Хаётий ва Ибратли ҳикоялар... Хикматлар хазинаси... Инсон такдирини аччик синовлари... Hamkorlik va reklama uchun 👇👇 @Bronzam . . . . . .
одамлар ўнта қиздан кейин ҳам ўғил кўришаётгани ҳақида гап бошлар эди. Бундай пайтлари Рўзимат индамай қолар, шифокорлар қаршилик қилсалар ҳам яна ҳомиладор бўлган, аммо буйраги касаллигидан оёқлари шишиб кетган хотинига қараб-қараб қуяр эди.
Саида… Саида эса доимо фақатгина қиз туққани учун гуноҳкор сезар эди. Уни кузатаётган гинеколог эртага аппаратга тушасан деган. Эй Худо, ўғил бўлсинда. Ўғил бўлса эрининг ҳам, қайнона-қайнотасининг олдида юзи ёруғ бўлар эди. Бечора қайнонаси яхши аёл. Эри ўғли йўқлиги учун таъна қилиб бошласа, доимо унинг ёнини олади. Аммо қайнотаси хар гапининг орасида неварасига суннат тўй қилмай, армонда ўтиб кетишини гапиради. Уни ҳам тушунса бўлади. Рўзимат акаси оилада ягона фарзанд. Эри ҳам, қайнотаси ҳам Исахоновлар авлоди давом этшини хохлашади. Бунинг учун эса ўғил керак.
УЗД аппаратининг мониторидан кўзини узмаётган ёшгина шифокор аёлга тикилар экан, Саида тезроқ уни гапиришини интиқиб кутар эди.
— Нечта фарзандингиз бор? Сўради шифокор аёл нихоят Саидага қараб
— Нима экан? Саида саволга савол билан жавоб берди.
-Мунча шошасиз, ўзи сизга ким керак ўғилми, қиз?
-Ўғил…
-Бўлмаса суюнчини чўзинг, Худо хохласа буниси ўғил бўлади.
Саида хурсанд бўлганидан қандай қилиб, уйга етиб келганини билмайди. Хар доим маюс юрадиган келинини хурсанд холда кўрган қайнонаси унга пешвоз чиқди.
-Ҳа, тинчликми? Дўхтирлар нима деди?
-Ўғил аяжон, ўғил
— Худога шукр.
Рўзимат бу хушхабардан боши осмонга етди. Нихоят орзулари ушаладиган бўлди. Элга шундай тўй берсинки, уни устидан кулганлар ер билан битта бўлишсин.
Уша кундан бошлаб бу хонадонга файз киргандек бўлди. Рўзиматнинг қизларининг ўқишлари, рўзғорнинг кам-кўсти билан қизиқа бошлаганини кўриб, Маржон хола ҳам, Саида ҳам ўзларида йўқ хурсанд эдилар. Кунлар ҳам хурсанд бўлиб, қувлашмачоқ ўйнаётгандек, тез ўта бошлади.
Кечаси-ю, кундузи тиниб-тинчимайдиган Саида ўша куни қайнонасининг ҳай-ҳайлашига қарамай дарвоза олдига тўкилган ғузапояни қизлари билан кечгача ташиди. Кечқурун овқатга уннар экан, белида оғриқ сезди. Бир амаллаб, овқатни сузиб дастурхонга қўйди-да, индамай ётоққа кириб кетди.
Бир ёшли Азизани онаси олдига ўтқазиб, овқатлантираётганини кўрган Рўзиматнинг жахли чиқди-да, хотинини чақирди. Ичкаридан хотини чиқавермагач
-Ая, Азизани келингизга Беринг, ўзи овқатлантирсин –деди
-Қўй болам, чарчагандир, бугун куни билан ғўзапоя ташиди. Бир пас дамини олсин – деди Маржон опа, ўғлини босиш учун.
-Беринг деяпман, ўлмайди. Саида…
Хотининг овоз бермаганини кўриб, шахд билан ичкарига кирди. Саида кравотда ғужанак бўлиб ётар эди.
-Нима қулоғинг том битганми, чақирсам эшитмайсан. Рўзимат хотининг елкасидан ушлаб, ўзига тортди
-Дадаси, мазам бўлмаяпти –пичирлади Саида.
-Тур, аямнинг кўлидан болани ол. Тур деяяпман. Рўзимат хотининг қўзғолмаганини кўриб баттар жахли чиқди. Уни силтаб турғизди. Хотининг баттар бўшашганини кўриб, юзига тарсаки туширди. «Вой» деб қорнини чангаллаб ерга утирган хотинини сочидан тортиб турғизмоқчи бўлди.
Э, онангни… Хали сенми онамни ишлатиб, ётадиган.
Эрининг қўлидан сочини чиқариб олишга харакат қилган Саида, оғриқдан бақириб юборди. Сўнг эса биқинига тушган муштдан, кўз олди қоронғилашиб, ерга йиқилди.
Операция уч соат давом этди. Аммо шифокорлар на Саиданинг, на фарзандининг ҳаётини сақлаб қола олмадилар. Муддатидан уч ой илгари туғилган бола ўғил
эди.
Наргис ҚОСИМОВА
📡 Do'stlar bilan bo'lishing
⏭ ✍🏼 @Ibratli_Sozlar 📚 ⏮
гап пулда эмас.
- Хуш, булмаса нимада?
- Гап шундаки, мамлакатимиз конунчилигига кура, факат якин кариндошларнинг аьзолари-нигина бир-бирига кучириб утказилишига йул куйилган, холос. Бундай операцияларга бего-наларнинг донор сифатида жалб этилиши та-кикланган.
- Демак, донор муаммоси денг?..- Асатилла уй-ланиб колди.
- Ха, шундай. Якин кариндошларингиз, ака-ука-ларингиз, угилларингиз борми?
- Бор.
- Шулардан бири кунса, буйрагини биттасини сизга кучириб утказамиз.
- Доктор, углимиз хали еш. Унинг ногирон булиб колишига мен асло йул куя олмайман, - деб Мухайе гапга аралашди. - Кейин кариндош-ларники булади деяпсиз-ку, укалари бор. Улар-ни чакирамиз.
- Жуда яхши, Сиз, келин, уйга бориб барча кари-ндошларга айтиб вазиятни тушунтиринг, улар билан маслахатлашинглар. Бир карорга келган-дан сунг келарсиз. Лекин хозир эрингизнинг ташхис хулосалари жуда емон чикди. Унинг ах-воли огир, биз унга уйига рухсат беролмаймиз.
Davomi bor...
⏭ ✍🏼 @Ibratli_Sozlar 📚 ⏮
ши жуда хайратланарли хол эди. Шуларни уйларкан, шафкатсиз бир савол Аса-тиллани аьзойи баданини зиркиратиб юборди. "Тухта, сен бир парранданинг харакатидан хай-ратда колиб утирибсан. Аммо уз онанг-чи? Сен унинг учун нима килдинг?"
Асатилланинг куз унгида онасининг мунис чех-раси гавдаланди. Согинч туйгуси бутун борли-гини эгаллади. "Охирги марта ойимни качон бо-риб курдим? Хатто кишлокка качон борганли-гимни хам эслолмасам-а? Балки саккиз ой, балки бир йил булгандир. Ха, ха, онаси ушанда "Углим тез-тез мазам кочиб турибди, беш кун-лигим борми-йукми, худо билади. Тиригимда хабар олиб турсанг бас", деб хар доимгидан бошкача, илтижоли нигох билан унга караганди
Бирок у маьсума нигохларга дош беролмай, "хуп, хуп булади, ойижон", деганича онаси би-лан хайрлашганди. Эх тошбагир угил! Халок булган биргина кушчаги хозир ачиняпсану, нега узокларда ойлаб дийдорингга мушток булиб етган онангга ачинмадинг? Нега шундай ой ут-ган булса-да, бир бор уни эсламадинг? Кизик, хотини еки кайнонасининг, кайинсинглисининг тугилган кунида еки хар байрамда кимматбахо совгалар билан табриклаш эсидан чикмабди-ю, аммо узини бу еруг дунега келтириб, ок ювиб, ок тараб, вояга етказган онасига "Бу-сиз-га" дея бирон бир совга хам кутариб бормабди-я! Совга хам майли, йулига зор онаизордан бир огиз ширин сузини хам аябди-я! Унинг вужуди-дан чикаетган бу овоз, борган сари виждон но-ласига айланаетган эди. Асатилла бугилиб кет-ди. Калб огригига бардош беролмай, бир нукта-га тикилган куйи узига-узи гапира бошлади.
- Ха, ха, ойимни уйга чакираман, бирга яшаймиз
Агар кунмаса, унда хотин, бола-чакаларимни олиб, кишлокка кучиб кетаман. Шахари хам ку-риб кетсин, иш-иш деб югуриб, елиб бу ерларда соглигимдан айрилдим. Болаларим хам озгина кийналар, кейинчалик куникиб кетади.
Ошхонадан чикиб келган Мухайе эрини узига - узи ниманидир гулдираб гапираетганлигини эшитиб хайрон булиб суради:
- Тинчликми? Нима бало сахардан жин-пин ча-либ кетмадими сизни?
Хотинининг пичинг гапидан узига келган Аса-тилла мамнун жилмайиб, сунг гап бошлади:
- Биласизми, Мухайе, мен бир карорга келдим. Кишлокдан ойимни чакирамиз. Энди доимо енларида булишимни, хеч качон улардан ажра-лмаслигимни айтаман ва биз билан бирга яша-шини сурайман. Ха, ха, худди шундай киламан! Нега шуни аввал уйламаган эканман-а?..
Эрининг тобора кувончдан шошиб-пишиб га-пираетганлиги Мухайени энсасини котирди.
- Вой-буй. Нима гап узи? Дабдурустдан онангиз-ни эслаб колибсиз.
- Ха, калбимдаги туйгулар кеч уйгонди. Агар бир умр шу алфозда утиб кетсам нима буларди Мухайе, ойимизни уйимизга чакирамиз! Хечдан кура кеч яхши эмасми?
Унинг саволлари жавобсиз колди. Мухайега эрининг гаплари екмади. У лабини чимириб терс бурилиб ошхона томон юрди. Хотинининг бу харакати Асатилланинг дилини вайрон кил-ди. Уни ранжитди. Аслида у Мухайедан бошка гапни кутганди. Ахир, дард билан курашаетган эрининг кунглини кутариш учун хам, бундай совук муомала килмаслигини у жуда-жуда ис-таган эди. Начора, Асатилла ишидан бушаб, уй-да утириб колганидан бери Мухайенинг муно-сабати узгарганини у сезиб юрарди..
Дуне кузингга тор куринса е бозорга бор еки мозорга, деганлари рост гап экан. Асатилла бир неча кун деганда уйидан чикиб бозор ай-ланиб, дили еришди. Ул-бу егулик олиб, шахар чеккасида турадиган аммаси ва жиянларини куришга борди. Улар билан чакчаклашиб дар-дини бир оз унутгандек булди. Аммаси унга бошдан оек разм соларкан, доимо чакнаб тур-ган нигохлари урнида сулгинликни сезиб хаво-тирга тушди.
- Тинчликми? Сенга нима булди? Мазанг йук-ми? Е кимдир хафа килдими? Еки ишингда кан-дайдир муаммога дуч келдингми?
- Йук, узим шундай...бироз бошим огрияпти...
Асатилла аммасининг калаштириб берган са-волларига жавоб бергиси келмай, хоргин хол-да диванга утирди.
- Сен ниманидир мендан яшираяпсан. Еки...Му-хайе билан урталарингда...- амма шундай деди-ю, жиянининг енига бориб утирди ва мехр тула уткир нигохларини унга кадади. Тулиб турган Асатилла энди яшириш бефойдалигини тушу-ниб, еш боладек секин каловланиб гапирди:
- Амма, мен...мен...тузалмас дардга...чалинган-ман!...
- Вой улмасам, бу нима деганинг?
- Буйрагим ишламаяпти.
ХАР КЎНГИЛ БИР КАЪБАДИР
Мавлоно Жалолиддин Румий ёзадилар:
«Каъба Озарнинг ўғли Иброҳим Ҳалилуллоҳ қурган иморат. КЎНГИЛ эса Азиз ва Жалил бўлган Аллоҳ таолонинг назаргоҳидир, (боқадиган еридир)...»
Румий Ҳазратлари Каъбани камситаётганлари йўқ асло... Демоқчи бўлаяптики Каъба муқаддас бўлишига қарамай, моддий ашёлардан бино бўлган... Зарар кўрса, нураса, йиқилса уни таъмирлаш ёки янада мукаммал шаклда тиклаш мумкин...
Аммо унинг ҳам мавжудлигига сабаб бўлган Инсоннинг Аллоҳ назаргоҳи ва иймон жилвагоҳи Кўнгли бир синса, таъмирлаш имконсиз...
Бу «Ҳар кўнгил бир КАЪБАдир» деган сўзга
Мавлоно Румийдан энг гўзал изоҳдир...
Кўнгил ҳақида сўзлар эканмиз, юракларимизни бир соғинч тўлдиради. Бу Энг ҳассос ва энг тоза ҚАЛБ соҳиби жаноби Пайғамбаримизнинг соғинчларидир...
Сарвари коинот с.а.в ҳамиша болалар,
хаста, кекса, кимсасиз, фақир, бева ,бечора кишиларнинг кўнглини олиб, барчага бирдек шавқат билан муносабатда бўлганлар...
Бир байрамда ҳамма шоду- хуррам турган чоғида, ота-онаси йўқлигидан эзилиб, бир четда турган етим болага:
- «Мен сенинг отангман, ўксинма » - деб ҳадялар берганлар...
Кўнгилини олиш, етимлигини билдирмаслик учун кўчада ўша бола айтганидек туя бўлганлар...
Тўрт оёқлаб, болани елкаларига миндириб, саллалари пешини жилов қилиб, «суворий»ларига тутқазган чексиз шафқату раҳматнинг тимсоли РОСУЛУЛЛОҲ с.а.в дир...
Кўнгил олишга шошилинг !
Сиз меҳр улашаётган кўнгилда Ул Беназир Аллоҳ барини кўриб тургувчидир.
-Жуда ҳам ҳазин...
-Нима?
-Ҳаётнинг куйи...)))
Унинг ҳар торида минглаган туйғулар туғён урса не ажаб. Ҳар чертмоқлик, қалбга ёки осойишталик ёкида бир тўфон олиб келади. Тўфонки бутун қалб дунёйингни барбод қилиб ташашга қодир, ўзи кичкина юки оғир тўфонларни. Балки, вақтлар тизгини тўфонни бартатаф этар, лекин ундан қоладиган манзара...
Кўплар таслим бўлади, кўплар шу ҳароба масканларда яшашга рози бўладилар.
Бу жуда ҳам қайғулидир. Тушиниш туйғуларидан ошиб ҳис қилиш даражасигача... Балки жуда кам инсонлар қалбидаги энг сўнгги умидни чечак очтириб вайроналарни яна чаманзорларга айлантираоларлар. Лекин бунинг учун улкан сабр ва синмас матонат керак.
Aйтинг сиз ҳаётнинг тўфонларига қайси матонат билан юзма юз бўлмоқчисиз?
Осон эмас дейишди. Осончилик кўрмадик. Таслим бўл дейишди. Рози бўлмадик. Сўнгги умидимизни қалбимизнинг энг тўрига ўтказдикда ҳар лаҳза кўз ёшлар ила суғордик. Кутмоқдамиз... Қачондир бизнинг чечакларимиз хам юз очиб бахтга рўбаро бўлади. Шунда баралла айтаоламиз. " Бу менинг умидим чечакларидан униб, кўз ёшларга ёғирилган қалбимнинг вайроналарини бахт ила фарахбаҳшлатган гулим " деб.
Ҳа гуллар кўпдир дунёда, лекин буниси фақат сизники, унинг ўхшаси йўқ.
Манзиллар олисдир, кунлар умримиздан эмас қалбимиздан ўтар. Aммо у кун албатта келажак. Фақат у кунгача сабр қилаолсак бас. Aҳр у йўлларда оёқлар эмас, Қалблар озорланади...Эй кичик шахзода... Юрагимга боқганим замон, қумсайдиган, соғинадиган, инсонларим талайгина. Aйт дидимиз бир дейми? Дардимизми?
Масофаларни бутун умр ажратиб турсада бир кун висол бор. У шундай висолки, қалбда мавжланган суратлар воқеликка кўчади ва абадийликка муҳрланади...)))
#Shunday_kunlar_bor...
Қариндошлар...
Совуқ иссиқ кунларингда керак бўлар,
Хар корингга ярайдиган кўмак бўлар.
Жим турмайди ёрдамчидир тиргак улар,
Жон қариндош, ён қариндош қариндошлар.
Кўп машкуллар бўлар умр савдосида,
Бош чиқмайди ташвишларни ғавғосида.
Улар пайдо мехрибондир шайдосида,
Жон қариндош, ён қариндош
Қариндошлар.
Турмас асло бегонадай ётдай сира,
Йиқилсанг гар душмандайин сенга қараб.
Дуо қилар, хар кун сенга омад сўраб,
Жон қариндош ён қариндош қариндошлар.
Опа ука,ака сингил тоға амма,
Бир ёқадан бош чиқаркан бунда хамма.
Жигарлардан хол сўрашни қилмас канда,
Жон қариндош ён қариндош қариндошлар.
Сизга битдим юрагимдан номаларим,
Жигаргўша иниларим оғаларим.
Соғ саломат бўлинг яқин тоғаларим,
Жон қариндош ён қариндош қариндошлар...
Нурулло Нурлий
«Эрларни эҳтиёт қилинг, Аёллар!»
Эри бор аёлга тегмайди бало,
Меҳр деган малҳам ҳар дардга даво,
Одам атосини суйгандек Ҳаво,
Эрларни эҳтиёт қилинг, аёллар!
- Сизга еккан булса, хурсандман.
- Жуда хам екди, - жилмайди Мухайе.
Улар ноз-неьматлардан татишгач, Шухрат икки кадахга коньяк куйди. Биринчи кадахни бугун-ги учрашув учун ичишди. Кейин Мухайенинг саломатлиги, гузаллиги учун...Шухратнинг хазилкашлиги, латифаларга жон киритиб юбо-рии, унинг Мухайени узига якин олиб гапириш-лари орадаги нокулайликни кутариб юборди. Бир шиша коньяк яримламаек Мухайе минг йи-ллик кадрдони билан утиргандай очилиб-сочи-либ кетди. Унинг икки юзи накш олмадай киза-риб, аьзойи-бадани бушашди.
Кузлари сузилган Шухрат унинг нозик бармок-ларини кафтига олиб сикди.
- Мухайехон, сизга бир ажойиб совга хозирлаб куйганман.
Мухайега коньяк таьсир килдими еки ширин суз, ишкилиб, яйраб кулди ва Шухратнинг хирс тула кузларига бокиб суради:
- Хуш, кандай совга экан у?
- Совгани, зиефатдан кейин курсатаман.
Совгани куриш учун беш каватли уйнинг иккин-чи каватига кутарилишаетганда Мухайе боши айланиб Шухратнинг култигидан тутди. Шухрат икки хоналик квартира эшигини очиб Мухайени ичкарига таклиф килди. Нихоятда нозик дид билан таьмирланган квартира Италия мебелла-рию эрон гиламлари билан жихозланган эди. Залдаги улкан кандилнинг минг бир хил тусга кириб товланиши хонага янада сехрли жозиба багишларди.
- Боя айтган совгам - мана шу! Буни хотиндан яширинча сотиб олган эдим. Энди шу уй икки-мизники булади. Уйнинг битта калити сизда ту-ради, - деб Мухайега калитни узатди.
- Вой...Нега?
- Мухайехон, уша куни остонангизга оек куйи-шим билан, халоватим йуколди. Ростини айт-сам, менга жуда екиб колдингиз. Тугриси хам шу. Хозир сизга яна нима дейишни хам билмай-ман. Хар гал бокканингизда сиз билан гаплаш-ганимда вужудим титраб кетади. Сиз мен орзу килган ва кунглимдаги аелсиз. Мен...мен...вак-ти-соати келиб сизга уйланаман, - деди Шухрат.
Мухайенинг хайрат билан тикилиб турганини куриб, чунтагидаги кутичани олиб унга узатди.
- Бу мендан сизга яна бир совга.
Мухайе аввалига чимирилди, сунг: "Нима экан бу?"дея ажабланиб, кутичани олиб секин очди-ю, севиниб кетди. Кутичада Мухайе анча вакт-дан буен узи орзу килиб юрган тилла занжир турарди. Шу тобда у саховатпеша инсонга ажиб мехр билан тикилиб каради. Шухрат эса дастурхонни тансик таомларга тулдириш би-лан овора эди. У кадахларга яна коньяк куйиб, турли латифалар айтиб, Мухайени кулдирди ва тагин бир бор унинг гузаллигига тасаннолар айтди. Баландпарвоз, чиройли сузлар Мухайе-га екиб тушарди. Энди ичмасликнинг сира ило-жи йук эди. Иккинчи кадахдан сунг Мухайе ба-тамом сархуш булди. Шухрат унинг оппок буй-нига тилла занжирни такиб куйиб, огушига тортди. У махбубасига уша куни бир куришда-ек севиб колганини, энди усиз бир дакика хам туролмаслигини айтар, унинг хузурли дил изхо-ридан Мухайе екилган шамдек эриб борарди.
Эхтиросли мулозаматлардан Мухайе инон-их-тиеридан айрилиб, акли-хушини йукотди. Узини буткул Шухратнинг ихтиерига топширди...
Орадан йиллар утди. Афсуски, шум такдир Асатилланинг сокин хаетига рахна солди. У узини емон хис килиб, кундан-кунга мадори ке-тиб, ранги саргая бошлади. Курсатмаган духти-ри, бормаган шифоконаси колмади. Нихоят, шифокорлар, уни обдон текширгач, огир каса-ликка чалинганини айтишди. Унинг буйраги яхши ишламаслиги туфайли пешобнинг бир кисми тугридан-тугри конга утиб кетаркан. Бу хабарни эшитгач, Асатилланинг лаблари тит-раб узини йукотиб куйди.
- Нахотки, пешонам шу кадар шур булса? Ахир, эндигина рушнолик кураетган эдим-ку?! - деди Асатилла зурга нафаси бугзига тикилиб.
- Такдирга тан бермай иложимиз йук. Балки ях-шилаб даволансангиз, хали хеч нарса курмага-ндай булиб кетарсиз, - деди доктор унга тасал-
ли бергандай булиб.
Аммо Асатилланинг боши кутилмаган бу кур-гуликдан бутунлай гангиб гангибколганди. "Нахотки, бир иложи топилмаса?"дерди ичидан келган бир овоз. Иккинчи яна бир овоз эса "Бо-шингни кирк тошга урсанг хам Оллохнинг буюргани булади", дерди..
Шу-шу Асатилланинг оеги касалхонадан узил-майдиган булиб колди.
Davomi bor..
@Ibratli_Sozlar
✍КИССА: "ХИЕНАТ КУЧАСИ" ( хаетли вокеа)
3 КИСМ.
Асатилла хонасига кириб, телефон гушагини кутарди ва энди ракамларни тераетганида хо-тини Мухайе ковоги солик холда ичкарига ки-риб, секин диванга утирди.
- Сиз билан гаплашиб олсам буладими? - сура-ди у бугик овозда.
- Ха. Кулогим сизда. Гапираверинг.
Асатилла унга эьтибор бермай яна телефон ракамларини тераверди.
- Лоакал бир дакикага...Асатилла ака, охирги вактларда...
- Куйинг, Мухайе, яна дийдиенгизни бошламанг
- Мендан, оиладан совияпсизми, деб куркяп-ман.
- Ия, бу каекдан чиккан гап? - Асатилла секин телефон гушагини куйди-да, савол назари би-лан хотинига каради.
- Ахир, узингиз кела солиб хонангизга кириб кетасиз. Туни билан нималарнидир укийсизми-ей, езганингиз езган. Хотиним бор, деб уйлама-йсиз хам.
- Нима, уришгингиз келаяптими? Уришишга бо-
шка бахона йукми? Рузгорни бут килиб куйган булсам, кам кустимиз йук, яна нима истайсиз? Узи хотин зотидай ношукур одам булмаса ке-рак дунеда.
- Илгари унака эмасдингиз. Узгаргансиз.
- Мен уша-ушаман. Факат ишларим куп. Рахбар-лик масьулияти огир. Доим уз устимда ишла-шим, урганишим керак. Булмаса, хаетдан орка-да колиб кетаман. Кечаги янгилик бугунга туг-ри келмаяпти. Шунинг учун факат уз устимда ишлашим керак.
- Бошкаларга хам шунака дейсизми? - дея ки-ноя килди Мухайе.
- Оббо! Кесатигингиз хам доим тайер туради-да. Нима, биров билан ушлаб олдингизми мени е эшитдингизми?
- Гап унда эмас.
- Нимада?
- Халиги...- йигламсираб гапини давом эттира олмай Мухайе каловланиб. - Эр-хотин булиб бирга у ек-бу екка чикмасак. Бировникига бир-га мехмонга бормасак. Зерикади-да одам. Хар куни бир хил: тонг коронгисида ишга кетасиз. Кечаси ярим тунга якин е корнингизни туйди-риб келасиз, еки индамай овкатни еб, хонанги-зга кириб ишлайсиз. На шанба, на якшанба, ло-акал бир кун оила даврасида утириб дам олган кунларингизни эслаелмайман. Кийналиб кет-дим, очиги!
- Ха, гап бу екда денг. Тушунинг, мен рахбар хо-димман. Иш куп. Топшириклар калашиб етибди Хаммасини бажариш шарт. Колаверса, оилами-знинг обруси, сизни деб килаяпман хаммасини!
- Иш, иш деб мени унутиб куяпсиз-ку. Байрам-ми, туйми, сизга барибир, иш булса булди. Сак-кизинчи мартми, янги йилми, шумшайиб утира-верамиз. Эслатсам, э шунаками, менсиз утира-веринглар деб куясиз. Мен хам бошкаларнинг хотинига ухшаб эрим билан бирга хурсандчи-лик килгим келади.
Асатилла хохолаб кулиб юборди ва хотинини енига келиб утирди..
- Худди еш болага ухшайсиз-а. Зирикибсиз. Онангизникига бориб уларни куриб келинг.
- Менга сиз кераксиз. Шундогам кунора ойим-никидаман. Еки фарзанд курмаетганимиз учун шундай киляпсизми? - куз еши тиркираб зарда-ли жавоб килди Мухайе.
Хотинининг кутилмаган бу гаплари уни бутун-лай эсанкиратиб куйди. У Мухайенинг кетишга чогланганини куриб, багрига каттик тортди:
- Мухайе, эрнинг бахти окила хотин билан дейи-шади. Эр-хотинлик факат байраму совга-сало-млар билан бахоланмайди. Озгина сабр килинг Хаммаси яхши булиб кетади. Дийдие килиб, кайфиятимизни бузишдан фойда йук. Ишларим янаям йулга тушиб олсин, кейин каекка десан-гиз хам олиб бораман. Оллох бизга хали куша-куша фарзандлар хам беради. Мен бунга ишо-наман!
Шу махал эшик кунгироги жиринглади. Куз-лари кизариб кетган Мухайе бориб эшикни хушламай очди. Остонада акаси Сирожиддин ва яна кандайдир нотаниш киши кулларида совга-саломлар билан туришарди.
- Салом, синглим. Уйдамисизлар еки йукми, деб тугри келавердик...
- Ассалому алайкум, акажон. Келинглар, биз то-монларга кайси шамоллар учирди?
Улар куришиб булгач, нотаниш киши кулидаги гулни Мухайега тутди.
Асатилла мехмонларнинг овозини эшитиб ич-каридан чикди, улар билан куришиб, уйга так-лиф килди. Сирожиддин мехмонни уртоги ва бир корхонанинг рахбари, исми Шухрат эканли-гини айтиб, таништирди. Сунг Асатилланинг бошкармасига янги ишга кирган ходим мехмо-ннинг укаси эканлигини ва уни кулоаб-кувват-лаб юришини илтимос килиб келганлигини ай-тди.
- Мен доим ходимларимни куллаб-кувватлаган-ман. Факат у берилган топширикларни уз вак-тида бажариб, хизматига сидкидилдан, халол ендашса булди, - деди Асатилла.
- Ха, шунинг учун хам келдик-да.
Японларнинг фикрича сочингизни узунлиги, деярли 100% эҳтимол билан сиз ҳақингизда айтиб беради...
Ишониш қийин аммо бу ҳақиқат.
Сочингиз узунлигини танланг ва сочингиз сиз ҳақингизда нималарни айтишини билиб олинг.
Сочингиз узунлигини танланг👇
🤓 𝗣𝘀𝗶𝘅𝗼𝗹𝗼𝗴𝗶𝗸 𝗧𝗲𝘀𝘁
🎓 𝗦𝗨𝗥𝗔𝗧𝗗𝗔 𝗘𝗡𝗚 𝗕𝗜𝗥𝗜𝗡𝗖𝗛𝗜 𝗕𝗢‘𝗟𝗜𝗕 𝗡𝗜𝗠𝗔𝗡𝗜 𝗞𝗢‘𝗥𝗗𝗜𝗡𝗚𝗜𝗭❓
👩🏻 𝗔𝗬𝗢𝗟
👨🏻 𝗘𝗥𝗞𝗔𝗞
⁉️ 𝗕𝗨 𝗧𝗘𝗦𝗧 99% 𝗧𝗢‘𝗚‘𝗥𝗜 𝗖𝗛𝗜𝗤𝗬𝗢𝗧𝗚𝗔𝗡𝗜 𝗕𝗜𝗟𝗔𝗡 𝗫𝗔𝗠𝗠𝗔𝗡𝗜 𝗫𝗔𝗬𝗥𝗔𝗧𝗗𝗔𝗚𝗔 𝗦𝗢𝗟𝗠𝗢𝗤𝗗𝗔 😱😱
👉 𝗧𝗘𝗦𝗧𝗡𝗜 𝗦𝗜𝗡𝗔𝗕 𝗞𝗢‘𝗥𝗜𝗦𝗛 👈
ишларим кўп…
Кетмоқчи бўлиб, ён кўчага бурилишим билан, Шокир аканинг овози мени тўхтатди.
-Ҳа, айтгандай, Хуррамбек кеч соат ўнларда уйда бўлади. Кеч бўлишига қарамай, тортинмай бизникига кел. Хуррамбекка менинг хонамдаги сандиқ остидаги полнинг тахтаси кўчиришини айт. У ерда менинг катта бобомдан қолган қилич ҳамда йиғиб қўйган пулларим бор. Қиличнинг нархи йўқ, у бебаҳо. Унинг дастаси олтиндан ясалиб, қимматбаҳо тошлар билан безатилган. Хуррамбек уни сотмасин, музейга топширсин. У давлатнинг мулки, сенинг фарзандларинг ҳам бундай ноёб қилични томоша қилиши лозим. Пулларни эса ўқиши учун тўласин. Бу пуллар ўқишини битиргунича унга етиб ортади. Ҳозир у жуда ҳам қийин аҳволда…
-Шокир ака?! Нега буларни менга айтаяпсиз? Ўзингиз унга айтсангиз бўлмайдими? Ҳайрат ила ажабланганлигимни яширмай унга тикилдим.
-Йўлдан қоч… Пушт..Пушт…
Орқасига қалин жун матога ўралган нон тўла сават маҳкамланган велосипедчи мени туртишига сал қолиб, ёнимдан ўтиб кетди.
-Кўзингга қарасанг бўлмайдими? Кўрмисан? Жаҳлимни яшира олмай велосипедчи орқасидан бақириб, яна Шокир ака томон бурилдим. Аммо у жойида йўқ эди. Дарвозахона ҳам очилиб ёпилгани йўқ. Худди ер ёрилиб, ерга кириб кетгандай. Тор кўча бўш эди. Атрофга аланглаб бирор жойда уни кўрмагач, ғалати бўлиб кетдим. Шу пайт дарвоза очилиб, ундан Хуррамбек ташқарига чиқди. Мени кўриб, худди арвоҳни кўргандек жойида қотиб қолди.
— Салом ўртоқ, нима мени танимаяпсанми?
-Салимжон…
Бирданига у мен томон ташланиб, махкам қучоқлаганича даст кўтарди. Унинг бақувват қўлларидан чиқишга ҳаракатларим бесамар кетди.
— Илтимос, қўйвор…
Ниҳоят оёқларим асфальтга тегиб, уни қучоқлашга эришдим.
— Бормиса-ан.. Келганимга бир ҳафта бўлди, ҳеч ҳам сенга қўнғироқ қилиб туша олмадим. Бугун дадангдан рақамингни олиб, қўнғироқ қилсамми ёки бостириб ўйга кирсамми, деб ўйлаб турувдим..
-Дадам…
Хуррамбек бирданига кўзига қуйилиб келган ёшни артар экан, титраган товуш билан:
-Улар сенга қандай қилиб телефон рақамимни бериши мумкин, ахир вафот этганларига бир йил бўлди-ку! –деди.
-Ҳазилни ҳам қийворасанда… Мен бир неча дақиқа олдин Шокир акани кўрдим, анави ерда турувдилар… Гаплашдим…
-Ҳазиллашаётганим йўқ.
-Ке, бунақа нарсалар билан ҳазиллашиб бўлмайди. Менга телефонингни бердилар.. Ишонмасанг мана..
Хуррамбекнинг жаҳли чиқди.
-Салим, устимдан кулма, ҳозир ҳазиллашадиган аҳволда эмасман. Юр, уйга кирайлик…
-Йуқ. Бошқа сафар. Ке, кечқурун соат олтида учрашайлик. Сенга айтадиган гапим роса кўп.
Юрагимда қоришган қўрқув ва ажабланишдан иборат ғалати туйғу билан уйга ошиқдим.
Эрталабки қувонч, ҳаяжондан асар ҳам қолмаган эди. Содир бўлган воқеани эшитиб, дадам кулимсираганича менга тикилдилар. Аммо юзимда акс этган қўрқувни кўриб:
-Шокирни уйи олдида машина уриб кетувди. Бечора шу заҳоти жон таслим қилибди. Шу куни Хуррамбекнинг тўйи бўлиши керак эди. Тўйга келганлар жанозада қатнашишди. Шундан сўнг Хуррамбек уйланишдан бош тортди, Шокирнинг аёли Гулрухсор эса ётиб қолди. Айтишларича у ақлдан озибди. Бир ўзига келиб, яна бир қарасанг ҳеч кимни танимайди. Эрини чақириб, ёлғиз ўғилига оқ фотиҳа беришни сўрайди. Хуррамбек ўқишни ташлаб, онаси, учта синглисини боқиш учун ишга кирувди, аммо махалла аралашиб, қўни-қўшнилар унинг шартномасини пул йиғиб, бир йилга тўлаб беришди. Адашмасам у бу йил ўқишни тугатади, қийналиб қолди бечора…
-Шокир ака, менга унинг хонасида бобосининг қимматбаҳо қиличи яширинганини айтди..
-Сен ростданам Шокирни кўрдингми? Қизиқ, нега у айнан сенга кўринган экан-а? Демак, унинг руҳи тинч эмас, у ўзини оиласининг қийналиб қолганидан айбдор деб санаб, ерни тарк этмаётган бўлса керак. Хуррамбек уйланиши лозим. Қиличга келсак, чойхонада ўтирганимизда Шокир катта бобоси Қўқон амири Умархоннинг энг яқин сафдоши бўлганлигини айтиб берган эди. Умархон буйруғи билан 19 асрда Сирдарё бўйларида Янгиқурғон, Қамишқурғон, Оқмачит каби қурғонларнинг, Шахрихон шаҳрининг қурилишларига бевосита раҳбарлик қилган. Умархон Ўратепани босиб олиш учун шаҳарни қамал қилиб, унинг атрофида пишган буғдой, арпа далалари, боғларни ёқишни буюрганида, шаҳар беклари одам ёллаб, Умархон
яна-да яхши кўриниш учун ўзи яқиндагина силаб-сийпалаган, ширин бўсаларга кўмган қизни калтаклашга жўр бўлди. Ҳаш-паш дегунча Муниса аъзойи-бадани қонга бўялиб, яланғоч полда чўзилиб ётар, на ўлганини, на тириклигини англаб бўларди.
— Ана энди улушингни олдинг! — дея шоша-пиша телефонни қўлига олди Ҳайбатилла. — Ажабмаски, шу баҳона ақлинг кирган бўлса…
У телефон орқали кимларгадир тегишли кўрсатмалар берди-да, индамай ташқарига чиқиб кетди. Ниғмат бўлса, унинг ортидан бир оғиз миннатдорчилик сўзини кутганча қолаверди…
БЕДАВО ДАРД
… Ўша куни тунда Муниса қандайдир анҳор бўйида, ҳаммаёғи қайрағочлар билан ўралган кимсасиз жойда ўзига келди. Моматалоқ бўлган жойлари симиллаб оғрир, юз-кўзлари, сочлари орасидаги қонлар қотиб қолганди…
Ўрнидан турди-ю… Ҳеч нарсани фаҳмлай олмади… Ҳайбатилла ва Ниғматнинг аёвсиз тепкилари сабаб ҳам хотирасидан, ҳам эс-ҳушидан айрилганини англашга қурби етмади…
Бир оздан сўнг беихтиёр қандайдир қўшиқни хиргойи қилган кўйи сочларини ёйди. Бошига муштлаб-муштлаб кўрди… Кейин… Бирдан қўшиқ айтишни бас қилди-да, овозининг борича кулиб юборди ва анҳорга кесак улоқтиришга тушди. Шу тобда анҳор ўртасида одамга, тўғрироғи жасадга ўхшаш бир нима лопиллаб оқиб ўтди. Муниса бу жасадни танимади, аммо хохолаб кулганча кетма-кет кесак улоқтираверди.
Ҳолбуки, анҳорда Ниғматнинг мурдаси оқиб кетаётганди… Қиморбоз ўртоқлари уни шундай жазолашганди…
Олимжон ҲАЙИТ
📡 Do'stlar bilan bo'lishing
⏭ ✍🏼 @Ibratli_Sozlar 📚 ⏮
ди. Ниғмат эса, ҳеч нарса демади.
КУТИШ
Мана, ўша орзиқиб кутилган тонг ҳам отди. Она-бола эрта туриб уй ичлари-ю, подъездларгача супуриб-сидиришди. То пишир-куйдир қилиб, дастурхон тузагунларича қуёш тиккага келди. Юраги ҳовлиқиб кетаётган Муниса, нима қилишини билмай, дугонаси Заринани чақирди. Паст бўйли, қорамағиздан келган, гарчи Мунисага ўхшаб ҳавас келтургилик чирой, кўз ўйнатадиган қоматнинг эгаси бўлмаса-да, истараликкина, тортинчоққина қиз эди Зарина. У ичкарига кириб келди-ю, гоҳ қовоғидан қор ёғилиб, оғир-оғир хўрсиниб олаётган Маҳбуба опага, гоҳ бир чеккада тирноқ бўяш билан овора бўлиб ўтирган Мунисага боқди. Меҳмонхонадаги тузалган дастурхонни кўриб эса ҳайрат аралаш елка қисди.
— Вой, тинчликми?.. — дея дугонасига юзланди Зарина. — Бирларинг хурсанд, бирларинг хафа… Дастурхон тузалганига қараганда, меҳмон кутяпсизларми дейман-а?..
Муниса бунга жавобан майин жилмайиб қўйди.
— Ҳа… Меҳмон кутяпмиз.
— Унда нега холамнинг кайфияти йўқ?.. — Ошхона тарафга ишора қилиб аста шивирлади Зарина.
— Э, уларни қўявер… Яхшиси, сочимни турмаклашвор!..
— Йў-ўқ… Олдин нима гаплигини айтгин…
Муниса секин ўрнидан турди. Ойиси ўтирган хонага ўғринча мўралаб олгач, дугонасининг орқасига ўтиб елкасига бош қўйди.
— Совчилар келади бугун…
— Совчилар?.. Кимдан?..
Муниса Ниғмат дугонасига ёқмаслигини биларди. Ҳар гал у билан гаплашганида койиб берадиган ҳам шу Зарина эди. Бироқ яширишдан нима фойда?.. Барибир, кўради-ку!.. Қолаверса, Ниғматнинг у ўйлаганчалик номард эмаслигини бир кўриб қўйсин!..
— Ниғмат акамдан, — деди у Заринанинг сочларини бармоқлари билан оҳиста тараркан. — Бугунга ваъда берган.
— Вой-вой-ей! — Зарина кутилмаганда чопқиллаганча Маҳбуба опанинг ёнига кирди. — Хола, нега Мунисани ўшанга беряпсиз? У, ахир… Ёмон бола-ку!.. Дугонамга умуман мос эмас у…
— Севги, болам, севги! — Маҳбуба опа бўшашибгина гуруч тозалаётганди. Истар-истамас бошини кўтариб киноя аралаш гапирган бўлди.
— Э, у Мунисани хор қилади. Тириклай гўрга тиқади, хола-а!.. Ҳой, Мунис!.. — Зарина жонҳолатда меҳмонхона томон ўтаётганда, ташқари эшикнинг қўнғироғи жиринглаб қолди.
— Ана, келишди шекилли, ойи!.. — Муниса андишани ҳам унутиб, ҳеч кимни кутиб ўтирмасдан эшикни очиб юборди-ю… Турган ерида тош қотди. Чунки, остонада совчилар эмас, Ниғматнинг ўзи турарди.
ЁЛҒОН ВАЪДА
— Сиз?.. — Муниса бирпаслик сукутдан сўнг йўлакка чиқиб, эшикни ташқаридан ёпди-да Ниғматга тик боқди: — Нега келдингиз? Ё совчиларингизни ўзингиз опкеляпсизми?..
— Ташқарига чиқайлик! — Ниғмат жавоб бериш ўрнига орқага тисарилди. — Гап бор…
Мунисага ҳам шуниси қулай эди. Чунки, ҳозир ойиси чиқиб қолса, жаҳл устида, барибир, ёмон гапириб қўйишидан қўрқарди. Шу сабабли индамайгина Ниғматнинг ортидан юрди…
Ҳовлига чиқишгач, йигит гап бошлади.
— Биласанми, — деди у чайналиб, — совчилар масаласида проблема туғилиб қолди…
— Нимага?.. Келмайдиган бўлишдими?..
— Нега келмасакан? Келади. Фақат… Тоғамга айтгандим… Номига бўлсаям, келиннинг ўзини кўрайлик, дейишяпти…
— Нимага кўради?.. Қайда ёзилган бунақа қонун? — жавраб берди Муниса асабийлашиб. — Сизга ёққанимнинг ўзи етарли эмасми?
— Тўғри… Лекин… номига дедим-ку!.. Кейин кечқуруннинг ўзида уйингга келишади беш-олтита бўлиб… Менга ишонмайсанми?..
— Э, қизиқмисиз?.. Уяламан…
— Нимадан уяласан?.. Тоғам кўзингга кўринмайди. Сенга рўпара бўлмайди. Юрсанг-чи, бўлиб турган ишни бузмай!..
Ниғмат сўнгги гапларини шу қадар куйиниб гапирдики, ҳатто, Мунисанинг раҳми келиб кетди. «Бечорагинам-ей, — кўнглидан ўтказди у, — иккаламизнинг бахтимизни ўйлаб куйиб-пишса-ю, мен бу ерда нозланиб ўтирсам… Бораман… Дунёнинг нариги чеккасига бўлсаям бораман… Севгим учун, бахтим учун курашаман…»
— Бўпти, — деди Муниса Ниғматга ёқимли жилмайиш қилиб, — ҳозир кийимимни алмаштириб, ойимга айтаман-у, чиқаман…
Ниғмат қизнинг ортидан кулимсираганча қараб қолди.
ХЎРЛИК
Улар жин кўчалардан ўтиб то кўзланган манзилга етиб келгунларича қоронғи тушиб қолди. Ниғмат тўрт қаватли эски уй рўпарасида тўхтаб, нафас ростлаган бўлди-да, Мунисани қўлидан етаклаб қоронғи подъездга бошлади… Ташқари эшик очиқ экан. Олдинма-кетин ичкарига киришди. Квартирада негадир жўраб
виноси таъсир этиб, юзлари оловранг тус олди. Кўзлари сузилиб, севгилисининг ҳар бир ширин сўзи ёғдай ёқиб, сония сайин эриб кетаверди…
ПУШАЙМОНДАН ФОЙДА ЙЎҚ
Орадан маълум вақт ўтиб, икковлари ҳам икки бурчакда шумшайганча бош эгиб ўтиришарди. Ниғмат хаёли ағдар-тўнтар бўлиб кетган, пиқиллаб йиғлаётган Мунисани юпатишга сўз тополмасди. Лекин… Барибир, нимадир қилиш керак-ку!.. Бу ишни иссиғида «босди-босди» қилмаса бўлмайди-ку!..
Ниғмат сал ўзини қўлга олиб Мунисанинг ёнига бориб ўтирди.
— Бўлди… Ваҳима қилавермасанг-чи!.. Уйланаман дедим-ку!..
— Қачон? — Ёш тўла кўзларини йигитга тикди Муниса. — Бу ишингиз бир дард бўлса, кеч қолганим…
— Оббо, жа ваҳима кўтаришни қотирасан-да ўзингам!.. — Ниғмат уни бағрига босиб эркалаган бўлди. — Қизлик деган нарса-чи, аслида бу замонда унчалик рол ўйнамайди… Қолаверса, мен сўзидан қайтадиган йигитмасман… Юр, кузатиб қўяман!..
— Ойимга нима дейма-ан?..
— Ҳозир бирон-бир баҳона топаман, кейин… Мабодо ойинг «хитланиб» қолса, икки кун ўтиб совчи юбораркан, дейсан!..
— Ростми шу гапингиз, ростми?.. — беихтиёр Ниғматнинг бўйнидан қучоқлаб олди Муниса. — Алдамаяпсизми?..
— Юз марта такрорламайман-ку!.. Тур ўрнингдан!..
Муниса итоаткорона ўрнидан қўзғалди-да, кийимларини тўғрилади. Сочларини турмаклаш ниятида кўзгу рўпарасига борди-ю, бўйнидаги саноқсиз тиш изларини кўриб, эсхонаси чиқиб кетаёзди.
— Нима қип қўйдингиз?.. Энди қандай кўчага чиқаман буминан?..
Ниғмат бунинг ҳам йўлини топди: жавондан ойисининг ҳарир рўмолини олиб, Мунисанинг бўйнига ташлади ва совуққонлик билан деди:
— Ма, ҳадеб минғир-минғир қилавермай, манавини танғиб ол!..
Муниса Ниғматдан — дунёда ягона севгим деб билган йигитдан бу тахлит муносабатни кутмаган эди. Ҳеч нарса деёлмади. Чунки, Ниғмат аллақачон туфлисини кийиб, қовоғини уйган кўйи остонада турарди.
ШАРМАНДАЛИК
Муниса то уйига етиб олгунча, соат кечки ўн бирдан ошди. Чилонзорнинг сердарахт, сокин кўчаларида уловларнинг оёғи тиниб, янада ҳувиллаб қолди. Маҳбуба опа эса, теварагини чинор, қайрағочлар ўраган уй рўпарасида ҳануз йўл қараб ўтирарди. Эшитилган ҳар бир шарпадан қулоқлари динг, толиққан кўзлари гирён эди…
Аста-секинлик билан уй томон яқинлашиб келган Муниса эса, ташқарида ойиси ўтирганини кўриб, баттар хуноб бўлди. Хаёлан турли баҳоналар, жўяли жавоблар излади. Шундоғам оғриқ ва ҳолсизликдан букилиб-букилиб кетаётган оёқлари гўёки увишиб, ҳеч нарсани сезмай қолди. Устига-устак, бўйнидаги юпқа, силлиқ рўмол, асабийлашганиданми, боғичи бўшаб, кичик яралар очилиб қолаверди…
— Вой ўлмасам. Шу маҳалгача қаерларда юрибсан!.. — Маҳбуба опа чироқ ёруғида қизининг оқарган юзларини номаълум хавотир аралаш кузатиб, норози жаврана кетди. — Сенга нима жин урди ўзи?.. Нега бўйнингни бойлаволдинг-а?..
Аввалига Муниса бирор баҳона билан қутулиб кетишни мўлжаллаган эди. Бироқ кутилмаганда киприклари остидан сизиб чиққан ёш сирни очиб қўйди. Қолаверса… Умри бино бўлиб ойисига ёлғон гапирмаган. Қанча ўзини мажбурламасин, эпини қила олмади. Нима бўлгандаям, бор гапни айтмоқчи бўлди… Афсуски, ич-ичидан тўлиб келаётган йиғи оғиз очишга қўймасди.
— Нимага рангинг бир аҳволда? — тергашда давом этди Маҳбуба опа. — Гапир!.. Тилдан қолганмисан?..
Муниса дастрўмолчаси билан кўз ёшларини артиб, базўр йиғлашдан ўзини тийди.
— Ойи, кечиринг!.. Мени кечиринг!..
— Нимани кечирай?.. Буёққа юр-чи!..
Маҳбуба опа юраги ғашланиб қизини уйга бошлади.
— Кечалари санғимай қурибгина кетсин ҳозирги ёшлар!..
Она-бола ортиқча шовқин кўтармасдан ичкари киришди.
— Хўш, анави гўрсўхтанг хафа қилдими?.. — Муниса ўзини босиб олиш учун хонтахта устида турган пиёладаги совуқ чойдан бир ҳўплади-да, худди жонсиз ҳайкал каби бир нуқтага тикилганча аста шивирлади:
— Мен гуноҳ қип қўйдим, ойи!..
— Нима-а?.. Гуноҳ қип қўйдим?.. — Маҳбуба опанинг юраги қандайдир кўнгилсизликни сезди. Оёқ-қўллари асабий титраб, Мунисанинг бўйнидаги рўмолига ёпишди. — Бу нима? Вой ўлмасам!.. Вой шўри-им!.. Ҳой, уятсиз, ким бўйнингни моматалоқ қип ташлади? Нима қанд еб юрибсан-а?.. Гапир!..
Ойисининг силташлари шу тобда Мунисага заррача таъсир қилмасди. Қиз карахт эди. Аммо гапирмаса, ҳақиқатни айтмаса ҳам бўлмасди.
АРМОН
Саида кечир мени. Бир умр азобга ташлаб кетдинг .. Мана орзуимга хам етишар эканман, қизинг Севара ўғил кўрди. Гулига ҳам тинмай совчилар келаяпти. Қизинг учун шундай қувончли ва ташвишли кунда ёнида сен йўқсан. Эҳ Саида, Саида! Қани энди қайтиб кела олсанг. Аллоҳ менга барча виждон азобларидан қутилиш учун имконият берса эди».
Рўзимат ака ёноғига томган кўз ёшини артиб, рафиқаси Саидага ёзган хатини тортмадаги картон қути ичига йиғилган хатларга қўшиб қўйди. Бу хатлар ҳеч қачон ҳеч қаерга юборилмайди. Бу хатлар ҳеч қачон ўз эгасининг қўлига тегмайди, чунки уларда виждон азоби, бир умрлик армон битилган эди…
Рўзимат уйланиб икки фарзандли бўлгунига қадар оилавий ҳаётидан нолиган эмас. Хозир беш қизнинг отаси. Хотини ҳам юмшоқ, кўнгилчан аёл. 13 йил бирга кечирган ҳаётлари давомида бирон марта ҳам унинг юзига тик қараб гапиргани, гап қайтарганини эслай олмайди. Шундай бўлса ҳам негадир кейинги вақтларда Рўзимат оиласидан совий бошлади. Ишда алламаҳалгача қолиб кетадиган, ишини эртароқ тугатса, дўсти Бадриддин олдига борадиган бўлиб қолди Уйга борса, бўлар бўлмасга жаҳли чиқар, э йўқ, бе йўқ қизларига ушқириб, хотинига қўл кўтарадиган ҳам бўлди. Мана бугун ҳам хисоб-китобини тугатгач, анча вақт ўйга толди. Ўтган кунги воқеани эслаб, ичи сиқилди. Хотинини бугун эрталаб, туғруқхонадан уйга олиб келган эди. Энди эса, олдига ҳеч ҳам боргиси йўқ. Тўғриси боришга уялади. Бир хафта олдин хотининг кўзи ёриб, яна қиз тўғилганини эшитгач, улардай ичган, сўнг Бадриддиннинг машинасига ўтириб, туғриқхонага боришган эди.Худди қиз туғилганига улар айбдордек, йўлда учраган оқ халатлиларни буралаб сўкканини эслайди, кейин эса нима булгани эсида йўқ. Фақат эртаси куни боши лўқиллаб, ўз ётоғида кўзини очди. Жўраси уйига олиб келиб ташлаган бўлиши керак. Шунга ҳам рахмат.
Рўзимат, нима қилишини билмай каловланиб турди-да, бирданига жўралари чойхонага йиғилмоқчи бўлганларини эслади. Шошиб эгнига курткасини кийиб, чойхонага йўл олди.
Ёшликдан дўст тутинган тўрт журасини Собир маслаҳатга чақирган экан. Собир кенжа икки фарзандини суннат қилмоқчи. Қандай бахтли инсон. Тўрт ўғилнинг отаси. Ош ейилиб, бир икки пиёла «оқидан урилгач», тўйни ўтказиш тартиби бўйича ҳамма ўз фикрини айта бошлади. Фақат Рўзимат жим.
— Ҳа, нега индамайсан. Собирга атаганинг йўқми?, Ё у қайтармайди деб қўрқаяпсанми? Суннат тўйи қилмасанг бир кунмас бир кун қиз чиқарарсан, ахир?!
Энг яқин дўсти Бадриддиннинг бу сўзлари Рўзиматнинг юрагини наштар мисол тилиб ўтди.
— Нима устимдан кулаяпсанми? Ким айтди сенларга менда ўғил бўлмайди деб? Рўзимат қўлидаги пиёлани ерга отиб юборди. Чил-чил синган пиёла овозидан бирдан сергак тортиб ўрнидан турдида, эшикни қарсилатиб ёпиб чиқиб кетди. Шу кетишича, уйлари ёнидаги дукончадан бир шиша ароқ олди. Шу ернинг ўзида уни очиб, шишаси билан кўтарди.
Уйига келганида болалари ухлаган, Саида чақалоқни эмизиб ўтирган эди. Эрининг оёқда зўрға турганини кўриб, суяб ичкарига олиб кириш мақсадида олдига борди.
-Ҳа ифлос, ҳали сенми мени жўралар олдида масхара қилдирадиган. Рўзимат яқин келган Саиданинг юзига тарсаки туширди. Хотининг индамай , чириллаб йиғлаётган боласининг олдига кетганини кўриб, Рўзиматнинг баттар жахли чикди. Болани унинг кўлидан тортиб олиб, диванга отиб юборди.
— Вой, дадаси, нима қилаяпсиз? деб чақалоққа талпинган Саидани сочидан ушлаб, дуч келган жойига ура бошлади. Қушни хондан югуриб чиққан онаси ўғлининг қўлига ёпишди.
-Вой нима қилаяпсан, ахир у бугун туғруқхонадан келди-ку. Қуйвор, уйинг куйгур, ўлдириб қўясан.
Рўзимат бир онасига, бир ерда ётган хотинига, хонанинг эшигида тўпланиб, йиғлаётган қизларига қараб, «Ўчир баринг овозингни!» деб бақирдида, ётоқхонага кириб кетди.
Орадан бир йил ўтди. Ота-онасининг насиҳатлари таъсир қилдими, ёки кенжатойи Азизанинг шириндан-ширин қилиқлари уни ўзига ром этдими, хайтовур Рўзимат энди онда-сонда бўлса ҳам кечқурунлари кўпроқ вақтини оиласи билан ўтказадиган, Азизани тиззасига ўтқазиб, унинг қилиқларидан завқланиб куладиган бўлди.
Маржон хола ўғлидаги бу ўзгаришларни кўриб, ич-ичидан қувонар, пайт пойлаб, хали албатта ўғилли бўлишини,
Духтирлар ягона йул буйрак кучириб утказиш дейишди.
- Огзингдан булмагур гап чикади-я?! Филдек эркакнинг хам буйраги ишламас эканми?
Асатилла аммасига врачларнинг ташхисини айтиб, соглигининг кундан-кунга емонлашиб бораетганлигини ва сузининг охирида яшаш-
дан умиди тугаб бораетганини билдирди.
- Ташвиш тортма. Улимдан бошка хамма нарса-нинг иложи бор. Ана республика клиник шифо-хонасида ана шундай мураккаб операция ки-линар экан. Уша ерда куплаб инсонларни улим чангалидан асраб колган тажрибали профессо-рлар бор деб эшитгандим. Шуларга бориб учра-шайлик. Оллохим узи мехрибон, шояд шифо берса.
- Аммажон, узи сизлар билан хайрлашгани кел-гандим. Шу хафтанинг охирида келинингиз би-лан Москвага кетмокчимиз. Тушунадиган, би-ладиган танишлар Москвага боришни масла-хат беришяпти. Уртокларим у ерда инсон аьзо-ларини кучириб утказишга конун йули билан рухсат берилганлигини, шифокорларнинг мала-каси хам анча юкори эканини, донор масаласи муаммо эмаслигини айтишди. Шунинг учун хам у екдаги духтирларга узимни бир курсатиб, уларнинг хам хулосасини олмокчиман.
- Жуда Жудаяхги уйлабсан. Ноумид булма, бо-лам! Дард берган шифосини хам беради дейи-шади. Бундан кишлокдагиларнинг хабари бор-ми?
- Уларни ташвишга куймай, деб айтмадим. Ай-никса, ойим бу гапни эшитсалар кутаролмай-дилар.
- Йук, айтишимиз керак. Бу нарса яширадиган нарса эмас. Кейинг ойинг эшитиб колсалар кат-тик хафа булади. Хай, майли сен бу хакда уйла-ма. Москвага кетиш тайергалигингни куравер. Мен узим бирон хафтадан кейин кишлокка кет-мокчи булиб турувдим. Бориб уларга узим се-кин тушунтираман. Ахир, ойингни одатини би-ласан-ку, сал нарсага вахимага тушиб колади.
Шу куни Асатилланинг кунгли анча таскин то-пиб уйига кайтди.
Асатилла билан Мухайенинг бир неча кун ичи-да Москвадаги буйрак операциясини утказади-ган шифохоналардан курмагани, бормагани колмади. Улар хар бир шифо клиникаларига бош сукишиб, бу касаллик хакида сураб-суриш-тиришди маьлум булишича, хорижий фукаро-лар учун бундай операцияларнинг нархи эллик мингдан юз минг долларгача экан. Улар бун-дай нарх-навони эшитиб тарвузи култигидан тушгандай булиб, мехмонхонага кайтишди. Асатилланинг огир уйга ботиб диванга чукка-лаб утирганини куриб Мухайенинг баттар фи-гони ошди.
- Бунча аза тутмасангиз? Одамни эзиб юборди-нгиз-ку!
- Уйлаяпман
- Яна нимани?
- Бизнинг яшашимиз учун етарли ховлимиз бор.
Балки "Дархон"даги турт хонали квартирамиз-ни, иккита машинанинг бирини сотармиз, кейин
Асатилланинг гапи огзида колди...
- Вой, вой нималар деб алжираяпсиз?! Ахир, беш ойдан буен "бездельник"сиз. Ногиронлик нафакангиз дори-дармонингиздан ортмаяпти-ку? Угилларимиз хам катта булиб колишди. Уларни укитишни, уйлантиришни, уй-жой билан таьминлашни уйлаяпсизми? Шу ишонганим биргина квартира ва машинани хам сотаман дейсиз-а?
- Ха, еб-ичишинг, касаллигинг хам менга малол келаяпти денг.
- Гап унда эмас, мен хам баьзи аеллар каби ай-ни шу ешимда курортга боришни, чет элларга саехат килишни, лоакал бирон бир санатория-да одамлардай дам олишни истаган эдим. Афсус! Булмади! Улардан менинг нимам кам? Кулимиз ошга етганда Оллохим бу дардни биз-га курсатиб турса-я. Мен эрим ногирон булиши-ни хеч хам хохламагандим. Угилларимни оек-ка куйиш хам энди менинг зиммамда. Лекин кандай килиб? Уларни кандай эплайман, деб уйловдим. Сиз булса сотамиз дейсиз. Балки Тошкентга кайтиб борсак, бошка йули топилиб колар. Таниш-билишлар, кариндошлардан ер-дам сураймиз...
- Ха, тугри айтасиз, бутун мол-мулкни сотсак хам улар айтган бунча пулни тополмаймиз. Мени кечиринг. Узи кейинги пайтларда уйлама-сдан хар нарсани гапирадиган булиб колибман шекилли.
Уларнинг бу юрт билан боглик барча умиди пучга чикиб, Тошкентга кайтишди. Асатиллани-нг танишларидан бири шахардаги республика клиник шифохонасида тогаси Бахром Мансу-ров энг тажрибали профессор эканлигини, у факат мураккаб операцияларни килишини, ун-га бориб учрашса ердам беришини айтди.
Улар сунгги умид билан уша шифохонага бо-риб, профессор Бахром Мансуровга учрашиш-ди.
- Ха, операция киламиз, - деди Бахром Мансу-ров. - Аммо битта муаммо бор.
- Кандай муаммо? Агар пул керак булса...
- Йук
КИССА: "ХИЕНАТ КУЧАСИ" ( хаетли вокеа)
4 КИСМ.
Асатилла аввалига дори-дармон билан даво-ланиш илинжида булди. Икки йил мобайнида олган муолажаларининг хисобининг чеки бул-мади. Афсуски, бора-бора дри-дармонлар хам кор килмай куйди. Шу боис, унга диалез буюри-шди. Бу муолажанинг турган-битгани азоб эди. Диалез инсон танасидаги конни томчилаб-шо-пириб пешобдан тозалайдиган нажотбахш, ай-ни пайтда нохуш ва азобли тиббий ускуна. Уни кабул килишга келган Асатилла хар гал турт-беш соатлаб шифтга термулиб етарди. Шу хол хафтада икки марта такрорланарди. Бунинг ун у катта сарф-харажатлар килишга мажбур эди. Бора-бора Асатилла бу муолажага ипсиз богла-ниб колди. Врачлар унга умуман шахардан таш-карига чикмасликни буюришди. Диалез олма-са, аьзои бадани шишиб, уйкуси кочар, иштаха-си бугилиб, бетокат буларди.
Шу зайлда ойлар утаверди. Килган харажатла-ри устига бу муолажанинг унга екмай колгани хаммасидан ошиб тушди. Негадир баьзан исит-маси, баьзан кон босими ошиб кетадиган, гохи-да юраги безовта киладиган булиб колди.
Бу эса яхшилик аломати эмас эди. Шу боис шифокорлар хам унга очигини айтиб куя коли-шди. "Бундай ахволда диалезни узок давом эт-тириш мумкин эмас. Ягона нажот буйрак кучи-
риб утказиш. Харакатингизни килинг".
Докторлардан эшитган бу совук хабар уни бу-тунлай эсанкиратиб куйди.
Асатилла эртасигаек ишдан бушади. Бу хакда хотини билан малахатлашиб хам утирмади. Чунки унинг кузига энди иш куринмасди. Хона-сига камалиб олиб, бир неча кун ташкарига чикмади. "Хе нарсани уйламасликнинг иложи бормикан", дея уйларди у зим-зие бушликка киприк кокмай соатлаб термулиб утираркан. Шундай булганида умрининг сунги кунларида дунедаги энг бахтиер одамга айланарди. Ахир, хеч нарсани куради, кулокларинг хаммасини эшитади, тилинг чулдириб туради, аммо узинг, миянг хеч нарсани идрок килмайди, юрак хеч нимани хис этмайди. Бу жуда зур! Лекин кан-дай килиб? "Хаммаси мана шу боглик. Мана шунга!"
У куп уйлаганидан боши тимсиз гувилларди ва фикрини бир жойга жамлашга кийналарди.
Нималар булаетганини, нега бундай дардга ча-линганини хечам тушунолмасди. Кунлар Асати-лланинг дил изтироблари билан бошланиб, уй-кусиз тунлари билан якунланадиган булиб кол-ди. У канчалик уйламасин, уйларининг адоги тугамас эди.
Асатилла ерилиб кетгудай булиб хонасидан ташкарига чикди. Ховлини уйчан айланаркан, кузи айвон устуни тепасида эгасиз колиб бу-зилиб кетган куш уясига тушди. Шунда унинг хелига эрта бахор кунларида оз берган бир дах-шатли вокеа тушди...
..Нихоят кахратон кишнинг кахри синиб, кунлар илий бошлади. Бахор нафаси сезилиб, осмон-нинг тиниклашиб бориши ва оппок пага-пага булутларнинг сузиб юриши гуеки денгизни эс-латиб, одамларга хуш кайфият улашади. Куешнинг сезилар-сезилмас тафти эса кунгай жойлардаги корларни эрита бошлади. Енгил нафас олган она заминдан бойчечаклар бош кутарди.
Тонг-сахар ховлига чиккан Асатилла бахор аломатларини куриб, кунгли тогдек кутарилди.
Гуе куешнинг заррин нурлари танига даво бе-ретгандек эди. Бир лахза булса-да, зир какшае-тган баданидан огрик йуколди. У айвондаги уриндикка утириб, кийгос гуллаган урик гулла-рини кузатар экан, ногахон унинг кузи кушни-нинг онда-сонда ховлига келиб коладиган ба-рок мушугига тушиб колди. У айвон устунидан юкорига тирмашиб чикарди. Она калдиргоч эса тинмай мушук атрофида айланар, унинг юкорига чикишига каршилик киларди. Дастлаб Асатилла нега ундай булаетганлигини тушун-мади. Айвон тепасидаги кушнинг уяси, унда патлари хали чикмаган палапонларни курган-
дан сунггина бу ерда нима булаетганини тушу-нди. У она кушга ердам бергиси келдию, аммо вокеа кандай якун топишига кизикиб "нима бу-ларкин?" деб кузата бошлади.
Ассатила хали хам нима булганини англашга уринарди. "Калдиргоч нега ундай килди? Пала-понларини химоя киламан деб, ахир узи мушу-кка ем булди-ку! Нахотки, оддий бир куш, бола-лари учун шунчалик жон куйдира? Мен-чи, мен? Мен ушанда кушни куткариш урнига унинг кан-дай килиб палапонлари учун узини халок эти-шини томоша килгандим. Ха, ха...томоша! Кан-дай шафкатсизлик! Лекин, бир она калдиргоч-нинг уз боласини саклаб колиш учун жонини фидо кили
Oʻqituvchi:⠀
— Abdulla, senga savol! “Qavat-qavat toʻni bor, chiroyligina yuzi bor»?⠀
Abdulla:⠀
— Atirgul!⠀
Oʻqituvchi:⠀
— Yoʻq, bu - karom. ⠀
Abdulla:⠀
— Maylimi, endi man topishmoq bersam? U besh harfdan iborat, bosh harfiyam oxirgisiyam ”Q"…⠀
Oʻqituvchi:⠀
— Voy, quloqsiz bola! Nimalar deyapsan!?⠀
Desa 😂😂
Abdulla:⠀👇davomi🫣🫣
- Assalomu alaykum 🫂
- Sizlarga o’zimning hamyonbop, sifatli va tezkor onlayn magazinimni tavsiya qilmoqchiman 🤝🏻🛍️
-140ming so’mdan cardiganlar 🫶🏻
-140ming so’mdan cardiganlar 🫶🏻
-140ming so’mdan cardiganlar 🫶🏻
-120ming so’mdan “GAP” hudilar 😍
-120ming so’mdan “GAP” hudilar 😍
-120ming so’mdan “GAP” hudilar 😍
Kuz uchun asal kiyimlarimiz kelgan 🫠🎀
Хотин эрига шунақа жумбоқ гап ёзибди:
1) Гапим шуки... 12 ни ўқинг
2) Ану гап бор-у 7 ни ўқинг
3) Айтолмаяпман, эхххх 10 ни ўқинг
4) Хўп, айтаман 9 ни ўқинг
5) Бўлди бўлди 8 ни ўқинг
6) 11 ни ўқинг бўлди
7) Айтаверай-а 15 ни ўқинг
8) Айтаверайми 13 ни ўқинг
9) Аниқ айтаверайми 14 ни ўқинг
10) Жуда муҳим гап 2 ни ўқинг
11) Картангиздаги пулларни ишлатиб қўйдим, дадаси😢
12) Қўрқаяпман 3 ни ўқинг
13) Бўлди айтаман 6 ни ўқинг
14) Ҳафа бўлманг 5 ни ўқинг
15) Жаҳлингиз чиқмасин 4 ни ўқинг
#ТЕЗКОР #ШОК
Тиззамдаги оғриқлардан 3 кундаёқ халос бўлдим!
2 йилдан бери Артрит касаллиги азоблаб келар эди. Бормаган докторим қолмади, беҳуда кўп пул сарфладим. Лекин...
Қўшним тавсия қилган шу гиёҳ орқали касалликдан уй шароитида бутунлай халос бўлдим.
Бу гиёҳдан одамлар қандай даво топаётганини ўзингиз кўринг👇👇👇
http://dexpress24.tilda.ws/snakeoil-u
http://dexpress24.tilda.ws/snakeoil-u
http://dexpress24.tilda.ws/snakeoil-u
(Хозироқ кўк ёзув устига босинг ва бепул китобга эга бўлинг)
Укам хали еш. Узингиз уни тарбияласангиз, хаетнинг паст-ба-ландини тушунтирсангиз. Хизматингизни ки-
либ юраверади. Айтишади-ю, "Гушти сизга, суяги бизга", деб..
Мехмоннинг гапига Сирожиддин аралашди.
- Энди, урток, купам хавотирланаверма. Асати-лла менинг куевим. У мен учун хеч качон йук демаган. Тугрими, Асатилла?
- Ха, сиз нима десангиз шу-да, - деди Асатилла хам унинг гаини тасдиклаб.
Мухайе егуликлар билан столни тулдириб ташлади. Улар алламахалгача чакчаклашиб утиришди. Овкатланиб булгач, мехмон гап ора-сида Асатиллага "Хотинингизнинг кули ширин экан", деб мактаб куяр, кузлари Мухаенинг куз-лари билан бот-бот тукнашганда эса хар икка-ласи хам аллакандай сезгилар куршовида ко-лишарди..
Сирожиддин Асатиллани чеккага тортди.
- Нима гап? Тинчликми узи?
- Ха, тинчлик. Нега ундай деб сураяпсиз?
- Келганимда Муаенинг кузлари кизарган экан.
Уришиб колдингларми?
- Йуг-е... Нега уришамиз. Хаммаси жойида. Иш-иш деб, менга эьтибор бермайсиз, хеч каекка олиб бормайсиз, уйда утиравериб зерикиб кет-дим, деб хархаша килиб турувди. Тугри айтади. Узиям кейинги пайтларда хеч ишдан ортолмай колдим. Нима килишга хам хайронман.
- Майли, уйлайверма, бирон-бир иложини топа-рмиз.
Бу орада мехмон Шерзодни эркалатиб уйнат-ди. Уни пастга куяр экан:
- Онасидай асал бола экан, - деб Мухайега куз сузди.
Унгайсиз ахволда колган Мухайе стол устидан бушаган идишларни олиб, ошхонага чикди. Мехмонлар кетар чогида дам олиш кунида эр-хотин булиб токка чикишга келишиб олишди.
Тог хавоси мусаффо эди. Эркаклар сойга ту-шиб чумилиб келгунча, аеллар дастурхон туза-тишди. Асатилла "киттай-киттай"дан кейин ен- бошлаб утирган жойида ухлаб колди. Эр-хотин-лар хазил-хузул аралаш кувлашиб, чумилгани кетишди. Мухайе эрини уйготмокчи булиб бир-икки туртди, бирок у пишилоаганича котиб ух-ларди. Азбаройи хурлиги келганидан Мухайе-нинг юрак-багри эзилди. "Бу тунка шу ердаям уйку билан овора", деб уйлади у изтиробга ту-шиб. Чумилиб кайтган Шухрат Мухайенинг дар-дига тушунган булди.
- Нега хафасиз, Мухайехон? Бу дейман, Асатил-ла ака уйкуни яхши курар экан-да-а, - деб мийи-гида кулимсиради.
Мухайе йиглагудек булиб, кузини ундан олиб кочди. Тонгдан кайтгач, Мухайе узини Шухрат-нинг хотини Насибанинг урнига куйиб курди. Уй-хаели чувалашди:
"Агар Шухрат акага ухшаган кишига турмуш-га чикканимда эди, хозир замонавий кийиниб, пардоз-андоз килиб, яйраб-яшнаб юрармидим. Эрга тегаетганимда кузим кур экан-да. Келиб-келиб, шу кишлокига турмуша чикдимми?! На чет элни, на хазилни, на уйин-кулгини билади-ган тункага!"
Кун утган сари Мухайенинг феьли узгариб, эридан совиб борди. У энди Асатиллани илга-ригидек рашк килмас, ишдан келишини кутмас, хамма нарсага бепарво карар, жахл килганда: "Улиб кетмайдими?"дея кул силтаб куя коларди
Асатилла ишдалигида Шухрат атайин бир-ик-ки марта уни сураб кунгирок килди. Бахонада Мухайе билан якиндан танишди, орадан хафта утиб, уни ресторанга таклиф килди. Шу куни нимадир булиб Асатилла ишдан хотинининг туйга чоглангандай пардоз-андоз килиб турган вактида кунгирок килиб колди.
- Жоним, чарчамадингизми? Нима билан банд-сиз? - дейиши билан телефондан Мухайенинг шангиллаган овози эшитилди.
- Доим мавридини топиб телефон киласиз-а! Жонимга тегди шу одатларингиз! Хозир кетяп-
ман, сиз билан гаплашишга вактим йук.
- Каекка?
- Концертга. Узи анчадан бери концертга туш-магандим. Сизга айтганим билан бефойда. Ишингиз бошингиздан ошиб етибди. - Мухайе пичинг килганча шошиб телефон гушагини куй-ди. Уйидан чикиб таксида кетаетиб мийигида кулди: "Бопладим!"
Шухрат белгиланган жойда кутиб турган экан. Мухайе унинг машинасига келиб утиргач, у ма-шина уриндигидаги чиройли гулдастани олиб, тавозе билан аелга тутди:
- Мана бу гузал гулдаста, гулдан-да гузал бул-ган бонуга, мархамат.
Мухайе, шу тобда еш кизлардай шошиб колди.
- Рахмат, миннатдорман, - деди хаяжонланиб
- Яхши Яхшибир жойга буюртма бериб куйган-ман, кетдикми? - деди Шухрат машинани юрги-за туриб.
Мухайе унга розилик билдириб бош силкиди. Улар дид билан безатилган столга келиб утири-шди.
Чиройли жой экан, - деди Мухайе ресторанни-нг хашаматига хавас ила бокиб.
📌 Ҳаётда мақсадингиз шу сонларга қаратилсин: 9, 8, 7, 6, 5, 4, 3, 2, 1, 0.
Кунига 9 стакан сув ичинг.
8 соат ухланг.
Дунёнинг 7 мўжизасини кўринг.
6 рақамли даромадингиз бўлсин.
Ҳафтасига 5 кун ишланг.
4 ғилдиракли уловни бошқаринг.
3 қаватли уйда яшанг.
Ота онангизнинг 2лалари соғ саломат бўлишсин.
Бир умр йўлдошингиз билан умр кечиринг.
Ва хафагарчилик нольга тенг бўлсин!
Агар шуларни дўстингизга ҳам раво кўрсангиз видеони унга юбориб қўйинг.😁
@Ibratli_sozlar
#албатта_ўқинг
Фарзандини олим қилиб тарбиялаган оналардан ўрганадиганларимиз:
1. Ҳавво онамиздан сабрни;
2. Ҳанна онамиздан фарзандини Аллоҳга назр қилишни;
3. Марям онамиздан ахлоқни;
4. Мусо алайҳиссаломнинг оналаридан таслимиятни;
5. Ҳожар онамиздан Аллоҳдан батамом рози бўлишни;
6. Хадича онамиздан энг намунали жуфт бўладиган қизлар тарбиялашни;
7. Оиша онамиздан устозликни;
8. Али ибн Абу Толибнинг оналаридан фарзандимизни ўз аҳлига топширишни;
9. Анас ибн Моликнинг оналаридан ғамимиз фақат Ислом бўлишини;
10. Абдуллоҳ ибн Амрнинг оналаридан асло ёлғон гапириб бўлмаслигини;
11. Ҳасан Басрийнинг оналаридан фарзандимизнинг ейдиган ҳар луқмасига жуда қаттиқ эътибор қилишни;
12. Абдулқодир Жийлонийнинг оналаридан фарзандининг илм сафарига чиқишига рози бўлишни, илмдан тўсмасликни;
13. Имом Шофеъийнинг оналаридан моддий камчиликни муаммо ҳолига келтирмасликни;
14. Аҳмад ибн Ҳанбалнинг оналаридан фарзандининг илми билан шахсан шуғулланишни;
15. Суфён Саврийнинг оналаридан фарзандига доим насиҳат қилиб боришни;
16. Имом Авзоийнинг оналаридан фарзандининг барча эҳтиёжларини таъминлашни;
17. Увайс ибн Амр ал-Қоронийнинг оналаридан Пайғамбарга ошиқ бир фарзанд тарбиялашни;
18. Шуъба ибн Ҳажжожнинг оналаридан фарзандини илмга қизиқтиришни;
19. Абдурраҳмон ибн Ҳариснинг оналаридан иккинчи турмушга жуда қаттиқ аҳамият беришни;
20. Имом Моликнинг оналаридан фарзандининг илм сафарида барча камчилик ва эҳтиёжларига эътибор беришни;
Буларнинг барчаси олим фарзанд тарбиялашни ўзига энг катта ғоя қилиб олган оналар учундир. Мазкур оналарнинг бирдан-бир ғами Ислом бўлган. Фақат ва фақат Аллоҳнинг розилигини истаганлари учун тарихда ўзларининг исмларини олтин ҳарфлар билан ёзиб қолдирадиган фарзандлар етиштириб кетдилар. Энди навбат Сизга!
«Олим тарбиялаган оналар» китобидан Абдуллоҳ Раҳимбоев таржимаси
жонига қасд қилишади. Шунда Шокирнинг бобоси уни ўлимдан олиб қолиб, ўзи қаттиқ яраланган экан. Амир Умархон миннатдорчилик сифатида дўсти, сафдошига олтин сопли қиличини ҳадя этган. Шундан бери бу қилич авлоддан авлодга мерос бўлиб келаётган экан. Аммо Шокир қилич унинг уйида сақланишини айтмаган эди…
Кечқурун Хуррамбек билан унинг отаси кўрсатган жойдаги полнинг тахталарини кўчирдик. Сандиқ остида туйнук бўлиб, ҳақиқатдан ҳам унинг ичидан қизил бахмалга ўралган қилич ва қутига тахланган АҚШ долларлари чиқди. Хуррамбек матони олиб ташлаши билан хона чироғининг нурида қўлидаги қилич ярқираб кетди. Иккаламиз ҳам ундан анчагача кўз узолмай қолдик.
-Албатта отангнинг истагини амалга оширишинг зарур, дея ўртоғимга эслатдим, бир оз ўзимизга келгач. Бу ердаги пуллар ўқишингга ҳам, уйланишингга ҳам, Гулрухсор опани даволатишга ҳам бемалол етади. Юр, эртага Мохигулларникига бирга бориб, ундан ва ота-онасидан кечирим сўрайсан. Улар албатта сени тушинишади, ахир Мохигул бежиз сенга турмушга чиқишга рози бўлмаганку, тўғрими?
Хуррамбек ниҳоят нигоҳини қиличдан олиб менга қаради ва учрашганимиздан буён илк маротаба жилмайди.
📡 Do'stlar bilan bo'lishing
⏭ ✍🏼 @Ibratli_Sozlar 📚 ⏮
КУТИЛМАГАН УЧРАШУВ
Уфқ оқара бошлаганда, тонги сабо ҳали уйғонмаган танага оромбаҳш хузур ато этаётганда Тошкент махаллалари кўчаларидан таралаётган турли хил шовқинлар, овозлар ва ўзига хос шаҳарнинг уйғонаётганини билдирувчи ифорларни ҳеч нарса билан таърифлаб бўлмайди. Қадрдон шаҳрингнинг кўҳна тарихига ўзингни дахлдор ҳис этиш, эндигина тандирдан узилган ноннинг, майин шабодадада тебраниб, райҳоннинг атрофга таратаётган ёқимли ва ҳушбуй ҳидларини нақадар соғинганлигимни тўрт йил хорижда ўқиб, уйга қайтгач сездим. Агар тўрт йил аввал кимдир менга тонг саҳар туриб, мақсадсиз Тошкент кўчаларида яёв кезасан, деганида ишонмаган бўлардим. Энди эса худди биров туртгандек тонг саҳар уйғониб, шошганча юз-қўлимни жумрак тагида чайганча, онамнинг ҳай-ҳайлашига қарамай кўчага шошилардим. Болалигим ўтган кўчалар. Бу ерда ҳар бир уй, ҳар бир муюлиш таниш. Фақатгина синфдошим Хуррамбек уйининг олдидаги қари марварид тут дарахтини кесишибди. Мактабдан қайтар чоғимиз албатта унинг устига териб, дурдек товланиб турган тутдан тўйиб ер, унинг ширасидан бармоқларимиз бир бирига ёпишиб қолгудек бўларди. Албатта бундай пайтлари раҳматли бувижонимга ҳам тут териб, олиб бориб берардим.
Доналарни авайлаб оғизларига солар эканлар, тутнинг мазасини яхшироқ ҳис этиш учун бир муддат кўзларини юмиб турар, сўнгра “тут дарахтини жаннатмакон юртимизга раво кўрган Аллоҳимдан ўргилай, ўзингга, етқазганингга шукр. Тут қанчадан қанча одамларни очликдан қутқарган болажонларим” дея болалик хотираларини сўйлай бошлар эдилар. Хуррамбек иккимиз бувижоним ёнларига жойлашиб ўтириб, уларни жон қулоғимиз билан тинглар эдик…
Хаёлларим гирдобига ўралашиб, бомдод номозидан қайтаётган отахонларга урилиб кетишимга сал қолди. Дарҳол ўзимни четга олиб, қўлимни кўксимга қўйганча уларга салом бердим.
-Ваалайкум ассалом, кўп яшанг болам.
Отахонлар худди келишиб олишгандек бараваракайига алик олишди. Шу он уларнинг орқасидан келаётган Хуррамбекнинг отаси Шодибек акага кўзим тушди.
-Ассалому-алайкум. Ерга қараб келаётган Шодибек ака, бошини кўтариб менга қаради. Шу он унинг ҳиссиз, совуқ нигоҳидан баданим жимирлаб кетди. Олдинда кетаётган чоллардан бири орқасига қайрилиб, яна “Ваалайкум” деб қўйди. Шодибек аканинг чоллардан орқада кетаётгани мени ажаблантирди. Балки улар билан гап талашиб қолгандир?
-Гулрухсор аянинг соғлиғи яхшими? Хуррамбекчи? Келганимдан буён уни топа олмайман. Бир-икки маротаба уйларингга борганимда дарвоза қулф эди. Қўнғироқларимга ҳам жавоб бермаяпти? Ё… телефон рақамини ўзгартирганми? Балки янгисини айтворарсиз?
Шокир ака негадир индамай бошини чайқади-да, чоллар орқасидан илдам юриб кетди.
…Тошкент уйғонмоқда. Эски шаҳар кўчаларида илк йўловчилар пайдо бўлди. Сутчилар сумкаларини баклашкалар билан тўлдирганича, ҳар қандай опера хонандаси ҳавас қиладиган овоз билан маҳсулотларини мақтаб, ўзлари келганини билдиришмоқда. Молоко-о-о-о, кислый пресный молоко-о-о! Сут, қатиқ, қаймоқ бо-о-р!»
Новвойхона олдидан ўта туриб, беихтиёр қадамимни секинлатдим. Новвойчилар эндигина ўзидан ажиб, ҳушбуй ҳид таратаётган нонларни кўргазмага қўйгандек ёйиб қўйишган. Беихтиёр оғзимни тўлдирган сулакни ютиб, тўртта нон, кўчанинг қарама-қарши тарафида сут маҳсулотларини ёйиб улгурган онахондан қаймоқ харид қилдим. Отам эрталабки нонуштага иссиққина нон билан қаймоқ тановвул қилишни ҳуш кўрадилар. Бунинг учун кичик косага нонни тўғраб, устидан қаймоқ солар, кейин ҳар бир тўғрамни чайнар экан, кўзларини юмиб ҳузурланарди.
Нон совиб қолмаслиги учун ортга қайтишга қарор қилдим. Хуррамбеклар дарвозаси олдида яна Шокир акага дуч келдим. У уйдан ўн қадамча узоқда турганича, дарвозадан кўзини узмасди.
-Шокир ака нега уйингизга кирмаяпсиз? Ёки Гулрухсор ая билан айтишиб қолдингизми? Ўғлингизнинг телефон рақамини сўровдим…..
-Ёз…
Унинг кескин овозидан хафа бўлсамда, буни билдирмасликка уриниб, уяли алоқа телефонимни чўнтагимдан чиқариб, Шокир аканинг дона-дона қилиб айтган рақамларини ёзиб олдим.
-Ие, Шокир ака, ахир бу унинг эски рақами-ку. Демак, рақамини ўзгартирмабди-да?
-Йўқ ўғлим, ўзгартиргани йўқ. Совқотиб қоласан, уйингга бор. Менинг ҳали
оши Ҳайбатилладан бўлак ҳеч зоғ йўқ эди. У Мунисани кўрди-ю, жундор, сергўшт гавдасини намойиш қилмоқчидек бирпас керишиб турди. Шу аснода қизни ҳам бошдан-оёқ кузатишга улгурди.
— Опоқ қиз, Ниғмат сенга ким бўлади?.. — Ҳайбатилла эринмай бориб жавон устидаги қўл телефонини олиб келгандан сўнг Мунисани саволга тутди.
Қиз бундай саволни кутмаганди. Довдираб қолди. Бир Ниғматга, бир ўзига еб қўйгудек тикилиб турган эркакка қаради… Қирқ ёшни уриб қўйган хунук башара бу эркак сираям Ниғматнинг тоғасига ўхшамасди назарида… Лекин… Чиқмаган жондан умид. «Балки, мен янглишаётгандирман?..» деб хаёл қилди.
— Биз… Турмуш қурмоқчимиз… — аста шивирлади у ердан бошини кўтармай (Муниса «ҳақиқатан бўлажак тоғамиз бўлса, шарманда бўлиб юрмай», деган ўйда иложи борича бошини ердан кўтармаётганди).
Бу гапни эшитган Ҳайбатилла кескин Ниғмат томон ўгирилди ва тўсатдан хохолаб юборди.
— Нима-а?.. Турмуш қурмоқчисиз?.. Ахир… Ниғмат сени аллақачон бизга сотиб юборган-ку!..
Муниса «ялт» этиб Ниғматга қаради. Йигит эса гўё ҳеч нарса эшитмаган бўлиб дераза томон кетди.
— Нима деганингиз бу? — зўрға овоз чиқариб сўради қиз. — Мени… Нимага сотади?.. Сиз… Ахир… Тоғаси экансиз-ку!..
— Тоғаси?.. — ҳануз кулишда давом этарди Ҳайбатилла. — Мен ҳеч қанақанги тоғасимасман. Жўрабошиман, халоскориман бунинг… Қиморда сени бой бериб қўйди, қизгина!..
Мунисанинг ранги оқариб, кўз олди қоронғилашди. Алдагани учун, қиморбозлигини, ёмон одам эканини шу пайтгача яшириб келгани учун ҳозирнинг ўзида Ниғматни юмдалаб ташламоқчи бўлди. Аммо гавдасини қимирлата олмади, оёқлари ўзига бўйсунмади. Ич-ичидан отилиб келаётган фарёдни аранг тўхтатиб, жонсизгина пичирлай олди.
— Мараз… Пасткаш…
— Майли, опоқ қиз, — дея уни юпатган бўлди Ҳайбатилла бироз жиддий тортиб, — бўлар иш бўлган… Бизнинг кўчага кирганларнинг чиқиши жуда қийин бўлади…
— М-мен ҳозир… Милисага бораман!.. — Муниса энди деярли бор овозда йиғлаганча, титраб-қақшаб орқага тисарилди. — Номусимни оёқости қилгани учун…
— Ҳай-ҳай-ҳай!.. — Ҳайбатилла эшик томон йўнала бошлаган Мунисани елкасидан ушлаб ўзига қаратди. Шу орада деразага орқасини бериб ер чизаётган Ниғматга хўмрайиб олишниям унутмади. — Номусим дейсанми?.. Демак, сени шу нарсага эришиш учун уйланаман деб ишонтирган, шундайми?.. Яхши-и… Зап вақтида айтдинг… Фақат… Милисага бориб ўтириш шартмас, ҳа!.. Ўзимиз берамиз жазосини… Қани, бу ёққа юр-чи!.. Бошидан гапириб бер-чи!..
Муниса ҳеч нарсани англамаган кўйи Ҳайбатилланинг ортидан юрди. Нариги хонада уни нималар кутаётгани эса, ёлғиз Худога аён эди.
«ҲУЖУМ»
Қирққа кириб, деярли ярим умрини қамоқхоналарда ўтказган Ҳайбатилла ҳеч нарсадан қайтмасди. Ҳамтовоқлари ҳам унинг турмалардаги «ибратли тарихи»ни яхши билганликлари учун ҳеч қачон юзига тик қарай олишмасди. Давраларда Ҳайбатилла жўрабошининг айтгани-айтган эди…
У Мунисани ичкари хонага олиб киргач, қиладиган ишларни хаёлан режалаштирди: «Демак, ҳозир қизни тотиб кўради-да, кейин «шогирд»ларга Ниғматни тинчитишларини буюради. Чунки, ўз аёлини сотган одам ҳеч қачон «разборчи» бўла олмайди…»
— Қани, опоқ қиз, бери кел-чи!.. — Ҳайбатилла ўта хотиржамлик билан кўйлагини ечиб Мунисанинг елкасидан тутди.
— Нима қиляпсиз?.. Қўлингизни тортинг!.. Мен сиз ўйлаган қизлардан эмасман… — Муниса титраб-қақшаб ўзини четга тортди.
— Ноз қилиб қаергаям борасан?.. Ахир, эркак кўрган…
— Йўқол, исқирт!.. — Овозининг борча қичқириб эшикка ёпишди Муниса. — Мен… Ҳозир одамларни чақираман!..
— Ҳали шунақами?.. — Бу қадар совуқ муомалани кутмаган эркак жонҳолатда қизни диванга итариб юборди-да, эшикни очди. — Ниғмат, буёққа кир!..
— Ҳа, ака… — Йўлакда кетма-кет сигарет тутатиб, у ёқдан-бу ёққа бориб келаётган Ниғмат Ҳайбатилланинг қаршисида пайдо бўлди.
— Манави манжалақини ушлаб тур!
— Хўп бўлади, ака!..
— Йў-ўқ!.. Йўқол!.. Тегма менга, ҳезалаклар!..
— Нима-а?.. Ҳезалак?.. — Бундай ҳақоратга кўникмаган Ҳайбатилланинг кўзлари қонга тўлди. Нима қилмоқчи эканини ҳам унутиб кутилмаганда Мунисанинг юзига мушт туширди. — Ҳезалакмиш… Кўрсатиб қўяман сенга!
Ҳайбатилла бир оғиз ҳақоратли сўз туфайли Мунисани аёвсиз тепкилайверди. Албатта, Ниғмат ҳам қараб тургани йўқ. Жўрабошига
Mен… Ниғмат билан… Йў-ўқ, айтолмайман, ойи, айтолмайман!.. Тилим бормайди-и!!! — Муниса тўсатдан овозининг борича додлаб юборди. — Кечиринг, ойижон!..
— Қўй, она қизим, ўзингни бос!.. Ярим кечаси шовқин кўтарма, қўшнилар эшитади-я…
Маҳбуба опа гап нимадалигига тушунолмай, ҳарчанд асабийлашмасин, қизининг кўз ёшларига тоқат қила олмади. Уни елкаларидан босиб юпатишга тушди.
— Бунинг ўрнига, менга ётиғиминан тушунтир… Ахир, онангман-ку!..
— Мен… Ниғмат… Ниғматминан ётиб қўйдим… — Бу гапни Муниса зўрға, тутилиб-тутилиб айтди.
— Нима дединг?.. Ё-ётиб қўйдинг?.. Қ-қанақасига?.. Сен-а? — Маҳбуба опанинг кўзлари пирпираб қизини ўзига қаратди. — Шу гапларни ўзинг гапиряпсанми-а?..
Муниса ортиқ ҳеч нарса деёлмади. Дейишга ўзида куч топмади. Маҳбуба опа эса, ҳаммасини англаб етгач, бошига гурзи тушган каби телбаларча хонани айланарди. Шу лаҳзада ёлғиз қизининг аҳмоқона қилмишидан жазавага тушиб, унга танбеҳ беришни ҳам, муштлаб-муштлаб ташлашни-ю ёки бўлмаса овутишни ҳам билмасди.
— Вой, энди нима қиламан-ан?.. Биттагина қизим шарманда қип қўйса, дардимни кимга айтаман?.. Ҳой, қайсар бўлмай ергина юткур, бошида сенга нима дегандим?.. Ўша иттумшуқ, бекорчига илакишма демаганмидим?.. Йў-ўқ, ҳозир уйига бораман… Чотини йиртаман ўшанинг!..
— Йўқ, бормайсиз!.. — рўмолини бошига ташлаб ташқарига йўналган ойисининг йўлини Муниса тўсди. — Ўзи келаман деб айтди… Икки кундан кейин совчи жўнатаман деди…
— Келиб бўпти, билдингми, келиб бўпти… Ўша ҳезалакка ишониб бир умр бахтсиз қоласан ҳали сен ўзбошимча!..
— Ундай деманг, жон ойи. Ниғмат акам ҳезалак эмас… Қалбимни парчаламанг!.. Уни севаман, ахир!..
— Ҳе, севмай ҳар бало бўлгин!.. Бор, кўзимдан йўқол!
Она-да, шунча ҳовлиқиб, сал қурса, тўхтаб қолаёзган юраги қизининг бир оғиз гапи билан тинчлангандек бўлиб, ўзи секин йўлакдаги курсига чўкди. Қизининг ётоғи тарафга қараб-қараб олаётган бўлса-да, икки кун ўтиб уйига совчилар келишига, ҳарқалай, ишонди.
ВАСВАСА
Ниғматнинг қайсарлиги, бемеҳрлиги бошига етди. Ёшлигидан қиморга муккасидан кетганди. Бир жойда ишлаб, ёлғизқўл онаизорнинг қўлтиғига кириш ўрнига ҳамтовоқларига қўшилиб, «разбор»ларга бориб кўплаб бегуноҳ одамларнинг дилини оғритганди. Кўпчиликнинг қарғишини олганди. Бугун ўша қарғишлар ўқдай келиб тегди… Қилар ишни қилиб, энди қай йўл билан Мунисанинг кўзидан, таъқибларидан халос бўлишни билмай турганида, қиморда катта пул ютқазиб қўйди. Нақ мингта кўкида… Бу Ниғмат учун катта пул… Нимаям қила оларди?. Яшаб турган уйини сотиб юбора олмайди. Ойиси соттириб бўпти!.. Рўзихон опадан оладими?.. Бе, рўзғорни аранг эплаётган она шунча пулни қайдан олсин?!
Ич-етини алам тирнаб ташлаган Ниғмат ўзини ютиб қўйган Сатим қийшиққа (бу ҳам Ниғматнинг шерикларидан биттаси. Кўзи сал ғилайроқ бўлгани учун шундай деб чақиришарди) юзланди.
— Оғайни… Шу… Пул ўрнига бошқа нарса берсам-чи?..
Бир бурчакда берилиб наша тутатаётган Сатим қийшиқ истамайгина Ниғмат томон қаради.
— Ниманг бор ўзи?.. Ёмон чайналдинг-да ўзингам!..
Ниғмат бироз тараддудланиб қолди. Ҳақиқатан, бу гапни ҳамманинг олдида айтиш ноқулай. Бироқ, ҳозир аниқ бир ваъдасини бермаса, чиқиб бўпти ташқарига. Сатим ҳарқалай жўрабошига ундан кўра яқинроқ. Қолаверса, «разборчи» деган номи бор. Қаёқдаги пулни деб шериклари билан аччиқ-тизиқ гапларга бориб ўтириши яхши эмас. Бу нарса, барибир, яхшиликка олиб бормаслигини билади.
— Биласанми… Зўр қиз бор… Қиз эмас-ку, лекин яхши нарса Уёқ-буёғига ўзим «отвечат» қиламан…
Сатим ҳам анойи эмасди. Бу кўчага киргандан бери турли-туманини кўриб юборган. Фақат… Ниғматнинг дидини биларди. Бирор кўзга яқинини топган шекилли, деб хаёл қилди.
— Оббо сен-ей, — деди кўзларини қисиб, — барибир йўл қидиришингни билгандим… Майли, агар арзиса, опке!.. Фақат эсингда бўлсин, мабодо, ўша нарсанг «мент»ларга гуллаб қўйса…
— Ҳа, тўғри, — бехосдан гапга аралашди бир четда иштаҳа билан кабоб кавшаётган мўйловдор жўрабоши Қосим қайсар. — Бола, ана шу тарафига ҳушёр бўл!.. Кейин… Ўша жононни биринчи бўлиб мен тотиб кўраман. Менга ёқса, қарзингдан қутулган ҳисобланасан. Ёқмаса… Пул топишингга тўғри келади, акаси!..
Сатим ўйламай-нетмай ўрнидан турди-да, Қосимга қуллуқ қил
Ҳикоя
✍ТОПТАЛГАН НОМУС… (ёхуд йигит қарзи эвазига ўз суюклисини таклиф қилди)
МУҲАББАТНИНГ КЎЗИ КЎР
Муниса яхши кўрган кофта-юбкасини кийди, лабларига, юз-кўзларига Ниғмат акаси олиб берган бўёқлардан сурди. Ўзининг ойнадаги аксига бирпас тикилиб турди. Бўёқдан сўнг чет эл шампуни билан ювилган сочининг товланишига, оппоқ, дўмбоқ юзлари, қалин қошлари, сал қурса, кофтадан чиқиб кетгудек кўпчиб турган кўкракларига маҳлиё бўлди. «Ана энди ҳозир Ниғмат акам кўрса, қотади! — ўзига-ўзи овоз чиқариб деди у. — Тўғри-да, шундай келишган, бўйдор йигитга муносиб бўлишим ҳам керак-да!..»
— Ҳа-а, яна ўшанинг олдига югурмоқчимисан? — Муниса кутилмаган овоздан сесканиб орқасига ўгирилди. Ойиси Маҳбуба опа экан. Ҳали элликка ҳам кириб улгурмаган бу аёл икки йил аввал эрини тупроққа топшириб, буткул чўкиб қолганди. Азбаройи озиб кетганидан ёноқлари бўртиб чиққан, кўз қарашлари маъюс…
— Ойи, у йигитнинг нимасини ёмон кўрасиз-а? — Муниса гарчи ойисининг аҳволига ачинса ҳам, барибир, ҳар сафаргидек эркаланган оҳангда сўз қайтарди. — Бинойидай-ку! Қачон қараса…
— Ҳеч қаерда ишламайдиган одамдан яхшилик чиқмайди, билдингми? — қизини жеркиб берди Маҳбуба опа. — Ёш бола эмассан, йигирмага қараб кетяпсан… Одамминан одамнинг фарқига боргин-да мундоқ!..
— Мен у билан бир мактабда ўқиганман, қанақа одамлигини яхши биламан!..
— Мактабда ўқиганингминан билиб қолмайсан…
— Мен уни яхши кўраман!.. Э, сиз севгини қаёқданам тушунардингиз…
— Ёлғиз боламсан, туртиниб қолмагин, дейман-да, қизим!.. — Маҳбуба опа ортиқ ҳеч нарса демади. Бошини хам қилганча балконга ўтиб кетди. Муниса эса, гўёки ҳеч гап-сўз бўлмагандек, сумкачасини қўлига олди-да, учрашувга ошиқди.
НИҒМАТ
У йигирма беш ёшда. Кенг елкали, қорачадан келган, новчагина йигит. Ниғматнинг ҳам отаси йўқ. Онаси Рўзихон қайсидир касалхонанинг полини ювади. Топганини рўзғорга ташийди…
Ниғмат анчагина мақтанчоқ ҳам. Айниқса, қачонлардир бокс билан шуғулланганини айтиб, ҳеч қайси ўртоғига гап бермайди. Аммо Мунисага бундай қилмайди. У қадар ёндим-куйдим деб жар солмаса-да, кўнглини олишга, учрашувларга кечикмасдан боришга интилади… Очиғи, шундай ҳурилиқодан айрилиб қолгиси келмайди.
Бироқ… шу бугун нияти бузилди. Онасининг тунги сменага кетганидан фойдаланмоқчи бўлди… Балки барда улфатлари билан ўтириб, пича кайф қилганидан шундай қарорга келгандир… Мунисани бутун кеча олиб қолмоқчи бўлди. «У мени севади… Қаттиқ севади, — хаёлидан ўтказди Ниғмат. — Так-что, раъйимни қайтармайди… Қайтаролмайди… Вообще, қўғирчоқ қилиб ўйнатмасам, нега судраб юрибман уни?..» Ниғмат ҳам «кўча кўрган», замонавий йигитлардан-да, ниятини Мунисага шартта айтиб қўя қолди.
— Бугун бизникига борамиз, — деди у Мунисанинг юзларидан ҳазиллашганнамо чимчилаб, — би-ир мириқиб ўтирайлик!..
Бу гапни эшитиб Мунисанинг ранги оқариб кетди.
— Э, йўқ, бормайман!..
— Нимага? — Ниғмат беихтиёр зарда билан қизни ўзига тортди. — Севмайсанми мени?.. Демак, ҳаммаси ёлғон экан-да?!
— Дарров шунақа дейсиз-а, Ниғмат ака, — Муниса йигитнинг кўксига бош қўйиб, ёлғондакам ҳиқиллаб қўйди. — Уяламан… Ойингиздан уяламан…
— Худога шукр-ей, — оҳ тортиб Мунисани ўзига қаттиқроқ тортаркан, Ниғмат узоқ-узоқларга тикилиб мамнун жилмайди. — Мен сени айниб қолдингми деб ўйлабман… Қўрқма, ойим ишда, иккаламиздан бўлак ҳеч ким бўлмайди, кетдик, кеч бўп кетмасин!..
Муниса ҳар галгидек ишқ ўтида ёниб, йигитнинг ширакайфлигига ҳам эътибор қилмади. Ўзини олдинда нималар кутаётганини ўйлаб кўрмади. Чунки у ўзининг илк муҳаббатига — қалбини қайноқ ҳислару, турли ширин ваъдаларга кўмиб ташлаган Ниғматга қаттиқ ишонарди.
ВИСОЛ ВА АЙРИЛИҚ ОРАСИ
Севгининг кўзи кўр. У вужуд ёниқ пайти ҳеч нима пайқамайди, кўрмайди. Йўлида учраган ғовларни эзғилаб, топтаб кетаверади. Мунисада ҳам шундай бўлди. Ниғматнинг шинамгина, одмигина квартирасида ўтириб, нега йигит столни ноз-неъматга, ичкиликка тўлдираётгани ҳақида ўйлаб кўрмади. «Мени меҳмон қилгиси келгандир-да!», деб хаёл қилди… Хуллас, улар бир соатча еб-ичиб ўтиришди. Вақт ҳам хуфтонга етди. Ниғматнинг яна-да кайфи ошди, ҳирс тўла кўзлари тобора ўткирроқ чақнади. Мунисага шампан