حکیم می باشد. منوچهری دامغانی شاعر قرن پنجم هجری گفته است:
سیصد وزیرگیری بیش از بزرگمهر
سیصد امیر بندی بیش از سپندیار
نظامی شاعر قرن ششم هجری سروده است:
بزم نوشیروان سپهری بود
کز جهانش بزرگمهری بود
📚منبع
📘حکومت دینی ساسانیان، عبدالرفیع حقیقت، ص ۲۴۵ تا ۲۴۷
🌹@Historiumclub🌹