لە میوانداریی کوردسات مەگەزین دا، بۆ وەڵامدانەوەی پرسیارە ورد و پڕلە سەلیقە ئەدەبیی و ڕۆژنامەوانی یەکانی میدیاکاری جوان و بەتوانا،خاتوو کوردستان ڕەئوف .
https://youtu.be/cCFcq32Evmg
تەنیا تاڵێک
شیعری :کەژاڵ ئەحمەد
وەرگێڕانی: ئالانا ماری لیڤنسۆن-لابرووس،
میوان نەهرۆ، دەریا عەلی و باربارا گۆڵدبێرگ
لە The Loch Rave Review دا بڵاوکراوەتەوە.
https://www.instagram.com/p/CuUDEKHsTGm/?igshid=YjgzMjc4YjcwZQ==
کەژاڵ ئەحمەد لە دژە خاڵێکدا بۆ وەرگرتنەوەی مەرجێک کە ڕەنگە وەک نەرێنی وەربگیرێت، هەروەها ڕەخنە لەو شتانە دەگرێت کە بە شێوەیەکی کەمکردنەوە گریمانە دەکرێت کە ئەرێنی بێت. بە پێچەوانەی هەر بەهادانێکی بێ بیرکردنەوە بۆ کوردایەتی، ئامانج لە نۆرمەکانی جێندەری و کۆنوانسیۆنی سەرکوتگەرانە وەک بەستراو بە کولتوری کوردییەوە وەردەگرێت.
‘تاڵێ لەقژم جیابۆوە
من وەک دایکم
ماچم نەکرد و نەمخستە سەر چاوانم!
ههمووجارێ ، تاڵهكه رائهكێشم و
لهناو كتێبێكی كۆندا
دایئهنێم.
لهبهرئهوهی نامهوێت كهس
بیرم بكات
پاڵهوانی كتێبه كۆنهكان نهبێت.
ههروهها نامهوێت
ئازیزێكی ترببینم
قهڵهمو لاپهڕه و دێڕنهبێت !
بە چەوساندنەوەیەکی نەریتی فۆلکلۆری کوردیی دەنووسێت. لە هەندێک کاتدا، ڕەخنەی ئەحمەد لە مێینەیی پاسیڤی کورد، لە نزیکەوە ڕەنگدانەوەی ئەو دەستەواژانەیە کە بزووتنەوەی چەکداری کورد دایانناوە، وەک لە دێڕی 'وەکو سوبێری بیابان/ چۆن دڕکی دڵشکان دەگرم'، کە بۆنی عەقیدەی بزووتنەوەی ژنانی کورد لەبارەی ئەو گوڵە دڕکاوییەی کە وەرگیراوە وەک نوێنەرایەتی مافێکی سروشتی بەرگریکردن لە خۆ.
بەڵام ڕەخنەی بێئارامی کەژاڵ ئەحمەد هێشتا زیاتر درێژ دەبێتەوە، بۆ ڕەتکردنەوەی خۆگونجاندن لەگەڵ شێوازە چاوەڕوانکراوەکانی بەرخۆدان، ئەوەی کە ڕەنگە بە ڕەخنە لە دەوڵەت و پیاوسالاری ناوی بنێین. ئەمە ژنێکە کە حیجابی لەبەر کرد و چوو بۆ ئوردن، بەمەش لەو کۆمەڵگە زۆر فێمینیستە دوورخراوەتەوە کە دەنگی تێدا دۆزیبووەوە. وەک ئەم ڕاستییە ژیاننامەییە ئاماژەی پێدەکات، کارەکانی کەژاڵ ئەحمەد – وەک هەموو شیعرە ڕاستەقینەکان – ناتوانرێت بە ئاسانی بۆ ئامانجە پڕوپاگەندەییەکان کۆبکرێنەوە و هەروەها کارەکانی لە چاوی ڕەخنەگرانەی خۆی بەخشراو نییە. کەژاڵ ئەحمەد جگە لە "قەڵەم، لاپەڕە، دێڕ" "هیچ ئازیزێکی" نییە و ئەم ڕیزبەندییە دەیخاتە دەرەوەی هەردوو سیستەمی سەرکوتکەر و ئەوانەی کە لە ڕووی سیاسییەوە کاردەکەن بۆ ڕووخاندنیان.
توانای کەژاڵ ئەحمەد بۆ قبوڵکردنی گرژی و تێپەڕاندنی دووانەییە ئامادەکان لە شیعری 'ئایا من شەهید بووم'دا دەربڕینی دەوڵەمەند دەبینێتەوە، خەریکبوونێکی بوێرانە لەگەڵ زاراوەیەکی سیاسی زیادە دیاریکراو کە هەم بزووتنەوەی سیاسی کورد و هەم لەلایەن زۆرێک لەو هێزە پاشەکشەگەرانەی دەوڵەت و ئیسلامییەکانەوە بانگەشەی بۆ دەکرێت کە... لەمێژە کوردی سەرکوت کردووە. کەژاڵ ئەحمەد لە شیعرێکیدا دەڵێت " ئەوکاتەی وەک نیشتمانێکی بێ ئاڵا، بێ دەنگ دەمرم/ خاترجەمبن/هیچم ناوێ و/هیچ وەرناگرم"، هەم ئەو پارادۆکسە دەخاتە ڕوو و هەم تەحەدای ئەو پارادۆکسە دەکات کە لەڕێگەیەوە، بە زاراوەی بزووتنەوەی کوردی، کەسانێک هەن کە ' ژیانیان ئەوەندە خۆشدەوێت کە ئامادەن بۆی بمرن'.
بەم شێوەیە قووربانیدانی قسەکەر ئەوان لە دەرەوەی ململانێ، لە دەرەوەی سەرکوت، لە دەرەوەی دووانەیی سادە، لە ساتێکی بوون و دەربڕینی پاکدا دایاندەنێت کە هێزە سیاسی و کۆمەڵایەتییە بەرپەرچدەرەکان هیچ حسابێکیان بۆ ناکات. کاتێک دەنووسێت " گوڵم ناوێت/بۆ خۆم جوانترین گوڵ دەگرم"، دیدگای ئەو بە شێوەیەکی خام ناسیاسی نییە، بەڵکو نیشانەی پابەندبوونی بوێرانە و بەپەلەی ئەوە بە ڕۆڵی شاعیرانەیەوە وەک دەنگێک لە بیابانەکاندا، کە خەباتی سیاسی کورد بەرهەمی هێناوە، بەڵام لەگەڵ ئەوەشدا تێیپەڕاندووە.
* کۆمەڵە شیعری کەژاڵ ئەحمەد بە زمانی ئینگلیزی، ساڵی Handful of Salt’ (2016)، بە شێوەی ئۆنلاین بەردەستە بۆ کڕین.
ئەمە لینکی نووسینەکەیە لە میدیا نیوز :
https://medyanews.net/kajal-ahmads-poetry-reaches-beyond-political-binaries/
https://twitter.com/KurdChronicle/status/1670362453111197698?t=CRuM5OfL5id8xeRm2upzIQ&s=35
Читать полностью…https://twitter.com/avestayayin/status/1667773079433498624?t=P_AX_LZnxaWZlNrXov7-zg&s=35
Читать полностью…https://twitter.com/avestayayin/status/1665748675929296898?t=LcacLw2GJtDFUVOEfZYh2w&s=35
Читать полностью…دیدارێک لەگەڵ کەژاڵ ئەحمەد، سارا عیسا ی نووسەر و خوێندکاری خوێندنی باڵا لە بروکلین ئەنجامیداوە.
بەناونیشانی : خوێنی ژن حەڵاڵە!
کەژاڵ ئەحمەد لە گفتوگۆکەدا باسی خۆشەویستی و جەنگ و ئەزموونی ژنانی کوردستان دەکات.
لە پێگەی ئەلکترۆنیی
Thejianarchives.com
بڵاوکراوەتە، کە پێگەیەکی سەربەخۆیە و گرنگیی بە کۆکردنەوە و ئەرشیف کردنی بەڵگەنامەکان دەدات سەبارەت بە ژنی کورد .
https://www.thejiyanarchives.com/herbiji/xwna-jin-halala-kajal-ahmad-discusses-love-war-and-the-unchanging-experience-of-women-in-kurdistan?s=09
قۆپچە
شیعری کەژاڵ ئەحمەد
وەرگێڕانی:ئالانا ماری لیڤنسۆن - لابڕوس
دیوانی مشتێ خوێ : Handful of salt
https://www.instagram.com/p/CsgS2fvMa3J/?igshid=MTc4MmM1YmI2Ng==
دەستەکانی ئالان پەری شاعیر و هاوڕێم خۆشبێت، ئەنتۆلۆژیای شیعری کوردیی بە زمانی دانیمارکیی بەوزووانە بڵاودەکرێتەوە. خۆشحاڵم یەکێکم لە ٤٩ شاعیری بەشداربوو لەم پڕۆژە جوانەدا.
https://fb.me/e/1at7Chc8l?mibextid=Gg3lNB
لە میوانداریی کوردسات مەگەزین دا، بۆ وەڵامدانەوەی پرسیارە ورد و پڕلە سەلیقە ئەدەبیی و ڕۆژنامەوانی یەکانی میدیاکاری جوان و بەتوانا،خاتوو کوردستان ڕەئوف دا.
https://youtu.be/cCFcq32Evmg
https://twitter.com/MattBroomfield1/status/1676512086074044419?t=NDymnMaTR9VtEnaGNJ4wCQ&s=35
Читать полностью…نووسینێکی ڕۆژنامەنووس و نووسەری ئازاد مات بڕۆمڤێلد ی بەریتانی سەبارەت بە شیعری کەژاڵ ئەحمەد ، لە میدیا نیوز بە زمانی ئنگلیزیی بڵاوکراوەتەوە، Matt Broomfield خاوەنی بڕوانامەی باڵایە لە زانکۆی ئۆکسفۆرد و ماستەری لە زانکۆیەکی لەندەن بەدەستهێناوە لە بواری ڕۆژنامەوانیدا. ئەمەیش بابەتەکەیەتی بە کوردیی، بۆ ئاگاداریی بەڕێزتان لەڕێی گۆگل ترانسلەیتەوە کردوومە بە کوردیی.
شیعری کەژاڵ ئەحمەد لە دووانەی سیاسی زیاتر دەگات
گرژییەکی شیعریی بەرهەمی کەژاڵ ئەحمەد، کە ژنە شاعیرێکی کوردی خەڵکی کەرکوکە لە باکووری عێراق، زیندوو دەکاتەوە. کەژاڵ ئەحمەد کە لە کوردستانی عێراقی زێدی خۆیدا ڕووبەڕووی دوورخستنەوە و دوژمنایەتی بووەتەوە، باش دەزانێت کە کوردایەتی بە تەنیا وەڵامێکی تەواو بۆ پلەبەندی دەوڵەت پێک ناهێنێت. کارەکانی ئەو ڕەتکردنەوەی سۆزداری دووانەی تەمبەڵی پێکدەهێنێت – لە نێوان پیاوی باڵادەست و ژنی بێدەنگ، دەوڵەتی کۆلۆنیالیزم و کەمینەی بێدەسەڵات، ستەمکاری خراپەکار و کوردی شەریف. بەڵکو دەنگی شیعری ئەم خانمە لەو پانتاییە بێدەنگ و نەرێنییەی بەڕواڵەت بێدەنگ و نەرێنی پێکدێت و لەدەرەوەی قسە دەکات، کە ناتەواوی ئەم دووانەیە لە دەربڕینی واقیعە سیاسی، کولتووری یان کۆمەڵایەتییەکانی کوردستاندا نیشان دەدات.
کاتژمێر ٢:٠٧ی پاشنیوەڕۆ ٠٢/٠٧/٢٠٢٣
شیعری کەژاڵ ئەحمەد لە دووانەی سیاسی زیاتر دەگات
مات برومفیڵد
ئەو ڕاستییەی کە زۆرجار دووبارە دەبێتەوە ئەوەیە، کورد 'گەورەترین گەلە بێ دەوڵەتێکی تایبەت بە خۆی'، نەک هەر دەبێتە هۆی دوورخستنەوەی لە گێڕانەوەی سیاسی و کولتووری، بەڵکو بە یەکسانی دەتوانێت ببێتە هۆی ئەو گریمانە ڕۆژهەڵاتیانەی کە کورد دەبێ لە بنەڕەتدا شۆڕشگێڕ، پێشکەوتنخواز بێت ، فێمینیست، یان تەنانەت ئەنارکیستیش بێت. تۆماس شمیدینگەر، زانای سیاسی لە لێکۆڵینەوەکانیدا بۆ 'ڕۆژاڤا: شۆڕش، شەڕ و ئایندەی کوردانی سوریا'، ئەوە نیشان دەدات کە بوونی کورد لە دەرەوەی دانپێدانان و پاراستنی دەوڵەت، نەک هەر نەیتوانیووە لە پلەبەندییە گرێدراوەکانی خێڵ و خێڵ و بنەماڵە بێبەری بکات، بەڵکو لە پلەبەندییەکانی ڕەگەز و تەمەن و چینیش. بەڵام لە هەمان کاتدا ئەم بوونە، پۆتانسێلی سەرهەڵدانی شێوازی نوێی ڕێکخستنی کۆمەڵایەتی تێکدەرانەی لەگەڵ خۆیدا هێناوە، وەک لە دامەزراندنی بوێرانە و ناتەواوی ئۆتۆنۆمی فیدراڵی لە ڕۆژاڤا (کوردستانی سوریا) دا بەدی دەکرێت.
گرژییەکی شیعریی هاوتا، بەرهەمی کەژاڵ ئەحمەد، ژنە شاعیرێکی کوردی خەڵکی کەرکوک لە باکووری عێراق زیندوو دەکاتەوە. ئەحمەد کە لە کوردستانی عێراقی زێدی خۆیدا ڕووبەڕووی دوورخستنەوە و دوژمنایەتی بووەتەوە، باش دەزانێت کە کوردایەتی بە تەنیا وەڵامێکی تەواو بۆ پلەبەندی دەوڵەت پێک ناهێنێت. کارەکانی ئەو ڕەتکردنەوەی سۆزداری دووانەی تەمبەڵی پێکدەهێنێت – لە نێوان پیاوی باڵادەست و ژنی بێدەنگ، دەوڵەتی کۆلۆنیالیزم و کەمینەی بێدەسەڵات، ستەمکاری خراپەکار و کوردی شەریفدا. بەڵکو دەنگی شیعری کەژاڵ ئەحمەد لەو پانتاییە بێدەنگ و نەرێنییەی بەڕواڵەت بێدەنگ و نەرێنی پێکدێت و لەدەرەوەی قسە دەکات، کە ناتەواوی ئەم دووانەیە لە دەربڕینی واقیعە سیاسی، کولتووری یان کۆمەڵایەتییەکانی کوردستاندا نیشان دەدات.
کەواتە لە لایەک بوونی بێ دەوڵەتی و ڕاگوزەری کورد بەو مانایەیە کە دەتوانرێت وەک "جۆرێکی باڵندە" پۆلێن بکرێت، سیاسەتێک پێکدەهێنێت کە تایبەتمەندی تایبەتی خۆی هەیە کە لەدایک بووە لەو ڕاستییەی کورد ”لە وڵاتێکەوە بۆ وڵاتێکی تر/و هێشتا هەرگیز خەونەکانیان بۆ نیشتەجێبوون بەدی ناهێنن”. ئەوە هەر ڕاستی دوورخستنەوەیان لە دەوڵەتە کە کوردی ڕەق کردووەتەوە بۆ ئەوەی بەرگەی "تۆزی بای نەرم" بگرێت، لە وێنەیەکدا کە شێوازی ژیانی کۆچەریی نەریتی کورد وەبیر دەهێنێتەوە، دووبارە ئاوارەبوونی زۆرەملێ کە لە ئەنجامدا تەحەدای لێدەکەوێتەوە و پێکەوەژیانی بەرهەمدار لەگەڵ گروپە کۆمەڵایەتی و نەتەوەییەکانی دیکە و ناسنامەی کێشەدار و دووبارە دروستکراوی گاستەربەیتەرە کوردەکانی ڕۆژانی دوایی، دەربەدەریی سیاسی و پەنابەرانی گەشتکردن بۆ ئەوروپا. لە دێڕێکدا کە ڕەخنەی عەبدوڵڵا ئۆجالان لە پێکهاتنی دەوڵەت وەبیر دەهێنێتەوە، کەژاڵ ئەحمەد پێشنیاری ئەوە دەکات کە ئەگەر کوردەکان بتوانن ‘نیشتەجێ بن’، ڕەنگە خۆیان ببیننەوە کە ‘کۆلۆنی’یەکی تایبەت بە خۆیان پێکدەهێنن. ئەم بەردەوامیی گرژی و وەدەرنانە، چەندە بۆ ڕێکخستنی سیاسی بەرهەمدار پێویستە، ئەوەندەش بۆ دەربڕینی شیعریی ڕاستەقینە پێویستە. وەک چۆن لە نەریتی خۆڕەخنەگرتنی بزووتنەوەی سیاسی کوردیدا، ‘نیشتەجێبوون’ هەرگیز بژاردە نییە.
ئەمڕۆ لە ئەستانبوڵ لە وەقفی دۆستە بەوەفاکەی کورد ئیسماعیل بێشکچی، بە دیداری بەڕێزی شادبووین و گوێمان بۆ ڕاگرت و گوێی بۆڕاگرتبووین، کاتێک باسی گرنگیی کلتوور و کاریگەریی ئەدەب و هونەر و هەڕەشەکانی سەر زمانی کوردیی و گەلێکی بابەتی گرنگمان بۆ دەکرد.
کات سێی پاشنیوەڕۆ پێشانگەی هونەرمەند ڕۆستەم ئاغالە بە ئامادەبوونی ژمارەیەکی بەرچاو لە کوردانی ئەستانبوڵ و ڕاگەیاندنەکان ، لایەن بێشکچی یەوە کرایەوە و ئاغالە زۆر سوپاسی بێشکچیی کرد کە سەرەڕای زیندان و سەختییەکان هێشتا تاقەتی بەرگریی کردن لە کوردی ماوە و لێمان بێزارنەبووە. وابڕیارە سبەینێ ئێوارە لە هەمان شوێن کۆڕی شیعریی کەژاڵ ئەحمەد و موئەید تەیب و تەلعەت تاهیر بە هەردوو شێوەزاری سۆرانی و کورمانجی ژوور پێشکەش بکرێن.
فۆلۆوەرێکی ساڵی سێ هەزار
ئەمڕۆ ٦/٧/ ٢٠٢٣ نوێترین شیعری کەژاڵ ئەحمەد، لە دووتوێی مروارییەکانی کوردستانی نوێ دا بڵاوکراوەتەوە.
https://knwe.org/web/viewer.html?file=https://images.knwe.org/root/root/images/Mrwaryakan_7-6-2023.pdf
بە هاوکاریی
دەزگای ـ کوردستان کرۆنیکل
وەقفی ئیسماعیل بێشکچی لە ئەستانبوڵ و
ئاڤێستا
ڕۆژی ٢٠٢٣/٦/١٧
کۆرێکی شیعر خوێندنەوە بۆ شاعیران:
کەژاڵ ئەحمەد
قوبادی جەلیزادە
مو ئەیەد تەیب
لە ئەستانبوڵ ڕێکدەخرێت .
لە چوارچێوەی هەمان بەرنامەدا بەناونیشانی ( ئێوارەی ڕەنگەکان ، گەڕانێکی ڕەنگین بە نێو تابلۆکانی رۆستەم ئاغالەدا)
ڕۆژ : ٢٠٢٣/٦/١٦
کاتژمێر :٤ ئێوارە
پێشانگەیەک بۆ تابلۆکانی هونەرمەند ڕۆستەم ئاغالە دەکرێتەوە.
شوێن : Cih: IBV (Ismail Besikci Vakfi)
Istiklal Cd. Ayhan Isik sok. 21/1
Beyoglu
_____________
https://www.instagram.com/p/Cs9CAWYMwVbAtzqX57TWzLQUZkUt-fe3N1KAls0/?igshid=MTc4MmM1YmI2Ng==
Читать полностью…