6389
Support channel for mental health awareness in Ethiopia. We post facts about psychology and psychological phenomenon. ''There is no health without Mental Health.'' Contact @FikrConsultSupportbot
ራስን ማጥፋት (suicide)
ከቅርብ ጊዜ ወዲህ በውጭ ሀገር በስፋት የምንሰማው ራስን የማጥፋት (suicide) ተግባር በሀገራችን በተለይም አንዲት እንስት 'ብንሄድ ይሻላል' ብላ Facebook ከለጠፈች እና ራሷን ካጠፋች ብኋላ በሀገራችን በተለይም በወጣቱ ዘንድ እንደተስፋፋ ግልፅ ነው።
ከዚህ ቀደም በሚዲያ አንሰማው ይሆናል እንጂ ይህ ራስን የማጥፋት ድርጊት በዩኒቨርስቲዎች እና በተለያዩ የትምህርት እና ስራ ቦታዎች ላይ ሲከሰት ነበር።
ምናልባትም ይህንን በራሳችን ላይ ለመፈፀም የሚያስገድዱ ሁኔታዎች ውስጥ ያለፍን ልንኖር እንችላለን። ሰው ነፍሱን በራሱ ለማጥፋት ምክንያት የሚሆኑ በጥቂቱ ብንጠቅስ፦
ሕይወት ፊቷን ስታዞር እና ቀን ሲጨልምበት፣ በሚያመነው ሰው ሲከዳ እና ተስፋውን ሲያጣ፣ የኑሮ ፈተና ሲበዛ እና መውጫ መንገድ ሲጠፋበት፣ በሚያሰበው ልክ ነገሮች ሳይከናወኑለት ሲቀሩ፣ በሚያየው ሁሉ ነገን ኣሻግሮ ማየት ሲያቅተው፣ በቤቱ፣ በትዳሩ ክብርን እና ተቀባይነት ሲነፈግ ወ.ዘ.ተ ናቸው።
በርግጥ በግለሰቡ ሁኔታ እና ጫማ ውስጥ ሆነን ነገሩን መመልከት እስካልቻልን ድረስ ስለዚህ ሁኔታ በድፍረት መናገር አንችልም።
የራስን ማጥፋት ውሳኔ ቅፅበታዊ ነው። ጥቂት ሰከንዶች ሺህ ዘመን መስለው ይታያሉ። ስቃይ እና ፈተና ዘላለማዊ ይመስልና አዕምሯችን ለውሳኔ እንድንጣደፍ ሆርሞኖችን ይቀሰቅሳል። ከዚያ ነገሮች ያበቃሉ። ሰዎች የሰዎችን ሁኔታ አያዩም እንጂ በርካቶች ለተመሳሳይ ወጥመድ ተጋልጠው በተዓምር ይሁን በራሳቸው ብርታት አምልጠዋል። ለዚህ ምስክሮችን መጥራት አያስፈልግም።
በዚህ አይነት ሁኔታ ውስጥ ራሳችንን እንዳናገኝ እነዚህ ነገሮችን ብንተገብር መልካም ነው ብዬ አስባለው።
1. ከእምነት ተቋማት አለመራቅ። ሀይማኖታዊነትን መላበስ በራሱ የመንፈስ ጥንካሬ ይሰጣል ብዬ አምናለው።
2. Multi-Professional-Friends ሊኖሩን ይገባል። በአንድ ሙያ መስክ ብቻ የተሰማሩ ጓደኞች አይኑሯችሁ። ሕይወትን ከተለያዩ አቅጣጫዎች ሊያስመለክቱ የሚችሉ ወዳጆችን መፍጠር ያስፈልጋል።
3. በተለያዩ ቦታዎች የሚገኙ የምክር አገልግሎት የሚሰጡ - Counselling and Guidance Service ተቋማትን መጎብኘት ያስፈልጋል። በዩኒቨርስቲዎች ውስጥ የሚገኙ እነዚህ ተቋማት በመሰል ማህበራዊ አገልግሎት ሰጪ ቦታዎች በየከተማው ላይ መስፋፋት አለባቸው።
ራሳቸውን ላጠፉ ፈጣሪ እዝነቱን ያድርግላቸው!
Credit: Workineh Gebeyehu Gomera
#EliasMeseret
@melkam_enaseb
የጭንቀት መነሻዎችና መፍትሄዎች!
የዓለም ጤና ድርጅት በፈረንጆቹ 2019 ባደረገው ጥናት በዓለም ዙሪያ 301 ሚሊየን ሰዎች በጭንቀት ውስጥ እንደሚኖሩ ገልጿል፡፡
ከእነዚህ ውስጥ 58 ሚሊየን የሚሆኑት ደግሞ ህጻናት እና ወጣቶች መሆናቸውንም ነው የገለጸው።
የአዕምሮ በሽታ ተብለው ከሚጠቀሱና በማህበረሰቡ በስፋት ከሚስተዋሉት መካከል ጭንቀት አንዱ ሲሆን፥ ከራስ ጋር እና ከሌሎች ሰዎች ጋር የሚኖር ግንኙነት ላይ ከፍተኛ ጫናን ሊፈጥር ብሎም የስራ ምርታማነትን እና ወደ ስኬት የሚደረገው ጉዞ ላይ እክል ሊፈጥር ይችላል፡፡
ይህም የተወሰነ የእድሜ ክልልን ብቻ ሳይሆን ሁሉንም የህብረተሰብ ክፍልን የሚያጠቃ ነው፡፡
ያለበቂ ምክንያት ወይም ሊያስጨንቅዎት የሚገባው ነገር ካለፈ በኋላ ስሜቱ ሲቀጥል ጭንቀት ይባላል።
በአሁኑ ወቅት መረጃ ከመጠን በላይ መገኘት፣ ያለአግባብ የማህበራዊ ሚዲያ አጠቃቀም፣ ራስን ከሌሎች ሰዎች ጋር ማወዳደር፣ ጤና፣ ገንዘብ፣ የቤተሰብ ሁኔታ፣ የልጅነት ገጠመኞች፣ ከባድ አጋጣሚዎች፣ ለነገሩ የሚሰጡት ክብደት መጨመሩ እና ሌሎች የጭንቀት መንስዔዎች ሊሆኑ ይችላሉ፡፡
አብዛኞቹ የአዕምሮ በሽታዎች ያሉበት ደረጃ ባሕርያትና ሁኔታ ከሰውሰው ይለያያሉ፥ አንዳንዶቹ ላይ ቀለል ያለ ሌሎች ላይ ደግሞ ከባድ ወይም ውስብስብ ምልክቶችን ያሳያሉ።
የባህሪ መቀያየር እስከ ማህበራዊ ህይወት መገለል ያሉ ምልክቶችም ይታያሉ።
በተጨማሪም የእጅ መንቀጥቀጥ፣ ላብ ላብ ማለት፣ የልብ ምት መጨመር፣ የድካም ስሜት፣ የራስ ምታት፣ የተወሰኑ ነገሮች ላይ ደጋግሞ ማሰብ፣ የእንቅልፍ መዛባት፣ ደስታ ወይም ፍላጎት ማጣት ምልክቶች ናቸው፡፡
በአብዛኛው የማህበረሰብ ክፍል ሰዎች የሥነ-አዕምሮ በሽታ ተጠቂዎች እንደሆኑ አምነው ወደ ህክምና ተቋም ሄዶ መታከም አልተለመደም፤ ይህንን ተከትሎም በሽታው ከነበረበት ወደ ከፍተኛ ደረጃ በመድረስ ጉዳት ሊያስከትል ይችላል።
የአዕምሮ ጤና ጉዳይ ከጊዜ ወደ ጊዜ አሳሳቢ ወደሆነ ደረጃ ተሸጋግሯል ይላሉ በዘርፉ ጥናት ያደረጉ ምሁራን፡፡
በአካባቢና በህይወትዎ የሚፈጠሩ ክስተቶች በአግባቡ ካልተቆጣጠሩት እና ራስዎ ላይ ትኩረት አድርገው ካልሰሩ የአዕምሮ ቀውስ ውስጥ ሊከትል ይችላል፡፡
አልፎ አልፎ ጭንቀትን በተለመደው የህይወት እንቅስቃሴ ውስጥ ለጥቂት ጊዜ ሊያጋጥም ይችላል። ሆኖም በጭንቀት ውስጥ የሚኖሩ ሰዎች በራሳቸው ጥረትና በህክምና ባለሙያዎች እገዛ ተደርጎላቸው መዳን ይችላሉ፡፡
በዚህም ለራስ ጊዜ በመስጠት (በጥሞና) ነገሮችን ማሰላሰል፣ ተረጋግቶ የራስን ህይወት በትኩረት ማየት፣ አስተሳሰብ ላይ ረዘም ያለ ጊዜ በመውሰድ ፍተሻ ማድረግ፣ ለነገሮች የሚሰጡትን አመክንዮ እና ራስ ላይ በማተኮር መፍትሄ መስጠት ይቻላል፡፡
ከዚህ ባስ ካለ ወይም የባለሙያ እገዛ ካስፈለግዎ ሃኪምን ማማከር ተገቢ ነው፡፡
ቴዎድሮስ ድልነሳው (የሥነ-ልቦና ባለሙያ)
@melkam_enaseb
ፀፀትን እንዴት ከራስዎ ያርቃሉ?
ሰዎች የሚሰማቸው የሃዘን፣ የቁጭት እና የመረበሽ ስሜት ድምር ፀፀት ይባላል፡፡
ፀፀት የተሻለ ስራን ለመስራት ወኔ ቢፈጥርም ከልክ ካለፈ ግን ቀላል የማይባል ተጽዕኖን ይፈጥራል፡፡
ለፀፀት የሚዳርጉ ምክንያቶች፦
- ሥህተት መስራት እና
- እንከን የለሽ ሆኖ ማደግ፦ በልጅነት ጊዜያቸው ፍጹም በመሆን ተጽዕኖ ውስጥ ያለፉ መሆን
ፀፀት በርካታ ጉዳቶች አሉት፡፡ ከእነዚህም ውስጥ፦
– የመስራት አቅምን ይነጥቃል
– የበታችነት ስሜት ይፈጥራል
– ተስፋ መቁረጥ
– ኢኮኖሚ ችግር እና
– ማህበራዊ ችግር
ፀፀት የከፍተኛ ጭንቀትና ድባቴ ውስጥ ከሚከቱ የስሜት መዘበራረቆች መካከል አንዱ ሲሆን፥ ይህ ከተባባሰ የአካልና የአዕምሮ እክልን ያስከትላል ይላሉ ባለሙያው፡፡
ፀፀት ውስጥ እንዳይገቡ መፍትሄው ምንድን ነው?
– ስህተትን አምኖ መቀበል
– የሚታረም ከሆነ በቻሉት አቅም ለማረም ጥረት ማድረግ
– አካባቢን መቀየር
– ሥር የሰደደ እና ድጋፍ የሚያስፈልግዎ ከሆነ የህክምና ባለሙያዎችን ድጋፍ ማግኘትና የመሳሰሉት ይጠቀሳሉ፡፡
ሔኖክ ሃ/ማርያም (የሥነ-ልቦና ባለሙያ)
@melkam_enaseb
ለራስ ማድረግ መቻል!
ለቤተሰብ፣ ለጓደኛ፣ ለሌሎች ሰዎች ብዙ የምናደርጋቸው ነገሮች አሉ። ለምሳሌ ያህል እናስብላቸዋለን፣ እንጋብዛቸዋለን፣ እናዳምጣቸዋለን፣ ደስተኛ እንዲሆኑ የቻልነውን እንሞክራለን።
ለኛ ለራሳችንስ ምን አድርገን እናውቃለን?
ራሴን መቼ ነው የጋበዝኩት?
ራሴን መቼ ነው ያዳመጥኩት?
ራሴን መቼ ነው ያሰብኩለት?
ራሴን መቼ ነው የተንከባከብኩት? ወዘተ
በሌሎች ሰዎች ዘንድ ተቀባይነት ለማግኘት የሚያስችሉንን ነገሮች ሁሉ እናደርጋለን። ነገር ግን መቅደም ያለበት እራሳችንን መቀበል ነው ወይንስ በሌሎች ዘንድ ተቀባይነት ማግኘት ነው?
ከእኔ ውጪ ላሉ ነገሮች ሁሉ መትረፍ የምችለው እኔ በጥሩ ሁኔታ መኖር ከቻልኩ ብቻ ነው። ይህ እንዲሆን ደግሞ ለራሴ ብለን የምናደርጋቸው ነገሮች ሊኖሩን ይገባል።
ይህ ራስ ወዳድ መሆን አይደለም። እኔነቴን መንከባከብ፣ ማፍቀርና ፍሬያማ ማድረግ እንጂ።
ተመስገን አብይ (የስነ-ልቦና ባለሙያ)
@melkam_enaseb
ትኩረት መነፈግና ተጽዕኖው!
የሰዎችን ትኩረት ማጣት ጭንቀትና ከፍተኛ የሆነ ድባቴ እንዲሁም ከፍተኛ የጤና ቀውስ ሊያስከትል ይችላል፡፡
ሰዎች በተለይም ህጻናት ከሚገባው በታች ትኩረት ሲያገኙ የወደፊት ህይዎታቸው ላይ ተጽእኖ ሊያደርስ ይችላል፡፡
አንድ ሰው የሚገባውን ያህል ትኩረት ካላገኘ ምንም ያሕል አቅም ቢኖረውም እንኳን አቅሙን አውጥቶ ሊጠቀምበት የሚችልበት ዕድል አናሳ ነው፡፡
ግለሰቡ ‘’ሰው አይቀበለኝም፤ ልክ ላልሆን እችላለሁ’’ ብሎ ስለሚያስብ ያለውን አቅም ለሕብረተሰቡ ሳያንጸበርቅ ሊቀር ይችላል፡፡
ከሰው መሸሽ፣ ለራስ ዝቅተኛ የሆነ ስሜት መኖር፣ ከፍተኛ የሆነ የእንቅልፍ ማብዛት፣ የምግብ ፍላጎት ማጣትና ሌሎች ተያያዥ ችግሮች ሊመጡ ይችላሉ፡፡
ይህን ተከትሎም ሕመሙ ሲባባስ ሕክምና ሊያስፈልገው እንደሚችል መገንዘብ ያስፈልጋል፡፡
ይህ ጉዳይ አብዛኛውን ጊዜ ችላ ይባላል። ‘’አመሏ/ሉ ነው፤ ብቻው/ዋን መሆን ትወዳለች/ይወዳል’’ በማለት የተለያዩ ስሞች ይሰጣሉ።
ይህም ሣይታወቅ ከፍተኛ የሆነ የአዕምሮ ችግር ውስጥ ሊያስገባ እንደሚችል ማወቅ ይገባል፡፡
መፍትሄው ምንድነው?
- ከቤተሰብ ጋር ማውራትና ችግሮችን መፍታት፣
- ከተለያዩ ሰዎች ጋር ሃሳብ መለዋወጥ ካለባቸው ድባቴ ወይንም ጥሩ ያልሆነ ስሜት እንዲወጡ ያግዛል፡፡
አበበ አምባው (የተቀናጀ የአዕምሮ ጤና ስፔሻሊስት)
@melkam_enaseb
የአእምሮ ጤንነትን እንዴት መጠበቅ እንችላለን?
- ሁልጊዜ እራስን ደስተኛ ማድረግ
- ከሰዎች ጋር ጊዜዎትን ማሳለፍ፣ ብቻ አለመሆን
- ዘላቂነት ያለው አስተሳሰብ መኖር
- የተሰጠንን ነገር ደጋግመን ማሰብ
- የበጎፋቃድ ተግባሮችን ማድረግ
- በራስ የመተማመን ስሜትን መላመድ
- የፈጠራ ችሎታዎን ማዳበር
- ጤናማ እንቅልፍ ማግኘት
- ጤናማ የአመጋገብ ስርአት መከተል
- በራሳችን መድኃኒቶችን አለመውሰድ
- ጭንቀትን ማስወገድ
- ስሜታዊ/ብስጩ አለመሆን
- የአካል ብቃት እንቅስቃሴ ማድረግ
የአእምሮ ሀኪም ጋር መሄድ ያለብን መቼ ነው?
- በእለት ተለት እንቅስቃሴያችን በሚያጋጥሙን ምክኒያቶች ልንናደድ ወይም ልንጨነቅ እንችላለን ነገር ግን ምንም ምክኒያት ሳይኖረን የምንጨነቅ፣ የምንረበሽ እና ከልክ ያለፈ ፍርሃት የሚሰማን ከሆነ።
- ምክኒያቱ ያልተረዳነው ጭንቀት እና መረበሽ በስራችን፣ በትምህርታችን፣ በውጤታማነታችን እና በማህበራዊ ግንኙነታችን ላይ ተፅእኖ ካመጣ።
- የመረበሽ እና የመጨነቅ ስሜቱ ለረጅም ጊዜ ከቆየ።
- በዙሪያችን ያሉ የቅርብ ቤተሰብ፣ ጓደኛ እና የትዳር አጋር የምናሳየውን አዲስ ስሜት አይተው ሁኔታህ ጥሩ አይመስልም ምንሆነሃል/ሻል ብለው እስኪጠይቁ የሚያደርስ ሁኔታ ላይ ከደረስን።
- የሚሰማዎት ጭንቀት ከልክ በላይ ሆኖ እርሱን ለመርሳት የአልኮል መጠጥ እና የእንቅልፍ መድሃኒቶችን መፈለግ ከጀመሩ።
- ከሚሰማዎት ጭንቀት ብዛት "አሁንስ ብሞት ይሻላል" የሚል ሀሳብ ከጀመሮት።
- ያልተለመደ ሃሳብ ማለትም ሰዎችን መጠራጠር እና ያልተለመዱ ድምፆችን መስማት ከጀመሩ በግዜ የስነ-ልቦና አማካሪ/ የስነ-አዕምሮ ሐኪም ጋር በመሄድ የንግግር ወይም የመድሃኒት ህክምና ያግኙ።
#WorldMentalHealthDay
October 10, 2023
@melkam_enaseb
አለም አቀፍ የአእምሮ ጤና ቀን በየዓመቱ መስከረም ወር መጨረሻ ይከበራል!
ሜንታል ሄልዝ አዲስም ይህን አስመልክቶ በዚህ ወር “የአእምሮ ጤና ሰብዓዊ መብት ነው!” በሚል ርዕስ በበይነ መረብ (online) የሚቀርብ የፓናል ውይይት አዘጋጅቷል፡፡
ቀን፦ ቅዳሜ መስከረም 26/ 2016
ሰዓት፦ 10፡00 (ከሰዓት)
በዕለቱ ይህን መስፈንጠሪያ ተጭነው መሳተፍ ይችላሉ፡፡ ⬇️
https://meet.google.com/gsd-iztg-rop
@melkam_enaseb
ጭንቅላትህን አፅዳው!
….ጭንቅላትን (አዕምሮን) ማቆሸሽ ራስን እንደመጣል ይቆጠራል፡፡ ሕሊና ቢስ መሆንም ሕሊናን በራስወዳድ ሃሳብ ማጨቅየት ነው፡፡ አስተሳሰብን ማጠልሸት፣ አመለካከትን ማጨለም አንጎልን በቆሻሻ መበከል ነው፡፡ የቆሸሸ ደግሞ ይጣላል እንጂ አይጠቅምም፡፡
አዕምሮውን የጣለ ልብሱን ከጣለ የባሰ ነው፡፡ ልብስ ያጣ እፍረተ ስጋውን በቅጠል ሊሸፍን ይችላል፡፡ አዕምሮውን የጣለ ግን ገበናውን በምን ሊሸፍነው ይችላል? በምንም!
ወዳጄ ሆይ…. ራስህን ጠብቅ! ራስህን ጠብቅ ማለት አለባበስህን አልያም አበላልህን ማለቴ ብቻ አይደለም፡፡ ራስህን ጠብቅ የምለው አስተሳሰብህንም ጭምር ነው፡፡
ምን ዘንካታ ብትሆንና አለባበስህ ቢያምር ጭንቅላትህ (ሕሊናህ) ከቆሸሸ በሚያምር ንፁህ ቤት ውስጥ ቆሻሻ መከመር ነው የሚሆነው፡፡
ራስህን ጠብቅ ማለት ጭንቅላትህን አፅዳው (ተንከባከበው)፤ ልቦናህን አጥራው፣ አስተሳሰብህን አስላው፣ ስሜትህን ግራው፣ ሃሳብህን ተቆጣጠረው፣ ሕሊናህን ዘወትር በአዲስና በበጎ ሃሳብ ሞርደው፣ ምክንያታዊነትህን እየጨማመርክ አሳድገው ማለቴ ነው፡፡
አዎ ራስህን ያልተፈለገ ቦታ ከመጣልህ በፊት አስብ! ማሰብህ ራስህን ከመጣል ያድንሃል፡፡ ጠቃሚ እንጂ ጎጂ አትሆንም፡፡ አንዳንድ ሰው ራሱን ከመጣል አልፎ ለሐገርም ስጋት፤ ለወገኖቹም ጎጂ ይሆናል፡፡
ራስህን ከምትጥል ገንዘብህን ብትጥል ይሻላል!
ራስ ማለት ጭንቅላት ነው! ራስ ማለት ምክንያታዊነት ነው! ራስ ማለት ሰውነት ነው!
እሸቱ ብሩ ይትባረክ (እ.ብ.ይ.)
መልካም ቀን!
@melkam_enaseb
አዎንታዊ ስነልቦና (Positive Psychology)
አዎንታዊ ስነልቦና ህይወትን ለመኖር ብቁ ስለሚያደርጋት ነገርና እና የሰዎችን የመኖር አዎንታዊ ፍላጎት ምንጭ ምንነት የሚመረምር የሳይንስ ዓይነት ነው፡፡
አዎንታዊ ስነልቦና ከሌሎች የሳይኮሎጂ መንገዶች በተለየ ተግዳሮቶች ላይ ሳይሆን መልካም ጎኖች ላይ የሚያተኩር የሳይንስ ዓይነት ነው፡፡ ማለትም የተፈጠሩ ችግሮች ላይ ትኩረት ከማድረግ ይልቅ ያሉንን ጠንካራ ጎኖች እና ወደ ፊት የሚኖሩን ብሩህ ተስፋዎች ላይ ያነጣጥራል፡፡
ይህ ሳይንስ ሌሎቹን የስነልቦና (Psychology) ሳይንሶች በማፍረስ ሳይሆን እነርሱ ላይ በመደመር ለውጥ ማምጣት ይቻላል ብሎም ያምናል፡፡ የዚህ ሳይንስ ዋናው ሀሳብ ደህንነት ነው፡፡ ሰዎች እንዴት ደህና ይሆናሉ?
ማርቲን ሴሊግማን የአዎንታዊ ስነልቦና ሃሳብ ጠንሳሽ ከሆኑት ተመራማሪዎች ውስጥ አንዱ ሲሆኑ ስለደህንነት (well beingness) ሲናገሩ እንዲህ ብለው ነበር ደህንነት አምስት መሰረቶች ላይ የተገነባ ነው እነርሱም፡-
1. አዎንታዊ ስሜት
ሰዎች ስለነገሮች የሚኖራቸው ስሜት አዎንታዊ አሊያም አሉታዊ መሆን በአዕምሯቸው ላይም ሆነ በሰውነታቸው ውስጥ ከፍተኛ የሆነ ልዩነትን ሊያመጣ ይችላል፡፡
2. መጠመድ
ሰዎች በስራቸው አሊያም በሂወት ዓላማቸው በተጠመዱ ቁጥር ደህንነታቸው አስተማማኝ እየሆነ ይመጣል፡፡ የሰው ልጆች አዕምሮ ስራ መፍታትን ከሆነ ከገደብ በላይ መቀበል አይቻለውም ያም ደህንነታቸውን አስጊ ወደሆነ ደረጃ እንዲያሽቆለቁል ያረጋል፡፡
3. ግንኙነት
የእርስ በእርስ ግንኙነቶች ውስጣዊ ክፍተትን የመሙላት በሀሪ ስላላቸው ሰዎች እንደ ብቸኝነት እና ባይተዋርነት ያሉ አፍራሽ ስሜቶች እንዳይሰማቸው በማድረግ ለደህንነታቸው እንደ ዋስትና ያገለግላል፡፡
4. ትርጉም
ሰዎች በህይወት ለመቆየታቸው እና ለእያንዳንዷ እንቅስቃሲያቸው ትርጉም ይፈልጋሉ፡፡ ስለዚህ ሰዎች ትርጉም አልባ ህይወት እንዳይኖሩ የሚደርጓቸውን የህይወት ትርጓሜዎች ባበጁ ቁጥር ደህንነታቸው የተጠበቀ ይሆናል፡፡
5. ማጠናቀቅ
ሰዎች ከልፋታቸው ማግስት ውጤት ከድካማቸው በኋላም ፍሬን ይፈልጋሉ። በመሆኑም የተጠመዱበትን ነገር መጨረሻ ማየት ደህንነታቸውን ያረጋግጥላቸዋል።
ምንጭ፡- PsychologyToday
ፍ/ማርያም ተስፋዬ (Psychologist)
@melkam_enaseb
ቤተሰብ ለልጁ ሊያደርግለት የሚችለው አንዱ ትልቁ ውለታ የመማር ጉጉት (curiosity) መፍጠር ነው።
ልጆች ለትምህርት መጓጓት አለባቸው። "ትምህርት ቤት ሄጄ ማወቅ፣ መማር እፈልጋለሁ፤ አባቴ እናቴ ትምህርት ቤት እንዲሄድ ይፈልጋሉ እኔም መሄድ እፈልጋለው" የሚል ስሜት መፍጠር ያስፈልጋል።
ይሄ ለህይወት ዘመን ለልጆቻችን የምናስታጥቃቸው ትልቅ ትጥቅና ስጦታ ነው። ይህ ከሆነ ልጆቻችን ብዙ ክትትልና ድጋፍ ላያስፈልጋቸው ይችላል።
የትምህርት ጉጉት የተፈጠረለት ልጅ ከተመረቀም በኋላ ማንበብን፣ መጠየቅን ማዳመጥን እንደ ትልቅ ሙያ አድርጎ ይይዛል። ቤተሰብ በዚህ ወቅት እንዲህ አይነት ጉጉት ለልጆቹ መፍጠር ይጠበቅበታል።
[ዶ/ር ሰለሞን በላይ] #TM
መልካም የትምህርት ዘመን!
@melkam_enaseb
የመፅሀፍ ጥቆማ!
"የሁሉ" የአእምሮ ጤና አንኳር ጉዳዮች ከማህበረ - ፖለቲካዊ ተግዳሮቶቻችን ጋር ተሰናስሎ የቀረበበት ልቦለድ መፅሐፍ ነው።
በጃፈር እና ሀሁ የመፅሐፍ መደብር ያገኙታል
ዶ/ር ዳዊት አሰፋ (የአእምሮ ሐኪም፡ ኤካ ኮተቤ ሆስፒታል)
ስልክ: 0911882934
@melkam_enaseb
ይህ አመት!
የአዕምሮ ደስታ፣ ሰላም፣ እረፍት የምታገኙበት፤ ካሳሰባችሁና ካስጨነቃችሁ የማያልቅ የሕይወት ውጣ ውረድ እፎይ የምትሉበት፣ ሕይወታችሁ የሚለወጥበት፣ አስተሳሰባችሁ መልካምና ቀና የሚሆንበት፣ ያላቀዳችሁ የምታቅዱበት፣ ያቀዳችሁ ያቀዳችሁትን የምታሳኩበት አመት ይሁንላችሁ፡፡
🌼መልካም አዲስ አመት!🌼
@melkam_enaseb
አዲስ ዓመት አዲስ ጅማሮ!
አዲስ ዓመት የአዳዲስ ነገሮች ጅምሬ መነሻ ነው! አዲስ አመት ዳግም እንደ አዲስ እነደ መወለድ ነው። አዲሱ ዓመት ሲጀምር፣ በሕይወታችን ውስጥ ከአጉል ልምዶቻችን ለመላቀቅ፣ ለችግሮቻችን መፍተሔ ለማበጀት እና ስኬታማ ስለመሆን እናስባለን።
ብዙውን ጊዜ አዲስ ዕቅዶችን እናቅዳለን እንዲሁም አዳዲስ ውሳኔዎችን መወሰን እንጀምራለን። በአዲስ አመት የደስታ፣ የተመስጦ እና የተስፋ ስሜት ሊሰማን ይችላል፣ በዛው ልክ አንዳንድ ጊዜም ፍርሃት ያድርብናል።
በሕይወታችን ውስጥ እውነተኛ ለውጦችን ማድረግ ከፈለግን ላሰብነው አላማ እስከመጨረሻው በፅናት መታገል የግድ ነው። ትልቅ ማለም ትልቅነት ነው! ሆኖም ግን ህልማችን እውን እንዲሆን በየቀኑ ማለም ብቻ ሳይሆን መተግበር ተገቢ ነው።
አዲሱ ዓመት ባዶ ገጾች እንዳሉት መጽሐፍ ነው። እነዚህን ገጾችን እንዴት መሙላት እንፈልጋለን? ነው ጥያቄው አዲስ ዓመት አዳዲስ ጅማሬዎችን እንድንጀምር እና በሕይወታችን ውስጥ ለውጦችን እንድናደርግ ያነሳሳናል፣ ግን ይህ መነሳሳት ዓመቱን ሙሉ መቀጠል አለበት።
በስሜታዊነት ላይ ሳይሆን በጥበብ ላይ በመመርኮዝ በራስ ተነሳሽነት ውሳኔዎችን መወሰን ያስፈልገናል። ችግሮች እና መሰናክሎች ቢኖሩም ውሳኔዎቻችን የውስጥ ጥንካሬን እና በፈተና የመፅናት ችሎታን ያጎናፅፉናል።
በመጪው አመት መጨረሻ ውሳኔዎቻችን በመፈፀም እና ያሰብነውን በማሳካት ዓመቱ በህይወታችን ጎልቶ እንዲታይ ማድረግ እንችላለን።
አዲሱ ዓመት በህይወት መፅሀፋችን ውስጥ የምንፅፈው አዲስ ምዕራፍ ነው። የጠራ እና ግልፅ ግብ በማውጣት እና በመተግበር ይሄንን ምዕራፍ የስኬት ምዕራፍ ልናደርገው ይገባል።
ሣሙኤል ተክለየሱስ
(ዓለም አቀፍ የህይወት ክህሎት አሰልጣኝ እና የቢዝነስ አማካሪ)
@melkam_enaseb
ወርሃዊው የሜንታል ሄልዝ አዲስ መርሃ ግብር ቅዳሜ ነሃሴ 27/2015 ቀን አትላስ አካባቢ በሚገኘው በአዶር አዲስ ሆቴል ከቀኑ 10፡00 ሰዓት ላይ ይደረጋል፤
የዚህ ወር ርዕስም፡ “ስለሱስ እና ሱሰኝነት ልናውቃቸው የሚገቡ ነገሮች” የሚል ሲሆን የዚህ ወር እንግዳችን የስነልቦና አማካሪ የሆኑት ወ/ሮ ናርዶስ ማሞ ናቸው፡፡
ለመታደም ይህን መስፈንጠሪያ ይጫኑና ይመዝገቡ፡፡ ⬇️
https://forms.gle/EpY5jjAUmMpXTLjV7
The monthly Mental Health Addis’ event has come and it will be held on September 1, 2023 at Adore Addis Hotel (near Atlas) in the afternoon at 10:00 local time.
This time the topic is “Things We Need to Know about Addiction and Being Addicted.” Our guest speaker is the counseling psychologist Mrs. Nardos Mamo.
To register and attend please fill this Google form: ⬇️
https://forms.gle/EpY5jjAUmMpXTLjV7
@melkam_enaseb
መልካም ዜና!
ስጦታ የአእምሮ ህክምና እና የሱስ ማገገሚያ ማዕከል በሰውነት ውስጥ ሱስ አምጪ ንጥረ ነገሮች እና አደንዛዥ እጾችን መመርመሪያ በማስገባት የሱስ ምርመራ መጀመሩን በደስታ ሊያበስርዎት ይወዳል!
አድራሻ: ቶታል (3 ቁጥር ማዞሪያ)፤ ኦሜጋ ት/ቤት አጠገብ
ስልክ: +251113692818
+251113692774
@melkam_enaseb
⬆️ የእነዚህ ሁለት ምስሎች ትርጉም ጥልቅ ነው።
ምስል 1
ውጫዊ ገጽታው በፈገግታ የታጀበ ቢመስልም ውስጡ ግን ጥልቅ ሃዘን አለ::
ለዚያም ነው የቅርብ ሰዎቻችንን በፈገግታቸው ለክተን ውስጣዊ ህመማቸውን ሳናይላቸው ራሳቸውን ለማጥፋት ሲሞክሩ/ሲያጠፋ 'እኮ እንዴት' ብለን ስንገረም የምንስተዋለው።
ምስል 2
ይህ የፊት ገጽታ ለረጅም ጊዜ በድባቴ ስሜት ውስጥ ያለፋ ሰዎች ላይ የሚታይ የፊት ገጽታ ነው።
- Veraguth's fold (የአይን ቆዳቸው ቅጭም ማለት)
- Omega sign (የግንባር ቆዳቸው ኦሜጋ የምትባለዋን ፊደል የመስራት ያህል መሸብሸብ) ያመላክታል።
እና ምን ለማለት ነው የሳቀ ሁሉ ደስተኛ አይደለም። የውስጥ ስሜት ሁሌም ፊት ላይ ላይነበብ ይችላልና!
የድብርት ህመም ውጤታማ የስነልቦና እና የመድሃኒት ህክምና አለው!
ዶ/ር እስጢፋኖስ እንዳላማው (የአዕምሮ ህክምና ሬዚደንት ሃኪም)
@melkam_enaseb
ወርሃዊው የሜንታል ሄልዝ አዲስ መርሃ ግብር ቅዳሜ ህዳር 22 ቀን 2016 ዓም አትላስ አካባቢ በሚገኘው በአዶር አዲስ ሆቴል ከቀኑ 10፡00 ሰዓት ላይ ይደረጋል::
የዚህ ወር ርዕስም፡- “ራስን የማጥፋት” ስሜትን መረዳት'' የሚል ሲሆን የዚህ ወር እንግዳችን የሆኑት ገጣሚ ዶ/ር ፌበን ፋንጮ (ሳይካትሪ ሬዚደንት) ናቸው፡፡
ለመታደም ይህን መስፈንጠሪያ ይጫኑና ይመዝገቡ፡፡ ⬇️
https://forms.gle/uSWkjQdTrLmgLXVn9
@melkam_enaseb
በልጅነት የእድሜ ክልል ውስጥ ያለፉ የህይወት መጥፎ አጋጣሚዎች በሰዎች የወደፊት ህይወት ላይ ጣልቃ በመግባት ይረብሻሉ።
ወላጆችን በተለያዩ ምክንያት ማጣት፣ ጾታዊ ጥቃት እና ሌሎች መሠል ችግሮች ሲያጋጥሙ ሰዎች ለሱሰኝነት፣ ለድብርት እና ተስፋ የመቁረጥ ስሜት ይዳረጋሉ ይህም ደግሞ ለጸጸት እንደሚዳርጋቸውም ይገለጻል፡፡
የምንተገብራቸው ጉዳዮችን ጥቅም እና ጉዳት ላይ ጊዜ ወስዶ አገናዝቦ አለመወሰን፣ ምክንያታዊ ሆኖ አለመወሰን፣ በሰዎች ላይ ጸጸትን ሊያስከትሉ ይችላሉ፡፡
የደስታ፣ የብስጭት እንዲሁም የሀዘን ስሜት በሰዎች ላይ የሚስተዋል ቢሆንም፦
- ስሜታዊ ሆኖ ማሰብ፣
- የጓደኛ/ አቻ ግፊት
- አልኮል መጠጣት
- የአደንዛዥ እጽ መጠቀም ለጸጸት እንደ መነሻ ምክንያት ሊጠቀሱ ይችላሉ፡፡
ለምን አደረኩ ብሎ እራስን መውቀስ ጠቃሚ ቢሆንም ትናንት ላይ ከመኖር ይልቅ ስለ ነገ መልካም ነገሮች ማሰብ ይጠቅማል። ለዚህም ከትናንት መጥፎ የህይወት ገጠመኞች ትምህርትን በመውሰድ ለነገ አዲስ ህይወት መዘጋጀት በሰዎች ዘንድ ሊለመድ ይገባል።
አንዳንዶች ትናንት በገጠማቸው የህይወት መጥፎም ሆነ ጥሩ ገጠመኞች ተምረው ያልፋሉ። ነገር ግን አሁንም ድረስ ባለፈ የህይወት ታሪካቸው ተሸፍነው የሚኖሩም አሉ።
የሚጸጸቱ ሰዎች ላይ፦
- የመበሳጨት፣
- ያለመረጋጋት
- የመጨነቅ ምልክቶች ይስተዋላሉ።
ከሚጸጽታቸው ጉዳይ ወይም በተደጋጋሚ አእምሯቸው ላይ እየተመላለሰ የሚረብሻቸውን ጉዳይ ጊዜ በመውሰድ ሊረዱት አልያም በጉዳዩ ላይ የባለሞያን ምክር ማግኘት አለባቸው።
ከመጥፎ ስሜቶች ለመውጣት እንደየሰው ጥንካሬ ጊዜ የሚፈልግ በመሆኑ በቅድሚያ ግን እራስን ከመውቀስ ይልቅ ለእራስ ይቅርታ ማድረግ ተገቢ ነው፡፡
ብሩክ ዩሃንስ (የስነ ልቦና ባለሙያ)
@melkam_enaseb
Yetena Weg Clubhouse Discussion!
ከዶ/ር አስናቀ ልመነህ ጋር "የአዕምሮ ጤና ሰብአዊ መብት ነው" በሚለው የዓለም የአዕምሮ ጤና ቀን መሪ ቃል ላይ የምናደርገውን ውይይት ይቀላቀሉ።
🗓ጥቅምት 18 (እሁድ)
⏰ ከምሽቱ 12:00 ሰዓት (በኢትዮጵያ ሰዓት አቆጣጠር)
ውይይቱን ለመቀላቀል እዚህ ይጫኑ! ⬇️
https://www.clubhouse.com/invite/tA8LVpvi
@melkam_enaseb
ራቆቱን የሮጠ ብቻ አይደለም የአእምሮ ታማሚ፣ የአእምሮ ጤና ሰፊ መገለጫ ያለው ውስብስብ ጉዳይ ነው። ከ3 ሰዎች 1 ሰው የአእምሮ ጤናው ላይ እክል እንዳለበት ጥናቶች ያሳያሉ። ብዙ ጊዜ ትኩረት የማይሰጠው ስውር ህመም፣ ድብቅ ወረርሽኝ ነው። ያለ አእምሮ ጤና ግን ሰላምም፣ ለውጥም፣ እድገትም የለም።
ዶ/ር ኤልያስ ገብሩ
(የሥነ-አእምሮ ስፔሻሊስትና ሥነ-ልቦና አማካሪ)
(For any questions) 0912806077)
@melkam_enaseb
ራሳችሁን አትሰሩ!
ሰዎች ምን ይሉኛል እያላቹ ብቻ የምትኖሩ ከሆነ፣ ጥረታቹ ሁሉ ሰዎችን impress ለማድረግ ከሆነ፣ ጥሩ ስሜት የሚሰማቹ ሰዎች ሲያደንቋችሁና ሲፈልጓቹ ከሆነ፣ ሁሌም ተቀባይነት ለማግኘት ብቻ የምትኖሩ ከሆነ፣ በሰዎች ጥፋት ራሳችሁን የምትወቅሱ ከሆነ፣ እመኑኝ እስር ቤት ውስጥ ናችሁ።
ሰዎች ሁለንተናችንን እንዲቆጣጠሩት አንፍቀድ። ሰዎች ምን ይላሉ ከሚለው በላይ ምን መሆን አለበት ብለን እንጠይቅ። ዋጋችን ራሳችን ውስጥ እንጂ ሰዎች ውስጥ እንደሌለ አንርሳ። ሰዎችን ብቻ ስንከተል ራሳችንን እንዳናጣ እንጠንቀቅ።
ኤርሚያስ ኪሮስ
(ካውንስሊንግ ሳይኮሎጂስት)
@melkam_enaseb
ወላጆች ተነጣጥለው የሚያሳድጓቸው ልጆች ምን አይነት ስነ-ልቦናዊ ጫና ይደርስባቸዋል?
አንድ ቤተሰብ ውስጥ የሚያድጉ ልጆች የነገይቷን ኢትዮጵያ ተረካቢ ናቸው።
ደስተኛ፣ የሚከባበር እና ፍቅር የሰፈነበት ቤተሰብ መመስረት እና ልጆችን በዚያ ውስጥ ማሳደግ ለታዳጊዎቹ ቀላል የማይባል የሥነልቦናዊ ጥንካሬን ይሰጣቸዋል።
ከዚህ በተቃራኒው ወላጆች ተነጣጥለው የሚያሳድጓቸው ልጆች ምን ዓይነት ጫና ይደርስባቸዋል?
ወላጆች በልጆች አስተዳደግ ላይ በርካታ ሚና ያላቸው ቢሆንም፣ በዋናነት ግን መሰረታዊ ነገሮችን ማሟላት እና ቁጥጥር ወይም ጥበቃ ማድረግ የሚጠቀሱት ናቸው።
በተናጠል ቤተሰብ የሚያድጉ ልጆች ላይ የተደረገ ጥናት እንደሚያሳየው ወላጆች ሲለያዩ ልጆች ቀድሞ የነበራቸው የዕለት ተዕለት እቅስቃሴያቸው ወይም አካባቢ ሲቀይሩ የሚለወጥ ሲሆን፣ ለዚህም የትምህርት ቤት እና የመኖሪያ ቤት ሌሎችም ሊቀየሩ ይችላሉ።
ይህም የለመዱትን አከባቢ ትተው ሄደው ሌላ ለመላመድ መሞከሩ ግርታ ውስጥ ያስገባቸዋል።
ወላጆች በሚለያዩበት ጊዜ ደግሞ ከፍተኛ የሥነ-ልቦና ጫና ያሳድርባቸዋል።
ልጆች በወላጆች መለያየት የሚያሳዩት የስሜት እና የባህሪ ለውጥ ይኖራቸዋል በዚህም ምክንያት፦
- የባህሪ መቀየር ለምሳሌ መነጫነጭ፣ መበሳጨት፣ ኃይለኛነት
- ጭንቀት ውስጥ መግባት
- የትምህርት ውጤት መቀነስ
- ነገሮች ላይ ትኩረት ማጣት ሊከሰት ይችላል።
በዚህ ዙሪያ የተደረጉ ጥናቶችን ስንመለከት ልጆች እኔ የፍቺ ምክንያት ነኝ የሚል እሳቤ ውስጥ እንደሚገቡ ይጠቁማሉ ከዚህም በተጨማሪ ቶሎ የማደግ እና ይህ ነገር ከሚሰጣቸው ስሜት ለመውጣት እጅግ በመፈለጋቸው ላልተገባ ጭንቀት ይዳርጋቸዋል።
ከዚህ ጎን ለጎን በተነጣጠሉት ወላጆች መካከል የሚኖረው የተለያየ የአስተዳደግ ሥርዓት ልጆቹን ግራ መጋባት ውስጥ ይከታል።
በተጨማሪም በተነጣጠለ ቤተሰብ ውስጥ የሚያልፉ ልጆች ለሱስ ተጋላጭነታቸው የሰፋ እንደሆነ ጥናቶች ይጠቁማሉ::
ይህ ነገር ከፍ እያለ ሲሄድ እራስን እስከ ማጥፋት (suicidal attempt) እንደሚያጋልጥም ገልጸዋል።
በዚህ ሁኔታ ያደጉ ልጆች ለወደፊት የቤተሰብ ምስረታ ላይ የሚኖረቻው ምልከታ የጠራ አይሆንም።
ማጠቃለያ
ወላጆች ከአቅም በላይ የሆነ ችግር ካላጋጠማቸው በስተቀር መለያየትን እንደ መፍትሄ ባይወሰዱ መልካም ነው።
ኖህ ውብሸት (የሥነልቦና ባለሙያ)
@melkam_enaseb
“ያላመናችሁብኝን ሰዎች ሁሉ አመሰግናለሁ!”
የሰሞኑን US Open በመባል የታወቀውን የመሬት ላይ ቴኒስ ጨዋታ በማሸነፍ ዋንጫን የተረከበችው የመጀመሪያዋ የ19 ዓመት ወጣት ኮኮ (Coco Gauff) ነች፡፡ ይህን ጨዋታ ሙሉ ለሙሉ ተከታትየዋለሁ፡፡ ይህች ወጣት አስገራሚ ብቃቷን የገለጸችበት ጨዋታ ነበር፡፡ ከሁሉም ነገር አስራሚ ሆኖ ያገኘሁት ግን ጨዋታውን ካሸነፈች በኋላ በነበራት ቃለ-መጠይቀ ላይ ባደረገችው ንግግር ላይ የሰነዘረችው አንድ ሃሳብ ነው፡፡
“ይህንን ውድድር እንደማሸንፍ ያላመናችሁብኝን ሰዎች ሁሉ አመሰግናለሁ” አለች በንግግሯ መካከል፡፡ ይህንን ያለችው እነሱ አትችልም ብለው ስላሰቡና እንደምታሸንፍ ያለማመናቸው ሁኔታ የበለጠ ውስጧን እንዳነሳሳውና ለማሸነፍ ቁርጠኛ እንድትሆን እንዳበረታት ለመግለጽ ነው፡፡
በማንነታችሁና በችሎታችሁ ያላመኑባችሁ ሰዎች አትችሉም በማለት የሚያወሩትን ወሬ ለመድከም ሳይሆን ለመበርታት፣ ለማቆም ሳይሆን ለመቀጠል፣ ለመሸነፍ ሳይሆን ለማሸነፍ፣ ወደኋላ ለመቅረት ሳይሆን ወደፊት ለመገስገስ . . . ተጠቅማችሁ ያሰባችሁበት ጋር ስትደርሱ ዛሬ ያላመኑባችሁን ሰዎች ለማመስገን ያብቃችሁ!!!
(ዶ/ር ኢዮብ ማሞ)
መልካም ቀን!
@melkam_enaseb
ግንዛቤ!
ዓለምን ባለበት ሁኔታ ሳይሆን፤ ዓለምን እኛ እንዳለንበት ሁኔታ ነው የምናስተዉለው ይለናል። ዕውቁ መንፈሳዊ መሪ ዳላይ ላማ።
ግንዛቤአችን የሕይወት መነጽራችን ነው።
ግንዛቤአችን ለነገሮች ካለን መረዳትና ትርጓሜ ጋር ባንድም ሆነ በሌላ በኩል ይያያዛል።
ስለራሳችን፣ ስለሌሎች ብሎም ስለ አለም ያለን ግንዛቤ በህይወት መንገድ ላይ ለሆነብንና ከሆኑት ክስተቶችና ሁነቶች ላይ በመነሳት የምንሰጠው ትርጉምና መረዳት ነው።
ለነገሮች የምንሰጠውን ትርጉምና ያለንን መረዳት ምን ያህሎቻችን በተለያየ መንገድና አቅጣጫ መርምረነው በጠራና በተሻለ መንገድ ተረድተነዋል?
አንድን ነገር ከባድም ቀላልም የሚያደርገው ነገሩን የምናይበት ሁኔታ ነው ሌላ ነገር የለዉም።
በተለያየ አቅጣጫና መንገድ ነገሮችን ለማየትና ለመረዳት የሚሞክሩ ሰዎች ከሌሎች ሰዎች በተሻለ ሁኔታ አንድን ነገር የመረዳትና የመገንዘብ እድል አላቸው።
ዳንኤል አያሌው (Certified NLP Practitioner)
@melkam_enaseb
ትናንት ሞክረናቸው ያልሰመሩልን የህይወት ውጥኖችን ተስፋ ባለመቁረጥ በአዲስ ሞራልና ወኔ እንደገና እንሞክረው፡፡
በህይወታችን ውስጥ በአዲስ መልክ መጀመር ያለብን ነገሮች ምንድን ናቸው?
ትዳራችን እንዴት ነው?
አንቺ ትብሽ እኔ እብስ ተብሎ የተጀመረ ነገር ሁሉ በጊዜ እርጅና ይፈዛል አልፎ ትርፎም ቀለሙ ይወይባል፡፡ ትናንትና የነበረው ፍቅር፤ መረዳዳት፤ መከባበር፤ መደማመጥና ትዕግስት በጊዜ ሂደት ጠፍቶ ሊሆን ይችላል፡፡ በተጣማሪዎቹ መካከል አንደኛው ወይም ሁለቱም የመጠቃት ስሜት እየተሰማቸው ሊሆን ይችላል፡፡ እስቲ የቀደመውን ጊዜ ፍቅርና መልካምነት በማሰብ የዛሬ መጠቃትንና የመገፋት ስሜትን ለአንድ አፍታ በመተው ትዳራችሁን/ፍቅራችሁን እንደ ገና በአዲስ ምዕራፍ ለመጀመር ሞክሩት፡፡ በትዝታ ብቻ የቀረው ፍቅራችሁና የትዳራችሁ መልካምነት ወደ ቀደሞ ክብሩ ይመለሳል፡፡ ግድ የላችሁም ከቻላችሁ ሁለታችሁም ይህ የማይቻል ከሆነ አንዳችሁ በመጀመሪያ ኃላፊነት በመውሰድ ትዳራችሁን/ፍቅራችሁን እንደገና ስሩት፤ በውጤቱ ትደነቃላችሁ፡፡
ማኅበራዊ ህይወታችሁ?
ማኅበራዊ ህይወት መልካም እንደሆነ ሁሉ አንዳንዴ ባልተፈለገና ባልተጠበቀ አቅጣጫ ያመራና ከወዳችነት መንፈስ ወደ ጠላትነት የመሸጋገር ዕድሉ ከፍተኛ ነው፡፡ አንዱ በዳይ ሌላኛው ደግሞ ተበዳይ ሆኖ በአንጀት መቆሳሰል የግንኙነት ሰንሰለቱ ተበጣጥሶ ይሆናል፡፡ የተራራቃችሁትና የተቆራረጣችሁት ሰው ምንም እንኳን ቢያጠፋና ቢበድል በህይወታችሁ አስፈላጊ ነው ብላችሁ የምታምኑት ዓይነት ሰው ከሆነ እስቲ አንድ ዕድል ስጡትና ማኅበራዊ ህይወታችሁን በማደስ እንደገና ሞክሩት፡፡
ስራችሁስ?
በግልም ይሁን ተቀጥራችሁ በምትሰሩት ስራ ውጤታማና ተሸላሚ ለመሆን ብዙ ርቀት ተጉዛችሁ ፤ ለፍታችሁ፤ ወዛችሁን አሟጣችሁ በስተመጨረሻም የልፋታችሁ ውጤት ሲታይ ትርፍና ኪሳራው እንደማይታወቅ ነጋዴ ዓይነት ሆኖባችሁ ይሆናል፡፡ ዛሬ ላይ ቆም በሉና ሌሎቹ ሲሳካላቸው እኔ ያልተሳካልኝ ምክንያት ምንድን ነው ብላችሁ በመጠየቅ በአዲስ መንፈስና ወኔ ጀምሩት፡፡ እስቲ በትናንትናው ጅምርና ልምድ ሳይሆን በሌላ አተያይ ችግራችሁ ምን እንደነበር ለመፈልፈል ጥረት አድርጉ፡፡ ከዚያ በአዲስ መልክ ስራችሁን ጀምሩ በእርግጠኝነት ይሳካላችዋል፡፡
አመለካከታችሁ?
ለዘመናት ሰው ለምን ይጠላኛል ብላችሁ እራሳችሁን በሃዘን፤ በትካዜ እንዲሁም እራስን ከማኅበራዊ ህይወት እስከ ማግለል ደርሳችሁ በብቸኝነት ስሜት እየተገረፋችሁ ሊሆን ይችላል፡፡ ግድ የለም ሰው ለምን ይጠላኛል ሳይሆን የሚጠላብኝ ነገር ምንድን ነው ብላችሁ እራሳችሁን ፈትሹ፡፡ አንዳንዴም ሌላው ሰው ምንም ሳይለን እኛው እራሳችን በምንፈጥረው ምክንያት የለሽ አስተሳሰብ ሌሎች እንደሚጠሉን ልናስብ እንችላለን፡፡ አእምሮአችሁን በአወንታዊ አስተሳብ በመገንባት ስለእራሳችሁ ጥሩ ምልከታ ይኑራችሁ፡፡ ከዚያ ሁኔታዎችን እንደ አመጣጣቸው በአዲስ መልክ ለመመለስ ሞክሩ ፤ ደስታንም ታገኛላችሁ፡፡
ተስፋ መቁረጥ ይታይባችዋል?
ሁሉም ነገር በእናንተ ተቃራኒ የሚሄድ ከሆነ እናንተ እራሳችሁ የተሳሳታችሁት ነገር ሊኖር ስለሚችል ቆም ብላችሁ እራሳችሁን መርምሩ፡፡ ትናንት ብትወድቁና ባይሳካላችሁ ዛሬ ደግሞ ሌላ ቀን ነው እንደገና ሞክሩት፡፡ ከአይሳካልኝም፤ ይሳካልኛል፤ ከአልችልም እችላለሁ፤ ሁሉም ነገር ጨለማ ነው ብሎ ከማሰብ ከጨለማው በኋላ ጽልመቱ በብርሃን ጸዳል ይገፈፋል ብሎ ማሰብና አዲስ ተስፋ መሰነቅ፡፡ ህይወት ሎተሪ ናት ደጋግመህ ሞክራት ይባል የለ፤ ተስፋ ባለመቁረጥ ጉዞአችሁን አንድ በማለት እንደገና ጀምሩት፡፡
ሱሰኝነት?
አዲስ ዓመትና አዲስ ቀን በመጣ ቁጥር ከሱስ ለመገላገል ለእራስችሁ ቃል በመግባትና ምሎ በመገዘት ጥራችሁ ጥራችሁ ወደ ምትጠሉት ወጥመድ ትብታብ ውስጥ ወድቃችሁ ይሆናል፡፡ ትናንትና ሱስን ለመተው በመጀመሪያ አእምሮአችሁን ሳታሳምኑ ቀጥታ ድርጊቱን በመተው ጀምራችሁ ይሆናል፡፡ ዛሬ ግን መጀመሪያ እንደምትችሉ አእምሮችሁን አሳምኑ ከዚያ ድርጊቱን በአንዴ ሳይሆን ቀስ በቀስ ለመተው በአዲስ አስተሳሰብና መንገድ ጀምሩት፡፡ በእርግጠኝነት መድረስ ወደ የምትፈልጉበት ቦታ ላይ እንዳትደርሱ እንቅፋት ሆኖ የሚይዛችሁ ነገር የለም፡፡ ከእናንተ የሚጠበቀው ቁርጠኛ መሆን ብቻ ነው፡፡
በአጠቃላይ በህይወት መንገድ ሁሌ ወደ ፊት ብቻ መሄድ ሳይሆን አንዳንድ ጊዜ ከተነሱበት የህይወት አቅጣጫ እራስን ዞር ብሎ በመመልከት እንደገና እንደ አዲስ የሚጀመሩ ምዕራፎች አሉ፡፡ ስለዚህ በህይወቴ ይህንና ያንን አጥቻለው ብላችሁ የምታምኑትንና እንደገና ለማግኘት የምትመኙት ነገር ካለ ያለማቅማማት ህይወትን በአዲስ መልክ ጀምሯት ይሳካላችዋል፡፡
(በአንቶኒዮ ሙላቱ)
@melkam_enaseb
የመፅሀፍ ጥቆማ!
ደራሲው በአማኑኤል አዕምሮ ስፔሻላይዝድ ሆስፒታል በተቀናጀ አዕምሮ ጤና ስፔሻሊስት ሙያ ዘርፍ እየሰራ የሚገኝ ሲሆን ከዚህ ቀደም "ሰው መሆን" እና "በአያሌ ሌሊቶች" የተሰኙ ሁለት መፅፍቶችን አስነብቦናል አሁን ደግሞ "ጊዜ ሲያልፍ" የተሰኘ ልቦለድ መፅሐፍ በወርኃ ጷጉሜ ለአዲስ አመት ስጦታ ይዞልን መጥቷል።
......‹‹እውነትና ህይወት ሞት እንኳ አይሽራቸውም፤ አንዱ አልፎ ይታወሳል ሌላው ከስጋ ተላቆ ነብስ ሆኖ ይኖራል። ታዲያ ከእውነት ጋር ወደመቃብር እንዴትስ ይኬዳል? እውነት ከመቃብር በላይ ጮሆ ይናገራል። መቃብርም ወርዶ ተዳፍኖ ይኖራል። ያልተገለጠ እውነት እንዴት ልብ ይሰብራል፤ ስንቱ እውነትን ይዞ መቃብር ይኖራል። እንዳይናገሩት በእውነት አልቦች ታጥሯል። ታዲያ ከዚህ ሁሉ እውነትነት ይዞ መቃብር ይሻላል።››.....
....‹‹ዘላለም እኖራለሁ ብለህ መወለድህን አመስግን። ዘላለም ለመኖር ግን መወለድ ብቻ በቂ አይደለም። ለተወለድክበት አላማ መኖርን ተማር። የዛኔ ለተወለድክበት አላማ መኖርህንም አታስታውሰው። የሚያስታውስህ ስራህ ሆኖ ለዘላለም በምድር ትኖራለህ ማለት ነው። የሰው ልጅ ከመወለዱ በፊት ለምን እንደሚወለድ እድል ፈንታው ተፅፎለታልና፤ ሆኖም ግን የተወለደ ሁሉ ዘላለም ይኖራል ማለት ግን አይደለም። ለተወለደለት አላማ የቆመ እንጂ።››.....
በጃፈር የመፅሐፍ መደብር ያገኙታል
@melkam_enaseb
በአዲሱ አመት በ2016 ከሱስ ለመላቀቅ (New Year Resolution) ለምታስቡ!
1. ውሳኔያችሁ ግልፅና የሚተገበር ይሁን፤ በፅሁፍም አስፍሩት፤
2. ለለውጥ አጋዥና አደናቃፊ ነገሮችን በዝርዝር ፃፉ፤ ለምሳሌ፣ በሱስ ከተጠቃ ጓደኛ መራቅ፤
3. የሌሎች ሰዎች እንዲሁም የባለሙያ ድጋፍ ያስፈልጋችሁ እንደሆነ አስቡ፤
4. ከዚህ በፊት ሞክራችሁ ውጤት ያላገኛችሁበት መንገድ አትድገሙ፤
5. ስኬታችሁን እየተከታተላችሁ መዝግቡ፤ ብትደነቃቀፉም መጓዝን አታቋርጡ፤ ተስፋ አትቁረጡ።
መልካም የስኬት አመት ይሁንላችሁ!
ፕ/ር ሰለሞን ተፈራ (አዲክሽን ሳይካትሪስት)
@melkam_enaseb
ካናቢስ እና የአዕምሮ ጤና!
አንድ ሰው ካናቢስ የመጠቀም ችግር አለበት ከሚያስብሉ ባህርያት (ምንጭ DSM-5 TR) :-
- አጠቃቀማቸውን ለመመጠን መቸገር (ለረጅም ሰአት መጠቀም፣ ካሰቡት ልክ በላይ መጠቀም፤ መጠኑን ለመቀነስ ወይንም ለማቆም እየፈለጉ አለመቻል፤ አምጡ የሚል ውስዋስ።
- በማህበራዊ ህይወት፣ በስራ፣ በቤተሰብ ጉዳዮችን ላይ ችግር ካስከተለ።
- በአደገኛ ሁኔታዎች እና ወቅቶችም መጠቀምን መቀጠል (ጡዞ ማሽከርከር፤ የጤና እክል አስከትሎም መጠቀሙ ከቀጠለ)።
- ለማቆም ሲሞክሩ የስሜትና አካላዊ ጤንነት መዛባት/Withdrawal (መነጫነጭ፣ መጨናነቅና መቅበጥበጥ፣ እንቅልፍ ማጣት፣ የምግብ ፍላጎት መቀነስ፣ ድብርት) እና በጊዜ ሂደት የሚፈልጉትን ስሜት ለማግኘት የሱሱን መጠን መጨመር ካስፈለገ።
ካናቢስና ተጓዳኝ የአእምሮ ህመሞች፦
- ካናቢስ ከሳይኮሲስ (ከእውነታው ማፈንገጥ/ ጥርጣሬ፣ እንግዳ የሆነ ድምጽ መስማት፣ ለሌሎች የማይታዩ ነገሮችን ማየትና የመሳሰሉ)፣ ጭንቀት፣ የእንቅልፍ መዛባት ጋር ይያያዛል::
ካናቢስ ለ ስኪዞፍሬንያ (ከባድ የሳይኮሲስ ህመም) ያጋልጣል?
🔹በዴንማርክ በተሰራ ጥናት መሰረት: በተለይም ወጣት ወንዶች የካናቢስ ተጠቃሚዎች፣ በተለይም ከ16-25 አመት ያሉት ላይ የስኪዞፍሬኒያ ተጋላጭነታቸው ጨምሮ ታይቷል:: በጥናቱ እንደተመላከተው የካናቢስ ተጠቃሚነትን መቀነስ ቢቻል 1/5ኛ ያህል ስኪዞፍሬኒያን ማስቀረት ይቻል ነበር:: (Hjorthøj C, Compton W, Starzer M, et al.)
🔹በስዊድን ለ15 አመታት ካናቢስ የሚጠቀሙ ሰዎችን በመከታተል በተሰራ ጥናት ከ50 ጊዜ በላይ የተጠቀሙ ሰዎች በ6 እጥፍ ተጋላጭነታቸው ጨምሯል:: (https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0140673687926201)
🔹በተለይም ከአፍላ እድሜያቸው ጀምረው ረዘም ላለ ጊዜ የተጠቀሙ ሰዎች ለስኪዞፍሬኒያ ተጋላጭነታቸው ይጨምራል:: በዚህ እድሜ የአእምሮ ህዋሳት የሚጎመሩበት እድሜ ነውና ሱሱ በዚህ ሂደት ላይ ተጽዕኖ ስለማያሳድር ነው::
እንደምክንያት የሚነሱ ነጥቦች:-
- የዶፓሚን ንጥረነገር መዛባትና የአእምሮን ስራ ማወክ
- ከሌሎች ስነህይወታዊ እና ዘረመሌዛዊ ጉዳዮች ጋር በጋራ አጋላጭነት መጨመር (Stress- vulnerability model)
ሱስ ለማቆም የሚረዱ ነጥቦች፦
- እስካሁን እንዳታቆሙ ሰበብ የሆኑባችሁን ነገሮች ከዚህ መረጃ ጋር አመዛዝኗቸውና ራሳችሁን ጠይቁ::
- የማቆም ሂደቱን የምትጠቀሙትን መጠን በመቀነስ መጀመር ይቻላል::
- ዶፓሚናችሁ በሌሎች ነገሮች እንዲመነጭ በማድረግ (በስፖርት፣ በንባብ፣ ፊልም በማየት፣ ከከተማ ወጣ ብሎ በመዝናናትና ወዘተ) የካናቢሱን አስፈላጊነት ቀስ በቀስ መግታት ይቻላል::
- በጊዜ ሂደት ካናቢሱን በመሞከር ተጀምሮ ከተለያዩ ነገሮች ጋር በማስተሳሰር መጠቀሙን እንደገፋችሁበት፣ በጊዜ ሂደት ማቆም የመጠቀም ዑደቱን ያስቀጠሉ (ደስታን መሻት/reinforcement፣ ወይንም ሲያቆሙ ጊዜ የሚፈጠሩ ደባሪ ስሜቶችን/Withdrawal symptoms ላለማስተናገድ) በመግታት ባህርይውን ማረቅ ይቻላል:: በlearning theory መሰረት ማለት ነው!
- ከባለሙያ ጋር መመካከር ደሞ እንዴት ጥሩ መሰለችሁ!
Reference: DSM-5 TR
ዶ/ር እስጢፋኖስ እንዳላማው (የአዕምሮ ህክምና ሬዚደንት ሃኪም)
@melkam_enaseb
ስሜት!
''የስሜቶቻችን ጥራት የሕይወታችን ጥራት ነው'' ይለናል ታዋቂው ቶኒ ሮቢንስ
በርግጥ ስሜት ላንተ/ላንቺ ምንድነው?
ለምንድነው የምትፈራው? ምን ላለማጣት ብለህ ነው ከመንገድህ የቆምከው? ማድረግ የምትፈልገውን ነገር ላለማድረግ ምን ገደበህ?
በሕይወት መንገድ ላይ የስሜቶቻችን ድርሻ ጉልህና ቀላል የሚባል አይደለም፣ በአውንታዊም ሆነ በአሉታዊ ጎኑ።
አለም ላይ የተሰጠህ እድሜ በሙሉ ያንተ ውድ ስጦታ ነው፦ እያንዳንዷን ግዜህን በፈለግከው መንገድ ልትጠቀምባት ተፈቅዶልሃል፣ የምታደርገውን ማወቅ ያንተ ድርሻ ነው።
ይህን ዉድ ስጦታ የሆነ ግዜአችንን በፈለግነው መንገድ እንድንጠቀምበት ስለ ስሜቶቻችን ያለን ምልከታና ግንዛቤ ወሳኝ ነው።
ዳንኤል አያሌው (Certified NLP Practitioner)
@melkam_enaseb
አንድ ሰው በአልኮል፣ አደንዛዥ እና አነቃቂ ዕፆች ወይም በሌሎች የባህሪ ሱሶች መጠቃቱን ለማወቅ በአጭሩ የሚከተሉትን 4 ነጥቦች መጠቀም ይችላል፤
1. ለመቋቋም የሚከብድ በልምምዱ ውስጥ የመቆየት ከፍተኛ ጫና/ውስጣዊ ግፊት፤
2. ቁጥጥር ማጣት፤ ለማቆም እየፈለጉ ያለመቻል፤
3. ልዩ ልዩ ጉዳቶች (የጤና፣ የኢኮኖሚ፣ ማህበራዊ ወዘተ...) እየተከሰቱም መጠቀምን መቀጠል፤
4. መቋቋም የሚያስቸግር ከፍተኛ አምሮት፤ እንዲሁም በማይጠቀሙ ጊዜ በድብርት፣ ብስጭትና የማይመች ስሜት መጠቃት።
እነዚህ ችግሮች ከተከሰቱ ባለሙያ ማማከር እና መፍትሄ ማግኘት ያስፈልጋል።
ሱስን በህክምና እገዛ መላቀቅ ይቻላል።
ፕ/ር ሰለሞን ተፈራ (አዲክሽን ሳይካትሪስት፤ የሬናሰንት የአዕምሮ ጤና እና የሱስ ተሃድሶ ማዕከል መስራች)
@melkam_enaseb