🎥 ببینید | شور و شعف آیةالله بهاءالدینی هنگام شعرخوانی مرحوم چایچیان در مدح حضرت زهرا (سلام الله علیها)
🆔 @ijtihadnetwork
📝 پیام آیةالله جوادی آملی به همایش گرامیداشت روز همکاری (وحدت) حوزه و دانشگاه، با محوریت «علوم انسانی و راهبرد مقاومت»
👈 متن کامل پیام را اینجا مطالعه نمایید
🆔 @ijtihadnetwork
🎧 دریافت صوت | بازخوانی انتقادی ایده وحدت حوزه و دانشگاه
👤ارائه: حجةالاسلام حسین باستان
وحدت ساختاری 05:00
معانی وحدت 10:00
موضوعات مشترک 15:00
دستهبندی دروس علمی 20:00
علومتجربیِ اسلامی 25:00
علمدینی و غیردینی 30:00
هدف حوزه و دانشگاه 35:00
ارتباطات نظاممند 40:00
علمِ بدون ایدئولوژی 45:00
معرفتهای حوزه و دانشگاه 50:00
سکولاریزم در جامعه 55:00
تعامل باوجود موانع 01:00:00
🆔 @ijtihadnetwork
📚 کتاب ۸ جلدی «فلسفه علم اصول» با حضور آیةالله سبحانی رونمایی شد
در مراسمی که با حضور آیةالله جعفر سبحانی و اساتید گرامی از جمله احمد واعظی، نجف لکزایی، سیفالله صرامی، از کتاب هشت جلدی «فلسفه علم اصول» اثر استاد هادوی تهرانی رونمایی گردید.
📖 بخوانید: معرفی اثر در «شبکه اجتهاد»
🆔 @ijtihadnetwork
💢 سستی ایده «دولت قراردادی پیامبر»
✍️ حجةالاسلام محمد متقیان تبریزی
مرحوم داوود فیرحی، یکی از نویسندگان پرکار عرصه فقه سیاست بود. از او تألیفات و نگاشتههای متعددی در این حوزه به جای مانده است که حامل تفکر و اندیشه او در نسبت میان فقه و دنیای معاصر با نظر به سیاست و حکمرانی است. نگارنده، در مطالعاتی که از این آثار داشته، آنها را نه تنها درخور نقد و ارزیابی دانسته- که عادتِ اندیشیدن نقادانه است- بلکه به جهت وجود رویکرد «تحریف معنوی» در این آثار، نقد و تبیین خلل محتوایی آنها را ضروری میداند. چرا که او در «آستانه تجدد» اندیشه میرزای نائینی پیرامون «ولایت فقیه» را تحریف معنوی میکند، در «عاشورا؛ فساد و اصلاح» ظرفیت عظیم عاشورا را تقلیل داده و از قیام سیدالشهداء (ع) خوانشی مدرن ارائه میکند.
اما کتاب «پیامبری و قرارداد» یک ایده مرکزی دارد که جناب فیرحی تلاش میکند در سه دوره درسگفتاری خود آن ایده را اثبات کند و آن هم اینکه؛ به دلیل تعدد قراردادهایی که پیامبر اکرم (ص) در دوران حکمرانی خود منعقد ساخته بود، میتوان دولت او را «دولت قراردادی» دانست. او برای اثبات این ایده، از «سیره حکمرانی» پیامبر (ص) استفاده کرده و تلاش میکند از تأمل در آنها به «نظریه حکمرانی» دست یابد. همین مسیری که او طی میکند تا به آن نتیجه برسد، در این یادداشت مورد نقد قرار خواهد گرفت؛ آیا او در استناد به «سیره پیامبر (ص)» صحیح عمل کرده است؟ یا اینکه در فرآیند استخراج نظریه حکمرانی از سیره پیامبر به خطا رفته است؟
📝 متن یادداشت
🆔 @ijtihadnetwork
💢 عدهای اصرار دارند فرهنگ دانشگاهی را بر حوزه حاکم کنند
✔️ آیةالله مکارم شیرازی در دیدار با استاد حسینی بوشهری، رئیس جامعه مدرسین:
🔹برخی چون ظاهر کار را دیدند، دچار یأس و ناامیدی شدند و می گویند سوریه برای همیشه از دست رفت و باید به فکر این باشیم که سراغ حرم ها نروند و با شیعیان کاری نداشته باشند، در حالی که اینگونه نیست.
🔸باید با امیدواری مسئله سوریه را دنبال کنیم و بدانیم که این اوضاع تداوم نخواهد داشت، چرا که حاکمان فعلی سوریه با یکدیگر متحد نخواهند ماند و از تاریخ باید درس بگیریم و روحیه خود را حفظ کنیم.
🔹باید با امیدواری مسئله سوریه را دنبال کنیم و بدانیم که این اوضاع تداوم نخواهد داشت، چرا که حاکمان فعلی سوریه با یکدیگر متحد نخواهند ماند و از تاریخ باید درس بگیریم و روحیه خود را حفظ کنیم و منفعل نباشیم، همانگونه که خداوند فرموده نصر و پیروزی بهوسیله خداست و برای خدا این کارها بسیار آسان است.
🔸عدهای اصرار دارند فرهنگ دانشگاهی را بر حوزه حاکم کنند، برخی فکر می کنند که این کار روشنفکری است در حالی که زمانی که حوزه پرچمدار علوم اسلامی بود، دانشگاه وجود نداشت.
🆔 @ijtihadnetwork
🔸 نمودار قانون حمایت از خانواده از طریق ترویج فرهنگ عفاف و حجاب
📌 کلیات
📌 وظایف عمومی دستگاههای اجرائی
📌 تکالیف اختصاصی دستگاههای اجرائی
📌 وظایف عمومی و مسئولیت اجتماعی
📌 جرائم و تخلفات
🆔 @ijtihadnetwork
💢 پاسخ به شبهه فتوای ۵۱ مرجع تقلید در حمایت از حکومتِ عثمانی!
⭕️ اخیرا کلیپی در شبکههای اجتماعی بازنشر شده و مدعی است ۵۱ نفر از علما و مراجع تقلید در حمایت از حکومتِ عثمانی فتوای مشروعیت به اشغال ایران توسط قشونِ عثمانی را دادند.
✅ حجةالاسلام مهدی ابوطالبی استاد سطوح عالی حوزه علمیه قم و عضو هیئت علمی موسسه امام خمینی این کلیپ را مصداق «کلمة حق یراد بها الباطل» دانست و نوشت: اصل فتاوا و نکات کلی و منابعی که ذکر شده درست است اما اینکه این فتاوا در دفاع از عثمانی سنی بوده و موجب اشغال ایران و قحطی بزرگ شده غلط است...
👈 بخوانید
🆔 @ijtihadnetwork
آیةالله جوادی آملی:
هیچ موضوعی در عالم اتفاق نمیافتد، مگر اینکه حکمش در شریعت است و باید استنباط کرد
🎧 تحلیلی بر چیستی گروههای جدید تکفیری در خاورمیانه
🎙دکتر عبدالوهاب فراتی
🆔 @ijtihadnetwork
💢 آیا اهل سنت سوریه، اموی هستند؟
✍️ حجةالاسلام مهدی فرمانیان
با اتفاقاتی که در چند روز اخیر در سوریه افتاده است، برخی سایتها و شبکههای اجتماعی نسبتهای نادرستی به اهل سنت سوریه میدهند.
در متنی آمده است: «دمشق، مهد تفکر عثمانی اموی است ... تفاوتشان با سایر اهل سنت عربستان و مصر این است که علی را اصلا جز خلیفه چهارم نمیدانند، معتقدند خلفا به این ترتیب است: ابوبکر، عمر، عثمان، معاویه، یزید و نسبت به اهل بیت و بنی هاشم بغض و کینه دارند بخاطر همین اغلب اهل سنت سوریه، ناصبی هستند».
این متن از چند جهت مخدوش و نادرست است:
1. دمشق در قرن اول و دوم، مهد تفکر عثمانی اموی بود، اما قرنهاست صوفیان محب اهل بیت جای طرفداران امویان را گرفته و دیگر ناصبی در سوریه پیدا نمیشود. ابن تیمیه در قرن هشتم در دمشق زندگی میکرده است و از زیادی صوفیان محب اهل بیت (ع) در این شهر سخن میگوید و بیان میدارد که اکنون ناصبیای در این شهر یافت نمیشود.
2. امروزه هیچ اهل سنتی پیدا نمیکنید که حضرت علی (ع) را خلیفه چهارم نداند. همه اهل سنت در سرتاسر جهان امیرمومنان علی علیهالسلام را خلیفه چهارم خود میدانند. لذا این نسبت به اهل سنت سوریه اشتباه است. جالب است در این متن، عربستان مهد وهابیت را از سوریه جدا کرده است.
3. عده زیادی از سلفیان، وهابیها، سپاه صحابه و داعشیها میان اهل بیت (ع) و شیعه آنان تفکیک قائل میشوند. آنان میگویند: اهل بیت انسانهایی شریفی بودند و ما دوستدار آنان هستیم، اما شیعیان، پیروان عبدالله بن سباء یهودیاند که برای از بین بردن اسلام هر کاری میکنند. متاسفانه این ذهنیت اشتباه سلفیها و داعشیها و بسیاری از القاعدهایها باعث شده که برای دیگران هم مساله خلط شود و فکر کنند که داعشیها و القاعدهایها ناصبی اند. در حالیکه به ندرت در میان وهابیت، داعش، سپاه صحابه و القاعده، ناصبی پیدا میکنید. کینه و عداوت شیعه مساله دیگری است.
4. امروزه حدود ۷۰ درصد مردم سوریه از اهل سنت شافعی و حنفی بوده و همگی محب اهل بیت (ع) هستند و ناصبیای در مردم سوریه نمیشناسیم. بنابراین تقاضا داریم نسبت به مطالبی که مینویسید و بازنشر میدهید، بیشتر دقت نمایید.
اوصیکم و نفسی بتقوی الله./ مسْلِمْنا
🆔 @ijtihadnetwork
💢 منهج فقیهی که در مطالعات علمی دورش دیوار نمیکشید!
استاد ابوالقاسم علیدوست:
حوزه قم همیشه از آثار حوزه نجف به خوبی استفاده کرده و خودش را محروم نکرده، اما گاه در آن طرف، شدّت این طرف دیده نمیشود؛ یعنی نجف اصراری بر استفاده از تراث قم ندارد ولی خب این طرف نه. مرحوم آیةالله فاضل هم به همین اخلاق علمی و ارزشمند قم فرموده بود من تمام آثار اصولی و فقهی و رجالی بزرگی مثل آیتالله العظمی خویی را دیدم. با اینکه جالب است این دو نباید روش همدیگر را بپسندند، چون آیةاللهالعظمی خویی ایستاده بر قله صناعتمحور و صغری، کبری و نتیجه است؛ ولی ایشان بر عکس، به آن مکتب و مدرسه تعلق ندارد. اختلاف سلیقه وجود دارد؛ ولی مطالعه میکند و طبیعتاً استفاده مینماید.
ایشان مخالف مشهور هم گاه فتوا میدهد؛ یعنی اینطور نیست که مقلد مشهور باشد اما مقلد مشهور نبودن یک مطلب است ولی شهرت را نادیده گرفتن مطلب دیگری است. ایشان نادیده نمیگیرد ولی اگر لازم باشد فتاوایی هم خلاف مشهور میدهد.
ایشان در باب مضاربه، تعیین سهم معیّن در صورتی که طرفین قاطع باشند به این مقدار از این سهم قائل است، در حالی که مشهور میگویند باید سهم مشاع باشد. یا ایشان تدخین را در روزه مُفطر یا مفطّر نمیداند. ایشان به مکتب تجمیع ظنون و حاکمیت دلائل معنوی قائل است که باید وجدان فقیه قانع بشود؛ نظیر آن چه که در باب قضا میگویند.
👈 متن گفتگو
🆔 @ijtihadnetwork
💢 حوزههای علمیه با گسترش اجتهاد، پایایی خود را در تمامی عرصهها حفظ کند / تنها حدود ۲۰ تا ۲۵ درصد فقه در حوزهها تدریس شده است
آیةالله جوادی آملی:
فقه، به دلیل محدودیتهای گذشته، آنطور که باید عرضه نشده است. بهعنوان نمونه، درسهای فقهی ما معمولاً از طهارت شروع میشود و تا امر به معروف ادامه مییابد، اما مباحثی مانند جهاد که شامل موضوعاتی چون روابط اسلام با سایر کشورها، معاهدات، صلح، جنگ، دفاع، و حمله است، کمتر مورد بررسی قرار گرفته است.
همینطور مسائل مهمی مانند حدود، قصاص، و ارث نیز در طول یک قرن اخیر بهندرت در حوزهها مطرح شدهاند و میتوان گفت از زمان مرحوم حاج شیخ تا امروز، تنها حدود 20 تا 25 درصد فقه در حوزهها تدریس شده است، و بیشتر مباحث در حد فتوا باقی مانده و استنباط جامعی از آنها انجام نشده است.
بر اساس این دو اصل که «آنچه بشر تا قیامت به آن نیاز دارد، در دین بیان شده» و «آنچه ارائه شده، کُلیاتی است که وظیفه مجتهدین، استنباط احکام از آنهاست»، میتوان هم بانکها را اصلاح کرد، هم اقتصاد را سامان داد و هم روابط بینالملل را بهبود بخشید. حوزههای علمیه باید با حفظ این اصول و گسترش اجتهاد، پایایی خود را در تمامی عرصهها حفظ کنند.
👈 بیشتر بخوانید
🆔 @ijtihadnetwork
📕انتشار ۴۳مین شماره فصلنامه «دین و قانون»
جدیدترین شماره فصلنامه «دین و قانون» به مدیر مسئولی حجةالاسلام علی نهاوندی و سردبیری دکتر محمود حکمتنیا، با شش مقاله به جامعه اساتید، فضلا و پژوهشگران حوزوی و دانشگاهی عرضه گردید.
🔹مسئله مصلحتورزی و فرایند آن در نظام تصمیمگیری حکومت اسلامی/ سید سجاد ایزدهی
🔸بررسی فقهی حریم اراضی، ابنیه، چاه و رودخانه و مسائل آن/ رضا پورصدقی و محمدعلی راغبی
🔹موضوعشناسی فقهی حکمرانی دینی/ نجف لکزایی، علی اکبری معلم، محسن حدادی
🔸نقش پذیرش عمومی در جرمانگاری معاصی از منظر فقه امامیه/ محمدجعفر صادقپور
🔹 نسبت نظریّههای ولایت فقیه با رژیم پارلمانی در بستر جایگاه ریاست کشور (با نگاهی بر ارکان قوّه مجریه در ج.ا.ا) / زهرا رئوفیفرد، حسن انصاری جم
🔸الزام والدین به حضانت طفل و آثار تربیتی آن در نظام حقوقی ایران/ زهرا سادات نجمآبادی، کبری پورعبدالله
👈 مطالعه مقالات
🆔 @ijtihadnetwork
💢 رونمایی از سامانه #هوش_مصنوعی در حوزه علوم حدیثی
سامانه ثقات با تکیه بر بیش از ۳۰۰ هزار حدیث شیعی از فناوریهای معنایی و یادگیری عمیق برای بهبود سرعت و دقت پژوهشهای حدیثی استفاده شده است.
🔹 جستجوی سه زبانه لفظی و معنایی در متون احادیث، نمایش روابط احادیث مشابه به هم، تحلیل جامع احادیث از مهمترین کاربردهای این سامانه هوشمند است که برای جامعیت هرچه بیشتر این سامانه از ۱۲۳ کتاب و ۵ هزار روایت و ۱۲۳ سند نیز استفاده شده است.
🔹مدیر حوزههای علمیه در آیین رونمایی از این محصول با تاکید بر ضرورت استفاده از این فناوری در ترویج حکمرانی اسلامی و تحقق تمدن نوین اسلامی گفت: تمامی نهادهای علمی و حوزوی باید از ظرفیتهای هوش مصنوعی در ترویج معارف اسلامی بهرهمند شوند.
🔗 سامانه ثقات
🆔 @ijtihadnetwork
📹 ببینید | انقلاب شیعی یا انقلاب اسلامی؛ اندیشه تقریب قبل و بعد از انقلاب
🎙کلامی از مرحوم آیةالله محمد واعظزاده خراسانی
🆔 @ijtihadnetwork
💢 جمهوری اسلامی، اخوان المسلمین و گزینههای پیشرو
متن حاضر بخشی از سند سیاستی است که در سال ۱۴۰۰ برای یکی از نهادها نگاشته شد. در این متن وضعیت فعلی اخوان المسلمین و البته با تأکید بر اخوان مصر مورد بررسی قرار گرفت و پیشنهادهایی برای نهاد مربوط ارائه گشت. این روزها که بحران سوریه شکلی دیگر یافته و اسلامگرایی اخوانی خود را پیروز میداند، انتشار این متن و برخی از پیشنهادهای آن خالی از لطف نیست.
۱) بی اعتمادی به سران و افول جایگاه تشکیلات اخوان
۲) جوانان اخوانی
۳) اتکای افراطی به رسانهها و فضای مجازی
۴) بحران تأمین مالی
۵) ضعف ارتباط با سایر معارضان حکومت
۶) ضعف «امر اجتماعی» دراندیشه و منش اخوانی
۷) تقلید از مدل اصلاحی اردوغان و تن ندادن به اقتضائات یک ان
۸) خالی کردن میدان علوم و تبلیغات دینی به نفع سلفیت
۹) اخوان المسلمین و محوربندیهای منطقه
۱۰) بحران شناخت اخوان در ایران
📝 اینجا بخوانید
🆔 @ijtihadnetwork
💢 دغدغه و توصیههای مراجع به وزیر علوم
🔻آیةالله مکارم شیرازی:
🔹نخبگان سرمایههای اصلی هر ملتی است، باید دلایل مهاجرت نخبگان شناسایی شود و از ظرفیت نخبگی که در حوزههای علمیه و دانشگاهها وجود دارد برای آبادانی مملکت استفاده شود./ افرادی به طور مرموز وارد نظام آموزشی کشور شده و تغییراتی در محتوای کتابها دادهاند، که لازم است ضمن شناسایی این افراد، نسبت به اصلاح مطالب اقدام گردد./ حجاب تبدیل به یک مسئله سیاسی شده که نیاز هست ما هم با آن حساب شده برخورد کنیم. این مسئلۀ از طریق فشار و سختگیری قابل حل نیست، بلکه باید از روشهای ایجابی و مثبت استفاده کرد.
🔻آیةالله جوادی آملی:
🔹ما مردم ایران مردمی بزرگ و بزرگ زادهایم، ما نه یعنی حوزویان، ما نه یعنی دانشگاهیان، ما یعنی مردم ایران؛ شما اگر سرتاسر آمریکا را بگردید یک اثر باستانی در آن نمیبینید، اما هر کجای ایران قدم بگذارید اثری از آثار هنری و باستانی در آن میبینید، ما از زمان انوشیروان اینجا دانشگاه داشتیم و بعد از اسلام نیز علمای بزرگی همچون شیخ طوسی و امثال او را تربیت کردیم.
🔻آیةالله سبحانی:
🔹در تصمیمات دانشگاهها باید با کسانی که افکارشان تکیه بر وحدت حوزه و دانشگاه دارد همفکری و مشورت کرد. نقش و روش و رفتار یک استاد در یک دانشگاه میتواند انسان ساز و تحول گرا باشد پس باید از اساتید متعهد و اخلاق مدار بهره برد./ باید وطن خواهی و اسلام خواهی را در دانشجویان و جوانان پروراند و تقویت کرد؛ تا این نسل به جای مهاجرت، با تمام توان در خدمت کشور باشند.
👈 گزارش کامل
🆔 @ijtihadnetwork
💢 چند معنای وحدت، در ترکیب وحدت حوزه و دانشگاه
✍️ حجةالاسلام احمدحسین شریفی
قریب به ۴۵ سال است که مسأله وحدت حوزه و دانشگاه به عنوان یکی از راهبردهای مهم جمهوری اسلامی مطرح شده است. هر ساله هم به مناسب روز ۲۷ آذر، سالروز شهادت شهید مفتح، مراسمهایی در دانشگاهها و حوزههای علمیه در این موضوع منعقد میشود. اما هنوز هم بعد از ۴۵ سال، حتی در این که منظور از این راهبرد دقیقا چیست، اختلاف وجود دارد. هنوز هم مهمترین دادهها در این موضوع سخنان امامین انقلاب است.
ابهام مفهومی، موجب شده است که عدهای نه تنها ضرورت و اهمیت آن را درک نکنند، بلکه به مخالفت با آن هم بپردازند! به اختصار، به چند معنای وحدت در ترکیب وحدت حوزه و دانشگاه اشاره میکنم:
📝 بخوانید
🆔 @ijtihadnetwork
💢 بازخوانی | فقیه زن لازم است
رهبر معظم انقلاب در دیدار اقشار مختلف بانوان تأکید کردند:
«امروز تعداد زنان مجتهد، کم نیست و حتی معتقدیم که در بسیاری از مسائل زنانه که مردها تشخیص خوب و درستی ندارند، خانمها باید از مجتهدان زن تقلید کنند». ۱۴۰۳/۰۹/۲۷
⏪ «مجتهد یعنی کسی که درس خوانده قدرت استنباط پیدا کرده، این چه مرد، چه زن اشکالی هم ندارد برود بشود، اما [زن] مرجع تقلید نمیتواند بشود. یعنی دیگران از او تقلید نمیتوانند بکنند. هر مردی هم نمیتواند بشود». ۱۳۶۰/۰۴/۰۶.
⏪ «اعتقاد بنده این است که ما حتماً فقیه زن و مجتهد زن لازم داریم و گمان من این است که دماء ثلاثه و امثال اینها را غیر از زن هیچکس نمیتواند فتوا بدهد... به هر حال فقیه زن لازم است». ۱۳۷۹/۷/۱۵
⏪ «پدیدهی خواهران طلبه؛ خیلی پدیدهی عظیم و مبارکی است. هزاران عالم، پژوهشگر، فقیه و فیلسوف در حوزههای علمیهی خواهران تربیت شوند؛ این چه حرکت عظیمی خواهد بود». ۱۳۸۹/۰۷/۲۹
💢 حجاب اجباری، تفسیر غلط و تفسیر درست!
آیةالله جعفر سبحانی:
حجاب اجباری دو تفسیر دارد. تفسیر اول آن غلط و تفسیر دوم آن مورد اتفاق همه علمای اسلام است. اما تفسیر غلط این که اگر زن بیحجابی، در کوچه و خیابان مشاهده شد، مأمور دولتی فوراً چادری به دست بگیرد و بر سر او بیفکند و او را مجبور به رعایت حجاب کند. این تفسیر مسلماً غلط و احدی از عالمان اسلامی چنین فتوایی نداده است. اما تفسیر دوم و صحیح آن، این است که منکرات بر دو نوع است...
💢 تفاوتهای روش فهرستی و روش خبر واحد در رجال
مرحوم نجاشی نامهای دارد به شیخش ابن نوح و از او اجازه کتاب حسن بن سعید ــ که در طریق به برادرش حسین بن سعید واقع شده ــ را درخواست میکند. به این طریق اصطلاحاً اجازه به نحو کتابت میگویند. وی پنج نسخه را معرفی کرده و طرق خود را به نجاشی میگوید.
ناقلین پنج نسخه الف. احمد اشعری ب. احمد برقی ج. حسن بن حسين بن ابان د. ابن سکن ه. دینوری میباشند، که مهمترین و معروفترین نسخه را نسخه احمد اشعری معرفی میکند.
در آخر هم میگوید هر نسخهای را که اجازه گرفتی باید از همان نسخه نقل روایت کنی تا جلوی اختلاف را بگیری. (فيجب أن تروي عن كل نسخة من هذا بما رواه صاحبها فقط، ولا تحمل رواية على رواية ولا نسخة على نسخة، لئلا يقع فيه اختلاف).
اما مرحوم شیخ طوسی مبنا را از روش فهرستی به روش حجیت خبر و رجال تغییر دادند. از این رو اختلافات زیادی به خاطر عدم توجه به نسخه در روایات وی رخ داده است.
وی در مشیخه میگوید: ما سند را فقط برای ملحق کردن کتاب از مرسل به مسند آوردیم. این یعنی کتاب مشهور است و ما از آن نقل میکنیم. این عبارت عدم توجه شیخ به نسخه را میرساند که ابن نوح به نجاشی تذکر داد. (نحن نذكر الطرق التي يتوصل بها الى رواية هذه الاصول و المصنفات و نذكرها على غاية ما يمكن من الاختصار لتخرج الاخبار بذلك عن حد المراسيل و تلحق بباب المستندات).
📝 برگرفته از درس حدیث استاد سیّد احمد مددی
🆔 @ijtihadnetwork
توصیه آيةالله جوادی آملی به طلاب:
هیچ روزی نگذرد که درس نگوييم یا درس نخوانیم یا مباحثه نکنیم...
🎧 چالشهای حدیثپژوهی در پژوهشهای فقهی
🎙حجةالاسلام محمدحسین ربانی بیرجندی
🗓 مشهد، موسسه آموزش عالی حوزوی ائمه اطهار (ع)، ۲۲ آذر ۱۴۰۳
🆔 @ijtihadnetwork
💢 بیحجابی و بیدینی روش درستی برای اعتراض نیست
آیةالله جوادی آملی: انسان با داشتن علی و اولیای علی (ع)، میتواند دین و حجاب خود را حفظ کند؛ این که فلان فرد بد کرده و اختلاس کرده و به من و دیگران بد کرده است که نباید باعث ضربه به دین ما شود؛ حجاب رابطه انسان با خداست و مگر ما دینمان را از این افراد گرفتهایم؟ ما دینمان را در روز الست از خدا گرفتهایم ولی چرا راه را گم کردهایم؟ اینکه ما نسبت به بدی دیگران اعتراض کنیم سر جای خود محفوظ، ولی چه ربطی به رابطه ما با خدا و علی او اولاد او دارد؛ این رابطه باید محفوظ باشد.
💠 آخرین استفتائات از رهبر معظّم انقلاب
جدیدترین استفتائات مطابق با فتوای حضرت آیةالله خامنهای منتشر شد. متن ذیل، 40 سؤال و جواب در موضوع عبادات و معاملات است که توسط بخش استفتائات دفتر مقام معظم رهبری پاسخ داده شده است.
🔹صدای تولید شده توسط هوش مصنوعی
🔸وام قرض الحسنه مشروط
🔹تاخیر در پرداخت بهای معامله
🔸تأخیر در ادای خمس
🔹خمس مبلغ دریافتی از بیمه تکمیلی
🔸خمس جهیزیه بلا استفاده
🔹شیوه جبران حق الناس
🔸ورود به زمین کشاورزی دیگران
🔹شیوۀ صحیح نذر شرعی
🔸نماز خواندن جلوتر از قبر مطهر معصومین
🔹خوابیدن با علم به قضا شدن نماز
👈 اینجا بخوانید
🆔 @ijtihadnetwork
💢 نکتهای در مورد کتاب حلبی
✍️ محمدباقر ملکیان
خاندان حلبی از بیوتات مشهور شیعه کوفی است که بنا به گزارش نجاشی چون برای تجارت به حلب میرفتهاند به حلبی شهرت یافتهاند.
نام بسیاری از افراد این خاندان در مصادر رجالی ذکر شده است، مثل: أبو شعبه و پسرانش علی و عمر، ونوادگانش عبید الله، عبد الأعلی، عمران، محمّد، احمد.
نجاشی میگوید: تمامی افراد این خاندان مورد وثوق و مراجعه شیعیان بودهاند، اما شاخص ترین آنها ـ و به تعبیر نجاشی: «کبیرهم و وجههم» ـ عبید الله بن علی بن أبی شعبه است.
عبید الله حلبی مؤلف کتابی مشهور است، کتابی که بسیاری از اصحاب امامیه آن را روایت کردهاند، و شاید مبالغه نباشد اگر بگوییم: منقولات آن در تمامی کتب روائی و أبواب فقهی به چشم میخورد. شیخ طوسی و نجاشی نقل کردهاند که عبید الله حلبی، کتابش را به امام صادق علیه السلام عرضه کرد، و مورد پسند ایشان واقع شد و صحّت آن را تأیید کردند.
عبید الله برادری به نام محمّد دارد که او هم کتابی شبیه به کتاب برادرش دارد: «له کتاب مبوّب فی الحلال و الحرام». نکته قابل توجه این که در موارد متعدّدی، روایات این دو برادر حتی در الفاظ و عبارات هم مثل هم است.
📝 ادامه مطلب
🆔 @ijtihadnetwork
💢 روششناسی اجتهاد امام خمینی (ره) در عرصه فقه اجتماعی/ به «فقه اولویات» نیازمندیم
استاد احمد مبلغی:
🔹اگر فقیهی در روش خویش دستکم از دو عنصر اساسی برخوردار باشد، بیتردید میتواند فقهی اجتماعی، فعال و کارآمد را پدید آورد. هرچند عناصر روش فقهی بسیارند، اما این دو عنصر، بنیادین و مادرِ زایش دیگر عناصر به شمار میآیند. عنصر اول داشتن نظریه یا تئوری و عنصر دوم انطلاق است.
🔸حضرت امام در سه عرصه اصلی از فلسفه شریعت به نظریات متمایز و نوآورانهای دست یافتهاند. الف) شریعت و انسان اجتماعی ب) رابطه شریعت با جامعه ج) نسبت شریعت با غایات شریعت
🔹امام در مباحث اصولی خود بر این نکته تأکید میکند که اگر مهمات شریعت را دریافته باشیم، دیگر قاعده لاضرر یا لاحرج یا تقیه را حاکم بر ادله وظایف مهم و بزرگ قرار نمیدهیم. آشکار است که این نگاه، تابعی از رویکردی فلسفی و پیشینی است.
🔸نکتهای که باید بدان پرداخت این است که ما به "فقه مهمات" یا "فقه اولویات" نیازمندیم. سلسله قواعدی شکل میگیرد از جمله تزاحم مقتضیات. مشکل ما در حوزه این است که فاقد لیستی از اولویتهای شریعت هستیم. گاهی آنچه در ته داستان قرار دارد، اولی و مهمتر دانسته میشود؛ حال آنکه با نگاهی فلسفی و دقیق، میتوانیم ترتیب صحیح اولویتها را دریابیم.
🔹شریعت نظمی ترتبی و ترتیبی دارد که شناخت آن نیازمند دانشی است فعال و منسجم. در این مسیر، امام خمینی از نگاه فلسفی بهرهمند بود و چه در اصول و چه در فقه، این نگاه را بهکار میبست.
👈 متن کامل
🆔 @ijtihadnetwork
💢 آیا وجوب پوشش مو مربوط به قرن هشتم است؟
🔻 نقدی بر تحریف آشکار در نقل گفته فقیهان
✍️ استاد سید ضیاء مرتضوی
◽️در نوشته کوتاهی که دوباره در فضای مجازی با عنوان «فقیه قرن هشتم! اولین قائل به پوشش مو» و به نام امیرحسین ترکاشوند منتشر شده، آمده است که پیشینه بحث از موی سر زنان و وجوب پوشش آن به قرن هشتم برمیگردد و سابقه بیشتری ندارد. نخستین فقیهی که نوآوری کرده و به آن پرداخته و به پوشش آن، به تعبیر این نویسنده محترم «نگاه مثبتی» داشته شهید اول است که سال 786ق به شهادت رسیده است. فقهای پس از او نیز تا نزدیک قرن سیزدهم به این موضوع نپرداختهاند و اگر هم درباره آن بحث کردهاند، گاه نسبت به پوشش نظر مخالف و گاه نظر موافق داشتهاند!
◽️بعد هم در این نوشته کوتاه که بخشی از یک تألیف مبسوط نویسنده است، به آیتالله سید محمدصادق روحانی (ره) نسبت داده که «اکثر فقهای شیعه پوشش مو را واجب نمیدانستهاند و گروهی نیز از نظر دادن خودداری کردهاند»! سپس به جناب صاحب جواهر نیز نسبت داده که هنگام برشمردن موافقان پوشش مو، نام هیچ فقیهی پیش از شهید ثانی نیاورده است، تا بر گفته خود در جدید بودن وجوب پوشش مو تاکید کرده باشد!
◽️ مایه شگفتی است که کسی با موضوع بحث در منابع فقهی آشنایی هرچند اجمالی داشته باشد و به نام «نوآوری»، مرتکب چنین مغالطهای فریبنده و تحریف آشکار در سخن فقیهان شود و مایه ابهام و شبهه درباره حکمی گردد که از نگاه فقیهان اسلامی، اعم از شیعه و سنی هیچ تردیدی در آن نیست! مغالطه میان حکم «پوشش موی سر در نماز» با حکم «پوشش سر در برابر نگاه نامحرم» و شاهد گرفتن سخنان فقهاء در موضوع «پوشش نماز» برای نشان دادن نظر آنان درباره «پوشش از نامحرم» و کشاندن اختلاف فقهی در موضوع پوشش نماز به موضوع حجاب سر در زنان که هیچ یک از فقهای اسلام، در گذشته و حال، درباره آن اختلاف نداشته و ندارند و آن اینکه «بر زن بالغ حرّ واجب است موی خود را از نگاه نامحرمان بپوشاند»!
◽️آنچه نیز شهید اول در قرن هشتم مطرح کرده درباره حکم پوشش سر در نماز است و نه نگاه بیگانه؛ فقهای بعدی نیز که اختلاف نظر داشتهاند، تنها و تنها مربوط به همین موضوع است! مایه تاسف است که برخی با چنین سوء فهمی سراغ منابع فقهی و اظهار نظر در احکام الهی میروند و درباره فقهای اسلامی داوری میکنند و در فضای موجود که به دلیل برخی رفتارهای اصحاب قدرت، متاسفانه بسیار غبارآلود شده است، علیه فقه و فقهای اسلامی شبههافکنی و گاه نفرتافکنی میکنند.
◽️البته سالها پیش از آن، مرحوم آقای احمد قابل نیز گرفتار این تحریف و اشتباه فاحش شده و به فقه و فقهاء نسبتهای نادرستی داده و گاه در این سالها بازنشر شده است و به برخی از آنها اشاره خواهد شد. هدف در این نقد، تنها بیان حقیقت نظر فقیهان و تاکید بر اصل حکم است.
📝 متن کامل را در «اجتهاد» بخوانید
🆔 @ijtihadnetwork