kurdiziman | Unsorted

Telegram-канал kurdiziman - آموزش زبان کوردی(سۆرانی)

-

🍃🍃🍃🍃 🍃🍃 🍃 کاناڵێک بۆ فێربوونی ڕێنووس(رسم‌الخط) و ڕێزمان(دستورزبان) و وشە(واژە)ی زمانی کوردی. تکایە ئەم کاناڵە بە هاوڕێیەکانتان بناسێنن. پەیوەندی(ارتباط)..... @arzhin67 https://t.me/kurdiziman

Subscribe to a channel

آموزش زبان کوردی(سۆرانی)

🖌🖌ئامرازی بانگکردن لە زوانی کوردیدا

لە زمانی ئەدەبی ئەمڕۆی کوردیدا ئامرازی بانگکردن ئەمانەی خوارەوەن:
( ئەی ؛ هۆ ؛ هێ ؛ یا ؛ ۆ ؛ ە ؛ ێ )

#ئەی:

ئەم ئامرازی بانگ‌کردنە لە لایەن گشت ڕێزمان‌نووسانی کوردەوە باس کراوە.
زۆر بەئاشکرا بەکار دێت.
ئەم ئامرازە بۆ بانگکردنی کەس چ "نێر" و چ "مێ" یان کۆمەڵێک، وەک لە نموونەکانی خوارەوە دیارە.
نموونە:
ئەی برام
ئەی هاووڵاتییان
ئەی دلێران


#هۆ:

ئامرازی هۆ بەس لەگەڵ ناوی نێر بەکار دێت.
بۆ نموونە:
هۆ برام
هۆ کاکە

هەروەها دەتوانرێ لەگەڵ ناوی "کۆ"ش بەکار بێت.
نموونە:
هۆ خزمینە
هۆ برایینە
هۆ کچینە

لە دەربڕینەکانی سەرەوە وشەکانی (برایینە، خزمینە، کچینە) ناوی "کۆ"ن. لەوانەدا نیشانەی کۆی "ان" بۆتە "ین"

#هێ:

ئەمە ئامرازێکی کەم‌ بەکارهاتوە لە زمانی کوردیدا، بەس لەگەڵ ناوی "مێ"یینە بەکار دێت.
بۆ نموونە:
هێ نازەنین
هێ پەروین


#یا:

ئەم ئامرازە لە زمانی کوردیدا هەیە، چ لە زمانی ئاخاوتن یان ئەدەبیدا. بەڵام لە بنچینەدا کوردی نییە و لە عەرەبییەوە هاتووتە ناو زوانی کوردی.
لەم زمانەدا زۆرتر لەگەڵ ناوی پیرۆز بەکار دێ.
وەکو:
یا خودا

#ۆ:

بەکارهێنانی لە دیالێکتی سەروو زۆرترە لە هیی خواروو.
ئامرازی ناوبراو لەگەڵ ناوی نێر بەکار دێ و ناچێتە سەر ناوی مێ.

بۆ نموونە:
هەڤاڵۆ
کوڕۆ وەرە

#ە:

بەکارهاتنی لە زمانی کوردیدا ئاشکرایە.
بۆ نموونە:
کوڕە وەرە!
خاڵە بڕۆ!
کاکە بچۆ!

ئامرازی "ە" دەچێتە سەر ناوی کۆ
لەم حاڵەتەشدا "ان" کە نیشانەی کۆیە دەبێتە "ین"
وەکو:
کوڕینە
خزمینە
کچینە

#ێ:

ئامرازێکی ئاشکرایە لە زمانی کوردیدا و هەر لەگەڵ ناوی مێ بەکار دێت.
بۆ نموونە:
پوورێ
خوشکێ
کچێ

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
#فێرگەی_زمانی_کوردی
#fêrgey_zimanî_kurdî
🔻🔻🔻🔻🔻
💎@KURDIZIMAN

Читать полностью…

آموزش زبان کوردی(سۆرانی)

✴️ #شێعر(گریانی نیوەشەو)
✴️ هۆنراوەی: هێمن موکریانی

ــــــــــــــــــــــــــ
#فێرگەی_زمانی_کوردی
#fêrgey_zimanî_kurdî
🔻🔻🔻🔻🔻
💎‌ @KURDIZIMAN

Читать полностью…

آموزش زبان کوردی(سۆرانی)

#ڕێنووس #رسم‌الخط

#وانەی_دەیەم(درس دهم)

#پیتی_ی (دەنگدار)îÎ یا کشیده.

ئەگەر پیتی ی بزوێن(دەنگدار بێت دەنگەکەی هەمیشە ئاشکرایە وەکوو;( سی ۳۰ Sî)
ئەم پیتە قەت لە نووسینی ئارمیدا لە سەرەتای وشەوە نایێت.
پیتی ی دەنگدار بە بەراوردکردنی لەگەڵ پیتی ی ژمارەی ( ۳۰ Sî ) جوان دەردەکەوێت.
١ــ
ئەگەر دەنگدار بێت واتا (حرکت دهندە حرف بدون صدا باشد):

#برینBirîn=زخم
#بریقەbirîqe=درخشش
#بریکارBirîkar= معاون, وکیل
#بیرچوونbîrçûn=فراموش کردن
#پیسpîs=کثیف
#پیشانگەPîşange=نمایشگاە

#پیرpîr= پیر، استقبال، مرشد
#تیژtîj=برندە، مزە تند
#تیشکTîşk= شعاع نور
#جیڕcîr= صدای لولا، گوشت نپخته، مقاوم
#چیرۆکçîrok= داستان
#دیقdîq=دق، حرص دراوردن

#دیلDîl= اسیر
#ڕیزrîz= صف، دسته
#ژیرjîr= دانا، از گریە باز ایستادن
#سیخوڕSîxur= جاسوس
#شیلەŞîle= شیرە گیاە

#فیشەکFîşek= فشنگ
#هیواHîwa=امید
#هێدیHêdî=آرام
#لانیکەمlanîkem=حداقل
#سیروانSîrwan=اسم رودخانه.

#ژیکەڵەjîkele=کوچولوی دوست داشتنی
#بیرۆکەbîroke=نظریه
#شیşî= تجزیه، تحلیل ،تنک کردن پنبە
#نامیلکەNamîlke= جزوە
#تێبینیtêbînî= نظر ،نگرش

#نزیکnizîk= نزدیک
#بریتیbirîtî=شامل
#بریتییە_لەbirîtîye_le=عبارت از
#هەتاویHetawî=خورشیدی
#پەریPerî=فرشته، پری

٢ــ
#پیتی_ی_بێدەنگ Y y

ئەم پیتە بێدەنگە واتا (ساکنە بدون حرکتە) . کەوایە لە هەموو شوێنێکی وشەوە دێت.
بۆ ناسینی ئەم پیتە تەنیا لەگەڵ پیتی #ی وشەی #یەک یان ژمارەی ١ بەراوردە بکرێت دیاری دەدات.
یەک( ۱ ) Yek

#بەیانBeyan= صبح
#کەیkey=چە وقت
#مەیMey=شراب
#بایەBaye👈کاسە
#بەیاخBeyax👈ئاڵا👈پرچم
#نیانNyan=نهادن، صاف و نرم

#کەیلkeyl👈لبریز
#کەزیەkezye👈زلف
#دیارDiyar=پدیدار، آشکار
#یارەماYarema= بوتە پالیزی
#یانەYane =خانه
#یانزەYanze= یازدە۱۱

#فێرگەی_زمانی_کوردی
#fêrgey_zimanî_kurdî
🔻🔻🔻🔻🔻
💎@KURDIZIMAN

Читать полностью…

آموزش زبان کوردی(سۆرانی)

✴️ گوڵە گەنم
🎙 زەکەریا

ــــــــــــــــــــــــــ
#فێرگەی_زمانی_کوردی
#fêrgey_zimanî_kurdî

💎 @KURDIZIMAN

Читать полностью…

آموزش زبان کوردی(سۆرانی)

💎 نامەی ئابراهام لینکۆڵن، شازدەیەمین سەرکۆماری ئەمریکا، بۆ مامۆستای کوڕەکەی، بە‌بۆنەی یەکەم ڕۆژی چوونی بۆ قوتابخانە



ئەمڕۆ یەکەم ڕۆژە کەوا کوڕەکەم دێتە قوتابخانە. هەتا ماوەیەک هەموو شتێک بەلایەوە سەیر و تازەیە و هیوادارم بەهێمنی لەگەڵی بجووڵێنەوە. ئەم هەنگاوە چوونە بە شوێن سەرکەشی و گۆبەندێک‌دا، کە ڕەنگە کەمەندکێشی بکا بۆ ئەوپەڕەوپەڕی دنیا؛ ڕەوتێک کە ڕەنگە شەڕ و کارەساتی دڵتەزێن و پەژارەی بە شوێنەوە بێ. بۆ ئەم ژیانە پێویستی بە بڕوابەخۆبوون و ئەوینە و ئازایەتی؛ جا کەوایە ئەی مامۆستای هێژا:

کوڕەکەم دەبێ بزانێ کە سەرپاکی خەڵک دادپەروەر و ڕووڕاست نین، بەڵام دەبێ بۆشی ڕوون بکەیتەوە کە لە بەرامبەر هەر کەسێکی فێڵەبازدا، کۆمەڵێک مرۆڤی سەرڕاست هەن!دەبێ تێ‌بگا هەتا سیاسەتمەدارێکی بادیهەوا خۆی بنوێنێ، ڕێبەرێکی جوامێریش لەوێ ڕاوەستاوە.
دەزانم زەمانی پێدەوێ، بەڵام دەبێ ڕایبێنی ئەگەر بە کار و زەحمەتی خۆی دۆلارێک پەیدا بکا، باشترە لە پێنج دۆلارییەک کە لە شوێنێک بیدۆزێتەوە. فێری کە تا پەند وەربگرێ لە دۆڕان و چێژ وەربگرێ لە سەرکەوتن. فێری کە تا خۆی بە تاسەی هیچ شتێکەوە نەتاسێنێ. ئەگەر بۆت دەکرێ ڕایبێنە بۆ پێکەنین و قاقاکێشانی دەروونی و ڕوونی کەوە دەوری گرینگی پێکەنین لە ژیانی‌دا.
ئەگەر بۆت دەلوێ بیپەروەرێنە تاکوو بزانێ کتێب چەندە دەتوانێ لە ژیان‌دا دەوری گرینگ بگێڕێ. پێی بڵێ ڕامێنێ و قووڵ‌بێتەوە لە فڕینی ئەو باڵندانەی وا لە ئامێزی ئاسمانا دەسووڕێنەوە. با وردبێتەوە لەو پەپوولە و زەرگەتە نەخشینانەی لە بەر خۆر چەقڵەسەمایانە و با خوردبێتەوە لە پۆلی گوڵانی ڕسکاوی بناری چیاکان.
ئەو دەبێ فێر بێ کە ملهوڕان زۆر سادەتر لە خەڵکی دی ملیان پێ نەوی دەبێ. دەبێ خۆی هەڵکا لە کەسانی بەرچاوتەنگ و کڵاوچی و قەل‌فڕیان پێ بکا و دەبێ ئەوانەش ببەزێنێ و سووک‌وچرووکیان کا کە بۆ تۆقاندن و خەساربار‌کردنی خەڵکی کەم‌دەسەڵات، هێز و دەسەڵاتیان دەخەنەگەڕ.
کوڕەکەم فێر کە باشتر وایە لە قوتابخانە دەرنەچێ تا لە ڕێی گزی و قۆپی‌کردنەوە سەرکەوتوو بێ. پێی بڵێ باوەڕی بە بیروڕای خۆی بێ، تەنانەت ئەگەر هەموو لایەکیش دژی بۆچوونەکانی بن. کوڕم فێر کە تا لەگەڵ کەسانی نەرم‌ونیان، نەرم‌ونیان بێ و لەگەڵ ملەوەزان بە ملەوەزی تێکەوێ. هەوڵ بدە کوڕەکەم بەهێز بێ و چاونەترس، نەک هەر بکەوێتە شوێن ئاپۆرەوە، ئەویش لە کاتێکا هەموو هەر خەریکی لاسایی‌کردنەوەن. فێری کە تا گوێ بۆ هەموو قسەیەک ڕادێرێ و کامەیانی پێ چاکە ئەویان هەڵبژێرێ.
ئەگەر لە دەستت دێ کوڕەکەم فێر کە تا لەوپەڕی پەژارەدا، بزەی بزێتە سەر لێوانی. بۆی شی‌کەوە با بزانێ کە گریان و ئەسرین‌هەڵوەراندن هی ئەوە نییە مرۆڤ شەرم بیگرێ و پێی بەخۆی‌دا بشکێتەوە. فێری کە ئەوانەی هەر بە شوێن دۆزینەوەی عەیبی ئەم‌وئەودا دەگەڕێن بیانکاتە گاڵتەجاڕ و نابێ بۆیان دانەوێنێ. فێری کە هێزی شان و باهۆ و بڕشتی بیری چۆن چاکە ئاوا بە گران بیانفرۆشێ، بەڵام دانانی نرخ بۆ دڵ و ڕووحی کارێکی بێ‌جێیە. پێی بڵێ گوێ بگرێ لە وتەی بەرامبەرەکانی و ئەگەر لای وایە لەسەر هەقە دەبێ لەسەر قسەی خۆی سوور بێ و چەندی بڕستی هەیە لەپێناوی‌دا بکەوێتە ملانە.
لە جەنگەی وانەدادانی‌ کوڕم‌دا لەگەڵی لەسەرەخۆ بن، بەڵام مەیکەنە یەکێکی نازنازێ، چونکە پۆڵای هەرە چاک ئەوەیە لە بۆتە و کڵی ئاگرین دەرچووبێ. ئەو دەبێ ئازایەتیی هەدانەدانی لا ڕوون بێتەوە و فێری کە هەمیشە بڕوای قووڵی بە خۆی بێ، چونکە هەر لەم ڕێگایەوە دەتوانێ بڕوای پتەوی بە خەڵکیش بێ. داوایەکی قورسە، بەڵام بزانن چیتان بۆ دەکرێ.


سەلاحەددین ئاشتی، پایزی ١٣٩٩

ــــــــــــــــــــــــــ
#فێرگەی_زمانی_کوردی
#fêrgey_zimanî_kurdî
🔻🔻🔻🔻🔻
💎‌ @KURDIZIMAN

Читать полностью…

آموزش زبان کوردی(سۆرانی)

✴️ سەردەمێک بوو
🎙 ناسر ڕەزازی

ــــــــــــــــــــــــــ
#فێرگەی_زمانی_کوردی
#fêrgey_zimanî_kurdî

💎 @KURDIZIMAN

Читать полностью…

آموزش زبان کوردی(سۆرانی)

✴️ #شێعر(لادە شاعیر)
✴️ هۆنراوەی: ئەحمەد موختار بەگی جاف
✴️ خوێندنەوەی: باست حەمە‌غەریب

ــــــــــــــــــــــــــ
#فێرگەی_زمانی_کوردی
#fêrgey_zimanî_kurdî
🔻🔻🔻🔻🔻
💎‌ @KURDIZIMAN

Читать полностью…

آموزش زبان کوردی(سۆرانی)

#کینایە

🔷قڕنیس:
🔶بریتییە لە ڕژد، چنۆک
(کنایە از خسیس)

🔷قسە بە گوێیدا ناچێت:
🔶بریتییە لە یەکێک کە لاسارە، ئامۆژگاری وەرناگرێت، یاخییە
(کنایە از آدم حرف نشنو که گوش به نصایح نمیدهد، متمرد است)

🔷قسە قووت بە:
🔶واتە زوانت بێسێ، دەم نەوێسیاگ مەبە
(کنایه از اینکه رازنگهدار باش)

🔷قسەزل:
🔶بریتییە لە کەسێک کە قسەی لە ڕادەی خۆی گەورەتر بێت
(کنایه از آدمی که کلامش از حد سن و مقامش بالاتر باشد)

🔷قسەسارد:
🔶بریتییە لە یەکێک کە قسەی خۆش نەبێ
(کنایه از آدم سردگفتار، حرفاش به دل نشیند)

ــــــــــــــــــــــــــ
#فێرگەی_زمانی_کوردی
#fêrgey_zimanî_kurdî

💎 @KURDIZIMAN

Читать полностью…

آموزش زبان کوردی(سۆرانی)

#ڕێنووس

#وانەی_حەوتەم(درس هفتم)

ـــــــــــــــــــــــــــ

#واوی_کورت (و u)

ئەم واوە دەنگداره

و ئەرکی جووڵاندن(حرکت دادن) یا بزاوتنی
پیتی بێدەنگه و لەگەڵ واوی سادە جیاوازە👉👉👉👉
تکایە ئەمەتان☝️☝️ لەبیر نەچێت""""""""""""""""

این واو صدادار(دەنگدار) هستش و با واو ساده که ساکن و بدون حرڪت (بێدەنگ) خیلی فرق داره لطفا این یادتون نره که خیلی مهم هستش👉👉👉👉👉

واوی کورت * و* بە گشتی دوو دەوری جیاوازی هەیە:
هەم👈وشەیە
هەم👈پیت
ئەم واوە چۆن دەنگدارە قەت لە سەرەتای(اول)وشە نایێت.
1 ـــ لە نێو ڕستەکاندا(جملە) بە شێوەی یەک وشەی سەربەخۆ بەناوی* وشەی ناتەواو.
ناوێکی تری واوی نێوان واوی پەیوەندییە; کە دوو وشە یان دوو ڕستە بە یەکەوە پەیوەند دەدات ئەم واوی کورتە قەت نالکێت مەگەر وشەی لێکدراو کە جیایە لەم باسە. نموونە بۆ واوی پەیوەند ,وەکوو:
من وu تۆ
کورد وu کوردستان نامرێت وu همیشە زیندووە.

2ـ لە نێوان وشەکاندا ئەرکی پیتی لەسەر شانە.

وەکوو:👇🏻👇🏻
#کوردKurd
#کوردستانKurdistan
#جوداcuda=جدا
#خوداXuda=خدا

#ڕوخRux=رو جلو
#ڕوخسارRuxsar=چهرە صورت
#خونچەXunçe=غنچە
#قورسqurs=سنگین

#کوترkutir=ڪوتاە
#کۆترKotir=ڪبوتر بۆره(ۆ)
#توندtund=سریع
#خورپەxurpe=تپش

#کوتkut=لەت=تکە
#گورجgurc=سریع
#گولGul=جذامی
#گوڵGul=گل

#گومgum=گم , ناپدید
#گۆمGom= برڪە, جای عمیق رودخانه 👈بۆرە(ۆ)
#زوقمZuqm=سرمای خشک
#سوخمەSuxme=لباس کردی زنانە

ـــــــــــــــــ

#فێرگەی_زمانی_کوردی
#fêrgey_zimanî_kurdî

💎 @KURDIZIMAN


https://t.me/joinchat/AAAAAE9r64rhZFWO9XUcAQ

Читать полностью…

آموزش زبان کوردی(سۆرانی)

#وەڵامی_مەتەڵ
#بەشی_شەشەم
ــــــــــــ
1⃣وەڵامی مەتەڵی ژمارە ۱: ئەفسەر
2⃣وەڵامی مەتەڵی ژمارە ۲: هەنجیر
3⃣وەڵامی مەتەڵی ژمارە ۳: ئاو
4⃣وەڵامی مەتەڵی ژمارە ٤: هەوا
5⃣وەڵامی مەتەڵی ژمارە ٥: دەستانێکی زۆر زۆر گەورە

ـــــــــــــــ
#فێرگەی_زوانی_کوردی
#fêrgey_zwanî_kurdî
🔻🔻🔻🔻🔻
💎 @KURDIZIMAN

Читать полностью…

آموزش زبان کوردی(سۆرانی)

💢 #ڕێزمان #دستورزبان
💢 #ئاوەڵناو #صفت
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
1⃣ ئاوەڵناو لە ڕووی واتاوە
(صفت از لحاظ معنا)

✰ ۱ــ ئاوەڵناوی چۆنیەتی
(صفت کیفی(کیفیت))

بەو ئاوەڵناوانە دەوترێت کە چۆنیەتی و خاسیەت و نیشانە دەگەیێنێ، لەگەڵ ئەوەشدا ئاوەڵناوی چۆنیەتی هەمەجۆرە، لەوانە واتای ڕەنگ نیشان دەدات [زەرد، شین، سوور، سپی...] چەمکی دەوروبەر ڕادەگەیێنێ [ڕاست، چەپ...]، یاخود سیفەت نیشان دەدات [ڕەزیل، ڕووخۆش...]، یاخود شێوە دەردەبڕێ [قەڵەو، پان، بەرین، لاواز...].

(به صفاتی گفته میشود که چگونگی و خاصیت و نشانه را می‌رسانند، با این وجود هم صفت کیفی کامل است؛ رنگ [زرد، آبی، قرمز، سفید]، جهات اطراف(جغرافی) [راست، چپ]، یا اینکه صفتی اخلاقی [خسیس، خوشرو ...] و یا حالت [چاق، پهن، عریض، ضعیف ...] را نشان می دهند

لە بابەتی ئاوەڵناودا بەگشتی و ئاوەڵناوی چۆنیەتی بەتایبەتی، ئامرازی دانەپاڵی (ی) و هەندێ جار ئامرازی دانەپاڵی (ە) ڕۆڵێکی دیار دەبینن لە خستنە پاڵی ناوێک یا جێناوێک لەگەڵ ئاوەڵناوێک.

( راجع به این موضوع صفت‌ها به طور کلی و صفت کیفی به طور جزئی؛ ادات ربط "ی" و برخی اوقات "ە"، نقش مهمی را در قراردادن اسم یا ضمیری همراه صفت ایفا می‌کنند.)

✅وەکو:

🔷 پیاوی دەشتەکی بەهێزە.
🔹پیاو: ناو (اسم)
🔹ی: ئامرازی دانەپاڵ (ادات ربط)
🔹دەشتەکی: ئاوەڵناوی نسبی (صفت نسبی)
🔹بەهێز: ئاوەڵناوی چۆنیەتی (صفت کیفی)

🔷قوتابیی زیرەک سەردەکەوێت.
🔹قوتابی: ناو (اسم)
🔹ی: ئامرازی دانەپاڵ (ادات ربط)
🔹زیرەک: ئاوەڵناوی چۆنیەتی (صفت کیفی)

🔷ئێوەی تێکۆشەر سەربەرزن.
🔹ئێوە: جێناوی سەربەخۆ (ضمیر مستقل)
🔹ی: ئامرازی دانەپاڵ (ادات ربط)
🔹تێکۆشەر: ئاوەڵناوی چۆنیەتی (صفت کیفی)
🔹سەربەرز: ئاوەڵناوی چۆنیەتی (صفت کیفی)

✍ درێژەی هەیە...
ـــــــــــــــــــــــــــــــــ
#فێرگەی_زمانی_کوردی
#fêrgey_zimanî_kurdî
🔻🔻🔻🔻🔻
💎 @KURDIZIMAN

Читать полностью…

آموزش زبان کوردی(سۆرانی)

🌸ᵏᵘʳᵈⁱᶻⁱᵐᵃᶰ❥
#وشە #واژە
ـــــــــــــــــــــــــــــــــ
تاڵ:
تلخ، کمانچه‌، دوای دباغی، طحال، رشته‌ نخ، تار

تاڵ بوون:
تلخ شدن، کنایه‌ از گرانجان بودن، کنایه‌ از عصبانی شدن

تاڵان:
غارت، باخچه

تاڵان و بڕۆ:
هرج و مرج

تاڵانە:
باخچه

تاڵانی:
به‌ غارت رفته‌

تاڵی:
تلخی، کنایه از درد و رنج

گۆشتتاڵ، خوێنتاڵ:
گرانجان در اخلاق و رفتار

تاڵی و سوێری:
کنایه‌ از درد و رنج زندگی

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
دەنگ: خاتوو ئەسرین🌹
ــــــــــــــــــــــــــ
#فێرگەی_زمانی_کوردی
#fêrgey_zimanî_kurdî
🔻🔻🔻🔻🔻
💎 @KURDIZIMAN

Читать полностью…

آموزش زبان کوردی(سۆرانی)

↑↑
نەرم‌ئامێری فەرهەنگی هەژیر
فارسی 🔁 کوردی
(تایبەت بە ئەندرۆید)

💎 @kurdiziman
🌺
🌺🌺
🌺🌺🌺

Читать полностью…

آموزش زبان کوردی(سۆرانی)

#مەتەڵ
#بەشی_شەشەم
ــــــــــــــــ

1⃣ئەوه کێیه ئەستێره به شان هەڵدەگرێ؟

2⃣دارێکم هەیە بێ گوڵه ، بەرەکەی شیرینە و خڕه.

3⃣دەڕوا پێی نییە، دەخورێ تامی نییه، دەڕژێ بۆنی نییه.

4⃣دەنگی هەیە و ڕەنگی نییه بیشیگری کێشی نییه.

5⃣ئەگەر لە دەستێکتدا سێ سێو و چوار پرتەقاڵت هەبێت و لە دەستەکەی دیکەتدا سێ پرتەقاڵ و چوار سێوت هەبێت چیت هەیه؟

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
📕 تێبینی: وەڵامی مەتەڵەکان دوایی دادەنم.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
#فێرگەی_زمانی_کوردی
#fêrgey_zimanî_kurdî
🔻🔻🔻🔻🔻
💎 @KURDIZIMAN

Читать полностью…

آموزش زبان کوردی(سۆرانی)

✴️ #شێعر
✴️ هۆنراوەی: مەحوی
✴️ خوێندنەوەی: باست حەمە‌غەریب

ــــــــــــــــــــــــــ
#فێرگەی_زمانی_کوردی
#fêrgey_zimanî_kurdî
🔻🔻🔻🔻🔻
💎‌ @KURDIZIMAN

Читать полностью…

آموزش زبان کوردی(سۆرانی)

#مەتەڵ
#بەشی_حەفتەم
ــــــــــــــــ

1⃣بەفرە ئاوی نییە، دارستانە داری نییە؟

2⃣بە هاوین و بە زستان دایدەکوتن بە کۆلەمستان؟

3⃣دوانیان لە خۆرە و سێیانیان لە سێبەر؟

4⃣لەگەڵ بادا دەڕوا؟

5⃣دەڕوا پێی نیە، دەبیستێ گوێی نیە؟

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
📕 تێبینی: وەڵامی مەتەڵەکان دوایی دادەنم.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
#فێرگەی_زمانی_کوردی
#fêrgey_zimanî_kurdî
🔻🔻🔻🔻🔻
💎 @KURDIZIMAN

Читать полностью…

آموزش زبان کوردی(سۆرانی)

🌸ᵏᵘʳᵈⁱᶻⁱᵐᵃᶰ❥
#وشە #واژە
ــــــــــــــــــــــــــــــــ

گێژ،گێج Gêj, Gêc 👈 گیج، متحیر

گێژاو Gêjaw 👈 گرداب

گێژدان Gêjdan 👈 چرخاندن، چرخ خوردن، بوجاری به‌وسیله‌ غربال

گێژەگێژ، گێجەگێج Gêjegêj, Gêcegêc 👈 یاوه‌، وراجی، گیج بازی در آوردن

گێژەنە،گێجەنە Gêjene, Gêcene 👈 پاشنه‌ در

گێژووێژ Gêjuwêj 👈 گیج و منگ

گێژکەر Gêjker 👈 گیج کننده‌

گێژین Gêjîn 👈 حالت گیجی

گێژەڵووکە Gêjelûke 👈 گردباد

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
دەنگ: خاتوو ئەسرین🌹
ــــــــــــــــــــــــــ
#فێرگەی_زمانی_کوردی
#fêrgey_zimanî_kurdî
🔻🔻🔻🔻🔻
💎 @KURDIZIMAN

Читать полностью…

آموزش زبان کوردی(سۆرانی)

#ڕێزمان #دستورزبان
#ئاوەڵناو #صفت

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

2⃣ ئاوەڵناوی نیشانە
(صفت نشانە)

بەو ئاوەڵناوانە دەوترێت کە دەستنیشانی ناوی کەسێک یان شتێک لە ڕستەدا دەکەن. ئاوەڵناوەکانی نیشانە هەمیشە دەبنە دوو پارچە، پارچەیەکیان دەکەوێتە پێش ناوەکە و پارچەکەی تریان دەکەوێتە دوای ناوەکە.
ئەم دوو پارچەیە دەبنە دیارخەر بۆ ناوەکە، هەر بۆیە هەر ناوێک بە ئاوەڵناوی نیشانە دەستنیشان بکرێت، ئەوە دەبێتە ناوێکی ناسراو.
( به صفاتی گفته میشود کە اسم شخصی یا چیزی در جملە اشاره می‌کنند. صفات نشانە همیشە دو دسته هستند، بخشی قبل از اسم و بخش دیگر بعد از اسم قرار می‌گیرند.
این دو بخش اسم را آشکار می‌کنند، زیرا هر اسمی کە با صفت نشانە مشخص شود، اسمی معرفه است.)

ئاوەڵناوەکانی نیشانە لە زاری کورمانجی ناوەڕاستدا بریتین لە:
(صفات نشانە در گویش کورمانجی میانه یا "سۆرانی" عبارتند از:)

ــ ئەم ..ە
🔷 بۆ تاکی نێر و مێی نزیک
بەکار دێ.

ــ ئەو .... ە
🔷بۆ تاکی نێر و مێی دوور بەکار دێ.

ــ ئەم ...انە
🔷بۆ کۆی نێر و مێی نزیک بەکار دێ.

ــ ئەو .... انە
🔷بۆ کۆی نێر و مێی دوور بەکار دێ.

دەتوانین بەم شێوەیەی خوارەوە بەراورد لە نێوان جێناوی نیشانە و ئاوەڵناوی نیشانە بکەین :
بە صورت زیر می‌توانیم مقایسەای مابین ضمیر نشانە و صفت نشانە انجام دهیم:

✳️ جێناوی نیشانە
(ضمیر نشانە)

۱ــ جۆرێکە لە جۆرەکانی جێناو لە ڕووی واتاوە.
(یکی از انواع ضمیر از لحاظ معنا میباشد.)

۲ــ هەموو ئەرکەکانی ناو دەبینێ. (بکەر، بەرکاری ڕاستەوخۆ، بەرکاری ناڕاستەوخۆ، نیهاد، گوزارە و ...)
تمام وظایف یا نقش‌های اسم را انجام میدهد. (فاعل، مفعول آشکار، مفعول پنهان، نهاد، گزارە و ...)

۳ــ هەمیشە لە جێی ناو دێ.
(همیشە بە جای اسم می‌آید.)

٤ــ لە ناو ڕستەدا لە شێوەی یەک پارچەدا دێ.
(در جملە بە صورت یک بخش قرار می‌گیرد.)

✳️ ئاوەڵناوی نیشانە
(صفت نشانە)

۱ــ جۆرێکە لە جۆرەکانی ئاوەڵناو لە ڕووی واتاوە.
(یکی از انواع صفت از لحاظ معنا است.)

۲ــ تەنیا ئەرکی دیارخەری ناو دەبینێ.
(تنها نقش آشکارساختن اسم را دارد)

۳ــ هەمیشە لەگەڵ ناو دێ، بە هۆیەوە ناوەکەش دەبێتە ناوێکی ناسراو.
(همیشە بە همراە اسم میاد، بە همین دلیل اسم هم اسم معرفه میشود.)

٤ــ لە ناو ڕستەدا ئاوەڵناوی نیشانە دەبێتە دوو پارچە، پارچەیەکیان دەکەوێتە پێش ناو و پارچەکەی تریان دەکەوێتە دوای ناوەکە.
(در جملە صفت نشانە دو قسمت می‌شود، بخشی قبل از اسم و بخشی بعد از اسم قرار می‌گیرد.)

🌐 نموونە بۆ ئاوەڵناوی نیشانە:
(مثال برای صفت نشانە:)

🔹 ئەم کوڕە زیرەکە.
🔹 ئەو کچە جوانە.
🔹 ئەو کوڕانە نەوەی دواڕۆژن.
🔹 ئەو گوڵانە بکڕە.

✍ درێژەی هەیە...

ــــــــــــــــــــــــــ
#فێرگەی_زمانی_کوردی
#fêrgey_zimanî_kurdî

💎 @KURDIZIMAN

Читать полностью…

آموزش زبان کوردی(سۆرانی)

#ڕێنووس #رسم‌الخط

#وانەی_نۆیەم

ــــــــــــــــــ

#واوی_بێدەنگWw

ئەم واوە👈و w بێدەنگه لەگەڵ واوی کورت(u) زۆر جیاوازە چۆن واوی کورت دەنگدارە (کارش حرکت‌دهندەی حرفهای بیصدا میباشد), بەڵام
ئەم واوە دەبێ حەتمەن دەنگدارێک بێت تا بتوانێت بجووڵێت چۆن خۆی بێدەنگە(ساکن. بدون حرکت)

لەگەڵ چەند دەنگدار ئەینووسین کە چاک دەرڪەوێت زۆر جیاوازە لەگەڵ واوی کورتی دەنگدار.
این واو بیصدا رو با چند تا از صدادارها میاوریم که بدونید با واوهای صدادار خیلی متفاوتە.


١ــ لەگەڵ دەنگداری(الف اa)
نموونە:
#وانە وا +نە
wane👉wa+ne👇
(👈و wسادەی بێدەنگ +
ا a دەنگدار+
ن n بێدەنگ+
ـە e سەرە دەنگدار)
نموونەکانی تر👇

#ساوا Sawa
#هیوا Hîwa
#هەوا Hewa
#هەوار Hewar
#هاوار Hawar

#ئاوات Awat
#ئەوان Ewan
#لاوان Lawan
#خاو xaw
#چاو Çaw

٢ــ کاتێ لەگەڵ ی î لاواز یا کشیدە دێت:👇
#ئەوین Ewîn
#پێویستPêwîst

#هاوینHawîn👇
ـ 👇Ha+wîn
(ـ H هـ بێدەنگ +
ـ a ا دەنگدار +
👈ـw و سادە بێدەنگ+
ـ î ی لاواز دەنگدار +
ـ n ن بێدەنگ)

#ویستن wîstin

٣ــ کاتێ لەگەڵ
سەرە( فەتحە)e ـە ە 👇

#وەچ Weç 👇
(👈و w بێدەنگ +
ە e سەرە دەنگدار+
چ ç بێدەنگ)

نموونەکانی تر👇
#وەرز Werz
#وەرد Werd
#شێوە Şêwe

٤ــ لەگەڵ ژێرە( کەسرە) ێـ ê
👈وێنە Wêne👇
ــ Wê+ne👇
(👈 وWسادەی بێدەنگ +
ژێرە ê ێ دەنگدار+
ـ n ن بێدەنگ+
سەرە ە e دەنگدار)

#خاوێنxawên
#گەلاوێژGelawêj

٥ــ لەگەڵ بزرۆکە(کسرە مخفی و گم ) i که له وانەکانی تر سەبارەت بە بزرۆکە(کسرە گم یا مخفی) باس دەکەین چۆن نانووسرێت بەڵام دەخوێندرێتەوە.

#وریا Wirya👇
ـ Wir+ya👇
👈و W سادە بێدەنگ +
بزرۆکەi +
ر r بێدەنگ+
ی y بێدنگ +
ا a دەنگدار)
نموونەکانی تر بۆ واوی سادەی بێدەنگ👈wW

#تەونTewn👈بافتنی
#چەوتçewt👈کج
#خاوێنxawên👈پاک
#سەرچاوەserçawe👈منبع، سرچشمه
#ساواSawa👈نوزاد

#لاوێنLawên👈نوازشگر
#فریوfirîw👈فریب
#گەونGewin👈گیاە کتیرا
#وچانwiçan👈استراحت
#ورچWirç👈خرس
#وردwird👈ریز، خُرد ؛ دقیق

#ونwin👈گم
#وانهwane👈درس
#وەردwerd👈تکرار
#وەشتWeşt👈باد جنوب شرقی
#ویراwîra👈تیز هوش

#وێڕاwêra👈همراە
#وشکwişk👈خشک
#هاوارhawar👈فریاد
#هەورHewr👈ابر
#بزێوbizêw👈حرف متحرک



#فێرگەی_زمانی_کوردی
#fêrgey_zimanî_kurdî


💎@KURDIZIMAN

https://t.me/joinchat/AAAAAE9r64rhZFWO9XUcAQ

Читать полностью…

آموزش زبان کوردی(سۆرانی)

#‌‌‌‌چیرۆک

ئەگێڕنەوە فەرماندەی سوپایەک ویستی وڵاتێک داگیر بکات،کاتێک نزیک بوونەوە بچنە ناو وڵاتەکە، لەناو کێڵگەیەکدا پیرەپیاوێکیان بینی لەگەڵ کوڕێکی گەنجدا خەریکی کارکردن بوو. فەرماندەی سوپاکە لە پیرەپیاوەکەی پرسی: باسی وڵاتەکەتمان بۆ بکە، ژمارەی سەربازی سوپاکەتان چەندە؟ لە چ قۆڵێکەوە ئەتوانین بچینە ناوەوە؟ پیرەپیاوەکەش وتی: هەموو شتێکتان پێ ئەڵێم...بەڵام بە مەرجێک، ئەو کوڕە گەنجەی لەگەڵمدایە بیکوژن !! بۆ ئەوەی نەبێتە شاهیدێک بە سەرمەوە،کاتێک من نهێنییەکەتان بۆ باس ئەکەم. وتیان: تۆ ڕاست ئەکەی، یەکێکیان شمشێریکی لە ملی گەنجەکە دا و ملی پەڕاند، پیرەکەش تەماشای خوێنی گەنجەکەی دەکرد، چۆن ئەڕژایە سەر زەوییەکە. پیرەپیاوەکە وتی:ئەزانن ئەوە کێ بوو ئێوە کوشتتان؟ وتیان:تۆ پێمان بڵێ، ئێمە نایناسین . پیرەپیاوەکە: ئەوە کوڕی منە...ترسام بەبەرچاویەوە بمکوژن و هەموو زانیارییەکانی لێ وەرگرن. بەباشم زانی کوڕەکەم بکەمە قوربانی،نەک یارمەتیتان بدەم لە داگیرکردنی وڵاتم. فەرماندەی سوپاکە وازی لە پیرەکە هێنا و پیرەکەش تەرمی کوڕەکەی لە ئامێز گرت. دواتر گەڕانەوە و ڕووداوەکەیان بۆ پاشا باس کرد. پاشا وتی: سوپاکە پاشەکشە(عقب‌نشینی) پێ بکەن،باوکێک ئامادە بێ کوڕەکەی بکاتە قوربانی بۆ ئەوەی ئێمە وڵاتەکەی داگیر نەکەین، تیایدا سەر ناکەویـن.

نوکته‌ی چیرۆک: "هەمیشە وڵاتان لەناوخۆدا شکست دێنن، دار کرمی لە خۆی نەبێ، هەزار ساڵ ئەژی

ــــــــــــــــــــــــــ
#فێرگەی_زمانی_کوردی
#fêrgey_zimanî_kurdî
🔻🔻🔻🔻🔻
💎‌ @KURDIZIMAN

Читать полностью…

آموزش زبان کوردی(سۆرانی)

هاوڕێیان ئەم تاقیکارییانە زۆرتر بۆ فێربوونی ڕێنووسە، بەتایبەت بۆ کەسانێ کە تازەکارن و هێشتا جیاوازیی پیتەکان نازانن، هیوادارم بەکەڵک بێت.

Читать полностью…

آموزش زبان کوردی(سۆرانی)

#ڕێنووس‌ #رسم‌الخط

#وانەی_هەشتەم

ــــــــــــــــــــــــــــــ

#واوی_جووت #دوتایی_وو_û


لە خەتی کوردیدا بە چەند شێوەی جیاواز پیتی #واو_و
بەکار دەهێنرێت

دەنگی 👈واوی ژمارەی(2)
دەنگی 👈واوی جووتە:
🔆 #د+وو: دوو(2)🔆

کە وا بوو تووشی هەر واوێ ببین ڕێگەی ئەوەیە کە لە بەرانبەری دەنگی واوی ژمارەی* #دوو ـــــ2*دا ڕایبگرین و پێکەوە بەراوردیان بکەین ـ ئەگەر دەنگیان وەکوو یەک بوون بە #دوو* #واو* دەینووسین.

#وەڪوو: #پووش_بوور_چوو

واوی جووت #وو هەروا لە شوێن پیتی سەرەتاے بەشەوە هەموو جارێ دەبێتە #دووهەمین پیتی بەش و دەچێتە جێی بزوێن.

#واوی جووت👈 وو
#سەرە( فەتحە)👈( ە)
#ژێرە(ڪەسرە)👈( ێ)

قەت ناڪەونە پەنا یا کنی یەڪەوە هەر تەنیا دەتوانن بچنە جێی بزوێن(جای حرکت دهندە).
👇👇👇👇
ئابووری /بووڪ /پەپوولە /پوور/ ترووسڪە/ ڕووگە/ ڕووداو /ڕوون /ڕووناڪی/ زوور/ ژوور /ڪوولەڪە/ لووتڪە /
👆👆👆👆

👇👇👇👇

لە کۆتایی وشەکاندا واوی جووت بەم شێوە دێت.
وەڪوو👇👇

ئاوردوو/ بیانوو/ پێشوو/ تینوو/ ڕابردوو /زیندوو/ ماندوو/ مێژوو /هەموو*
👆👆👆👆

#وەکووwekû=مثل , مانند
#زیندووzîndû=زندە
#ئابووریAbûrî=اقتصاد

#بووکBûk=عروس
#داهاتووdahatû=آینده
#جووتcût=جفت
#ڕابردووrabirdû=گذشته
#ماندووmandû=خسته

#هەمووhemû=همە
#ڕووداوrûdaw=حادثە، اتفاق
#بیانووbiyanû=بهانە
#پشوودانpişûdan=استراحت
#بێجگەbêcge=جگە=غیراز, به‌جز


#فێرگەی_زمانی_کوردی
#fêrgey_zimanî_kurdî

💎 @KURDIZIMAN

https://t.me/joinchat/AAAAAE9r64rhZFWO9XUcAQ

Читать полностью…

آموزش زبان کوردی(سۆرانی)

✴️ وا تێ نەگەی
🎙 ئەیووب عەلی

ــــــــــــــــــــــــــ
#فێرگەی_زمانی_کوردی
#fêrgey_zimanî_kurdî

💎 @KURDIZIMAN

Читать полностью…

آموزش زبان کوردی(سۆرانی)

#شتومەک(اسباب و وسایل)

شتومەک، کووتاڵ یان کاڵا بە ماتێریاڵێک دەوترێ کە مرۆڤ لەبەر بەکەڵکھاتنی دەیکڕێ. کەڵک و سوودەکەشی لەوەدا دەبینێ کە ئەو ماتێریاڵە دەتوانێ بە چەشنێ وەڵامدەری پێویستییەکان یان تێرکەری حەزەکانی بێ. ڕاژە یا خزمەتیش ھەر ئەم سوودە بە مرۆڤ دەگەیەنێ، بەڵام جیاوازیی نێوان شتومەک و ڕاژە ئەوەیە کە یەکەمیان بەرھەست و فیزیکییە، و دووەمیان دەرھەست و ناماددییە. ھەندێ جار وشەی پیتەوا وەکوو ھاومانای شتومەک و کاڵا بەکار دەبرێ، بەڵام زیاتر ئاماژە بە کەرەستەگەلی خاو و بەرھەمگەلی سەرەتایی دەکا.

لە کوردیی باکووریدا بە شتومەک دەڵێن tiştumişt (تشتومشت = تشت + و + مشت)، ھەروەھا لە کوردیی باشوورییش چشتومشت Çiştumişt دەڵێن، لەوانەیە شتومەکی سۆرانیش لە وشەی شتومت (شت + و + مت) ەوە کەوتبێتەوە. "شت" کە بە بوونەوەری [زۆرتر] بێگیان دەوترێ، "مت"یش دووبارەبوونەوەی "شت "ە بە دەنگی "م" لە سەرەتاوە، کە لە زۆر وشەی کوردیدا دەبینرێ. ئەگەر وا بێ، شتومەک دەقاودەق واتە شت و شت.

وشەی کاڵاش لە "کالبود"ی پاڵەوی کەوتۆتەوە کە بە مانای تەن و شێوەیە.

ــــــــــــــــــــــــــ
#فێرگەی_زمانی_کوردی
#fêrgey_zimanî_kurdî

💎 @KURDIZIMAN

Читать полностью…

آموزش زبان کوردی(سۆرانی)

✴️ مریەم بۆکانی
🎙 مامۆستا حەسەن زیرەک

ــــــــــــــــــــــــــ
#فێرگەی_زمانی_کوردی
#fêrgey_zimanî_kurdî

💎 @KURDIZIMAN

Читать полностью…

آموزش زبان کوردی(سۆرانی)

#ڕێنووس

#وانەی_شەشەم(درس ششم)

ـــــــــــــــــــــــ

#دەنگیلەی_بۆرە( ۆ)o


به زەممە لە زمانی کوردیدا دەڵێن 👈بۆرە
بۆ دەنگیلەی بۆرە بە شوێن پیتەکاندا واوی باڵەدار👈ۆ دادەنرێت.
ئەگەر پیتی ن👈بۆرە خرایە سەری👈نُ
لە گوتندا دەکرێتە یەک وشە بە مانای ژمارەی9
( ۹ ) 👈نُ 👈 نۆ
دیارە لە ڕێنووسی کوردیدا دەنگدارەکان بەشوێنی پیتە بێدەنگەکان دادەنرێن . ئەگەر پیتەکانی ( دُ ڕُ ژُ وُ) دەنگدار(حرکت دهندە)
بۆرە ( زەممە) وەرگرن , واوی نیشانەدار( ۆ) دەکەوێتە پەنایان; واتا پیت و بزوێن(دەنگدار) هەمیشە جودان.
بۆ نموونە :
دُ👈دۆ Do
رُ👈ڕۆژ Roj
زُ👈زۆر zor
ژُ👈ژۆر jor

ئەگەر پاشماوەی پیتەکان دەنگداری بۆرە* ۆ* وەربگرن, ئەم نیشانەیە بە ئاخری پیتەکانەوە دەلکێت(میچسبد) بۆ نموونە:
خُ : خۆ xo
تُ👈تۆ to
بُ👈بۆ bo
کُ👈کۆ ko

دەنگداری بۆرە(ضمه) وەکوو هەموو دەنگدارەکانی تر قەت لە سەرتای وشەوە نایێت.

#نکتەی_مهم

یادمان باشد (دەنگیلەی بۆرە) صدایی مختص زبان کوردی است و دقیقاً مانند ضمە در زبان فارسی و عربی نیست درواقع میشه گفت نسبت به ضمه در فارسی و عربی بزرگتر تلفظ شده همچنین تمام حروف و کلماتی کە ضمە روی آنها قرار دارد، الزاماً در زبان کوردی تبدیل بە [بۆرە(ۆ)] نمی شوند. بلکە با توجە بە تلفظ کوردی و صدای آن ممکن است در بعضی حالات ضمە (---ُ--) تبدیل بە بۆرە(ۆ) و در بعضی حالات تبدیل بە واو سادە(و) گردد.

مثال👇👇

اُستاد 👈👈 ئوستاد
کُرد 👈👈 کورد
بُلبُل 👈👈 بولبول
مُراد 👈👈 موراد

نُ 👈👈 نۆ
تُ 👈👈 تۆ


ـــــــــــــــ

#وانەwane👈درس
#پیتpît👈حرف
#دەنگیلە(دەنگدار)👈صدای کوتاه
#زۆرzor👈زیاد
#بۆیەboye👈زیرا، بەخاطر

#تۆمارtomar👈رونویسی، ضبط گردآوری
#چۆپیÇopî👈 دستمال رقص کردی
#ڕۆشنبیرroşinbîr👈روشنفکر
#کۆتاییkotayî👈پایان

#ژمارەJimare👈شمارە , عدد
#سەرەتاsereta 👈اول
#وشەwişe👈کلمە
#قەتqet👈هرگز

ـــــــــــــــــــــــــــــــ

#فێرگەی_زمانی_کوردی
#fêrgey_zimanî_kurdî

💎 @KURDIZIMAN

https://t.me/joinchat/AAAAAE9r64rhZFWO9XUcAQ

Читать полностью…

آموزش زبان کوردی(سۆرانی)

#هەنبانە_بۆرینەی_مامۆستا_هەژار
✅کوردی بە فارسی
✅فارسی بە کوردی
✅کوردی بە کوردی
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
💎 @kurdiziman
🌸
🌸🌸
🌸🌸🌸

Читать полностью…

آموزش زبان کوردی(سۆرانی)

✴️ من و دڵ
🎙 مامۆستا مەزهەر خالقی

ــــــــــــــــــــــــــ
#فێرگەی_زمانی_کوردی
#fêrgey_zimanî_kurdî

💎 @KURDIZIMAN

Читать полностью…

آموزش زبان کوردی(سۆرانی)

#ڕێنووس

#وانەی_پێنجەم(درس پنجم)

ــــــــــــــــــــ

#دەنگیلەی_ژێرە(ێ) (کسرە)

نیشانەی کەسرە لە نووسینی ئەڕەبیدا دەخرێتە ژێری پیتەکان. ئەم دەنگە لە کوردیدا ناوی ژێرەیە بەڵام جیاوازە نووسینی لەگەڵ ئەڕەبی . لە نووسینی کوردیدا نیشانەکانی ژێرە وەهان (ێـ ـ ـێـ ـ ـێ ـ ێ).
ئەگەر پیتی ( س) بە شێوەی ئەڕەبی نیشانەے ژێرە
( ڪەسرە)( ـــِ ) خرایە بنی دەبێتە یەک وشە👈سێ3

هەروەها پیتی( د ) نیشانەی ژێرە( ـــِ )( کەسرە) خرایە بنی لە زمانی کوردیدا دەکرێتە یەک وشە
بە ماناے دێ👈ئاوایی

پیتەکانی تر ئەگەر ژێرەیان ێ ( کەسرە) ( ـــِ) لە پەنا دانرا, ڪەم وا هەیە نەبن بە وشەے مانادارـ
بە چەشنێ( ج ر) ئەگەر ژیرە بگرن #جێ_جێگا
#ڕێ_ڕێگا
ڪێ بێ نەزانێ, ئەمه ڕێک(دقیق) پێچەوانەی دەنگیلەی
سەرەیە( فەتحە)( ـــَ ) کە خوێندمان. مەبەست لە هێنانی باسی جیاوازیی دەنگیلەکان , ئەوەیە کە
چاکتریان بناسین و بتوانین
لێکیان بکەینەوە, نیشانەی دەنگیلەی ژێرە هیچ کاتێ لە سەرەتای وشە نایێت وتەنیا بە چوار شێوە لە ژێرەوە باسی دەکەین:

اگر حرف س نشانە کسرە بگیرد یک کلمه خوانده میشود:
سِ 👈سێ👈3
همینطور اگر حرف 👈د نشانه کسره بگیرد یک کلمه خوانده میشود:
دِ 👈دێ 👈ئاوایی👈دهات
حرفهای دیگر در زبان کوردی اگر کسرە بگیرن کم پیدا میشه که به کلمه معنی‌دار تبدیل نشن مثل
جِ👈جێ👈جا
رِ👈ڕێ👈ڕێگا👈راە
و دقیقا این کاملا برعکس صدادار یا مصوت یا حرکت دهنده فتحه میباشد, منظور
آوردن این جمله این است متفاوت بودن حرفهای صدادار در زبان کوردی هستش و خوبتر بشناسیمشون و از هم جداشون کنیم, همونطور که گفتیم حروف صدادار(دەنگدار) هیچ وقت اول کلمە نمیان و حرکت دهندە(بزوێن) ڪسرە(ێ) هم اول کلمە نمیاد .
کسره(ژێرە)(ێ)بە چهار نوع در کلمات میاد کە توضیح میدهیم:

1 بە شوێن پیتەکانی
( د ر ز ژ و )دا لەنێوان وشەدا بە شێوەے گچکەی
لکاو* ێـــــ*
بەوێنەی وشەکانی:
باژێر- بلوێر-- دێم -
- ڕێزانە
زێوین گەلاوێژ وێران

2 بەدوای پیتەکانی ناوبراودا بەو مەرجەی کە لە کۆتایی وشە بێت بە شێوەی گەورەی جودا یا جیا ێ بەوێنەے:
ـ( دِ رِ زِ ژِ وِ) دێ ڕێ زێ کەژێ کەوێ

3. بەشوێن پاشماوەی پیتەکاندا دەبێتە گەورەے لکاو* ــــــێ*
( بِ تِ جِ شِ یِ) دەبێتە بێ ساتێ جێژوان بەشێ وشەیێ

4. بە شوێن پاشماوەی پیتەکانەوە لە نێوان وشەدا گچکەی نێوان* ـــــــێــــ* بە وێنەی بەستـــــێن بێـــستان ، بــــێــری ، جــــــێـــــژن جــــــێگــــر ، خێراکار ، خێزان دەسپێک ، شلێرە ، شەرمێون ، شێو لێزان*
ناوی دیکەی دەنگداری ژێرە ێ* دەبێتە کورتەبزوێن.

#ئێستاêsta= اڪنون
#بارستاییbaristayî=اندازە
#باژێرBajêr=شهر
#بێرbêr=تجمع گلە برای دوشیدن
#بێرے_بێریبانBêrîban= دخترشیردوش

#بزوێنbizwên=مصوت
#بزوێنەرbizwêner=حرکت دهندە
#بلوێرBilwêr=نی موسیقی
#بنbin=زیر ، پائین

#بەدوایbedway=بە دنبال
#بەستێنBestên=ساحل
#بەشوێنbeşwên=بەدنبال
#بەوێنەیbe wêney=بەمانند

#پێچەوانەpêçewane=برعکس
#پێویستpêwîst=لازم
#جێژوانCêjwan=میعادگاە
#جێگرCêgir=جانشین

#چاودێرÇawdêr=مراقب, دیدەبان
#خێراکارXêrakar=ڪامپیوتر
#خوێندکارXwêndkar=دانشجو
#دەبزێونdebzêwin=حرڪت می‌کنند

#دەسپێکdespêk=شروع
#ڕێزانەRêzane=جایزە
#زێZê=دریا، رود بزرگ
#زێوZêw=نقرە

#زێوینzêwîn=نقرەای
#شێوŞêw=شام .زمین شخم زدە
#شێوەşêwe=روش
#شلێرەŞilêre=لالەی واژگون

#شوێنşwên=دنبال ـ محل ـ اثر
#شەرمێونşermêwin= محبوب خجالتی
#کورتە_بزوێن=مصوت صدادار کوتاه
#گچکهgiçke=کوچک

#گوێرەgwêre=مطابق
#لێزانlêzan=باتجربە, متخصص
#نێوانnêwan= میان
#وێنەWêne= مانند ـ عکس

ــــــــــــــــــ

#فێرگەی_زمانی_کوردی
#fêrgey_zimanî_kurdî

💎@KURDIZIMAN

https://t.me/joinchat/AAAAAE9r64rhZFWO9XUcAQ

Читать полностью…

آموزش زبان کوردی(سۆرانی)

#ساتێک_بۆ_پێکەنین

کچێک کتێبى دەفرۆشت، خۆشەویستەکەى چوو بۆ بینینی،
باوکی کچەکەش لەو کاتەدا سەردانی کچەکەی کردبوو بۆیە کچەکە بە کوڕەکەی وت: بۆ کتێبى "باوکم لەلامە" هاتوویت، کە یورگ دەنیلی ئەڵمانی نووسیویەتى؟
کوڕەکە وتى: نا، بۆ کتێبی " لەکوێ بتبینم" ی تۆماس مۆنیزی نووسەری بەریتانی هاتووم.
کچەکە وتى: ئەو کتێبەمان نییە، بەڵام دەتوانم پێشنیاری خوێندنەوەى کتێبی "لەژێر دارسێوەکان"ت بۆ بکەم، کە پاتریس ئۆلڤێری ئەمریکى نووسیویەتى.
کوڕەکە وتى: باشە، بەڵام دەتوانى سبەی کتێبى "دواى ٥خولەکى تر پەیوەندی دەکەم"م بۆ بهێنیت،
کە ژان بێرناری بەلجیکى نووسیەتى؟
کچەکە لە وەڵامدا وتى: بەڵێ بەخۆشحاڵییەوە.
هەروەها پێشنیار دەکەم کتێبى "هەرگیز جێت ناهێڵم" ی میشل دانیەلی فەڕەنسیش بخوێنیتەوە.
دواى ئەوە...
باوکی کچەکە وتى: ئەم کتێبانە زۆر نین بۆی؟!
چۆن دەتوانێت هەمووى بخوێنێتەوە؟!
کچەکە وتى: بەڵێ باوکە دەتوانێت، چونکە گەنجێکى زیرەک و لێهاتووە.
باوکی وتى: زۆر باشە کچی ئازیزم، کەواتە باشترە کتێبى
"من گەمژە نیم" ی فڕانک مرتنینزی هۆڵەندیش بخوێنێتەوە...😄

ــــــــــــــــــــــــــ
#فێرگەی_زمانی_کوردی
#fêrgey_zimanî_kurdî
🔻🔻🔻🔻🔻
💎‌ @KURDIZIMAN

Читать полностью…
Subscribe to a channel