#Ҳикоялар
Фарзанд жазо эмас,мукофот...
Тўртинчи фарзандим дунёга келганда ҳар бир ота-она каби Оллоҳга шукроналар айтиб ўзимизни бахтиёр ҳис этдик.
Ўғлимнинг келажаги ҳақида орзуларга берилар эканман, дунёда мендан-да бахтлироқ инсон йўқ эди, чамамда. Болалар шифокорининг “болангиз касалманд туғилди, гапиролмаслиги, юролмаслигиям мумкин”, деган гапи мени турган жойимда михлаб қўйди. Хаёлимда “нега айнан менинг болам?”, “наҳотки шунчалар гуноҳларим кўп бўлса”, деган аянчли савол чарх урарди.
Ўтирсам ҳам, турсам ҳам ўзимни айбдордек ҳис этишдан воз кечолмасдим. Туну кун Оллоҳга илтижо қилиб, болам учун дуолар қилардим.
Уйга рухсат беришган кунда турмуш ўртоғимни болаларим билан хурсанд, қўлида гул билан кўриб, кўнглим анча хотиржам бўлди. Кейинроқ билсам, докторлар турмуш ўртоғимга боладан воз кечишни таклиф қилишган, турмуш ўртоғим эса Оллоҳнинг неъматини рад этадиган ғофил эмаслигини айтган экан.
Болам 2 ойлик бўлганида юрагида туғма нуқсон борлигини ҳам билдик. Яна ичак фаолиятида ҳам бузилиш бўлиб, ичидан қон келиши юрак-бағримни эзарди. Аммо эр-хотин тушкунликка тушмай, Оллоҳнинг марҳаматидан умидвор бўлаверар эдик.
Болам ўсган сари соғлиги ёмонлашиб борар, юраги жарроҳлик амалиётисиз тузалмаслиги аён бўла бошлади. Турмуш ўртоғим тижорат билан шуғуллансалар-да, рўзғордан пул орттириб, амалиёт учун пул тўплаш осон эмас эди. Ҳеч ким ўзидан ортмай қолган бу замонда бировдан қарз кўтариш ҳам осон иш эмасди. Эр-хотин кеча-ю кундуз Оллоҳга таваккал қилиб, яхши кунларга умид қилдик. Турмуш ўртоғим шу фарзандимиз туғилганидан бери ишларига қут-барака кирганини айтганларида Меҳрибон Зотнинг марҳаматини ҳис этдим.
Тез-тез касалликка чалинаётган мурғаккина гўдагим жонлантириш бўлимида ўзига келарди. Нимжонгина вужуди билан яшаш учун курашаётган болам бир ярим ёшида ҳам икки-уч ойлик гўдакка ўхшарди.
Докторлар ўғлимнинг юрак амалиёти мураккаблигини, имконият бўлса, чет элда қилдиришимиз лозимлигини айтишди. Ягона нажоткоримиз Оллоҳга илтижоларимиз, дуоларимиз сабаб секин-аста имкониятларимиз эшиги очила бошлади.
Ҳужжатларни тўғрилаш ишлари билан югуриб юрганимизда турмуш ўртоғимнинг жарроҳ танишларига дуч келиб қолдик. Бизнинг мақсадимизни эшитган бу жарроҳ гап бошлади: “Ака, очиғини айтаман сизга, яхшилаб ўйлаб кўринг… бу бола шунча харажат қилишга арзирмикан?.. Ҳам ичаги, ҳам юрагида муаммо бўлса… Дейлик, ҳаммаси тузалди, лекин бу боланинг яшаб кетишидан сизга нима фойда?..”
Э, воҳ, Оллоҳим, кўнгил кўзи сўқир бу бандаларингни ўзинг кечир! Бизни ҳам шунақалар сафида қилмаганинг учун ўзингга ҳамд-у санолар бўлсин! Кўнглимда шу кечинмалар билан турмуш ўртоғимга қарадим. У киши танишига лом-мим демай сукут сақлади-да, секин мени йўлакка бошлади…
Ва ниҳоят, Ҳиндистоннинг нуфузли клиникаларидан бирида ўғлимнинг жарроҳлик амалиёти ўтадиган бўлди.
Бир ойлик муддатга мўлжалланган сафар олдидан турмуш ўртоғим тижоратни тўхтатиб туришга мажбур эдилар. Аммо, дўконнинг ижара пули, бироз олинган қарзларни узиш мажбуриятидан турмуш ўртоғим сиқилаётганини, аммо менга ўзини хотиржам кўрсатаётганини ҳис қилардим. Бир томондан мусофир юрт, нотаниш одамлар орасига бориш ҳадик берса, иккинчи томондан беозоргина кулиб турувчи мушфиқ гўдагимнинг барча қийинчиликлардан қутулишини ўйлаб таскин топардим. Яна ҳамма-ҳаммасини Ҳасиб зотга таваккал қилиб, эр-хотин ўғлимизни олиб йўлга тушдик.
Аэропортдан хушмуомала таржимон йигит бизни кутиб олиб, меҳмонхонага олиб кетди. Шифо умидида келган юртдошларимиз билан бир жойга жойлашдик. Кейинги куни дарҳол мен ва ўғлимни клиникага ётқизишди. Икки кунлик текширувдан сўнг, ўғлимни жарроҳлик амалиётига тайёрлай бошлашди. Доктор мени чақириб амалиёт оғир ўтишидан, ўғлим ойлаб жонлантириш бўлимида ётиши мумкинлигидан огоҳлантирди. Боламнинг тепасида туриб, Яратганга дуо қилишдан бошқа нарса ҳаёлимга келмасди. Амалиёт кунида эр-хотин фақат яхши кунларга умидвор бўлиб, илтижолар қилдик. Боламизнинг келажаги докторлар айтгани каби бўлмаслигига, ҳаммаси Қодир Зотнинг қўлида эканлигига умидвор эдик. Шунинг учун тинмай дуо қилар эдик.
Буни билиш зарур!
Югуриш инсон хотирасини мустаҳкамлайди ва бош мия фаолиятини яхшилайди.
30 ёшдан кейин одам организми кичрайишни бошлайди.
Бир кунда 4 соатдан кам ёки 10 соатдан кўп ухлаш жиддий касалликларни келтириб чиқариши мумкин.
Олча саратон ҳужайраларининг ўсиши ва тарқалишининг олдини олишга ёрдам беради.
Ёлғизлик жисмоний оғриқлар келтириб чиқариши мумкин. Ундан халос бўлиш учун дўстлар билан илиқ муносабатда бўлишнинг ўзи кифоя.
Биз бурун бўшлиғида кўп миқдорда аллергенлар, микроблар, чанг ва бошқа қўзғовчилардан қутулиш мақсадида акси урамиз.
Одам бадани 30 дақиқада 4 литр сувни қайнатишга етадиган иссиқлик ишлаб чиқаради.
Одам суяги гранит тоши сингари қаттиқ. Гугурт қутисига тенг ҳажмдаги суяк 9 тонна оғирликни кўтара олади.
Йиғлаш стресс, қайғу ва жаҳлни туширишга ёрдам беради.
Одам организми танадаги ҳар бир ортиқча 1 килограмм мушак ёки ёғлар учун 10 километр узунликдаги қон томирлар ишлаб чиқаради.
Одам хотираси 1 дақиқада 1000 сўз ўқиши мумкин.
Унутилмас ҳислар
—Мен кечиримлиман!—деди у. Суҳбатдоши енгил тортди. Хайрият, кечирибди. Аслида, ҳасад кўзини кўр қилиб у ҳақида бир уй аёлнинн ичида обрўсини туширадиган гап қилган эди. Йиғиндан чиқиб ўзининг ҳам кўнгли ғаш бўлган, Гулруҳсорнинг қулоғига бориб етишини ҳам тахмин қилганди. Қўрққанмиди, виждони қийналганмиди?!
"Майли, кечирибди-ку, беайб парвардигор, ҳамма хато қилади", —ўзини овутди Мадина.
Орадан йиллар ўтди. Бу воқеалар унут бўлди. Кексалик ёшига яқинлашган ҳамкасблар ёзда бирга дам олишни режалаштирдилар. Тўғрироғи, Мадина Гулруҳсор билан бирга тоғли ҳудудда дам олишни истади. Гулруҳсор дилбар, қувноқ, қўли очиқ аёл. У билан одам зерикмайди.
Ҳамкасб аёллар овқатланиб ўтирар эканлар Мадина баланд овозда эълон қилди.
— Биз Гулруҳсор билан ўн кунга курортга кетяпмиз. Зоминга! Гаплашиб қўйдим!
Гулруҳсор сокин овозда рад этди
—Мен бормайман, Мадина, бекор овора бўлибсиз.
—Вой, унақа қилманг, ўртоқ, дунёга бир марта келамиз. Бола-чақадан қутулдингиз, энди ўзингиз учун ҳам яшанг.
—Гап унда эмас, сиз билан бормайман. Орага ноқулай жимлик чўкди. Мадинанинг юраги бежо ура бошлади
—Демак, ўша минг йиллик гапни кечиролмагансиз!
—Нега энди, кечирганман, унутганман ҳам. Фақат ўша айни қизимга совчи келадиган пайтда бошимга тушган туҳмат туфайли кечирган азобларимни унутолмайман, ўша пайтдаги ҳиссиётларимни қайтиб эслашни истамайман, —деди...
Унинг гапига биров тушунди, биров мутлақо тушунмади.
Сиз-чи, азиз мухлис, сиз нима тушундингиз?
Феруза Салходжаева
Ўзимча ногирон эрга қарагандан кўра яхши ишлаб, пул топиб, болаларимни боқаман деб ўйлагандим. Бу мен ўйлаганчалик осон эмас экан. Авваллари эрим рўзғорни қилгани учун қўлимда пул тураркан. Энди бўлса ойига ўн беш марта навбатчиликка турсам ҳам, қўни-қўшниларга игна санчиб, қўшимча даромад қилса
м ҳам топганим тўрт болага етмасди. Ҳали булар учун уй-жой қилиш, ўқитиш, қизларни узатиш, ўғилларни уйлантириш керак. Охири болаларимни онамга қолдирдиму, Тошкентга йўл олдим. Бу ерда бир кафега официант бўлиб ишга кирдим. Маоши қишлоқда топганимдан анча яхши бўлса ҳам, иши жуда оғир эди. Эрталабдан кечгача тик оёқда юриш, дам олиш кунларисиз ишлаш мени роса толиқтирди. На уйқуга тўяман, на ўзимга қарашга вақт топаман. Бир йилда нақд беш ёшга қаридим. Кўрганлар мени танимайдиган бўлиб қолишди. Эрим эса поликлиникада ишлайдиган, турмуши бузилган бир шифокор аёлга уйланибди. Хотини уни яхши парвариш қилиб, бирпасда оёққа турғизиб юборибди. Эшитишимча, эрим яхши пул топиб, бир неча машиналарни ижарага бериб қўйганмиш. Албатта, буни билгач, дарҳол болалар учун пул сўраб бордим. У уйда йўқ экан, онасию опалари юмма талаб қувиб солишди. Эримга (эндиликда собиқ эримга) қўнғироқ қилиб, алимент сўрасам, «Мендан бир тийин ҳам ололмайсан» деди. Судга бердим, лекин бир иш чиқмади. У ўзини бечора, ногирон қилиб кўрсатди, ижарага чиқариб қўйган машиналаридан олаётган даромадини эса ҳеч бир ҳужжат билан исботлай олмадим. Эрим «қўлингдан кўп иш келарди-ку, бор, аравани бир ўзинг тортиб кўр-чи», – деди. Шунда жаҳл устида «ҳали кўрасан, нақд уч қаватли иморатлар солиб, кўзингни куйдираман», – дедим.
Шу-шу кўнглимда ҳаётга нисбатан аламзадалик пайдо бўлди, бўлар-бўлмасга жиғибийрон бўлиш, ҳаммадан алам олиш мен учун одатга айланди. Болаларим ҳам мендан безиб кетишган. Тарбиялари билан ҳам тузукроқ шуғулланолмадим. Катта қизим бир йигит билан қочиб кетиб, шарманда қилди. Тўй-томошасиз узатиб юбордим. Ўғилларимнинг қўлидан бир иш келмайди. Мактабда тузукроқ ўқишмади. Бирор касбнинг бошидан тутишмади. Тошкентга олиб кетиб, официантликка жойлаб қўйсам, шуни ҳам эплай олишмади.
Танишларим қўли енгил ҳамшира эдинг, қишлоққа қайтиб, ўз касбинг билан шуғуллан дейишади. Мен у ёқда катта қурилиш бошлаб қўйганман. Данғиллама ҳовли қуриб, қарс-бадабанг тўй қилиб, қайнона-қайнотам, эрим ва кундошимга кимлигимни кўрсатиб қўйишим керак.
Шундай дейману, аммо қўшгани билан қўша қариб юрган, фарзандларининг тўйида елкама-елка турган эр-хотинларни кўрсам, ҳавасим келади. Эрига эркаланиб, болаларининг тарбияси билан шуғулланиб, иссиққина ўрнини совитмай ўтирган, гап-гаштаклар ўйнаб, тўйларга тугунлар кўтариб бориб яйраб юрган оилали аёлларнинг ўрнида бўлгим келади. Аслида ўзим ҳаммасини барбод қилдим. Энди эса уйга кириб аёл, кўчага чиқиб эркак бўлишга мажбурман. Бу одамни шунақанги чарчатади, шунақанги эзиб ташлайдики…
Шу пайт купенинг эшиги очилиб, проводник кўринди ва:
– Опажон, назоратчилар чиқиб қолишди, чипталарни текширишяпти. Юринг, сизни бир жойга яшириб турай, – деб аёл ва унинг қизини олиб чиқиб кетди.
Турмушда ҳамма нарса бўлиши мумкин, аммо, назаримда, аёл киши фақат аёллик учун яралган. Кўча-қўйда бақириб-чақириб муносабатларни ойдинлаштираётган, ўрни келганда эркакларни ҳам ноқулай аҳволга солиб қўядиган шарманда сўзлар билан «ўзини кўрсатаётган» хотин-қизларни кўриб ўйланиб қоламан: булар кимга нимани исботламоқчи? Ҳаёт курашдан иборат дейишмоқчими? Унда нима мақсад йўлида курашишяпти? Ахир, жанжаллашиш курашиш дегин эмас-ку!
Тамом.
Дустларга хам улашинг 👇
@ibratli_sozlar
Shunday savollar borki, javobini faqat narigi dunyoda olishingiz mumkin...
— Omina Shenlikoʻgʻli (Imomning maneken qizi kitobidan)
@ibratli_sozlar🕊
қолмайди. Ўзгаради. Лекин Сапура опанинг «мен»и йиллар ўтган сари ўзи билан бирга улғайди.
Сапуранинг «Мен… Ўзим…»ини улканлаштириб юборган сабаблардан бири айнан муҳаббат ёши билан ҳам боғлиқ эди.
У пайтда Сапура институтнинг биринчи курсида ўқирди. Сапура жуда тиришқоқ, бошқа ёшларга ўхшаб ўйин-кулгиларга аралашмади ҳам. Абитуриентлигидан буён ўрталарида илиқлик уйғонган, бир-бирини кўрганида юзи қизариб, юраги уриб кетадиган йигит — тўртинчи курс Толибжон исмли факультетдоши Сапурага:
— Мен сизни жамоатчи, аълочи талаба сифатида юқори стипендияга тавсия қилдим. Ахир яқинда турмуш қурамиз, даромадимиз кўп бўлса, яхши эмасми? — деб қўшиб қўйди.
— Кимга тавсия қилдингиз? Ким мени стипендиат қилиб берар экан? — Сапура бироз киноя билан сўради.
— Яқин ўртоғим ёшлар ташкилотидаги раҳбарлардан бири. Шундай, шундай режамиз бор, ўзи аълочи қиз, деб тавсия қилсам «Жамоатчилик ишларида ҳам фаол қатнашиб турсин, қандайдир ташаббуслар билан ўзини кўрсатиши керак», деди.
Ҳар қандай сохталик, ҳар қандай нотабииийликни мутлақо ёқтирмайдиган Сапура учун бу таклиф ўта ёқимсиздек туюлди. Шунинг учун Толибжон билан ади-бади айтишиб ўтирмади-да, у билан алоқани узиб қўя қолди. Аввал Сапуранинг тўнини тескари кийиб юрганининг сабабини тушунолмай олдига келиб-кетиб юрган Толибжон ҳам кимларгадир «Ўзи ғалатироқ қиз эди. Гулдай чиройли, феълига кўра эрсиз қолиб кетмасин, деб у билан гаплашиб юргандим. Энди нимага ноз қиляпти, билмадим. Ажралишсак ажралишаверамиз, ўзига қийин бўлади», деган экан.
Айтилган гап айтилган жойда қолармиди? Сапуранинг қулоғига етди-ю, шу билан қиз Толибжон тарафга бошқа қайрилиб қарамади. Фақат Толибжондан эмас, барча эркак зотидан кўнгли қолди. «Нимага эришсам, ўзим эришаман, ҳеч ким менинг тақдиримга аралаша олмайди. Ҳеч қачон ҳеч қайси жиҳатдан бировга қарам бўлмайман», деган аҳди яна ҳам қатъийлашди.
Йиллар ўтди, қийналган чоғларида ҳали ўз аҳдида собит эканидан, бировга ялинмай, бировга ялтоқланмай ўз ақли, шуури, куч-қуввати билан кун кўриб келаётганидан фахрланар, ўзига ҳурмати ошарди. Аммо бир гал…
Ўшанда у хасталаниб касалхонага тушди. Биринчи бор юраги санчди. Оғриғи юрак соҳасига эмас, бутун вужудига сезилди. Шифохонада уни даволаган аёл — Гулнора Шерматовна:
— Сиз ҳаёт тарзингизни ўзгартиришингиз керак. Ўзингизни-ўзингизга яшириб, қулфлаб яшар экансиз. Сизни безовта қилаётган оғриқ сарфланмаган аёллик ва оналик меҳри, — деди.
Бу пайтга келиб у ёш жиҳатдан «опа»лик поғонасига қадам қўя бошлаган эди. Докторнинг гапларини ўз тамойилига қарама-қарши аста-секинлик билан «ҳазм» қилишга киришган кунларида ўша шифокорнинг ўзи кутилмаган бир таклиф айтди:
— Менинг сиздан икки-уч ёш катта укам бор. Ўзи спорт мактабида мураббийлик қилади. Уч йил бўлди хотини вафот этди. Ўғилчаси билан қолди. Агар рози бўлсангиз, сизни укам билан таништириб қўярдим. Агар бир-бирингизга тўғри келиб, юлдузингиз юлдузингизга тушса, бир оила бўлиб кетармидингиз!
Сапура опа келажакдаги ёлғизликни тасаввур қилиб кўрдими, ҳар ҳолда, Гулнора Шерматовнанинг бева укаси билан танишмоқчи бўлди. Аммо эркак илк танишувдаёқ Сапура опага «Жамиятда яшайсизми, унинг қонун-қоидаларига бўйсунишингиз керак. Бўлмаса, одамлар сизни телбага чиқаришади», деди.
Сапура опага эркакнинг ўғилчаси ёқиб қолган эди. Сочлари қўнғироқ, кўзлари мовий бола… Йўқ, Сапура опа ўзининг ҳаётий тамойилларини ўша болага ҳам қурбон қила олмади.
«Мен ҳеч кимга боғланиб яшамайман», деди.
Гули бу хонага кириб келганидан сўнг эҳтимол, Сапура опа ўз кечмишини ўйламагандир. Кўксида ўқтин-ўқтин уйғонадиган оғриқ ўйлашга халақит бергандир. Бу оғриқнинг босилмагани, аксинча, баттар кучайгани Сапура опани ҳийлагина безовта қила бошлади.
… Сапура опа ўрнидан туриб, сув ичмоқчи бўлди. Икки қадам юрди-да, бир-икки бор гандираклади. Аёллар «Сапура опага эътибор берманг», деб шунча уқтиришганига қарамай, Гули:
— Сизга нима бўляпти? — дея бақириб юборди.
Ҳеч ким «Бу аёл одамларга қўшилмасди», демади. Маҳалла-кўй, ишхона барча урф-одатларни бекаму кўст бажариб, марҳумани сўнгги йўлга кузатишди.
«Эҳ, Сапура опа, Сапура опа, ахир бир осмон ости, бирзамин устида яшаб, қанақа қилиб инсон инсо
😳😳😳😳😳😳😱😱😱😱😱😱
ТУРКИЯ БРЕНД ТАВАРЛАРИ
КАТТА СКИДКА ВА БОНУСЛАР БОШЛАНДИ. БУНАҚАСИ ХАЛИ БУЛМАГАН ШОШИЛИЛАР
😍😍😍😍😍😍😍😍😍😍😍😍😍
ТУРКИЯНИНГ ЭНГ ЗУРР БРЕНДЛАРИДАН ХОХЛАГАН МАВСУМГА МОС БАРЧА ТУРДАГИ КИЙИМЛАР ФАҚАТ БИЗДА 👇👇
ШОШИЛИЛАР СИФАТИ 💣💣👇👇
/channel/+8IOew-8BRsdmYzgy
Тўққиз тоифа аёллар ҳеч қачон фазилатли бўлолмайдилар:
– эрига хиёнат қиладиган аёллар;
– ака-уканинг ё икки дўстнинг орасини бузадиган аёллар;
– эри билан қайнота-қайнонасининг орасини бузадиган аёллар;
– эр кишини моддий мақсадларини рўёбга чиқариш воситаси деб қарайдиган аёллар;
– ажрашганидан сўнг собиқ эрига туҳмат қиладиган аёллар;
– эрини алдаб, унинг мол-мулкини исроф қиладиган аёллар;
– ўзидаги адоватни фарзандларига ҳам сингдирадиган аёллар;
– эрига гап қайтарадиган, ҳурматсизлик қиладиган аёллар;
– эрининг камбағаллигини юзига солиб, қалбини синдирадиган аёллар.
Ассалому алайкум ва раҳматуллоҳи ва баракатуҳ.
Эй Аллоҳим! Бошимиздан турли мусибат, офатларни даф эт, фитналардан омон сақла, ишларимизни ўнгла! Бугунги кунимизни барокатли қилгин!
#Шунақаси ҳам бўлади...
АТИРГУЛ ТЎҒНОҒИЧЛИ ҚИЗ.
Бир ёш денгизчи йигит тасодифан мактуб олди. Тасодифий мактуб умидсиз юрган денгизчининг ишончини қайтарди. Кўнгли бир ҳамдардга зор бўлган йигит унга жавоб ёзди. Гарчи улар бир бирини танимасаларда, ўзаро мактуб алмашардилар. Ҳамдардининг исми Роза экан. Шу тариқа, улар уч йил давомида хат ёзишдилар.
Денгизчи ҳар бир мактубни қадрлар ва Розасиз яшай олмаслигини тан оларди. Иккиси бир бирини кўрмаган бўлсаларда, ўртада кучли муҳаббат пайдо бўлди. Бу севгига албатта фақат сўзлар, жумлалар асос бўлганди.
Денгизчининг хизмати якунига етгач, улар марказий вокзалда кўришишга аҳд қилишди. Бир бирини таниб олишлари учун Роза атиргулли тўғноғич тақиб олишини билдирди. Денгизчи йўл бўйи ўйланиб кетди: у Розанинг суратини сира кўрмаган. Ҳатто ёши нечадалиги, семиз-ориқлиги, малла ё қорасочлигини ҳам билмайди. Шундай бўлсада, усиз яшолмаслигини биларди.
Йигит вокзалга келиб уни кута бошлади. Белгилаганларидек, соат бешга бонг ургач, у кўринди.
Кўйлагининг ёқасига атиргулли тўғноғич танғиб олган бир аёл. Унинг ёши тахминан олтмишда эди. Денгизчи аёлни кўрибоқ ортига ўгирилди. Шу заҳоти қайтиб кетишни ўйлади. Аммо кетолмади… у уч йил ичида ўзига қадрдон бўлиб қолган аёлни ташлаб кетолмади. Ахир у умидсиз кунларида дўст бўлган, байрамларда совғалар жўнатган, учрашиш ёди билан яшашга ундаган… Аёл ҳар қандай эъзозга лойиқ! Йигит дарҳол унинг қаршисида пайдо бўлди ва тиз чўкиб қўлидан ўпди.
Кекса аёл кулиб қўйди ортида беркиниб турган қизга имо қилди:
-Адашдингиз, яхши йигит, мана, ҳақиқий Роза!
Йигит унга уялиб боқиб турган ўзига тенгдош гўзал бир қизни кўрди ва ажабланди. Кекса аёл унга тушунтирди:
-Роза ўзининг ўрнига учрашувга чиқишимни сўраганди. Агар сен мени кўриб кетиб қолганингда… барчаси тугарди.
Денгизчининг муҳаббати ҳақиқийлигига ишонган Роза унга қўлларини узатди. Иккиси узоқ ва бахтли ҳаёт кечиришди.
Турк тилидан Нодирабегим таржимаси.
@ibratli_sozlar
👨⚕️👨⚕️👨⚕️👨⚕️👨⚕️👨⚕️
🌱ШУ РЕТЦЕПТНИ КУЛЛАНГ ВА «ХАЙР СЕМИЗЛИК»🌱
👀ОРТИКЧА ВАЗИНДАН АЗИЯТ ЧЕКАЁТГАНЛАР УЧУН РОССИЯДАГИ БИРИНЧИ РАКАМЛИ ДИЕТОЛОГДАН ТЕКИН МАСЛАХАТЛАР
✅БАТАФСИЛ:
👇👇👇👇👇👇👇👇👇
http://dexpress24.tilda.ws/nesslim/5-html
http://dexpress24.tilda.ws/nesslim/5-html
http://dexpress24.tilda.ws/nesslim/5-html
МУНОСИБ ЙЎЛ
Аллоҳ таоло марҳамат қилади: “Аллоҳ бирингизни бирингиздан ризқда устун қилиб қўйди. Бас, бу ризқда устун қилинган кишилар ўзларининг ризқларини қўл остидаги қулларига қайтариб (бой-камбағалликда) барчалари баробар бўлиб олмайдилар-ку! (Шундай бўлгач, қандай қилиб барчага ризқу рўз ато қилувчи Аллоҳ таолога қўлидан ҳеч иш келмайдиган бутларни баробар қилурлар?!) Аллоҳнинг неъматларини инкор қилурларми?!” (Наҳл, 71).
Ушбу оят Нажрон элчиларининг Исо алайҳиссалом ҳақида айтган бўҳтон гаплари ҳақида нозил бўлган.
Буюк муфассир Ҳофизуддин Абул Баракот Насафий ушбу оятни тафсир қилар экан, бундай дейди: “Ризқ бандаларга ҳар хил тақсимланган. Аллоҳ таоло бойларни уларнинг қўл остидагилардан кўра яхшироқ ризқлантирди. Ҳолбуки, қашшоқ кишилар ҳам бойлар каби инсон наслидир. Бой-зодагонлар эса мол-давлатларини қўл остидаги кишиларга беришдан қизғанишади.
Аслида бойлар ҳам мол-мулкларидан ортиқчасини ҳақдор кишиларга бериб, кийиниш ва ейиш-ичишда тенглашишлари керак эди. Шу боис Аллоҳ таоло: “Сизлар Мен берган ризқ-насибада ўзингиз билан қўл остингиздагиларни тенг кўрмайсиз. Уларни ўзингиздан паст санаб, сизлар билан тенглашишига рози бўлмайсиз. Аммо қандай қилиб Ўзим халқ этган нарсаларни Менга шерик санаб, бунга рози бўлурсиз?!”, деб хитоб қилди.
Банда ризқда ўзидан устун кишиларга ҳасрат ва ҳасад кўзи билан боқиб, ғам-ташвиш чекса, хато қилади. Инсонлар тақсимланган ризққа рози бўлиб, дунёвий ишларда кўпроқ ўзидан пастдагиларга, ухровий (охиратга оид) амалларда эса ўзидан юқоридагиларга қараб, ибрат олишга ва неъматларга шукр қилишга буюрилган. Ҳадиси шарифда:
“(Ризқ ва неъматлар борасида) ўзингиздан пастдагиларга қаранг, ўзингиздан юқоридагиларга қараманг! Мана шу иш Аллоҳнинг (сизларга ато этган) неъмат(лар)ини паст санамаслигингиз учун муносиб йўлдир”, дейилади (Имом Муслим ривояти).
Имом Қатода раҳматуллоҳи алайҳ айтади: “Аслида мол ва болада қўл остингиздагиларни молингизга шерик қилмасдан сизларни улардан ортиқ қилиб қўйган Зот Аллоҳ таолодир. Сизлар Аллоҳнинг ушбу тақсимотига рози бўлинглар. Ҳолбуки, сизлар ўзларингизни улардан устун санаб, бунга розилик билдирмаяпсизлар”.
Демак, бандага кенг мол-давлат берилса, уни фақат ўз ҳой-ҳавасу маишатларига сарфлаб, исроф қилмасдан, бир қисмини ён-атрофидаги камбағал, эҳтиёжмандларга ҳам улашиши ва силаи раҳмга риоя этиши лозим.
“Мўминларга шифо ва раҳмат” китобидан.
#БИР КУНИ...
ҚАЙТАР ДУНЁ
Кўчамиздаги ариқда оқаётган зилол сувда юз-қўлимни ювиб ўтирсам маҳалламизда яшайдиган бир одам:
– Қизим, шундай оқил инсонларнинг боласи бўлатуриб беақлнинг ишини қиляпсанми, ахир, ариқдаги сувдан одамлар ичади-ку! – деб койиди. Мен индамай уйга кириб кетдим. Хаёлимда: “Ўзимизнинг кўча, ўзимизнинг ариқдан оққан сувга хўжайинлик қилмаса-чи”, деб ғашим келди. Онам ҳам доим: “Ариқдаги сувга ахлатни супурма, чойнак-пиёлани бир човгум сув олиб кириб уйда юв”, деб кўп насиҳат қиларди. Барибир ўз айтганимдан қолмасдим. Ўзим ариқдаги сувда нон оқизоқ қилиб еб туриб ҳам ўша сувда чойнак-пиёла ювишни канда қилмасдим.
Йиллар ўтди. Турмуш қурдим. Рўзғор ташвишлари бошимга тушди. Бизга ажратилган ерга иморат тиклаб кўчиб чиқдик. Келинлик уйимда сув сероб эди. Водопроводда ичимлик суви оқиб турар, ҳовли ичидаги ҳовузда тўла сув бўлгани учун уйимиз жаннатдек гўзал, гулзор эди. Кўчиб ўтган янги уйимизда ҳаёт бошқача кеча бошлади. Ичимлик суви танқислигидан ариқдан оққан сувдан фойдаланардик. Бир куни ўғлим: “Аяжон, кўча бошидаги фалон амаки бор-ку, ўшанинг ўрдаклари ариқнинг ичида сузиб юрибди, биз шу сувни ичамизми?” деб қолди. Кўнглимга ғашлик чўкди. Ўша одамнинг ёнига бориб:
– Нега бундай қиласиз? Маҳаллада ҳамма ариқдаги сувдан фойдаланса, кўча бошида яшаб туриб сиз сувни булғатсангиз яхши эмас-ку, амаки, – дедим.
У киши эса гапимни парвойига илмади. “Сув етти юмаласа ҳалол, эшигим олдидан оққан сувга ўзим эгаман, ишинг бўлмасин. Болам тенги бўлиб менга ақл ўргатма”, деди.
Ғазабдан вужудим титраб қайтар эканман болалигимдаги воқеалар ёдимга тушди. Қайтар дунё ишига қойил қолмай иложимиз йўқ экан.
Мунаввара УСМОНОВА
Улашди: #Мойчечак
ЯҚИНДА ТЎЙИ БЎЛГАН АКТРИСА СИТОРА ФАРМОНОВА ЭРИНИ ҲАММАГА КЎРСАТДИ...!!! 💍😊
😳ШОК КУЁВ КИМ ?
БИЗ БИЛГАН УША МАШХУР АКТЁРМИ😱
ТЎЙИ ЯҚИНДА БЎЛИБ ЎТГАНДИ
😳КУЁВНИ КЎРГАНЛАР ҲАЙРОН КОЛМОҚДА КУЁВНИНГ ИСМИ....
🔴КУРИШ УЧУН 👇
#Эркакларга
Агар сиз ишлайдиган аёлни танлаган бўлсангиз, у уй ишларини ҳамиша ҳам тиндириб қўя олмаслигига тайёр туринг.
Борди-ю уйда ўтирадиган ва факат болалар тарбияси билан шуғулланиши керак бўлган аёлни танлаган бўлсангиз, унинг пул топа олмаслигини ҳам қабул қилинг.
Итоаткор аёлни танласангиз, барча маъсулият сизнинг зиммангизда бўлишига тайёр туринг.
Ўз сўзига эга, қатъиятли аёл билан яшашга қарор қилган бўлсангиз, у ҳамиша ҳам мулойим бўла олмаслиги, ҳар фикрингизга "хўп бўлади" демаслиги, мустақил фикрга эга эканлигига кўникинг.
Гўзал аёлни танлаган бўлсангиз, гўзаллигини сақлаб қолиши учун харажатларига тайёр туринг.
#Ҳаётий_ҳикоя
АРЗИҲОЛ
Узумбоғ ўртасига қўйилган сўрида онам билан гурунглашиб ўтирардик. Кимдир чақирди, қўшни аёл экан. “Келинг, қўшнижон, бир пиёла чой устида гаплашамиз, қизим келган, баҳонада кўришиб оласизлар”, дея уйга чорлади. Ҳол аҳвол сўрашгач қўшни хола келинидан арзиҳол қила бошлади.
–Дардимни кимга айтишни билмай сизга чиқдим-да, ая. Маҳалланинг каттаси, саккиз келин тушириб кўчага овози чиқмаган, менга ҳам тўғри йўлни кўрсатар, дедим. Пешонам шўр экан, лой тепиб уй тикладим, кетмон чопиб, пилла боқиб тўй қилдим. Келиним дангаса, ишёқмас чиқди. Ота-онаси яхши одамлар деб, келин қилгандим, олманинг тагига олма тушмаган экан. Тушганига уч ой бўлди, янги келин, уйқуси очилмади, дедим, бошқоронғи ўтиб кетар деб сабр қилдим, қизларим кўча супурса, сув сепдим маҳалладан уялиб. Бугун онасини чақириб қизининг найрангларини айтиб, кўтар кўрпа-тўшагингни, демоқчиман...
Гапларини тинглаб бўлган онам, оғир тин олди-да, вазминлик билан: “Қани, қўшни, мен билан юринг”, деб аёлни ҳовли этагига етаклади. Воқеалар ривожи қандай кечаркин деб (журналистман-да) изма-из боравердим. Ғўзапоя ғарами тагида ётган товуқни кўрсатиб шундай деди:
− Мана бу курк товуқ ўн кундан бери шу ерда ётади. Сизлар товуқ боқмайсиз, мол-қўйга қизиқмайсиз, буларнинг ҳам ўзига хос ҳаёти бор. Она товуқ жўжа очадиган пайтда дон емай, сув ичмай, қоронғи жойда ўзи билан ўзи андармон бўбқолади. Қаранг, ёнида дон, сув, бир сиқим беданинг майсаси ҳам бор. Кўнгли тусаганда донлаб олар, деб парвариш қиламан. Одам қорасини кўрса, ҳурпайиб тумшуғини ерга тираб ётиб олади. Ҳали очилмаган жўжаларини кимдир нобуд қиладигандек бетоқат бўлади. Сигир томонга назар солинг, туққанига бир ой бўлди. Бузоқчаси эркин ўссин деб бўйнига арқон солмаймиз. Қўзиси дуркун бўлсин учун совлиқни қиш чилласидан бери емлаймиз. Бу жониворлар нари борса уч-тўрт йилда одамга емиш бўлади. Келинингиз наслингизнинг давомчиси-ку! Соғлом бола туғилиши учун онаси соғлом бўлиши керак. Биз ундай эдик, биз бундай эдик, деб ҳозирги ёшларнинг асабини емириш керак эмас. Сизу бизнинг давримиз бошқа эди. Ҳозиргилар жуда нозик. Биласиз, келинларим ҳаммаси уйли-жойли. Керагида улар менга хизмат қилади. Уларга даркор бўлганда сочим супурги, қўлим косов бўлди. Оғзига ёқадиган таом пишириб едирдим, кўнгли тусаганда ейди деб, олма, анорни токчасига териб қўйдим. Ўзим емаганни уларга илиндим. Келинни болам, деб қабул қилсангиз, бола бўлади, келин деб нари сурсангиз бегоналигича қолаверади. Сиз уни ҳайдашни ўйламанг, унинг ўрнига ерда ўсиб ётган жағ-жағу отқулоқлардан териб кўк чучвара пишириб беринг. Мана, мана бу сузмани обчиқиб токчасига қўйинг, – деб насиҳат қилдилар.
Қўшни онамдан эшитган панду насиҳатларни қалбга муҳрланди. Мен эса кейинги авлодларимга ҳам хизмат қилсин учун қоғозга ҳам муҳрладим. Марҳаматдан сал нари кетса, уйини тушида кўрадиган онамнинг умрлари узоқ бўлсин.
Мунаввара Усмонова
@ibratli_sozlar
Оналар_учун | Танқид | Танбеҳ
Лоқайд она ! (Инша Аллоҳ бизни обуначиларимиз орасида бундай лоқайд оналар йўқ деган яхши умиддамиз)
▪️Онанинг фикри-ҳаёли уй, таом ва интернет бўлса - фарзанд қандай қилиб солиҳ бўлсин ⁉️
▪️Она соатлаб ижтимоий тармоқларда ўтириб, боласининг тарбияси учун бир соат ҳам ажратмаса - фарзанд қандай қилиб мўмин бўлсин ⁉️
▪️Она ўз фарзандига ярим бет ҳам Қуръон ёдлатиш салоҳиятига эга бўлмаса - фарзанд қандай қилиб қори(я) бўлсин ⁉️
▪️Она эртаю-кеч янги либос ва тилла-буюм дардида бўлса - фарзанд қандай қилиб фақиҳ бўлсин ⁉️
▪️Она ўз жуфти ҳалолининг ризқига ношукур бўлса - фарзанд қандай қилиб сабрли бўлсин?
▪️Она фарзандига саҳобалар ва уларнинг ҳаёси, тақвоси ҳақида айтиб бермаса - фарзанд қандай қилиб тақволи бўлсин ⁉️
▪️Она ўз фарзандига отани қандай ҳурмат қилишни ўргатмаса - фарзанд қандай қилиб мужоҳид бўлсин ⁉️
▪️Яна “Фарзандим тарбиясини телефон бузди“ дейишлари қандоқ бўлди ⁉️
Тарихнинг машҳур мужоҳид, имому фақиҳларининг барини етук инсоний тарбия кўришида уларнинг оналари асосий роль ўйнаган эди. ✅
Оналар фарзандларини кейинчалик улғайганида кўп пул топадиган қилиб эмас, инсонларга манфаати тегадиган қилиб тарбия қилишар эди. ✅
🔹 Имом Моликнинг онаси
Алия бинт Шориқ ибн Абдураҳмон Асадий фарзандини ёшлигидан устозлар тарбиясига берганди. Кичкина Моликка энг покиза либослар кийдириб, уни олимларнинг ҳузурига олиб борарди.
У фарзандини нафақат ташқи кўринишини, балки тарбияси устида ҳам қаттиқ ҳаракат қиларди. Келажакда Имом Молик Мадинанинг энг катта олими, мазхаб асосчиси бўлиб етишди.
🔹 Имом Шофеъининг онаси
Унинг отаси у чақалоқлигида вафот этади. Унинг тарбияси билан тўлиқ онаси шуғулланади.
Боласи ўқиган ва олган илмини онаси уйда сарҳисоб қилар ва ундан нималарни ўрганганини сўраб, хатоларини тўғирлаб, уйда унга қўшимча таълим берарди.
Келажакда Имом Шофеъи буюк фақиҳ ва катта олим бўлиб етишди.
🔹 Имом Бухорийнинг онаси
Бухорийнинг отаси вафот этгач, отасидан қолган барча мол-мулкни онаси фарзандининг таълим-тарбияси учун сарфлади.
У боласини ёшлигиданоқ ўзи қўлидан етаклаб масжидларга олиб борар, уламоларнинг дарсларига етакларди.
Кундузи унинг тарбияси билан, кечаси эса у учун дуо қилиш билан машғул бўларди.
Бухорийнинг кўзлари ожиз бўлганида онасининг илтижоси сабаб Аллоҳ шифо бергани оламга машҳур воқеа.
Натижада Бухорий уммат учун Қуръондан кейинги энг саҳиҳ китоб - “Саҳиҳул Бухорий“ни қолдирди.
Агар аёллар фарзанд тарбиясига совуққон бўлсалар, уларни умматга хизмат қиладиган қилиб эмас, мол-давлат топишга ўч қилиб тарбиялар экан - уларнинг ҳам, умматнинг ҳам хорлиги якун топмайди!
Зеро,
“Токи улар ўзларини ислоҳ қилмагунларича, Аллоҳ ҳам уларнинг ҳолатини ислоҳ қилмас!“
‼️Фақат қизлар кирсин.
Ёрингизни доим сизни дейишини истасангиз
зўр сирларини ўргатамиз💋
Факат бизда 👌👌👌
Кириш учун ссилка
👇👇👇👇👇
АЁЛЛИК БАХТИНИНГ УВОЛИ УРСА...
Поезд юрай-юрай деб турганида аранг чиқиб олдим. Купега кирганимда ёши элликларга борган бир хотин икки ҳамроҳини оғзига қаратиб нималарнидир жаврар, ўн олти-ўн етти ёшлардаги қиз эса чойнакдаги чойни қайтариб турарди. Тўрт кишилик купеда жой тўлиб бўлганди. Кимдир чиптасиз чиққан бўлса керак. Менинг ўрнимни эгаллаб ўтирган қизалоқ дарҳол фаҳми етиб, жойни бўшатди…
Тинмай гапираётган унинг онаси экан. Қизга қараб бақира кетди:
– Ҳой яшшамагур, бунча қайтардинг чой ўлгурни совитиб. Қуя қолмайсанми
Қиз индамай пиёлаларга чой қуйишни бошлади. Аёл эса «нутқи»ни келган жойидан янада баландроқ овозда улаб кетди.
– Ҳа, афтинг қурғур! Бир ой аввал келганимда миқ этмаганди, бу сафар қарасам, ҳе йўқ-бе йўқ менинг деворимга тираб тандир қуриб олибди. Агар бир ҳафта ичида тандирингни бузиб ташламасанг, мен сенинг уйингни бузаман дедим. Мана кўради, айтганимни қиламан ҳам.
Ҳамроҳ аёллардан бири «тўғри айтасиз, бопланг» қабилида унинг ғазаб ўтига мой сепган бўлди. Иккинчиси эса:
– Тандирни бузиш – гуноҳ. Ўзингиз барибир у ҳовлида яшамаётган экансиз. Қўйинг, тураверсин. Ўзи бузилиб тушмагунча тандирга тегиб бўлмайди, — деди.
– Ҳо-о, нега энди. Мен ҳеч қанақа ирим-сиримини билмайман. Бузади дедим, тамом-вассалом. Мен аёл бўлсам ҳам, битта гапираман! Керак бўлса, ўнта эркакни ҳуркитаман. Ёлғиз бошим билан тўртта болани эплаб боқиб юрибман-ку!
– Вой, айланай, хўжайинингиз оламдан ўтганми?
Боядан бери овозини баланд қўйиб, ҳар икки гапининг бирига қарғиш ёки сўкиш қўшиб шанғиллаётган аёл бир зум тинчиб қолди. Кейин қизини «Нега нонларни яхшилаб ўрамадинг, жувонмарг?» деб бир қарғаб олди-да, кўзида айланаётган ёшларини яширишга уриниб, купе деразасидан ташқарига қараб олди.
– Узр, синглим, ярангизни тирнаб қўйдим шекилли, – деди тандирни буздирмасликни маслаҳат берган ҳамроҳимиз.
– Қўяверинг, тирнасангиз-тирнамасангиз тузалмайди бу яра. Шунчаки, кўнглим тўлиб кетди. Эрим билан мактаб давриданоқ севишардик. Оҳ, бизнинг муҳаббатга Лайлию Мажнунларнинг ҳам ҳаваси келарди. Ота-оналаримизнинг қаршилигига қарамай оила қурдик. Бирин-кетин тўрт фарзанд кўрдик. Аммо ҳаётим тинч эмасди. Қайнона-қайнотам билан рўйимиз тўғри келмагани етмагандек, охирги пайтларда эрим ҳам менга чап бўлиб қолди. Нуқул мени шаллақисан, ношукрсан деб сўкарди. Ишдан келсам, кулиб кутиб олмайсан, нолиганинг-нолиган, сен ҳам кўнглингни кенг қилиб, сабрнинг этагидан тутсанг, рўзғоримизга барака киради дерди. Мен бўлсам сабр қилиб ўтирадиганлардан эмасдим. «Қўлингдан келса, рўзғор қилиб, болаларингни боқиб ол. Бўлмаса, хотин бўлиб уйда ўтир, мен эр бўлиб нон топай. Худога шукр, қўлидан иш келмайдиган нотавон эмасман!» дердим нуқул. Ўша пайтлар мен туманимиздаги туғруқхонада ҳамшира бўлиб ишлардим. Туғруқхонада, биласиз, суюнчи, қўл ҳақи деган нарсалар бўлиб турарди. Шуларга ишонардим-да. Қўли енгил ҳамшира эдим, буни ҳамма тан оларди
Болаларим ўсгани сайин талабларим ҳам орта борди, чунки уларни яхши едириб-кийдиргим, Тошкентда ўқитгим келарди. Эрим эса оддий ҳайдовчиликдан топгани билан рўзғоримизни аранг тебратарди. Бора-бора ишдан кеч қайтадиган, ичиб келадиган одат чиқарди. Бир куни ширакайф ҳолда рул бошқариб, ҳалокатга учради. Умуртқа поғонаси шикастланиб, ётиб қолди. Ўша куни дарди-дунём қоронғи бўлди. Эримга ачинмасдим, фақат ногирон одамнинг хотини бўлишдан ор қилардим. Эртага қизларимнинг бўйи етиб, совчилар келса, отаси ногирон экан, деб қайтиб кетадими? Ўғилларимга касалманд қайнотага чўриликка берадиган қизим йўқ, деб одамлар қиз бермай қўядими? Ўша пайтда фақат шундай хаёллар миямда ғужғон ўйнарди. Етмаганига бу ногиронни парваришлашим, умримнинг навқирон фаслини унга қурбон қилишим керак эди. Буни истамадим, эрим билан ажрашдим. Қайнонам ўша куниёқ мени болаларим билан уйдан ҳайдаб чиқарди. Бувимдан қолган эски ҳовлида яшай бошладим....
нга муҳтож бўлмасин? Тириклигида, эҳтимол, жуда иродали, жуда кучли бўлса, ўзини-ўзи эплар, лекин жони чин дунёга равона бўлгач, ўзи-ўзига гўр қазиб, ўзини-ўзи кўма олмайди-ку. Гуноҳкор бандангни кечир, Аллоҳим!»
Бу гапни ким айтди, ким нола қилди, билмадим-у, лекин бу гап «Мен ўзим…» тамойили билан яшаётганларга қарата отилган тош эди.
@ibratli_sozlar
💥Ёлғизликнинг сўнгги туҳфаси.
Гр:🔥Ҳикоя ва қиссалар 🔥
Янги келган ёшгина Гули исмли қиз хона тўрида атрофдагиларни пайқамаётгандек бир қиёфада ўтирган аёлга қараб-қараб қўйди. Чунки хонада аёл билан Гулидан бошқа яна бешта қиз бўлиб, уларнинг ҳар бири битта компьютер олдида тақсимчалардаги ширинликлардан тотиниб, чой ҳўплашар, фақат ёшига номуносиб ҳолда тор шим ва кофта кийиб, кийимига ярашмаган алфозда шода-шода маржон таққан аёл — Сапура опанинг олди бўш эди. Хонадаги ҳеч кимдан ҳеч қандай садо чиқмаса ҳам, Гули ўзига аталган ширинликдан олиб, чой ичишга ўша аёлдан хижолат бўлди. Ўрнидан туриб Сапура опанинг ёнига борди-да, бошқаларнинг диққатини тортмайдиган пастроқ овозда:
— Опа, сизгаям қаҳва дамлаб берайми? — деб сўради.
Боядан бери қараган кўзга қўли ишда бўлса-да, нигоҳи, хаёли узоқ-узоқларда кезиб юргандек таассурот қолдирадиган Сапура опа Гулининг тавозе билан кўрсатган илтифотига кескин бош чайқади.
Гули ноқулай бир аҳволга тушди-да, жойига бориб, ишига уннади.
Кимдир томоқ қирди, кимдир «пиқ» этиб кулди.
— Нима, биров маймун ўйнатяптими? Ё беиш зерикиб қолдиларингми? — Сапура опанинг йўғон, гулдираган овози Гулини сескантиргандек бўлди.
«Бу аёлдан йироқроқ юрганим дуруст, шекилли. Ўзига яраша феъли борга ўхшаяпти», деб ўйлади Гули. Дарҳақиқат, Сапура опа чеккани ташқарига чиқиб кетганида, ҳамхоналар ўша аёлнинг Гулига ғалати кўринган феълини бирпасда достон қилиб таърифлаб беришди:
— Гулижон, сизни тушундик. Ёши улуғ деб Сапура опага илтифот кўрсатдингиз. Лекин у киши фақат ишхонамизда эмас, бутун дунёда ягона нусхадаги шахс. «Ҳар ким ўз юкини ўзи кўтариб яшаши керак. Ҳеч ким ўзидан ўзгага заррача оғирлигини туширмаслиги шарт», деган шиор билан яшайди. Биз уларнинг ҳаёт тарзига ўрганиб қолганмиз, сиз ҳам энди кўникасиз.
— Ахир опамиз саҳрода яшамайди-ку. Қанақа қилиб тумонат одам ичида ҳеч кимнинг оғирини олмай, ҳеч кимга оғирини солмай яшаш мумкин? — Гули ажабланиб сўради.
— Мумкин экан-да, — хонадаги аёллар гапни келган жойидан илиб кетишди. — Сапура опа турмуш ҳам қурмаган, фарзанд ҳам кўрмаган.
— Роса қизиқ экан-ку! Бундай феъл-атворли кишилар, аслида, шахс эмас, худбин дейилса керак…
— Жим-м… — Гулига гапини давом эттиришга қўймади бошқа бир ҳамхонаси.
— Яхшиси, сиз бу аёлни борича қабул қилинг. Ҳатто юраги ёмон бўлиб, ранги бўздек оқариб кетганида ҳам. Бекор дилингиз оғригани қолади.
Шу пайт Сапура опа эшикдан кириб келди-ю, ҳамма компьютер устига энгашди.
Бировни гапириш, бировнинг феъл-атворини муҳокама қилиш осон. Лекин уни умрнинг шу бекатига қандай йўллар, қайси сўқмоқлар олиб келди, бу ҳақда кўпинча фикр юритмаймиз. Ўзгаларнинг ўзи тараф чўзилган ёрдам қўлларини «Мен… Ўзим…», дея қайтариш, қўл орқага қайтмай, яна чўзилаверса, кескин силтаб ташлашдек қалтис одатлар билан бирга дунёга келмагандик-ку. Сапура опанинг ўзи ҳам бу сўқмоқлар, бу йўллар ҳақида деярли эслагиси келмайди. Баъзан-баъзан нима муносабат биландир эслаб қолса, ўй-кечинмасининг боши мактабга бориб тақалади.
Тўртинчи синфлар эди чамаси. Синф раҳбари ўз ўқувчиларини уч гуруҳга бўлди. Ҳар бир звенодаги ўқувчилар бир-бири учун жавоб беради. Агар кимдир ўқувчи одобига тўғри келмайдиган иш қилиб қўйса ё паст баҳога ўзлаштирса, ўша звено ҳеч қачон илғор бўла олмайди. Улар ғолибларга тақдим қилинадиган байроқчага эга чиқмайди. Шунданми иккала звенодаги (Сапураларинг звеноси ўртада эди) аълочилар пастроқ ўқийдиган синфдошлари учун жон куйдира бошлади. Ҳар куни уларнинг дарсларини текширишар, ёзма ишларини кўчиртиришарди. Дарсда жавоб бериш учун чиқса, варақларига саволлар жавобини ёзиб кўрсатишар, шивирлаб, «жонли шпаргалка»ларга айланишарди. Сапурага эса бу ёлғон ёқмас, жону дили билан звенодаги барча ўқувчи аълочи бўла олмаслигини исботлашга уринарди.
Синфдошлари Сапуранинг қайсарлиги боис байроқчага эга бўла олмагани, ҳадеб учинчи ўринни олаверишгани учун уни айблашар, ўқитувчисига:
— Сапурани бизнинг звенодан чиқариб юборинг, — дея нолишарди.
Ўқитувчиси Сапурани гоҳ биринчи, гоҳ учинчи звенога олди. Ахийри Сапурани яккалашди.
Аслида, баъзи бир болалик феъл-атворлари, айниқса, ўсмирлик фазилатлари одам билан бирга узоқ вақт
#Ҳаётий ҳикоя
Бир муҳаббат тарихи...
Аямнинг оналари(энам) Тожикистондан бўлганлар. Қулоқ қилиш даврларида юртимизга келиб, шу ерда қолиб кетганлар.
Энамнинг иккита укалари бўлган: катталари Абдуллахон, кичиклари Муҳаммаджон.
Ўша Абдуллоҳ тоғамиз ўн йил бурун саксонга яқинлашиб қолганларида вафот этдилар. Лекин то вафотларигача қариндошларимиз ичра энг кўп Ўзбекистонга меҳмон бўлиб, хабардор бўлиб тургувчимиз ўша тоғам эдилар. Чегаралар бекилиб, ўтиш учун рухсатга кўп ҳужжатлар керак чоғдаям минг машаққат билан келиб кетишларининг сабабини ҳеч англамас эдим... Бир куни сўнгги бора келдилар, ҳар доимгидан кўра бошқача маҳзун эдилар, ўткир нигоҳлари ўйчан, ҳаёллари фаромуш эди, андак хўрсиниб қўяр, қаттиқ хаяжон ичра турганларини сезиш қийин эмас эди. Ўша куни тоғамиз билан сўнгги суҳбат бўлган эди. Ўша куни бутун ҳаёти ибодат ичра кечган инсоннинг кўнгил кечинмалари билан илк дафъа танишган эдим. Ўша куни оддий инсоннинг чексиз муҳаббат тарихини тинглаган эдим. Ўша куни олтмиш йиллик ҳотиралар китобини қайта очиб кўрган эдик...
Хотирамда қолган сўзларини имкон қадар келтираман...
"Ёш йигит эдим, опамнинг сабаблари билан Ўзбекистонга келиб юрар эдим. Мени шу ердан уйлантириб қўйишди. Келин бениҳоятда чиройли эди (тоғамиз ҳам жуда нурли инсон эдилар) Кўнглимга шуқадар ёқар эдики, андаккаям айрилолмас эдим. Фақат бир муоммомиз бор эди, у Тожикистонга боргиси келмас, мен бу ерда қололмас эдим. Умрим йўлларда ўта бошлади.
Имкон қадар ёнида бўлишга ҳаракат қилардим. Юртимга борсамам жуда тез қайтардим. У ёқда аямиз "Ўзбакинг келмаса уйлантираман", дейишдан чарчамас, бу ёқда буни боришга кўндиролмас эдим. Азбаройи муҳаббат сабаб ҳеч машаққат сезилмас эди.
Бир сафар Тожикистонга борсам аямиз хасталаниб қолибдилар, одатдан кўра узоқроқ қолиб кетдим. Оёққа туриб кетар дегандим бўлмади, омонатларини топширдилар. У вақтларда телефон йўқ, уловлар кам, хабар бериш машаққат кўрмадим. Маъракаларини ўтказгач йўлга отландим, мисли қушдай учиб Ўзбекистонга келдим. Аёлим мендан ҳафа эди, менинг эса тушинтиришгаям мажолим йўқ, жуда толиққан эдим, жойимга чўзилдим. У эса аёллигига борди. У ёқдан уйлангансиз, мени яхши кўрмайсиз, эсламайсиз деб мендан гиналаниб бошлади мен эса ҳар гапига йўқ, йўқ деб бош чайқардим.
Бунақа қилиб сарсон қилиб юрадиган бўлсангиз қўйсангиз қўйиб қўяқолинг деганда, хўп ҚЎЙСАМ ҚЎЙИБ ҚЎЯҚОЛАМАН деган сўз оғзимдан чиқиб кетди-ю, ўрнимдан бирдан сапчиб туриб кетдим. Нима деб қўйганимни ўзим тушинмай қолдим. Шу билан шу уйдан чиқиб кетдим, аёлим қолди, бахтим қолди, ҳаёлим, ҳаётим ҳам ўша ерда қолди, ўзим эса қайтолмадим.
Бутун умрим илм билан ўтди, ҳаммага ҳар масалада ечим топиб бердиму, ўзимнинг ҳолимга чора тополмадим. Талоқ сўз оғзимдан чиққанида эди, бунинг ҳукми нима бўлишини аниқ билардим. Бу ишимда эса аниқ тўхтамга келолмадим...
Олтмиш йил ўша аёлнинг муҳаббати билан яшадим, олтмиш йил ўша аёлни бир кўриш илинжида Ўзбекистонга қатнадим... Олтмиш йил йўлларда изладим, тўйу- маъракада изладим, чўлларда изладим, мободо у эмасмикин деб ҳар ўхшаш чеҳрага бир назар ташладим... Мумкин эмаслиги учун у яшаган қишлоққа бир қадам босиб ҳеч қачон кирмадим, бироқ ҳар сафар кўриниб қолармикин деб узоқдан соатлаб тикилиб ўтирардим... Бирор марта кўрмадим...
Бугун Ховоснинг йўлида мошинга минсам, ёнимга ўтириб қолибди. Танидим, ҳудди олдингидай. Олтмиш йил олдин билмай хато қилган эдим, бу сафар билиб қилдим, мен унга гапириб қўйдим. Ҳол-аҳвол сўрадим, турмушини сўрадим, кейин ризолик сўрадим...
Ўтган ишдан менгина эмас, у ҳам қаттиқ пушаймон экан. Энди бу ерда тутгувчи иш қолмади, сизларам рози бўлинглар"...
Тоғам кейин қайтиб келмадилар, ўз юртларида бироз ўтгач вафот этдилар.
Мен саксондаям китобни кўзойнаксиз ўқийдиган, тунлар таҳажжудга турсалар, атрофида нур айланиб турадиган, нафси тўйиб овқатланмайдиган, косаларини таомдан сўнг доим чайқаб ичадиган, келсалар бошимизни бир силаб меҳрларини ифодалаб қўядиган ўша парҳезкор тоғамизнинг кўнгилларида сўнгги нафасгача яшаган аёлнинг қандай бўлганликларини ҳанузгача негадур кўргим келаверади...
Нодира муаллим
@ibratli_sozlar
«Одамлар нима дейишар экан» деб қўрқиб ўтирманг, аслида сизнинг тақдирингиз уларга барибир...!
Бирор кишига ёрдам бериш учун бой ёки кучли бўлиш шарт эмас, меҳрибон бўлишнинг ўзи етарли...!
Эшиклар ҳар қанча катта бўлмасин, уларнинг калити кичкина бўлади...!
Ишонтириш - ҳар қандай илмнинг ибтидоси эмас, балки интиҳосидир...!
Қийинчилик - бу ўтмиш учун жазо эмас, аксинча келажак учун синовдир...!
🗣 ЖУМА АЙЁМИНГИЗ МУБОРАК БЎЛСИН!
🌙 Анас ибн Молик розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
«Аллоҳ таоло жума кунида ҳеч бир мусулмоннинг гуноҳини кечирмай қўймайди». (Табароний ривоят қилган)
🌙 АЛЛОҲУММА СОЛЛИ ВА САЛЛИМ ЪАЛА МУҲАММАДИН ВА ЪАЛА ОЛИ МУҲАММАД
☝️ Салавот айтиш Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг шафоатларига ноил этади.
🕌 Анас розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади. Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Менга жума кунида ва жума кечасида кўп салавот айтинглар, бас ким шундай қилса, мен унга қиёмат куни гувоҳ ва шафоатчи бўламан”, дедилар. (Имом Байҳақий ривояти)
#ЖУМА_tabrigi
😊 Ассалому алайкум ва роҳматуллоҳи ва барокатуҳ! Жума тонги муборак бўлсин!
❄️ Кунни қандай бошласак, ана шундай давом этади. Гўзал бир кун хайрли дуолар-ла бошланиши лозим!
❄️ Аллоҳ таоло дуолар ижобат бўладиган, мазмунли, ҳузурли, баракотли, файзли кун насиб этсин!
@ibratli_sozlar
🔥ЧИМИЛДИҚДА АЛДАНГАН КУЁВ🙊
Тўполон билан тўй ҳам ўтди.Kелин-куёвлар ёлғиз қолишди.
Майсара Соливойга ҳам эътибор қилмай, парда ортига ўтиб олди.
Соливой нима қилишни билмай гаранг бўлди. Ахир, нима учун ? Мумкин эмас-ку бундай қилиш!.. У аста парда томон юрди.
— Илтимос, менга яқин келманг! — Илтимос! — Нимага-а?..Биз энди эр-хотинмиз. Никоҳ ўқилган. Нимадан қўрқасан?Гапир!.. Алдаб юрганмидинг?
— Йўқ. — Унда нега қочасан мендан?
— Шундай қилишим керак.
— Э,Ўзингдан кўр!.. Бақир-чақиринггаям қараб ўтирмайман!..Соливой Майсарани ўзига тортди-да, кўрпа устига ўтқазди ва аввал бошидаги рўмолни, кетидан оппоқ ҳарир кўйлакни ечиб ташлади. Ечди-ю… Қотиб қолди.😳😱
ДАВОМИНИ 👇👇
/channel/Solixa_Ayol/29100
📝 Аёлининг айбига кўз юмган мард эркак..
🍃
Бир камбағал инсон бор эди.
Унинг топгани аранг рўзғорини тебратишга етар эди.
Олти ой деганда, бир тугун гўшт ейишарди. Топган-тутганини тўплаб, бир куни эр товуқ сотиб олиб, таом тайёрлаши учун аёлига келтириб берди.
Бечора анчадан бундай тансиқ таомни татиб кўрмагани учун, таом таёр бўлишини орзиқиб кутди.
Таом дастурхонга тортилди.
Таомдан татиб кўрса, жуда шўр бўлиб кетган экан. Бироқ, буни ҳеч кимга билдирмади, аёлига ҳам лом-лим демади.
Ўзига ўзи деди: «Эй Роббим, борди-ю, менинг қизим ҳам таомга шундай кўп
туз солиб юборса, куёвим уни кечиришини, унинг кўнглини оғритмай, бир сўз демаслигини истар эдим. Хотиним ҳам бировнинг қизи, унинг ҳам кўнгли оғришини истамайдиган ота-онаси бор.
У Сенинг банданг, мен уни сени розилигинг учун кечирдим», деди.
Орадан вақт ўтиб бу эркак оламдан ўтди.
Бир тақводор киши уни тушида кўрди.
Ундан: «Сенга қандай муомала қилишди», деб сўради.
Аллох менинг барча гуноҳларимни кечирди ва жаҳаннам азобидан озод этди. «Мен сени кечиришимнинг сабаби, менинг бир бандамни кечирганингдир.
Сен унинг айбига кўз юмдинг, умрингда бир емоқчи бўлган тансиқ таомингни шўр қилиб қўйса ҳам, аёлингга лом-лим демадинг, уни кечирдинг.
Мен ҳам сени кечирдим», деди.
🍃
Эркак эркакларнинг - ЁМОНЛИГИНИ билгани учун хотинини рашк қилади ! Хотин аёлларнинг ҳийла ва ~ МАКРИНИ билгани учун эрини рашк қилади !
Аёлларга зулм ўтказма, бўлма тошбағир,
Улар қийшиқ қовурғадан яралган ахир.
Нетсин Аллоҳ яратибди уларни шундоқ,
Синиб қолар тўғирлашга уринганинг чоқ.
Ўз холига қўйсанг баттар қийшаяди ул,
Одам ўғли ўзинг танла-қай бири маъқул.
Мурувват қил сенга қарши қилсаларда жанг,
Яхши эмас синиб қолса битта қовурғанг..!
📝“Тобут кўтариш насиб этсин-да…”
(“Энг ибратли ҳаётий ҳикоялардан.")
Қиш кунларида бойчечак қулоқ ёйганини кўрган инсон бирдан қалин қор ёғиши-ю, вужудини аёз чақишидан довдираб қолиши аниқ. Шундай кунларнинг бирида дўстим Мақсуднинг шошганча бошлиғи хонасидан чиқиб келиши диққатимни тортди. Қўл телефонида алланималарни ҳовлиқиб гапириши, бармоғи билан пешанасини ишқаганча томоғига нимадир тиқилгандек ютинаверганидан билдимки, нимадир бўлган.
Унинг мана бу гапидан барини тушуниб олдим.
“Ака, қанақасига ахир. Эрталаб ўзим дадам билан гаплашдим, яхши эдиларку?”.
Хуллас, ҳар қанча уринмай, дўстларим билан бирга жанозага бора олмадим. Дўстимга ҳардард бўлиб: “Дўстим, сабр қил. “Инна лиллаҳи ва инна илайҳи рожиъун” (Биз Аллоҳникимиз ва Аллоҳга қайтувчимиз.) — дея дардкаш бўла олмаётганимни ҳис этдим. Хона деворлари қисиб келаётгандек.
Ишхонага вазиятни тушунтириб “Тошработ-Навоий” йўналишдаги автобекатга етиб келдим. Хаёлимда бир муддао. “Тобут кўтариш насиб этсин, илоҳим!”
Аксига олиб, Тошработ қирликда жойлашмаганми, йўл сирпанчиқлигидан енгил машина келавермади. Одамларнинг тирбандлигини кўрган бир микроавтобус ҳайдовчиси гарчи Навбаҳор йўналишида ҳаракат қилсада нақд мижозларни кўриб Тошработгача олиб боришга рози бўлди. Машинага ўтирдик. Хаёлимда бир ният “Тобут кўтариш насиб этсин, илоҳим!”.
Надоматки, ҳайдовчи қалин қор ёққани сабаб Тошработгача боролмаслиги рўкач қилди-ю, адирлик четида ташлаб кетди. Ўртоқларимга қўнғироқ қилсам, яқин тепаликдаги мозорга қараб боришим лозимлиги, улар шу томонга юк машинасида келаётганини айтиб қолишди.
Оёғимдан совуқ ўтиб, ниҳоят кўринган машинани тўхтатдим.
Ҳайдовчига шу яқин атрофда қабристон борлиги ҳақида оғич очишим наф бермади. Чунки у ҳам мендек бу ерлик эмас экан. Йўлда мозор учраса тушиб қолишга келишдик. Қани энди мозор кўринса? Нима кўп тепалик кўп. Нима кўп қир кўп. Узоқдан бир ёзувга кўзим тушди. Қувониб кетдим. Қабристон ёзуви бўлса керак. Таассуфки, “Хуш келибсиз Навбаҳор тумани”га ёзувидан эсанкираб қолдим.. Афсус. 4 кмдан сўнг Навоий шаҳри. Тошработдан чиқиб кетибман.
Қалбимга қулоқ солдим. Юрагим ва имоним жанг қиляпти. Нафс: тақдирга тан бер. Аза уч кун. Тобут кўтаришинг шартми, чўнтагингда пул ҳам қолмади.
Имон: “Ҳар нарсанинг ижобати ниятга боғлиқ, сўраганни қуруқ қолдирмаган. Ўзимга-ўзим бугун ўзим учун илоҳий бир ҳақиқатни кашф этишим мумкиндек туюлди. Танишимдан қарз олиб яна “Тошработ-Навоий” йўналишдаги автобекатга етиб олдим. Тошработлик ҳайдовчи жаноза чиққан уйгача олиб боришга рози бўлди. Жанозадан кечикканлигимни билсамда такрорлайвердим. “Тобут кўтариш насиб этсин, илоҳим!”.
Лой кўчалардан кечиб дўстимнинг уйига етиб олдим.
Елкамни тутиб ҳамдардлигимни билдирдим. Сабру жамил тилаб орқамга қайтдим. Узоқдан бир оловранг “Москвич-412” тепасида мебель ортиб олган лўкиллаб келяпти. Мебелми ё шкаф? Нима фарқи бор? Ичимда кулиб, сичқон сиғмас инига, ғалвир боғлар думига иборасини эсладим.
Тошработ марказигача келишиб, секин кабинага чиқдим. Ўйлаб кетяпман: Тобут кўтариш насиб этсин, илоҳим!”. Ўзимдан хафа бўлдим. Қанақа тобут кўтариш? Ахир жанозадан кечикдимку?
Ҳайдовчи: “Укам, жим кетяпсиз, меҳмонмисиз дейман.”
Мен: “Ҳа ака меҳмонман. Таъзияга келгандим.”.
Очиғи у одамнинг узуқ-юлуқ гапириши энсамни қотирди. Ўзи музлаб борай деяпман. Қайтиб гапирмадим.
Ҳайдовчи: “Исмим Мурод. Мана шу маҳалланинг яхши-ёмон кунида беминнат хизмат қиламан. Савоб учун. Онамга ваъда берганман. Ука бир савоб иш қилинг. Четда тўхтайман. Тепадаги отни тушириб хилхонасига қўяйлик.” Товба. Қанақа от. Бу одам қизиқчими?
Бир пайт зиёратгоҳ олдида тўхтадик.
Тепага қарадим-у, ҳайратдан ёқа ушлаб қолдим. Томоғимга нимадир тиқилиб, кўзларим тиниб кетди. Ушбу жумлани эшитгач ўзим учун илоҳий бир ҳақиқатни кафш этгандек бўлдим.
Ҳайдовчи: “Ука, тинчликми? Кўтаринг. Бугун таъзияга хизмат қилган тўрт оёқли чўпли от мана шу. Уни охирги манзили-хилхонасига сиз қўйяпсиз.
Тобутни охирги кўтарган сиз бўласиз!”
Жонибек Шуҳратов.
@ibratli_sozlar
🦄Bitta kapalakni tanlang!🦄
Va qanaqa inson ekanligingizni bilib oling.👇🏻👇🏻
1⃣ 🦋 4⃣🦋
2⃣ 🦋 5⃣🦋
3⃣ 🦋 6⃣🦋
100% javoblar tugri👆🏻👆🏻❤️🔥🙈