-
﷽ ⊰ رسانہ مجازے لقاء ⊱ لینڪ ناشناس ↓ https://t.me/Harfmanrobot?start=461197796 اینستاگرام ↓ https://instagram.com/legha_ir?igshid=1kjw4eqrt8
.
#سُمعه
یکی از شاخه های ریا که از گناهان زبان محسوب میشه، سُمعه هست.
همه احکامی که در مورد ریا گفتیم، شامل این رذیله هم میشه.
.
.
سوم:
قبل از شروع عمل عبادیش، خودش رو خوب متنبه کنه؛ مثلا با خودش بگه:
«خدا داره تو رو می بینه. مراقب باش که واسه غیر خدا، که نمی تونن هیچ نیازی رو ازت بر طرف کنن، عمل نکنی. بلکه سعی کن دل خدا رو با عمل خالصانه به دست بیاری.»
و زیاد هم تلقین کنه که دیگران هیچ و پوچن و تاثیری توی زندگی انسان ندارن.
.
.
دوم:
از انجام اموری که هنوز توی اون کارا اخلاص به دست نیاورده، در حضور دیگران پرهیز کنه.
مثلا وقتی میدونه که اگه نماز شب رو توی جمع بخونه ریا میشه، نخونه.
بلکه در خفا بخونه. یا اینکه اگه بدونه در حضور دیگران، اگه ذکر بگه دچار ریا میشه، نگه.
ولی دوباره تکرار کنم سالک باید مراقب باشه که خطورات شیطانی رو با تغییر نیّت عمل اشتباه نگیره.
.
.
#راهـکــارهـــا
برای موفقیت در اخلاص، انسان باید:
اول:
در مضرات و زشتی ریا تفکر کنه، برای مثال:
الف: ریاکار توجه داشته باشه که با ریاکردن، عمل، که اساس سلوک و صعود انسان به پیشگاه خداست رو میسوزه.
به این فکر کنه که ریا، سبب از بین رفتن عملش میشه.
سالک به چیزی جز عمل، رشد و بالندگی پیدا نمیکنه.
به این فکر کنه که با ریا، به سوی ظلمات و هلاکتای زیادی قدم میذاره.
ب: به این فکر کنه که اگه توی قلب فلانی جا بگیره، چه سودی می کنه و اگه جا نگیره چه ضرری میکنه؟
.
.
اخلاص یعنی کار رو فقط واسه خدا انجام بدیم و انتظار تمجید و حتی تشکر هم نداشته باشیم.
سالک صادق برای رسیدن به اخلاص، باید مجاهدات و تضرع زیادی به درگاه الهی کنه تا ریا رو در تمامی اشکالش از بین ببره و باطنش رو پاک کنه،
.
.
مقابل رذیله ریا، فضیلت بسیار بزرگ و عظیم اخلاص قرار داره.
صاحب جامع السعادات از اخلاص به عنوان كبريت احمر یاد می کنه.
.
.
مورد دوم:
ریاکار سعی میکنه که عباداتش رو برای رضای خدا انجام بده، ولی خیلی هم دوست داره که دیگران به خاطر عباداتش، تعریف و تمجیدش کنن.
اینکه تعریف و تمجید رو دوست داره، کاشف از اینه که نیتش از اول خدا نبوده و فکر می کرده که عملش خالصانه هست.
.
.
حالا به چند مورد از ریزه کاریای ریا اشاره میکنم:
اشکال دیگر ریا:
ریا به اشکال مختلف خودش رو نشون میده، یه بار به صورت واضح و بسیار مشخص؛ مثل همین مواردی که تا الآن گفتیم.
یه بار هم به صورت ریز و مخفی.
.
.
اول:
ریا در مباحات؛ مثل نگاه کردن، گفتار، خوردن، آشامیدن، راه رفتن مجالست، لباس پوشیدن، خندیدن و ....
.
.
چنین ادامه داد:
امام صادق(ع) در کتاب مصباح الشریعه در باب ریا فرموده:
وَ اكثر ما يقع الرِّيَاءُ فِي الْبَصَرِ وَ الكَلَامِ وَ الأَكْلِ وَ الشُّرْبِ وَ الْمَجِيءِ وَ الْمُجالَسَةِ و اللِّبَاسِ وَ الضَّحِکِ وَ الصَّلاةِ وَ الحَجِّ وَ الجِهَادِ وَ قِرَاءَةِ الْقُرْآنِ وَ سَائِرِ الْعِبَادَات.
«بیشترین ریا در نگاه، گفتار، خوردن و آشامیدن، آمد و رفت، مجالست، لباس، خندیدن، نماز، حج، جهاد، قرائت قرآن و سایر عبادات ظاهری واقع می شود.»
.
.
پرسیدم:
روایت هم داریم؟
گفت: بله که داریم!
تعجب کردم و گفتم:
عجب دینی داریم که واسه همه چی برنامه داره!
.
.
هیچ جزئی از عمل ریایی، مورد قبول خدا واقع نمیشه. چون خداوند متعال از ما عملی که کاملا خالصانه باشه رو می خواد.
.
.
رسول اکرم(ص) در ذّم ریا فرمودن:
إنَّ أَخوَفَ مَا أَخَافُ عَلَیکُمُ الشِركُ الأَصغَرُ قَالُوا وَ مَا الشِّركُ الأَصغَرُ یَا رَسولَ اللهِ قَالَ الرِّيَاء.
«بدترین چیزی که بر شما می ترسم، شرک اصغر است. عرض کردند: شرک اصغر چیست؟ حضرت فرمود: ریا. »
.
.
#تعریف_ریا
ریا یعنی با انجام اعمال خیر و نیک، با اعمالی که دلالت بر صفات نیک دارن بخواهیم پیش دیگران اعتبار و منزلت پیدا کنیم.
مثلا نماز رو با این نیت بخونیم که دیگران از ما خوششون بیاد.
یا خودمون رو به بی حالی بزنیم تا روزه بودنمون رو به دیگران بفهمونیم.
.
.
یکی از رذائلی که در وجود انسان حاکمه و مجاهدات زیادی برای از بین بردنش نیازه، رياست.
در آیه چهارم تا ششم سوره مبارکه ماعون، خداوند متعال می فرماید:
«فَوَيلٌ لِلمُصَلّينَ☆ اَلَّذينَ هُم عَن صَلاتِهم ساهُون☆وَ الَّذينَ هُم یُراوُن»
(وای بر نماز گزاران! کسانی که در نماز سهل انگاری می کنند و کسانی که ریا کارانند.)
.
.
چهارم:
نکته اصلی واسه حل شدن اخلاص، اینه که انسان سعی کنه در اعمالش بر رضای خدا مداومت کنه. چون با مداومت بر رضای خداوند، نفس مجبور میشه خودش رو در شکل های مختلف ریا نشون بده.
اینجوری سالک هم تدریجاً نُقصانایی که توی اخلاص داره رو متوجه میشه. در نتیجه، می تونه شاخه های ریا رو از باطنش قطع کنه و کم کم ریا رو ریشه کن کنه.
.
.
مثلا: شیطان دائماً به سالک مبتدی تلقین می کنه که فلان عملی که داری انجام میدی، ریا هست. اما سالک باید بدونه ریا یعنی تغییر نیت نه خطورات ریا به ذهن اومدن.
.
.
ج: به این فکر کنه که اگه خدا نخواد، کسی توی قلب دیگری منزلت پیدا نمیکنه و فقط و فقط اگه خدا بخواد، انسان در قلب بقیه جایی پیدا می کنه. پس ریا، کاری رو حل نمی کنه.
د: به این روایت هم زیاد فکر کنه.
از امیرالمومنین علی(ع) نقل شده که فرمود:
مَن أصلَحَ فيما بَينَهُ وَ بَينَ الله أَصلَحَ الله فيما بَينَهُ وَ بَينَ النّاسِ.
«هر کس رابطه اش را با خدا اصلاح کند، خداوند رابطه او را با مردم اصلاح خواهد نمود.»
این روایت گویای اینه که اگه انسان خالصانه عمل کنه و عنایت خدا رو به دست بیاره، خدا هم رابطه اون رو با خلق اصلاح می کنه.
واقعا چرا مردم، اولیاء خدا رو این همه دوست دارن ولی آدمی که بدونن ریاکار هست رو دوست ندارن؟
.
.
روایت داریم:
مَا أَنْعَمَ اللهُ عَزَّ وَ جَلَّ عَلَى عَبْدٍ أَجَلَّ مِنْ أَنْ لَا يَكُونَ فِي قَلْبِهِ مَعَ اللهِ عَزَّ وَ جَلَّ غَيْرُه.
«خداوند عزّ و جلّ نعمتی جلیل تر از اینکه در قلب بنده، همراه او چیزی نباشد عنایت نکرده است».
.
.
رسول اکرم(ص) فرمودن:
عَنْ جَبْرَئِيلَ عَنِ اللهِ عَزَّ وَ جَلَّ أَنَّهُ قَالَ: الْإِخلَاصُ سِرٌّ مِنْ أَسْرَارِي اسْتَوْدَعْتُهُ قَلْبَ مَن أَحْبَبْتُ مِنْ عِبَاِدي.
«جبرئیل از جانب خداوند فرمود: اخلاص سرّی از اسرار من است. که در قلب بنده ای که دوستش دارم آن را به ودیعه می گذارم.»
.
.
امیر المومنین (ع) در روایتی به این دو نوع ریا اشاره فرموده است:
ثَلَاثُ عَلَامَاتٍ لِلْمُرَائِي یَنْشَطُ إِذَا رَأَى النَّاسَ وَ يَكْسَلُ ِإذَا كَانَ وَحْدَه وَ يُحِبُّ أَنْ يُحْمَدَ فِي جَمِیعِ أُمُورِه.
«سه چیز علامت ریاکار می باشد: زمانی که مردم او را می بینند، با نشاط عبادت میکند و در خلوت و تنهایی با سستی و کسالت عبادت می کند و در همه امور دوست دارد که از او تعریف کنند.»
.
.
دو مورد از موارد خفی و ریزش رو میگم.
مورد اول:
ریاکار در حضور دیگران، اعمال عبادیش رو با نشاط و انبساط انجام میده؛ ولی وقتی تو مکان خلوتی عبادت میکنه، عبادتش با کسالت و سستی همراهه.
این یه نوع دیگه از ریاست؛ چون مشخصه که ریا کار در حضور دیگران به عباداتش بیشتر بها میده.
اما اگه قرار باشه همین عمل رو خالصانه انجام بده، باید خلوت و آشکارش از حیث کیفی و کمی یکی باشه، چه در حضور دیگران و چه تنهایی.
.
.
دوم:
ریا در اعمال دینی؛ مثل نماز، حج، جهاد و ... . اگه همین تعریف رو خوب دقت کنی و تو عمل هم مراقب باشی، موارد ریز ریا رو هم یاد میگیری.
.
.
تو این روایت به دو قسم از ریا که گفتم اشاره شده که برای فهم بهتر، اقسام مثال های روایت رو دوباره میگم.
.
.
لبخندی زد و گفت: حالا کجاش رو دیدی. گویا از بذل علمش خسته نمی شد. گویا هر چه می گفت، چیز جدیدی به دلش وارد می شد.
.
.
#اقسام_ریـا
ریا به دو قسم تقسیم میشه:
اول: ریا در امور عبادی؛ مثل ریا در واجبات و مستحبات و آثاری که دلالت بر این امور دارن؛ که مثالاش رو تو تعریف گفتم.
دوم: ریا در امور غیر عبادی؛ مثل اینکه لباس تمیز بپوشیم، ولی نیتمون اعتبار پیدا کردن پیش بقیه باشه. یعنی بقیه ببینن و تعریفمون کنن.
.
.
تو روایتی دیگه ایشون فرمودن:
إنَّ اللهَ لَا یَقْبَلُ عَمَلًا فِيهِ مِثقَالُ ذَرَّةٍ مِن رِيَاء.
«همانا خداوند عملی که در آن مثقالی ریا باشد را قبول نمی کند.»
.
.
سوال کردم:
تکیه این گناه روی نیّته دیگه؟
گفت:
بله، توی ریا همه حواست باید به نیت معطوف باشه که اگه نیّتت موقع عمل عوض شد،
ریا کردی و إلّا ریا نکردی.
.
.
علی آقا! واسه ریشه کن کردن این رذیله، خیلی باید مجاهده کنی و زحمت بکشی.
.