استاد سید جعفر مرتضی به مثابه یک مورّخ ـ متکلّم
https://historylib.com/articles/1170
۲۷ صفر سالروز درگذشت استاد ما سید جعفر مرتضی
دو یادداشت کوتاه را که قبلا نوشته ام اینجا می گذارم. 👇👇
دیدگاه امام علی علیه السلام در مقایسه دانش ابن مسعود، ابوموسی اشعری، عمار، ابوذر و سلمان
روایت زیر به شکل های مختلفی نقل شده و این تقریبا صورت کاملی از آن است. شخصی از امام می پرسد که دانش این افراد در چه حد بوده است و امام پاسخ های ظریفی می دهد. نمی دانیم آیا عین فرمایشات امام است یا برداشت مخاطب، اما به هر حال نکات جالبی است. متن عربی روایت را از طبقات الکبری ابن سعد آورده و سپس ترجمه آن را می آورم.
أخبرنا أبو معاوية الضرير و محمد بن عبيد عن الأعمش، عن عمرو بن مرة، عن أبي البختري قال:
أتينا عليّا، فسألناه عن أصحاب محمد(ص)
فقال: عن أيّهم؟
قال: قلنا حدّثنا عن عبد الله بن مسعود؟
قال: علم القرآن و السنة ثم انتهى و كفى بذلك علما.
قال:قلنا: حدثنا عن أبي موسى؟
قال: صبغ في العلم صبغة ثم خرج منه!
قال: قلنا: حدثنا عن عمار بن ياسر. فقال: مؤمن نسي، و إذا ذكر ذكر!
قال: قلنا حدثنا عن أبي ذر. قال: وعى علما ثم عجز فيه.
قال: قلنا أخبرنا عن سلمان. قال: أدرك العلم الأول و العلم الآخر بحر لا ينزح قعره. منا أهل البيت!
ابو معاویه ضریر و محمد بن عبید از اعمش از عمرو بن مره از ابی البختری نقل کردند که گفت:
نزد علی (علیه‌السلام) آمدیم و از او درباره اصحاب محمد (ص) پرسیدیم.
علی (علیه‌السلام) فرمود: "درباره کدام یک از آنان می‌پرسید؟"
گفتیم: ما را درباره عبدالله بن مسعود خبر بده.
او فرمود: "عبدالله قرآن و سنت را آموخت و سپس توقف کرد و همین برای علم کافی است."
گفتیم: "ما را درباره ابوموسی خبر بده."
او فرمود: "در علم غوطه‌ور شد، اما سپس از آن خارج شد!"
گفتیم: "ما را درباره عمار بن یاسر خبر بده."
او فرمود: "مؤمنی است که گاه فراموش می‌کند، ولی هرگاه به او یادآوری شود، به یاد می‌آورد!"
گفتیم: "ما را درباره ابوذر خبر بده."
او فرمود: "علمی را دریافت کرد، اما سپس در آن ناتوان شد."
گفتیم: "ما را درباره سلمان خبر بده."
او فرمود: "سلمان به علم اولین و آخرین دست یافت، او دریایی است که به قعر آن نمی‌توان رسید. او از ما اهل بیت است."
(طبقات الکبری، 2/263)
شیخ عبدالرزاق خائف قمی، یک دوره تاریخی عمومی ایران برای مدرسه جدیده ای که در سال 1329 ق در قم ایجاد شده بود نوشت. اینجا، تحلیلی از این کتاب را با متن آن مشاهده خواهید کرد.
Читать полностью…
https://historylib.com/articles/6947
سنت فکری «حنفی ـ ماتریدی» در ماوراء النهر
پاسخ وحید بهبهانی به این پرسش: چگونه به این مرتبه عالی رسیدید؟
در استفتائی از وحید بهبهانی [1118 ـ 1205ق] از ایشان خواسته شده است بگوید، چگونه به این مرتبه عالی رسیده است.
متن سوال این است: ملتمس آن که به مضمون «انّما المؤمنون اخوة فأصلحوا بین اخویکم» [حجرات: 10] و لنعم ما قال:
هرگز ز کلام خوش، دلی ریش نشد / با خوش سخنان کسی بداندیش نشد
گنجی است کلام خوش که دارنده او / هرچند کرم نمود درویش نشد
اعظم چیزی را آن که آن جناب را به این مرتبه عالیه رسانیده بیان نمایید تا باعث این شود که طلاب نیقاب را تنبیهی و مسلکی شود که دایما سالک این مسلک ممدوح باشند، و الله مؤیّدکم.
جواب: من که از خود چیزی نمی یابم «و لا أملک لنفسی نفعا و لا ضرّا» و اگر چیزی هست، البته از تفضّل جناب الهی است، و همیشه در همه امور متوسّل به آن وسائل و متضرع به سوی آن، و نهایت شکسته نفسی که خود را هیچ نمودم و به عرصه چیزی در نیاوردم، و نهایت ادب استاد و میل قلبی به او، به نحوی که «القلب یهدی الی القلب» کار خود را می کرد. و گاه گاه مشغول یاضت و جهاد نفس میشوم؛ و شوق و ذوق طلب علم به مرتبه ای که هیچ چیز را مساوی آن نمی دانستم، و طرف نسبت نیز نمی دانم، و مع ذلک، چون حفظ و حمایت الهی نسبت به دین و شریعت بوده، از این که پایمال جهانیان نشود، خدای تعالی محافظت شرع نمود به سبب و وسیله ی این حقیر؛ چه کار آنجناب به اسباب است، و همچنین جناب رسول خدا (ص) و ائمه هدی (ع) به غایت خواهان بر طرف نشدن شرع بودند، و این روسیاه را وسیله نمودند، و همچنین علما و فقهاء رضوان الله علیهم، و همچنین تماما معین بودند، چنان که بر این حقیر واضح و هویدا شد این معنا به سبب اموری چند. هرچه هست از خداست، نعوذ بالله از آن که کسی عاق علما و فقها شود، چه جای آن که عاق رسول و ا ئمه هدی (ص) شود، و همه به یکدیگر مرتبط است.
بخشی از کتاب «گفتمان تمدن اسلامی در ایران دوره پهلوی»
Читать полностью…
https://historylib.com/articles/1205
از نظرگه گفتشان شد مختلف (گفتگویی در باره برداشت های مختلف از عاشورا)
جهم بن صفوان، متکلم انقلابی که در سال 128 هجری به دستور حاکم اموی خراسان کشته شد، بنیانگذار جریانی در توحید شناسی در نخستین عصر درخشش کلام اسلامی است. عقلیت عربی ـ بدوی که در قالب اهل حدیث ظاهر شد، و خداوند را چونان پادشاهی روی عرش می دید، سخت با آن درافتاد، در حالی که افکار او روی معتزله و بسیاری دیگر از متکلمان بعدی تأثیر گذاشت. پیروان او در مرحله بعد، مجبور به مقابله با انبوهی از احادیث ساختگی شدند که اهل حدیث آنها را شاهد درستی عقیده تشبیه می دانستند. در این مقاله شرحی از آن مجادلات را که در تاریخ حدیث بسیار مهم است، خواهید دید. این مقاله پیش از این در مجله آینه پژوهش شماره 204 منتشر شد و بعد از این نیز در مجلد سیزدهم مقالات و رسالات تاریخی منتشر خواهد شد.
https://historylib.com/articles/6925
دوش یکی دلبر شوخ قشنگ
کرد سپاسی ز رسوم فرنگ
ساعتی از لندن و از انگلیس
گاه ز برلن بزبان سلیس
از هنر و علم و رسوم و نژاد
چند ز اوصاف همه شرح داد
وصف مادام ها و جوان های شیک
قند و شکر بود ز گفتار نیک
آن که به پاریس گدا زاده است
هم چو شهش خواسته آماده است
جمله بگفتند که هان زنده باد
وضع چنین دانش و قانون داد
داشت در آن مجلس پر شرّ و شور
شاعر بی مایه صفایی حضور
چون که شنید آن هم جوش و خروش
غیرت او یکسره آمد بجوش
پاسخ آن شوخ کلامی بگفت
چند دُرّ از جوهر معنا بسفت
گفت بدو کی پسر شوخ چشم
از سخنم گرچه بیفتی به خشم
لیک ز من یک سخنی گوش کن
اندکی از مستی خود هوش کن
آنچه شنودی ز علوم فرنگ
وز هنر مردم زاغ دو رنگ
چون که ز انجام نداری خبر
جلوه کند پیش تو حسّ بصر
آنچه تو گفتی همه انجام کار
باید از او گریه کنی زار زار
جوهر تعلیم و تعلم یقین
هست اگر پیش دول اینجنین
کز اثر دانش و فکرش علوم
کنده شود ریشه خار غموم
گشته چنین پاستور میکرب شناس
پیش دول قابل قدر و سپاس
چون که به تزریق سرم در بدن
کرد برون لشکر میکرب ز تن
حفظ بشر چون که از این ره نمود
گوی شرافت ز میان در ربود
از پس او مردم دانا هزار
در ره این علم شده رهسپار
مدت سی سال در این روزگار
رنج پزشک آمده حکمت شعار
هست اگر همت دارالفنون
حافظ افراد نفوس از جنون
لشکر داروی پزشک جهان
دور کند هر خطری را ز جان
زنده بدارد همه افراد را
ریشه کند ظلم و دهد داد را
گر بود از کشتن میکرب غرض
حفظ جوانان وطن از مرض
این همه رنج از پی حفظ بشر
چیست دگر معنی توپ شرر
تربیت کودک و نوباوگان
تقویت قوه فکر جوان
این همه حرف است عمل غیر از اوست
زشت نگویم سخن بس نکوست
این همه غوغای پزشک و فنون
عاقبت افروز بسرها جنون
هیچ جنون هست فزون تر از این
ریختن خون بشر بر زمین
خرمن آیین به جهان سوختن
از ره شهوت هنر آموختن
فائده زین دانش و علم و هنر
کشتن نوع بشر آید ثمر
دانش اگر چشمه ندارد ز دین
سرخ کند عاقبت از خون زمین (= جبین)
بذر تمدّن به دیار فرنگ
میوه برآورد ز خوی پلنگ
پیکر پاریس عروس فرانس
گشت لگد کوب مادام های دانس
عاقبت علم و هنر در اروپ
کشتن نوع بشر آمد به توپ
هیچ کسی دیده ز درّندگان
نوع خود این گونه بدرّد عیان
غیر فرنگی که ز علم و هنر
ماحصل آورد فنای بشر
ریختن خون بشر بی هُده
فائده علم و هنرها شده
علم و تمدن اگر آدم کشی است
روز بشر همچو شب ناخوشی است
علم اگر کشتن یکدیگر است
اشرف مخلوق یقینا خر است
گر دهی انصاف و نورزی غرض
داروی دانش بفزاید مرض
علاج مارگزیده:
علاج مار زده، هرگاه کسی را مار گزیده یا بگوید مرا مار گزید،ه، در گوش کسی که این حرف را زده است بگویند:
لقمان آمد و اسفندیار برفت و سیلی به روی خبر آورنده زنند، رفع وجع و اذیت او گردد.
جهت مهر و محبت:
اگر خواهی کسی را از محبت خود بی قرار کنی، بگیر از هفت قسم درخت، از هر یک برگ، و بر هر برگی این اشکال را بنویس و در آخر اسم خود و مادرت و اسم شخص منظو ر و مادرش را نوشته بسوزان، بی قرار گردد: .... [اشکال در تصویر]
رفع انقلاب هوا
هرگاه در هوا انقلاب و باد و بارندگی شدید باشد ،و بخواهی آرام شود، حبس نفس کرده، و در حالت حبس نفس چهل و یک قاف به روی صفحه کاغذی نوشته، روی به قبله، بیاویز، ان شاءالله رفع گردد.
https://historylib.com/articles/6920
مجادله ادبی منظوم میان معتزله و اشاعره (قرن ششم تا هشتم هجری)
مورد: دو بیتی زمخشری و اشعار شاعران اشعری علیه آن
چنان که در متن مقاله هم نوشته ام، ترجمه فارسی اشعار عربی، همه کار chat GPT است. برای تجربه بد نیست نگاه کنید.
با سلام
با تشکر فراوان از اینکه کتاب جدیدتان را برای من ارسال کردید و به شما تبریک می گویم.
من کتاب را به سرعت مطالعه کردم و از شما تشکر می کنم که من و فکر می کنم بیشتر ایران شناسان را با این تاریخ های اولیه که توسط محققان ایرانی یک قرن یا بیشتر نوشته شده است، آشنا کردید. این برای من بسیار جالب بود، زیرا کاملاً از این کتاب ها بی اطلاع بودم. ثواب کردید! لطفا به نوشتن ادامه دهید و دانش خود را در مورد ایران، مردم و فرهنگ آن گسترش دهید.
ارادتمند شما
willem floor
https://historylib.com/articles/1171
سید جعفر مرتضی در بستر زمانه خویش
مقایسه شخصیت امام حسین (ع) و معاویه در یک مکاتبه
و كان لمعاوية بن أبى سفيان عين بالمدينة يكتب إليه بما يكون من أمور الناس و قريش، فكتب إليه: إنّ الحسين بن علىّ أعتق جارية له و تزوّجها؛
فكتب معاوية إلى الحسين: من أمير المؤمنين معاوية إلى الحسين بن علىّ.
أمّا بعد، فإنه بلغنى أنك تزوّجت جاريتك، و تركت أكفاءك من قريش، ممّن تستنجبه للولد، و تمجد به في الصّهر، فلا لنفسك نظرت، و لا لولدك انتقيت.
فكتب إليه الحسين بن على: أمّا بعد، فقد بلغنى كتابك، و تعييرك إيّاى بأنى تزوّجت مولاتى، و تركت أكفائى من قريش، فليس فوق رسول اللّه منتهى في شرف، و لا غاية في نسب؛ و إنما كانت ملك يمينى، خرجت عن يدى بأمر التمست فيه ثواب اللّه تعالى؛ ثم ارتجعتها على سنّة نبيه صلى اللّه عليه و سلم، و قد رفع اللّه بالإسلام الخسيسة، و وضع عنّا به النقيصة؛ فلا لوم على امرئ مسلم إلّا في أمر مأثم، و إنما اللوم لوم الجاهلية.
معاویه بن ابی‌سفیان جاسوسی در مدینه داشت که او را از اخبار مردم و قریش مطلع می‌کرد. این جاسوس به او نوشت که حسین بن علی (علیه‌السلام) کنیز خود را آزاد کرده و با او ازدواج نموده است.
معاویه نامه‌ای به حسین (علیه‌السلام) نوشت:
«از امیرالمؤمنین معاویه به حسین بن علی. اما بعد، به من خبر رسیده که با کنیزت ازدواج کرده‌ای و از میان افراد قریش که برای تو مناسب و شایسته فرزند بودند و می‌توانستی به‌خاطر پیوند با آنها افتخار کنی، خودداری کرده‌ای. نه به خودت نگریستی و نه برای فرزندت انتخاب خوبی کردی.»
حسین بن علی (علیه‌السلام) در پاسخ به او نوشت:
«اما بعد، نامه‌ات و سرزنشت را به‌خاطر ازدواجم با کنیزم دریافت کردم و اینکه مرا متهم کردی که افراد هم‌شأنم از قریش را ترک کرده‌ام. در شرافت و نسب، هیچ‌کس بالاتر از رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله) نیست؛ و او تنها ملک یمین [کنیز] من بود که به خواست الهی آزادش کردم، و سپس طبق سنت پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) او را بازگرداندم [با او ازدواج کردم].
خداوند به وسیله اسلام، پستی را از میان برداشت و نقص را از ما زدود؛ بنابراین، هیچ سرزنشی بر مسلمان جز در امر گناه وجود ندارد، و سرزنش تنها مربوط به دوران جاهلیت است.
منبع:
(زهر آلاداب و ثمر الالباب، ج 1، ص 101 (ابراهیم بن علی حصری، اوائل قرن پنجم، بیروت، دار الجیل)
مقدمه کتاب سفر در زندگی ها
موجی، شاعری که تنها یک نسخه از دیوانش مانده است، پس از حمله افغانان قندهاری به اصفهان از این شهر می گریزد و به سوی کاشان و قم و ری و قزوین می رود. در طول این سفرها، هم سفرنامه منظوم دارد، و هم ابیاتی که حکایت یک شاعر غریب و بی نواست. آنچه در پی می آید، گزارش این نسخه و البته نه تمام کتاب است که در آن دست کم دو سفرنامه شمار دیگری از اشعار وی هم آمده است. این کتاب سال 1401 توسط نشر مورخ با نام سفر در زندگی ها، احساسات، افکار و خاطرات موجی اصفهانی (زنده در 1142) همراه با تصویر عکسی کامل دیوان منتشر شد.
مگو از سر بدر کردم هوای اصفهان موجی
کسی هرچند باشد سنگدل حبّ وطن دارد
------------
شدم چو عضو ز جا رفته از وطن بیرون
چو گشت شهر صفاهان، تمام افغانی
-------------
گفت موجی به رفیقان ز وطن حرف زنید
آیه رحمت ما حرف صفاهان باشد
------------
بیا موجی سفر کن زین کهن ده
سفر در زندگیها از وطن به
مقاله را اینجا ملاحظه فرمایید👇
https://historylib.com/articles/6951
چند تاریخ مهم میان سالهای 1192 ـ 1211
بسم الله الرحمن الرحیم
وفات بندگان عالی جاه رفیع جایگاه سلالة السادات و الاعیان و الاعاظم میرزایی میرزا محمد اسماعیل کلانتر در دار العلم شیراز روز سیزدهم ذی قعدة الحرام سنه 1192
وفات بندگان قیصر شان جمشید نشان فریدون پاسبان اقدس همایون والا از دار غرور فانی به سرای سرور جاودانی محمد کریم خان زند سعادت پیوند مشهور به وکیل 13 ظفر المظفر 1193
ورود جنود نامعدود مردود شقاوت نشان علی نقی خان ولد صادق خان زند به دار العباده یزد و تسخیر محلات خارج حصار دار العباده مزبوره ظهر یوم الخمیس سیم شهر رجب المرجب سنه 1194
ورود و نزول بندگان محمد جعفر خان زند به باغ دولت آباد خارج محلات دار العباده یزد پنج شنبه پنجم شهر محرم الحرام من شهور سنه 1202
ارتحال بندگان معظم الیه در دار العلم شیراز 25 ربیع الثانی 1203
مقتول نمودن بندگان سکندر شان آقا محمد خان قاجار در قلعه شیشه 19 شهر ذی حجة الحرام سنه 1211
چاوش:
می روم من به کربلای حسین
تا کنم جان خود فدای حسین
هر که را آروزی کرببلاست
همره آید به بخاکپای حسین
چاوش:
چه کربلاست عزیزان خدا نصیب کند
خدا مرا به فدای شه غریب کند
چه کربلاست که آدم به هوش می آید
هنوز ناله زینب به گوش می آید
مصرع چاوش مصرع
دهن چو غنچه گشا و جهان پر از گل کن
بگو تو مطلب خود کز دو دیده خونبار
دَوَم کنون ز مدینه بسوی کربُ بلا
بگو که کیست حسین ای علیله [!] افکار
سفارشت چه بود یک به یک بکن اظهار
بگو چه کار کنم ای فدای تو سر من
به چَشم، می دهم این دو چشم اشرف ناس
ندانم آن که کجاست آن نکو منظر
به چَشم، حکم شما جاریست بر سر من
از این مقدمه بهر تو یادی یادم / یار و یاورم ؟
دَوَم ز نزد تو این دم
شود خدایت یاد
خدا وجود تو را از بلا نگه دارد
تمام شد
https://historylib.com/articles/6945
در باره آثار و نوشته های ابوالحسن بکری، داستان نویس قرن پنجم هجری
https://historylib.com/articles/6942
معرفی پنجاه عنوان کتاب کهن در حوزه شناخت فرقه های اسلامی. برخی کوتاه و شماری هم کمی مفصل.
معتزله، نخبگان سختگیر جهان اسلام
معتزله یکی از نخستین فرقه هایی است که در کنار شیعه، خوارج، اهل حدیث، و جهمیه در جهان اسلام شکل گرفت و تأثیر عمیقی در تاریخ تفکر اسلامی از خود برجای گذاشت. این گروه از یک سو نخبه گرا و از سوی دیگر در آرای دیندارانه خود سختگیر بودند، و همین امر چالش جدی در درون و بیرون آنان به دنبال داشت. اغلب نگاهی خوشبینانه به آنها هست، در عین حال نقاط منفی مهم هم دارند.
در این گزارش سعی کرده ام آنچه برای شناخت کلی این فرقه مورد نیاز است، هم از نظر عقاید داخلی و هم روابط بیرونی آنان، توضیح دهم.
متنی را که ملاحظه می فرمایید فصل مربوط به معتزله از کتاب «درس هایی در باره فرقه های اسلامی» (تهران، نشر علم، 1401) است. همه ارجاعات درون متنی است.
https://historylib.com/articles/6936
https://historylib.com/articles
وبسایت historylib.com متعلق به کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران، مدتی در حال بازسازی بود و اکنون یک نسخه بهتری عرضه شده است. با این حال، همچنان باید تغییرات دیگری روی آن صورت گیرد. عجالتا این صفحه، آخرین مقالات بنده است.
سید محمدعلی مبارکه ای
در سالهای اخیر، شماری از آثار این روحانی نوگرای دوره پهلوی اول که در سال 1325 ش درگذشت، منتشر شده است. کتابی در شرح حال علما، پاره ای از سفرنامه های او، و برخی از کتابهای دیگر او از جمله اسلام خالص که با تصحیح صاحب این قلم به چاپ رسید. کتاب اخیر در موضوع لباس روحانیت است، اما طی آن به مباحث مختلف پرداخته و می توان بر اساس آن با مهم ترین دیدگاههای او در زمینه تجدد، وضع جامعه ایران، روحانیت و نقش آن و... آشنا شد. زندگی وی در میانه آشوب های دو جنگ بین الملل، همین طور استبداد رضاشاه (که در آن به زندان هم افتاد)، تحولات سیاسی مهم در منطقه و اروپا، رسیدن ایده های تازه از غرب و بسیاری از اتفاقات دیگر، از وی شخصیتی چند وجهی ساخته است. پاره ای از افکار او را در مقدمه اسلام خالص بر اساس همان کتاب به تفصیل نوشتم. از وی «دیوانی» با تخلص «صفایی» دیوانی برجای مانده که بر اساس اطلاعی که از نت بدست آمد، گزیده آن در سال 99 منتشر شده شده است. عجالتا بنده تصویری از نسخه خطی آن در اختیار داشتم، و از همان تصویر، اشعار زیر با عنوان «تمدن اروپا عاقبت وحشی گری شد» در اینجا می آورم تا با دیدگاه وی در باره تمدن غرب آشنا شویم. این اشعار، چند وجه ماجرای تمدن و مواجهه ما را با آن نشان می دهد. اول این که غرب، هم از نظر علمی و هم جنبه های دیگر، در ذهن گروهی بسیار جلوه کرده و سبب ستایش از آن شده است. نکته دوم، نکته مقابل آن است که، این درست است که بخشی از غرب که پیشرفت علم است، و نمونه آن پاستور است که مورد احترام جهانیان است، و باید آن را تحسین کرد، اما در کنار آن فساد فراگیری در غرب هست که باید به آن هم توجه داشت. این فساد بویژه از نظر متدینین مهم است، و نماد آن انتقاد از وضعیت «مادام ها» و «دانس» و مسائل دیگر از جمله نابود کردن دین است. نکته سوم این است که همان علمی هم که پیشرفت کرده، با توجه به آثاری که از آن ملاحظه می کنیم، سبب آدم کشی بیشتر شده و اگر قبلا با شمشیر چند نفر کشته میشدند، اکنون با یک توپ دهها بلکه هزاران نفر کشته میشوند. پس این علمی که چنین تبعاتی داشته باشد، چرا باید ستایش شود؟ این سه وجه را می توان در این شعر ملاحظه کرد. شاعر ما، سید محمدعلی مبارکه ای، در مجلسی بوده، کسی از غرب ستایش کرده، او به خروش آمده، و در نقد فرهنگ و تمدن غرب بویژه آدم کشی های آن داد سخن داده و این اشعار را سروده است. باید توجه داشت که این تحلیل، و در واقع این وضع، یکسره در صد و پنجاه سال گذشته ما وجود داشته است. 👇👇👇
یک طلبه در سال چه قدر درس می خواند؟
اینجا یادداشتی پشت یک نسخه هست که طلبه از دو سال 1201 و 1202 به عنوان سال درسی یاد کرده و می گوید جمعا یک سال درس خوانده است!!
تاریخ شروع یکشنبه بیست و هفتم شهر ربیع الاول 1201
و دوشنبه 14 شهر ربیع الاول [1202] بحمد الله و حسن توفیقه...
در این دو سال، دو ماه مبارک رمضان مباحثه نشده، و یک ماه که به ده گردی مشغول بودیم. و یک ماه محاصره جعفرخانی نیز تعطیل بود. در این تعطیلات دوشنبه و جمعه و اعیاد و دهه محرم بود، و فی الحقیقه یک سال کامل مباحثه شده است. و الحمد لله اولا و آخرا
historylib.com/articles/6907
https://historylib.com/articles/6907
مقدمه «سفرنامه مکه و...» از نیر الدوله فرخ سیر میرزا پسر فتحعلی شاه قاجار
متن و حاشیه این رساله مبارکه [ذهبیه] خط مرحوم آیت الله آقا میرزا محمد تقی [بن محمد باقر شریف یزدی] جد امجد این بی مقدار است که مقام علمی آن مرحوم در حد ی بود که مرحوم ملامحمد حسین اردکانی ساکن کربلا که در نوشته جات خود حسین الحائری امضا می کند و مرحوم حاجی میرزا محمد حسن شیرازی را که اواخر مرجع تقلید کافه ناس بود مجهتد می دانست و مکرر نقل می کرد. در یک موردی قسم خورده بود که اگر آقا میرزا محمد تقی یزدی نفی اجتهاد من کند من در خودم شک و شبهه می کنم. حرره الاحقر الاقل؟ میرزا عبدالحسین فی 21 محرم الحرام 1353.
مخفی نباشد که قبر مرحوم جد در وسط مقبره جنب مدخل غربی مسجد امیر چقماق واقع شده بود، و در سنه 1307 هجری 12 شعبان مرحوم شدند و در سنه 1352 هجری که مقبره برای حریم خیابان پهلوی خراب شد قطعه ای از آن که باقی ماند سه قسمت شد و بدن نقل به سرداب قسمت وسط شد و ساختمان شد و اول بنایی بود که در خیابان پهلوی ساخته شد از آینده گان تمنای طلب مغفرت دارم. مقام ریاست مرحوم جد هم حدی بود که شخص اول یزد و کرمان یاد می شدند و این رساله در سن شانزده سالگی در ظرف شش روز نوشته شده است. نابرده رنج گنج میسر نمی شود مزد آن گرفت جان برادر که کار کرد.
شیخ عبدالرزاق خائف قمی، یک دوره تاریخی عمومی ایران برای مدرسه جدیده ای که در سال 1329 ق در قم ایجاد شده بود نوشت. اینجا، تحلیلی از این کتاب را با متن آن مشاهده خواهید کرد.
Читать полностью…
