687
کانون سازمانی مردم‌نهاد است که با حضور داوطلبانه‌ی اعضا به شماره ۵۹۹۴ به ثبت رسیده؛ پروانه فعالیت شماره ۵۸۰۴ را از استانداری خراسان رضوی دریافت کرده است. <> @kanunmaa :ارتباط http://kanun-ma.ir/
☀️☀️☀️ چراغ ششم ☀️☀️☀️
📚 شب صد سال کتاب‌فروشی‌های مشهد
🎥 نمایش بخش‌های منتخب مستند مناره‌های آگاهی
📘 رونمایی از کتاب کتاب‌فروشی‌های مشهد از عصر قاجار تا صبح انقلاب
با گفتارهایی از
🔸️ جواد محقق نیشابوری
🔸️ مریم زوار
🔸️ محسن مدیر شانه‌چی
🔖 چهارشنبه ۲۸ مهرماه ۱۴۰۰- ساعت ۱۷
🔖 مشهد. سه‌راه ادبیات. مجتمع دکتر علی شریعتی. تالار فردوسی
🔹️ چهارسوی مشهد برگزار می‌کند
با همکاری
🔸 معاونت فرهنگی جهاد دانشگاهی
🔸 فرهنگسرای جهاد دانشگاهی مشهد
🔸 مشهد چهره
🔸 کانون هم‌اندیشی معماری مشهد
@Chaharsouy
▫️ویدئوی معرفی مؤسسه خردسرای فردوسی و دعوت به شرکت در مسابقه طراحی معماری ساختمان مؤسسه
#مسابقه_معماری_خردسرای_فردوسی
پی افکندم از نظم کاخی بلند
که از باد و باران نیابد گزند
براین نامه بر سال‌ها بگذرد
بخواند هر آن کس که دارد خرد
#خردسرای_فردوسی
#مسابقه_معماری
#شاهنامه
#فردوسی
▪️نام‌نويسی و شركت در مسابقه در پایگاه اینترنتی کانون هم‌اندیشی معماری مشهد
برگزاركننده:
كانون هم‌انديشی معماری مشهد
@kanunma
🔹شمارۀ سوم کوبه با موضوع «ملی گرایی و معماری» منتشر شد.
📌برای دریافت رایگان فایل پی‌دی‌اف این شماره به کانال کوبه در تلگرام مراجعه کنید.
@koubeh
▫️ آثار برگزیده‌ی مسابقه‌ی طراحی عنصر مرکزی سرسرای بانو هنگامه هاشمی بیمارستان ناظران مشهد
❖ رتبه ی اول: شناسه‌ی 50WXL71IKD ، آقای مجید منصورپور
❖ رتبه‌ی دوم: شناسه‌ی OF5T7PJKHH ، آقای اسد دلسوز خاکی
❖ رتبه‌ی سوم: شناسه‌ی KB77DD15IZ ، تیم آقای امین طهماسبی اوریمی و خانم سیده یسنا حسینی
❖ رتبه‌ی چهارم: شناسه‌ی 2M0QK66BBH ، تیم خانم شیما خوش‌پسند و آقای محمد موسوی
❖ رتبه‌ی پنجم: شناسه‌ی IKRURS7VTQ ، تیم آقایان خشایار عدالت پژوه و امیرعلی معمارزاده
ــــــــــــ
کانون هم‌اندیشی معماری مشهد
@kanunma
و شبکه هنر و معماری ستاوین
@Setavin_Channel
و حمایت مالی انحصاری مبل دانشور
▪️ خلاصه‌ی بیانیه هیئت داوران ۹۹/۲/۶
در پی فراخوان مسابقه‌ی طراحی عنصر مرکزی سرسرای اصلی بیمارستان ناظران مشهد و پس از ثبت نام بیش از ۳۰۰ نفر و وصول ۹۸ اثر، هیئت داوران در روز جمعه ۵ اردیبهشت ماه ۱۳۹۹ در مشهد و در محل پروژه‌ی در حال ساخت بیمارستان ناظران تشکیل جلسه داد و پس از بررسی دقیق و مفصل آثار، در موارد زیر اعلام نظر می‌کند
۱- هیئت داوران با اظهار رضایت از برگزاری مطلوب مسابقه برای جذب مشارکت علاقه‌مندان در سطح کشور، دقت در اجرای مسابقه بر طبق ضوابط و معیارهای تدوین شده در آیین‌نامه‌های قانونی برگزاری مسابقات معماری و شهرسازی و همچنین ملاحظات زیست-محیطی قابل توجه، تشکر خود را از ارکان مسابقه اعلام می‌دارد.
۲- هیئت داوران با در نظر داشتن شرایط حال حاضر جهانی در پی شیوع ویروس کووید-۱۹، زمان محدود برای این مسابقه و مخصوصاً تقارن آن با ایام نوروز، مراتب قدردانی خود را از کلیه‌ی شرکت‌کنندگان در مسابقه ابراز می‌دارد.
۳- با توجه به موارد طرح شده در راهنمای مسابقه که در اختیار شرکت‌کنندگان قرار داده شده بود، آثاری که به خواسته‌ها و شرایط تحویل اثر بی‌توجه بوده‌اند، پس از نخستین بررسی و ارزیابی توسط مدیر مسابقه کنار گذاشته شده و نهایتاً ۸۸ اثر برای داوری ارائه گردید. برنامه‌ریزی برای روند داوری و قضاوت آثار طی سه مرحله و با عنایت به ملاحظات طراحی و همچنین معیارهای داوری تعیین شده در فراخوان، به دقت و به شرح زیر انجام گرفت:
مرحله‌ی اول: آثار به روش حذفی بررسی شد و از میان ۸۸ اثر قابل داوری؛ ۶۲ اثر با دو رأی منفی و بیشتر، از روند بررسی کنار گذاشته شدند. (۵۰ اثر با سه رأی و ۱۲ اثر با دو رأی جهت حذف)
مرحله‌ی دوم: در این مرحله به آثار باقی مانده در رقابت (۲۶ اثر) امتیازی بین ۱ تا ۱۰ توسط هر یک از سه داور اختصاص یافت و بدین ترتیب جایگاه آنها نسبت به هم تقریباً مشخص گردید. شایان ذکر است در این مرحله ۱۲ اثر حذف شده با دو رأی منفی مجدداً بررسی شدند تا هر کدام که امکان بازگشت به رقابت را دارند، مشخص شود.
مرحله‌ی سوم: نهایتاً بین ۹ اثر (از ۲۶ اثر) که بیش از پنجاه درصد امتیاز را کسب کرده بودند، برای انتخاب رتبه‌های اول تا سوم بحث و مشورت شد و پس از تعیین این سه، دو اثر شایسه‌ی تقدیر به جمع آنها اضافه شد.
در نهایت برگزیدگان این رقابت به شرح زیر اعلام می‌گردند:
❖ رتبه ی اول: شناسه‌ی 50WXL71IKD ، آقای مجید منصورپور
دست یافتن به پاسخی موجز با نگاهی کمینه‌گرا، سادگی و خلوص در فرم، شفافیت و عدم ایجاد مانع بصری همراه با آرامش و سکوت بصری جالب توجه، ویژگی‌های اصلی این طرح در جلب نظر هیئت داوران است. همچنین قابلیت لازم برای اصلاح، تکمیل و انطباق با تمامی خواسته‌ها را دارا می‌باشد.
❖ رتبه‌ی دوم: شناسه‌ی OF5T7PJKHH ، آقای اسد دلسوز خاکی
اثری یادمانی و مانیومانتال است با سکون، تمرکز و صلابتی ویژه که بستر مناسبی از یک سطح انعکاسی جلوه‌گری و پردازش آن را دوچندان می‌کند. همچنین این‌همانی بصری خاص و خلاقانه ای با هنر و معماری ایرانی دارد.
❖ رتبه‌ی سوم: شناسه‌ی KB77DD15IZ ، تیم آقای امین طهماسبی اوریمی و خانم سیده یسنا حسینی
سناریویی هنرمندانه با استفاده از توسعه‌ی هندسی و تکنیک‌های متنوع فرمی-فضایی می‌باشد، که در عین تلاش در جهت هماهنگی با بستر، می‌کوشد آن را تحت تأثیر خود قرار دهد.
❖ رتبه‌ی چهارم: شناسه‌ی 2M0QK66BBH ، تیم خانم شیما خوش‌پسند و آقای محمد موسوی
تجسم شاعرانه‌ای ست که با به خدمت گرفتن یکی از آشناترین نمادهای زندگی و بخشندگی، به سرعت با بیننده ارتباط برقرار می‌کند و بدون نیاز به تفسیر و توضیح خاصی مفاهیم و اتمسفر لازم را ایجاد می‌نماید.
❖ رتبه‌ی پنجم: شناسه‌ی IKRURS7VTQ ، تیم آقایان خشایار عدالت پژوه و امیرعلی معمارزاده
تلاش قابل توجهی است که با استفاده از تکنیک‌های نوین تولید فرم، موفق شده ضمن دارا بودن ایستایی با انعطاف و پویایی مناسب، توسعه پذیری جالبی در پاسخ به انتظارات طرح را داشته باشد و آینده نگری جذابی را متبادر می‌سازد.
ــــــــــــ
کانون هم‌اندیشی معماری مشهد
@kanunma
و شبکه هنر و معماری ستاوین
@Setavin_Channel
و حمایت مالی انحصاری مبل دانشور
۱۲ فروردین‌ماه: به مناسبت ۵۷ سالگی آرامگاه نادر
▫️حکایت‌های تاریخی از وجود مقبره‌ای برای نادر پس از مرگش و ویران شدن آن می‌گویند. (تصویر چپ پایین). در سال‌های ۱۲۹۶ تا ۱۳۰۰ و دوران حضور قوام‌السلطنه در خراسان آرامگاه دیگری بر مزار او ساخته می‌شود. (تصویر راست پایین). در سال‌های میانی دهه‌ی ۱۳۳۰ انجمن آثار ملی تصمیم به ساخت آرامگاه‌هایی برای شخصیت‌های تاریخی و فرهنگی گرفت. در میان این آرامگاه‌ها، سه آرامگاه نادرشاه، خیام و کمال الملک همزمان با سفر محمدرضا پهلوی به خراسان در ۱۲ فروردین ۱۳۴۲ بازگشایی می‌شوند.
▫️ساختمان آرامگاه نادر را هوشنگ سیحون طراحی کرد و شرکت کا.ژ.پ با نظارت محسن فروغی و حسین جودت آن را اجرا کرد. (تصویر راست و چپ بالا) برای تامین بخشی از هزینه‌ی ۵۵٬۳۰۰٬۰۰۰ ریالی آن قبض‌های اعانه‌ی ملی {تصویر راست وسط} منتشر شد.
▫️هوشنگ سیحون می‌گوید «مقبره نمی‌خواستم بسازم؛ می‌خواستم شخصیت آن فرد را با معماری بسازم...»
برای خواندن یادداشت کامل اینجا را ببینید.
ـــــــ
[مسطور] @mastoor
پیرو فرستۀ پیشین دربارۀ فراخوان طراحی عنصر مرکزی سرسرای بانو هنگامه هاشمی (سرسرای اصلی بیمارستان ناظران مشهد) و پرسش‌های مشترک شرکت‌کنندگان، فایل راهنمای شرکت در مسابقه اصلاح شده است. لطفاً این فابل را دریافت کنید و اگر تمایل به شرکت در فراخوان را دارید، لطفاً به پایگاه اینترنتی کانون به نشانی http://kanun-ma.ir سر بزنید.
کانون هم‌اندیشی معماری مشهد
@kanunma
▫️کانون هم‌اندیشی معماری مشهد با همراهی شبکه هنر و معماری ستاوین برگزار می‌کند:
✅ مسابقه یک‌مرحله‌ای طراحی عنصر مرکزی سرسرای بانو هنگامه هاشمی (سرسرای اصلی بیمارستان ناظران مشهد)
▪️در این روزهایی که ماندن در خانه بهترین کار است و همه‌ی ما به فداکاری و از خود گذشتگی جامعه‌ی پزشکی و پرستاری واقفیم، گروهی دیگر از نیک‌اندیشان در حال کمک به تکمیل و آغاز بهره‌برداری بیمارستان ناظران مشهد هستند؛ بیمارستانی برای بیماران سرطانی و خوب می‌دانیم که اگر امیدواریم که برای ویروس کرونا درمانی خواهیم یافت و این روزهای سخت می‌گذرد، اما سال‌هاست که سرطان گریبان بشر را گرفته است و جست‌وجو برای درمان آن همچنان ادامه خواهد داشت.
این خانه‌نشینی و دورکاری شاید فرصت مناسبی برای فکرکردن و مشارکت در طراحی «عنصر مرکزی سرسرای بانو هنگامه هاشمی» این بیمارستان باشد که با هماهنگی کمیته‌ی ساماندهی بصری بیمارستان ناظران قرار است در قالب مسابقه‌ی عمومی برگزار شود.
▫️سرسرای بیمارستان فضایی است به ابعاد ۳۰ در ۴۵ متر با سقف کروی شیشه‌ای به قطر و ارتفاع ۲۰ متر. هدف از این مسابقه دریافت ایده‌های طراحی عنصر مرکزی سرسرا در تراز همکف است. این عنصر به جز نقش کانونی در ساماندهی مسیرهای مکث و حرکت و جذابیت‌های بصری رؤیت از طبقه‌‌ی همکف و دیگر طبقات مشرف به سرسرا، باید حاوی ایده‌ی بدیع و درخور نمایش نام‌های خیران و نیکوکاران برای یادبود، پاسداشت و تاکید بر اهمیت مشارکت آنان باشد.
▪️شرکت در مسابقه برای عموم معماران، طراحان گرافیک، طراحان صنعتی، هنرمندان و سایر علاقه‌مندان دارای توانایی خلق اثر اشاره‌شده آزاد است.
🕛زمان مشارکت در فرایند از یکشنبه ۲۵ اسفند ۱۳۹۸ تا دوشنبه ۲۵ فروردین ۱۳۹۹
🕗 بارگذاری آثار یکم تا سوم اردیبهشت ۱۳۹۹ و داوری پنجم اردیبهشت ۱۳۹۹
▫️همه‌ی علاقه‌مندان برای ثبت نام و دریافت راهنمای شرکت در مسابقه، نقشه‌ها و عکس‌ها و سایر اطلاعات لازم می‌توانند به پایگاه اینترنتی کانون هم‌اندیشی معماری مشهد مراجعه کنند. این پایگاه تنها مرجع رسمی اطلاع‌رسانی فرایند مسابقه است.
http://kanun-ma.ir
ــــــــــــ
کانون هم‌اندیشی معماری مشهد
@kanunma
و شبکه هنر و معماری ستاوین
@Setavin_Channel
و حمایت مالی انحصاری مبل دانشور
🔶 نشست نقد و بررسی کتاب «شهر همگان»
👤 با حضور مؤلف کتاب، دکتر سید مهدی معینی و دکتر مرضیه ترابی
◀️ برای بیشتر مردم بسیاری از رفتارهای روزمره، همچون عبور و مرور در شهر، امری عادی و حتی ناخودآگاه است. اما برای کسانی که نوعی ناتوانی جسمی دارند، هر گام ممکن است با محدودیت و رنج توأم باشد. با توجه به اینکه در حال حاضر مشکلات و خطرات زیادی برای کودکان، سالمندان، زنان، افراد کم‌توان و ناتوان برای تحرک و دسترسی به اماکن موجود در سطح شهرها وجود دارد، مخاطبان این کتاب می‌توانند کسانی باشند که در فکر آماده‌سازی و تدارک فضاهای عمومی شهر برای استفاده راحت، آسان و ایمن برای همه شهروندان کنونی و نسل‌های آینده می‌باشند.
بی‌تردید قرارگیری مبانی و ایده‌ی طرح این کتاب در میدان گفت‌وگوی متخصصان، صاحب‌نظران و شهروندان علاقه‌مند علاوه بر کمک به ارتقای کم‌وکیف این موضوع، تمرین مناسبی در رونق بیش از پیش فرهنگ گفتمان تخصصی است.
⏰ زمان: شنبه سوم اسفندماه ۱۳۹۸ - ساعت ۱۶
☑ مکان: مشهد، ضلع جنوب شرقی چهارراه ابوطالب، شهر کتاب مشهد، سالن سه‌سویه
کانون هم‌اندیشی معماری مشهد
@kanunma
و
@CharTabaqeh
بازتاب نمایش مستند «روزی که رفت» و نشست «مکان مقدس و نامکان‌ها» در روزنامه‌ی شهرآرا - سه‌شنبه ۹۸/۱۱/۱ - صفحه‌ی ۴ و ۵
____
کانون هم‌اندیشی معماری مشهد
@kanunma
با حمایت رؤیا طرح داخلی
http://royaco.com
به نامِ خداوندِ جان و خرد
•• بیانیه‌ی پایان مهلت ثبت نام در مسابقه‌ی طراحی معماری ساختمان خردسرای فردوسی
▫️ مهلت نام‌نویسی در مسابقه در نخستین دقیقه‌ی بامداد بیست و ششم دی ماه ۱۳۹۹ پایان یافت.
▫️ تمامی اطلاعات مورد نیاز برای شرکت در مسابقه شامل شرایط و مشخصات مسابقه، مشخصات زمین و برنامه‌ی کالبدی، معیارهای ارزیابی، توصیه‌های اقلیمی و مبانی و مفاهیم پایه در راهنمای مسابقه آمده است. علاوه بر آن، نقشه‌ی ترسیمی و تصاویر زمین نیز در پايگاه اینترنتی مسابقه قرار گرفته است. راهنمای مسابقه و سایر اطلاعات را از پایگاه اینترنتی مسابقه دریافت و مطالعه کنید.
▫️ آثار شرکت‌كنندگان به صورت فايل‌های تصويری و نگارشی با بارگذاری در پايگاه اینترنتی مسابقه دريافت خواهد شد.
▫️ مدیر مسابقه پس از تعیین طرح‌های راه يافته به مرحله‌ی نهايی داوری و گزينش، از ارسال‌كنندگان آن طرح‌ها خواهد خواست كه در صورت تمايل اگر به نمايندگی از گروه همكاران يا شركت مهندسان مشاور يا مشابه آن، در مسابقه شركت كرده‌اند، گروه همكاری يا مهندس مشاور يا شركت خود را معرفی كنند.
▫️ مهلت بارگذاری آثار همان گونه که در پايگاه اینترنتی مسابقه و راهنمای مسابقه آمده است، از یکم تا دهم اسفندماه ۱۳۹۹ خواهد بود و به هیچ وجه (جز در صورت وقوع رویدادهای بزرگ طبیعی یا انسانی) تمدید نخواهد شد.
▫️ پس از نام‌نويسى شناسه‌ی یکتای پنج‌حرفی به شما در سایت مسابقه و همچنین به صورت ایمیل اعلام شده است. اگر در ایمیل خود (با جستجو در جعبه ورودی‌ها یا در اسپم) نمی‌یابید، به پايگاه اینترنتی مسابقه مراجعه کنید یا موضوع را به صورت سؤال مطرح کنید تا پاسخ داده شود. در صورتی که سؤال فوری دارید با شماره ۰۹۰۳۷۴۴۳۵۹۰ (مدیرمسابقه) یا با این کاربر تلگرام تماس بگیرید: @didebanememari
کانون هم‌اندیشی معماری مشهد
@kanunma
خردسرای فردوسی مشهد
@kheradsarayeferdowsi
به نامِ خداوندِ جان و خرد
•• مؤسسه‌ی فرهنگیِ خردسرایِ فردوسی با همکاری کانون هم‌اندیشی معماری مشهد برگزار می‌کند:
* مسابقه‌ی طراحی معماری ساختمان خردسرای فردوسی
این مسابقه برای تهيه‌ی طرح معماری ساختمان فرهنگی چندعملكردی «مؤسسه‌ی خردسرای فردوسی» در مشهد و در زمين و زيربنایی كه مشخصات آن در راهنمای مسابقه آمده است، برگزار می‌شود. برای شركت در اين مسابقه به نشانی اختصاصی مسابقه در پايگاه اینترنتی «كانون هم‌انديشی معماری مشهد» بروید و پس از نام‌نویسی، اسناد آن را دریافت کنید.
▫️نام‌نویسی و دریافت مدارک از ۲۵ آذرماه تا ۲۵ دی‌ماه
▫️ بارگذاری آثار مسابقه از یکم تا دهم اسفندماه
* مجری طرح و سفارش‌دهنده: مؤسسه خردسرای فردوسی
* برگزارکننده: کانون هم‌اندیشی معماری مشهد
* مدیر مسابقه: محمدباقر طباطبایی
* داوران: ساناز افتخارزاده، هوشنگ امیراردلان، داریوش بوربور، محمدرضا متینی، علی‌رضا مشهدی‌میرزا
داوران جایگزین: الهام امامی، سهیل مظفری
▪️جایزه‌ها:
- رتبه اول: ۷۰ میلیون تومان
- رتبه دوم: ۴۰ میلیون تومان
- رتبه سوم: ۳۰ میلیون تومان
* شركت در مسابقه برای تمامی معماران آزاد و رايگان است.
@kanunma
🔸چهارسوی مشهددرهفته فرهنگی خیابان ارگ باهمکاری پژوهشکده ثامن باحضورسیدمحمدبهشتی وسعیدمهرپویا بصورت لایواینستاگرام برگزارمی کند:
"نقش روایت های شهری درحس تعلق به شهربانگاهی به خیابان ارگ مشهد"
🔸دوشنبه 23 تیرماه ، ساعت 19
🔥 اولین رویداد
@chaharsouy
▪️گزارش تصویری جلسه‌ی داوری
▫️انجمن خیریه حمایت از بیماران سرطانی مشهد، در راستای اهداف خود در سال ۱۳۹۴ اقدام به احداث بیمارستانی با ظرفیت ۲۰۰ تختخواب کرد که هم‌اکنون بیش از ۹۰٪ پیشرفت فیزیکی کرده است. سرسرای این بیمارستان فضایی است به ابعاد ۳۰ در ۴۵ متر با سقف کروی شیشه‌ای به قطر و ارتفاع ۲۰ متر.
پیرو فراخوان مسابقه دریافت ایده‌های طراحی عنصر مرکزی سرسرا در تراز همکف در اسفند ماه گذشته، بیش از ۳۰۰ نفر در پایگاه اینترنتی کانون ثبت نام کردند. ارسال آثار به صورت دیجیتالی (بارگذاری در وبسایت مسابقه یا ایمیل به مدیر مسابقه) از یکم تا سوم اردیبهشت ماه و پس از یک مرحله تمدید تا ساعت ۲۰ چهارم اردیبهشت ماه انجام شد که طی آن ۹۸ اثر به دبیرخانه‌ی مسابقه رسید. مطابق برنامه، جلسه‌ی داوری در روز جمعه پنجم اردیبهشت ماه ۱۳۹۹ برگزار و بررسی آثار در نهایت دقت انجام شد. آنچه می‌بینید گوشه‌هایی از این جلسه به روایت تصویر است.
.
ــــــــــــ
کانون هم‌اندیشی معماری مشهد
@kanunma
و شبکه هنر و معماری ستاوین
@Setavin_Channel
و حمایت مالی انحصاری مبل دانشور
چهل و پنج سال پیش و ماجرای بافت...
«... وضع ساختمان‌ها و اماکن واقع در اطراف حرم مطهر حضرت رضا (ع) و به‌خصوص مسافرخانه‌ها و زوارخانه‌ها چه از نظر استحکام و چه از نظر فنی و اجتماعی و بهداشتی بسیار نامطلوب و با توجه به این موضوع که در شرایط فعلی سالیانه بیش از هفت میلیون نفر از مسلمانان و جهانگردان در این محل مقدس در رفت‌وآمد می‌نمایند، مسئله بغرنج و پیچیده‌تر دیگر نیز تحت عنوان مسئله‌ی ترافیک محیط بسیار شلوغ و ناهنجاری را در اطراف حرم مطهر حضرت رضا علیه السلام به وجود آورده که به هیچ عنوان با عظمت و شأن دربار ملائک‌پاسبان امام هشتم شیعیان جهان تطبیق نمی‌نماید و بر این اساس سال‌هاست که اجرای سریع طرح تخریب اماکن واقع در اطراف حرم مطهر حضرت رضا علیه السلام و نوسازی و بازسازی این منطقه تنها راه حل رفع مشکلات شناخته شده است...»
تقریباً از سال‌های پایانی دهه‌ی ۱۳۴۰ فکرنوسازی بافت اطراف حرم مطهر در ذهن مدیران مملکت، استان و شهر بود. ۲۱ اردیبهشت ۱۳۵۳، عبدالعظیم ولیان استاندار خراسان و نایب التولیه شد. (ادامه‌ی مطلب)
عکس‌ها: بافت پیش از تخریب، برش‌های روزنامه، بازار زنجیر و بافت اواخر ۱۳۵۴
ـــــ
@mastoor
▫️دهم فروردین، یادی از واقعه‌ی به‌توپ‌بستن حرم مطهر امام رضا (ع) و انتشار یک نقاشی از این ماجرا
ز چرخ کج‌مدار آب‌نوسی
شد این گنبد نشان توپ روسی
شکست آمد به کاخ دین چو بگذشت
ز هجرت یک هزار و سیصد و سی
۱۰۸ سال پیش‌تر، اواسط خردادماه و دو سه ساعتی به غروب مانده است. نقاشی پایین در میان مردم دست به دست می‌شود. نقاشی‌ِ میرزا محمدطاهر مشرف رضوی (مصنع‌التولیه) از نیمی از صحن کهنه، ایوان‌ها و سقاخانه که در وسطش کشته‌ها، توپ‌ها، اسبان و سگان و جمعی از مردم پناه‌آورده به چشم می‌خورد. افرادی هم بالای بام و کنار گنبد کشیده شده‌اند و اشاره شده است به ۳۱ گلوله. اطراف این نقاشی هم اشعار و متونی نوشته شده است؛ از جمله شعر بالا و «یا صاحب‌الزمان نظری سوی طوس کن – ما را خلاص از ستم و ظلم روس کن».
▪️این روزها که بسیاری از کشورها درگیر کووید-۱۹ هستند و قرنطینه و در خانه ماندن توصیه شده است؛برخی از مراکز اسناد و کتابخانه‌ها دسترسی به گوشه‌ای از اسنادشان را آزاد کرده‌اند و فرصتی برای گشتن هم به دست می‌دهد. لابه‌لای اسناد کتابخانه‌ی دیجیتال قطر، مجلد خاطرات روزانه‌‌ای وجود دارد بالغ بر ۹۰۰ صفحه سند و چند تصویر. یکی از این تصاویر همین نقاشی است همراه با اسناد خاطرات سرکنسول بریتانیا در مشهد. بی‌مناسبت نبود تا همزمان به دهم فروردین و سالگرد واقعه‌ی به‌توپ‌بستن حرم مطهر رضوی، این واقعه را همراه با این تصویر -که به نظر بسیار باکیفیت‌تر از نمونه‌های پیشین موجود است- مرور کنیم.
××
سند شماره‌ی ۲۳ سرکنسول انگلیس در مشهد، سر پرسی سایکس، به تاریخ ۲۰ خرداد ۱۲۹۱ ضمن روایت و توصیف این نقاشی، به اینکه روس‌ها آن را از میان مردم جمع کردند و نقاش را هم زندانی اشاره می‌کند. در ادامه هم ترجمه‌ای از اشعار نقاشی ذکر می‌کند. این نقاشی تقریباً ۶۰ روز پس از به توپ بستن گنبد حرم مطهر امام رضا (ع) در دهم ربیع‌الثانی ۱۳۳۰ حکایت اندوه عمومی مردم مشهد است. اما اینکه ماجرا چه بوده است...
××
۱۰۸ سال پیش‌تر، دو سه ساعتی به غروب مانده است. ۱۰ روزی از نوروز گذشته و حال تب‌ناک این سرزمین و روزگار آشفته‌ی پس از استبداد صغیر از یک سو و کشمکش روس و انگلیس از سوی دیگر؛ شادمانگی عید برای مردم نگذاشته است. یک سالی پس از به توپ بستن مجلس (تیر ۱۲۸۷)، مشروطه از هم گسیخته و ملت ناامیدند. چندی بعد مجلس دوم مشروطه در میان امید مردم تشکیل می‌شود (آبان ۱۲۸۸) و محمدعلی شاه –که حالا شاه سابق است- با مقرری به روسیه فرستاده می‌شود. اما این امید هم پس از چند اقدام اصلاحی مجلس –از جمله تشکیل ژاندارمری با کمک افسران سوئدی و سازماندهی امور مالی با حضور مورگان شوستر آمریکایی- به ناامیدی می‌انجامد و اختلافات داخلی و دودستگی مجلسیان موجب ضعف دولت مرکزی می‌شود و کشور صحنه‌ی جنگ‌های قومی و طایفه‌ای می‌شود و از میانه‌ی سال ۱۲۹۰ روس و انگلیس هم به سوی شهرهای شمال و جنوب حرکت می‌کنند. شاه سابق هم سودای بازگشت به اتکای قوای روس در سر دارد. تابستان ۱۲۹۰، شاهِ گریخته برای آخرین بار به ایران بازمی‌گردد. کنسول‌های روس به حمایت از او فعال‌اند. آبان ۱۲۹۰ روس‌ها پس از اشغال رشت و انزلی، به دولت ایران اولتیماتوم می‌دهند که شوستر عزل و اخراج شود؛ از این پس هیچ مستشاری بدون اجازه‌ی روس و انگلیس استخدام نشود و غرامت نیروهای روس در رشت و انزلی هم پرداخت شود. چندی بعد دولت این اولتیماتوم را می‌پذیرد، مجلس دوم منحل می‌شود و اوضاع کاملاً از هم می‌پاشد. اشغال کشور آغازگر اعتراض توده‌ها می‌شود و در هر گوشه و کناری گروهی علم اعتراض بر می‌دارند.
مشهد هم چنین است...
این نوشته را می‌توانید به صورت کامل در این پیوند بخوانید:
https://bit.ly/3dDEjkp
____
مسطور
@mastoor
سالِ نو، نوروز و آمدن بهار بر همراهان کانون هزاران بار شادباش...
با آرزوی روزهایی بهتر، تن‌هایی درست‌تر، خاطری آسوده‌ترو دل‌هایی خوش‌تر.
کانون هم‌اندیشی معماری مشهد
@kanunma
عصر شنبه سوم اسفندماه در سالن سه‌سویه شهر کتاب مشهد، نشست نقد و بررسی کتاب «شهر همگان» با حضور دکتر سید مهدی معینی، مؤلف کتاب و دکتر مرضیه ترابی در میان جمعی از علاقه‌مندان برگزار شد.
در این نشست دکتر معینی به معرفی کتاب «شهر همگان» و بیان مشکلات و معضلات حضور و فعالیت در شهرها برای سالمندان، کودکان، زنان و افراد کم‌توان پرداخت و در ادامه دکتر مرضیه ترابی توضیحاتی تکمیلی درباره‌ی شهرهای ماشین‌محور ارائه داد.
این نشست با گفت‌وگو و پرسش و پاسخ حاضران پایان یافت.
کانون هم‌اندیشی معماری مشهد
@kanunma
با مشارکت بنیاد چهارطبقه
@CharTabaqeh
و پژوهشکده ثامن
__________________
عکس:
فاطمه شمس‌القرایی
عصر یکشنبه ۲۹ دی ماه مستند «روزی که رفت»، مستندی دربارهٔ بافت تاریخی مشهد، با حضور بیش از ۲۰۰ نفر در سالن کتابخانهٔ عمومی قلم، نمایش داده شد. پس از نمایش مستند، نقد و گفتگویی با هادی معصوم‌دوست، کارگردان فیلم آغاز شد و پس از استراحتی کوتاه، نشست «مکان مقدس و نامکان‌ها»، با ارائه ثمر صارمی، پژوهشگر دورهٔ دکتری انسان‌شناسی شهری دانشگاه مونترال، دربارهٔ یکی از پژوهش‌های خود با موضوع «بافت مشهد از سال ۱۳۰۷ تا ۱۳۵۷» ادامه پیدا کرد.
این نشست با گفتگو و پاسخ به پرسش‌های حاضران توسط میهمانان همراه بود.
کانون هم‌اندیشی معماری مشهد
@kanunma
———————
و حمایت رویا طرح داخلی
http://royaco.com
———————
عکس:
امیرمحمد شریعت‌پناهی
فاطمه شمس‌القرایی