Toshkent shahar
Shayxontohur tumani
102-sonli kimyo va biologiya fanini chuqurlashtirib o’qitishga ixtisoslashtirilgan umumta’lim maktabi
boshlang’ich sinf o’qituvchisi
Iminova Mavluda
Sharti:
O’tgan yili - 31 ta t. a
Bu yil -?, 12 ta ko’p t.a
Jami t.a -? ta
Yechish:
31+(31+12)=31+43=74
Javob: 74 ta t.a
Toshkent shahar
Shayxontohur tumani
102-sonli kimyo va biologiya fanini chuqurlashtirib o’qitishga ixtisoslashtirilgan umumta’lim maktabi
boshlang’ich sinf o’qituvchisi
Iminova Mavluda
Jarrohlikda foydalaniladigan robotlar
Toshkent shahar
Shayxontohur tumani
102-sonli kimyo va biologiya fanini chuqurlashtirib o’qitishga ixtisoslashtirilgan umumta’lim maktabi
boshlang’ich sinf o’qituvchisi
Iminova Mavluda
46-22=24
(40-20)+(6-2)=20+4=24
1) o’nlik-o’nlik
40-20=20
2) birlik-birlik
6-2=4
3) natijalar qo’shiladi
20+4=24
Toshkent shahar
Shayxontohur tumani
102-sonli kimyo va biologiya fanini chuqurlashtirib o’qitishga ixtisoslashtirilgan umumta’lim maktabi
boshlang’ich sinf o’qituvchisi
Iminova Mavluda
2-misol
Ifodalarni ikki xil usulda bajarilishi
Toshkent shahar
Shayxontohur tumani
102-sonli kimyo va biologiya fanini chuqurlashtirib o’qitishga ixtisoslashtirilgan umumta’lim maktabi
boshlang’ich sinf o’qituvchisi
Iminova Mavluda
Toshkent shahar
Shayxontohur tumani
102-sonli kimyo va biologiya fanini chuqurlashtirib o’qitishga ixtisoslashtirilgan umumta’lim maktabi
boshlang’ich sinf o’qituvchisi
Iminova Mavluda
Matematika
Robotlar
Xona birliklarini xona birliklarini qo’shish va ayirish
Toshkent shahar
Shayxontohur tumani
102-sonli kimyo va biologiya fanini chuqurlashtirib o’qitishga ixtisoslashtirilgan umumta’lim maktabi
boshlang’ich sinf o’qituvchisi
Iminova Mavluda
Qadimda odamlar uzoq manzilga piyoda borishgan. Bu qiyin va va xavfli hisoblangan. Xitoyda g’ildirak ixtiro qilingan. So’ngra arava ixtiro qilingan. Arava baquvvat uy hayvonlariga bog’lanib, transport sifatida foydalanilgan.
Eshak arava, ot arava, foytun - insonlarning uzog’ini yaqin qilgan.
11.10.2023
Tabiiy fan
Transport uzogimizni yaqin qiladi
Toshkent shahar
Shayxontohur tumani
102-sonli kimyo va biologiya fanini chuqurlashtirib o’qitishga ixtisoslashtirilgan umumta’lim maktabi
boshlang’ich sinf o’qituvchisi
Iminova Mavluda
Ikkinchidan, so‘z o‘rtasida kelgan “h” undoshi qatnashgan so‘zni talaffuz qilishda “h” undoshi “y”lashadi. Masalan, Rahim — Rayim, Shohista — Shoyista, Shohimardon — Shoyimardon, Zohid — Zoyid, Sohib — Soyib, Shohida — Shoyida…
Bunda e’tibor berish kerak bo‘lgan holat: “h” dan keyin “i” unlisi kelgan bo‘lishi kerak. Chunki i unlisidan boshqa tovush kelganda “h” “y”lashmaydi. Masalan: Burhon, Qahhor, zahar, baham,Is’hoq va boshqalar.
Toshkent shahar
Shayxontohur tumani
102-sonli kimyo va biologiya fanini chuqurlashtirib o’qitishga ixtisoslashtirilgan umumta’lim maktabi
boshlang’ich sinf o’qituvchisi
Iminova Mavluda
Toshkent shahar
Shayxontohur tumani
102-sonli kimyo va biologiya fanini chuqurlashtirib o’qitishga ixtisoslashtirilgan umumta’lim maktabi
boshlang’ich sinf o’qituvchisi
Iminova Mavluda
Jarrohlikda foydalaniladigan robotlar
Toshkent shahar
Shayxontohur tumani
102-sonli kimyo va biologiya fanini chuqurlashtirib o’qitishga ixtisoslashtirilgan umumta’lim maktabi
boshlang’ich sinf o’qituvchisi
Iminova Mavluda
46+22=68
(40+20)+(6+2)=60+8=68
1) o’nlik+o’nlik
40+20=60
2) birlik+birlik
6+2=8
3) natijalar qo’shiladi
60+8=68
Toshkent shahar
Shayxontohur tumani
102-sonli kimyo va biologiya fanini chuqurlashtirib o’qitishga ixtisoslashtirilgan umumta’lim maktabi
boshlang’ich sinf o’qituvchisi
Iminova Mavluda
Yechish:
46+22=68 (ta) - jami
46-22=24 (ta) ko’p
Javob: Jami r - 68 ta, ulovchi robot - 24 ta ko’p
Toshkent shahar
Shayxontohur tumani
102-sonli kimyo va biologiya fanini chuqurlashtirib o’qitishga ixtisoslashtirilgan umumta’lim maktabi
boshlang’ich sinf o’qituvchisi
Iminova Mavluda
Toshkent shahar
Shayxontohur tumani
102-sonli kimyo va biologiya fanini chuqurlashtirib o’qitishga ixtisoslashtirilgan umumta’lim maktabi
boshlang’ich sinf o’qituvchisi
Iminova Mavluda
Robot - (chexcha: робота -mehnat)- sun’iy mexanik qurilma. Robot elektromexanik tizim bo’lib, odam mehnatini bajaradi.
Читать полностью…Olmon muhandisi Karl Bents (Карл Бенц-немис ихтирочиси ва инженери) 1886-yili 1-motorli o’zi yuradigan avtomobil ixtiro qilgan. Uni qizining nomi bilan atagan. Mersedes Bents - eng qimmat avtobillardan biri.
Читать полностью…Uchinchidan, “i” unli tovushidan keyin doim “x” harfi keladi: ixtilof, ixtiyor, ixlos, ixtiro, ixtisos, ixcham, omixta, pix, mix, six…
Bunda sharti: x undoshi yopiq bo‘g‘inning oxirida kelishi kerak. Bo‘g‘inning boshlanishida kelsa, “h”lashadi. Masalan, ji-hat, imti-hon, ni-hoyat, ji-hoz, isti-hola, ni-hol va hokazo.
To‘rtinchidan, “e” unli tovushidan keyin hamisha “h” harfi keladi: meh-mon, deh-qon, be-hi, eh-tirom, isteh-zo, isteh-kom, mehr, meh-rob, meh-ribon, sehr, cheh-ra, eh-son, eh-tiyoj, eh-timol, eh-tiros, eh-tiyot, eh-rom, Beh-zod…
Beshinchidan, “x” tovushi bilan boshlangan aksar so‘zlardan x tovushi olib tashlansa, so‘z ma’nosi tubdan o‘zgaradi. H bilan boshlangan so‘zlarda esa ma’no o‘zgarmaydi.
Xayol — ayol, xona — ona, xazon — azon, xamir — amir, xanda — anda, xasta — asta, xato — ato, xil — il, xol — ol, xola — ola, xon — on, xor — or, xos — os, xotin — otin, xoch — och…
Oltinchidan, yana shunday shakldosh so‘zlarni ko‘rish mumkinki, har ikkalasi ham, deyarli, bir xil yozilgani bilan ma’nolari turlicha bo‘ladi. Bunda shu so‘z qatnashgan gap ma’nosiga e’tibor beriladi. Masalan, hil (hil-hil pishmoq) — xil (biron narsaning turi), hol (holat, vaziyat) — xol (yuzdagi xol ma’nosida), shoh (podshoh) — shox (daraxtning shoxi) so‘zlarini misol qilish mumkin. Bu so‘zlarni bilimni mustahkamlash darslari yoki darsdan tashqari mashg‘ulotlarda o‘yin tarzida o‘rgatib, yozdirib qo‘yish orqali o‘quvchida ma’nolariga qarab turib tovushlarni ajrata olish ko‘nikmasi rivojlantiriladi.
Источник: https://baxtiyor.uz/x-va-h-undosh-harflarini-farqlash-usullari
Ko‘pchilik o‘quvchilar x va h undoshlarini qo‘llash jarayonida xatoga yo‘l qo‘yishadi. Ba’zan bu xatolar o‘qituvchilarning o‘zlarida ham uchrab turadi. Quyida “h” va “x” undoshini farqlashga yordam beradigan ba’zi usullarni tavsiya qilmoqchiman.
Avvalo, o‘quvchilarga “h” va “x” undoshining talaffuzi yaxshilab tushuntiriladi. Talaffuz qilayotganda bo‘g‘iz bo‘shlig‘ida — un paychalari o‘rtasidagi tor oraliqda hosil bo‘ladigan, jarangsiz sirg‘aluvchi bog‘iz tovushi “h” hamda chuqur til orqasidan chiqadigan, jarangsiz sirg‘aluvchi “x” tovushlarining talaffuzdagi farqli tomonlari amalda ko‘rsatiladi.
Quyida harflarni ajratish metodikasi va uni xotirada saqlab qolish usullari haqida ma’lumot beramiz.
Birinchidan, rus tilidan kirgan so‘zlarda hech qachon “h” tovushi uchramaydi. Masalan: texnika, ximiya…
Toshkent shahar
Shayxontohur tumani
102-sonli kimyo va biologiya fanini chuqurlashtirib o’qitishga ixtisoslashtirilgan umumta’lim maktabi
boshlang’ich sinf o’qituvchisi
Iminova Mavluda
Toshkent shahar
Shayxontohur tumani
102-sonli kimyo va biologiya fanini chuqurlashtirib o’qitishga ixtisoslashtirilgan umumta’lim maktabi
boshlang’ich sinf o’qituvchisi
Iminova Mavluda
Qoidani tushuntiring
Toshkent shahar
Shayxontohur tumani
102-sonli kimyo va biologiya fanini chuqurlashtirib o’qitishga ixtisoslashtirilgan umumta’lim maktabi
boshlang’ich sinf o’qituvchisi
Iminova Mavluda