33744
Хаётий ва Ибратли ҳикоялар... Хикматлар хазинаси... Инсон такдирини аччик синовлари... Hamkorlik va reklama uchun 👇👇 @Bronzam . . . . . .
г қисиқ?..
Шу зайл орадан ўн кун ўтди. Назира мактабга келса, Фарида темир тўсиқлар ортидаги ярқираган «Тико»дан чиқиб эшигини ёпаяпти. «Демак, адаси машина совға қилибди-да, — кўнглидан ўтказди Назира машинадан кўзини узолмай. — Қандай бахтли одамлар-а!.. Хоҳлаган нарсасини сотиб олишади. Эртага нимаейман, нима кияман, деб ўйлаб ўтиришмайди. Эҳ, қанийди, шулардай бой бўлсак…»
— Ҳа, кўзингни қадаб қолдинг? — Фарида виқор билан юриб келиб бўшашиб турган Назиранинг қаршисида тўхтади. — Машинамга ҳавасинг келдими?.. Э, юз минг сўмни узолмай қочиб юрибсанлар-у, машинага йўл бўлсин!
— Менга қара, — кутилмаганда Фариданинг ёқасидан олди Назира, — намунча пулингни сўрайвермасанг-а?! Билиб қўй, яна бир марта гапирсанг, сочингни битталаб юлволаман!..
— Қўйвор! — бир силтаниб Назиранинг қўлидан чиққан Фарида тўзғиган сочларини тузатди. — Ҳали шунақами! Яхши… Энди мендан кўрасан!.. Соч юлиш қанақа бўлишини кўрсатиб қўяман сен қанжиққа!
Қизининг ичидан эзилаётганига чидай олмаган Нафиса опа қош қорайган маҳал Султон тижоратчининг дарвозасини тақиллатди.
— Ҳа, қўшни, келинг! — дея юзидаги сохта мулозаматни яширмай уни қарши олди тижоратчи. — Пулларни опчиқибсиз-да.
— Йўқ, ҳозир бошқа иш билан чиқдим! — жиддийроқ оҳангда жавоб қилди Нафиса опа қовоғини уйиб.
— Ие, шунақами? Хўп, қани, эшитайлик-чи!
— Қизингиз Назирамга кун бермай қўйди-ку. Худонинг берган куни қарзингни қачон узасан деявериб ҳоли-жонига қўймаётганмиш. Шунга…
— Тўғри айтибди қизим. У менинг якка-ю ёлғиз фарзандим. Топганим ўшаники… Ҳа энди, қарз олгандан кейин узиб қўймайдими вақтида?.. Нима, мен билан уришишга келдингизми? Қанақа уяти йўқ аёлсиз ўзи-а…
— Мен ҳеч ким билан уришмоқчи эмасман. Фақат қизингизга айтиб қўйсангиз… Ахир, бир ойга деб олганман. Энди ўн кун ўтди-ку!..
— Ана холос, — тижоратчи ўнг қўлини пахса қилиб дағдағага ўтди, — бир ойга деб олганмишлар. Мен сизга бир ой ичида опкеласиз, деб берганман. Тўғрими? Ие, қўшни деб ҳурматингизни қилсам, ҳали… Э, қўйинг, одам бунақа бўлмайди. Майли, менга опкелишингиз шарт эмас, Фаридага бериб қўяверинглар!.. Айтдим-ку, у менинг эрка қизим…
Нафиса опа тарвузи қўлтиғидан тушиб, ўзича нималардир деб ғудранганча уйига қайтди.
Отасининг Нафиса опага муомаласидан хабар топган Фарида қутуриб кетди — ҳар куни Назирани қийин-қистовга ола бошлади. Нафиса опанинг боши қотди. Бир бурда нонни амаллаб топиб турган бўлса, қарзни қандай узади? Қариндош-уруғлардан сўрашга юзи чидамаса.
Тишини-тишига босди, ойнинг ўн беши қоронғи бўлса, ўн беши ёруғ, Яратгандан ўзига сабр-бардош тилади.
Фарида эса бўш келадиганга ўхшамасди.
— Бу ёққа кел! — дея буюрди дарслар тугаб катта кўчага чиқишгач Назирага у.
Назира ҳам шаштидан тушгиси келмай лабларини бурганча унга яқин борди.
— Нима дейсан?
— Қарзни берасанми-йўқми?.. Ёзингам жуда юзсиз экансан-а. Бери билмаган эканман…
— Оларсан қарзингни, — деди Назира кетишга чоғланиб. — Ўлмасак қайтарамиз…
— Э, йў-ўқ, — қизнинг йўлини тўсди Фарида, — Энди тоқатим тоқ бўлди. Менга қара, ҳозир мана шу ернинг ўзида машинамни артасан. Агар йўқ десанг, ҳамманинг олдида шармандангни чиқараман. Машинамни артиб тозалаганингга қарзнинг минг сўмидан кечаман, тушундингми? Хўш, розимисан?
— Артмасам-чи!
— Шарманда қиламан. «Тиланчи!» деб жар соламан. Мени биласан-ку, гапимдан қайтмайман!.. Ҳа-а, айтганча, агар буюрган ишларимни бажариб турсанг, шу баҳона қарзингдан қутулиб кетардинг…
— Юзсиз экансан! — асабий шивирлади Назира. — Мени ким деб ўйловдинг?.. Бойман кўнглимга сиққанини қиламан, деб ўйлайяпсанми?.. Тушингни сувга айт!
Шундай деб Назира кескин бурилди-да, сумкасини қўлтиғига маҳкам қисганча уйи томон югуриб кетди.
Ортидан Фариданинг беўхшов кулганини эшитди…
* * *
Эртаси куни Назира мактабга шошилиб кетаётиб Фаридага кўзи тушди — у машинасига суянганча тиржайиб турар, ёнида бир-икки йил аввал мактабни битириб кетган Суръат деган йигит ҳам бор…
Назира титраб кетди…
Эътибор қилмай ўтиб кетавермоқчи бўлганида Фарида йўлига кўндаланг бўлди.
— Ҳа, ойимқиз, салом берай ҳам демайсан? Тинчликми?..
— Келиб-келиб энди сенга салом берайми? — деди Назира ҳам бўш келмай.
Суръат эшитиб
СУКУНАТ
(Бўлган воқеа)
Аёл турмуш қурмади... Турмуш ўртоғидан сўнг... беш фарзандини ўгай ота қўлига топширишни истамади. Фарзандлари катта бўлди. Улар ўқидилар, ишларга жойлашдилар. Бириси Америкага оиласини олиб кетди. Бириси Англияга оиласи билан кетди. Қизлари турмушга чиқиб кетдилар ва улар ҳам вақти келиб, ўз оилалари билан бириси Дубайга, бириси Хитойга, бириси яна аллақатгадир кўчиб кетди.
Аёл, унга раҳм қилганларга: "Ҳали ёшман, белимда қувватим бор. Ўз ишимни ўзим қила оламан, киримни мошина ювса, идишимни мошина ювса, яна нима керак?", дерди. Дерди-ю, аммо ичидан зил кетарди...
Аёл баъзан бир боласиникига кетса, баъзан бошқаси боласиникида туриб келарди. Умри йўлларда ўтди... Умри кўкларда ўтди... Уйидаги фарзандлари қилиб берган "люкс" шароитлар ҳам кўзига кўринмасди. Гоҳида опасининг фарзандлари кўргани келишади... Бирпасда улар ҳам уйларига равона бўлишади. Аёлга суянчиқ бўлса... Елкасига бошини қўйса... Бирга юрса, бирга еса, бирга ўтирса... У шуларни ўйлар экан: "Фарзандлар ўз йўлига экан, ҳаёт йўлингда ёнингда шеригинг, жуфтинг бўлгани бошқа экан", деб пичирлайди.
Зулфия Махмуд
@ibratli_sozlar
🌹🌹Хадис
Яхшилик йўқ бўлиб кетмайди. Гуноҳ унутилмайди. Ҳисоб-китоб қилувчи ўлмайди. Хоҳлаган нарсангга амал қил, қилмишингга яраша жазо оласан.
(Имом Байҳақий ривояти)
Аёлнинг ҳийласига учган йигит.
Шавкат оилада ёлғиз ўғил фарзанд. Коллежни битиргач шаҳар марказидаги бир тўйхонада меҳнат қила бошлади. Табиатан содда, меҳрибон ва сахий йигит жамоада ҳам анчагина ҳурмат-эътибор қозонди. Одатда ўта ишонувчанлик ва соддалик ҳам инсонга зиён келтиради. Иш жойидаги турмушидан ажрашган бир фарзандли ёлғиз аёлнинг нозу карашмаларига боши айланиб, аёл макрининг тўрига илинди-қолди.
Кўр-кўрона уйғонган “муҳаббат” уларни яширинча шаръий никоҳ ўқитишга ундади. Шавкатни ҳоли-жонига қўймай, тезроқ оила қуришга даъват қилаверган Моҳина шаръий никоҳни ҳам ўзи топган “диний уламо” орқали ўқитди.
Аслида унинг мақсади оила қуриб бахтли бўлишмиди?
Асл мақсад йигитдан ўзининг моддий манфаатлари йўлида фойдаланиш ва маҳаллада ўзини эрли жувон қилиб кўрсатган ҳолда турли миш-мишлардан халос бўлиш эди.
Шавкат Моҳина билан оила қурганини ота-онасидан сир тутиш учун ўз уйида тунар, сурункали иш қолдириб, Моҳинанинг уйига меҳмондек келиб-кетарди. Моҳина эрининг йўқлигидан фойдаланиб, дугонаси Дилсўз билан тунда вақтичоғлик қиларди.
Шавкатнинг хатти-ҳаракатидаги ўзгаришлар онани ўйлантириб қўйди. Фарзандини унинг ҳамкасбларидан суриштириб, калаванинг учини топди. Ўғлининг бу номаъқул ишидан дили хира тортди.
Яхши гап билан фарзандининг кўнглига қўл солди, ҳаммасини тўғри тушунтирди, яхши йўлга бошлади. Шавкат энди воз кечай деганида аёлнинг айёрона ҳийлалари фикрларни чалкаштириб юбораверди. Шу зайлда олти ой ўтди. Содда йигитнинг ишончига кириб олган Моҳинанинг ўрганган кўнгли ўртаниб қўймади.
Бир хил чеҳра, бир хил гап-сўзлардан зерикиб қолди чоғи яна қизчасини онасига ташлаб кунлаб бедарак кетиб қолаверди. Қизидан хавотирланган онаси куёвидан Моҳинани уйга топиб келишини илтимос қилди.
Ўзбошимчалик билан тунги ҳаётга мослашиб қолган Моҳина сохта эрининг тергашига тоқат қила олмади. Борган сари уларнинг муносабатлари совуқлашиб, кўнгил масофалари йироқлаша бошлади. Дилсўзнинг уйида яшаб, бегона эркаклар билан танишувлар, учрашувлар ва ҳар куни янгидан-янги муҳаббат ҳикояларини яратаверди.
“Қинғир ишнинг қийиғи қирқ йилда ҳам чиқар” дейишади. Хотинининг хиёнатидан хабар топган йигит ундан ортга қайтишини сўради. Эрининг сўровига пинагини ҳам бузмаган Моҳина “Қўлингдан келганини қил, ёнингга бормайман” деб жаҳл қилди. Шавкат энди Дилсўзга қўнғироқ қилиб “Дугонангга айт, агар ҳозир уйга келмаса, қизини олиб чиқиб кетаман. Қайтганида, қизчани ҳам қайтараман” – дейди.
Шавкатнинг жаҳлини жиловлай олмай, иродасизлик қилгани ҳолига вой бўлди.
Йигитнинг тутган йўли ишбилармон ойимчаларга жуда қўл келиб қолди.
Улар шу заҳоти туман ИИБга бола ўғирлангани ҳақида хабар бериб, ҳаммани оёққа турғазди. Мақсад Шавкатнинг устидан қилинган шикоятни қайтариб олиш эвазига мўмайгина пулга эга чиқиш эди. Аммо Моҳинадан дарак бўлмагач яна у билан боғланди. Вазиятдан хабар топиб, қизчани соғ-саломат уйига қайтарди. Аммо энди ҳолат анча оғир. Унга нисбатан қўзғатилган иш Жиноят ишлари бўйича Олмазор тумани судида кўриб чиқилди. Ушбу ҳолат бўйича ҳуқуқий баҳо берилиб, адолатли иш юритилди.
Шавкатнинг ёшлиги, муқаддам судланмагани, маҳалла фуқаролар йиғини ва Ўзбекистон ёшлар иттифоқи кафолат хати бергани, судланувчининг судда фаол иштирок этгани ҳамда ўз ихтиёри билан болани онасига қайтаргани сабаб унга 1 йил қамоқ жазоси тайинланди.
Судланувчи суд якунида ўз ишидан пушаймонлиги, қасддан бу жиноятни содир этмагани, аксинча рашк туфайли ўзининг назоратини йўқотиб қўйганини маълум қилди. Шунингдек, Моҳина билан ҳам ришталарни узди.
Суд ҳукмида фоҳишалик билан шуғулланган аёл, бундай қинғир ишга имкон яратиб берган шахслар ва икки ёшнинг қонуний никоҳи қайд қилингани ҳақида гувоҳномаси бўлмаса-да, уларга шаръий никоҳ ўқилганлик ҳолати бўйича тегишли мутасадди органларга тақдимнома киритилиши белгиланди.
– Ҳақиқатдан мазкур жиноят бўйича тўпланган далиллар асосида жиноят содир этилгани ўз тасдиғини топди, – дейди Жиноят ишлари бўйича Олмазор туман суди судяси Мусо Юсупов.
– Қонунда ушбу ҳолатлардаги жиноятлар бўйича 5 йилдан 10 йилгача озодликдан маҳрум қилинган бир вазиятда содир этилган жиноят ўз турмуш ўртоғини
ҚОТИЛГА АЙЛАНГАН АЁЛ.
(Хаётий вокеа).
Болалар уйида улғайганман.
Ота-онам кимлигини ҳам билмайман. Улар мени ташлаб кетганлари учун ҳанузгача улардан нафратланаман. Агар турмуш қурсам ҳеч қачон гўдагимни болалар уйига бермайман, деб ўз-ўзимга сўз берганман.
Болалар уйидан учирма бўлгач, тарбиячим бўлган Зарифа опаникига нажот истаб бордим. Чунки энди нима қилишимни ҳам билмасдим. Опанинг уйидан паноҳ топдим. Боғчага ишга кирдим. Ўз ўрнимга эга бўлдим.
Бир куни Зарифа опа мени бир йигит билан таништирди.
Қадди-басти келишган, чиройли йигит экан. Хуллас, бир-биримизга ёқдик.
Тўйимиз бўлди.
Онамдек бўлиб қолган Зарифа опанинг юзини ерга қаратмай, дея келинлик вазифамни астойдил бажаришга киришдим. Қайнонамнинг ўтидан кириб кулидан чиқдим. Кейинги йили эса фарзандлик бўлдим. Унинг камолини кўриш менга насиб этсин, дея Камола деб исм қўйдим.
Зарифа опам ота-онамнинг йўқлигини билдирмасдан, бешик ясатиб олиб борди.
Камола тиллари бийрон қиз бўлди. Илк маротаба “ая” дея тили чиққанида қанчалик севинганимни сўз билан ифодалай олмайман. Атак-чечак қилиб юрганларини кўриб севинчим ўн чандон ошди.
Бирин-кетин қайнсингилларимни ҳам узатдик. Биз бахтли яшаётгандик.
Бироқ ойни этак билан ёпиб бўлмайди, деганлари тўғри экан.
Қайнонам қаергадир тўйга бориб, менинг болалар уйида вояга етганимни билиб қолибди. Шундан сўнг қайнонам менинг рангимни чиқармайдиган бўлиб тўнини тескари кийиб олди. Менга яхши муомила қилмай қўйди.
Бир куни тонг саҳар ҳовлига отилган челакнинг даранглаган овозидан чўчиб уйғониб кетдим. Шоша-пиша бошимга рўмолимни ўраб ҳовлига чиқиб юз-қўлимни ювдим-да ўша атрофда юрган қайнонамга салом бердим.
Бироқ қайнонам саломимга алик ҳам олмади, қайрилиб ҳам қарамади. Овозини борича келинларни чошгоҳгача ухлашини айтиб, шанғиллай кетди.
Қайнонам мени тили қисиқликда, яхши тарбия кўрмаганликда, ҳароми бола бўлганлигимда, кўзимни сузиб, ўғлининг бошини айлантириб, тегиб олганликда айблади.
Энди унинг ҳар битта гапи юрагимга ўқдек қадала бошлади.
Мен ҳам боплаб жавоб қайтарай дедиму аммо эримнинг “илтимос, онам ҳовуридан тушганча гап қайтарманг” деган сўзлари ёдимга тушиб тилимни тийдим.
Ўша куни қайнонам ўғлини имлаб, хонасига олиб кириб кетди. Орадан анча вақт ўтгач, эрим сувга тушган мушукдек ёнимга келди. Аммо онаси билан нималарни гаплашганини айтмади.
Бир куни қайнонам ҳовлимизга иккита мелисани бошлаб келиб уларга мени келганимдан буён уйидан нарсалар йўқолаётганини айтиб аюҳаннос солди. Кейин уларни ётоқхонамга бошлаб кирди. Қайнонам нарсаларимни титкилаб ниманидир изларди. Кейин шкафимдан тилла тақинчоқларини олиб мелисаларга кўрсатди. Мени ўғирликда айблади.
Бу туҳматдан қутилолмадим. Ўзимни оқлолмадим.
Қайнонам мен йўғимда тиллаларини шкафимга солиб қўйганлигини тушуниб етдим. Афсуски қўли эгри деган ном олдим. Ҳақлигимни исботлай олмадим. Қайнонам турмуш ўртоғимнинг ялиниб-ёлворишига қарамасдан менга туҳмат қилиб, топилмаган тилла билагузук учун судга берди.
Бир йилдан сўнг мен қамоқдан чиқиб уйимга қайтдим. Қизалоғимни жудаям соғингандим. У билан қучоқлашиб кўришишни кўз олдимга келтириб, дарвозани очдим. У ёқ бу ёққа алангладим. Нимагадир ҳовлида болам кўринмасди. Қайнонамга салом бердим-да, дарҳол боламни сўрадим. Қайнонам бўлса худди мени биринчи маротаба кўраётгандек ажабланиб тикилди.
— Болам қани деяпман, мен сизга! — дея бақирдим мен.
Шу пайт эрим уйдан отилиб чиқди-да, остонада бир зум тўхтаб қолди. Хўжайнимдан қизимни сўрадим. У онасига қаради.
— Камолани ўт ўриб келгани тутзорга жўнатгандим, — деди қайнонам кўзларини ерга тикиб.
Тутзорга қараб шошилиб кетдим.
Ортимдан хўжайним ҳам изма-из келарди. Афсуски тутзордан Камоланинг қонга беланган жасадини топдим. Унинг ҳаётга тўймаган кўзлари катта-катта бўлиб очилиб турарди. Қизалоғим ётган жойдан сал нарида эса қонга бўялган ўроқ ётарди.
— Болам! Вой болам? Ким сени бу аҳволга солди, ким?! — дея бақирганимча қизимни қучдим. Фарёдимни эшитган турмуш ўртоғим югуриб келди-да боласини қонга бўялиб ётганини кўриб, у ҳам даҳшатдан қотиб қолди.
Кўзлари билан кимнидир излай бошлади.
Бепарволик билан айтиб қўйиладиган баъзи ёлғонлар ҳақида
Имом Абу Довуд ривоят қилган ҳадисда Абдуллоҳ ибн Омир розияллоҳу анҳу айтади: «(Болалик пайтимда) бир куни Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам бизнинг уйимизда ўтирганларида онам менга: «Ҳой, буёққа кел, бир нарса бераман», деди. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам унга: «Болага нима бермоқчи эдингиз?», дедилар. «Хурмо бермоқчи эдим», деди. Шунда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам: «Билиб қўйинг, агар ҳеч нарса бермаганингизда сизга битта ёлғон ёзилган бўларди», дедилар.
Абу Довуд ва Термизий келтирган ҳадисда Баҳз ибн Ҳаким отасидан, у бобосидан ривоят қилади: «Мен Набий соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг: «Одамларни кулдириш учун гапириб, ёлғон сўзлайдиган киши ҳолига вой бўлсин, вой бўлсин, вой бўлсин!!», деганларини эшитганман».
Имом Муслим Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилган ҳадисда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтдилар: «Эшитган ҳар бир нарсани сўзлайвериши кишининг ёлғон сўзлаб қўйишига кифоя қилади».
Имом Абу Довуд ривоят қилган ҳадисда Абу Масъуд розияллоҳу анҳу айтади: Мен Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг: ««Айтишларича» (яъни, эмишки) деган сўз кишининг (мақсадга етказувчи) нақадар ёмон уловидир», деганларини эшитганман.
Шарҳ:
Одамларни кулдириш, болаларни юпатиш учун ёлғон сўзларни сўзлаш кўпчилик бепарво бўладиган, аслида ҳаром ва гуноҳи кабира бўлган ишларга киради. Шунингдек, киши ўзи эшитган ҳар бир гапни яхши текширмай туриб бошқаларга айтишлиги ҳам уни ёлғончиликка олиб боради. Чунки, эшитганлари орасида рости ҳам, ёлғони ҳам бўлади. Эшитганини айтавериш билан ўзи сезмаган ҳолда ёлғон тарқалишига сабаб бўлиб, ёлғончига айланиб қолади.
Оврўпада яшайдиган Файзиддин Мўмин ака ёзяптилар:
Католик насронийларининг олий руҳонийси Поп Франсис Италияликларни кўпроқ бола кўришга чақирди. У сиёсатчиларни оилаларни бола кўриш учун ундайдиган чора-тадбирлар кўришга даъват этди. Демографик инқироз давлат келажаги учун жиддий хатар эканидан огоҳлантириб — Чақалоқ кўриш келажакка бўлган ишончнинг ёрқин инъикосидир , гўдакларсиз ва ёшларсиз давлатнинг келажаги бўлмайди — деб огоҳлантирди.
Тўғриси, ёш ўтиб борган сари дунёга келиб бирор нарсани уддаладимми деган саволга "мана алҳамдулиллаҳ оила қуриб фарзандли бўлдимку" деб жавоб бераркансиз. Яна уйланиб яна кўпроқ бола кўргингиз, ўзингиздан солиҳ зурриёт қолдиргингиз келаркан. Уларни катта қилишдаги машаққатлар унутилиб кетаркан...
Кўпроқ фарзанд кўраверинглар. Қанчаси солиҳ бўлса, шунчасидан ҳиссадор бўласиз. Инсон ўз келажаги учун солиҳ фарзандлардан яхшироқ инвистиция тополмаса керак. “Сифат-чи?” дейдиганларга айтамизки, фарзандни яхши тарбиялашда кўплиги ижобий натижа беради. Чунки илк фарзандлар билан тарбиядаги тажриба ошади, кейингиларида яна қўшимча услубларни кашф қиласиз. Унгача катталари ҳам ёрдамчи бўлиб қолади…
Хуллас, ғайрат қилинг.))
.... Ёш бир жувон ўз қилмишига яраша кўп йиллик қамоқ жазосига маҳкум этилган эди, аммо у умрини бандиликда ўтказишга рози бўлмай, турмадан қочиш йўлларини излай бошлади. Шу мақсадда у турма ходимларидан бири билан дўстлашиб олди. Бу ходимнинг вазифаси вафот этган маҳбусларни турма яқинидаги қабристонга элтиб дафн этишдан иборат эди. Агар турмадагилардан кимдир ҳаётдан кўз юмса, у дастлаб махсус ўрнатилган катта қўнғироқни чалиб, маҳбусларни ораларидан яна бири жон таслим қилганидан огоҳ этарди. Сўнг марҳумнинг танасини махсус хонага элтиб, тобутга жойлар эди. Ундан кейин турмахона идорасига бориб, тегишли ҳужжатларни тўлдирар, сўнг қайтиб келиб, тобутни махсус машинасига ортиб, қабристонга олиб бориб кўмар эди. Буларни аниқлаб олган маҳбус аёл турмадан қочишнинг айёрона режасини ўйлаб чиқди ва янги дўстига айтиб, қочишга ёрдам беришини сўради. Режага кўра, кейинги сафар қўнғироқ чалинганида, аёл дарҳол тобутхонага бориб, жасад солинган тобут ичига кириб олиши, дўсти – турма ходими идорада ҳужжатларни тўлдириб келгач, бу тобутни олиб чиқиб дафн этиши лозим эди. Қабристонга элтиш ва дафн маросимлари бошқа назоратчилар иштирокида амалга оширилиши сабабли, аёл бу паллаларда «миқ» этмай, жон сақлаб ётиши, дўсти эса тунда келиб, тобутни қазиб олиши ва уни озод этиши лозим эди. Турмахона ходими қўрққанидан узоқ вақтгача бунга розилик бермай юрди, аммо аёл қатъият билан сўрайверди ва ниҳоят уни кўндирди. Бу келишувдан кейин ҳам аёл турмада кимдир ўлишини кутиб, бир неча ҳафтани илинж билан ўтказди. Ниҳоят, бир куни тушдан кейин маҳбус аёл ўша салобатли қўнғироқнинг умидбахш бонгини эшитиб, боши осмонга етди. Сал кутиб туриб, ҳеч кимга сездирмасдан қоронғи тобутхонага йўл олди. Овоз чиқармасликка ҳаракат қилиб, тобутни очди ва жасад ёнига кириб жойлашиб олгач, устидан қопқоқни ёпди. Тез орада қадам товушлари эшитилди – турма ходимлари келиб, тобут қопқоғини михлай бошлашди. Гарчи ўлик билан битта тобут ичида ётиш анча ноқулай бўлса-да, аёл озодликка эришиш учун ҳар нарсага тайёр эди. Ахир, жазодан қочиш учун у озмунча вақт кутдими! Тобут қопқоғига қоқилаётган ҳар бир мих унинг учун гўёки мақсади сари ташланган янги бир қадамдек эди... Ниҳоят, тобутни махсус машинага юклаб, совуқ қабристон сари йўл олишди. Аёл овозини чиқармай ётар, ҳатто тобут устига тупроқ ташланаётганини ҳис қилиб, юрагига сал ваҳима инган бўлса-да, озодлик онлари яқинлашаётганини ўйлаб, ўзини тинчлантирарди. Овозлар тинди, демак, энди у фақат дўстининг келишини кутиб вақт ўтказиши керак эди. Аммо сукунат ва зулмат ичра ётган аёл тез зерикди, ёлғиз ўзи... Дарвоқе, тобутдоши ким экан-а? Шу пайтгача қизиқмаганди, зеро, бунинг аҳамияти ҳам йўқ, деб ўйлаганди. Бироқ ётавериб зериккач, қизиқувчанликдан унинг кимлигини шунчаки билиб қўйгиси келди. Ёнида гугурт олиб келганди, гарчи ёпиқ тобут ичида кислородни эҳтиётлаш кераклигини билса-да, фақатгина марҳумнинг юзини кўриш учун битта гугурт чақиб кўришга қарор қилди. Гугуртни жасаднинг юзига яқинлаштирар экан, даҳшатдан чинқириб юборди. Чунки ўлган одам бирор маҳбус эмас, балки унинг қочишига ёрдам бермоқчи бўлган ўша дўсти – турмахона ходими эди!..
Хамидбек Юсупов таржимаси.
КУНДОШГА ХАСАД🔥
(Арабистонда булган вокеа)
У болага ҳар қараганимда рашк олови мени ёндирар, аламимга чидолмас эдим. Нимага эрим мен билан эмас, у билан сафарга кетди? Мени унингчалик севмайди - да, дердим, ўзимга ўзим. У хотиннинг ҳам мен каби куйишини, ёнишини истадим.
Қишнинг совуқ кунлари эди. Танчада ёниб турган кўмирни олиб, у гўдакнинг қўлларига 😱😳
ҚАБР ТОШИГА МАРҲУМНИНГ СУРАТИНИ ЧИЗДИРИШ МУМКИНМИ?
#қисқа_савол_жавоблар
❓CАВОЛ: Қабристонда қабр тошига марҳумнинг суратини чиздириб қўйиш мумкинми?
💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
Бу ишни маййитга бирор фойдаси борми? Бундан сақланиш керак. Чунки бу ишда маблағни исроф қилиш ҳам бор. Ўша ишга сарфланадиган пулни бирор муҳтожга бериб, савобини марҳумга бағишланса, мана шу яхши иш бўлади. Валлоҳу аълам.Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво ҳайъати.
– Опаларимга бериб қўйманг яна, хўпми? Бу иккимизники.
Тошкентда ишлаган вақтимда ҳар ҳафта уйга бориб турдим. Янги йил байрамини ҳам бирга ўтказдик. Аммо тўрт кун ўтиб, яна мусофирчилик тўрвасини елкамга илдим, Москвага учдим...
Уйдагилар билан ҳар куни кечқурун “имо”лашиб турамиз. Ҳар ҳолда кўришгандай бўламиз-да. Кичкина маликам мени телефонда кўрганидан бир кунлик воқеаларнинг ҳисобини бера бошлайди:
– Гулиларнинг пишаги туғди. Тўртта. Учтаси ола, биттаси қора. Қорасини сенга бераман, деди.
– Опам иккимизнинг қўғирчоғимизни яшириб қўйди. Дада-дада деб йиғлашни бас қилсанг, бераман, дейди. Айтинг, берсин, мана, йиғламаяпман-ку?
– Қани, опангга бер-чи, – дейман бошқалар билан ҳам гаплашишга баҳона топилганидан хурсанд бўлиб.
Барибир телефонни опаларинидан тортиб олади:
– Дада, сизга ўйнаб бераман, – дейди рақсга шайланиб. – Қўшиқ айтинг!
– Оббо, – дейман-у, барибир қўшиғимни бошлайман:
– Лалай-лалайчи келди, кўчага мойчи келди,
Кўчага мойни ташлаб, санамга совчи келди...
Наврўз арафасида қўшнилар сумалак қилишибди. Менинг жажжи маликам “Дадам келса, ейди”, деб олдириб қўйган бир коса сумалак, тура-тура ачиб кетгач, ундан яшириб, зўрға ташлаб юборишибди. “Дадамнинг сумалаги қани?” деб бир ҳафта жанжал қилибди.
Ҳалигача уйда бирор тансиқ таом қилишса, менга деб олиб қўяр экан.
Ҳовлимиздаги чилги узум пишибди.
– Дада, узумимиз пишди! – дейишди акаси ва опалари суюнчилаб.
– Зўр-ку? Қани, кичкина маликамга беринглар-чи? – дедим.
Уни чақиришади. У бўлса, битта чиннига солинган икки бош чилгини кўтариб келиб, менга кўрсатади:
– Дада, дадажон! Сизга узум олиб қўйдим, – дейди энтикиб. – Мен ҳали емадим. Келсангиз, бирга еймиз. Мана буниси менга, буниси сизга.
Томоғимга бир нима тиқилади. Кўзларим ёшланади. Бир нима дея олмайман. Қизим ҳайрон бўлади:
Мен кўнглимдан ўтганларини айтаман:
-Қаердан олдинг бунча меҳрни? Муштдек жуссангга қандай сиғади бунча синоат?
Кичкина маликам – Муслимам бу сўзларимнинг биттасига ҳам тушунмай, кўзларини пирпиратиб тураверади. Ўзи билганини айтади:
– Дадажон! Мен сизни соғиниб кетдим. Мана бу кўзим билан ҳам соғиндим.
Тамом.
“Кичкина малика”.
Тирикчилик қурсин, олти ойга деб келиб, баъзан бир йил, баъзан икки йил қолиб кетаман. Бутунлай қолиб, Россия фуқароси бўлиб кетган қишлоқдошларим ҳам оз эмас.
Бир сафар қишлоққа борганимда отам янада қариб қолганини кўраман. Бир борганимда аёлимнинг сочига оқ оралаганини кўраман. Бир борганимда олдинги сафар кўрган одамларимни кўрмайман...
Энг ёмони, болаларимиз бизни кўрмай, дийдоримизга тўймай катта бўлишаяпти. Кичкиналари борганимизда танимай қолишлари бошқаларга кулгули, менинг эса дилимни кемиради...
Мана, яна бир йил Москвада қолиб кетдим. Ўтган сафар икки йил ишлаб, кейин қишлоққа қайтгандим. Келишимда олти ойлик чақалоқ бўлган кичкина қизчам салкам уч ёшга етган, бурро-бурро гапирадиган, тили ширин қизча бўлибди. Ҳалигача унинг мени танимай қолганини гоҳ кулиб, гоҳ ўзимдан ранжиб эслайман.
Ярим кечаси уйга кириб бордим. Келишимни кутиб-кутиб ухлаб қолган ўғлим ва катта қизларим эшикдан киришим билан уйқудан тура солиб, бўйнимга осилишди. Кўзларда ёш билан дийдорлашдик, ахир икки йилдан ортиқ кўришмагандик-да.
Дадам қачон келади, дея кутиб-кутиб, ухлаб қолган кичкина қизимни ҳам уйғотдик.
– Дада келди, тур! – дея опаси турткилаб уйғотгач, жойидан ирғиб турган қизчам “дада-дада”лаб чор тарафга аланглайди-ю, ёнидаги менга қарамайди.
Ахир қизчам дадаси мен эканлигимни қайдан билсин, фақат расмимни кўрган ва телефонда овозимни эшитган бўлса?
– Кел, қизим, менман даданг, – дедим-у, уни бағримга босдим.
Аввал бегонасираб қараб турди, кейин бақириб йиғлаб юборди. Типирчилаб қўлимдан чиқиб, аясига осилди. Қўли билан мени кўрсатиб:
Хуллас, берилган совғалар, ўйинчоқлар, ширинликлар билан ҳам дада дея тан олинмадим. Кўзи менга тушса тамом, йиғлайди, кет дейди. Опалари ва акаси дам-бадам мени қучиб, “Ўзимнинг дадам”, дея эркаланса, “бу бегона одамга бунча осилишмаса”, дегандай уларга ҳайрон-ҳайрон қарайди.
Орадан уч-тўрт кун ўтди. Ҳали-ҳамон менинг дада эканимни тан олмади, менинг шу ҳовлида юришимга ўрганмади. Нуқул менга бегонасираб қарайди. Дада деб тассаввур қилиб юрган одами бу сочларига оқ тушган кап-катта одам бўлиб чиқишига кўна олмаяпти. Эркалай, ўйнатай дейман, яхши гапираман, аммо ёнига яқин борсам, дод солиб, кет деб йиғлайди.
Бир ҳафта ўтгач, қизим энди-энди, аста-секин менинг ҳеч қаерга кетмаслигимга, мен шу уйнинг эгаси, уларнинг дадаси эканимга кўника бошлади, аммо ҳали ҳам мени дада демас, бирор нима сўрамоқчи бўлса, эй, дерди. Мени сенлаб гапирарди.
Ҳовлимиздаги бодом соясида ўтирибмиз. Акаси ва опаси ёнимда. Акаси ерга тушган бодом доначаларидан олиб, бир қўлига яширади. Кейин менга қўлларини тутиб:
– Дада, топинг-чи, қайси қўлимда? – дейди.
Билсам-да, атай топа олмайман.
– Топа олмадингиз, бу қўлимда эди, – дея хурсанд бўлиб сакрайди ўғлим.
Кейин опаси шундай қилади. Унинг ҳам яширганини тополмайман. У ҳам шодон қийқиради. Акаси ва опасининг бу завқланишларини кичик қизим сал нарида ҳавас билан кузатиб турибди, аммо яқин келмайди. Ҳурпайиб тураверади. Ўйин роса қизиганини кўриб, секин-аста бизларга яқин келди.
Ўғлим яна қўлига бодом яшириб:
– Дада-дада, энди топинг-чи, қайси қўлимда? – деди.
Ниҳоят, кичкина қизим ҳам битта бодом доначасини қўлига олди. Ҳар бир ҳаракатини кўзимнинг ости билан кузатиб турибман. Бодомни қўлига яширди-да, секин менга яқинлашди. Атайлаб бошқа тарафга қараб турдим.
– Эй, эй, қайси қўлимда, топ-чи?
Бирам тили ширин, эркалаб бағримга босгим келаяпти-ю, аммо эшитмаган киши бўлиб, тескари қараб туравердим.
– Эй, қайси қўлимда деяпман сенга, – дея жажжи қўлчаларини юзимга яқин олиб келди.
Яна қарамайман. Саккиз ёшли опаси қўлини тутиб:
– Дада-дада, қайси қўлимда, топинг-чи? – дейди.
– Мана бу қўлингда, – дея унга дарров жавоб бераман ва сочини силаб, пешонасидан ўпиб, уни эркалайман: – Асал қизим, ўзимнинг қизим.
Ўғлимни ҳам эркалайман, “ўзимнинг ўғлим”, деб мақтайман. Кичкина қизимга атай қарамайман. Қани, нима қиларкан?......
Оҳ, аяжоним-а! Сизни шунчалар соғиндимки!.. Бағрингизга бошимни қўйиб, ҳеч нарсани ўйламасдан эркаланиб ётгим келяпти…
Майли, аяжоним, хонамиздаги чироқни ўчиришмоқчи. Кейинроқ яна мактубимни давом эттираман. Ўғлингиз О… »
* * *
«Аяжоним! Учрашувга келасиз, деб кутган эдим, аммо келмабсиз. Акамни ҳам соғинган эдим, маза қилиб суҳбатлашдик бир кеча. Бироқ, барибир, сизни кўргим келяпти. Бериб юборган нарсаларингизни роса ҳидладим, барибир, унга қўлларингиз теккан-ку, тўғрими, аяжон?! Мендан хавотир олибсиз, «Шериклари қанақа одамлар экан?» деб сўрабсиз.
Бу панжара ортида яхши-ёмон, тўғри-эгри кўп экан, худди ҳаётдагидек. Ташқаридагилардан фарқи, бу ердагиларнинг айблари аниқ, ҳукмлари ўқилган. Кимдир қилган айбига иқрор, тинмай афсус-надомат чекади. Кимлардир эса «Туҳматга қолдим, мен қилмагандим бу ишни», деб нолийди. Яна қайсидир бири гуноҳидан завқланади! Тўғриси, шунақа тоифаларга рўбару келмасликка ҳаракат қиламан. Чунки уларга икки дунё бир қадам экан, аяжон!
Камерамизда ёши энг кичиги менман. Шу ёшимда бу қоронғи зулматда ўтирганимга тинмай ачинишади. «Ёшлигингни барбод қилибсан! Онангга қулоқ солишинг керак эди», дейишади. «Энди озодликка чиққанингда яқинларингга қулоқ сол, улардан ажралма», дейишади. Усиз ҳам тезроқ эсон-омон бу ердан қутулиб чиқсам, фақат сизнинг айтганларингизга риоя қиламан, аяжон!
Ёшим кичик бўлгани билан аччиқ-чучукни кўриб, ақлан анча улғайиб қолдим, аяжон! Шу ерда ҳам йўлдан урмоқчи бўлганлар топилади. Аммо ўз фикримда тураман, қилаётган ишлари хато эканини айтиб, четга чиқаман. Бу сўзларни ёзаяпману, сизни ваҳимага солаётганга ўхшаяпман. Асло, хавотир олманг, бу ердагиларнинг ҳаммаси ҳам ёмон эмас. Аксарияти тезроқ муддатлари тугаб озодликка чиқишни истаб, Аллоҳдан тинмай сабр тилаб ўтиришади.
Мен ҳам яхши нарсаларни орзу қиламан, аяжон! Аввало, чиқибоқ ҳаётимга туширган доғни ювмоқчиман. Ишга кириб, ишлайман. Ўша кундан бошлаб сизни уринтирмайман, фақат намоз ўқиб, менинг ишларимга барака тилаб ўтирасиз. Ҳатто уй ишларини ҳам ўзим қиламан. Чунки ўзимнинг ва албатта, сизнинг орзуларингизни армонга айлантирдим, энди уни қайтадан орзуларга айлантиришим шарт!..
Ҳаёт тўхтамайди-ку, аяжон, тўғрими? Мана, мен қамоқхонадаман, сиз уйда. Аммо ҳаёт давом этяпти. Бир куламиз, бир йиғлаймиз. Бир-биримизни соғинамиз, лекин чидаймиз. Кунларни санаймиз, ойларни ҳисоблаймиз. Эртадан умид қилиб яшаймиз. Демак, умид яхши нарса экан-да, аяжон! Бу ердагиларнинг деярли ҳаммаси эртасидан умид қилиб, яхши ниятларни хаёл қилиб яшаяпти. Уларнинг матонатига, сабрига қойил қоламан. Лекин мени бир нарса қийнайди, аяжон! Агар вақти-соати келиб, озодликка чиқсам ўртоқларим, таниш-билишлар мени олдингидек қабул қилармикин ёки ҳазар қилиб, кўксимдан итаришармикин?..
Бир ҳамхонамиз иккинчи марта қамалган. Биринчи марта бахтсиз ҳодиса туфайли қўшнисига тан жароҳати етказиб қамалган экан. Оз муддат ўтириб озодликка чиққач, аввалги дўсту ёрлари яхши қабул қилишмабди. Ишхонасида ҳам «Штат қисқарган», деб ишга олишмабди. Азбаройи сиқилганидан ичкиликка берилиб, кейин эса… аламини бошқалардан олишни ўрганибди ва яна жиноят содир этибди.
— Энг ёмони одамлар сени айирса, алам қиларкан, — дейди ана шу ҳамхонамиз. — Уйимдагилар ҳам ишонмай қўйишган. Хотиним ҳатто арзимаган тақинчоқларини ҳам мендан беркитадиган бўлиб қолди. Бу мени баттар эзарди…
Унинг дардини тинглар эканман, мен ҳам унинг кўйига тушиб қоладигандай туюлади. Шунда ўзимни ўзим юпатаман: «Ахир менинг меҳрибон, бағрикенг аяжоним бор-ку.
Аяжоним! Мен адашдим, мен ҳаётимга қора доғ туширдим. Энди минг афсус-надомат чекмай, барибир, ортга қайтиб бўлмайди. Аммо энди яхши одам бўлишга ваъда бераман.
Аслида, инсон ёлғиз қолишдан, яна-ки, одамларга кераксиз бўлишдан қўрқиши кераклигини шу ерда ич-ичимдан ҳис қиляпман. Кечалари уйқум қочади. Ёлғизликдан бошимни деворларга юриб, дод солгим келади. Яна ўйлайман, «Наҳотки мен яхши одамлар сафидан ўчдим, энди бир умр уларга керак бўлмасам». Бу ўйлар мени еб адо қилади. аяжон…
💔 BOLAM UXLASIN DEB DORI BERIB KATTA XATO QILDIM.
🤱Farzandim kechalari uygʻonib tinmay yigʻlardi.
Doimiy uyqusizlik, asabiylikdan qutulaman deb bolamga dori bera boshladim.
Aslida bu dorini bolaga berib boʻlmasligini kech bildim.
Ha bu oʻsha siz yaxshi taniydigan, deyarli hamma uyda topiladigan...
Бойвуччанинг дугонаси…
(Воқеа реал ҳаётдан олинган)
Рўзғорини қўл учида тебратиб турган Нафиса опанинг бошига кутилмаганда ташвиш тушди: хизматчилар сони қисқарадиган бўлиб, уни ишдан бўшатишди. Эри қазо қилгач, мактабга фаррош бўлиб ишга кирган, ёлғизгина қизи Назирани зориқтирмай ўстирай, дея эрта-кеч елиб-югурарди. Қиз бола қурмағур тез бўй чўзади, мана, Назира ўнинчи синфга қатнаётир.
Аввалига ишдан бўшагани унча сезилмади. Бир-икки ой ўтиб қўлининг калталиги сув юзаган пўкакдай билинди-қолди. Бу орада дабдурустдан Назира янги кўйлак кўтариб келди, заҳардан қиммат — юз минг сўм, бироқ ўзига ўлчаб-бичиб тиккандай ярашиб турибди. Қизининг илтижоли термилиб турганини кўриб Нафиса опанинг дили чўкди, жарақ-жарақ пули бўлса-ю, қизининг кўзларига ёш қўндирмаса…
Нафиса опа тун бўйи мижжа қоқмади. Каллаи саҳар даст ўрнидан турди-да, уст-бошини тўғрилаб оёқ учида бориб Назиранинг хонасига мўралади. Хайрият, ухлаяпти. Ухлаб турсин-чи, шояд қўни-қўшнидан сўраб-суриштирса юз минг сўм топилиб қолар. Қизгинасининг боши осмонга етарди. Камбағалнинг боласиям битта қиммат кўйлак кийса кийибди-да. Отаси тирик бўлганда-ку, йўқни йўндирарди.
Кўчага чиқиб Нафиса опа бирпас гарангсиб турди — кимдан қарз сўраса? Бир хаёли Тоштемир темирчиникига кетди. Йўқ, ундан қишда қор сўрасанг ҳам малол келади. Мансур дўкондор-чи?.. Э, унданам бир нима униши қийин. Тўхта, вой, Назиранинг синфдоши Фарида… ўшанинг отасидан сўраб кўради. Кимсан Султон тижоратчи, етти маҳаллага ном чиқарган, берар, бермай ўлибдими… Назира билиб қолса-чи, унда нима бўлади?.. Фарида иккови ит-мушук. Бойнинг қизи-да, икки гапнинг бирида пичинг қилармиш…
Бе, қиз бола шаддодроқ келади ўзи. Ҳали бола-да, эрта бир кун оқ-қорани танигач, бир-бирини «сиз»лаб қолишар…
Шундай хаёллар билан Нафиса опа Султон тижоратчининг дарвозасига яқинлашиб қолганини пайқамади.
Камбағал бўлса-да, умри бино бўлиб юзининг сувини тўкиб бировдан қарз сўрамаган, жиккаккина, ёши элликни ёқалаб қолган, сочларига оқ оралаган бу аёл басавлат, қориндор, кўз қарашлари жонни суғуриб олай деб турган Султон тижоратчининг қаршисида хийла чўкиб қолди…
Султон тижоратчи қарзга пул сўраганини эшитибоқ Нафиса опадан кўзини олиб қочди
— Синглим, — деди у овозини имкон қадар мулойимлатишга тиришиб, қимтиниб ер чизиб турган аёлга ўғри қараш қилиб, — майли, қизингиз Фариданинг дугонаси. Мен йўқ демайман. Локигин… Бир ой ичида уза олармикансиз қарзингизни?.. Ана шундан хавотирдаман… Ёзингиз тушунасиз, ҳозирги замонда пул топишнинг ўзи бўлмайди. Устига устак ишламаётган экансиз…
— Айтган вақтингизга етказаман, муллака, — ҳамон нигоҳини ердан узмай шивирлаб жавоб қайтарди Нафиса опа. — Аёл бўлсам ҳам бир сўзлиман…
— Шунақа денг? Ҳм-м… Бўпти, нимаям дердим. Кўздай қўшни бўлсак. Бермасам бўлмас…
Шу куни Назиранинг қувонганини кўрган она терисига сиғмай кетди. Қизининг қоматига ярашиб турган кўйлакка тикилган сари юраги ҳаприқиб кетаверди.
* * *
Эртаси куни Фарида синфхонага кириб келди-ю, Назиранинг рўпарасида тўхтади.
— Нази, юр, санда гапим бор! — деди саломлашишни ҳам насия қилиб. — Вой, нимага ялпайиб ўтирибсан? Турмайсанми? Ман чақираяпман-а сани!..
Назира ҳеч нарсага тушунмай, Фариданинг ортидан йўлакка чиқди.
— Нима гапинг бор?..
— Кеча ойинг биздан қарз олиб чиққанини биласанми?..
— Нима?..
— Вой-бў, ўзини билмасликка олишини!.. Бизнинг пулимизга олган кўйлагинг ярашибди-ку!..
Назиранинг нафаси ичига тушиб кетди, у югуриб синфхонага кирди-да, қўлига сумкасини олиб йиғлаганча ташқарига отилди. Бир зумда уйигаетиб келиб, кўрпа қавиб ўтирган Нафиса опага ёпиша кетди.
— Ойи, нега менга айтмадингиз?
— Вой, нимани? Нега йиғлаяпсан?.. Тинчликми?
— Фаридалардан қарз олганингизни нега менга айтмадингиз?..
Нафиса опа чуқур «уф» тортиб, тескари қаради.
— Сенга нима фарқи бор? Олсам нима бўпти?.. Сени хурсанд бўлсин дедим.
— Эҳ, ойи, сиз уларни билмайсиз. Энди қандай узамиз шунча пулни?.. Еб ташлайди-ку мени у!..
— Еб бўпти! — қизини жеркиб берди Нафиса опа. — Қани, бир нима деб кўрсин-чи!.. Олган бўлсам отасидан олдим, ундан эмас. Яна гапирса гапини ёқасига ёпиштириб қўйгин! Бўшашаверма! Кимдан тилин
⭕️⭕️⭕️
⭕️ДИҚҚАТ ҚИЛИНГ! ТАНАНГИЗ ЧИРИБ БОРМОҚДА!
⭕️Артрит, артроз, остеоходроз ва бўғин касалликлари борми? Бу хасталикдан бутунлай ва табиий қутилинг!⭕️
⭕️СУЯКЛАРИНГИЗ ОҒРИБ ВА ЗИРҚИРАБ АЗОБ БЕРЯПТИМИ??
⭕️Операция қилишни хохламайсизми?
http://dexpress24.tilda.ws/snake/5
✅Унда уй шароитида бир зумда даволаш йўли бор!!
Ишонмасангиз кириб текшириб кўринг!!
⭕️БАТАФСИЛ: 🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻 http://dexpress24.tilda.ws/snake/5
http://dexpress24.tilda.ws/snake/5
http://dexpress24.tilda.ws/snake/5
⭕️
🔺🔺🔺🔺🔺🔺🔺🔺🔺🔺
⭕️(Админлар тамонидан ўчирилишидан олдин бу усулни билиб олинг!)
топиш мақсадида қилингани ҳамда жабрланувчининг даъвоси йўқлиги, Ўзбекистон ёшлар иттифоқи марказий кенгаши, маҳалла фуқаролар йиғинининг кафолатлари эътиборга олинди ва суд қонунда белгиланган жазонинг энг кам муддатини белгилади.
Ҳаётда ўз йўлини тополмай, маккора аёлнинг ҳийласига учган йигит ҳуқуқий маданиятининг пастлиги, қонунни яхши билмаслиги ва қизиққонлигидан бугун ота-онаси, яқинлари маҳалла-кўй олдида боши эгик. Тарбияли бўлиш, аввало, инсон ақл-заковатига ҳам боғлиқ. Ўткинчи ҳисларга берилиб, ўт билан ўйнашган Шавкат ўз келажагига ҳам зарар етказганини англаганида кеч бўлган эди.
Шаҳноза Нуруллаева, Ўзбекистон ёшлар иттифоқи “Ёшлар медиа маркази” бош репортёри.
📡 Do'stlar bilan bo'lishing
⏭ ✍🏼 @Ibratli_Sozlar 📚 ⏮
Фариштагинамни ўтлар устига ётқиздим-да шартта ўрнимдан туриб, қонли ўроқни қўлимга олиб, тутзорнинг у томонига қараб югуриб кетдим. Шу пайт тутзор ичида йиқилиб-суриниб, қочиб кетаётган бир эркакка кўзим тушди. Унга етиб олгач, эркакнинг ёқасига чанг солдим.
— Мен, мен ундай қилмоқчи эмасдим. Ўзи қаршилик кўрсатди. Қоровулман. Сўрамасдан ўт ўрибди. Шунга... Озгина ичгандим. Уни ўпгандим. Кейин..., — деди эркак дудуқланиб.
— Исқирт.
Боламнинг бошига етибсан-ку! Сенинг жазоингни ўзим бераман! — дея унинг дуч келган жойига ўроқни тиқиб олавердим, тиқавердим.
Турмуш ўртоғим менинг қўлимдан ўроқни тортиб олмагунча бу ҳол давом этди.
Кейин ерга ўтирганимча ўкириб йиғлаб юбордим.
Болагинамни, беғубор фариштагинамни асраб қололмадим. Турмуш ўртоғим қонга беланган боламнинг ўлигини қўлига кўтариб олди. Эр-хотин бир алфозда уйга кириб бордик. Қайнонам бизни кўриб эси оғай деди.
Ёмон гап тез тарқалади, деганларидек бу мудҳиш воқеа бир зумда маҳаллага ёйилди. Одамлар жанозага етиб келишди. Фариштадек боламни қабристонга қўйиб келишди. Тергов ишлари ҳам бошланди. Тергов жараёнида тутзор қоровули ичиб олиб, Камолани номусига тажовуз қилгани, қаршилик кўрсатгани учун уни ўроқ билан уриб ўлдирганимни айтдим. Афсуски қотилни ўлдирганим учун мен ҳам қотил деган номни олиб қамалдим.
Турмуш ўртоғим эса қоровулни ўзи ўлдирганини уни қамаш лозимлигини айтиб бақирарди. Виждон азобидан қийналаётган қайнонам бўлса суддагиларга “мияси айниган мен кампирни қаманглар. Уни мен ўлдирдим” деб йиғларди.
Фарзанд доғи ёмон бўларкан.
Кўз олдимдан ҳамон қизалоғимнинг менга талпиниб турган чеҳраси, гап-сўзлари кетмайди. У ҳаётга қанчалар ташна эди. Катта бўлганида чевар бўлиб, менга чиройли куйлаклар тикиб бермоқчи эди. Ҳеч ким мендек боласининг ҳажрида ёнмасин...”
Дардли вокеа шу билан тугади.
Хулоса узингиздан.
📡 Do'stlar bilan bo'lishing
⏭ ✍🏼 @Ibratli\_Sozlar 📚 ⏮
Ўз синглисига уйланган юлдуз
Бу инсон ёқимли қиёфаси ва кучли маҳорати билан жуда тез фурсатда мухлислар эътиборига тушади. Ҳали ёш бўлсада бирданига омма эътиборига тушган, ҳар куни миллионлаб пул топарди. Лекин унинг бир қилиғи, яъни ўз синглисига уйлангани машҳурлигига раҳна солди. Шундан кейин ҳамма ундан юз ўгирди. Ҳозир у ҳеч кимга керак эмас инсонга айланган. Унинг кимлигини биласизми..Бу инсон...
#ДАХШАТ😱🤯
☝️ИЧАКЛАРИМИЗДА
👉КУЗГА КУРИНМАС ПАРАЗИТЛАРНИ
УСИБ РИВОЖЛАНИШИГА
ЙУЛ КУЙМАСЛИК УЧУН ХАМ.
👉ИЧАКЛАРНИ ЕРИЛИБ
КЕТГУНЧА КУТИБ УТИРМАСДАН
ТОЗАЛАШИМИЗ КЕРАК .
🙈🙈🙈🙈
КАНИЙДИ
КАНИЙДИ
КАНИЙДИ КУРОЛГАНИМИЗДА
☝️ЙИЛЛАБ ТОЗАЛАНМАГАН
👉УЗ ФИЛТРЛАРИМИЗНИ
АХВОЛИНИ ,
БАТАФСИЛ👇
https://dexpress24.tilda.ws/antiglist-5
https://dexpress24.tilda.ws/antiglist-5
https://dexpress24.tilda.ws/antiglist-5
ДИЛНОЗА КУБАЕВА ВА УШБУ АКТЁР УРТАСИДА АСЛИДА КАНДАЙ БОГЛИКЛИК БОР? 😳🧐
БУНИ БИЛИБ ХАЙРОН КОЛИШИНГИЗ АНИК! 🤦♀
БИЛИШ УЧУН ПАСТДАГИ "Батафсил билиш" тугмасига босинг!👇👇
3 kg goʻsht taʼsirli hikoya-Hayrulla Hamidov ijrosida❗❗📿⏳🫂🌄#xayrullahamidov | Хайрулла Хамидов 3 кг
Читать полностью…
ТИРНОҚҚА ЛАК СУРТИШ
#қисқа_савол_жавоблар
❓CАВОЛ: Мен намоз ўқийман. Лекин тирноғимга лак суртаман. Кўпчилик тирноққа лак суртилса, таҳорат қабул бўлмайди, дейишади. Баъзи диндорлардан сўрасам турмушга чиқмаган қизларга мумкин дейишди. Шу ростми?
💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
Лак суртиш сабабли тирноққа сув ўтмайди ва таҳорат мукаммал бўлмайди. Таҳорат мукаммал бўлмаса, намоз ўқилган ҳисобланмайди. Сиз айтган диндорлар билмаган нарсаларига фатво бермаганлари ўзлари учун яхши. Намоз, Таҳорат масалаларида турмушга чиққанларга алоҳида чиқмаганларга алоҳида ҳукм берилмайди. Валлоҳу аълам.`
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво ҳайъати.
#қотил_дори
7 ёшли қиз шу оддий дори туфайли вафот етди!
Бу доридан ўлим холатлари кўпаймоқда.
Бу дори ҳамманинг уйида бор лекин кўпчилик қанчалик хавфли эканини билишмайди.
☠ Бу доридан эхтиёт бўлинг❗️❗️
Акасига ва опасига жавоб бераяпман-у, унга қарамаяпман. Ёнимга яқинроқ келиб, муштчаларини сал қолса, кўзимга тегадиган қилиб тутиб, баландроқ гапиради:
– Эй! Эй, дада, қайси қўлимда? Эй, дада?!
Шартта бурилиб, икки қўлини баравар ушладим.
– Мана шу қўлингда!
У менинг ниҳоят, унга ҳам эътибор қилганимдан хурсанд бўлиб, қийқириб кула бошлади. Маҳкам қучиб дедим:
– Менинг кичкина маликам, дадажон, де! Дадажон деб айт!
Жажжи қўлчалари билан бўйнимдан қучиб:
– Дадажон, – деди.
– Дадажон, сени яхши кўраман.
– Э, ўхшмади-ку, қизим? – дедим ёлғон араз билан. – Сизни яхши кўраман, деб айт!
– Дадажон, сизни яхши кўраман.
– Мени соғиндингми?
– Ҳа, соғиндим.
– Қайси кўзларинг билан?
Бармоқчалари билан аввал ўнг, кейин чап кўзларини кўрсатди:
– Мана шуниси билан, кейин буниси билан.
Аввал унисидан, кейин бунисидан ўпаман. Кейин юзларидан, кейин сочларидан...
Ана шундай қилиб, кичкина маликам билан келишиб олдик. Орадан уч-тўрт кун ўтиб, менга шунақа ўрганди-ки, мендан бир қадам ҳам айрилмайдиган, мени акаси ва опаларидан қизғонадиган ҳам бўлди. Мен ҳам унинг бу “садоқати”ни эркалашларим билан тақдирлайман:
Опалари “Биз кичкина маликамиз”, дейишса, улар билан урушиб кетишига оз қолади:
– Йўқ, менман малика! Дадажоним мени маликам деяпти!
Бирор жойга кетиб, кеч қолсам, ухламасдан кутиб ўтирадиган бўлди. Тушликда ёки кечки овқат вақтида уйда бўлмасам, аяси ёки катта опаси билан тортишиб, дадамга дея алоҳида бир косада овқат олдириб қўядиган бўлди. Менга шунчалик кучли меҳр қўйди-ки, на акаси, на опалари менга бунчалар эркалик қилишмаганди.
– Ҳозир менинг кичкина маликам рақсга тушиб беради!
Шундай дейман-у, телефонимнинг тасвирга олиш тугмасини босаман. Акаси телевизорнинг мусиқий каналига қўяди, қўшиқ янграётган бўлади. Аммо менинг жажжи маликамга телевизордаги энг зўр хит қўшиқлар ҳам ёқмайди. Ҳар қандай машҳур ҳофизнинг овозидан ҳам унга дадажонининг дўррилаган овози яхши. Телевизорни ўчиради:
– Ўзингиз айтсангиз ўйнайман!
Ҳеч қандай мусиқасиз, қарсак чалиб, ўзим билган ягона ашуламни бошлайман:
– Лалай-лалайчи келди, кўчага мойчи келди,
Ана шунда кўринг, ҳақиқий рақс қанақа бўлишини! Бизнинг кичкина малика берилиб рақсга тушади, дадамга ёқсин, деб бор ҳунарини ишга солади.
Менинг эса кўнглимдан бошқа гаплар ўтади. Қани энди иложи бўлса-ю, доим фарзандларимиз ёнида бўлсак. Туманда топилмаса, вилоят марказида бўлса ҳам яхширироқ, муқим ишлайдиган иш бўлса-ю, кечқурунлари маликамни рақсга тушириб, фарзандларимиз билан ҳар куни бирга бўлсак. Афсуски, имкониятларимиз хоҳишимизга мос эмас.
– Остонага етар бўйинг, санамжон,
Кичкина маликам чарх уриб, рақсга тушади. Мен эса, эртага кетишим кераклигини, кичкина маликамни қандай қилиб ташлаб кетишимни ўйлайман. Куни бўйи ортимдан эргашадиган, ҳатто кечалари бўйнимдан маҳкам қучоқлаб ётадиган қизчам менсиз нима қилишини ўйлайман.
Начора, рўзғор,тирикчилик. Шериклар Тошкентдан иш топишибди. Кичкина маликам билан хайрлашиш осон бўлмаслигини билганим учун у уйғонмасидан жўнаб кетдим.
Кутганимдек бўлди. Мени йўқотиб қўйган қизим аясини ҳам, акаси ва опаларини ҳам қийнаб юборибди. Нуқул мени сўраб йиғлар эмиш. Овқат маҳаллари бир коса овқатни олдириб қўйиб, ўзи ҳам емай, “Дадажоним келса, бирга еймиз”, деб ўтирармиш.
Яхшиям эндиги телефонларнинг имконияти катта. Уйдагилар билан кўришиб гаплашадиган бўлдим.
– Маликамни чақиринглар! – дедим телефонда аяси кўриниши билан. – Қани менинг кичкина маликам?
– Дадажон, қаердасиз? Қачон келасиз?
– Нима бўлди, кичкина маликам, мени соғиндингми?
– Жудаям-жудаям соғиндим, – ҳиққиллади қизим.
– Буниси билан ҳам, буниси билан ҳам, – деди ёшли кўзларини кўрсатиб.
Чидай олмадим. Тонг саҳарда туриб, Самарқандга жўнадим.
Кичкина маликамнинг хурсандчилигини кўрсангиз эди. Ўзи нимани яхши кўрса, менга илинади. Ҳатто латта-путтадан ўзи ясаб олган қўғирчоғини ҳам менга беради:.....
🦄Bitta gulni tanlang!🦄
Va qanaqa inson ekanligingizni bilib oling.👇🏻👇🏻
1⃣ 🌻 4⃣🌻
2⃣ 🌻 5⃣🌻
3⃣ 🌻 6⃣🌻
100% javoblar tugri👆🏻👆🏻❤️🔥🙈
rasmiy kanaldan olingan🥰sinab kuring sizda qanday javob chiqar ekan ✅🤔
Бу ерда ҳамма ўзи учун ўзи курашади. Тартиб-қоидага қанчалик бўйсунсангиз, қилган ишларингизга афсусланиб, хатоларни тузатишга уринсангиз, албатта, инобатга олишади. Мен фақат ва фақат яхши бўлишга, интизомли маҳкум сифатида ҳамма талабларини бажаришга интиляпман, аяжон. Мақсадим, тезроқ бу ердан чиқиш…»
«… Аяжон, сизга шунча йилдан бери биринчи бор хушхабар айтай, тез кунларда мени очиққа, манзил колониясига чиқаришади! Билсангиз, қанчалар бахтли эканимни! Ва ниҳоят, мен ҳам бутунлай озод бўлмасам-да, очиққа, одамлар орасига чиқаман! Аяжон! Ўшанда сиз билан бемалол кўришишга, қанча истасак, шунча бирга бўлишга вақтимиз бўлади. Оҳ, бу кунларни қанчалик кутяпман-а?
Аяжоним! Сизга ваъда бераман! Насиб этса, ўз ҳаётимдаги доғни ювиб, сиз рози бўладиган ишларни қиламан! Дуоларингиздан умидворман. Улар мени ҳозир ҳам, кейин ҳам қўллаб туради, аяжоним…»
Оққа кўчирувчи
Матлуба ЮСУФ ОХУН
📡 Do'stlar bilan bo'lishing
⏭ ✍🏼 @Ibratli_Sozlar 📚 ⏮
«Наҳотки яхши одамлар сафидан ўчдим..»
«Ассалому алайкум, мен учун дунёда ягона бўлган аяжоним! Биламан, ҳали мактубимни очмасдан туриб, кўзларингизга ёш келди. Балки, унгача ҳам мендан хабар кутиб, кўп-кўп йиғлаб олгандирсиз. Аяжоним, сизнAи йиғлатаётган мендек қулоқсиз ўғлингизни кечирасиз, деган умиддаман. Нималар деяпман, шунчаки кечирмайсиз, оёқларингизга йиқилганимда ҳам кечирмасликка ҳақингиз бор. Чунки мен сиз орзу қилган фарзанд бўлолмадим…
Ҳалигача зорланиб «Қўй болам, шу ерда юравер, бир кунимиз ўтар. Иш топилиб қолар», деб йўлимни тўсганингизни унутолмайман. Сизнинг, муҳтарама онажонимнинг оқ фотиҳасини олмай олисга кетдим. Дуосиз бўлса-ку, майли, сизни ранжитиб кетдим. Ўйладим-да, «Она бўлгани учун мендан хавотир оляпти, узоққа жўнатгиси келмаяпти. Бориб ишлаб пул топсам, кейин рози бўлиб қолади», деб.
Аяжоним! Панжара ортида туриб ким қандай инсон эканини тушуниб етдим…
Уйдан чиқиб кетишимга сабаб бўлган «дўстларим» оғир кунимга асқатишмади, бошимга мушкулот тушган биринчи палладаёқ қочиб қолишди. Аслида эса сизга қулоқ солмасдан уларнинг қутқуларига учиб, бу ерга келиб қолган эдим-ку?..
Тўғриси, қўлимга кишан солинган илк пайтдан бошлаб, энди бу ёруғ дунёни қайтиб кўрмасам керак, қайтиб тиклана олмасам керак, деб ўйлагандим. Суд қилиб, бўйнимга айбимни қўйиб, 17 йиллик жазога ҳукм қилганларида эса танамда жоним йўқдек эди. Энг азоблиси, «Аяжоним эшитса, юраги ёрилиб кетади», деган фикр мени тилкаларди.
Аяжоним! Бу сўзни мен кунда минг, ўнг минг марта такрорлайман! Оналар фарзандига ёмонликни соғинмасликлари миллион марта рост эканига имон келтираман. Балки, ўшанда сизнинг нолаларингизга қулоқ солиб, уйда қолганимда бундай кунлар бошимга тушмасмиди? Демак, сергак юрагингиз ўша пайтдаёқ бошимга тушадиган кулфатни сезган экан-да! Шунинг учун кўча бошигача эргашиб «Кетмагин!» деб ялиниб чиққан экансиз-да! Қаранг-а, аяжон, бўйимиз чўзилиб, овозимиз дўриллагандаёқ «Биз катта бўлдик, энди мустақилмиз» деб ўйлаб, ота-она чизган чизиқдан чиқишга интиламиз…
Сизнинг олдингизда қанчалар айбдорлигимни таърифлаб беролмайман… Яна бир азобли томони, кайфчиликда бир инсон умрига зомин бўлганимиз! Тўғри, уни мен урмадим, мен ўлдирмадим, аммо жонсиз танасини судраб ташқарига олиб чиққандим. Хуллас, қотиллар қаторида бўлдим!..
Аслида, биз дўстларим билан қилаётган хатти-ҳаракатимизнинг охири ёмонлик билан, фожиа билан якун топишини ўйламагандик. Шунчаки йигитлик кучимиз билан нималарга қодир эканимизни исботламоқчи бўлдик. Озгина кайф қилгач, иккинчи бир маст тўдага, ўзимиздан анча катта эркакларга ақл ўргатдик. Турган гапки, бу уларга ёқмади. Ўртада жанжал чиқди. Кейин эса… Энг алам қиладигани, бевақт умрини хазон қилган одам ўша куни набира кўрган ва шу қувончини улфатларига улашаётган экан!
Тасаввуримга сиғдиролмайман, аяжон! Сиз пўпалаб ўстирган бола қотил бўлса-я! Шунақа ёвузликка қодир эканимга сира ишонолмайман. Билардингиз-ку, аяжон, дўстларим мени ё юрист ё таржимон бўлади, деб ҳавас қилишарди. Иккиси ҳам бўлмадим, қотил бўлдим-қолдим!
Бу азобли сўзлар билан вайрон дилингизни яна-да қон қилаётганим аниқ. Аммо қилган гуноҳимдан қанчалар афсусда эканимни билдирмоқчиман сизга.
Нимага шошилдим? Қаерга? Худди Тошкентга борсам, ҳамма ишим юришиб кетадигандай шошибман! Энди ўйласам, ўзимни-ўзим бўғиб қўйгим келади.
Сизга шунча ташвиш, маломат олиб бергандан кўра, мардикорлик қилсам ҳам майли эди. Бошимга бу ишлар тушгунча арава судраб юрганларни назаримга илмасдим, аяжон. Энди-чи? Қанийди, уларнинг қаторида бўлсам, дейман. Ҳалол меҳнат, ҳалол пул… Энг асосийси, очиқ осмон остида, эркин, озод…
«Ўзбошимчаликнинг охири вой» деганлари тўғри экан. Ўша дамларда мен сизга қулоқ солиш ўрнига ўзимга бош бўлиб юраверган эканман. Сизга-ку, бўйин эгмадим, бирорта катта ёшдаги инсон маслаҳат берганида ҳаётимни барбод қилмасмидим, деб афсусланаман. Чунки қамоқхонадаги шерикларимнинг аксарияти катта ёшдаги кишилар. Уларнинг ёрдами билан бу қоронғи оламдаги кунларим ҳар қалай унчалик қийин кечмаяпти! Балки, бошимга иш тушгандн кейин кўзим очилиб, атрофдагиларга қулоқ солаётгандирман…
Олдимдаги гуноҳларингизни ювишга бир умрингиз етмаслигини биласизми? Одамларга қайтиб ишонмайдиган бўлдим. Мен учун ҳатто нафратланишга ҳам арзимайдиган одамга айлангансиз. Қизингиз-чи? У умрида биринчи бор кўриб турган, бирдан «тирилиб» келган отасини қандай қилиб қабул қилиши мумкин?!
Энди дўқ-пўписаларингиз ўтмайди. Қизимни олиб қўйиш билан ҳам қўрқитолмайсиз. Ўзингизни ўлди, деб эълон қилган кунингиз сизни юрагимизга чуқур қилиб кўмганмиз. Энди қалбимизда қайтиб тирилмайсиз. Шундай экан, зўрғаизига тушган ҳаётимизни қайта лойқалатманг…
ДИЛБАР
Термиз
МУЯССАР оққа кўчирди.
📡 Do'stlar bilan bo'lishing
⏭ ✍🏼 @Ibratli_Sozlar 📚 ⏮
