سایت: http://iaas.ir صفحه اینستاگرام: https://instagram.com/iranastronomy ارتباط با ما: @www_IAAS_ir نشر مطالب با ذکر منبع و یا آی دی کانال بلامانع است.
#سیاهچاله
سیاهچالهای بسیار نزدیک به زمین !
اخترشناسان نزدیکترین نمونه نور مرئی را مشاهده کردهاند که یک اَبَرسیاهچاله پرجرم، ستاره از هم پاشیده را میبلعد.
مرگ غمانگیز این ستاره را میتوان به دلیل وجود یک سیاهچاله با جرمی یک میلیون برابر خورشید دانست. این رویداد در یک کهکشان با ستارهزایی فعال NGC 3799 رخ داد که در فاصله ۱۶۰ میلیون سال نوری از زمین در صورت فلکی شیر قرار دارد.
دانشمندان مؤسسه نجوم دانشگاه هاوایی زمانیکه درخشش ناگهانی و محو شدن یک کهکشان مارپیچی میلهای را مشاهده کردند، این مرگ ستارهای را کشف کردند که به آن رویداد اختلال جزر و مدی (Tidal Disruption Event یا TDE) میگویند. این کشف با سیستم بررسی خودکار All-Sky Automated for SuperNovae (ASAS-SN) انجام شد.
این تیم مشاهدات اولیه خود از TDE در NGC 3799 را بیشتر با مشاهدات رصدخانههای زمینی و فضایی، از جمله تلسکوپهای سامانه آخرین هشدار زمینی سیارک (ATLAS) در کوههای هاوایی Maunaloa دنبال کردند.
شرح تصویر: تصویری از خرد کردن و بلعیدن ستاره توسط یک سیاهچاله. اعتبار تصویر از مرکز پرواز فضایی گودارد ناسا/Chris Smith (USRA/GESTAR)
@iranastronomy
@iranastronomy
#بازگشت_Crew-7
فردا بازگشت فضانوردان SpaceX Crew-7 به زمین
ماموریت ۱۹۹روزه فضانوردان SpaceX Crew-7 تمام شده و ۴فضانورد این گروه ساعت۱۸:۵۰ امروز بر فراز هاوایی از ایستگاه فضایی بینالمللی جدا شدند تا طبق برنامه ساعت ۱۳:۰۵فردا سهشنبه۲۲ اسفند در سواحل فلوریدا فرود آیند.
پوشش زنده ماموریت بازگشت قرار است ساعت ۱۲ ظهر فردا از سوی ناسا آغاز شود. (زمانها بوقت ایران)
خدمه Crew-7 سوار بر فضاپیمای SpaceX's Crew Dragon Endurance، شنبه ۴شهریورماه امسال بسمت ISS رفتند تا این فضانوردان ۶ماه در ایستگاه مداری ISS اقامت داشته باشند.
آنها صدها آزمایش انجام داده، چندین سفینه باری را تخلیه و بارگیری کردند و در طول بازدید دو هفتهای خدمه خصوصی Axiom Space Ax-3 از ایستگاه فضاییISS، میزبان آنها بودند.
شرح تصویر: خدمه ایستگاه فضایی بینالمللی از سمت چپ Konstantin Borisov فضانورد Roscosmos روسیه، Andreas Mogensen از آژانس فضایی اروپا، فضانورد ایرانی تبار ناسا خانم یاسمین مقبلی و Satoshi Furukawa از آژانس اکتشافات هوافضای ژاپن است.
مشاهده پخش زنده بازگشت ماموریت 7-Crew در تلویزیون ناسا:👇
https://www.nasa.gov/nasatv
#ماه
۱۰ حقیقت جالب در مورد ماه
ماه به روشهای گوناگون، از نور تا جزر و مد که عامل آنست، بر زندگی در زمین تأثیر میگذارد.
همچنین بر فرهنگ بشری تأثیر گذاشته و در اساطیر دیده میشود و به انسان کمک میکند تا سیر زمان را دریابد. انسانها و بسیاری دیگر از شکلهای حیات به ماه وابستهاند!
گرچه کره ماه هنوز اسرار بسیاری دارد، اما چیزهای زیادی در مورد این ماهواره طبیعی زمین آموختهایم و در اینجا ۱۰حقیقت جالب در مورد آن تقدیم میشود:
۲. علت تغییر شکل ماه
اَهلّه ماه و یا Moon Phaseبر اساس موقعیتی که ماه در مدارش نسبت به زمین و خورشید دارد، ایجاد میشود. اگر زمین بین خورشید و ماه باشد، سمت رو به زمین ماه، کاملاً روشن و ماه بدر(FULL) را میبینیم؛ اما اگر ماه بین زمین و خورشید باشد،سمت نورانی ماه بسمت خورشید و بخش تاریک آن رو به زمین و اصطلاحاً ماه نو(NEW) است، یعنی اصلا ماه را نمیبینیم.
بین ماه نو و ماه کامل، بخشی از ماه که توسط خورشید روشن و از زمین قابل مشاهده است، اهله ماه را ایجاد میکند.
زمانیکه ماه بنظر میرسد بزرگ میشود تا کامل گردد، ماه افزایشی و در نیمه دوم ماه، سطح مورد مشاهده ماه کاهشی است.
@iranastronomy
#آموزش
سالروز یک اقدام مستمر علمی زیبا
اکثر علاقهمندان به ستاره شناسی با فهرست مسیه و رقابتهایی که با عنوان ماراتن مسیه اتفاق می افتد آشنا هستند...
سه سال قبل در چنین روز و ساعتی و با عبارات بالا، به همت دوست فعال نجومی جناب آقای امید امیری، تقدیم پست های آموزشی تحت عنوان “فهرست مسیه” به حضور علاقمندان آغاز گردید که در آنها داستان شکلگیری این فهرست مطرح و به بررسی و معرفی ویژگیهای مهم ۱۱۰جرم این فهرست پرداخته شد.
و امروز ضمن سپاس و قدردانی از این عزم، پشتکار، همراهی و اقدام زیبای جناب آقای “امیری” عزیز، یادآور می گردد که “انجمن” یعنی گرد هم آمدن افرادی با هدف و علاقه مشترک که همگی در جهت هم افزایی و رشد گرایش مورد علاقه شان گام بر می دارند. به همین سادگی...
شما هم می توانید با ما همراه باشید و در افزایش سطح آگاهی علمی دیگر اعضا با انجمن نجوم آماتوری ایران در همه زمینه ها همکاری نمایید.
@iranastronomy
#اختروش
رکورد درخشانترین جرم در کائنات
درخشانترین جرم شناخته شده کیهان که برای دههها از دید اخترشناسان پنهان بود، بتازگی شناسایی شد. این جرم یک اختروش (quasar) یا هسته درخشان کهکشانی است که از یک سیاهچاله تغذیه میکند و در پروژه ESO Schmidt Southern Sky Survey سال ۱۹۸۰ نیز دیده شده است.
بتازگی با اعلام ESO، اختروش J0529-4351 درخشانترین جرم و سریعترین سیاهچاله شناخته شده تا کنون است.
کوازارها بسیار درخشانند زیرا از اَبَرسیاهچالههای پرجرم در هسته کهکشانها نیرو میگیرند و تلسکوپهای زمینی حتی از فواصل بسیار دور آنها را میتوانند شکار کنند. سیاهچالهها مواد را از محیط اطراف جمعآوری و انرژی تولید نموده و مقادیر زیادی نور از خود ساطع میکنند.
نور کوازار J0529-4351 بیش از ۱۲میلیارد سال طول میکشد تا به ما برسد.
انرژی که J0529-4351 از خود ساطع میکند، بیش از ۵۰۰تریلیون بار بیش از خورشید درخشندگی دارد.
شرح تصویر: موقعیت اختروشJ0529-4351 (داخل کادر کوچک) در آسمان. میدان دید ستارهای وسیعتر مربوط به پروژه Digitized Sky Survey 2 است. اعتبار تصویر از ESO/Digital Sky Survey 2/Dark Energy Survey
@iranastronomy
#زمین
آیا ستارگان عبوری مدار زمین را تغییر دادهاند؟
به گفته Nathan A. Kaib دانشمند ارشد موسسه علوم سیارهای توسان آریزونا ستارگانی که از کنار منظومه ما میگذرند، اوج مداری زمین را در طولانی مدت تغییر داده و در نتیجه آب و هوای زمین تغییر کرده است!
کار Kaib نشان میدهد که چگونه اغتشاشات ناشی از ستارگان عبوری میتوانند مسیر زمین را در دراز مدت تغییر دهند.
یکی از نمونههای چنین سرنوشتی، حداکثر حرارت زمین طی ۵۶میلیون سال پیش در دوره Paleocene-Eocene است که دمای زمین ۵ تا ۸درجه سانتیگراد افزایش یافت.
همچنین یکی از دلایل اصلی تغییر خروج از مرکز مدار زمین (میزان انحراف مدار از یک دایره کامل) در طول زمان آنست که زمین بطور منظم توسط سیارات غولپیکر برجیس، کیوان، اورانوس و نپتون کشیده میشود؛ همانطور که ستارگان از نزدیکی منظومه خورشیدی عبور میکنند، مدارهای سیارات غولپیکر را مختل و در نتیجه مسیر مداری زمین تغییر میکند.
شرح تصاویر:دانشمندان از ۱۰۰شبیه سازی مختلف(هر یک با رنگ خاص) استفاده کردند که هر ۱۰۰۰سال یکبار به مدت ۶۰۰هزار سال نمونهبرداری شد تا تصویر بالا را بسازند. اعتبار تصویر از N. Kaib/PSI
@iranastronomy
#ماهواره_ایرانی
ماهواره پارس ۱ به فضا پرتاب شد (۲)
ماهواره پارس ۱ علاوه بر سنجنده تصویربردار در ناحیه نور مرئی، شامل دوربین MS با تفکیک مکانی ۱۵ متر؛ با چهار طیف آبی، سبز، قرمز و فروسرخ نزدیک، دارای سنجندههایی در ناحیه فروسرخ کوتاه (SWIR) با تفکیک ۱۵۰ متر و فروسرخ بلند یا حرارتی (TIR یا LWIR) با تفکیک ۳۰۰ متر بوده و قابلیت پاسخگویی به نیاز طیف وسیعی از کاربران نهایی را در کشور دارا خواهد بود.
در ادامه نیز ماهواره پارس ۲ با سنجندههایی با مشخصات بهتر و ارتقاء یافته در دست طراحی قرار دارد. ماهواره پارس ۲ در اواخر سال آینده یا ابتدی سال ۱۴۰۴ آماده پرتاب میشود و ساخت ماهواره پارس ۳ نیز در دستور کار سازمان فضایی کشور است.
سال آینده با تکمیل فاز اول بزرگترین پایگاه فضایی غرب آسیا در جنوب ایران در چابهار، میتوان چنین ماهوارههایی را توسط متخصصان داخلی در ارتفاع ۵۰۰ کیلومتری از سطح زمین قرار داد.
شرح تصاویر: مراحل جداسازی موشکهای کمکی سایوز و در ادامه مراحل قرار دادن ماهواره پارس ۱ در مدار؛ حدود ساعت ۱۰ صبح امروز پنجشنبه ۱۰ اسفند ۱۴۰۲ به وقت ایران
@iranastronomy
#سیاره_سرخ
آتشفشانهای باستانی متنوع مریخی
گرچه آتشفشانهای سیاره سرخ بهرام برای میلیونها سال خاموش یا غیرفعال بودهاند، اما هنوز شواهد زیادی مبنی بر وجود برخی فعالیتهای آتشفشانی در زیر سطح سیاره سرخ وجود دارد.
هفته گذشته دانشمندان چین و ایالات متحده اعلام کردند که آتشفشانهای مریخی متنوعتر از آن چیزی هستند که قبلا تصور میشد. آنها گفتند که آتشفشانهای اولیه مریخی احتمالاً ناشی از نوع تکتونیک صفحهای نبوده که ما امروزه بر روی زمین داریم (حرکت جانبی صفحات بزرگ در طول زمان که منجر به ایجاد آتشفشان و زلزله میشود).
در عوض در سیاره بهرام اولیه، آتشفشانها ممکن است با تکتونیک عمودی یعنی جابجایی صفحات از بالا و پایین ایجاد شده باشند و این موضوع سرنخهایی از بازیافت پوسته صفحات زمین ساختی و آتشفشانی در اوایل شکلگیری کره زمین نیز ارائه میدهد.
فرودگرInSight ناسا صدها لرزه در زیر سطح بهرام شناسایی کرد که نشان میدهد این سیاره هنوز از نظر لرزهای فعال است.
شرح تصوير: دوربین مدارگرد مریخی ناسا(MOC) این نما از آتشفشان عظیم Olympus Monsرا پنجشنبه ۳۰دسامبر ۲۰۲۱ (۹دی ۱۴۰۰) ثبت کرد.اعتبار تصویر از ناسا
@iranastronomy
#راه_کاهکشان
ابرهای ستارهای موجی در راهشیری
اخترشناسان مرکز اخترفیزیک هاروارد-اسمیتسونیان (CfA) یکی از بزرگترین رازهای کهکشان راه شیری ما را سالهاست کشف کردهاند. ساختاری در امتداد بازوی مارپیچی کهکشانی، خوشههایی از ستارهها را به دنیا میآورد و زنجیره عظیم و موجی از ابرهای گازی وجود دارد. اخترشناسان نام این ساختار جدید شگفتانگیز را موج Radcliffe نامگذاری کردند.
به تازگی محققان اعلام کردند که اکنون کشف جدیدی کردهاند که موج رادکلیف نه تنها شبیه یک موج است، بلکه شبیه به یک موج نیز حرکت میکند. به عبارت دیگر کل این ساختار در فضا در حال نوسان است، بسیار شبیه به موجی که در یک استادیوم پر از هوادار در حرکت است.
شرح تصوير: نگاهی به ابرهای ستارهای نزدیک که موج رادکلیف را تشکیل میدهند؛ این ساختار نوسانی در نقطه زرد رنگ حرکت میکند.
نقاط آبی خوشههایی از ستارههای کودک هستند. خط سفید یک مدل نظری است که شکل و حرکت فعلی آن را توضیح میدهد. خطوط سرخابی و سبز نشان میدهد که چگونه موج در آینده حرکت خواهد کرد؛ تصویر پس زمینه مدلی از کهکشان راهشیری است. اعتبار تصویر از موسسه Harvard & Smithsonian
@iranastronomy
#جشنهای_ایرانی
آشنایی بیشتر با جشن سپندارمذگان
جشن اسفندگان یا اسپندگان (سپندارمذگان) یکی از جشنهای ایرانی است که در روز پنجم اسفند برگزار میشود. ابوریحان بیرونی در آثارالباقیه آورده است که ایرانیان باستان روز پنجم اسفند را روز بزرگداشت زن و زمین میدانستند.
تاریخ دقیق سپندارمذگان
اگرچه منابع کهن از جمله ابوریحان این جشن را در روز پنجم اسفند ذکر کرده اند. ولی با توجه به تغییر ساختار تقویم ایرانی در زمان خیام که پس از ابوریحان میزیست، و سی و یک روزه شدن شش ماه نخست سال در گاهشماری ایرانی، تاریخ ذکر شده در منابع کهن را باید به روز رسانی کرد.
امروزه زرتشتیان آن را در روز اسفند (سپندارمذ – پنجمین روز) از ماه اسفند (سپندارمذ) برابر با بیست و نهم بهمن در گاهشماری خورشیدی امروزین برگزار می کنند.
عموم پژوهشگران (از جمله استادان: ابراهیم پورداوود، جلیل دوستخواه، رضا مرادی غیاث آبادی و پرویز رجبی)زمان درست این جشن را پنجم اسفند میدانند و ابداعات جدید در انتقال آن به ۲۹ بهمن را نادرست می انگارند...
سپندارمذگان خجسته باد
@iranastronomy
@iranastronomy
#مفاخر
پنجم اسفند زادروز حکیم طوس
طلوع آفتاب شرق
دقایقی به طلوع خورشید صبح شنبه۵ اسفند ۵۷۹ه.خ نمانده بود که در خانه یکی از عالمان طوس، طفلی به دنیا آمد که پدر او را محمد نامید. این کودک در سالهای بعد القاب گوناگونی گرفت؛ او ابوجعفر مشهور به خواجه نصیر طوسی بود.
آثار خواجه
از آنجا که خواجه نصیر دانشمندی است که بر همه علوم زمانش احاطه و در بیشتر آنها تبحّر داشت، معرفی آثارش، کاری بس بزرگ بشمار میاید و قرنهاست که تلاش دانشمندان را به خود معطوف داشته است.
غروب آفتاب خواجه
آفتاب روز دوشنبه ۱۱تیر ۶۵۳ه.خ، در شفق فرو میرفت که قلب جاودانه تاریخ علم ایران، در ٧۴سالگی از تپش افتاد، او وصیت کرد پیکرش را درجوار امام کاظم(ع) دفن کنند؛ وقتی قبر میکندند، ناگاه سردابهای كاشیكارى پیدا شد که یکی از خلیفههای عباسی برای خود ساخته و پسرش در جاى ديگرى او را دفن كرده بود؛ تاریخ تمام شدن سرداب بر روی سنگ ١١جمادی اول ٥٩٧ق، برابر با زادروز خواجه نصیرالدین طوسی بود!
شرح تصویر: تمبرهای سال جهانی ستارهشناسی که به همت انجمن نجوم آماتوری ایران رونمایی شد.
آشنایی بیشتر با خواجه طوس:👇
https://iaas.ir/news/3228/001205/
@iranastronomy
#بازی_فضایی
بازی جدید Lunarcraft را دانلود و از ساختن یک پایگاه در ماه برای خودتان لذت ببرید
آژانس اکتشافات هوافضای ژاپن JAXA بازی جدیدی بنام Lunarcraft را منتشر کرده که از دادههای واقعی ماهواره برای ایجاد مناظر ماه استفاده میکند.
تجربه با این بازی فضایی به شما امکان میدهد تا پروژههای خود را با Minecraft در ماه بسازید و آنرا توسعه دهید.
در سال ۲۰۰۷ یک مدارگرد ژاپنی به نام Kaguya از مرکز فضایی Tanegashima با هدف کاوش در منشا و تکامل ماه به فضا پرتاب شد.
محیط بازی Lunarcraft در دهانه Theophilus در منطقه Mare Nectaris قرار دارد که محل فرود اولین مهنشین ژاپن بر روی کره ماه در ماه گذشته با نام SLIM (کاوشگر هوشمند بررسی ماه) است.
به گفته JAXA هفت ماموریت در Lunarcraft وجود دارد و یکی از جذابیتهایی که میتوان در این بازی تجربه کرد آنست که میتوانید از قابلیت توسعه منحصر بفرد Minecraft همچون انجام مسابقه با مهنورد در ماه، جستجوی مواد معدنی کمیاب در آنجا و ایجاد فضای دلخواه در ماه لذت ببرید.
جهت دانلود بازی میتوانید به لینک زیر مراجعه کنید:
https://edu.jaxa.jp/contents/lunarcraft-en.html
#تلسکوپ_اقلیدس
آغاز بررسی جهان تاریک توسط تلسکوپ فضایی اقلیدس (۲)
تلسکوپ فضایی اقلیدس دو ابزار علمی دارد؛ اولین آن یک دوربین با طول موج مرئی Visible و یا VIS است. همچنین دارای طیفسنج فرو سرخ نزدیک و نورسنج و یا NISP است. (تصویر بالا)
ماده تاریک و انرژی تاریک دو خلاء بزرگ برای درک ما از جهان هستند؛ ماده تاریک حدود ۲۵٪ از کیهان را تشکیل میدهد، اما ما نمیدانیم چیست!
علاوه بر این، ما فقط میتوانیم تأثیراتی را که روی اجرام دیگر دارد، میبینیم.
به نظر میرسد که تقریباً ۷۰٪ جهان از انرژی تاریک تشکیل شده است، نیرویی ناشناخته که باعث انبساط جهان میشود. (مطالعه جدید نشان میدهد که شاید سیاهچالهها منبع انرژی تاریک باشند) این امر باعث میشود که ماده معمولی که میبینیم یعنی ستارهها و کهکشانها فقط در حدود ۵٪ از عالم را تشکیل میدهند.
تلسکوپ اقلیدس شنبه اول جولای ۲۰۲۳ (۱۰ تیرماه امسال) از پایگاه فضایی در فلوریدا به فضا پرتاب شد و اکنون در نقطه لاگرانژی و در فاصله ۱.۵ میلیون کیلومتری از زمین قرار دارد. بطور قطع با نقطه لاگرانژی ۲ به عنوان موقعیت قرارگیری تلسکوپ فضایی جیمز وِب ناسا آشنا هستید.
@iranastronomy
#حلقه_سیارکی
اسرار سیارک حلقه بر گردن !
چاریکلو جرم کوچکی با کمتر از ۳۲۰کیلومتر عرض، مانند یک سیارک است، اما بین سیارات کیوان و اورانوس قرار دارد. این سیارک صخرهای کوچک دارای دو حلقه نازک است که فقط چند کیلومتر عرض دارند، در سال۲۰۱۳ کشف شد. از آن زمان دانشمندان در مورد چگونگی شکلگیری حلقهها و نحوه باقیماندن آنها در اطراف چاریکلو متحیر شدهاند.
طی روزهای گذشته محققان موسسه علوم سیارهای در Tucson آریزونا و دانشگاه Trinity در San Antonio تگزاس پاسخی را پیشنهاد کردند؛ آنها به یک ماه رصد نشده کوچک در اطراف چاریکلو برای شکلگیری این حلقه مشکوک هستند.
پیش از این میدانستیم که سیارات غول گازی در سامانه خورشیدی ما دارای سیستم حلقه هستند. منظومه حلقهای کیوان از دهه ۱۶۰۰ و در دهههای ۷۰ و ۸۰میلادی فضاپیمای Voyager حلقههایی را اطراف برجیس و نپتون مشاهده کرد، حلقههای اورانوس نیز در سال۱۹۷۷ شناسایی شدند.
شرح تصوير: مفهوم ذهنی هنرمند از سیارک Chariklo از نوع سنتوری، با دو حلقه نازک.
شاید یک ماه کوچک عامل حفظ حلقههای چاریکلو باشد اعتبار تصویر از تلسکوپ فضایی Webb/ناسا/ESA/CSA/Leah Hustak (STScI)
@iranastronomy
#ماهواره_هند
پرتاب موفقیت آمیز ماهواره جدید هواشناسی هند
سازمان تحقیقات فضایی هند (ISRO)، ساعت ۳:۳۵عصر امروز شنبه ۲۸بهمن با موفقیت یک ماهواره هواشناسی قدرتمند INSAT-3DS را از مرکز فضاییSatish Dhawan در سواحل جنوبشرقی هند به مدار زمین روانه کرد.
این ماهواره برفراز یک موشک ۳مرحلهای به مدار ژئوسنکرون (GSLV) در فضا رفت و ماهواره INSAT-3DS حدود ۱۸دقیقه پس از بلند شدن در مدار انتقالی ژئوسنکرون (GTO) قرار گرفت و اکنون در مسیر مدار زمینثابت که ۳۵,۷۸۶کیلومتری زمین است، قرار دارد.
در این ارتفاع ماهوارهها همزمان با گردش زمین، یکبار گرد زمین میچرخند؛ بنابراین بر فراز هر نقطهای از زمین باشند، همواره در بالای آن منطقه میمانند؛ به همین دلیل مدار محبوب ماهوارههای مخابراتی و هواشناسی است.
این ماهواره توسط وزارت علوم زمین هند، برای پیش بینی آب و هوا و هشدار بلایا طراحی شده و خدمات هواشناسی را به همراه ماهوارههای INSAT-3D و INSAT-3DR که در حال حاضر فعالند، به انجام میرساند.
شرح تصویر: موشک GLSV-F14، ماهواره INSAT-3DS را از مرکز فضایی Satish Dhawan در Sriharikota هند به فضا برد. اعتبار تصویر از ISRO
@iranastronomy
#بازگشت_Crew-7
ویدئو بازگشت یاسمین مقبلی به زمین و خروج از کپسول Dragon
یاسمین مقبلی فضانورد ایرانی تبار سازمان فضایی ناسا امریکا به همراه فضانوردان مأموریت Crew-7 پس از ۱۹۹ روز حضور در ایستگاه فضایی بینالمللی ISS، به خانه بازگشتند؛ چهار فضانورد این ماموریت با کپسول دراگون فرود آمدند.
حدود ساعت ۱۳:۱۸ ظهر امروز به وقت ایران، کپسول Dragon Endurance حامل فضانوردان مأموریت Crew-7 با موفقیت در سواحل فلوریدا فرود آمد.
علاوه بر یاسمین مقبلی که فرمانده این ماموریت بود، سه فضانورد دیگر به نامهای اندریاس موگنسن از سازمان فضایی اروپا ESA، کنستانتین بوریستوف از سازمان فضایی روسیه و ساتوشی فوروکاوا از سازمان فضایی ژاپن JAXA در این ماموریت حضور داشتند.
@iranastronomy
#حقایق_فضایی
۲۰ حقیقت شگفتانگیز در مورد فضا و اجرام آسمانی
فضا بسیار وسیع و پر از چیزهای عجیب و غریب و متحیرکننده است. برخی از این پدیدههای جهان ما حتی از مبهوت کنندهترین فیلمهای علمی تخیلی یا فضایی حیرتانگیزترند.
این مجموعه شگفتانگیزترین حقایق از کائنات، سیاره زمین، ماه، سامانه خورشیدی و کیهان است.
در این سری پستها برخی از شگفتانگیزترین حقایق در مورد فضا را به شما معرفی میکنیم:
۱۰. نپتون از زمان کشف خود تنها یک دور چرخش خود را به گرد خورشید تکمیل کرده است
این موضوع یکی از حقایق مورد علاقه ما در مورد فضا است و شاید به یاد ماندنیترین باشد.
سیاره نپتون ۱۶۵ سال طول می کشد تا یک دور کامل به دور خورشید بچرخد؛ از آنجایی که نپتون در سال ۱۸۴۶ میلادی کشف شده است، اولین مدار کامل پس از کشف خود را ۱۳ سال قبل و در سال ۲۰۱۱ میلادی به پایان رساند.
جالبتر آنکه سیاره کوتوله پلوتو که زمانی در رده سیارات منظومه خورشیدی طبقهبندی میشد، هنوز به این میزان نرسیده است و از زمان کشفش در سال ۱۹۳۰ تا کنون حتی به تکمیل یک حرکت مداری کامل خود که ۲۴۸ سال میباشد، حتی نزدیک هم نشده است !
@iranastronomy
#کپسول_خصوصی_فضایی
موفقیت یک شرکت خصوصی جدید در عرصه کپسولهای فضایی قابل بازگشت از فضا
کپسول مأموریتW-1 صنایع فضایی Varda دوم اسفندماه جاری در شمال ایالت یوتا فرود آمد و بلورهای یک داروی ضد ویروس که در مدار رشد کرده بودند را به زمین بازگرداند.
کپسولW-1 حاوی مواد لازم برای رشد کریستالهای Ritonavir، یک داروی ضد ویروسی بود که برای درمان HIV و هپاتیت C استفاده میشود.
این موفقیت شرکت Varda را به سومین مجموعه خصوصی تبدیل کرد که یک فضاپیمای را سالم از مدار به زمین بازگردانده است؛ دو شرکت دیگر، غولهای هوافضای SpaceX (با فضاپیمای Dragon) و Boeing (با کپسول Starliner) هستند.
شرکت Varda قصد دارد بازیگر اصلی در تولیدات خارج از زمین باشد و بعنوان یک گزینه اصلی، مزایای جالبی را ارائه دهد.
کپسول مخروطی Varda با عرض ۰.۹ متر درون فضاپیمای Rocket Lab Photon قرار داشت که توان، نیروی محرکه، سیستم ناوبری و سایر خدمات را ارائه میکند؛ در ژوئن ۲۰۲۳ طی مأموریت اشتراکی با Transporter-8 SpaceX پرتاب شد.
شرح تصویر: تصور ذهنی هنرمند از ورود کپسول صنایع فضایی Varda به جو زمین. اعتبار تصویر از Varda Space Industries
@iranastronomy
#توالت_فضایی
چگونگی استفاده از توالت در فضا !
آلن شپرد اولین آمریکایی در فضا در سال ۱۹۶۱بدلیل نداشتن سیستم دفع ادرار در لباس فضایی خود ادرار کرد، اما ناسا در مأموریت جان گلن طی اولین پرواز مداری در ۲۰فوریه ۱۹۶۲ (اول اسفند ۱۳۴۰) لباس فضایی او را به اولین سیستم جمعآوری ادرار مجهز نمود.
ریزگرانش در فضا میتواند فرآیند دفع زبالههای انسانی را پیچیدهتر و حتی خطرناک کند. فقدان جاذبه به این معنی است که زبالهها میتوانند در فضا شناور شوند؛ که نه تنها برای سلامت فضانوردان مضر است، بلکه اگر این اتفاق در یک ایستگاه فضایی رخ دهد، زبالههای شناور آزاد میتوانند به تجهیزات حساس آسیب بزنند.
به همین دلیل برای دفع زباله توالتها در ایستگاه فضایی بینالمللی و فضاپیماها از مکش و جریان هوا استفاده میکنند و فضانوردان با قراردادن قیف مکش روی پوست خود از نشت ادرار جلوگیری مینمایند.
زبالههای جامد توالتها در فضا نیز به کیسههای زباله مکیده میشوند قرار میگیرند. این موارد در فضاپیماهای باری که منابع را از زمین برای خدمه ایستگاه فضایی میبرند، بارگیری میشوند؛ سپس دوباره به جو زمین بازگشته و در آنجا میسوزند.
@iranastronomy
#حقایق_فضایی
۲۰ حقیقت شگفتانگیز در مورد فضا و اجرام آسمانی
در این پستها عجیبترین حقایق در مورد فضا را معرفی میکنیم:
۹.میدان مغناطیسی سیاره برجیس بزرگتر از کره ماه
ناحیهای از فضا که میدان مغناطیسی یک جرم در آن غالب است، بعنوان مغناطکره (Magnetosphere) شناخته میشود. این مناطق سیارات، تپ اخترها و حتی کهکشان ما را احاطه کردهاند.
سیارات سامانه خورشیدی ما دارای مغناطکرههایی هستند که با ذرات باردار موجود در بادی که از خورشید جریان دارد، برهم کنش داشته و شکل آنها تابع آنست.
بزرگترین مغناطکره در منظومه خورشیدی، سیاره برجیس را احاطه کرده؛ برجیس بسیار سریع میچرخد و میدان مغناطیسی قدرتمندی دارد و مگنتوسفر آن با پلاسمای ماه فعال آتشفشانیاش (آیو) پر شده است.
این ویژگیها همراه با این واقعیت که باد خورشیدی در برجیس نسبت به زمین کندتر و چگالی کمتری دارد، منجر به یک مغناطکره بسیار بزرگ میشود.
آنقدر بزرگ که جرمی همچون خورشید را در خود جای دهد و اگر قابل مشاهده بود، بزرگتر از ماه در آسمان زمین دیده میشد. در ضمن با توجه به اینکه بیش از ۱۵۰۰ برابر دورتر از آنست، یک دستاورد کاملاً بزرگ میباشد.
@iranastronomy
#ماه
۱۰ حقیقت جالب در مورد ماه
ماه به طرق مختلف، از نور آن تا جزر و مدی که عامل آنست، بر زندگی در زمین تأثیر میگذارد.
همچنین بر فرهنگ بشری تأثیر گذاشته و در اساطیر دیده میشود و به انسان کمک میکند تا سیر زمان را ردیابی کند. انسانها و بسیاری دیگر از اشکال حیات به ماه وابستهاند!
گرچه ماه هنوز اسرار بسیاری دارد، اما چیزهای زیادی در مورد ماهواره طبیعی سیارهمان آموختهایم و در اینجا ۱۰ حقیقت جالب در مورد ماه تقدیم میشود:
۱. ماه چگونه شکل گرفته؟
پذیرفته شدهترین توضیح برای نحوه شکلگیری ماه، نظریه برخورد غولآسا نامیده میشود که طبق آن سیارهای به اندازه سیاره سرخ بهرام با زمین اولیه برخورد و ابری از نخالههای فضایی را تشکیل، که در نهایت ادغام آنها با یکدیگر، منجر به تشکیل ماه میشود.
به گفته موزه تاریخ طبیعی لندن، بسیاری از زبالههای فضایی از برخوردها پدید میایند، اما برخی نیز از زمین سرچشمه گرفته و طی یک برخورد به فضا پرتاب میشوند.
شواهدی از این تاثیر را میتوان در نمونههای بازگردانده شده از ماه در مأموریتهای آپولو یافت که نشان میدهد ترکیب ماه شباهتها و تفاوتهایی با زمین دارد.
@iranastronomy
#ماهواره_ایرانی
ماهواره پارس ۱ به فضا پرتاب شد (۱)
ماهواره سنجشی تصویربرداری پارس ۱ ساعت ۰۹:۱۳ صبح امروز پنجشنبه ۱۰ اسفند ۱۴۰۲ به وقت ایران از مرکز فضایی وستوچنی روسیه با پرتابگر روسی سایوز به فضا پرتاب گردید و از ساعت ۱۴ امروز امکان ارتباط با آن از دو ایستگاه ماهدشت و قشم در کشور وجود دارد.
طول عمر این ماهواره ۳سال و توان تولیدی توسط مجموعه آرایههای خورشیدی پارس ۱ حدود ۲۰۰وات است. این ماهواره توسط پژوهشگاه فضایی ایران و با کمک شرکتهای دانشبنیان داخلی ساخته شده است.
ماهواره پارس ۱، اَمرداد ۱۳۹۴ در پژوهشکده سامانههای ماهوارهای از مجموعه پژوهشگاه فضایی ایران تعریف و در مراحل ساخت و سپس آزمایشهای مختلف آن، سایر پژوهشکدههای این پژوهشگاه و برخی دانشگاهها مشارکت داشتهاند.
این ماهواره پس از انجام موفقیتآمیز تمام آزمایشهای مربوطه، ۱۳ دیماه ۱۳۹۹ به سازمان فضایی ایران تحویل شد.
ماهواره پارس ۱ با جرم ۱۳۴کیلوگرم پیش از این قرار بود با پرتابگر سیمرغ در مدار قرار گیرد.
مأموریتهای کاربردی ماهواره پارس ۱ تهیه نقشههایی با مقیاسهای مورد نیاز از منابع آبی، حوزههای زیستی و مراکز جمعیتی کشور است.
@iranastronomy
#اقمار_جدید
کشف ماههای جدید برای سیارات اورانوس و نپتون
غولهای یخی اورانوس و نپتون مانند خواهر و برادر بزرگترشان برجیس و کیوان، قمرهای زیادی دارند و موسسه Carnegie Science در پیتسبورگ پنسیلوانیا، روز گذشته اعلام کرد که اطداف اورانوس یک قمر جدید کشف و اطراف سیاره نپتون دو قمر جدید شناسایی و به فهرست اقمار این سیارات اضافه کردند؛ در مجموع ماههای شناخته شده برای اورانوس به ۲۸ قمر و برای نپتون به ۱۶ قمر رسیده است.
این سه ماه جدید، کمنورترین اجرامی هستند که تاکنون با تلسکوپهای زمینی کشف شدهاند.
اسکات شپرد از موسسه کارنِگی، همچنین از تلسکوپ ماژلان برای یافتن دو ماه جدید پرنورتر نپتون استفاده نمود که نام موقت یکی از آنها S/2002 N5 است؛ عرض آن حدود ۲۳ کیلومتر است و طی ۹ سال به دور نپتون میچرخد.
شرح تصوير: اخترشناسان این تصویر را از قمر جدید اورانوس با نام S/2023 U1 ثبت کردند. این ماه آنقدرها درخشان نیست. اعتبار تصویر از اسکات شپرد/ Carnegie Science
@iranastronomy
#حقایق_فضایی
۲۰ حقیقت شگفتانگیز در مورد فضا و اجرام آسمانی
فضا بسیار وسیع و پر از چیزهای عجیب و غریب و متحیرکننده است. برخی از این پدیدههای جهان ما حتی از مبهوت کنندهترین فیلمهای علمی تخیلی یا فضایی حیرتانگیزترند.
این مجموعه شگفتانگیزترین حقایق از کائنات، سیاره زمین، ماه، سامانه خورشیدی و کیهان است.
در این سری پستها برخی از شگفتانگیزترین حقایق در مورد فضا را به شما معرفی میکنیم:
۸. سفیدچالهها، تضادهای نظری در مقابل سیاهچالهها
سیاهچالهها به خاطر اشتهای سیریناپذیری که دارند، بخوبی شناخته شدهاند. تأثیر آنها به قدری قوی است که حتی نور نیز نمیتواند از جاذبه آنها فرار کند؛ اما آنها یک بحث نظری در برابر خود به نام سفیدچالهها دارند.
سفیدچالهها عملاً برعکس خویشاوندان تاریک خود هستند و به جای به دام انداختن نور و ماده، آنها را به بیرون میاندازند !
در حال حاضر آنها اجرام کاملاً فرضی هستند و اخترشناسان به چگونگی شکلگیری آنها در واقعیت، تفکر میکنند.
شرح تصوير: برداشت ذهنی هنرمند از یک کرمچاله.
پل ارتباطی سفیدچاله و سیاهچاله را کرمچاله مینامند. اعتبار تصویر از M.A.Garlick
@iranastronomy
@iranastronomy
#مفاخر
پنجم اسفند زادروز اندیشمند معاصر
پروفسور سید محمود حسابی ١٢٨١ه.خ، از پدر و مادری تفرشی، در تهران متولد و در ۴سالگی به شامات رفته و در ۷سالگی، تحصیلات ابتدایی را در بیروت آغاز و همزمان توسط مادر فداكارشان، تعلیمات فارسی و مذهبی را فرا گرفتند.
استاد، قرآن و دیوان حافظ را حفظ و به بوستان و گلستان سعدی، شاهنامه اشراف داشتند.
با آغاز جنگ جهانی اول و تعطیلی مدارس بیروت، دو سال تحصیل در منزل و برای ادامه به كالج آمریكایی بیروت رفته و در ۱۷سالگی لیسانس ادبیات و در ۱۹سالگی لیسانس بیولوژی و مدرك مهندسی راه و ساختمان را اخذ نمودند.
ایشان همچنین در پزشكی، ریاضیات و نجوم تحصیلات داشتند و از سوی جامعه جهانی، بعنوان "مرد اول علم جهان در ۱۹۹۰م" و در كنگره ۶۰سال فیزیك ایران سال ١٣٦٦ه خ، ملقب به پدر فیزیك ایران شدند. این استاد عشق در روز ١٢ شهریور ١٣٧١ در بیمارستان ژنو بعلت عارضه قلبی بدرود حیات گفته و به خواست ایشان مقبره استاد در شهرستان تفرش قرار دارد.
اطلاعات بيشتر در مورد پروفسور حسابی:👇
https://iaas.ir/news/3227/001205/
#امروز_در_فضا
۳۴ سال قبل چنین روزی در تاریخ فضا
جمعه ۲۳ فوریه ۱۹۹۰ (چهارم اسفند ۱۳۶۸)، فضاپیمای Pioneer 11 ناسا از منظومهمان خارج شد!
این دومین فضاپیمایی بود که به فراتر از بخش سیارهای سامانه خورشیدی که به مدار نپتون ختم میشود، سفر کرده است.
یک فضاپیمای تقریباً شبیه به آن نیز با نام Pioneer 10 حدود ۷سال قبل از پایونیر۱۱ از مدار نپتون عبور کرد.
هر دو فضاپیمای پایونیر۱۰ و ۱۱ پلاکهایی از جنس طلا را با اطلاعاتی در مورد مسیر سفر حمل میکردند تا در صورت مواجهه با موجودات بیگانه در فضا، به آنها آگاهی لازم را در مورد زمین و انسانها بدهند. (تصویر چپ)
این کاوشگر ۲.۸۹متری و ۲۵۸.۵کیلوگرمی سیارات برجیس و کیوان را با جزئیات بی سابقهای به دانشمندان در زمینی نشان داد. پایونیر۱۱ پنجشنبه ۵ آوریل۱۹۷۳ (۱۶فروردین ۱۳۵۲) با موشک اطلس پرتاب شد.
آخرین تماس با پایونیر۱۱ جمعه ۲۴نوامبر ۱۹۹۵ (۳ آذر۱۳۷۴) انجام شد.
شرح تصویر: مسیر فضاپیماهای ورای منظومه ما.
پایونیر۱۱ ناسا تنها یکی از ۵فضاپیمایی است که در مسیر خروج از سیستم خورشیدی ما به ۵۰واحد نجومی (۵۰برابر فاصله خورشید تا زمین) رسید.اعتبار تصویر از NASA/JHUAPL/SwRI
@iranastronomy
#سیارات_کوتوله
سیارات کوتوله یخی کمربند کوئیپر قلب گرمی دارند!
تصور دانشمندان تاکنون این بود که درون اجرام یخی کوچک منظومه خورشیدی ما، حتی قمرهایEnceladus و Europa حداقل در بیشتر موارد منجمد و از نظر زمینشناسی مردهاند. اکنون چندین قمر یخی خارج سامانه خورشیدی و حتی سیاره کوتوله پلوتو دارای اقیانوس گرما و آب مایع درونیاند.
در مورد انسلادوس ماه کیوان و اروپا ماه برجیس، میدانیم که فشار گرانشی سیارات غول پیکرشان میتواند به گرم نگهداشتن درونشان کمک کند.
طی روزهای گذشته محققان مؤسسه تحقیقاتی جنوب غربی(SwRI) درSan Antonio تگزاس، با استفاده از تلسکوپ فضاییWebb، شواهدی از گرما و ژئوشیمی فعال در سیارات کوتولهEris و Makemake یافتهاند.
متان در سطح سیاره کوتولهEris تقریباً به اندازه پلوتو است، اما فاصلهاش نسبت به پلوتو ۳برابر دورتر از خورشید و در کمربند کوئیپر قرار داشته و یک قمر کوچک به نام Dysnomia دارد. Makemake نیز در این کمربند و کمی کوچکتر از پلوتو و دارای یک ماه کوچک است که S/2015 (136472) نامیده میشود.
شرح تصوير:فرآیند داخلی احتمالی تولید گرمای درونیEris و Makemake. اعتبار تصویر از SwRI
@iranastronomy
#تلسکوپ_اقلیدس
آغاز بررسی جهان تاریک توسط تلسکوپ فضایی اقلیدس (۱)
در روزهای اخیر تلسکوپ فضایی اقلیدس آژانس فضایی اروپا ESA، مأموریت شش ساله خود را برای رصد میلیاردها کهکشان و ۱۰ میلیارد سال تاریخچه کائنات آغاز کرد. هدف این تلسکوپ بررسی ۱/۳ آسمان در نور مرئی و فروسرخ نزدیک در خارج از کهکشان راه شیری است.
این مشاهدات باید به اخترشناسان کمک کند تا انبساط و ساختار کیهان را در طول زمان درک کنند و بینشی از ماهیت ماده تاریک و انرژی تاریک ارائه دهند.
فقط در دو هفته اول آغاز فعالیت، تلسکوپ اقلیدس منطقهای بزرگتر از ۵۰۰ برابر اندازه ماه کامل را بررسی خواهد کرد! اولین منطقهای که اقلیدس مشاهده میکند در جهت دو صورت فلکی نیمکره جنوبی آسمان یعنی اِسکِنه (Caelum) و سه پایه نقاشی (Pictor) است. در هر بخش از آسمان به این ابعاد، تلسکوپ اقلیدس میتواند از حدود ۵۰ هزار کهکشان تصویربرداری کند. این تلسکوپ جدید فضایی حدود ۷۰ دقیقه به هر یک از این بخشهای آسمان مینگرد.
شرح تصوير: بخشهای سایه خورده خاکستری و آبی مناطقی از آسمان هستند که ماموریت تلسکوپ اقلیدس پوشش خواهد داد. اعتبار تصویر از ESA/Euclid Consortium
@iranastronomy
#حقایق_فضایی
۲۰ حقیقت شگفتانگیز در مورد فضا و اجرام آسمانی
فضا بسیار وسیع و پر از چیزهای عجیب و غریب و متحیرکننده است. برخی از این پدیدههای جهان ما حتی از مبهوت کنندهترین فیلمهای علمی تخیلی یا فضایی حیرتانگیزترند.
در این سری پستها برخی از شگفتانگیزترین حقایق در مورد فضا را به شما معرفی میکنیم:
۷. ستارههایی که هرگز آنها را نخواهیم دید !
از زمان انفجار بزرگ تا کنون، بیشتر اجرام در فضا از یکدیگر دور شدهاند؛ در حقیقت انبساط کیهان بواقع در حال شتاب گرفتن است.
از آنجایی که مناطقی از فضا با سرعت فزایندهای از یکدیگر دور میشوند، اولین جمعیت ستارگانی که در کیهان شکل گرفتهاند، اکنون بسیار از ما دور هستند و نمیتوانیم امیدی به مشاهده آنها حتی با استفاده از بهترین تلسکوپهای حال و یا آینده داشته باشیم.
اما امیدمان از بین نمیرود؛ ما میتوانیم سعی کنیم آنها را به طور غیرمستقیم از طریق انفجارهای پرانرژی تشعشعی که در پایان عمرشان منتشر میکنند، شناسایی کنیم.
شرح تصوير: برخی از ستارگان چشمکزن برای اخترشناسان منفورند، زیرا نشانهای از ضعف توان رصدی ما هستند. اعتبار تصویر از: ESA/NASA و هابل
@iranastronomy
#پولوکس
با ستاره پولوکس آشنا شوید (۲)
حرف یونانی β (بتا) معمولاً برای دومین ستاره درخشان یک صورت فلکی استفاده میشود؛ اما پولوکس از ستاره برادرش کاستور، که ستاره آلفای (α) دوپیکر است، درخشانتر میباشد! (یکی از موارد استثنا در آسمان از حیث درخشش)
از آنجایی که این ۲ستاره در آسمان بسیار به هم نزدیکند، درخشش کاستور و پولوکس براحتی با هم قابل مقایسه هستند. شما هم اگر به این صورت فلکی نگاه کنید، حتما موافقید که Pollux روشنتر است.
این احتمال وجود دارد از زمانیکه Johann Bayer اخترشناس آلمانی، حدود ۳۰۰سال پیش این عنوان را به آن اختصاص داد، درخشندگی یک یا هر دو ستاره تغییر کرده باشد. یا شاید “بایر” گاهی ستاره ها را به ترتیب زمان طلوعشان کد گذاری میکرده است؟
آنگونه که از محل زندگی “بایر” در آلمان مشخص میشود، ستاره کاستور زودتر از پولوکس از افق بالا میآید؛ اما با این روش، یک وابستگی جغرافیایی وجود دارد؛ چرا که از برخی نقاط جنوب استوا، پولوکس ابتدا طلوع میکند.
شرح تصویر: مقایسه اندازه خورشید ما و ستاره پولوکس به همراه چند ستاره دیگر!
قطر خورشید حدود ۱.۵میلیون کیلومتر است. اعتبارتصویر از slideplayer
@iranastronomy