3638
گزیده اخبار و اطلاعات فقهی آدرس سایت: ijtihadnet.ir ارتباط با مدیر کانال و دبیر خبر؛ جهت ارسال مطالب، نقد و پیشنهادات: @MBagherAryani
🎧 بشنوید | تذکر آیةالله مصطفی اشرفی شاهرودی به طلاب نسبت به لزوم رعايت احترام علما و پرهیز از غیبت و توهین به بزرگان
🗓 درس خارج فقه - ۱۴۰۳/۹/۷
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
🎥 مروری بر زندگی شیخ الطائفه محمد بن حسن طوسی
🆔 @ijtihadnetwork
💠 جشنواره نوآوری‌های تبلیغی «جنّات»
🔻 محورهای جشنواره:
▪️تبلیغ عمومی و سنّتی
▪️تبلیغ تخصّصی
▪️تبلیغ اجتماعی
▪️بخش ویژه جشنواره: خانواده، زیست عفیفانه و هویت نوجوان و جوان
🎁 جوایز:
▪️۳ فعالیت برگزیده اول هر کدام ۳۰ میلیون تومان
▪️۳ فعالیت برگزیده دوم هر کدام ۲۰ میلیون تومان
▪️۳ فعالیت برگزیده سوم هر کدام ۱۵ میلیون تومان
▪️۱۰ فعالیت منتخب هر کدام ۵ میلیون تومان
⏳ ثبت‌نام تا آخر آذر ۱۴۰۳
🌐 اطّلاعات بیشتر: jannatt.ir
🆔 @ijtihadnetwork
💢 توصیه‌های مهم مراجع درباره سیاست خارجی کشور
در مذاکرات نباید خوش‌بینی و حسن ظن به طرف مقابل داشته باشیم
نباید یکبار دیگر فریب آمریکا را بخوریم
جهانی فکر کنید و جهانی عمل کنید
💢 معنویت در فقه: فراتر از احکام ظاهری / رسالت حوزه در عرصه‌ی معنویت چیست؟
✔️ استاد مجتبی الهی خراسانی:
🔹ارتباط فقه و امر معنوی به وضوح در بحث اغراض و علل احکام، نیت، کیفیت عمل و سایر مباحث فقهی قابل مشاهده است. بنابراین، نمی‌توان گفت که بحث معنوی تنها در حوزه‌های اخلاق، عرفان و فلسفه اسلامی مطرح است؛ بلکه حتی در فقه نیز حضور پررنگی دارد.
🔸بعضی می‌گویند که با وجود علم فقه، اخلاق و به خصوص عرفان عملی و نظری، و تلاش‌ها و فراورده‌های علمی آنها، چه نیازی به فعالیت جدید پژوهشی است؟ پاسخ این است که در فقه به علت غفلت و تسامح یا انکار تبار فقهی معنویت و دیگر مسائل مربوط به جهات جوانحی، به اندازه کافی مورد توجه و مرکز استنباط قرار نگرفته است.
🔹فقه‌پژوهانی هستند که تصور می‌کنند جز احکام اعمال جوارحی، ماموریت دیگری برای فقه وجود ندارد؛ در حالی که رفتارهای نفسی و افعال جوانحی نیز فعل مکلف و نیازمند حکم شرعی است. شیخ انصاری در رسائل، نشان می‌دهد حتی باور به عنوان یک فعل نفسی جوانحی، موضوع بحث فقهی است و برای خود یک معیار حجیت نیاز دارد.
🔸نکند تصور می‌کنیم ادبیات رساله عملیه، قادر است معنویت بیافریند و احکام نماز توضیح‌المسائل، نمازی با خواص معنوی را رقم بزند؟ چه چیزی مفقود است؟ جهت‌گیری و تبیین معنوی! همان که در لابلای آیات قرآن و احادیث «علل الشرایع» و «کافی» هست، اما در رساله توضیح المسائل و آموزش عقاید نیست.
👈 ادامه مطلب
🆔 @ijtihadnetwork
💢 انگاره ستیز فقه و اخلاق
یکی از محورهای گفتگو میان استاد علیدوست و عبدالکریم سروش درباره‌ی فقه و اخلاق بود. سروش بر تهی بودن فقه از اخلاق؛ بلکه ستیز این دو با هم پا فشرد و استاد علیدوست، افزون بر تبیین رسالت فقه، با نشان دادن نمونه‌هایی از پیوند فقه و اخلاق، کلیت ادعای سروش را نادرست شمرد.
مسئله، بودن گزاره‌هایی در فقه است که عقل آنها را قبیح می‌شمارد. به سخن دیگر: آیا فقه می‌تواند گزاره‌ای داشته باشد که عقل آن را قبیح می‌داند؟ روشن‌تر: در تقابل میان عقل و نقل چه باید کرد؟
👈 این نمونه‌ها را ببینید
🆔 @ijtihadnetwork
💢 گزارشی از گردهمایی علمی «جهاد مالی از وجوب شرعی تا مشارکت مردمی»
استاد علیرضا اعرافی: وقتی در بحث جهاد مال وارد می‌شویم، انفاق به یک انفاق خاص مبدل می‌شود. در اینجا بذل مال مصداق جهاد و انفاق به شمار می‌شود. در اینجا انفاق مالی در مقام دفاع و جهاد ابتدایی رخ نمایی میکند.
استاد سید محمدعلی مدرسی طباطبایی: فتوایی که بزرگان فقهای ما چون ملامحمد خراسانی و شیخ عبدالله مازندرانی و شیخ الشریعه اصفهانی در خصوص ضرورت جهاد مالی در زمان حمله ایتالیا به لیبی صادر کردند از جمله فتاوایی است که نشان می‌دهد مسأله وجوب ضرورت جهاد مالی ربطی به مرز و حتی همسایگی ندارد.
استاد محمد قائینی: فقهای قدیم تا منتهی به محقق و متأخرین و معاصرین به مسأله جهاد مالی پرداخته‌اند. جهاد مالی مصطلح معنای محدود دارد. این مفهوم به نوعی هر آنچه در خصوص ملابسات جنگ هم بخواهد خرج شود نیست. آنچه در تعبیر بزرگان بیان شده آن مقدار مالی است که در جنگیدن بدون مباشرت شخص خرج می‌شود.
استاد محسن اراکی: باید دانست که اگر ما امروز قدرت دفاع از مستضعفان جهان را به عنوان یک امانت الهی در دست داریم اما در این جهاد مالی و جهاد نفسی کوتاه بیاییم، هم شامل عذاب الهی می‌شویم و هم امت دیگری در این پیمان الهی جایگزین ما می‌شود؛ ضمن آن که امنیت ما دچار تهدید می‌شود و به خطر می‌افتد.
استاد حمید پارسانیا: امروزه با مساله جهاد مالی مواجه هستیم. امروز مرزهای تشیع، در مرزهای داخلی ایران خلاصه نمی‌شود بلکه مرزهای تشیع، مرزهای جهان اسلام است.
📝 تفصیل مطالب در اجتهاد
🆔 @ijtihadnetwork
📗در محضر آیةالله
کتاب «در محضر آیةلله» روایتی جامع و مستند از سفر دکتر عبدالعزیز ساشادینا، اسلام‌شناس و استاد مطالعات اسلامی دانشگاه ویرجینیا، به نجف اشرف و دیدار او با حضرت آیةالله سیستانی است.
این کتاب با گردآوری گزارش‌های مستقیم دکتر ساشادینا و حجةالاسلام سید محمد رضوی از این دیدار، به دنبال روشن‌سازی ابعاد مختلف این ملاقات است.
👈 معرفی اثر + تخفیف خرید
🆔 @ijtihadnetwork
🎧 «خلاء‌ها و چالش های فقهی جبهه مقاومت»
🎙 استاد عباس کعبی
🗓 ۲۸ آبان ۱۴۰۳، قم، موسسه فقهی امام کاظم علیه السلام
🆔 @ijtihadnetwork
🔹 مناظره استاد علیدوست و سروش
🔸 بخش دوّم
▫️ فقه و عقل
🆔 @ijtihadnetwork
✅ پاسخ به سؤالات دینی با هوش مصنوعی
🔸 هوش مصنوعی چت‌بات «دین‌دان»، جهت پاسخگویی به سؤالات دینی شما که توسط مرکز پاسخگویی به سؤالات دینی، تهیه و تولید شده است.
🔹 با این ابراز شما می‌توانید در کوتاه‌ترین زمان ممکن به پاسخ سؤالات دینی خود برسید.
🔗 لینک اتصال + مستندات پاسخگویی:
🤖 https://dindan.ssl.qom.ac.ir/
🆔 @ijtihadnetwork
💠 پنجمین شماره ویژه‌نامه گزارشی از تحولات حوزه علمیه قم از بازتأسیس تا پس از پیروزی انقلاب اسلامی باعنوان «حوزه صدساله» از سوی هفته‌نامه افق‌حوزه منتشر شد.
✅ مهم‌ترین عناوین این ویژه نامه به شرح زیر است:
1️⃣ گفت‌وگو | صدسالگی تأسیس حوزه علمیه قم و نقش آیةالله حاج شیخ عبدالکریم حائری در علم اصول - آیةالله محمد جواد فاضل لنکرانی
2️⃣ نگاهی به نقش علما در ترویج و تعمیق فرهنگ عزاداری سیدالشهداء (ع) در یکصد سال اخیر / حجةالاسلام واضحی آشتیانی
3️⃣ معرفی نشریات سده حوزه | دوفصلنامه «قرآن‌شناخت» | دوفصلنامه «معرفت اخلاقی» | دوفصلنامه «حدیت و اندیشه»
🆔 @ijtihadnetwork
💢 اجتهاد و هوش مصنوعی
✍️ استاد احمد مبلغی
در عصری که تحولات با شتابی سرسام‌آور در هم می‌پیچند و افق‌ها در پهنه‌ای تازه رخ می‌نمایانند و اندیشه‌ها همچون ابرهایی، آسمان زندگی را می‌پوشانند، نظر افکندن به نقش هوش مصنوعی در عرصه‌های بی‌شمار، از جمله در میدان اجتهاد فقهی و تحلیل گزاره‌های دینی، ضرورتی است آشکار و وظیفه‌ای استوار، که ژرف‌نگری و تأملی عمیق را می‌طلبد. در این نوشتار، اشاراتی برای تبیین ابعاد این موضوع عمیق می‌آوریم، تا پرتوی بر جنبه‌های گوناگون آن بیفکنیم.
📝 متن یادداشت
🆔 @ijtihadnetwork
📹 ببینید | روش کشف مکاتب فقهی با نگاهی به کتاب «روش‌شناسی اجتهاد» استاد ابوالقاسم علیدوست
🆔 @ijtihadnetwork
🎧 دیدگاه علامه طباطبائی درباره ولایت فقیه و حکومت اسلامی
🔺نقد نسبت‌های ناروایی که به علامه طباطبائی (ره) در موضوع انقلاب اسلامی و ولایت فقیه زده می‌شود
🎙حجةالاسلام احمدحسین شریفی، عضو هیئت علمی و استاد تمام موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)
🆔 @ijtihadnetwork
🎧 «روش‌شناسی اجتهاد امام خمینی در عرصه فقه اجتماعی» با تأکید بر رساله تقیه
🎙 ارائه: استاد احمد مبلغی
🗓 ۵ آذر ۱۴۰۳- قم، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره)
🆔 @ijtihadnetwork
🎬 معنای «مجتهد» در بیان آیةالله جوادی آملی
«...مجتهد آن عالمی نيست که اقوال ديگران، آراء ديگران را خوب بداند، درس گفته باشد و حفظ کرده باشد، مجتهد کسی است که در دلش چشمه باشد که اين حرف‌ها از قلبش بجوشد. اين معنای اجتهاد است...»
💢 محورهای توسعه علم اصول
✍️ استاد حمید درایتی
علم اصول در چهار محور اصلی، نیازمند توسعه است و بدون رشد در این محورها نمی‌تواند انبوه پرسش‌های به‌وجود آمده را پاسخ گوید؛ از این‌رو بر دانش‌وران این علم است که با توجه متوازن به محورهای ذیل، برای بررسی و تکمیل آن بکوشند و به غنای این دانش کمک کنند.
👈 بخوانید
🆔 @ijtihadnetwork
💢 چالش‌های پیش روی فقه معاصر
پذیرش حرفهای نو در فقه معاصر از سوی حوزویان و اساتید دروس خارج و صاحب‌نظران حوزه، خود یک چالش است که البته تا حدودی طبیعی است؛ اینکه ما یک ایده و نظری تازه در فقه مطرح کنیم و انتظار داشته باشیم به راحتی مورد پذیرش و عمل قرار گیرد، انتظار بیجایی است؛ بلکه نخست باید فرهنگ طرح ایده‌ها و مباحث جدید در فقه سنّتی را در حوزه ایجاد نمود و باب طرح مسائل نوپدید را گشود. سپس، به گفت‌وگو و تبادل نظر پرداخت. به همین دلیل است که در تأسیس و راه‌اندازی کرسی‌های آزاد‌اندیشی در حوزه تأکید فراوان می‌شود.
ما الآن با چالش‌های کمّی و کیفی در فقه روبه‌رو هستیم و شاید بتوان گفت که سه تحوّل کمّی و سه تحوّل کیفی باید در فقهمان ایجاد شود؛ چالش‌هایی که تحوّلات کمّی و کیفی در فقه را می‌طلبد، عبارت است از:
۱. عدم وجود کتب و منابع فقهی و علمی و پژوهش‌شده در باب مباحث جدید و متنوّع؛
۲. عدم وجود نظامواره و چارچوبی به صورت سامان‌یافته و جامع برای مسائل مستحدثه و پاسخ آنها؛
۳. عدم ورود به مباحث موضوع‌شناسی و نبود اهتمام به شناخت موضوعات نوپدید.
سه چالش کیفی در فقه عبارت است از:
۱. عدم نگاه اخلاقی به فقه؛
۲. عدم نگاه اصولی و نظامواره به فقه؛
۳. عدم تحوّل در متدولوژی و شیوه روش‌شناسی در استنباط مسائل فقهی.
📝 بخوانید: فقه معاصر؛ چالش‌ها و راهکارها
🆔 @ijtihadnetwork
💢 آیا علم فقه با عقلانیت و اخلاق ناسازگار و ناکارآمد است؟
دکتر محمد محمدرضایی، عضو هیئت علمی دانشگاه تهران در یادداشتی درباره مناظره استاد علیدوست و دکتر سروش، به سه مدعای ۱. فقه، ضد عقلانیت و بنای عقلاست! ۲. فقه، ضد اخلاق است! ۳. فقه، ناکارآمد است! پاسخ داده است.
فقه پشتوانه عقلی مستحکمی دارد که نمی‌توان آن را متهم به غیر عقلانی بودن کرد... احکام فقهی خود نوعی احکام عقلی هستند و اگر در مواردی با احکام عقلی قطعی ناسازگار باشند در آن صورت مصداق مخالفت دو حکم عقلی با هم می‌شوند. درست مثل تعارض دو حکم اخلاقی با هم در موضوع واحد.
دکتر سروش همچنین به صراحت در حوزه اخلاق می‌گوید من پلورالیست هستم یعنی همه مکاتب اخلاقی با هر معیاری درست هستند. پس ایشان نباید بر اساس چنین اعتقادی بگویند که فقه، ضد اخلاق است، زیرا که بر اساس دیدگاه برخی فقه خود نوعی اخلاق است و ایشان نباید با این دیدگاه اخلاقی مخالفت کنند و آن را ضد اخلاقی بدانند.
بر اساس دیدگاه پلورالیستی ایشان در حوزه فقه و اخلاق نباید احکام فقهی ضد اخلاق داشته باشیم چون همه فتاوا و احکام فقهی فقها صحیح و درست هستند. ایشان با پذیرش این دیدگاه نمی‌تواند بگوید این حکم فقهی ضد اخلاقی و نادرست و لذا باید از میدان خارج شود.
دکتر سروش مطرح میکند که فقه اگر حرفی برای گفتن داشته باشد در عرصه عبادات است ولی در حوزه عبادات هم عبادات فاقد اخلاق هستند. یعنی ممکن است صورت ظاهری نماز و روزه باشد ولی به لحاظ باطنی نماز و روزه واقعی نباشد.
👈 در پاسخ ایشان می‌توان چنین گفت
🆔 @ijtihadnetwork
💢 نگاهی به سه مناظره استاد علیدوست و عبدالکریم سروش
🔹قسمت اول مناظره، با سخنان دکتر سروش درباره غیراخلاقی و ناکارآمدی فقه شروع شد. سروش به بحث فربه شدن دانش فقه نیز پرداخت که استاد علیدوست با نقل آنچه که در کتاب فقه و عرف نوشته، قلمرو فقه را تابعی از قلمرو شریعت دانسته و سخن را به قلمرو شریعت کشاند و نشان داد که از نظرگاه کلامی چون شریعت، گستره‌ی گسترده‌ای دارد، پس فقه هم باید متناسب با همان گستره حق گسترش دارد با این حال اموری هم هستند که از قلمرو خارج هستند.
🔸در قسمت دوم مناظره که استاد علیدوست شروع کننده بود، ابتدا سروش را با این نقد مواجه کرد که چرا هنگام نقد دانش فقه، فقیهان را به تعابیری گزنده و غیراخلاقی و بی‌فایده و غیرمصلحانه می‌نوازد؟ آن‌گاه این سخنان سروش را درباره روایات صحیح امامیه که آن را مانند انگشتری در میان تلّی از زباله معرفی کرده بود! نوعی فرهنگ‌سوزی و کتاب‌سوزی نرم که از کتابسوزی‌های گرم هم ویرانگرتر و ضدتمدنی‌تر است، معرفی کرده و از او خواست که با این تعابیر راه حقیقت‌جویان و مهتدیان را در استفاده از میراث روایی امامیه محروم نکند.
🔹این سوال علیدوست موجب شد سروش اقرار کند که وقتی می‌گوید: فقیهان چنین چنان‌اند، منظورش فقط برخی از فقیهان است و به طور کلی دانش فقه را قبول دارد! و وصیت کرده که در کنار قبر فقیه بزرگواری مانند فیض کاشانی دفن شود! گرفتن چنین اقراری از عبدالکریم سروش، بخش مغتنم این مناظره بود.
📝 متن کامل گزارش در «اجتهاد
🆔 @ijtihadnetwork
📚 برای آشنایی با اندیشه سیاسی و اجتماعی شهید صدر چه کتاب‌هایی بخوانیم؟
اسلام راهبر زندگی: شهید صدر پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران برای یاری رساندن به انقلابیون ایران دست به تحریر کتابچه‌هایی زد تا آنان را از جهت اندیشه و راهبردهای اسلامی پربار سازد. او در این نوشته‌ها به این موضوع‌ها پرداخت: پیش‌نویس قانون اساسی، صورتی اجمالی و تفصیلی از اقتصاد جامعۀ اسلامی، خلافت انسان و شهادت انبیا، منابع قدرت دولت اسلامی، مبانی کلی بانک در جامعه اسلامی.
رسالت ما: این کتاب مجموعه گفتارها و نوشتارهای سیاسی‌اجتماعی شهید صدر است. شامل: اصول اسلامی، ویژگی‌های نظام اسلامی، پیام‌های انقلابی در دورۀ حصر، بیانیه‌های جماعةالعلما، سرمقاله‌های رسالت ما.
حوزه و بایسته‌ها: شهید صدر همواره می‌کوشید که حوزه‌های علمیه هرچه بیشتر در راستای اعتلای امت اسلامی فعالیت کند؛ ازاین‌رو طرح‌های تحولینی برای روند حوزه و مرجعیت داشت. بخشی از این طرح‌ها در کتاب حوزه و بایسته‌ها انعکاس یافته است.
🔗 آثار شهید صدر را با ۲۰درصد تخفیف از اینجا تهیه کنید.
🆔 @ijtihadnetwork
🔹 مناظره استاد علیدوست و سروش
🔸 بخش سوّم
▫️ فقه و عرف
🆔 @ijtihadnetwork
🎧 «منهج شناسی امام خمینی (ره)»
🎙 استاد محمدحسن ربانی بیرجندی
🗓 سال تحصیلی ۱۴۰۴_۱۴۰۳
🆔 @ijtihadnetwork
🔹 مناظره استاد علیدوست و سروش
🔸 بخش اوّل
▫️ گستره فقه
🆔 @ijtihadnetwork
🎧 من لا اصول له، لا فقه له
🎙 برشی از درس خارج فقه «صلاة مسافر» آیةالله سید محمد هادی میلانی (رضوان الله تعالی علیه)
🆔 @ijtihadnetwork
💢 «دین‌دان»؛ رونمایی از سامانه پاسخگویی به سؤالات دینی مبتنی بر هوش مصنوعی
حجةالاسلام محمدجواد اصغری، رئیس مرکز ملی پاسخگویی:
🔹سنخ کار در مرکز ملی پاسخگویی کاملا دیتابیس است و نهایت استفاده از تکنولوژی به صورت بومی صورت می‌گیرد.
🔸پس از ظهور فناوری هوش مصنوعی، پروژه‌های مبتنی بر این تکنولوژی، با سرعت فزاینده‌ای در مرکز، دنبال شد و پس از تاکیدات رهبر انقلاب، با تلاش بسیار، امروز به یک سامانه بومی مبتنی بر هوش مصنوعی در زمینه پاسخگویی به سوالات و شبهات دست یافتهایم.
🔹در روز پنج‌شنبه یکم آذر ماه ۱۴۰۳ ساعت ۹ صبح در ساختمان ستاد دفتر تبلیغات اسلامی (سالن شیخ طوسی) با حضور آیةالله سید هاشم حسینی بوشهری «رئیس جامعه مدرسین حوزه علمیه قم»، دکتر سید ابوالحسن فیروزآبادی و حجةالاسلام والمسلمین استاد واعظی «رئیس دفتر تبلیغات اسلامی» از سامانه هوشمند پاسخگویی به سؤالات و شبهات، تحت عنوان «دین‌دان» رونمایی خواهد شد.
🤖 چت‌بات دین‌دان
🆔 @ijtihadnetwork
💢 اجتهاد بدون روش‌شناسی نابسامان است / محققان حاشیه محقق ایروانی را بر شیخ اعظم انصاری بخوانند / گفتند مقاصد دین را خراب میکند، این توجیه برایم قابل هضم نیست
استاد ابوالقاسم علیدوست:
عقیده بنده این است که اجتهاد بدون روش‌شناسی به سامان نخواهد رسید. نمی‌گویم روش‌شناسی اجتهاد فقهی بلکه کسی که بخواهد در تفسیر، کلام، معارف و فقه قلم بزند نیازمند روش‌شناسی و منهج است وگرنه بیراهه رفته و سعی نامشکور از او صادر خواهد شد.
توصیه می‌کنم که محققان حاشیه محقق ایروانی را بر شیخ اعظم انصاری بخوانند. ایشان در برخی موارد به شیخ انصاری حمله علمی کرده و گفته است که شما در مسئله نظرات و ادله موافق و مخالف را هم آورده و یکطرف را تقویت و طرف دیگر را تضعیف کرده‌ای ولی از تعبیر لکن الانصاف استفاده می‌کنید و این دیگر چیست؟ انشاء الله و ماشاءالله و اگر و مگر چیست؟ اگر نظرتان را دادید این تردید برای چیست؟
👈 بیشتر بخوانید
🆔 @ijtihadnetwork
💢 نقد علامه طباطبائی به برنامه درسی حوزه‌های علمیه
✍️ حجةالاسلام احمدحسین شریفی
چند دهه است که بسیاری از عالمان و بزرگان حوزه‌های علمیه هر کدام از منظری، نقدهایی را نسبت به نظام درسی حوزه‌های علمیه مطرح کرده‌اند. شهید مطهری، علامه طباطبائی، امام خمینی (ره) و بیشتر و مفصل‌تر و دقیق‌تر از همه رهبر حکیم و فرزانه انقلاب اسلامی، علامه مصباح، آیت‌الله جوادی آملی و ....
به عنوان نمونه، سخنی از علامه طباطبائی را به مناسبت ایام رحلت‌شان نقل می‌کنم:
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان به مناسبتی، نقدی جدی بر نظام آموزشی حوزه‌های علمیه شیعه و سنی وارد میکند، ضعفی که هر چند در چهار دهه پس از رحلت علامه طباطبائی به برکت انقلاب اسلامی و به برکت روشنگری‌های خود علامه و شاگردان او، تا قدری کمتر شده است، اما هنوز هم از مهم‌ترین ضعف‌های نظام آموزشی حوزه‌های علمیه است:
«أنك إن تبصرت في أمر هذه العلوم وجدت أنها نظمت تنظيما لا حاجة لها إلى القرآن أصلا حتى أنه يمكن لمتعلم أن يتعلمها جميعا: الصرف و النحو و البيان و اللغة و الحديث و الرجال و الدراية و الفقه و الأصول فيأتي آخرها، ثم يتضلع بها ثم يجتهد و يتمهر فيها و هو لم يقرأ القرآن، و لم يمس مصحفا قط. (المیزان، ج ۵، ص ۲۷۶)
🎥 شریعت و عقلانیت: فقه و عقل
🔺 مناظره استاد ابوالقاسم علیدوست و عبدالکریم سروش (قسمت دوم)
سروش: وقتی از اعتبار «عقل خالص» در فقه می‌گویند، یعنی عقلی بدون شهوت و غضب را می‌خواهند که وجود خارجی ندارد. این چنین شیری خدا هم نافرید. باید همین عقلی را پذیرفت که عرف را بنا کرده است و اگر فقها چنین کاری کنند، فقه بر باد می‌رود. به‌همین دلیل است که عرف، روابط آزاد بین دختر و پسر، بی‌حجابی و... را پذیرفته، اما فقه نمی‌تواند آن را قبول کند.
استاد علیدوست: موارد متعددی در فقه وجود دارد که دلیل فقها عقل خالص است. فقها برای حرام بودن دروغ و رشوه یا اثبات لازم بودن عمل به عقد و قرارداد به عقل استناد کرده‌اند. همچنین برای مهار قدرت به‌واسطه تفکیک قوا، از عقل استفاده شده است. باید بین امور تعبدی که عقل توانایی تشخیص علت آنها را ندارد، با موارد زیادی که عقل در فقه توانایی تشخیص دارد، تفکیک کنیم.
🎞 فیلم این گفتگو در یوتیوب
🎞 فیلم این گفتگو در پلتفرم آزاد
🆔 @ijtihadnetwork