سایت: http://iaas.ir صفحه اینستاگرام: https://instagram.com/iranastronomy ارتباط با ما: @www_IAAS_ir نشر مطالب با ذکر منبع و یا آی دی کانال بلامانع است.
#پولوکس
با ستاره Pollux آشنا شوید (۱)
مانند یک دوقلو، ۲ستاره طی این شبها از سال بطور نمایان در آسمان شامگاهی میدرخشند؛ آنها Castor و Pollux در صورت فلکی دوپیکر (جوزا - Gemini) هستند که به احتمال زیاد منجمان اولیه آنها را دوقلو تشخیص دادهاند.
پولوکس با درخشش طلایی به عنوان ستاره β (بتا) شناخته میشود، هرچند کمی روشنتر از ستاره کاستور که سفیدتر و آلفا است میدرخشد. پولوکس هجدهمین ستاره درخشان آسمان نیز هست.
◽شرح تصاویر:
🔸تصویر چپ: یک خط فرضی از ۲ستاره درخشان صورت فلکی شکارچی (جبّار- Orion) ترسیم کنید تا به ستارههای دوقلوی کاستور و پولوکس برسید.
این خط از ستاره درخشان صورت فلکی شکارچی با نام پای شکارچی (رِجلُ الجّبار- Rigel)، شروع و از طریق ستاره درخشان آن یعنی شبان شانه (اِبطُالجوزا- Betelgeuse) عبور و حدود ۳برابر فاصله آنها ادامه مییابد.
🔸تصویر راست: راه دیگر برای یافتن پولوکس و کاستور آنست که خطی فرضی بصورت مورب در کاسه صورت فلکی خرس بزرگ (دب اکبر -Ursa Major)، از ستاره مَغرِز تا ستاره مِراق بکشید و در جهت مخالف دسته دب اکبر ادامه دهید؛ این خط به ستارگان پولوکس و کاستور اشاره میکند.
@iranastronomy
#یاسمین_مقبلی
غذای محبوب ایرانیها در فضا
خانم یاسمین مقبلی فضانورد ناسا که با ماموریتExp70 به ایستگاه فضایی بینالمللیISS رفته، تصاویر جالبی از خوردن قرمه سبزی، غذای اصیل ایرانی در ایستگاه فضایی ارسال کرده است.
او نوشته: نوش جان!
در زبان فارسی این عبارت مشابه bon appétit به کار میرود، اگرچه معنای واقعی آن متفاوت است. این آخر هفته یکی از غذاهای ایرانی مورد علاقهام را با خدمه Exp70 به اشتراک گذاشتم. قرمه سبزی! البته ما آن را به روش سنتی با برنج خوردیم. با این حال متأسفانه تهدیگی وجود نداشت.
وی همچنین گفت: من واقعاً از به اشتراک گذاشتن بخشی از فرهنگ و غذای خود با همکارانم لذت بردم و به نظر میرسید که آنها هم بواقع از آن لذت بردند. عطر و طعم عالی بود و من را به خانه برد. فکر کنم این اولین باری بود که قرمه سبزی در فضا خورده شد!
خانم مقبلی شنبه۲۶ آگوست۲۰۲۳ (۴شهریور امسال) بعنوان فرمانده Crew-7 با موشک شرکت SpaceX راهی ایستگاه فضایی شد.
یاسمین مقبلی نخستین فضانورد ایرانیتبار است که بصورت حرفهای به فضا رفته و پیش از او نیز خانم انوشه انصاری با اصالت ایرانی، با هزینه و بعنوان گردشگر به فضا رفت.
@iranastronomy
#اقیانوس_میماس
شناسایی اقیانوسی پنهان در میماس، ماه سیاره کیوان !
در تمام این سالها Mimas ماه کوچک سیاره کیوان، رازی مهم مبنی بر داشتن اقیانوس سراسری از آب مایع در زیر سطح پر از دهانه خود داشته است.
بر این اساس میماس اکنون کوچکترین ماه شناخته شده منظومه ما با فقط حدود ۴۰۰کیلومتر قطر، مکان دیگری برای جستجوی حیات در سامانه خورشیدی است ! که به افزایش درک ما از پتانسیل حیات در فراسوی زمین کمک میکند.
این قمر سیاره کیوان که هیچ نشانی از وجود اقیانوس پنهان در زیر سطح نداشت، تنها ۲۰ تا ۳۰کیلومتر زیر سطح یخی و دهانههایش، اقیانوسی قرار دارد.
اخترشناس Valéry Lainey از رصدخانه پاریس-PSL و تیمش این کشف را با تجزیه و تحلیل دقیق دادههای فضاپیمای کاسینی که از سال۲۰۰۴ تا ۲۰۱۷بدور کیوان و در میان قمرهایش میچرخید و از برهم کنشهای جزر و مدی بین میماس و کیوان تایید کردند.
این تحقیق نشان میدهد که این اقیانوس جوان، ۵ تا ۱۵میلیون سال پيش تشکیل شده است.
شرح تصویر: تصویر فضاپیمای کاسینی ناسا در نزدیکترین پرواز به میماس.
مهمترین ویژگی مشهور بر روی این ماه، دهانه هرشل میباشد که بر روی ۱/۳سطح آن کشیده شده است.
@iranastronomy
#ابرنواختر
انفجار یک ستاره و کشف اَبَرنواختر جدید در کهکشان خوشه
ستارهشناس آماتور ژاپنی Koichi Itagaki کشف یک انفجار اَبَرنواختری جدید را در کهکشانی با فاصله ۵۵ میلیون سال نوری از ما اعلام کرد. هنگامیکه Itagaki این انفجار ستارهای را پنجشنبه ۴ ژانویه امسال (۱۴ دی) شناسایی نمود، این اَبَرنواختر در قدر ۱۶.۳ و بسیار کم نور بود.
این اَبَرنواختر که اکنون SN 2024gy نام دارد، از آن زمان کمی درخشانتر شده است؛ اما این مقدار بسیار کمتر از آن چیزی است که اخترشناسان آماتور کم تجربه بتوانند با تلسکوپهای کوچک آنرا رصد کنند.
تصویر ترکیبی بالا، مربوط به ۳۱ می ۲۰۲۲ (۱۰ خرداد ۱۴۰۱) کهکشان NGC 4216 و شرایط فعلی آنست که Steven Bellavia در Mattituck نيويورک شبانگاه پنجشنبه ۸ فوریه ۲۰۲۴ (۱۹ بهمنماه جاری) از این اَبَرنواختر در قدر ۱۳ گرفته است.
تجهیزات Steven برای گرفتن تصویر بالا یک تلسکوپ شکستی TSO-115mm با فاصله کانونی ۷ و دوربین ZWO ASI 533MC Pro بوده است.
شرح تصویر: موقعیت اَبَرنواختر SN 2024gy در لبه کهکشان مارپیچی NGC 4216 در صورتفلکی دوشیزه و یا خوشه (سنبله - Virgo). اعتبار تصویر از Steven Bellavia
@iranastronomy
#رزونانس_مداری
تشدید مداری چیست؟ (۲)
اخترشناسانی که شش سیاره را که به گرد ستارهای در فاصله ۱۰۰ سال نوری از ما میچرخند مطالعه کردهاند نیز به تازگی متوجه شدهاند که آنها با یک ضربان تقریباً موزون و در هماهنگی کامل به دور ستاره مرکزی خود میچرخند.
فیثاغورث ریاضیدان یونانی، ۲۵۰۰ سال پیش با تجزیه و تحلیل صدای چکشها آهنگر، اصول هارمونی موسیقی را کشف کرد. او معتقد بود که ریاضیات اساس جهان طبیعی است و اعتقاد داشت که خورشید، ماه و سیارات هرکدام بر اساس ویژگیهای مداری خود، نواهای منحصربهفردی از خود ساطع میکنند. فیثاغورث فکر میکرد که این موسیقی برای گوش انسان نامحسوس است.
۴۰۰ سال پیش یوهانس کپلر بر اساس این ایده پیشنهاد کرد که فواصل موسیقی و هارمونی، حرکت شش سیاره شناخته شده سامانه خورشیدی در آن زمان را توصیف میکند.
رزونانس فقط در ۵% از منظومههای سیارهای دیده شده است.
@iranastronomy
@iranastronomy
#کهکشان
تصاویر خیره کننده جدید تلسکوپ فضایی وِب ناسا از ۱۹ کهکشان مارپیچی
اخترشناسان مسحور تصاویری شدهاند که تلسکوپ فضایی جیمز وب به تازگی به زمین ارسال کرده است. تلسکوپ Webb نماهایی از کهکشانهای مارپیچی را در دو بخش فرو سرخ نزدیک و فرو سرخ میانی با جزئیات بی سابقهای در حالی که همگی بسمت زمین هستند، به تصویر کشیده است.
این تصاویر بالاترین وضوح را دارند که تا کنون از اینگونه کهکشانها بدست آمده و شما میتوانید ، ستارهها، بازوها، گاز و غبار که بخوبی نمایان شدهاند را با جزئیات بسیار عالی ببینید!
همچنین در وبسایت تلسکوپ فضایی وِب، نسخههایی از تصاویری را تماشا کنید که نماهای جدید Webb را با نماهای قبلی هابل از همان کهکشانها ترکیب نموده است.
شرح تصویر: تلسکوپ فضایی وب این نمای زیبا از ۱۹ کهکشان مارپیچی را ثبت کرد که دقیقترین عکسها از این کهکشانها هستند. اعتبار تصاویر از ناسا/ تلسکوپ فضایی وِب/ ESA /CSA /STScI /Janice Lee (STScI)/Thomas Williams (آکسفورد)/ تیم PHANGS
تصاویر کامل این کهکشانها در وبسایت Webb:👇
https://webbtelescope.org/contents/news-releases/2024/news-2024-105?news=true
#تلسکوپ_SKA
دریافت اولین امواج توسط تلسکوپ SKA
امواج رادیویی در انتهای طیف الکترومغناطیسی و بلندتر از نور مرئی هستند و هرچه فاصله بین آنتنها بیشتر باشد، تلسکوپ با وضوح بیشتری میتواند کائنات را بررسی کند.
از دهه ۹۰ میلادی اخترشناسان بزرگترین تلسکوپ رادیویی تاکنون را برنامهریزی کردهاند که به نام SKA و یا Square Kilometer Array است.
هنگامیکه اولین مرحله آن در اواخر دهه ۲۰۲۰ تکمیل شود، بزرگترین تلسکوپ رادیویی جهان خواهد بود. آنتنهای آن قرار است در سایت استرالیا و آفریقای جنوبی (و در آینده در چند کشور آفریقایی دیگر) مستقر شوند. سایت آفریقای جنوبی به نام Karoo میزبان ۱۹۷ آنتن بشقابی خواهد بود.
رصدخانه SKA گزارش داد که نمونه اولیه تلسکوپ به نام SKAMPI، اولین امواج را با تصویری از آسمان جنوبی از طریق این تلسکوپ بدست آورد.
شرح تصوير: نمونه تصویر اولیه آرایه تلسکوپ غولپیکر SKA با هدف مطالعه آسمان جنوبی. بیضی کامل (بخش خاکستری) آسمان کامل با مرکزیت راهشیری در وسط است.
این تابش رادیویی، بخشی از آسمان را در سمت راست و کهکشان ما را بصورت یک نوار روشن نشان میدهد. اعتبار تصویر از تیم (SKAMPI)/ SKAO
@iranastronomy
#منطقه_حیات
کمربند حیات چیست؟
وقتی اخترشناسان درباره جهانهای قابل سکونت یا سیاراتی که در کمربند حیات ستارگانشان صحبت میکنند، شاید به دنیاهایی فکر کنید که ممکن است روزی انسانها در آن زندگی کنند و یا حیات پیشرفته در آنجا باشد.
بطور ساده از نظر یک ستارهشناس، واژه "قابل سکونت" به معنای سیارهای است که شرایط فیزیکی آن به حیات اجازه دهد تا هر گونهای از حیات (حتی حیات میکروبی) در آنجا وجود داشته باشد.
تعریف استاندارد برای سیاره قابل سکونت، تعریفی است که میتواند زندگی را برای مدت زمان قابل توجهی حفظ کند.
در منظومه خورشیدی ما، زندگی به آب مایع، انرژی و مواد مغذی نیاز دارد. پس "کمربند حیات" منطقهای در اطراف یک ستاره است که در آن سیارات میتوانند مقدار مناسبی از گرما را برای حفظ آب مایع روی سطح خود دریافت کنند.
تا اواخر ژانویه امسال (بهمنماه جاری)، فقط ۵۵۷۲ سیاره فراخورشیدی تایید شده در ۴۱۴۵ منظومه سیارهای را شناسایی شده است که ۹۴۲منظومه بیش از یک سیاره دارند.
در همین حال، تخمین زده می شود ۱۰۰ تا ۴۰۰ میلیارد ستاره در کهکشان راهشیری وجود داشته باشد!
شرح تصویر: کمربند حیات. اعتبار تصویر از ناسا
@iranastronomy
#کهکشان
اَشکال کهکشانهای اولیه
ناسا اعلام کرد که با توجه به بررسی تلسکوپ فضایی جیمز وب، اینطور به نظر می رسد که بسیاری از کهکشانهای جوان اولیه، مانند کهکشانهایی که امروزه میبینیم، از جمله کهکشان راهشیری خودمان نبودهاند! در عوض آنها شبیه تخته موجسواری، فریزبی، دوکی شکل و توپ والیبال به ویژه زمانی که جهان بسیار جوان تر بود، رایج بودهاند.
وقتی امروز به کهکشانهای قدیمیتر نگاه میکنیم یعنی آنهایی که در فضا به ما نزدیکتر و از نظر زمانی به ما نزدیکترند؛ میبینیم که آنها اغلب دایرهای هستند. بطور کلی، آنها مانند دیسکهای مسطح، اغلب با بازوهای مارپیچی کاملاً مشخصند.
اما تلسکوپ Webb میتواند کهکشانهای بسیار جوانتر دورتر از ما و زمانی که کیهان تنها صدها میلیون سال سن داشت (بر خلاف سن کنونی آن که حدود ۱۳.۷ میلیارد سال است)، مطالعه کند.
شرح تصوير: مدلسازی کامپیوتری چهار نوع کهکشان در جهان اولیه که به شکلهایی شبیه توپ والیبال (کهکشان کروی)، فریزبی (پخ شده و پهن) و تختههای موجسواری (کهکشان بیضوی) و دوکی شکل است. اعتبار تصویر از ESA /تلسکوپ فضایی وب/ CSA /ناسا/ Joseph Olmsted از STScI
@iranastronomy
#کوچکترین_سیاره
کوچکترین سیاره فراخورشیدی دارای بخار آب !
اخترشناسان قبلاً بخار آب را در اتمسفر برخی از سیارات فراخورشیدی گازی غولپیکر که در اطراف ستارههایشان در چرخشند، یافته بودند؛ اما طی روزهای گذشته آنها اعلام کردند که بخار آب را در کوچکترین سیاره فراخورشیدی موجود یافتهاند.
سیاره GJ 9827d تنها دو برابر زمین و در جهت صورت فلکی ماهی (حوت) در ۹۷ سال نوری از ما قرار دارد.
ستارهشناسان گفتند که ما میدانیم که GJ 9827 d قابل سکونت نیست و شرایطش برای زندگی موجوداتی چون ما غیرقابل تحمل است، چرا که یک سیاره داغ داغ بوده و با دمای حدود ۴۳۰ درجه سانتیگراد، تقریباً به اندازه سیاره ناهید در منظومه خورشیدی ما میباشد؛ آنقدر داغ که سرب را ذوب میکند؛ اما این مشاهدات سرنخهای مهمی در مورد سیارات فراخورشیدی کوچکتر ارائه میدهند.
تلسکوپ فضایی Webb ناسا میتواند جو برخی از آنها را با جزئیات بیشتری نسبت به تلسکوپ فضایی هابل تجزیه و تحلیل کند.
شرح تصوير: مفهوم ذهنی هنرمند از کوچکترین سیاره فراخورشیدی دارای آب موسوم به GJ 9827 d. اعتبار تصویر از NASA/ Hubblesite/ ESA/ Leah Hustak و Ralf Crawford از STScI
@iranastronomy
#عمر_کائنات
عالَم ممکن است جوانتر باشد
مدل استاندارد کیهانشناسی که نظریه انفجار بزرگ در آن است، نظریهای پیشرو میباشد که چگونگی پیدایش جهان را توضیح میدهد؛ اما برخی می گویند ما اکنون با یک بحران در کیهانشناسی روبرو هستیم.
روزهای گذشته محققان آکادمی علوم چین اعلام کردند که حرکت کهکشانهای اقماری را در اطراف یک گروه کهکشانی عظیم اندازهگیری کرده اند. با مدلسازی حرکات این کهکشانهای اقماری، آنها میتوانند چگونگی شکلگیری ساختارها را استنباط کنند و سن آنها را بدست آورند. یافتههای آنها نشان میدهد که عالَم جوانتر از آن چیزی است که مدل استاندارد پیشبینی میکند.
مدل استاندارد کیهانشناسی میگوید جهان با یک انفجار شروع و بدنبال آن ساختارهای کوچک شکل گرفت؛ سپس آنها در ساختارهای بزرگتر ادغام شدند. در نهایت خوشههای کهکشانی عظیم، ساختارهای شبکهای را شکل دادند؛ مانند آنچه در شبیهسازی بالا مشاهده میکنید. با پیر شدن جهان، ساختارهای بزرگ فعالیت کمتری نشان میدهند.
شرح تصوير: این شبیهسازی کامپیوتری ساختار بزرگ مقیاس جهان اولیه را نشان میدهد. اعتبار تصویر از UCLA /Andrew Pontzen/Fabio Governato
@iranastronomy
🔭📷✨#گشت_رصدی
آخرین شب رصدی سال
قابل توجه همراهان صمیمی انجمن و دوستداران گشتهای نجومی بدور از آلودگی نوری و هوای غبارآلود تهران: به اطلاع میرساند که انجمن نجوم آماتوری ایران قصد دارد آخرین گشت رصدی آموزشی سال جاری را با هدف آشنایی دوستداران آسمان با اجرام سحرانگیز آسمان و وداع با آسمان پرستاره زمستان به اجرا درآورد.
اطلاعات این گشت:
🗓 حرکت: ساعت ۱۳:۳۰ پنجشنبه ۲۶ بهمنماه ۱۴۰۲
- بازگشت: عصر جمعه ۲۷ بهمن
- رصدگاه: سر کویر جنوب دهسلطان از توابع آرادان گرمسار - استان سمنان
خدمات رصدی آموزشی:
💫 اسلاید شو و آموزش با کلیپها و تصاویر نجومی
📷 آموزش نحوه ثبت رد ستارگان و عکاسی از اجرام آسمانی
🎯 آموزش صورتهای فلکی منطقهالبروج و مشاهده صورفلکی فصل زمستان، همراه با معرفی انواع روشهای مختلف جهتیابی در شب با استفاده از ستارگان و اجرام غیرستارهای
🌌رصد سیارات، کهکشانها، سحابیها و خوشههای ستارهای با تلسکوپ
🔭✨ رصد همنشینی مه و مشتری در این شب، با همراهی سیاره سبز آبی اورانوس
🌟مشاهده ستاره سهیل
- گپ و گفت و همچنین ایجاد فرصتی برای پرسشهای نجومی شما، با حضور کارشناسان انجمن در طول شب رصدی
- بازگشت به تهران پس از استراحت در اقامتگاه و صرف صبحانه (حدود ظهر)
خدمات پذیرایی و رفاهی تور:
🚌اتوبوس VIP
- پذیرایی در مسیر رفت و برگشت
- اقامت و استراحت در اقامتگاه کویری به همراه بازدید از قلعه زیرزمینی
- شام پنجشنبه شب با چلوگوشت محلی (دیگی)
- پذیرایی در طول شب رصدی با چای و نسکافه
- صبحانه گرم و سرد
کلیه شركتكنندگان در طول این سفر نجومی تحت پوشش بیمه قرار دارند.
این برنامه برای افراد مبتدی، تا آماتورهای فعال مفید است.
توجه: دانش آموختگان دورههای قبل انجمن میتوانند بعنوان رصد آموزشی در این برنامه ثبتنام نمایند.
💳 هزینه تور کامل (با ظرفیت محدود): ۱,۹۸۰,۰۰۰ تومان
ثبتنام از طریق پیام به لینک ارتباطی این کانال تلگرامی
@www_iaas_ir
☎️ و یا ثبتنام از طریق تماس با شماره همیشگی انجمن:
02166922627
(شنبه تا چهارشنبه ۹ صبح تا ۵ عصر، پنجشنبهها ۹ صبح تا ۲ عصر)
📷 پیشنهاد کارشناسان ما:
به ثبتنام كنندگان گرامی توصیه میگردد بجز ملزومات شخصی، در صورت امکان دوربین عکاسی و ملزومات رصدی خود را نیز همراه داشته باشند.
@iranastronomy
#فراخورشیدی
سیارهای فراخورشیدی با دم !
ما معمولاً سیارات را مانند دنبالهدارها نمیدانیم، اما اوایل این ماه محققان دانشگاه کالیفرنیا، لسآنجلس (UCLA) گفتند که دریافتهاند سیاره فراخورشیدی غولپیکر داغ مشتری مانند WASP-69b دارای دم گازی بسیار طولانیتر از تخمینهای قبلی است.
دم دنبالهدار مانند این سیاره ۵۶۰,۰۰۰ کیلومتر طول دارد که هفت برابر این سیاره است.
این دم حاصل سوختن ستاره مادرش در جو سیاره است. دانشمندان گفتند که این تایید وجود یک سیاره فراخورشیدی با دم به آنها کمک میکند تا درک فیزیکی بهتری از نحوه شکلگیری سیارات و چگونگی تکامل آنها داشته باشند.
سیاره WASP-69b در ۱۶۰سال نوری از زمین، جرم غولپیکر گازی است که تقریباً به اندازه سیاره برجیس است. اما بر خلاف برجیس، این سیاره دنیای داغی است و اخترشناسان آن را مشتری داغ مینامند.
این سیاره به قدری نزدیک به ستاره خود میچرخد که جو آن گرم و غیرقابل سکونت است. WASP-69b یک گردش کامل مداری خود را در کمتر از ۴ روز انجام میدهد.
شرح تصوير: مفهوم ذهنی هنرمند از WASP-69b با دنبالهاش. اعتبار تصویر از Adam Makarenko/ رصدخانه W. M. Keck و UCLA
@iranastronomy
#جزایر_تایتان
جزایر جادویی در تایتان ماه سیاره کیوان!
در تصاویر راداری فضاپیمای کاسینی ناسا، دریاچهها و دریاهای سطح ماه بزرگ کیوان، تایتان، شبیه آبهای روی زمین هستند؛ اما در سرمای شدید تایتان که ۱۷۹- درجه سانتیگراد است، دریاها از هیدروکربنها، متان مایع و اتان تشکیل شدهاند.
مأموریت کاسینی همچنین مناطق روشنی را شبیه جزایر که به نظر میرسید روی دریاها شناور بودند و سپس ناپدید میشدند، مشاهده کرد. دانشمندان به آنها لقب جزایر جادویی تایتان را دادند.
در روزهای گذشته تیمی از محققان آمریکایی گفتند این جزایر احتمالاً تکههای شناور از مواد جامد آلی منجمد متخلخل لانه زنبوریاند.
کاسینی که ماموریت خود را سال ۲۰۱۷ به پایان رساند، متوجه شد که ویژگیهای جدیدی در دریای تایتان در سال ۲۰۱۳ ظاهر میشوند که زودگذرند و از ساعتها تا چند هفته دوام داشتند! آیا آنها جزایر واقعی جامدند یا حبابهای گاز نیتروژن باشند.
شرح تصوير: نمای راداری از بالای دریای هیدروکربنی Ligeia Mare تایتان از دید کاوشگر کاسینی.
جزیره جادویی که ۱۰ جولای ۲۰۱۳ مشاهده شد تا سال ۲۰۱۵ ناپدید شد! اعتبار تصویر از NASA/JPL-Caltech/ ASI/ Cornell
@iranastronomy
#ناهید
اسیدهای آمینه بر روی سیاره ناهید!؟ (۱)
میدانیم که ابرهای ناهید با قطرات اسید سولفوریک غلیظ پر شده، اما آیا حیات میکروبی میتواند در آنجا زنده بماند؟ دانشمندان هنوز در این مورد اختلاف نظر دارند؛ اما برخی معتقدند که این امکان وجود دارد.
طی روزهای گذشته دانشمندان در امریکا، بریتانیا و لهستان در یک مطالعه جدید گفتند که اسیدهای آمینه بیوژنیک (بلوکهای سازنده پروتئینهای ضروری کد ژنتیکی حیات) واقعاً میتوانند در چنین غلظتهای بالای اسید سولفوریک پایدار بمانند!
محققان گفتند شاید میکروبهای ناهید از اسید سولفوریک برای بیوشیمی خود استفاده کنند، همانطور که موجودات زمینی از آب استفاده میکنند.
مطالعات قبلی همچنین نشان داد که برخی دیگر از مولکولهای کلیدی ضروری برای زندگی؛ مانند بازهای اسید نوکلئیک، میتوانند در اسید سولفوریک غلیظ پایدار بمانند. اگر اسیدهای آمینه روی ناهید بتوانند، پس برای برخی از موارد شیمی آلی در ابرهای ناهید امکانپذیر میشود.
شرح تصوير: مدل توپی3D و مدل اسکلتی2D اسید آمینهای به نام سلنوسیستئین.
این مدل در پروتئینهای با فعالیت آنتیاکسیدانی یافت میشود.اعتبار تصویر ازPyMOL
@iranastronomy
#برخورد_ماهواره
آماده برای سقوط یک ماهواره بزرگ بر روی زمین
ماهواره بزرگ با مأموریت علمی نظارت بر زمین بنام ERS-2 از آژانس فضایی اروپاESA، هفته آینده روی زمین سقوط خواهد کرد.
آخرین پیشبینیESA، برخورد ماهواره در ساعت ۳:۵۴بامداد چهارشنبه ۲ اسفند۱۴۰۲ است.
ماهواره ERS-2دومین وسیله سنجش از دور ESA، جمعه۲۱ آوریل ۱۹۹۵پرتاب و ۱۶سال زمین را رصد کرد تا اینکه سال۲۰۱۱ از کار افتاد. طی همان سالESA ماهواره را طی ۶۶مانور برای کاهش مداری و جلوگیری از کاهش احتمال برخورد با ماهوارههای عملیاتی هدایت و سوخت ماهواره را تمام کرد. با این اقدامERS-2 بجای۱۰۰ تا ۲۰۰سال، هم اکنون به زمین رسید.
ماهواره ERS-2دادههایی در مورد یخهای قطبی، تغییرات سطح زمین، افزایش سطح دریا، گرم شدن اقیانوسها و ترکیب شیمیایی جو زمین جمعآوری کرد؛ همچنین در بلایای طبیعی در مناطق دورافتاده از آن کمک گرفته شد.
آژانس اروپا اعلام کرد که ماهواره وقتی به ۸۰کیلومتری زمین برسد، از هم پاشیده و بیشتر قطعات در جو میسوزند؛ اما برخی از قطعات به زمین رسیده، ولی خطرشان برای انسان ناچیز است.
شرح تصویر:مفهوم ذهنی هنرمند از ERS-2. اعتبار تصویر از ESA
@iranastronomy
#سیاهچاله
آیا سیاهچالهها قبل از کهکشانها هم بودهاند؟
طبق دیدگاه قبلی اخترشناسان، سیاهچالهها بعد از تولد اولین ستارهها و کهکشانها شکل گرفتهاند؛ تجزیه و تحلیل جدید با استفاده از دادههای تلسکوپ فضایی Webb توسط Joseph Silk از دانشگاه جان هاپکینز، موسسه اخترفیزیک پاریس و دانشگاه سوربن نشان میدهد که سیاهچالهها در ابتدای کائنات وجود داشتهاند و به شکلدهی عالم کمک کردهاند!
این مطالعه نشان میدهد که در ۵۰ میلیون سال آغاز جهان، گرانش شدید سیاهچالهها باعث خروج جریانهایی شد که جرقهای برای تولد ستارگان ایجاد کرد. خروجیهای سیاهچاله میتواند ابرهای گازی را خرد و فرآیند تشکیل ستاره را آغاز کند.
این تحقیق جدید بینشهایی درباره تکامل جهان و نظریههای چگونگی شکلدهی کیهان و درک کلاسیکی را که پس از ظهور اولین ستارهها و کهکشانها شکل گرفتهاند، به چالش میکشد.
شرح تصویر: مفهوم ذهنی هنرمند از میدان مغناطیسی ایجاد شده توسط یک سیاهچاله بسیار پرجرم در جهان اولیه.
این تصویر جریانهای آشفته پلاسما را نشان میدهد که ابرهای گازی را به ستاره تبدیل میکند. اعتبار تصویر از Roberto Molar Candanosa/JHU
@iranastronomy
#حقایق_فضایی
۲۰ حقیقت شگفتانگیز در مورد فضا و اجرام آسمانی
فضا بسیار وسیع و پر از چیزهای عجیب و غریب و متحیرکننده است. برخی از این پدیدههای جهان ما حتی از مبهوت کنندهترین فیلمهای علمی تخیلی یا فضایی حیرتانگیزترند.
این مجموعه شگفتانگیزترین حقایق از کائنات، سیاره زمین، ماه، سامانه خورشیدی و کیهان است.
در این سری پستها برخی از شگفتانگیزترین حقایق در مورد فضا را به شما معرفی میکنیم:
۶. انرژی اعجاببرانگیز طوفانهای پرتو گاما
هیچ چیز در کیهان رقیب توانی نیست که در طی یک طوفان پرتو گاما آزاد میشود، چرا که یک فلش کوتاه اما فوقالعاده شدید تابش پر انرژی طوفانهای پرتو گاما میتواند طی ۱۰ ثانیه، انرژی به مراتب بیشتری نسبت به انرژی آزاد شده در کل عمر خورشید ما آزاد کند !
انواع مختلفی از GRB و یا Gamma Ray Burst (طوفانهای پرتو گاما) وجود دارند؛ تصور میشود که برخی از آنها با از هم پاشیدن یک ستاره پر جرم تشکیل میگردند و دیگری زمانی است که دو ستاره نوترونی با هم ادغام میشوند.
شرح تصوير: برداشت ذهنی هنرمند از طوفان پرتو گاما. اعتبار تصویر از: ESA/Hubble, M. Kornmesser
@iranastronomy
#کهکشان_کوتوله
حیرت اخترشناسان از دیدن یک کهکشان کوتوله منزوی!
حداقل در یک دهه گذشته، کهکشانهای کوتوله شناخته شده در جهان ما، نقطه ابهامی برای اخترشناسان در درک کائنات بودهاند.
اکنون یک کهکشان کوتوله گیجکننده دیگر توسط تلسکوپ فضایی Webb ناسا کشف شده و محققان به رهبری Tim Carleton از دانشگاه ایالتی آریزونا بتازگی اعلام کردند که رفتار کهکشان کوتوله PEARLSDG به دو دلیل گیج کننده است: اول اینکه از هر کهکشان عظیم مجاور خود بصورت جدا قرار گرفته و دوم اینکه ستارهسازی فعال در آن دیده نمیشود!
این کهکشان از بقیه اجرام اطراف خود ایزوله شده، اما برخلاف انتظارات اخترشناسان در مورد نحوه عملکرد کهکشانهای کوتوله و نحوه شکلگیری و تکامل کهکشانها رفتار میکند.
دانشمندان میگویند که این کهکشان کوتوله باید با یک همدم پرجرمتر و یا کهکشان نزدیک تعامل داشته باشد، اما PEARLSDG از این قوانین پیروی نمیکند.
شرح تصویر: ما میتوانیم کهکشان کوتوله PEARLSDG را در فاصله ۹۸میلیون سال نوری، به لطف تلسکوپ فضایی وِب ناسا به همراه تک تک ستارههای درون آن تشخیص دهیم. اعتبار تصویر از Carleton و همکاران/ NASA/ESA/CSA/ASU
@iranastronomy
#رزونانس_مداری
تشدید مداری چیست؟ (۱)
مدت زمانی که طول میکشد تا سیارات به دور خورشید بچرخند، رابطه خاصی با یکدیگر ندارند؛ اما گاهی اوقات مدار آنها الگوهای خاصی را نشان میدهد.
هر دو سیاره، مدارشان را در زمانهایی کامل میکنند که نسبتی از اعداد کامل است و شرایطی ایجاد میکند که سیارات در طول مدار خود، در یک راستا قرار بگیرند و فشار و کشش گرانشی بر روی دیگری اعمال کنند؛ این نوع همترازی گرانشی تشدید و یا رزونانس مداری نامیده میشود و به نوعی هماهنگی بین سیارات است.
بنابراین دو سیاره که بدور یک ستاره میچرخند، زمانیکه یک سیاره دو برابر سیاره دیگر طول بکشد تا بدور ستاره بچرخد، تشدید ۲:۱ دارند.
رزونانسهای مداری میتوانند نحوه تأثیر گرانش بر دو جسم را تغییر داده و باعث شوند سرعت آنها افزایش، کاهش و یا ثابت شوند و گاهی اوقات مدار آنها مختل شود.
شرح تصویر: تشدید مداری در قمرهای برجیس زمانی اتفاق میافتد که مدارهای اجرام در یک راستا قرار گیرند.
برای مثال آیو ماه سیاره برجیس، در مدت زمانیکه قمر اروپا دو بار و گانیمد یکبار دور برجیس میچرخند، چهار بار به گرد برجیس میچرخد. اعتبار تصویر از WolfmanSF
@iranastronomy
#سیاهچاله
قدیمیترین سیاهچاله در حال خوردن کهکشان خودش !
بتازگی یک تیم بین المللی از اخترشناسان انگلستان اعلام کردند که نامزد جدیدی برای قدیمیترین سیاهچاله شناخته شده، شناسایی کردهاند؛ آنها گفتند که این سیاهچاله بیش از ۱۳میلیارد سال قدمت و طبق تئوریهای مدرن، تقریباً عمر آن برابر عمر کائنات است.
بنظر میرسد که قدمت این سیاهچاله به ۴۰۰میلیون سال پس از مَهبانگ (Big Bang) باز گردد. آنها گفتند این سیاهچاله در حال خوردن کهکشان میزبانش است و مواد آنرا بلعیده تا به این حد از رشد برسد. سیاهچالهها در کائنات اولیه بسیار میل به بلعیدن داشتند.
محققان گفتند که این سیاهچاله بزرگتر از آنست که در اوایل شکلگیری کیهان وجود داشته باشد، چرا که با توجه به درک کنونی از نحوه تشکیل سیاهچالهها، حدود یک میلیارد سال طول میکشد تا یک سیاهچاله به چنین ابعادی برسد!
کهکشان میزبانGN-z11 آن نیز جوان و حدود ۱۰۰برابر کوچکتر از کهکشان راهشیری ماست و مانند دیگر کهکشانها، این اَبَرسیاهچاله پر جرم در مرکز آن قرار دارد.
شرح تصویر: مکان کهکشانGN-z11 از دید تلسکوپ فضایی هابل. اعتبار تصویر از NASA/ESA/P. Oesch (دانشگاه Yale)
@iranastronomy
#حقایق_فضایی
۲۰ حقیقت شگفتانگیز در مورد فضا و اجرام آسمانی
فضا بسیار وسیع و پر از چیزهای عجیب و غریب و متحیرکننده است. برخی از این پدیدههای جهان ما حتی از مبهوت کنندهترین فیلمهای علمی تخیلی یا فضایی حیرتانگیزترند.
این مجموعه شگفتانگیزترین حقایق از کائنات، سیاره زمین، ماه، سامانه خورشیدی و کیهان است.
در این سری پستها برخی از شگفتانگیزترین حقایق در مورد فضا را به شما معرفی میکنیم:
۵. وزن یک قاشق چایخوری از ستاره نوترونی به اندازه تمام انسانها بر روی کره زمین
چگالی یک ستاره نوترونی حیرت آور است. این ستارگان تقریباً به طور کامل از نوترونهایی تشکیل شدهاند که در یک شعاع کوچک در کنار هم قرار دارند.
تنها یک قاشق چایخوری از این ماده، بیش از یک تریلیون کیلوگرم وزن خواهد داشت که با این حساب بیشتر از وزن کل جمعیت انسانها میباشد که به چند صد میلیارد کیلوگرم میرسد.
برای ساختن جِرمی به چگالی یک ستاره نوترونی، کل بشریت باید در فضایی به اندازه یک حبه قند جمع شوند !
شرح تصوير: تصور ذهنی هنرمند از یک ستاره نوترونی، معروف به تپاختر (pulsar) در حال چرخش. اعتبار تصویر از Pitris / Getty Images
@iranastronomy
#تلسکوپ_وب
مشاهده دم گربه در فضا
ناسا به تازگی اعلام کرد که تلسکوپ Webb یک ویژگی غیرمعمول در دیسک بقایای سیستم ستارهای Beta Pictoris که سیارات جدید در آن در حال شکلگیری هستند را در طیف فروسرخ مشاهده کرده، دنبالهای از ذرات غبار بطول ۱۶میلیارد کیلومتر که از ستاره مثل دم گربه امتداد دارد.
دانشمندان فکر میکنند ممکن است شواهدی از برخورد فاجعهآمیز اجرام با این دیسک از بقایای بسیار فعال ستارهای باشد که حدود ۱۰۰سال گذشته رخ داده است.
در عرضهای جنوبی میتوان Beta Pictoris (نه دیسک آن) را با چشم غیرمسلح در فاصله ۶۳سال نوری با قدر ۳.۸۵، در صورت فلکی سه پایه نقاش (Pictor) و در شمالغربی ستاره سهیل دید.
شرح تصویر: Beta Pictoris با دیسکهای غبار که از یک تاج نگار (دایره سیاه و دو دیسک کوچک) برای جلوگیری از نور مزاحم ستاره مرکزی آن استفاده شده است. خط سفید بر روی دیسک نارنجی رنگ ذرات اصلی، صفحه دیسک اصلی است.
یک دیسک سبز آبی نازک که حدود ۵ درجه و در خلاف جهت عقربههای ساعت نسبت به دیسک نارنجی، دومین دیسک امتداد یافته است؛ مواد سمت راست بالا، دم گربه را ایجاد کرده. اعتبار تصویر از NASA/ESA/CSA/STScI
@iranastronomy
#ماه
ماه در حال کوچک شدن است !
به تازگی ناسا دادههایی را منتشر کرد تا دانشمندان بخش استراتژیک ماه را بهتر درک کنند. طبق این مطالعه مهلرزهها و گسلهایی که با سرد شدن و کوچک شدن تدریجی ماه ایجاد میشوند، شامل برخی از مناطق نامزد فرود اولین خدمه آرتمیس ۳ میباشند.
این تیم همچنین پایداری شیبهای سطحی را در قطب جنوب ماه مدلسازی و دریافت که برخی از مناطق در معرض لغزش، حتی لرزههای خفیف هستند. این بررسی شامل برخی از مناطق سایه دائمی ماه میباشد که ممکن است آنجا یخ وجود داشته باشد.
دوربین مدارگرد شناسایی ماه ناسا (LRO) هزاران گسل رانش نسبتاً کوچک و جوان را بطور گسترده در پوسته ماه شناسایی کرده است.
انقباضات سراسری ماه بدلیل نیروهای جزر و مدی از سمت زمین و همچنین در نتیجه سرد شدن بخش داخلی داغ ماه است.
شرح تصوير: یکی از قویترین ماهلرزهها با مجموعهای از لرزهسنجهایی که فضانوردان آپولو استفاده کردند، مهلرزههای کم عمق را که مرکز آن در قطب جنوب ماه بوده ثبت کرد.
نقاط بنفش مکانهای احتمالی کانون زلزله و بخشهای آبی نامزدهای فرود آرتمیس ۳ هستند. اعتبار تصویر از NASA/LROC/ASU/موسسه Smithsonian
@iranastronomy
#حقایق_فضایی
۲۰ حقیقت شگفتانگیز در مورد فضا و اجرام آسمانی
۴. در صورت سوراخ شدن و نشتی لباس فضایی، شما می توانید چند دقیقه زنده بمانید؟
اگرچه در فیلمهایی مثل Total Recall، لباسهای فضایی پس از سوراخ شدن بسرعت پف میکنند، اما تأثیرات قابل توجه قرار گرفتن در معرض فضا اندکی کمتر است؛ هرچند بطور قطع احساس ناخوشایندی خواهد بود و برای چند دقیقه میتوانند شما را نجات دهند.
پس از حدود ۱۰ ثانیه، هوشیاری خود را از دست خواهید داد. فشار کمتر خلاء باعث میشود خون شما همراه با سایر مایعات بدن (مثل رطوبت روی زبان) بجوشد، اما به تنهایی این جوشیدن به دلیل فشاری که رگهای خونی ما حفظ میکنند، کشنده نخواهد بود.
حباب های گاز در مایعات بدن شما ایجاد میشود و باعث میگردد بدن شما متورّم شده و نفخ کند. رطوبت کم فضا باعث سرد شدن سریع شما شده و ممکن است چشمانتان یخ بزند!
در عرض یک تا دو دقیقه، کمبود اکسیژن کشنده خواهد بود؛ استرس نیز ممکن است این علائم را بدتر کرده و شما سریعتر اکسیژن از دست بدهید.
در ضمن حذف سریع فشار باعث آسیب به ریهها، پرده گوش و سینوسها، همراه با کبودی و خونریزی از بافتهای نرم بدن میشود.
@iranastronomy
#فراخورشیدی
آیا این سیاره فراخورشیدی نزدیک یک دنیای پر از آب است؟
دانشمندان معتقدند که سیارات دارای آب در راهشیری ما زیادند.
طی روزهای گذشته یک تیم بینالمللی اعلام کردند که تجزیه و تحلیل سیاره فراخورشیدیLHS 1140 b نشان میدهد که این سیاره ممکن است یک جهان آبی باشد و شاید هم یک سیاره نپتون مانند است.
این سیاره بدور یک ستاره کوتوله سرخ به نامLHS 1140، در فاصله ۵۰سال نوری از زمین در صورت فلکی نهنگ میچرخد. این سیاره در کمربند حیات ستاره خود قرار دارد، که دما ممکن است اجازه دهد آب مایع وجود داشته باشد.
اخترشناسان برای اولین بار سال۲۰۱۷ با استفاده از روش گذر از مقابل ستارهاش آنرا شناسایی کردند.
سیاره LHS 1140 b تنها ۱.۷برابر شعاع زمین و یک گردش مداری را بدور ستارهاش تنها هر ۲۴.۷روز کامل میکند و برخلاف بسیاری از مینینپتونهای دیگر، فقط یک جو نازک هیدروژن و هلیوم دارد، اما ضخامت پوسته یخی آن حدود ۱.۶کیلومتر است.
محققان همچنین فعالیت آبفشان آنرا حدود ۲۹۰,۰۰۰کیلوگرم در ثانیه میدانند که آب و سایر مواد را به فضا پرتاب میکند!
شرح تصوير: مفهوم ذهنی هنرمند از سیارهLHS 1140 b. اعتبار تصویر از ناسا
@iranastronomy
🔭📷✨#گشت_رصدی
آغاز ثبتنام آخرین شب نجومی سال ۱۴۰۲ انجمن نجوم آماتوری ایران با عنوان "وداع با آسمان پُر ستاره فصل زمستان"
👇👇👇👇..................👇👇👇👇
@iranastronomy
#برخورد_سیارکی
برخورد یک سیارک کوچک به زمین
در ساعات پایانی شبانگاه یکشنبه اول بهمن ماه جاری (۲۱ ژانویه ۲۰۲۴) و ۹۰دقیقه قبل از برخورد در اروپا، ناسا اعلام کرد که یک سیارک کوچک با جو زمین برخورد خواهد کرد.
این سنگ فضایی به منطقهای در غرب برلین آلمان برخورد کرد. این سیارک فقط حدود یک متر قطر داشت و هیچ خطری برای ساکنان منطقه برخورد نداشته است. با این حال، این احتمال وجود دارد که این سیارک، شهابسنگهای کوچکی را در آن منطقه پخش کرده باشد.
شکارچی سیارکها Krisztián Sárneczky از بوداپست مجارستان، این سیارک را تنها اندکی قبل از برخورد شناسایی کرد. Sárneczky به خاطر اکتشافات لحظه آخری مشهور شده است؛ از جمله اکتشافات او، سیارکی است که در سال ۲۰۲۳ بر فراز فرانسه سقوط کرد و سیارکی دیگر که در سال ۲۰۲۲ به اقیانوس منجمد شمالی برخورد کرد.
این جرم هشتمین سیارکی میباشد که قبل از برخورد کشف شده است. به این سیارک با نام اولیه Sar2736، توسط مرکز سیارات کوچک اتحادیه بینالمللی نجوم IAU، نام رسمی ۲۰۲۴ BX1 داده شد.
شرح تصویر: تصویری از رد سیارک 2024BX1 که از Liberec جمهوری چک گرفته شده است. تصویر از Martin Masek
@iranastronomy
#سیاره_ناهید
اسیدهای آمینه بر روی ناهید!؟ (۲)
جهت آگاهی بیشتر خوب است بدانید که ناسا در حال برنامهریزی دو ماموریت جدید به نامهای +DAVINCI و VERITAS به سیاره ناهید است. آنها بخشی از برنامه اکتشافی ناسا هستند و انتظار میرود هر کدام در بازه زمانی ۲۰۲۸ - ۲۰۳۰ میلادی انجام شوند.
ماموریت DAVINCI+ و یا Deep Atmosphere Venus Investigation of Noble gases, Chemistry, and Imaging ترکیب اتمسفر ناهید را برای درک چگونگی شکلگیری و تکامل آن اندازهگیری میکند؛ همچنین تلاش خواهد کرد تا مشخص کند که آیا این سیاره تاکنون اقیانوسی در سطح خود داشته است یا خیر؟
ماموریت VERITAS و یا Venus Emissivity, Radio Science, InSAR, Topography, and Spectroscopy، نیز توپوگرافی و طیفسنجی سطح ناهید را برای تعیین تاریخ زمینشناسی این سیاره نقشهبرداری میکند.
شرح تصوير: مدارگرد Akatsuki ژاپن این تصویر فرابنفش خیره کننده از ناهید را جمعه ۲۳ دسامبر ۲۰۱۶ (۳ دی ۱۳۹۵) ثبت کرد.
یک مطالعه جدید از احتمال وجود اسیدهای آمینه در سیاره ناهید و در لایههای ابری آن حمایت میکند. اعتبار تصویر از JAXA/ ISAS/ DARTS/ Kevin M. Gill/ Flickr
@iranastronomy
#حقایق_فضایی
۲۰ حقیقت شگفتانگیز در مورد فضا و اجرام آسمانی
فضا بسیار وسیع و پر از چیزهای عجیب و غریب و متحیرکننده است. برخی از این پدیدههای جهان ما حتی از مبهوت کنندهترین فیلمهای علمی تخیلی یا فضایی حیرتانگیزترند.
در این سری پستها برخی از شگفتانگیزترین حقایق در مورد فضا را به شما معرفی میکنیم:
۳. یک روز در سیاره تیر، دو برابر یک سال آن
یک روز عطاردی ۵۹شبانهروز زمینی است، در حالیکه یک سال آن ۸۸روز زمینی طول میکشد.
با این حال، بدلیل مدار بسیار بیضوی این سیاره و نحوه قرارگیری آن بسمت مهر تابان، مدت زمان یک ظهر تا ظهر بعدی در سیاره تیر که بعنوان روز خورشیدی شناخته میشود، برابر با ۱۷۶شبانهروز زمینی است که دو برابر طولانیتر از یک سال این سیاره تیز پا است.
در حقیقت این سیاره به ازای هر ۲بار گردش به دور خورشید، دقیقاً ۳بار به دور خود میچرخد، یعنی نسبت حرکت وضعی به حرکت انتقالی آن ۳ به ۲ است. با این حساب از دیدگاه یک ناظر در سیاره تیر، در هر دو سال عطاردی، یک روز کامل تجربه خواهد شد!
شرح تصوير: تصویری از سیاره تیر توسط فضاپیمای MESSENGER. اعتبار تصویر از NASA/JPL-Caltech - NASA/JHUAPL
@iranastronomy