کلهُرستان «فرهنگستان کلهُری»

20 May 2023 16:41

♨️🔺نوشابه با طعم بیمارستان نوری برگزیده تئاتر مرصاد.

💢علی حسن نوری نویسنده و کارگردان اهل اسلام آبادغرب است که نمایش خیابانی نوشابه با طعم بیمارستان او به عنوان نمایش برگزیده سیزدهمین جشنواره ملی تئاتر مرصاد به جشنواره تئاتر مقاومت معرفی شد.

🔰عناوین کسب شده نمایش خیابانی نوشابه با طعم بیمارستان
در سیزدهمین جشنواره ملی تئاتر مرصاد

🔷در بخش کارگردانی برگزیده اول دیپلم افتخار تندیس جشنواره : 
علیحسن نوری

🔷در بخش بازیگری  برگزیده  اول دیپلم افتخار و تندیس جشنواره :
علیحسن نوری

🔷در بخش طرح و ایده برگزیده اول دیپلم افتخار و تندیس جشنواره:
علی حسن نوری

🔷در بخش طراحی فضا  برگزیده اول دیپلم افتخار و تندیس جشنواره : خانم ها آمنه غلامی و معصومه بساطی 

🔷در بخش  طراحی بروشور  برگزیده اول دیپلم افتخار و تندیس جشنواره:  کامران فرزامی نژاد 




@AVAYEMERSAD97

کلهُرستان «فرهنگستان کلهُری»

20 May 2023 00:41

سلام Amir عزیز
به گروه کلهُرستان «فرهنگستان کلهُری» خوش امدید 🌼

ساعت ›› ۰۲:۱۱ ( شنبه ۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۲ )

کلهُرستان «فرهنگستان کلهُری»

19 May 2023 11:58

ئاڵترناتیوی کورد بۆ هەموو پرس و بابەتەکان حکومەتی دیفاکتۆیە

پشتیوانی و بەشداری و خاوەندارێتی لە شوڕای بەرێوەبەری کاتی حکومەتی دیفاکتۆ و خۆماڵی کوردستان بۆ رۆژهەڵاتی کوردستان ئەرکی نەتەوەیی و نیشتمانی و ئەخلاقی و دینییە.
بۆیە بە جەماوەری کردنی ئەم نەخشەرێگایە و گشتگیر و فرە ڕەنگ و فرە دەنگە و فرە حیزبییە بۆ پێشبردن و سەرەنجام جێگای رەزایەتی هەمووان و بەهێزکردنی دۆزی نەتەوەییە کوردە لە رۆژهەڵاتی کوردستان دا پێویستییەکی حاشاهەڵنەگرە.
کورد نابێت چاوەروانی شێخ و شاە و چەپ و موجاهدین، بەڵکوو خۆی بە ئیرادەی بەهێزەوە هیمەت بکات و دۆزی نەتەوەیی بە موسساتی و دامەزراوەیی سیاسی و نەتەوەیی و مودیریەتی لە شکلی حکومەتی دیفاکتۆ دا بکات.
حکومەتی دیفاکتۆی بنکەفراوان و پر لە تەعامول و گفتگۆ و هاوکاری، بکرێتە مەرجەعی قەرار و بڕیاڕاتی کەلانی نەتەوەیی و نیشتمانی و سیاسی کورد رووبە دۆست و دووژمن و یار و نەیار.
حکومەتی دیفاکتۆ بۆ وتووێژ و دانووستاندن، بۆ بەرخۆدان و خۆراگری نەتەوەیی، مەرجی کورد بۆ چوونە ناو هەر هاوپەیمانییەک لەگەڵ هەر لایەنێک کە حکومەتی دیفاکتۆ و خۆماڵی کوردستان قەبووڵ بێت. دیپڵۆماسی کورد لە دونیای دەرەوە لە پێناو دەستەبەرکردنی ئەسڵی سەروەری نەتەوەیی و سیاسی دیپلۆماسی و لۆبی حکومەتی دیفاکتۆ بێت.
با لەمرۆە خەباتی سیاسی و خەباتی مەدەنی و فەرهەنگی کورد لە پێناو دامەزراندن و بەهێزکردنی حکومەتی دیفاکتۆ بێت.
حکومەتی دیفاکتۆ چ بۆ خودموختاری یان چ فیداڵی یان چ سەربەخۆیی بە پێی توانایی و مومکینات و ئاستی توانایی و داخوازی کورد هەوڵ بدات.
حکومەتی دیفاکتۆ جێگای هەموو لایەنەکانی رۆژهەڵاتی کوردستان لە نەتەوەی بۆ چەپ و راست و هەموو پارت و رێکخراوەکان و چالاکی مەدەنی و ئایینی و نوخبە و ژنان و گەنجانی تێدا دەبێتەوە واتە مەیدان بۆ هەمووان کراوەیە.
بۆیە حکومەتی دیفاکتۆ لە خەڵکە و بۆ خەڵکە،خاوەنەکەشی خەڵکی کورد لە رۆژھەڵاتی کوردستانە. تەنیا مەرجەعێکی جێگای بڕوا کە نوێنەرایەتی دۆزی نەتەوەیی بکات دیسان حکومەتی دیفاکتۆیە. حکومەتی دیفاکتۆ گەرەنتی مافی سیاسی و نەتەوەیی کورد دەکات لە هەموو کات و ساتێک ورووبە هەموو لایەنێک.
هەموو تاکێکی کوردی رۆژھەڵاتی کوردستان لە دەرەوە و ناوخۆ، لە تاراوگە و سەراسەری ئێران، بە سیاسی و کۆمەڵایەتی، رۆشەنبیر و ئەدیبان و نوخبە، نووسراون و هونەرمەندان و چالاکانی مەدەنی، کومەلایەتی و ئایینی، گەورەکانی شار و گوند، بە تایبەتیش ژنان و لاوانی کوڕ و کچی کورد لە پرۆژە و نەخشەرێگا و حکومەتی دیفاکتۆ و خۆماڵی کوردستان بە خاوەن دەربکەون، بە نووسین و دروستکردنی ویدیۆ و دروشم و شێعر و وتار و باس و گفتوگۆ ئەم نەخشەرێگایە و پرۆژە ستراتیژیە دەوڵەمەند بکەن.
بە ئیرادەی بەرزی نەتەوەیی حکومەتی دیفاکتۆ وەکوو ئەمری واقع بکەینە دێژووری فەرمی و دانپێنراوی حقوقی و یاسایی لەسەر ئەرزی واقع لە سەر ئاستی رۆژھەڵاتی کوردستان دا.

دیفاکتۆ واتە ئەمری واقع، بالفعل، لە کاردا

✍️ئازاد محەممەدزادە

#ئاشتی_ئازادی_حکومەتی_خۆمالی

#komarixwazan

🆔 Instagram    🆔 Telegram

🆔 Facebook     🆔 Komartv

           🆔 Website

کلهُرستان «فرهنگستان کلهُری»

13 May 2023 21:13

با سلام و درود فراوان
به اطلاع کلیه شعرا ونویسندگان گرامی ( اعم از خانم و آقا ) در قلمرو « بزرگ ایل کلهر »در سراسر کشور می رساند . چاپ دوم کتاب « گلزار ادب کلهر » به عنوان سند افتخار شعرا و فرهیختگان این ایل بزرگ و باستانی در دست اقدام است و تا کنون علاوه بر شعرا ونویسندگان چاپ اول ، تعداد قابل توجهی از شهرستان های استان کرمانشاه و سایر استان ها جمع آوری شده است. لطفا دوست داران این سند گرانبها سریعا رزومه خود را شامل « مشخصات فردی ، تاریخ تولد ، نام پدر ، محل تولد ، رزومه و مراحل مختلف تحصیلی و مشخصات کامل تألیفات خود را همراه دو نمونه شعر و عکس زمینه سفید از طریق واتس آپ، تلگرام ، ایتا و یا سروش به شماره نگارنده : (۰۹۱۸۳۳۰۷۵۵۹) ارسال نمایند تا به عنوان « یادگار ماندگار » به محضر همه دوست داران شعر و ادب ارائه گردد. لطفا در گروه ها و کانال های مختلف منتشر نمائید. ممنونم. ارادتمند: ولی فولادی منصوری

کلهُرستان «فرهنگستان کلهُری»

16 Apr 2023 21:36

#واژه_کلهری
#زبان_پهلوی_کلهری
#فرهنگستان_قوم_کلهر
✢کلهرستان✢



سناو شنا، آب‌تنی، استحمام؛

ملیه شنا، (احتمالاً همریشه با «ملاح»)؛

نیوز میزان، دقیق؛

دیوز دردسر، ایجاد زحمتی، یا مشکلی، و یا دعوایی؛

شون دنبال، رد؛

قوماخ نوعی حلوا؛



🆔 @Kalhorstaan

کلهُرستان «فرهنگستان کلهُری»

16 Apr 2023 01:01

سلام Azad.Parêzgar عزیز
به گروه کلهُرستان «فرهنگستان کلهُری» خوش امدید 🌷

ساعت ›› ۰۲:۳۱ ( یک‌شنبه ۲۷ فروردین ۱۴۰۲ )

کلهُرستان «فرهنگستان کلهُری»

15 Apr 2023 19:19

سلام ✨️🦋✨️ عزیز
به گروه کلهُرستان «فرهنگستان کلهُری» خوش امدید 🍁

ساعت ›› ۲۰:۴۹ ( شنبه ۲۶ فروردین ۱۴۰۲ )

کلهُرستان «فرهنگستان کلهُری»

14 Apr 2023 20:17

#شعر_فارسی
#فرهنگستان_کلهری
#کلهرستان
#مولانا


در خانه‌ی غم بودن،
از همّتِ دون باشد.



🆔 @Kalhorstaan

کلهُرستان «فرهنگستان کلهُری»

14 Apr 2023 19:39

دکتر توفیق وهبی کلهری را جزو لری ذکر کرده‌ است.
محمد خال کلهری را زیرمجموعه‌ی کرمانجی راست یا لری دانسته است.
زکی‌بیگ نیز در تاریخش در پی تحریف و فروکاستن تاریخ و زبان کلهری بوده است.
دکتر ضیا گوکلاپ کلهری را لری دانسته است.
دکتر رفیق شوانی کلهری را زیرمجموعه کردی جنوب دانسته است.
دکتر رخزادی استاد دانشگاه کردستان در کتاب دستور زبان کردی، کلهری را حتی در سطح لهجه ذکر نکرده است.
جمال نبز کلهری را حذف کرده و اصطلاح جعلی کردی جنوبی را آورده است.
دکتر فواد محمد خورشید کلهری را کرمانجی جنوب ذکر کرده است.
دکتر کمال فواد با حذف کلهری، عنوان جعلی کردی جنوبی آورده است.
و نیز در قاموس زبان کردی زبیحی عنوان گویش‌های جنوبی آمده که در آن تقسیم‌بندی‌های کلی، اشاره‌ای به کلهری نشده است. ازین دست آثار کلهرستیزانه‌ی کردهای سنی بسیار است. این در حالی است که کهن‌ترین و قابل‌ملاحظه‌ترین و نخستین تاریخ کردها یعنی شرفنامه بدلیسی در حدود 450 سال پیش کلهری را زبانی متمایز با گستره‌ای از همدان تا بغداد آورده است. در تقسیم‌بندی عناوین زبانی ملاک و معیار تقسیم‌بندی منابع کهن است؛ اما چون این جریان در پی تجزیه و تقلیل قوم کلهر است با تحریف تاریخ رسیدن به اهداف شرورانه‌ی خود را در گرو اضمحلال و تجزیه‌ی کلهرستان و قوم کلهر می‌داند. هر کسی که در مقابل جعلیات کلهرستیزانه‌ی این جریان می‌ایستد یا باید سکوت کند یا خود را به آنها بفروشد و یا مانند ما تخریب می‌شود تا نقدها و روشنگری‌ها را بی‌اعتبار کنند. درد این‌جاست که برخی ناآگاهان در دام تزویر ایشان می‌افتند.
از این رهگذر قوم کلهر به ایلات گوناگون و متمایز تجزیه می‌شود و زبان کلهری به لهجه‌ها و گویش‌های جعلی تقسیم می‌شود. گویش‌هایی جعلی نوظهوری را جعل کرده‌اند که قدمت برخی از آن‌ها از سن نگارنده‌ی این سطور کم‌تر است. عناوینی مانند کُردی جنوبی،  کُردی باشوری، کردی کرماشانی، کردی ایلامی، کردی گروسی، کردی کلیایی، کردی سنجابی،  کردی زنگنه‌ای، کردی گورانی، کردی چاردولی، کردی فیلی، کردی پهله‌ای یا زرین‌آبادی، کردی بدره‌ای، کردی کردلی، کردی خزلی، کردی ملک‌شاهی، کردی ارکوازی، کردی خوارین، کردی آبدانانی، و... . همه‌ی این‌ها طبق منابع تاریخی زبان کلهری یا کردی کلهری هستند.

ساختار و واژگانش این عناوین نوظهور کلهری‌ست.  برای حصول به نام اصلی، در ابتدا، باید به ساکنان تاریخی این منطقه در تاریخ رجوع کنیم.
کسانی که به تیره‌های مهم قدیمی این ناحیه پرداخته‌اند از جمله هنری راولینسون در حدود 200 سال پیش است. وی جمعیت صفحه کرد (ایلام کنونی) را 12000 #خانوار، تخمین زده و مهم‌ترین طوایف آن‌ها را شامل «کُرد، دیناروند، کلهر، بدرایی و مکی» دانسته است. در اینجا کردلی و طوایف دیگر با نام‌های نوظهور نداریم. (ناگفته نماند راولینسون فقط جمعیت کلهرهای کرماشان را حدود 30,000 #خانوار ذکر کرده‌است چیزی حدود دو تا سه برابر کل ایلام در آن دوره، منهای ذکر کلهرهای ذکرشده در ایلام)
بعدها این طوایف و ایلات در حاکمیت والیان از کلهر جدا شده و رفته‌رفته نام‌های جدیدی به خود گرفتند. برای تقریب ذهنی، جدایی آذری‌ها را از ایرانی، می‌توان در نظر داشت.
سپس‌تر در گزارش‌های زمان قاجار توسط شرق‌شناسان و نویسندگانی مانند لایارد، گروته، رابینو، احتسابیان، خرم‌آبادی، علی لشگری و...، ساکنین پشتکوه را حدود 10 تا 30 هزار #نفر ذکر کرده‌اند و طوایف‌اش، را گاهی به دو تقسیم‌بندی‌‌ کلی به نام «مهکی» و «کردی» تقسیم کرده‌اند؛ که مهکی شامل
خزل، بولی، می‌خاص، بدره، پنج ستون، ملکشاهی، ملخطایی و سیفی، خاتمی، ده بالا، عالی‌بیگی، بن‌ریزی، احمدبیک سوری، کلهرآبادی، حبیب‌وند و ظهری بوده؛ و کُرد شامل  مردم باغسایی، بیات، دهلران، شوهان، دیناروند، بولی، سراده علی، نوکر‌امرایی طهماسب‌خانی، ده بالا، چرداول، زرگوش، داربلوط و میمه بوده است.
(بیشتر این نامها به‌ویژه خزل، ارکوازی، ریزوند، زرگوش، شوهان، و...، امروزه جزو ایلات اصلی و قدیمی قوم‌ کلهراند و هنوز جزو ساکنین  گیلان‌غرب و ایوان‌غرب و اسلام‌آباد و کرمانشاه و خانقین و سرپل زهاب و دیگر مناطق کلهرستان هستند. گفتنی‌ست ایل شیان کلهر با سیفی و ملخطاوی هم‌ریشه‌اند.
ناگفته نماند که صفحه کُرد برگرفته از همین تقسیم دوگانه به کُرد و مهکی است که درواقع صفحه کُرد شامل دهلران، موسیان، مورموری، آبدانان، زرین‌آباد، میمه و مناطق جنوبی مهران بوده‌است و صفحه مهکی نیز شامل ارکوازی، صالح‌آباد، بدره، ایلام، چوار و مناطق شمالی مهران کنونی بوده‌است. (قبرستان چهارصد ساله‌ی کلهرها در دره‌شهر و آبدانان و... حکایت از کلهربودن اهالی ایشان دارد.) برخی صفحه کرد و کردلی را نیز یکی دانسته‌اند. عنوان کردلی را از ساکنان و مناطق حکومت علی‌خان پسر حسن‌خان والی لر دانسته‌اند که شرح طوایف‌اش پیشتر ذکر شد.

کلهُرستان «فرهنگستان کلهُری»

14 Apr 2023 19:39

ذکر نام و سرزمین و حکومت کلهرستان در تاریخ شرفنامه حدود 450 سال پیش

با وجود سابقه‌‌ای حدود چهار تا پنج قرن، چرا نامی از «کلهرستان» باقی نمانده؟
دلیل تحریف و حذف و تقلیل نام کلهرستان در میان نویسندگان چیست؟ آیا همه‌ی این‌ها از زکی‌بیگ و صفی‌زاده و مردوخ بگیریم تا محمدعلی سلطانی و کشاورز و... چنان‌که باید باسواد و محقق نبوده‌اند یا اینکه اینهاجزو جریان جعل و تحریف کلهرستیز بوده‌اند؟

چرا نامی از کلهرستان با چهار قرن سابقه نمی‌آید ولی مهاجرین و نوباوگان قومی نامتجانس و بی‌تاریخ در منطقه نام‌های نوظهور را کهن‌تر می‌دانند؟!
دلیل این همه کلهرستیزی با وجود این همه منبع موثق چیست؟
تمامی تیره‌های لک و اورام و گوران وکلیایی و قلخانی و گروس و زنگنه و.. همگی در چهار قرن پیش کلهر بوده و جزو کلهرستان بوده اند ولی امروزه عناوین تباری و سرزمینی تاریخی چون کلهرستان جای خود را به عناوین نوظهور داده است.
در این زمینه هیچ تاریخی معتبرتر از شرفنامه نیست چراکه تنها تاریخ اکراد و شعبه‌های آن به معنای اخص است که در گذشته نگاشته شده است.
#لزوم_بازگشت_به_تاریخ_واقعی_منطقه
#لزوم_دوباره_و_احیای_کلهرستان
#قوم_کلهر
🆔 @Kalhorstaan

کلهُرستان «فرهنگستان کلهُری»

09 Apr 2023 03:43

سلام Zahra عزیز
به گروه کلهُرستان «فرهنگستان کلهُری» خوش امدید 🌿

ساعت ›› ۰۵:۱۳ ( یک‌شنبه ۲۰ فروردین ۱۴۰۲ )

کلهُرستان «فرهنگستان کلهُری»

07 Apr 2023 18:23

سلام Kasra عزیز
به گروه کلهُرستان «فرهنگستان کلهُری» خوش امدید 😎

ساعت ›› ۱۹:۵۳ ( جمعه ۱۸ فروردین ۱۴۰۲ )

کلهُرستان «فرهنگستان کلهُری»

04 Apr 2023 18:50

#واژه_کلهری
#قوم_کلهر
#زبان_پهلوی_کلهری
#فرهنگستان_کلهری
✢کلهرستان✢





بَرج← اخذ پولی یا مالی که بدون رضایت بر کسی تحمیل شود، ستم؛

بِرجه← درخشش، پاکی و درخشندگی؛

تورانن← رنجاندن؛

تیورانن← تاراندن، فراری دادن.





→ @Kalhorstaan ←

کلهُرستان «فرهنگستان کلهُری»

01 Apr 2023 19:00

کانال فرهنگستان قوم کلهر:
#زبان_پهلوی_کلهری
#زبانزد_کلهری
#قوم_کلهر
✢کلهرستان✢



رچلک درآورتن: از بیخ‌و‌بن بر‌کندن چیزی، و نیز کنایه از به‌ خاک سیاه نشاندن است.
(رچلک: ریشه، بن، اجداد)

ریه‌خوزین: به آبِ روشن و خنک چشمه‌ای که بر روی ریگ‌ها و سنگ‌ها جاری‌ست، می‌گویند.
برای وصف بعضی میوه‌ها مانند هندوانه‌ی شیرین نیز اطلاق می‌شود؛

رز‌ گرتنه لی: به‌صورت چند‌نفری به کسی یورش بردن و او را کتک زدن؛

چپله‌ریژان: کف زدن دسته‌جمعی؛

دس‌ریژ: تیراندازی دسته‌جمعی و همزمان.




  🆔 @Kalhorstaan

کلهُرستان «فرهنگستان کلهُری»

30 Mar 2023 20:46

سلام AHMAD عزیز
به گروه کلهُرستان «فرهنگستان کلهُری» خوش امدید 🍂

ساعت ›› ۲۲:۱۶ ( پنج‌شنبه ۱۰ فروردین ۱۴۰۲ )

کلهُرستان «فرهنگستان کلهُری»

20 May 2023 00:41

سلام Amir عزیز
به گروه کلهُرستان «فرهنگستان کلهُری» خوش امدید 🌼

ساعت ›› ۰۲:۱۱ ( شنبه ۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۲ )

کلهُرستان «فرهنگستان کلهُری»

19 May 2023 19:58

بستنی فروش:
ظهر بود و چوپانان گله هایشان را برگردانده و گوسفندان و بزها در زیر سایه کولا آرام شده بودند. کشاورزان هم بعد از چند ساعت درو برای صرف نهار و استراحت به خانه هایشان برگشته بودند.هوا گرم بود و از بیرون جز پارس گاه گاه سگان و شاقَه ی مرغانی که بعد از گذاشتن تخم ها دیگران را به تماشای کار خارق العاده ای که انجام داده بودند فرا می خواندند؛ صدایی به گوش نمی رسید.چیزی نگذشت که صدای پیرمرد بستی فروش با بانگ(( بستنی، بستنی...)) این سکوت را شکست و بچه های محل را به بیرون از خانه و داخل کوچه کشاند.من هم که توان مقابله با هوس بستنی خوردن که هر هفته یا ده روز یکبار با آمدن پیرمرد بستنی فروش که به پیرمرد شیانی معروف بود را نداشتم؛ با اصرارو عجله از مادرم دو تومان طلب کردم تا از بچه های محل عقب نمانم و هر چه زودتر خودم را به بستنی فروش برسانم.مادرم یک دو تومانی سفید کف دستم گذاشت و با عجله تمام کفشهایم را لنگ به لنگ پوشیدم و به طرف بستنی فروش شروع به دویدن کردم.پیرمرد لاغر اندام نسبتا بلند قد و سیاه چرده ای که سبیلی کوچک می گذاشت، یک فلاسک سبز رنگ و یک نایلون بزرگ پر از نان های بستنیِ قیفی شکل که آنها را در داخل هم قطار کرده بود، در دستش داشت.یک گوچان را هم به دستش حمایل کرده بود که در هنگام حمله سگها از خودش دفاع کند.او تنها چهره ای بود که آن سالها، بهار و تابستان سر و کله اش پیدا می شد و کام بچه ها و گاهی بزرگترها را شیرین می کرد و جگرهای داغ کرده شان را با خنکای بستنی قیفی صفایی می بخشید.
بچه ها دوره اش کرده بودند و پیرمرد بعد از گرفتن دو تومانی ها یک نان قیفی را بر می داشت و قاشقش را به داخل فلاسک که مانند آینه برق می زد، می برد و از بستنی آن بر می داشت و روی نان قیفی می مالید و بعد از دوسه بار تکرار این حرکت، بستنی را به دست بچه ها می داد. تحمل اینکه نوبت به من برسد را نداشتم و مدام می گفتم: ممو یی گله بستنی بِیَه مِنیش.
بعد از چند لحظه پیرمرد دو تومانی را از دستم گرفت و به جیب کتش منتقل کرد و از داخل نایلون یک نان قیفی برداشت و با انگشتان کشیده و سیاه اش قاشق کوچکش را داخل فلاسک برد و مقداری بستنی برداشت و روی نان قیفی مالید و دوباره و سه باره این کار را تکرار کرد و من گفتم : ممو یه ی قاشق ترکیش
و پیرمرد گفت: آ روله بگری
و بستنی را به دستم داد و من در حالی که بستنی را لیس می زدم به سمت خانه حرکت کردم.گرمای هوا سریع بستنی را آب می کرد و مجال حال کردن با آن را نمی داد و باید سریع کار را تمام می کردم. بعد از چند بار لیس زدن، بستنی فرو رفته در قیف نان را یک لقمه کردم و از سردی آن سرم درد گرفت.
طعم و مزه بستنی قیفی یکی از تجربه های شیرین آن سالها بود که سالی چند بار تکرار می شد.

کلهُرستان «فرهنگستان کلهُری»

17 May 2023 06:07

@Hamzehkaramikalhoor

کلهُرستان «فرهنگستان کلهُری»

20 Apr 2023 17:13

درود.
آیا کسی از همراهانِ گرامی، لغتِ «رنک» یا صورتی از آن‌را به‌معنیِ احتمالیِ ‹قطره‌های آبی که از دوار سیاه‌چادر عبور می‌کند›، شنیده‌است؟

کلهُرستان «فرهنگستان کلهُری»

16 Apr 2023 01:01

سلام Azad.Parêzgar عزیز
به گروه کلهُرستان «فرهنگستان کلهُری» خوش امدید 🌼

ساعت ›› ۰۲:۳۱ ( یک‌شنبه ۲۷ فروردین ۱۴۰۲ )

کلهُرستان «فرهنگستان کلهُری»

15 Apr 2023 19:19

سلام ✨️🦋✨️ عزیز
به گروه کلهُرستان «فرهنگستان کلهُری» خوش امدید 🌷

ساعت ›› ۲۰:۴۹ ( شنبه ۲۶ فروردین ۱۴۰۲ )

کلهُرستان «فرهنگستان کلهُری»

14 Apr 2023 20:23

#شعر_کلهری
#زبان_پهلوی_کلهری
#قوم_کلهر
#فرهنگستان_کلهری
✢کلهرستان✢


- قلاگه‌ی گیه‌لان
شعر و خوانش: آقای بهروز ابراهیمی


🆔 @Kalhorstaan

کلهُرستان «فرهنگستان کلهُری»

14 Apr 2023 19:39

برخی نیز کردلی‌ها را بخشی از همان کردعلیوندهای بالاگریوه می‌دانند که مورخین (مانند بهاروند) و معتمدین اصالت‌شان را کلهر ذکر کرده‌اند. کردعلیوند و بهاروند بالاگریوه لرستان از نسل کرم کلهر یا به روایتی سوزوا کلهرند.
در مناطق کرمانشاهان ایلاتی مانند کلیایی و گوران قلخانی و کرندی و قلعه زنجیری و بخشی از جاف نیز اصالتا کلهر هستند.
از طرف دیگر تیره‌ها و قبایل کلهر در عراق مانند داوودی و خالدی و خانقینی و کلاری و مندلیجی و...، نیز بخش دیگری از قوم بزرگ کلهر است. بر همین اساس نام اصلی و کهن این تیره‌ها و ایلات کلهر و نام زبانشان کلهری‌ست.

کهن‌ترین اثری که از زبان‌ها یا گویشهای کردی نام برده، شرفنامه‌ی بدلیسی است. در شرفنامه حتی نام اورامی (زازاکی) و لکی و سورانی هم نیامده‌ است، چه برسد به ایلامی و فیلی و پهله‌ای و کردلی و دهها عناوین جعلی و نوظهور دیگر مانند کردی‌جنوبی و باشوری و کلیایی و گروسی و... . این‌ها همه گونه‌هایی از کلهری هستند. از سوی دیگر از نظر زبانشناختی و ساختار دستوری، تفاوت چندانی در ساختار این گونه‌ها که مبنا ملاک تمایز زبانشناختی باشد، با مثلاً کلهریِ گونه‌ی ایوانی وجود ندارد؛ بنابراین نه از نظر تاریخی نه از نظر زبانشناختی این عناوین توجیهی ندارند.
برای روشن‌تر شدن این موضوع ناچاریم به مستندات تاریخی اشاره‌ای گذرا داشته باشیم.
تا پیش از حضور والیان در منطقه، کلهرها تا حدود خرم‌آباد گسترده بوده‌اند. پل 1100 ساله‌ی کلهر در خرم‌آباد و قبرستان 450 ساله کلهرها در دره‌شهر و هرسین (در روستای چهر) و ذکر کوهها و دره‌هایی به‌نام کلهر در ایلام تا لرستان، حکایت از گستردگی و قدمت کلهرها دارد. عنوان اصلی زبان این مناطق نیز به همین قدمت بستگی دارد. طبیعی است در طی چند قرن حکومت والیان و اتابکان، کلهرها در سیستم و جغرافیای دیگر هویت‌شان را فراموش کرده‌اند. حتی کسانی مانند بدلیسی و راولینسون و چریکف و اذکایی و...، گوران را مشتق از کلهر دانسته‌اند. منابع دیگری مانند «کردلرِ» ریچ، لک‌ها را نیز جزو و مشتق از کلهر ذکر کرده‌است. در برخی منابع نیز لک‌ها با پسوند قومی کلهر آمده‌اند. عبارت «لک‌های کلهر» معطوف به کلهری‌بودن لک‌هاست.

ژاک دمُرگان فرانسوی در تحقیقات جغرافیایی‌اش در حدود 150 سال پیش در کتاب‌اش می‌گوید:
«گذر بین فلات ایران و بين النهرین جز بوسيله یک راه تنها، یعنی راهِ کرمانشاهان نمی‌تواند انجام گیرد. بسمت ایران راه بین نهاوند و کرمانشاهان آسان است در حالی‌که بسمت بين‌النهرین بایستی از ‹زاگرس یا کوههای کلهر› عبور کرد.» این‌جا جبال کلهر در روزگار باستان تا یک‌صد سال پیش دروازه‌ی فلات ایران به بین‌النهرین بوده‌است. گفتنی‌ست قوم‌شناسانی مانند آساطوریان نیز از کلهر با عنوان قوم یاد کرده‌اند.
بنابراین طبق اسناد تاریخی و دلایل زبانشناختی نام زبان یا گویش ایلامی‌ها و کرمانشاهی‌ها چیزی جز کلهری نیست هم‌چنان‌که نام اصلی قومی آن‌ها کلهر است. لذا بایستی از رواج نام‌های جعلی کلهرستیزانه که موجب نفاق می‌شود پرهیز کنیم و از رواج این همه تشتت و تکثر عناوینِ نوظهور، جلوگیری کنیم. هوشیاری در برابر اجرای برنامه‌های کلهرستیزانه و ایران‌ستیزانه‌ی احزاب و افراد وطن‌فروش نیز وظیفه‌ی فرهنگی و تاریخی هر فرد آگاه است.

آن‌کس که به شهر آشنایی هست
داند که متاع ما کجایی هست.


  🆔 @Kalhorstaan

کلهُرستان «فرهنگستان کلهُری»

14 Apr 2023 19:39

#فرهنگستان_کلهری
#زبان_کلهری
✢کلهرستان✢


جعل تاریخ و هویت زبانی توسط جاعلان در کلهرستان.
__چنگیز محمدی

کلهرستان واقعیتی تاریخی است. نام و عنوان کلهرستان در منابع تاریخی و قابل‌ملاحظه‌ای مانند شرفنامه‌ی بدلیسی به زبان فارسی و تواریخی مانند مراة کائنات عثمانی‌ها آمده است. بر طبق این منابع جغرافیای کلهرستان از حدود غربی لرستان و همدان تا حدود بغداد و از مناطقی در استان کردستان تا حدود خوزستان و قبایل عرب امتداد داشته است. به عنوان گواه، در شرفنامه‌ی بدلیسی یکی از سه امارت کلهر، امیرنشین حلوان بوده است. حلوان یکی از شهرهای باستانی از ادوار دور تا زمان ساسانیان بوده که پس از هجوم اقوام عرب به ایران رفته‌رفته اهمیت و رونقش را از دست داده است. طبق جغرافیای مذکور در شرفنامه همین امیرنشین از میان دیگر امارت‌های کلهر از حدود دینور تا حدود بغداد گسترده بوده است. در همان منبع کلهری را با عنوان «زبان» بخشی از عراق و کردستان کنونی و استان‌های کرمانشاه و ایلام و بخشی از لرستان ذکر کرده است. کلهرها که ریشه در پادشاهان اشکانی داشته‌اند، پس از فروپاشی ایران و اضمحلال، توسط ساسانیان و تصرف ایران توسط اعراب و اتراک، همواره در طول تاریخ مدعی حکومت بر ایران بوده‌اند. آخرین تلاش قوم کلهر به رهبری داودخان کلهر در دوره‌ی قاجار ناکام ماند. با این همه کلهرها همواره جایگاه تاریخی و ملی خود را حفظ کرده‌اند. در این میان تجزیه‌ی ایران که نتیجه‌ی اختلافات مذهبی اهل تسنن و شیعیان بود موجب شد تا کلهرستان دستخوش تجزیه قرار گیرد. بخشی از کلهرها در حوزه‌ی سنی‌گرایی عثمانی، رفته‌رفته آسیمیله یا ازخود‌بیگانه شدند. یکی از بازوهای اجرای سیاست‌های ضد ایرانی سنی‌گرایانه که سبب استحاله‌ی کلهرستان غربی (خاک کلهر در عراق و اقلیم کنونی) شد کردهای سنی‌مذهب بودند. اینان همواره آلت دست عثمانی بر علیه ایران و قوم کلهر بوده‌اند. همینان هنوز هم ابزاری برای نفاق در منطقه و تجزیه‌ی ایران هستند. عامل دوم تجزیه ایران به معنای اعم و تجزیه‌ی کلهر به معنای اخص حضور استعمار غرب پس از فروپاشی عثمانی در منطقه بود.  دوباره تاریخ تکرار شد و کردهای سنی اقلیم تبدیل به غلامی حلقه به گوش برای اجرای سیاست‌های استعماری و ضد ایرانی شدند. نمونه‌ی این برنامه‌ها تاسیس حزبی خائن و وابسته به نام ژ.کاف بود که توسط استعمار روس‌ها نام دمکرات را برای آن برگزیدند و در نبود قدرت داخلی و آشوب، همین حزب مزدور قسمتی از خاک ایران را جدا کرده و با کمک روس و انگلیس کشورکی جعلی به نام کردستان درحدود مهاباد به نام جمهوری کردستان ایجاد کردند. قاضی محمد سرکرده‌ی خودفروش این جماعت، فراری شد و سپس اسیر گشت و به دار آویخته شد. پس از انقلاب ۵۷ باقیمانده‌ی مفلوک این جریان، با نوکری غرب و اعراب دوباره چهره‌ی تروریستی و وطن‌فروشانه‌ی خود را عیان کردند. بسیاری از کلهرها و کردهای شیعه نقش مهمی در سرکوب ایشان داشتند. پس از به سوراخ رفتن این‌ها و برافتادن حزب بعث این بار این جریان با پولهای هنگفت در صدد خریدن خودفروشان در منطقه شده و تعدادی مزدور را پرورش دادند تا برنامه‌ها و آمالشان را متحقق کنند. پیشرفت برنامه‌های این جریان وطن‌فروش با کلهرستیزی گره خورده است، هم‌چنانکه سنی‌گرایی بخشی از کردها ماهیتی کلهرستیزانه و ایران‌ستیزانه دارد. برای نیل به اهدافشان لازم بود کلهرستان که واقعیتی تاریخی‌ست، به فراموشی سپرده شود و حتی برای این اهداف از تحریف تاریخ خود کردها ابایی نداشتند. در این میان بایستی زبان کلهری که زبان سرزمینی کهن و برگرفته از زبان پهلوی‌ست، تجزیه و به لهجه تقلیل پیدا کند. هدف کوچک‌کردن قوم کلهر و زبان کلهری بود تا آن‌جا که پس از القای بی‌هویتی به کلهرها و خودکوچک‌پنداری کلهرها زبان و هویت‌شان را تبدیل به سورانی کنند تا با تجزیه‌ی ایران و اضمحلال کلهر، زمینه‌های ساختن ملتی جعلی را فراهم کنند. در این میان ناآگاهان و خودفروشان در منطقه به کمک آن‌ها برآمدند. از این رهگذر برخی از کلهرها در برابر این جریان ایستادگی کردند و با دلایل و مستندات خود خیانت ایشان را آشکار کردند. در میان کتاب‌ها و رسانه‌های اینان قوم کلهر به ایلی به اندازه‌ی طوایف نوظهور و مشتق از کلهر در منطقه معرفی شدند و این چنین قوم کلهر را تنزل دادند و زبان کلهری که شامل زبان چند استان و بخشی از عراق بود را در حد یک لهجه کوچک کردند. در این‌جا نمونه‌ها و مصادیقی کلهرستیزانه و جعلی از نویسندگان کُرد را می‌آوریم.
دکتر قاسملو سرکرده‌ی حزب دمکرات کلهرها را لر نامید.
دکتر صفی‌زاده در تاریخ کردستان با تحریف امارت‌های کلهر، نام کلهر را حذف کرده و حتی زبان کلهری را زیرشاخه‌ی لکی دانست.

کلهُرستان «فرهنگستان کلهُری»

09 Apr 2023 03:43

سلام Zahra عزیز
به گروه کلهُرستان «فرهنگستان کلهُری» خوش امدید 😍

ساعت ›› ۰۵:۱۳ ( یک‌شنبه ۲۰ فروردین ۱۴۰۲ )

کلهُرستان «فرهنگستان کلهُری»

07 Apr 2023 21:23

#واژه_کلهری
#معناشناسی
#زبان_پهلوی_کلهری
✢کلهرستان✢

قُرمه / قایرمه / قاورمه / و...

اصل این واژه‌ها در زبان‌های فارسی و کلهری و دیگر زبانهای ایرانی برگرفته از «قوورما» و «قاوورماق» تُرکی به‌معنی ‹سرخ کردن گوشت› است. (برای صورت‌های دیگر به عکس بالا (منبع) رجوع کنید.)

در کُردی مکریان و کردستان این واژه را «قاورمه» می‌گویند.
در زبان کلهری صورت رایج‌تر «قایرمه» qâyerma است که عموماً به تکه‌های گوشت سرخ‌شده با ادویه می‌گویند. به‌نظر می‌رسد خوارک دیگر در کلهری به‌نام «قلیه» qelya ماخوذ از تُرکی باشد.


عکس صفحه (منبع): فرهنگ آذربایجانی – فارسی، بهزاد بهزادی.



🆔 @Kalhorstaan

کلهُرستان «فرهنگستان کلهُری»

07 Apr 2023 18:23

سلام Kasra عزیز
به گروه کلهُرستان «فرهنگستان کلهُری» خوش امدید 🌾

ساعت ›› ۱۹:۵۳ ( جمعه ۱۸ فروردین ۱۴۰۲ )

کلهُرستان «فرهنگستان کلهُری»

02 Apr 2023 13:54

#شعر_کلهری
#زبان_پهلوی_کلهری
#فرهنگستان_کلهری
✢کلهرستان✢


دو شعر کلهری از استاد گودرز بنفشی کلهر

🆔 @Kalhorstaan

کلهُرستان «فرهنگستان کلهُری»

01 Apr 2023 18:58

#موسیقی_ایرانی_فارسی
#قوم_کلهر
✢کلهرستان✢

🎙 زنده‌یاد تورج شعبانخانی

🆔 @Kalhorstaan

کلهُرستان «فرهنگستان کلهُری»

30 Mar 2023 20:46

سلام AHMAD عزیز
به گروه کلهُرستان «فرهنگستان کلهُری» خوش امدید 🎍

ساعت ›› ۲۲:۱۶ ( پنج‌شنبه ۱۰ فروردین ۱۴۰۲ )