🔹 نکات پرتکرار علوم پایه
C1 complex – اولین عامل کلاسیک، نیازمند IgM یا IgG معمولا
Properdin خاص مسیر آلتِرنِیتیو است و مسیر را پایدار میکند
🔍 کمبود پروتئینهای C5–C9 → حساسیت به عفونتهای ناشی از نایسریا (گونوکوک، مننژیتید)
آنفیلاتوکسین C5a – قویترین کموتاکسین مسیر؛ C4a کمترین اثر را دارد
#Album
@linomium_student
✨جامعه دانشجویان علوم پزشکی لینوم
🔬 بافتشناسی چشم – پست آموزشی ویژه علوم پایه پزشکی
(براساس Junqueira’s Basic Histology, 16th ed)
👁 چشم (Eye) یک اندام حسی پیچیدهست که عملکرد اصلی آن دریافت، تمرکز، و تبدیل نور به سیگنالهای عصبی است. ساختار چشم به سه لایه اصلی تقسیم میشود:
---
🟢 1. Tunica fibrosa (لایه خارجی):
✅ قرنیه (Cornea):
قسمت شفاف قدامی چشم. شامل ۵ لایه:
Epithelium (اپیتلیوم سنگفرشی مطبق غیرشاخی)
Bowman's membrane (لایه قاعدهای بدون سلول)
Stroma (۹۰٪ ضخامت؛ رشتههای کلاژن منظم)
Descemet's membrane (غشاء قاعدهای ضخیم)
Endothelium (اپیتلیوم سنگفرشی ساده درونی)
📌 نکته پرتکرار آزمون: قرنیه بدون عروق است و از طریق انتشار مواد غذایی از زلالیه (Aqueous Humor) تغذیه میشود.
✅ صلبیه (Sclera):
بافت همبند متراکم، مات و سفید رنگ، ادامهی لایه فیبری چشم در نواحی خلفی.
---
🔵 2. Tunica vasculosa (لایه میانی):
همچنین به نام Uvea شناخته میشود و شامل ۳ بخش است:
مشیمیه (Choroid): پرعروقترین بخش چشم، تغذیهکننده لایه خارجی شبکیه
جسم مژگانی (Ciliary body): حاوی عضله مژگانی و زوائد مژگانی (برای تولید زلالیه)
عنبیه (Iris): تنظیمکننده مقدار نور ورودی به چشم (دارای عضلات اسفنکتری و دیلاتاتور)
📌 نکته پرتکرار: ملانوسیتهای عنبیه رنگ چشم را تعیین میکنند.
---
🔴 3. Tunica nervosa (لایه داخلی):
✅ شبکیه (Retina):
شامل دو بخش است:
بخش عصبی: شامل ۱۰ لایه اصلی (از خارجی به داخلی: اپیتلیوم رنگدانهدار، گیرندههای نوری، لایه هستهای خارجی، و... تا لایه فیبرهای عصبی)
بخش رنگدانهدار: حاوی ملانین، جذب نور اضافی و جلوگیری از انعکاس
📌 نکته پرتکرار آزمون: لایه گیرندههای نوری شامل میلهها (Rods) و مخروطها (Cones) است؛ میلهها مسئول دید در نور کم و مخروطها مسئول دید رنگی هستند.
---
💡 سایر ساختارهای مهم:
عدسی (Lens): اپیتلیوم مکعبی ساده در سطح قدامی + فیبرهای شفاف بدون هسته
زجاجیه (Vitreous body): ماده ژلهای شفاف بین عدسی و شبکیه
نقطه کور (Optic disc): فاقد گیرنده نوری – محل خروج عصب بینایی
#بافت_شناسی
📚 #چشم
📚 #علوم_پایه
📚 #لایه_های_چشم
📚 #قرنیه
📚 #شبکیه
@linomium_student
✨جامعه دانشجویان علوم پزشکی لینوم
@linomium_student
✨جامعه دانشجویان علوم پزشکی لینوم
۵) خونرسانی شریانی
همۀ شریانها، مستقیماً یا غیرمستقیم، از سلولاکترانک منشأ میگیرند:
1. شریان گاستریک چپ ← شاخهٔ مستقیم سلولاک؛ همراه انحنای کوچک تا cardia.
2. شریان گاستریک راست ← از شریان کبدی راست یا کبدی مشترک؛ به سمت بالا روی انحنای کوچک میرود.
3. شریانهای گاسترواومنـتال (gastro-omental):
چپ ← از شریان طحالی
راست ← از شاخهٔ گاسترودئودنال
4. شریانهای فوندال کوتاه (short gastric) ← از انتهای طحالی؛ فوندوس را تغذیه میکنند.
این الگو دو قوس شریانی موازی پیرامون انحنای کوچک و بزرگ میسازد.
۶) برگشت وریدی
وریدها مسیر شریانهای همنام را دنبال کرده و در نهایت به ورید پورت کبدی تخلیه میشوند؛ ارتباط پُراهمیت در پُرتهیپرتنشن (ایجاد واریس فوندوس از راه اتصالات وریدی با سیاهرگ طحالی).
۷) تخلیۀ لنفاوی
زنجیرۀ left & right gastric nodes روی انحنای کوچک
pancreaticosplenic & gastro-omental nodes روی انحنای بزرگ
جریان نهایی به سلولاکنودز و در ادامه به مجرای سینهای میریزد.
۸) عصبدهی
پاراسمپاتیک از طریق تنههای واگ:
تنهٔ قدامی (Anterior vagal trunk): عمدتاً فیبرهای راست واگ؛ شاخهٔ کبدی و شاخههای معدی قدامی (Nn. of Latarjet).
تنهٔ خلفی (Posterior vagal trunk): غالباً از واگ چپ؛ شاخهٔ سلیاکی و شاخههای معدی خلفی.
تحریک واگ → افزایش ترشح و حرکات، شل شدن اسفنکتر پیلور.
سمپاتیک: فیبرهای پیشعقدهای از T6–T9 (اعصاب اسپلانکنیک بزرگ)، در گانگلیون celiac سیناپس کرده و همراه عروق به جدار معده میرسند؛ اثر: مهار پریستالتیسم و انقباض اسفنکتر پیلور.
@linomium_student
✨جامعه دانشجویان علوم پزشکی لینوم
همراهان عزیز لینوم.
وبسایت لینوم هم اکنون به طور نرمال در حال فعالیت است.
برای دسترسی مستقیم به وبسایت از آدرس مستقیم زیر و با اینترنت عادی و بدون vpn استفاده فرمایید.
تیم فنی لینوم، پاسخگوی هرگونه مشکل در ورود شما میباشد.
درصورت مشکل در ورود به سایت، از پایین راست سایت پیام به پشتیبانی ارسال کنید.
https://linom.org
به امید صلح و آرامش❤️
🎧 #پست_آموزشی | آناتومی گوش - شنوایی و تعادل
📚 منبع: Snell’s Clinical Anatomy / Gray’s Anatomy
🔬 دسته: علوم تشریح | سیستم عصبی | حواس ویژه
👂 گوش یکی از اندامهای حسی تخصصی است که هم در شنوایی و هم در تعادل نقش دارد. این اندام از سه بخش اصلی تشکیل شده است:
---
🔹 ۱. گوش خارجی (External ear):
لاله گوش (Auricle): ساختار غضروفی که امواج صوتی را جمع میکند.
مجرای شنوایی خارجی (External auditory canal): صدا را به پردهی گوش هدایت میکند.
پرده صماخ (Tympanic membrane): مرز بین گوش خارجی و میانی.
---
🔸 ۲. گوش میانی (Middle ear):
فضای پر از هوا در استخوان گیجگاهی که شامل این ساختارهاست:
✅ استخوانچهها (Auditory ossicles):
چکشی (Malleus)
سندانی (Incus)
رکابی (Stapes)
شیپور استاش (Eustachian tube): ارتباط بین گوش میانی و حلق – تنظیم فشار هوا.
---
🔹 ۳. گوش داخلی (Inner ear / Labyrinth):
📌 بخش اصلی برای شنوایی و تعادل، شامل دو بخش:
🌀 حلزون گوش (Cochlea):
ساختار مارپیچی مسئول دریافت امواج صوتی و تبدیل آن به سیگنال عصبی برای عصب شنوایی (CN VIII).
⚖️ سیستم دهلیزی (Vestibular system):
شامل:
اتریکول و ساکول: درک وضعیت سر در فضا (تعادل ایستا)
کانالهای نیمدایرهای (Semicircular canals): درک حرکت و شتاب چرخشی (تعادل دینامیک)
#شنوایی | #تعادل
📌 #گوش_انسان | #حواس_ویژه | #علوم_تشریح
📌 #پزشکی | #پست_روز | #لینوم
🌟 #پست_آموزشی | حواس ویژه - آناتومی چشم (Vision)
📚 منبع: Snell’s Clinical Anatomy / Gray’s Anatomy
🔬 دسته: علوم تشریح | سیستم عصبی | حواس ویژه
🧠 حواس ویژه شامل بینایی، شنوایی، بویایی، چشایی و تعادل است. امروز به آناتومی چشم و ساختارهای مرتبط با بینایی میپردازیم.
---
👁️🗨️ ساختارهای اصلی چشم:
1️⃣ کره چشم (Eyeball)
دارای سه لایه اصلی است:
لایه خارجی (Fibrous layer): شامل قرنیه (Cornea) و صلبیه (Sclera)
لایه میانی (Vascular layer): شامل مشیمیه (Choroid)، اجسام مژگانی (Ciliary body) و عنبیه (Iris)
لایه داخلی (Nervous layer): شبکیه (Retina)
2️⃣ عدسی (Lens): ساختار شفاف، انعطافپذیر، بدون عروق که مسئول تطابق دید است.
3️⃣ زجاجیه (Vitreous body): ماده ژلهای که حجم عمده کره چشم را پر میکند.
4️⃣ اتاقکهای چشم:
اتاقک قدامی (Anterior chamber): بین قرنیه و عنبیه
اتاقک خلفی (Posterior chamber): بین عنبیه و عدسی
هر دو با مایع زلالیه (Aqueous humor) پر شدهاند.
---
🔄 مسیر نور در چشم:
نور از قرنیه → زلالیه → عدسی → زجاجیه عبور کرده و بر شبکیه متمرکز میشود، جایی که سلولهای گیرنده نوری (میلهای و مخروطی) آن را دریافت کرده و سیگنال را به مغز ارسال میکنند.
📌 #نکات_پرتکرار | #بینایی
📌 #حواس_ویژه | #آناتومی_چشم | #علوم_پایه
📌 #مرور_تشریح | #پست_روز | #لینوم | #پزشکی
سلام و عرض ادب خدمت شما دانشجویان و هممیهنان عزیز❤️
ضمن عذرخواهی بابت عدم فعالیت طی این مدت که همونطور که در جریان هستید به دلیل دسترسی های ضعیف و عدم دسترسی ادمین به کانال اتفاق افتاد ، سعی میشه از این به بعد فعالیتمون بیشتر بشه تا شما عزیزان بهره ببرید و برای آزمون ها آماده باشید
حافظ خودتون و اطرافیان باشید❤️🌙✨
🧪 #E.coli_ETEC | اسهال مسافرتی
📖 بر اساس رفرنس: Medical Microbiology - Murray
🦠 سویه: Enterotoxigenic Escherichia coli (ETEC)
---
📌 معرفی کلی:
ETEC یکی از مهمترین علل اسهال آبکی (Watery Diarrhea) بهویژه در:
🌍 مسافران به مناطق در حال توسعه
👶 کودکان در کشورهای در حال توسعه
---
🧬 مکانیسم بیماریزایی:
این سویه فاقد تهاجم به سلولهای روده است، اما با تولید توکسینهای انتروژنیک باعث ترشح زیاد آب و الکترولیت از سلولهای اپیتلیال میشود:
🔹 دو نوع توکسین اصلی:
1. LT (Heat-Labile Toxin) 🔥
مشابه توکسین کلرا
فعالسازی آدنیلیل سیکلاز → ↑ cAMP → ترشح آب و کلر
2. ST (Heat-Stable Toxin) ❄️
فعالسازی گوانیلیل سیکلاز → ↑ cGMP → ترشح مایع
---
🔍 ویژگیهای بالینی:
💩 اسهال آبکی زیاد و بدون خون
🤒 تب نادر است
🩺 بدون تهوع یا درد شدید شکم
---
🧪 تشخیص:
معمولاً نیاز به کشت اختصاصی ندارد چون خودمحدودشونده است
در مطالعات تحقیقاتی، از روشهای ELISA یا PCR برای تشخیص توکسینها استفاده میشود
---
💊 درمان:
✅ مایعدرمانی خوراکی (ORS) = درمان اصلی 💧
💊 آنتیبیوتیک فقط در موارد شدید یا مسافران:
سیپروفلوکساسین
آزیترومایسین
---
🎯 نکات تستی و پرتکرار:
✅ ETEC → اسهال مسافرتی + توکسینهای LT و ST
✅ بدون تهاجم به مخاط → اسهال غیرخونی
✅ مکانیسم شبیه کلرا ولی خفیفتر
✅ مایع درمانی مهمترین درمان
---
📌 #Ecoli #ETEC #اسهال_مسافرتی #میکروبیولوژی #پزشکی #مورای #باکتری #پست_آموزشی #علوم_پایه #علوم_پزشکی
@linomium_student
✨جامعه دانشجویان علوم پزشکی لینوم
آناتومی مفصل زانو
🔍 منبع: TeachMeAnatomy، Cleveland Clinic و Radiopaedia
---
🧠 معرفی مفصل زانو:
‑ نوع مفصل: مفصل سینوویال و لولایی (hinge)
‑ استخوانها:
Femur (فمور/ران)
Tibia (تیبیا/ساق)
Patella (کشکک)
Fibula نقش ساختاری جانبی دارد و در مفصل نقش مستقیم ندارد
---
🦿 ساختارهای اصلی:
1. کارتلاژ (Cartilage):
Articular cartilage روی انتهای استخوانها، لغزندگی فراهم میکند
Menisci: دو بالشتک فیبروکارتیلاژ (مدیال و لترال) که فشار را پخش و ثبات را افزایش میدهند
2. رباطها (Ligaments):
ACL: رباط صلیبی قدامی؛ جلوی بیثباتی تیبیال را کنترل میکند
PCL: صلیبی خلفی؛ مانع عقبرفتن غیرطبیعی تیبیال
MCL و LCL: رباطهای جانبی در داخل و خارج زانو برای کنترل حرکت جانبی
3. کپسول مفصلی و بورسها (Synovial Capsule & Bursae):
شامل غشای سینوویال مایعساز برای روانی مفصل
بورسهایی مثل سوپراپاتلار و پریپاتلار برای کاهش اصطکاک
4. عضلات و تاندونها (Muscles & Tendons):
Quadriceps: مسئول اکستنشن (باز شدن) زانو
Hamstrings و Popliteus: مسئول فلکشن (خم شدن) =
تاندون کشککی بین پاتلا و تیبیال تیوبروزیته
---
🔄 حرکات مجاز در زانو:
‑ اکستنشن و فلکشن (بیشترین دامنه حرکت)
‑ چرخش داخلی و خارجی اندک، در حالت فلکس شده
---
📌 نکات بالینی و آزمونی:
‑ ACL شایعترین آسیب در ورزشکاران است؛ تست آنterior drawer برای تشخیص کاربرد دارد
‑ آسیب MCL معمولاً همراه پارگی مینیسک مدیال است
‑ بورسهای زانو مانند پریپاتلار در کسانی که زیاد زانو میزنند ملتهب میشود
---
#آناتومی_زانو #پزشکی #علوم_پایه #مفصل_سینوویال #درس_آناتومی #مفصل_کفیل #ACL #KneeAnatomy
@linomium_student
✨جامعه دانشجویان علوم پزشکی لینوم
🔹 لایههای دیواره قدامی شکم | Anterior Abdominal Wall Layers 🔹
دیواره قدامی شکم ساختاری پیچیده و چندلایه است که حفاظت، پشتیبانی و تحرک اعضای داخلی شکم را فراهم میکند. آشنایی دقیق با این لایهها برای دانشجویان پزشکی و کسانی که به آناتومی بالینی علاقهمندند بسیار مهم است.
---
1. پوست (Skin)
نازکترین لایه سطحی است که پوشاننده سطح خارجی شکم است.
شامل دو بخش:
اپیدرم: لایه سطحی
درم: لایه عمیقتر و ضخیمتر که شامل عروق خونی، عصبها و غدد عرقی است.
---
2. بافت زیرجلدی (Subcutaneous tissue)
این لایه دو بخش دارد:
لایه سطحی (Camper’s fascia):
چربیدار و نسبتاً ضخیم
ذخیره انرژی و عایق حرارتی
لایه عمقی (Scarpa’s fascia):
لایه فیبری و محکمتر، نسبت به Camper’s fascia سفتتر و کمتر چربی دارد.
در ناحیه پایینتر، به لیگامانهای خاصی میچسبد (مانند لیگامانهای اینگوینال) و به ساختارهای اطراف متصل میشود.
اهمیت بالینی دارد چون میتواند به عنوان یک مانع در انتقال عفونت یا خونریزی به مناطق دیگر عمل کند.
---
3. عضلات و غلافهای عضلانی (Muscles and their fascia)
دیوار قدامی شکم دارای ۳ عضله سطحی اصلی است به همراه عضله عرضی شکم که عمیقترین عضله است:
الف) عضله راست شکمی (Rectus abdominis)
عضله طولی و میانی که از استخوانهای دنده و جناغ شروع و تا استخوان عانه (Pubis) کشیده شده است.
پوشیده شده توسط غلافی به نام Rectus sheath که از ترکیب غلافهای عضلات جانبی تشکیل میشود.
ب) عضلات جانبی شکم
1. عضله مایل خارجی شکم (External oblique):
سطحیترین عضله جانبی
الیاف آن به سمت پایین و جلو میرود (مثل جیب شلوار)
2. عضله مایل داخلی شکم (Internal oblique):
زیر مایل خارجی
الیاف آن عمود بر مایل خارجی است، یعنی به سمت بالا و جلو
3. عضله عرضی شکم (Transversus abdominis):
عمیقترین عضله جانبی
الیاف آن به صورت افقی قرار دارد.
---
4. غلاف عضله راست شکمی (Rectus sheath)
این غلاف از ترکیب آپونوروزهای سه عضله جانبی تشکیل شده است.
به دو بخش فوقانی و تحتانی تقسیم میشود:
بالای خط هیو لاین (Arcuate line):
آپونوروزهای عضله مایل خارجی و نیمی از آپونوروز مایل داخلی در جلوی عضله راست،
آپونوروز نیم دیگر مایل داخلی و آپونوروز عضله عرضی در پشت عضله راست قرار دارند.
پایین خط هیو لاین:
تمام آپونوروزهای سه عضله به جلوی عضله راست میروند و پشت عضله فقط فاسیای پریتوئن باقی میماند.
---
5. فاسیاهای عمقی (Deep fascia)
فاسیای عضلات جانبی: این فاسیا روی هر عضله را میپوشاند و به هم متصل هستند.
فاسیای ترانسورسال: فاسیای عمیق روی عضله عرضی و سطح پریتوئن.
---
6. پریتوئن قدامی (Parietal peritoneum)
عمیقترین لایه دیواره قدامی شکم
لایهای نازک و شفاف که حفره شکم را میپوشاند و به عنوان یک غشاء محافظ عمل میکند.
بین پریتوئن و عضلات شکم فضای آزاد وجود دارد که امکان حرکت ارگانها را فراهم میکند.
---
نکات بالینی مهم:
خط هیو لاین (Arcuate line): محل مهمی است که در جراحیها باید دقت شود، چون در پایین آن غلاف پشت عضله راست وجود ندارد.
فاسیا Scarpa’s: در عفونتهای پایین شکم و ناحیه تناسلی میتواند مانع یا مسیر انتقال عفونت باشد.
عضلات شکم: نقش مهمی در افزایش فشار داخل شکمی دارند و در عملهایی مثل سرفه، اجابت مزاج، زایمان موثرند.
آپونوروز عضلات: نقش مهمی در تشکیل لیگامانها و نگهدارندههای شکم دارند.
#آناتومی #دیواره_شکم #عضلات_شکم #خط_هیو_لاین #پزشکی #آموزش_پزشکی #علوم_پایه #آناتومی_بالینی
@linomium_student
✨جامعه دانشجویان علوم پزشکی لینوم
@linomium_student
✨جامعه دانشجویان علوم پزشکی لینوم
🧠 مبحث: عملکرد گلومرول کلیه و نرخ فیلتراسیون گلومرولی (GFR)
📚 برگرفته از: Guyton & Hall – Textbook of Medical Physiology
🔹 کلیهها در هر دقیقه حدود 1200 میلیلیتر خون را دریافت میکنند؛ یعنی 20٪ از برونده قلبی!
🔹 نفرون، واحد عملکردی کلیه، شامل گلومرول و توبولهاست.
🔹 گلومرول شبکهای از مویرگهاست که در آن فیلتراسیون پلاسما آغاز میشود.
📌 مهمترین عوامل مؤثر بر GFR:
1. فشار خون مویرگ گلومرولی (PGC) ⬆️ ⇒ افزایش GFR
2. فشار کپسولی بومن (PBS) ⬆️ ⇒ کاهش GFR
3. فشار اسمزی خون (πGC) ⬆️ ⇒ کاهش GFR
4. ضریب فیلتراسیون (Kf) که به نفوذپذیری و سطح مویرگها بستگی دارد.
✴️ مقدار نرمال GFR حدود 125 mL/min است.
✴️ در روز، حدود 180 لیتر پلاسما فیلتر میشود، ولی 99٪ آن بازجذب میشود!
📍 نقش آفرینان هورمونی:
آنژیوتانسین II: تنگکنندهٔ آرتریول آوران و وابران، عمدتاً موجب حفظ GFR در شرایط افت فشار
پروستاگلاندینها: گشادکنندهٔ آرتریول آوران
نوراپینفرین و اندوتلین: کاهش GFR از طریق انقباض آرتریولها
---
✅ نکته پر تکرار آزمونهای علوم پایه:
GFR معمولاً توسط کلیرانس کراتینین یا inulin اندازهگیری میشود، اما کراتینین رایجتر است چون طبیعی در بدن وجود دارد.
---
🔍 #علوم_پایه #پزشکی #فیزیولوژی_کلیه #GFR #کلیه #Guyton
🧬 Immunology – Complement System
بر گرفته از Abul K. Abbas et al., “Basic/Cellular & Molecular Immunology”
🔹 مرور سه مسیر فعالسازی کمپلمان
1. کلاسیک (Classical Pathway):
آغاز با اتصال C1qC1rC1s به کمپلکس IgM یا IgG+آنتیژن → تقسیم C4 و C2 → ایجاد C3-convertase (C4b2b) → تولید C3b (اپسونین) و C3a (آنفیلاتوکسین) .
2. لکتین (Lectin/Mannose-binding):
اتصال MBL یا ficolin به مانوز غشای میکروبی → فعال شدن MASP-1/2 → تولید C3-convertase مشابه کلاسیک (C4b2b) .
3. آلتِرنِیتیو (Alternative Pathway):
فعالسازی خودبهخودی C3 → اتصال به میکروب + عوامل B و D → تولید C3-convertase (C3bBb – حلقه تقویت) تثبیتشده با properdin .
---
🔹 مسیر نهایی (Terminal Pathway)
C3-convertase همراه با C3b → ایجاد C5-convertase → تقسیم C5 به C5a (التهاب/کموتاکسی) و C5b → تشکیل MAC (C5b-C9) با ایجاد لیز سلولی .
---
🔹 اثرات کمپلمان
اپسونیزاسیون (Opsonization): C3b لکهگذاری روی پاتوژن → بلع از سوی فاگوسیتها
آنفیلاتوکسینها: C3a، C4a، C5a → التهاب (واسودایلاتاسیون، کموتاکسی)
نقص ویرانگر (Lysis): MAC → سوراخ در غشاء سلولی پاتوژن
پاکسازی ایمونولوژیک: کمک به حذف ایمونکمپلکسها
🎯 نکات پرتکرار در آزمون علوم پایه:
1. قرنیه شفاف است چون بدون عروق و فاقد سلولهای رنگدانهای است.
2. ملانوسیتها در مشیمیه، عنبیه و شبکیه یافت میشوند.
3. عضلات اسفنکتری عنبیه توسط اعصاب پاراسمپاتیک و دیلاتاتور توسط سمپاتیک عصبدهی میشوند.
4. بخش رنگدانهدار شبکیه در تماس با مشیمیه است.
5. مخروطها در ناحیه فووآ بیشترین تراکم را دارند (دید دقیق و رنگی).
@linomium_student
✨جامعه دانشجویان علوم پزشکی لینوم
پست بالا کمی تخصصی تر از علوم پایه است
( بازگشت باید طوفانی باشه☺️😉)
نکات پرتکرار آزمون علوم پایه دربارهٔ معده، خونرسانی و عصبدهی 🔔
(همه براساس Gray’s Anatomy + سؤالات پرتکرار NBME/IMB)
1️⃣ تنها شاخهٔ مستقیمِ سلولاک به انحنای کوچک → شریان گاستریک چپ
📌 سؤال محبوب: «کدام شاخهٔ سلولاک بدون واسطه به معده میرود؟»
2️⃣ Right → Right
• Right gastro-omental ← از شریان گاسترودئودنال
• Right gastric ← معمولاً از شریان کبدی راست/مشترک
3️⃣ Left gastro-omental + Short gastrics هر دو از شریان طحالی میآیند.
📌 تیپیک سؤال بعد اسپلنکتومی: «کدام ناحیهٔ معده بیشتر در خطر ایسکمی است؟» → فوندوس (به علت قطع short gastrics)
4️⃣ سیاهرگها همه به پورت میریزند؛ در پُرتهیپرتنشن، واریس فوندوس از راه ورید طحالی دیده میشود.
5️⃣ تقسیم تنههای واگ طبق قاعدهٔ «L → Anterior, R → Posterior»
📌 تست شایع: «کدام عصب واگ دیوارهٔ قدامی معده را عصبدهی میکند؟» → تنهٔ قدامی (واگِ چپ)
6️⃣ اعصاب لاترژه (شاخههای قدامی واگ) باید حین وگوتومی تنهای حفظ شوند تا گاستروپارزی ایجاد نشود.
7️⃣ سمپاتیک T6–T9 از طریق greater splanchnic → گانگلیون سلیاک → کاهش حرکات + انقباض اسفنکتر پیلور.
8️⃣ سه لایۀ عضلانی (طولی، حلقوی، مایل)؛ لایهٔ مایل داخلی «ویژۀ معده» و سؤال تکراریِ بافتشناسی است.
9️⃣ Incisura angularis نقطۀ تفکیک بادی از آنتروم و مرجع بیوپسی در اندوسکوپی؛ در سؤالات آسیبشناسی بهعنوان مرز تغییر متاپلازی ذکر میشود.
🔟 Fundic air bubble زیر قبة دیافراگم چپ (در رادیوگرافی ایستاده)؛ غیبت آن = احتمال چرخش معده یا انسداد مری.
@linomium_student
✨جامعه دانشجویان علوم پزشکی لینوم
آناتومی معده، خونرسانی و عصبدهی
(بر پایهٔ Gray’s Anatomy for Students, و سایر اطلسهای به روز)
---
۱) موقعیت و حدود کلی
معده در ناحیۀ اپیگاستر و هیپوکندر چپ قرار دارد؛ محور طولیِ آن از مهرۀ T11 (محل اتصال مری) تا حدود مهرۀ L1 – L2 (دریچۀ پیلور) امتداد مییابد. در وضعیت ایستاده، فوندوس زیر قُبّۀ چپ دیافراگم و پیلور کمی راستتر از خط میدکلاویکولار مینشیند.
۲) تقسیمبندی آناتومیک
کاردیا: ناحیۀ گذار مخاط مری به مخاط معده؛ فاقد چینهای طولی مری.
فوندوس: گنبد گازی شکل بالای تقاطع کاردیا؛ مرجع رادیولوژیک.
بادی (کورپوس): گستردهترین بخش؛ بیشترین سلولهای پاریتال و اصلی.
بخش پیلوریک: از incisura angularis تا پیلور؛ شامل آنتروم (محل مخلوطسازی) و کانال پیلوریک (عضلۀ اسفنکتری ضخیم).
۳) سطوح، انحناها و اتصالات صفاقی
سطح قدامی معده با کبد چپ، دیافراگم و دیوارهٔ قدامی شکم تماس دارد؛ سطح خلفی روی «بستر معده» (طحال، فوقکلیوی چپ، قطب فوقانی کلیۀ چپ، پانکراس، خم طحالی کولون) مینشیند.
انحنای کوچک: پایۀ رباط صفاقی omentum minus (lig. hepatogastricum).
انحنای بزرگ: محل اتصال رباطهای gastrosplenic و gastrocolic (= بخش قدامی omentum majus).
۴) لایههای دیواره
مخاط چیندار (rugae) → زیرمخاط پرعروق → سه لایۀ عضلۀ صاف (داخلی مایل، میانی حلقوی، خارجی طولی) → سروز (صفاق احشایی). وجود لایۀ مایل داخلی توانِ چرخاندن و خرد کردن شیم را افزایش میدهد.
#آناتومی_دستگاه_گوارش #معده #خونرسانی_معده #عصب_دهی #Gray #علوم_پایه #لینوم
@linomium_student
✨جامعه دانشجویان علوم پزشکی لینوم
🧠 نکات کلیدی برای آزمون علوم پایه:
عصب شنوایی (CN VIII) شامل دو بخش است: شاخهی حلزونی (شنوایی) و شاخهی دهلیزی (تعادل)
رکابی با بیضیشکلترین پنجره گوش داخلی (oval window) تماس دارد.
ضایعه در عصب هشتم → کاهش شنوایی یا سرگیجه
شیپور استاش در کودکان افقیتر است و باعث شیوع بیشتر اوتیت میانی میشود.
📌 #نکات_پرتکرار
🧩 نکات طلایی برای آزمون علوم پایه:
✅ قرنیه هیچ رگی ندارد و تغذیه آن از مایع زلالیه و اشک است.
✅ شبکیه تنها بخشی از CNS است که در چشم حضور دارد.
✅ عصب بینایی (CN II) اطلاعات بینایی را به لوب اکسیپیتال میبرد.
✅ زلالیه در جسم مژگانی ساخته شده و از طریق کانال اشلم تخلیه میشود.
✅ انسداد کانال اشلم → افزایش فشار چشم → گلوکوم
سلام به همراهان عزیز
در این روزهایی که شرایط کشور ملتهب و نگرانکننده است، اگر تمرکز کردن بر کار، درس یا برنامههای روزمره براتون سخت شده، کاملاً طبیعیه. همه ما در برابر چنین شرایطی انسانیم، با احساسات و نگرانیهایی که نمیتونیم نادیدهشون بگیریم.
میخوایم بهتون یادآوری کنیم که قرار نیست همیشه «باید»ها رو تماموقت اجرا کنیم. اگه نیاز دارید کمی استراحت کنید، به خودتون این فرصت رو بدید. سلامت روان و آرامش درونی، بهویژه برای ما که در مسیر خدمت در حوزه پزشکی هستیم، اهمیت دوچندانی داره.
امیدواریم این دوران سخت خیلی زود پشت سر گذاشته بشه و آرامش به سرزمینمون برگرده. تا اون موقع، هوای خودتون و اطرافیانتون رو داشته باشید؛ چه حضوری، چه مجازی. ما اینجاییم، کنار هم، برای یاد گرفتن، رشد کردن، و ساختن آیندهای بهتر.
اگر نیاز به کمکی از سوی کسب و کار کوچک ما داشتید، با ما در ارتباط باشید.
با آرزوی سلامتی و صلح
مدیر نوآوری لینوم
🧪 ۲. EHEC – Enterohemorrhagic E. coli
📌 معروفترین سویه: O157:H7
📍 بیماری:
🔴 کولیت هموراژیک (اسهال خونی بدون تب)
🧠 گاهی همراه با سندرم همولیتیک-اورمیک (HUS)
👶 بیشتر در کودکان و سالمندان دیده میشود
🦠 مکانیسم:
فاقد تهاجم مستقیم
تولید شیگا توکسین (Stx) → مهار سنتز پروتئین
آسیب به سلولهای آندوتلیال عروق → HUS (آنمی + ترومبوسیتوپنی + نارسایی کلیه)
🍔 راه انتقال:
غذای آلوده (گوشت نیمپز، شیر خام)
آب آلوده، تماس با حیوانات مزرعه
💉 درمان:
🚫 آنتیبیوتیک ممنوع! (افزایش آزادسازی توکسین → تشدید HUS)
✅ درمان حمایتی + مانیتورینگ کلیوی
🎯 نکات تستی:
✅ O157:H7 → اسهال خونی + بدون تب
✅ SMAC agar → کلونی بیرنگ (سوربیتول منفی)
✅ HUS → کودک + کلیه + کمخونی
---
🧪 ۳. EPEC – Enteropathogenic E. coli
📍 بیماری:
👶 اسهال نوزادان (infantile diarrhea)
در کشورهای در حال توسعه شایع است
🦠 مکانیسم:
اتصال به سلولهای اپیتلیال روده → اختلال در جذب
فاقد توکسین یا تهاجم
تولید پدستال (Pedestal) توسط پروتئینهای ترشحی
💉 درمان:
✅ درمان حمایتی، مایع درمانی
🚫 آنتیبیوتیک معمولاً لازم نیست
🎯 نکات تستی:
✅ EPEC → نوزاد + پدستال
✅ بدون توکسین، بدون تهاجم → اسهال غیرخونی
---
🧪 ۴. EAEC – Enteroaggregative E. coli
📍 بیماری:
اسهال مزمن در کودکان و افراد HIV مثبت
گاهی اسهال مسافرتی
🦠 مکانیسم:
چسبندگی به صورت "آجر روی آجر" (stacked-brick)
تولید توکسین + بیوفیلم → التهاب مزمن
💉 درمان:
مایع درمانی
گاهی آنتیبیوتیک (بسته به شدت)
🎯 نکات تستی:
✅ EAEC → اسهال مزمن + چسبندگی آجرمانند
✅ در کودکان و بیماران نقص ایمنی شایعتر است
---
🧪 ۵. EIEC – Enteroinvasive E. coli
📍 بیماری:
💥 اسهال التهابی (شبیه شیگلا)
با تب، درد شکم، اسهال خونی یا موکوسی
🦠 مکانیسم:
تهاجم به سلولهای اپیتلیال کولون
نابودی سلولها → التهاب و زخم
💉 درمان:
مایع درمانی
آنتیبیوتیک در موارد شدید
🎯 نکات تستی:
✅ EIEC → تهاجم واقعی + تب + لکوسیت مدفوع
✅ تست Sereny در خرگوش مثبت است
✅ شبیه شیگلا اما لاکتوز مثبت (گاهی)
---
📚 جمعبندی سویهها:
سویه نوع اسهال توکسین/تهاجم نکات تستی
ETEC آبکی (مسافرتی) LT, ST (توکسین) بدون التهاب یا خون
EHEC خونی شیگا توکسین بدون تب، HUS
EPEC نوزادی اتصال + پدستال بدون توکسین
EAEC مزمن بیوفیلم + چسبندگی آجر روی آجر
EIEC خونی + تب تهاجم واقعی شبیه شیگلا
---
📌 #Ecoli #ETEC #EHEC #EPEC #EAEC #EIEC
#میکروبیولوژی #مورای #اسهال #HUS #UTI #پست_آموزشی #پزشکی #علوم_پایه
🦠 #اشرشیا_کلی | Escherichia coli
📖 از رفرنس: Medical Microbiology - Murray
🔹 اشرشیا کلی یکی از شایعترین باسیلهای گرممنفی از خانواده انتروباکتریاسه است. این باکتری هم ساکن طبیعی روده است و هم میتواند بیماریزا باشد.
---
🧬 ویژگیهای میکروبیولوژیک:
🔬 گرم منفی، میلهای شکل (Bacillus)
دارای فلژ برای حرکت 🚶♂️
لاکتوز مثبت (در محیط مککانکی کلونی صورتی میسازد) 🩷
کپسولدار در برخی سویههای بیماریزا
اندوتوکسین (لیپوپلیساکارید - LPS) فعال دارد
کاتالاز مثبت و اکسیداز منفی
---
🦠 بیماریها:
1. 🚽 اسهال (Diarrhea):
سویههای بیماریزای مختلف شامل:
ETEC: اسهال مسافرتی 💦
EHEC: کولیت هموراژیک و سندرم HUS (🔴 خطرناکترین نوع)
EPEC: اسهال نوزادان
EIEC: اسهال التهابی
EAEC: اسهال مزمن در کودکان و بیماران مبتلا به HIV
2. 👶 مننژیت نوزادی
همراه با استرپتوکوک گروه B
3. 💉 سپتیسمی (عفونت خونی)
4. 🚻 عفونت ادراری (UTI)
مهمترین عامل باکتریال عفونتهای مجاری ادراری در زنان
---
🧪 آزمایش تشخیصی:
کشت ادرار یا مدفوع روی محیط مککانکی 🍡
تشخیص سویه EHEC: استفاده از کشت سوربیتولمککانکی (SMAC)
آزمایش ادرار: بررسی نیتریت، لکوسیت و کشت برای UTI
---
💊 درمان:
بسته به محل عفونت و سویه:
✅ UTI: سیپروفلوکساسین یا TMP/SMX
⚠️ EHEC: آنتیبیوتیک توصیه نمیشود ❌ (ممکن است HUS را بدتر کند)
---
🎯 نکات تستی و پرتکرار:
✅ ETEC → مسافر + توکسین حرارتی و حرارتی ناپایدار
✅ EHEC → همولیتیک اورمیک سندرم + شیگاتوکسین
✅ سویه E. coli O157:H7 → مهمترین سویه در EHEC
✅ کشت در مککانکی → صورتی (لاکتوز مثبت)
✅ مهمترین عامل باکتریایی عفونت ادراری در دختران جوان و زنان
---
📌 #نکات_کلیدی | #میکروبیولوژی | #مورای | #Ecoli | #پست_آموزشی | #باکتری_گرم_منفی | #UTI | #اسهال | #HUS
هورمونهای غده هیپوتالاموس | 🧠✨
هیپوتالاموس (Hypothalamus) یکی از بخشهای حیاتی مغز است که در زیر تالاموس و بالای هیپوفیز قرار دارد. این غده نقش کلیدی در تنظیم بسیاری از عملکردهای بدن، به ویژه در هماهنگی بین سیستم عصبی و سیستم غدد درونریز دارد. هیپوتالاموس بهعنوان مرکز اصلی تنظیم هورمونی، از طریق ترشح هورمونهای خاص خود، فعالیت غده هیپوفیز را کنترل میکند.
---
۱. موقعیت و عملکرد کلی هیپوتالاموس
موقعیت: زیر تالاموس، در پایه مغز
ارتباط: از طریق ساقه هیپوفیز به هیپوفیز متصل است.
وظایف اصلی:
کنترل غده هیپوفیز (هم بخش قدامی و هم خلفی)
تنظیم دمای بدن، گرسنگی، تشنگی، چرخه خواب و بیداری
تنظیم رفتارهای احساسی و پاسخهای استرسی
---
۲. هورمونهای هیپوتالاموس
هورمونهای هیپوتالاموس به دو دسته کلی تقسیم میشوند:
الف) هورمونهای آزادکننده (Releasing Hormones) و مهارکننده (Inhibiting Hormones)
این هورمونها از نورونهای هورمونساز هیپوتالاموس ترشح شده و به درون سیستم هیپوفیزی پورتال (رگهای خونی کوچک بین هیپوتالاموس و هیپوفیز قدامی) وارد میشوند تا ترشح هورمونهای هیپوفیز قدامی را کنترل کنند.
نام هورمون عملکرد اصلی توضیح
TRH (Thyrotropin-Releasing Hormone) تحریک ترشح TSH از هیپوفیز قدامی کنترل هورمونهای تیروئید
CRH (Corticotropin-Releasing Hormone) تحریک ترشح ACTH از هیپوفیز قدامی کنترل هورمونهای آدرنال
GnRH (Gonadotropin-Releasing Hormone) تحریک ترشح LH و FSH کنترل عملکرد تخمدانها و بیضهها
GHRH (Growth Hormone-Releasing Hormone) تحریک ترشح هورمون رشد (GH) تنظیم رشد و متابولیسم
Somatostatin (Growth Hormone-Inhibiting Hormone) مهار ترشح GH و TSH تنظیم منفی ترشح هورمون رشد و تیروئید
Dopamine (Prolactin-Inhibiting Hormone) مهار ترشح پرولاکتین کنترل ترشح پرولاکتین
---
ب) هورمونهای هیپوتالاموس که مستقیماً وارد گردش خون میشوند
این هورمونها از نورونهای هیپوتالاموس ترشح شده و مستقیماً به هیپوفیز خلفی رفته و از آنجا وارد خون میشوند.
نام هورمون محل ترشح عملکرد اصلی
ADH (Antidiuretic Hormone) یا وازوپرسین نورونهای هیپوتالاموس به هیپوفیز خلفی تنظیم تعادل آب بدن، افزایش جذب آب در کلیهها
Oxytocin نورونهای هیپوتالاموس به هیپوفیز خلفی انقباض رحم در زایمان، ترشح شیر در شیردهی، تأثیر بر رفتارهای اجتماعی و عاطفی
---
۳. نقشهای مهم هورمونهای هیپوتالاموس
تنظیم هورمونی: با تنظیم ترشح هورمونهای هیپوفیز، هیپوتالاموس عملکرد اندوکرین بدن را به دقت کنترل میکند.
تنظیم هومئوستاز: تنظیم دمای بدن، فشار خون، وزن، گرسنگی و تشنگی.
کنترل پاسخ استرسی: با ترشح CRH و فعال کردن محور هیپوتالاموس-هیپوفیز-آدرنال (HPA axis).
رفتارهای تولیدمثلی: از طریق ترشح GnRH و تنظیم هورمونهای جنسی.
تنظیم چرخه خواب و بیداری: تأثیر بر سیکلهای خواب.
---
۴. نکات بالینی مهم
کمکاری یا پرکاری هیپوتالاموس میتواند منجر به مشکلاتی مانند اختلالات رشد، ناباروری، بیاختیاری ادرار، و اختلالات تعادل آب بدن شود.
اختلال در محور هیپوتالاموس-هیپوفیز میتواند باعث بیماریهایی مانند سندرم کوشینگ (در اثر افزایش ACTH)، دیابت بیمزه (در اثر کمبود ADH) و مشکلات تیروئیدی شود.
تومورهای هیپوتالاموس نادر هستند اما ممکن است عملکرد هورمونی را مختل کنند.
---
۵. خلاصه هورمونهای هیپوتالاموس
دسته هورمون هدف تأثیر
آزادکننده TRH هیپوفیز قدامی افزایش TSH
آزادکننده CRH هیپوفیز قدامی افزایش ACTH
آزادکننده GnRH هیپوفیز قدامی افزایش LH و FSH
آزادکننده GHRH هیپوفیز قدامی افزایش GH
مهارکننده Somatostatin هیپوفیز قدامی مهار GH و TSH
مهارکننده دوپامین هیپوفیز قدامی مهار پرولاکتین
مستقیم ADH کلیهها حفظ آب بدن
مستقیم Oxytocin رحم، پستان انقباض رحم، ترشح شیر
#هپوتالاموس #هورمونها #اندوکرین #بیوشیمی #پزشکی #علوم_پایه #هیپوفیز #تست_علوم_پایه
@linomium_student
✨جامعه دانشجویان علوم پزشکی لینوم
خلاصه لایهها از سطح به عمق:
پوست → Camper’s fascia → Scarpa’s fascia → عضله مایل خارجی → عضله مایل داخلی → عضله عرضی شکم → غلاف عضله راست شکمی → پریتوئن قدامی
@linomium_student
✨جامعه دانشجویان علوم پزشکی لینوم
دکتر پل فارمر – پزشک آمریکایی، انسانشناس، و بنیانگذار «Partners In Health»؛ مردی که پزشکی را از کلاسهای هاروارد به روستاهای فراموششدهی هاییتی و رواندا بُرد.
---
«پزشکی فقط برای کلینیکها و بیمارستانهای براق نیست؛
پزشکی باید زانو بزند در خاک، دست بگذارد بر شانهی فراموششدهترین انسانها،
و بگوید: تو هم مهمی.»
— دکتر پل فارمر
(پزشک و انساندوست جهانی | استاد دانشگاه هاروارد)
---
پل فارمر نه بهدنبال پول بود، نه شهرت. او معتقد بود هر انسان، بدون توجه به محل تولدش، حق دارد بهترین مراقبت پزشکی را دریافت کند.
در روستاهای فقیر هاییتی، برای بیمارانی که حتی کفش نداشتند، بیمارستان ساخت.
در آفریقا، با بیماریهایی جنگید که دنیا فراموششان کرده بود.
و در تمام مسیر، فقط یک چیز در دست داشت: باور به برابریِ انسانی.
@linomium_student
✨جامعه دانشجویان علوم پزشکی لینوم
🦵 اعصاب ناحیه گلوتئال (Gluteal Region)
📘 مرجع: آناتومی گری | Snell’s Clinical Anatomy
ناحیه گلوتئال حاوی چندین عصب مهم است که هم نقش حرکتی و هم حسی دارند. آشنایی با آنها، بهویژه در تفسیر آسیبهای عصبی یا تزریقهای عضلانی (مثل آمپول گلوتئال) بسیار ضروری است.
🔹 اعصاب مهم در این ناحیه:
1. عصب گلوتئال فوقانی (Superior gluteal nerve):
منبع: L4-S1
عضلات: گلوتئوس مدیوس، مینیموس، تتور فاسیالاتا
نوع عملکرد: حرکتی
2. عصب گلوتئال تحتانی (Inferior gluteal nerve):
منبع: L5-S2
عضله: گلوتئوس ماکسیموس
نوع عملکرد: حرکتی
3. عصب سیاتیک (Sciatic nerve):
منبع: L4-S3
بزرگترین عصب بدن
وارد ناحیه گلوتئال شده و به اندام تحتانی ادامه میدهد
حاوی دو شاخه اصلی: عصب تیبیال و پرونئال مشترک
4. عصب پوست خارجی ران (Posterior cutaneous nerve of thigh):
منبع: S1-S3
عملکرد: حسی برای پوست ناحیه خلفی ران و قسمت تحتانی گلوتئال
⚠️ نکته بالینی:
برای تزریق عضلانی گلوتئال (IM injection)، همیشه در ربع فوقانی خارجی باسن تزریق انجام دهید تا خطر آسیب به عصب سیاتیک کاهش یابد.
---
📌 نکات پرتکرار آزمونی:
محل عبور عصب سیاتیک: زیر عضله پیرِفورمیس از فورامن سیاتیک بزرگ
عصب گلوتئال فوقانی تنها عصبی است که از بالای پیریفورمیس عبور میکند.
تزریق اشتباه در گلوتئال ممکن است منجر به فلج عصب سیاتیک شود.
#آناتومی #اعصاب_گلوتئال #عصب_سیاتیک #علوم_پایه
@linomium_student
✨جامعه دانشجویان علوم پزشکی لینوم
@linomium_student
✨جامعه دانشجویان علوم پزشکی لینوم