2875
سایت: http://iaas.ir صفحه اینستاگرام: https://instagram.com/iranastronomy ارتباط با ما: @www_IAAS_ir نشر مطالب با ذکر منبع و یا آی دی کانال بلامانع است.
#کهکشان_عجیب
کشف کهکشانی بدون ستاره !
کهکشان‌ها جزایر غول‌پیکری از ستارگان، گاز، غبار و ماده تاریک هستند که توسط گرانش در کنار هم قرار گرفته‌اند.
در نشست سالانه انجمن نجوم آمریکا در روزهای گذشته، اخترشناسان رصدخانه Green Bank در غرب ویرجینیا گفتند که بطور تصادفی یک کهکشان غیرعادی بدون ستاره یافته‌اند!
اخترشناسان از تلسکوپ‌های رادیویی که در سراسر جهان، از جمله در "گرین بانک"، برای بررسی حدود ۳۵۰کهکشان با سطوح روشنایی کم استفاده می‌کردند.
ستاره‌شناسان کهکشان جدید بدون ستاره را J0613+52 نامگذاری کردند و در حالیکه قطعاً روشنایی سطح پایینی دارد، اما مانند دیگر کهکشان‌هایی که قبلاً مشاهده کرده‌اند نیست. کسب اطلاعات بیشتر در مورد این کهکشان غنی از گاز اما پراکنده و فقیر از ستاره می‌تواند به اخترشناسان کمک کند تا تکامل کهکشان‌ها را درک کنند.
شرح تصوير: نور رنگین‌کمان، ایده ذهنی یک هنرمند از کهکشان بدون ستاره J0613+52.
ستارگان این تصویر، ستارگان پیش زمینه کهکشان راه شیری خودمان، از یک میدان ستاره‌ای واقعی در پروژه Palomar Sky Survey II هستند. اعتبار تصویر از NSF/NRAO/AUI/P.Vosteen/ رصدخانه Green Bank
@iranastronomy
#فراخورشیدی
دی‌اکسیدکربن کمتر در سیارات فراخورشیدی قابل سکونت!
جستجو برای سیارات فراخورشیدی قابل سکونت، یا دارای شواهدی از حیات کار آسانی نیست. بویژه شناسایی نشانه‌های زیستی احتمالی و آثار شیمیایی حیات در اتمسفر بسیار سخت است.
در هفته‌های اخیر یک تیم بین‌المللی با همکاری محققان موسسه فناوری ماساچوست MIT و دانشگاه بیرمنگام در بریتانیا گفتند که فراوانی کمتر از حد انتظار دی‌اکسیدکربن در جو یک سیاره سنگی می‌تواند وجود آب مایع و یک محیط قابل سکونت را نشان دهد.
در منظومه ما؛ سیارات ناهید، زمین و بهرام در جو خود دی‌اکسیدکربن دارند. با این حال زمین درصد دی‌اکسیدکربن بسیار کمتری دارد و اگرچه جو بهرام بسیار نازکتر است، اما هنوز عمدتاً از دی‌اکسیدکربن تشکیل شده است. محققان پیشنهاد می‌کنند که ارتباطی بین آب و دی‌اکسیدکربن کمتر وجود دارد؛ از این رو سیارات فراخورشیدی قابل سکونت با مقادیر کمتر دی‌اکسیدکربن نیز ممکن است آب مایع داشته باشند.
شرح تصوير: مقایسه ۷سیاره سنگی منظومه سیارهای TRAPPIST-1 با سیارات درونی سامانه خورشیدی و ۴ماه بزرگ سیاره برجیس. اعتبار تصویر از NASA/ JPL-Caltech/R. Hurt/T. Pyle (IPAC)
@iranastronomy
@iranastronomy
#مقصد_ماه
نام خودتان را با مه‌نورد ناسا به ماه ارسال کنید
بدعوت ناسا شما می‌توانید اسمتان را با اولین مه‌نورد رباتیک ناسا به نام VIPER که مخفف Volatiles Investigating Polar Exploration Rover می‌باشد، به سطح کره ماه بفرستید.
این مه‌نورد در یک ماموریت ۱۰۰ روزه به قطب جنوب ماه می‌رود تا اسرار آب آنرا کشف و محیطی که ناسا قصد دارد مجدداً انسان را در پروژه آرتمیس به ماه بفرستد، شناسایی کند.
شما می‌توانید نام خود را تا قبل از ساعت ۸:۲۹ صبح شنبه ۲۶ اسفندماه امسال (بوقت کشورمان) برای ناسا ارسال تا اسم شما در این خودرو ماه‌نورد قرار گیرد.
همچنین ناسا به ثبت‌نام کنندگان در لینک زیر امکان می‌دهد تا یک کارت پرواز مأموریت VIPER را بعنوان سوغات مجازی برای خود ایجاد تا این تجربه برایشان به یادگار بماند.
اواخر سال ۲۰۲۴ میلادی، Griffin Mission One متعلق به Astrobotic Technologies قرار است "وایپر" را پس از پرتاب با موشک SpaceX Falcon Heavy از پایگاه فضایی کیپ کاناورال در فلوریدا، به ماه ببرد.
◽برای ثبت نام و گرفتن کارت پرواز به مقصد ماه، به آدرس زیر مراجعه کنید:👇
https://www.nasa.gov/send-your-name-with-viper
#نمونه_سیارکی
بالاخره ظرف نمونه سیارک OSIRIS-REx گشوده شد
ناسا گزارش داد که روز پنجشنبه ۱۱ ژانویه ۲۰۲۴ (۲۱دیماه جاری) تیم سرپرستی مرکز فضایی جانسون ناسا در Houston توانست دو قوطی محکم را که پس از ماه‌ها تلاش در بازگشتی تاریخی توسط فضاپیمای OSIRIS-REx در سپتامبر گذشته به زمین رسیده بود، باز کند.
کاوشگر OSIRIS-REx در سال ۲۰۱۶ پرتاب و در سال ۲۰۱۸ به Bennu رسید. در سال ۲۰۲۰، این فضاپیما بر روی سیارک Bennu فرود آمد و موادی را از سطح آن بیرون آورد؛ سپس در سال ۲۰۲۱، فضاپیما در مأموریت بازگشت به زمین سیارک Bennu را ترک کرد.
روز جمعه ۱۳ آوریل ۲۰۲۹ (٢٥فروردين ١٤٠٨)، سنگ فضایی ۳۳۵متری Apophis به ۳۱۶۰۰کیلومتری زمین خواهد رسید و از بسیاری از ماهواره‌ها به زمین نزدیک‌تر می‌شود! ماموریت OSIRIS که اکنون به OSIRIS-APEX تغییر نام داده، در همان سال به آپوفیس می‌رسد و به مدت یکسال و نیم به دور این سیارک می‌چرخد و آنرا مطالعه می‌کند.
برخی معتقد بودند که سیارک آپوفیس شانس برخورد با کره زمین را دارد، اما این احتمال منتفی است.
شرح تصوير: یکی از اعضای تیم OSIRIS-REx در حال باز کردن نمونه سیارکی. اعتبار تصویر از ناسا
@iranastronomy
#شکارچی_سیارات
نگاه شکارچی سیارات به برجیس
طیف نگار ESPRESSOتلسکوپ بسیار بزرگ VLTدر شیلی یک شکارچی سیاره است و برای جستجوی سیارات سنگی طراحی شده که به گرد ستاره‌های دور می‌چرخند.
محققان مؤسسه اخترفیزیک و علوم فضایی طی روزهای گذشته در پرتغال اعلام کرد که از این ابزار برای نگاه کردن به جو متراکم سیاره برجیس و مطالعه بادهای قدرتمند آن استفاده کردند.
این اولین بار بود که اخترشناسان از چنین ابزاری برای بررسی برجیس استفاده کردند. محققانVLT بر روی منطقه استوایی این سیاره متمرکز شدند، جایی که ابرهای سبک در ارتفاع بالا وجود دارد؛ بعلاوه این تلسکوپ به کمربندهای استوایی شمالی و جنوبی سیاره نیز نگاه کرد.
این تیم تحقیقاتی تکنیک جدیدی به نام سرعت سنجی داپلری را توسعه داده که میزان نور مرئی بازتاب شده از ابرها در جو سیاره را اندازه‌گیری می‌کند. بر این اساس طول موج نور متناسب با سرعت حرکت ابرها نسبت به تلسکوپ مشاهده‌‌کننده خم می‌شود؛ سپس دانشمندان می‌توانند سرعت باد را محاسبه کنند.
اسپپرسو سرعت بادهای برجیسی را ۶۰ تا ۴۲۸کیلومتر در ساعت اندازه گیری کرد.
شرح تصویر: تاسیسات VLT. اعتبار تصویر از ESO/H.H. Heyer
@iranastronomy
#کوتوله_قهوه‌ای
کشف کوچک‌ترین کوتوله در کائنات
در ماه گذشته میلادی، اخترشناسان کشف ۳ کوتوله قهوه‌ای کوچک را اعلام کردند. آنها از تلسکوپ فضایی Webb برای انجام این کشف استفاده نمودند.
جرم هر کوتوله فقط ۳ تا ۴برابر سیاره برجیس و در خوشه ستاره‌ای IC 348 با ۵میلیون سال سن، در حدود ۱۰۰۰سال نوری از ما در منطقه ستاره‌زایی پِرساووش قرار دارد. چون این خوشه از نظر کیهانی نوزاد است، در نتیجه این کوتوله‌ها در نور فرو سرخ می‌درخشند.
اخترشناسان از دوربین فروسرخ NIRCam و NIRSpec تلسکوپ وب برای شناسایی این کوتوله‌های قهوه‌ای استفاده کردند.
کوتوله‌های قهوه‌ای مانند ستاره‌ها از ابر گاز و غبار تشکیل می‌شوند؛ اگر یک ابر پرجرم باشد، ستارگان را تشکیل؛ اما ابر سبک‌تر، گرانش ضعیف‌تری داشته و کوتوله‌های قهوه‌ای شکل می‌گیرند.
کوتوله‌های قهوه‌ای دوگانه ستاره-سیاره و فقط کمی بزرگتر از سیاره برجیس، اما بسیار پرجرم‌تر از آن هستند.
شرح تصویر:خوشه ستاره‌ای IC 348 از دید تسکوپ وب؛ ۳ کوتوله قهوه‌ای را با شماره‌های ۱، ۲ و ۳نشان می‌دهد. اعتبار تصویر از NASA/ ESA/ CSA/ STScI/ Kevin Luhman (PSU)/ Catarina Alves de Oliveira (ESA)
@iranastronomy
#کیوان
تمرکز تلسکوپ فضایی هابل بر چرخش پرّه‌های سیاره کیوان
سیاره کیوان با حلقه‌های باشکوهش بعنوان جواهر سیستم خورشیدی شناخته می‌شود. اما آیا می‌دانستید که این حلقه‌ها «پرّه» دارند؟
پره‌ها ویژگی‌های کم نورتری هستند که بصورت ساختارهای گذرا در حلقه‌ها پدیدار می‌شوند.
ناسا طی روزهای گذشته اعلام کرد که تلسکوپ هابل دوران حلقه‌های سیاره کیوان را تماشا و چرخه پرّه‌ها را هنگام آمد و رفت زیر نظر داشته است.
تصاویر جدید، پرّه‌های ضعیف را در دو طرف سیاره بطور همزمان نشان می‌دهد که اگرچه در مقایسه با سیاره کیوان می‌توانند طولانی‌تر و عریض‌تر از زمین باشند، اما همراه حلقه‌ها در اطراف سیاره می‌چرخند.
فضاپیمای وویجر۲ ناسا اولین بار در سال۱۹۸۱ از این پرّه‌ها عکس گرفت و البته از آن زمان تاکنون دانشمندان مجذوب آن شده‌اند.
فضاپیمای کاسینی ناسا که ماموریت آن در سال۲۰۱۷ به پایان رسید، سال‌ها اطراف کیوان آنها را دید.
شرح تصویر:سیاره کیوان از منظره دوربین هابل، یکشنبه۲۲ اکتبر ۲۰۲۳ (۳۰مهر ۱۴۰۲).
پرّه‌ها بصورت لکه‌های کم رنگ در حلقه‌های طرفین سیاره قابل مشاهده‌اند. اعتبار تصویر از NASA/ESA/STScI/Amy Simon (NASA-GSFC)
@iranastronomy
#رخدادنجومی
اولین بارش شهابی ۲۰۲۴
بارش شهابی ربعی (Quadrantid meteor shower) اولین بارش سال نو میلادی است. ZHR این بارش در زمان اوج یعنی ساعت ۴:۲۳بامداد فردا ۱۴دیماه، حدود ۱۲۰شهاب در ساعت است؛ اما در بارش امسال با وجود نور مزاحم ماه که پس از نیمه شب طلوع می‌کند، متوقع دیدن شهاب‌های زیادی نباید بود.
یادآور می‌گردد که عامل این بارش یک جرم مرموز است و Peter Jenniskens، سیارک2003 EH1 را بعنوان عامل این بارش معرفی کرد. اگر چنین باشد؛ مانند بارش دوپیکری، عامل این بارش نیز یک جرم سنگی است و نه یک دنباله دار یخی!
امروزه صورت فلکی به نام کوادرانت (ربع یا "یک چهارم") که توسط ستاره‌شناس فرانسوی Jerome Lalande در سال۱۷۹۵ پیشنهاد شد، وجود ندارد و مکان آن جایی بین صورت‌های فلکی گاوران (عوا)، خرس بزرگ (دب اکبر) و اژدها قرار دارد؛ در ضمن ممکن است سيارك2003 EH1 که بعنوان عامل این بارش شناخته می‌شود، همان دنباله دار C/1490 Y1باشد که ٥٠٠سال قبل اخترشناسان چینی، ژاپنی و کره ای مشاهده کرده‌اند.
با توجه به کانون بارش ربعی در شمال کره آسمان، این بارش ویژه ساکنان نیمکره شمالی است.
شرح تصویر: موقعیت کانون بارش ربعی
@iranastronomy
#سیارات_سرگردان
جفت سیاره‌های سرگردان در سحابی بزرگ‌منش
این شبها زمان بسیار خوبی برای مشاهده صورت فلکی شکارچی (جبّار-Orion) است.
در تصاویر جدید تلسکوپ Webb نکات غیرمنتظره‌ای آشکار شدند: اجرام بزرگی با جرم سیارات که به تنهایی در داخل سحابی بزرگ‌منش حرکت می‌کنند. با کمال تعجب، این اجرام جدید دوتایی هستند که طبق تئوری‌های کنونی نباید باشند، اما هستند!
اخترشناسان آنها را اجرام دوتایی برجیسی Jupiter Mass Binary Objects) یا JuMBO) نامیده‌اند.
در واقع تعداد فزاینده‌ای سیارات غیروابسته به ستاره مرکزی (Rogue planets) تا امروز کشف شده که در کهکشان ما و در فضای بین‌ستاره‌ای آزادانه شناورند.
در مجموع تلسکوپ وب ۵۴۰جرم سیارهای را در این سحابی یافته که ۱۳۴۴سال نوری از زمین فاصله دارد. آنها از حدود جرم سیاره برجیس تا تنها ۰.۶ جرم این سیاره متغیرند که از بین آنها JuMBOها جذاب‌ترین می‌باشند.
◽شرح تصاویر:
🔸سمت چپ: یکی از زوج‌های غیرمعمول سیارهای که تلسکوپ Webb تصویربرداری کرد. وب ۴۲جفت JuMBO را در سحابی بزرگ‌منش یافته است. اعتبار تصویر از NASA/ESA/CSA/Mark McCaughrean/Samuel Pearson
🔸سمت راست: صورت شکارچی
@iranastronomy
#سیاره_سرخ
تاریخچه دریاچه مریخی دارای حیات فاش می‌شود (۲)
دانشمندان ناسا طی روزهای گذشته در نشست پاییزی اتحادیه ژئوفیزیک آمریکا (American Geophysical Union و یا AGU23) در سانفرانسیسکو اعلام کردند که نمونه‌های محیطی نشان داده‌اند که نه تنها این منطقه قابل سکونت بوده، بلکه برای حفظ مولکول‌های آلی موجود در زندگی گذشته، ایده‌آل بوده است.
این نمونه‌ها حاوی مجموعه‌ای جذاب از مواد معدنی هستند که سرنخ‌هایی از گذشته دارای آب و شرایط قابل سکونت دهانه Jezero ارائه می‌دهند. یک نمونه بدست آمده در محل خلیج Lefroy غنی از ریزدانه سیلیس فراوان است؛ این نوع سیلیس برای حفظ مولکول‌های آلی، از جمله مولکول‌هایی که توسط فرآیندهای بیولوژیکی تشکیل شده‌اند و حتی فسیل‌های میکروسکوپی، ایده‌آل است. این کاوشگر مریخی در Otis Peak فسفات را نیز یافت که برخی از اَشکال آن می‌توانند نقش کلیدی در بیوشیمی ایفا کنند. مریخ نورد پشتکار تاکنون ۲۳ نمونه جمع آوری کرده که به زمین بازگردانده می‌شوند.
@iranastronomy
#سیاره_سرخ
ناپدید شدن باد خورشیدی در سیاره بهرام
آذرماه سال گذشته مدارگرد MAVEN ناسا متوجه اتفاق عجیبی شد؛ باد خورشیدی که سیاره سرخ بهرام را در نوردیده بود، ناگهان ناپدید شد! اما چگونه؟
باد خورشیدی با سرعت فراصوت از خورشید به فضا می‌ریزد؛ این جریان ذرات باردار که در منظومه خورشیدی جریان دارد، سیارات را تحت تأثیر قرار می‌دهد و در بیشتر مواقع نسبتاً ثابت است.
طی روزهای گذشته ناسا اعلام کرد که یک شرایط منحصر بفرد در آن باد خورشیدی، عامل این اتفاق بوده است. سپس اتفاق دیگری نیز افتاد؛ در نتیجه کاهش باد خورشیدی، اتمسفر بهرام و بطور خاص یونوسفر و مگنتوسفر این سیاره مانند یک بالون برای هزاران کیلومتر منبسط شدند.
هنگامیکه باد خورشیدی به سیاره سرخ می‌رسد، هم بر جو و هم بر مغناط‌کره فشار وارد می‌نماید. باد به بخش یونوسفر برخورد و باعث می‌شود برخی از ذرات به فضا بگریزند؛ این یک اتفاق روزمره است، زیرا باد خورشیدی هرگز متوقف نمی‌شود.
بهرام نیز مانند زمین و دیگر سیارات همیشه در معرض باد خورشیدی است.
شرح تصویر: تصویر مداریMAVEN در اطراف بهرام در دوره کاهش باد خورشیدی.اعتبار تصویر از مرکز فضایی Goddard ناسا
@iranastronomy
#انسلادوس_کیوان
نشانه‌های وجود حیات در ستون‌های پَر مانند انسلادوس (۱)
آیا ممکن است در Enceladus قمر دارای اقیانوس سیاره کیوان، حیات وجود داشته باشد؟ و اگر در زیر پوسته یخی اقیانوس این ماه کیوان حیات میکروسکوپی وجود داشته باشد، آیا می‌توانیم آن را تشخیص دهیم؟
تا کنون دانسته‌ایم اقیانوس سراسری زیرسطحی این ماه کیوان حاوی آب، گرما و مواد آلی است که هر سه حداقل برای ایجاد انواع حیاتی که ما بر روی زمین با آنها آشنا هستیم، بسیار مهم هستند.
اقیانوس در زیر پوسته بیرونی یخی این ماه قرار دارد؛ با این حال ستون‌های آبفشان مانند متعددی، آب این اقیانوس انسلادوس را به فضا پرتاب می‌کنند!
محققان دانشگاه کالیفرنیا در سن دیگو، اوایل این ماه میلادی (دسامبر ۲۰۲۳) اعلام کردند که اسیدهای آمینه به عنوان بلوک‌های سازنده پروتئین‌ها، می‌توانند از یک سفر پر فراز و نشیب در ستون‌های آب این قمر جان سالم به در ببرند.
شرح تصویر: تصور ذهنی هنرمند از ستون‌های بخار آب در قطب جنوب انسلادوس. اعتبار تصویر از NASA/JPL-Caltech
@iranastronomy
#حلقه_سیارکی
سیارکی با سیستم حلقه در اطراف خود!
سیارک Chiron در رده اجرام قُنطورسی است؛ جرم کوچک و سنگی که بین سیارات غول گازی کیوان و اورانوس به گرد خورشید می‌چرخد.
در سال ۲۰۱۵ اخترشناسان گفتند که Chiron ممکن است حلقه‌هایی داشته باشد. در سال ۲۰۱۴ نیز اخترشناسان حلقه‌هایی را در اطراف جرم مشابهی به نام Chariklo کشف کرده بودند؛ اما دانشمندان مطمئن نبوده‌اند که حلقه‌های Chiron واقعی باشند.
ماه گذشته محققان موسسه علوم سیارهای در Tucson آریزونا اعلام کردند که مطالعه جدید نشان می‌دهد که Chiron حلقه‌های واقعی ندارد؛ در عوض طبق این مطالعه "مواد در حال تکامل" در حال چرخش به دور آن هستند!
این جرم با قطر ۱۸۰کیلومتر، دارای طبیعت دوگانه سیارکی و دنباله‌داری است و دوره چرخش آن بدور خورشید ۵۰ سال است.
اجرام قُنطورسی (Centaurs) که از روی موجودات اساطیری که بخشی از آنها انسان و بخشی دیگر اسب بودند، نامگذاری شده‌اند؛ این اجرام با ویژگی‌های سیارک‌ها و دنبالهدارها هستند که بر اساس اعلام ناسا، بیشتر ماهیت دنبالهدارها را دارند.
شرح تصویر: ایده ذهنی هنرمند از Chiron با سیستم حلقه‌ها. اعتبار تصویر از Celestia
@iranastronomy
#لحظه_نمادین
و ۵۵سال بعد یک منظره نمادین دیگر از زمین و ماه در فضا (۲)
در کتاب «آنچه ما را متحد می‌کند» Dan Rather در مورد تصاویر نمادین پست قبلی از طلوع زمین از افق ماه در شب کریسمس۱۹۶۸ می‌گوید: این تصویر بسیار آرام و در عین حال نفس‌گیر، در پایان یک سال پرتلاطم گرفته شده است.
شب کریسمس ۱۹۶۸ بود، اما از آن بالا هرگز کسی نمی‌فهمد که جنگ داغی در ویتنام در جریان می‌باشد و یا جنگ سرد در حال تقسیم اروپا است؛ از ترور دکتر مارتین لوتر کینگ خبری نیست.
از آن فاصله انسانها، شهرها، کشورها و مرزهای ملی نیز نامرئی هستند. تمام آنچه ما را از نظر قومی، فرهنگی، سیاسی و معنوی جدا می‌کند در تصویر وجود ندارد و آنچه ما می‌بینیم یک سیاره شکننده می‌باشد که در وسعت فضا در حرکت است.
شرح تصویر: دوشنبه ۲۸نوامبر ۲۰۲۲ (۷ آذر۱۴۰۱)، فضاپیمای بدون سرنشین Orion به حداکثر فاصله خود یعنی ۴۳۲,۲۱۰کیلومتری سیستم زمین و ماه رسید.
در آن نقطه، اوریون از هر فضاپیمای دیگری که برای حمل انسان تا کنون ساخته شده، دورتر و از مأموریت آپولو در حدود ۵۰سال پیش نیز باز هم دورتر است.
ماه و زمین را در بالا سمت راست می‌بینید؟ اعتبار تصویر از ناسا
@iranastronomy
@iranastronomy
#مقاله
روزِ بدونِ دیروز؛ دانه دانه بودنِ فضا و زمان (نظریه ریسمان‌ها)
مقالات جناب دکتر بلوری، فارغ التحصیل دانشگاه برلین تا کنون در وبگاه انجمن نجوم آماتوری ایران منتشر گردیده؛ اکنون مقاله دیگری از ایشان با عنوان "روزِ بدونِ دیروز" بر روی وبگاه انجمن قرار دارد که امیدواریم مورد استفاده پژوهشگران گرامی قرار گیرد.
دکتر حسن بلوری متولد زنجان، فارغ‌التحصیل دبیرستان مروی تهران؛ فوق لیسانس فیزیک، فوق لیسانس تعلیم ریاضی و فیزیک، تدریس بخش‌های مختلف فیزیک و ریاضیات و علوم فنی در موسسات آموزش عالی برلین طی بیش از دو دهه، ارائه مقالات و سخنرانی‌های علمی، فعالیت در فیزیک کوانتومی در راستای مسئله وحدت نیروهای پایه‌ای در جهان فیزیک، عضو انجمن فیزیک آلمان و...
چکیده:
مقوله‌هائی که مفید بودن خود را در رده‌بندی چیزها به اثبات رسانده‌اند چنان بسهولت بر ما تسلط می‌یابند که خاستگاه زمینی‌‌‌‌شان را فراموش می‌کنیم و آنها را بعنوان داده‌های غیرقابل تغییر می‌پذیریم.
یکی از آن مقولات مفید که بر تاروپود ما نفوذ کرده و ما را در چنبره خود دارد مقوله فضازمان است..
متن کامل مقاله:👇
https://iaas.ir/news/3754/020829/
#سیاره_سرخ
یخ ضخیم آب مدفون در استوای سیاره بهرام؟
بیش از ۱۵سال پیش، فضاپیمای «مارس اکسپرس» آژانس فضایی اروپا، سازند Medusae Fossae را در سیاره بهرام مطالعه کرد و رسوبات عظیمی را تا عمق ۲.۵ کیلومتری آن نشان داد.
با توجه به مشاهدات قبلی، مشخص نبود که این رسوبات از چه چیزی ساخته شده‌اند؛ اما تحقیقات جدید اکنون پاسخی دارد: اینها از یخ هستند!
مساحت کل سازند Medusae Fossae برابر با ۲۰٪ امریکاست. دانشمندان اعلام کردند که در صورت ذوب شدن یخ‌های محبوس شده در این منطقه، لایه‌ای از آب به عمق ۱.۵ تا ۲.۷ متر بهرام را می‌پوشاند!
سازند Medusae Fossae متشکل از چندین ویژگی است که صدها کیلومتر عرض و چندین کیلومتر ارتفاع دارند. این ویژگی‌ها که در مرز بین ارتفاعات و مناطق پست بهرام یافت می‌شوند، احتمالاً بزرگترین منبع ذرات در سیاره سرخ و یکی از گسترده‌ترین ذخایر روی این سیاره‌اند.
شرح تصوير: نقشه ارتفاعات سطح بهرام، با پایین ترین سطوح به رنگ آبی و بالاترین به رنگ سفید. کوه المپیوس با ارتفاع ۲۲کیلومتر بلندترین آتشفشان منظومه خورشیدی است.
سازند Medusae Fossae منطقه جالبی نزدیک خط استوا بهرام. اعتبار تصویر از ESA
@iranastronomy
#اورانوس_نپتون
رنگ‌های واقعی اورانوس و نپتون
همه ما عکس‌هایی از دو غول یخی منظومه خورشیدی یعنی اورانوس و نپتون را دیده‌ایم که اورانوس را به رنگ آبی مایل به سبز روشن و نپتون آبی بسیار تیره‌تر است.
طی چند روز گذشته محققان دانشگاه آکسفورد در بریتانیا گفتند که در مطالعه جدید، رنگ‌های واقعی این سیارات دور را آشکار کرده و آنها تقریباً یک رنگ هستند.
برای انجام این کار، آنها از داده‌های طیف‌نگار تصویربرداری تلسکوپ فضایی هابل و سیستم طیف‌سنجی چند گانه (MUSE) در تلسکوپ بسیار بزرگ رصدخانه جنوبی اروپا (VLT) استفاده کردند.
نتایج تصویربرداری جدید نه تنها نشان داد که اورانوس و نپتون از نظر رنگ طبیعی کاملاً به هم نزدیکند، بلکه به پاسخ یک سوال دیگر نیز کمک نمود: چرا اورانوس در حین چرخش به دور خورشید کمی تغییر رنگ می‌دهد؟
در سال‌های ۱۹۸۶ و ۱۹۸۹ فضاپیمای وویجر ۲ ناسا به ترتیب از کنار اورانوس و نپتون عبور کرد و تصاویر آن نشان داد که دو سیاره بطور قابل توجهی متفاوتند.
شرح تصوير: در بالا مناظر اورانوس و نپتون از دید کاوشگر Voyager 2.
در زیر تصاویر تازه پردازش شده. اعتبار تصویر از Patrick Wilson/ دانشگاه آکسفورد
@iranastronomy
#حقایق_فضایی
۲۰ حقیقت شگفت‌انگیز در مورد فضا و اجرام آسمانی
فضا بسیار وسیع و پر از چیزهای عجیب و غریب و متحیر کننده است. برخی از این پدیده‌های عجیب و غریب جهان ما حتی از مبهوت کننده‌ترین فیلم‌های علمی تخیلی یا فضایی حیرت‌انگیزتر هستند.
این مجموعه از شگفت‌انگیزترین حقایق در مورد کائنات، نگاهی کوچک به سیاره جذاب ما زمین، کره ماه، سامانه خورشیدی، کهکشان و کیهان دارد.
در این سری پست‌ها برخی از شگفت‌انگیزترین حقایق در مورد فضا و دانش اخترشناسی را به شما معرفی می‌کنیم:
۲. کهکشان راه شیری چه بویی دارد؟
اخترشناسان در حال کاوش در یک ابر غول‌پیکر از گاز و غبار در مرکز کهکشان راه شیری ما، به کشف شگفت‌انگیزی دست یافتند؛ این ابر مملو از یک ماده شیمیایی به نام Ethyl Formate بود که دارای ویژگی جالبی است: این ابر بوی تمشک می‌دهد !
رایحه دیگر از مناطق اطراف این ناحیه از راه کاهکشان نیز قابل توجه است، زیرا مملو از الکل اتیلیک یا اتانول می‌باشد.
@iranastronomy
#ابر_ماژلانی
ابر کوچک ماژلانی شاید دو جرم باشد!
ابر ماژلانی کوچک و همسایه‌اش ابر ماژلانی بزرگ آنقدر درخشانند که در آسمان نیمکره جنوبی با چشم قابل مشاهده‌اند.
می‌دانیم که آنها بدور یکدیگر و همچنین بدور هسته کهکشان ما تقریباً هر ۱.۵ میلیارد سال می‌چرخند؛ اما مطالعه جدید نشان می‌دهد که ابر ماژلانی کوچک یک کهکشان کوتوله نیست !
طبق این تحقیق ابر کوچک ممکن است ۲ناحیه ستاره‌زایی مجزا باشند که در امتداد یک خط دید قرار گرفته و حدود ۱۶۰۰۰سال نوری از یکدیگر فاصله دارند و می‌توانند بقایای ۲کهکشان مجزا باشند که با توجه به اینکه ابر ماژلانی کوچک حدود ۲۰۰هزار سال نوری از ما فاصله دارد، فاصله زیادی نیست.
منظومه جلویی ابر ماژلانی کوچک دارای فلزات متفاوتی است، یعنی عناصر سنگین‌تر از هیدروژن و هلیوم، فراوانی بیشتری دارند.
ابر ماژلانی کوچک با جرم کلی حدود ۷میلیارد برابر خورشید ما؛ با عرض ۱۰۰هزار سال نوری راه‌شیری و مجموع ۱۰۰ تا ۴۰۰میلیارد ستاره آن در تضاد است.
شرح تصویر:Simon Capone در Cosy Cornerاسترالیای غربی، این پانوراما را از ابرهای بزرگ و کوچک ماژلانی سه‌شنبه ۵ آوریل ۲۰۲۲ (۱۶فروردین ۱۴۰۱) به تصویر کشید.
@iranastronomy
#حیات_فرازمینی
وجود حیات در کائنات چقدر امکان‌پذیر است؟
زندگی روی زمین بر پایه مواد شیمیایی خاصی استوار است: کربن، هیدروژن، نیتروژن، اکسیژن، فسفر و گوگرد (CHNOPS).
اما در مورد انواع حیات در جاهای دیگر کیهان چطور؟ آیا حیات برای ایجاد خود از مواد یکسانی استفاده می‌کند و یا دستورالعمل‌های مختلفی برای آن وجود دارد؟ پاسخ به این سوال دشوار است، زیرا تعداد محدودی از مواد شیمیایی شناخته شده وجود دارد که حیات ممکن است بتواند آنها را در خود جای دهد.
با در نظر گرفتن این موضوع، محققان دانشگاه Wisconsin–Madison گونه‌های جدید با ۲۷۰ مجموعه مختلف از مولکول‌ها را تهیه کردند که بالقوه می‌توانند برای تولید موجودات زنده گرد هم آیند.
نتایج نشان می‌دهد که ممکن است الگوهای زیادی برای ایجاد حیات در سیارات و قمرهای دوردست وجود داشته باشد. این ترکیبات مولکول‌ها حاوی اتم‌هایی از سراسر جدول تناوبی هستند که منجر به فرآیندی به نام Autocatalysis پایدار می‌شوند، در این به اصطلاح "خودکاتالیز" واکنش‌های شیمیایی مولکول‌هایی را تولید می‌کنند که تکرار یک واکنش را ممکن می‌کنند.
@iranastronomy
#حقایق_فضایی
۲۰حقیقت شگفت‌انگیز در مورد فضا و اجرام آسمانی
فضا بسیار وسیع و پر از چیزهای عجیب و غریب و متحیر کننده است. برخی از این پدیده‌های عجیب و غریب جهان ما حتی از مبهوت کننده‌ترین فیلم‌های علمی تخیلی یا فضایی حیرت‌انگیزتر هستند.
این مجموعه از شگفت‌انگیزترین حقایق در مورد کائنات، نگاهی کوچک به سیاره جذاب ما زمین، کره ماه، سامانه خورشیدی، کهکشان و کیهان دارد.
در این سری پست‌ها برخی از شگفت انگیزترین حقایق در مورد فضا و دانش اخترشناسی را به شما معرفی می‌کنیم:
۱. ماه لیمویی شکل !
برخلاف شکل ظاهری ماه در آسمان شبانه ما، این ماهواره طبیعی زمین به هیچ وجه کره گرد کاملی نیست.
در واقع کره ماه همچون سایر اجرام کروی منظومه خورشیدی، به شکل یک لیمو با قطب‌های تخت و شکم دادگی در اطراف کمربند استوایی آن است.
تصور می‌شود که این شکل عجیب و غریب کره ماه، در جریان گردش وضعی به گرد خود و فعل و انفعالات مرتبط با همسایه آن یعنی کره زمین، بلافاصله پس از شکل‌گیری آن ایجاد شده است.
@iranastronomy
#آیو
تصویری از ماه برجیس که هرگز آنرا اینگونه ندیده‌اید!
شنبه ۳۰دسامبر ۲۰۲۳ (۹دیماه جاری)، فضاپیمایJuno ناسا نزدیک‌ترین پرواز از کنار ماه آتشفشانی برجیس Io را در ۲۰سال گذشته انجام داد. جونو در این گذر به ۱۵۰۰کیلومتری آیو رسید.
در تصویر می‌توانید پرهای ناشی از دود آتشفشان‌های درونی‌ترین قمر برجیس را ببینید. آتشفشانی بودن آیو بدلیل نزدیکی آن به بزرگترین سیاره منظومه ما و سایر ماه‌های بزرگ اطراف آنست؛ فشار و کشش نیروهای جزر و مدی آنها، سطح سیاره را به این شکل در آورده است.
جونو در سال۲۰۱۱ پرتاب و دوشنبه ۴جولای۲۰۱۶ (۱۴تیر ۱۳۹۵) گردش بدور برجیس را آغاز کرد؛ ناسا این ماموریت علمی را تا سال۲۰۲۵ تمدید کرده است. گذر بعدی جونو از کنار آیو، جمعه ۲فوریه ۲۰۲۴ (۱۳بهمن امسال) خواهد بود.
در پایان ماموریت، جونو یک عملیات کنترل شده انجام خواهد داد و بسمت برجیس می‌رود تا به همان ترتیب که ماموریت کاسینی ناسا به سیاره کیوان با مانور مشابهی به پایان رسید، جونو نیز برای کاهش خطر آلودگی فضا، با سقوط بدرون گازهای برجیس پایان یابد.
شرح تصویر: تصویری از Io در پنجاه و هفتمین نزدیکی Juno به این ماه. اعتبار تصویر از ناسا
@iranastronomy
#امروز_در_فضا
اولین کاوشگر بسمت کره ماه
فضاپیمای Luna 1 روسیه ۶۵ سال پیش در چنین روزی از گرانش زمین خارج شد تا بسمت ماه برود.
بسیاری بر این باورند که این سفینه که توسط اتحاد جماهیر شوروی پرتاب شد، قرار بود به ماه برخورد کند. اگر چنین میشد، این اتفاقی بزرگ برای شوروی در روزهای اولیه رقابت فضایی با امریکا بود؛ ولی این کاوشگر به ماه برخورد نکرد و یکشنبه ۴ژانویه ۱۹۵۹ (۱۴دی ۱۳۳۷) تنها پس از ۳۴ساعت پرواز، با موفقیت از فاصله ۵۹۹۵کیلومتری ماه بعنوان همسایه زمین گذشت.
یکی از ویژگی‌های جالبLuna 1 عبور آن در ۳ژانویه ۱۹۵۹ از یک دنباله گازی بزرگ، درخشان و نارنجی بود؛ این گاز بر فراز اقیانوس هند با روشنایی قدر ۶ قابل مشاهده بود که برابر نور کم نورترین ستاره‌ای است که می‌توانید با چشم ببینید.
با این عبور مشخص شد که این گاز از بخار سدیم ساخته شده و مطالعه‌ای بر روی رفتار گازها در بیرون اتمسفر نیز محسوب میشد.
در سفر به ماه، همچنین این فضاپیمای ۳۶۰کیلوگرمی داده‌های جدیدی از کمربندهای تشعشعی وان آلن، منطقه‌ای اسرارآمیز از ذرات باردار که توسط میدان مغناطیسی زمین مهار شده و فقط یک سال قبل کشف شده بود، بدست آورد.
@iranastronomy
#شادباش
تبریک سال نو میلادی
شب‌های آرام با آسمان پر ستاره، همراه با آرزوهای خوب از طلوع عشق و امید؛ هدیه به هموطنان گرامی مسيحى و همه مردم جهان در آغاز سال ۲۰۲۴ میلادی...
انجمن نجوم آماتورى ايران: شادابى، سلامتی و بهروزی تمامی ساکنان این کره کوچک خاکی را در آستانه سال نو ميلادى آرزومند است.
@iranastronomy
#سیاره_سرخ
تاریخچه دریاچه مریخی دارای حیات فاش می‌شود (۱)
مریخ نورد Perseverance (پشتکار) ناسا اکنون ۱۰۰۰ روز مریخی را در سیاره سرخ بهرام پشت سر گذاشته و دانشمندان دلیل خوبی برای جشن گرفتن دارند.
این مریخ نورد در حال کاوش در یک دلتا مریخی در رودخانه و سیستم دریاچه باستانی دهانه Jezero بوده است که می‌تواند شواهدی از حیات میکروبی باستانی داشته باشد.
مریخ نورد پشتکار نمونه‌های متعددی را برای تجزیه و تحلیل هم توسط تجهیزات خودش و هم بدای آزمایش در آزمایشگاه‌های روی زمین جمع آوری کرده است. این نمونه ها طرح کلی تاریخ این سیستم آبی مریخی را از میلیاردها سال پیش ارائه می دهند.
شرح تصویر: فضاپیمای مدارگرد شناسایی مریخ (Mars Reconnaissance Orbiter و یا MRO) ناسا این تصویر را از بخشی از دهانه Jezero از مدار گرفته است.
رنگ‌آمیزی تصویر، ذخایر معدنی مختلف را نمایان می‌کند. شما می‌توانید به وضوح این دلتای بزرگ را ببینید، جایی که میلیاردها سال پیش آب رودخانه به دریاچه این دهانه تخلیه می‌شده است! اعتبار تصویر از NASA/ JPL-Caltech/ MSSS/ JHU-APL
@iranastronomy
#انسلادوس_کیوان
نشانه‌های وجود حیات در ستون‌های پَر مانند انسلادوس (۲)
ستون‌های آب در انسلادوس مانند آبفشان از میان شکاف‌هایی به نام نوارهای "ببر مانند" در پوسته یخی قطب جنوب این ماه فوران می‌کنند. در واقع، فضاپیمای کاسینی ناسا با پرواز در میان آنها، مستقیماً از آنها نمونه برداری کرد و در حالی که کاوشگر کاسینی وجود مولکول‌های آلی را تأیید کرد، ولی ابزارهای آن برای تشخیص حیات طراحی نشده بودند؛ اما اکنون می‌دانیم که انواع مختلفی از ترکیبات آلی در این ستون‌های آبفشان وجود دارد.
کاوشگر کاسینی همچنین دانه‌های یخ، نمک و غلظت‌های مختلف سدیم، پتاسیم، کلر و ترکیبات حاوی کربنات را در انسلادوس یافت.
این مطالعه نشان داد که اسیدهای آمینه موجود در ستون‌های آب می‌توانند تا سرعت ۴۲۰۰ متر بر ثانیه زنده بمانند! و این ستون‌های آب بطور قابل توجهی کندتر از آن فوران می‌کنند.
بنابراین محققان به این نتیجه رسیده‌اند که اسیدهای آمینه در صورت وجود، باید در سفر پرتاب به فضا زنده بمانند. در واقع آنها را می‌توان حتی با از هم پاشیدگی محدود، تا حداکثر ارتفاع فوران شناسایی کرد.
طبق پژوهش‌های مقاله اخیر، با استفاده از یک طیف‌سنج جرمی، آنها می‌توانند با سرعت ۱۵۰۰۰ کیلومتر در ساعت از میان ستون‌های انسلادوس عبور کرده و آمینو اسیدهای دست نخورده را با موفقیت شناسایی کنند.
مطالعه جدید همچنین نشان داد که چگونه نمک می‌تواند بر قابلیت تشخیص اسیدهای آمینه در ستون‌ها تأثیر بگذارد. داده‌های کاسینی نشان می‌دهد که اقیانوس انسلادوس مانند اقیانوس‌های روی زمین شور است؛ نمک می‌تواند حلّالیت برخی از مولکول‌ها را تغییر دهد.
این بدان معنی است که مولکول‌هایی مانند اسیدهای آمینه را می‌توان راحت‌تر تشخیص داد.
این موضوع به این دلیل است که آنها ممکن است روی سطح دانه‌های یخ در ستون‌ها جمع شوند؛ این امر یافتن مولکول‌ها را برای فضاپیمایی که از ستون‌ها نمونه‌برداری می‌کند، آسان‌تر نماید.
این نتایج هیجان انگیز است زیرا به این معناست که شواهدی برای وجود حیات و ردپایی از مولکول‌های مرتبط با موجودات زنده می‌تواند مستقیماً در ستون‌ها شناسایی شود و برای رسیدن به اقیانوس زیر یخ، نیازی به سوراخ کردن پوسته یخی آن نیست.
@iranastronomy
#اجرام_عجیب
چند مورد از عجیب‌ترین‌ها در کائنات
۱۱- سیارهای سرگردان با شفق‌های قطبی
سیارات سرگردانی (Rogue planets) که غیر وابسته به ستاره مرکزی خود، به تنهایی در کهکشان ما آزادانه حرکت می‌کنند؛ در زمانی توسط نیروهای گرانشی ستاره مادرشان به فضای میان ستاره‌ای پرتاب شده‌اند.
یکی از این اجرام در این کلاس، جرمی به نام SIMP J01365663+0933473 شناخته می‌شود، که در ابعاد سیارات و در فاصله ۲۰۰ سال نوری از زمین قرار دارد و دارای ویژگی‌های خاص از جمله میدان مغناطیسی است که بیش از ۲۰۰ برابر قوی‌تر از سیاره غول‌پیکر برجیس (مشتری - Jupiter) در منظومه خورشیدی ما است !
این میدان مغناطیسی به اندازه کافی قوی است که می‌تواند شفق‌های درخشان در اتمسفر خود ایجاد کند که با تلسکوپ‌های رادیویی قابل مطالعه است.
اعتبار تصویر از: Chuck Carter; NRAO/AUI/NSF/Caltech
@iranastronomy
#راه_کاهکشان
رفتار عجیب آجر کیهانی در راه‌شیری
به گفته اخترشناسان تاریک‌ترین ابرهای فروسرخ گاز و غبار در نزدیکی مرکز کهکشان ما و حدود ۲۶۰۰۰سال نوری زمین، رفتار عجیبی دارد. ستاره‌شناسان این منطقه را آجر (Brick) نامیده‌اند، زیرا بلوک بزرگی از مواد تاریک است.
ابرهای بزرگ گاز، بطور فعال ستاره‌هایی را از مواد خام تشکیل می‌دهند، اما این بلوک بطرز شگفت‌آوری سرعت تشکیل ستاره پایینی دارد.
بتازگی دانشگاه فلوریدا اعلام کرد که این سرعت کُند ممکن است بدلیل مقدار زیاد مونوکسید کربن منجمد باشد که در آنجا یافته‌اند.
این آجر کیهانی با جرم بیش از ۱۰۰,۰۰۰برابر خورشید، بنظر نمی‌رسد که ستاره‌های زیادی را شکل دهد؛ اما در چنین ناحیه کوچکی آنقدر جرم وجود دارد که می‌تواند یکی از پرجرم‌ترین خوشه‌های ستاره‌ای راه شیری باشد.
محققان امیدوارند با استفاده از تلسکوپWebb برای مشاهده یخ‌های نزدیک مرکز کهکشان، در نهایت راز این آجر کیهانی را کشف کنند.
شرح تصویر:نمایی از مرکز راه‌شیری با برچسب*Sgr A جایی که اَبَرسیاهچاله پر جرم قرار دارد.
منطقه به اصطلاح آجر در ناحیه تاریک سمت چپ است.اعتبار تصویر از Max-Planck-Gesellschaft/MPIA
@iranastronomy
#لحظه_نمادین
سالگرد عکسی از طلوع زمین! (۱)
۵۵سال پیش در شب کریسمس۱۹۶۸ (سه‌شنبه ۳دی ۱۳۴۷)، William Anders در فضاپیمای آپولو۸، عکسی از زمین گرفت که افسانه‌ای شد.
این عکس نمادین با ماه در پیش‌زمینه و زمین شناور در فضا، چشم‌انداز جدیدی به انسان نشان داد. بلافاصله مردم از آن بعنوان"یک زمین" یاد کرده و در نهایت این تصویر به تحریک جنبش زیست محیطی کمک نمود.
با کلیک یک شاتر، سفینه فضایی ما زمین و همه سرنشینان آن، توسط اولین انسان‌هایی که از مرزهای گرانشی زمین خارج و تصویر بهتری از خانه خود به ما ارائه کردند، شکار شدند.
این تصویر نمادین در کتاب«آنچه ما را متحد می‌کند» Dan Ratherتوصیف شد؛ او توضیح می‌دهد که چگونه زمین آرام در تاریکی فضا به تصویر کشیده شده و واقعاً در آن لحظه روی این سیاره چه اتفاقاتی افتاده است.
شرح تصویر: ویدئویی زیبا از"Earthrise" و یا طلوع زمین بر فراز ماه، آنگونه که از آپولو ۸ دیده شده است.
البته در سطح ماه، کره زمین طلوع و غروب نمی‌کند، بلکه در یک نقطه در آسمان ماه معلق است! اما فضانوردان طلوع زمین را دیدند، زیرا آنها در یک فضاپیما، بالای سطح ماه حرکت می‌کردند.اعتبار تصویر از ناسا
@iranastronomy
#فراخورشیدی
سیارات فراخورشیدی صخره‌ای می‌توانند در شدیدترین محیط‌ها نیز شکل بگیرند!
دانشمندان معتقدند که سیارات فراخورشیدی صخره‌ای تقریباً هم اندازه و هم جرم زمین در مکان‌هایی که تابش فرابنفش ستاره‌هایشان خفیف است، تشکیل می‌شوند؛ چنین تابشی می‌تواند مولکول‌هایی را که بلوک‌های سازنده سیارات سنگی هستند از بین ببرد.
اما ماه گذشته تیم بین‌المللی محققان با استفاده از تلسکوپ فضایی جیمز وب بلوک‌های ساختمانی مولکولی سیارات فراخورشیدی سنگی را در ناحیه داخلی دیسک مشابهی بنام XUE 1یافتند.
این اولین باری است که اخترشناسان این مولکول‌ها را در چنین محیط خشنی می‌یابند. این بدان معناست که این سیارات می‌توانند در محیط‌های بسیار وسیع‌تری از آنچه قبلاً تصور میشد تشکیل شوند.
تلسکوپWebb طیف گسترده‌ای از مولکول‌های سیاره‌ساز را در ناحیه مملو از فرابنفش در دیسک پیش سیارهای سحابی خرچنگ (NGC 6537) شناسایی کرد. این تنها یکی از دیسک‌های زیادی در این سحابی است که ۵۵۰۰سال نوری از ما فاصله دارد.
شرح تصویر:مفهوم ذهنی هنرمند از دیسک پیش سیارهای که سیارات در اطراف ستاره مادر شکل می‌گیرند. اعتبار تصویر از ESO/L. Calçada
@iranastronomy