ሰዎች ተስፋ ለምን ይቆርጣሉ?
ተስፋ ለሰዉ ልጅ የተሰጠዉ ትልቁ ስጦታዉ ነዉ። ይህም ሰዎች ነገን እዲናፍቁ የሚያደርግ ነዉ፡፡
ለመኪና መንቀሳቀስ ጎማ እደሚያስፈልግ ሁሉ ተስፋም ለሰዉልጅ እንዲሁ ነዉ። ተስፋ ከሌለ ጨለምተኝነት ይበዛል፡፡
የተስፋ መቁረጥ ስሜት የሰዉ ልጆች በተለይ በሕይወታቸዉ አስቸጋሪ ዉጣ ወረድ ዉስጥ ሲገቡ ወይም የማያልፉት የሚመስል ፈተና ሲገጥማቸዉ በዉስጣቸዉ የሚፈጠር ከፍርሀት፣ ከስጋት እና ከእምነት ማጣት የሚፈጠር እጅግ ከባድ ስሜት ነዉ፡፡
- ከዚህ ባለፈ ሰዎች ተስፋን በሶስት መንገድ ሊያጡ ይችላሉ፤ በሰዎች፤ በሃሳቦች፤ በነገሮች፡፡
- ተስፋ ብዙም ባይሆን ከድብርት እና ጫና ጋር የሚገናኝበት ባህርይም አለዉ፡፡
- አንዳንድ ጊዜም ይህ ነዉ የሚባል ምክንያት ሳይኖረን ተስፋ ልንቆርጥ እንችላለን፡፡
- በአንድ ነገር ሰዎች ያልረኩ ከሆነና ከሚጠበቅባቸዉ ነጥብ በታች የሚያመጡ ከሆነ የዚህ ስሜት ተጠቂ የመሆን ዕድል ሊኖራቸዉ ይችላል፡፡
ታዲያ ይህ የስሜት ቀዉስ ከባድ በመሆኑ ከዚህ ስሜት ለመዉጣት ከፍተኛ ትግልና ረጅም ጊዜ የሚጠይቅ ነዉ፡፡
የተስፋ ማጣት መገለጫዎች፦
የኃዘን ወይም የድብርት ስሜት፤ የምግብ ፍላጎት መቀነስ እና የእንቅልፍ እጦት፤ የራስን ጽዳት እና የጤንነት ሁኔታ ችላ ማለት ከቤተሰብ፣ ከጓደኞችና ከሚኖሩበት ማህበረሰብ መራቅ፣ በትምህርት፣ በሥራ እና በልዩ ልዩ ማህበራዊ እንቅስቃሴዎች ተሳታፊ አለመሆን፡፡
ከፍተኛ የጥፋተኝነትና የሃፍረት ስሜት መሰማት (ሕይወቴ ትርጉም የላትም፣ ለሌሎችም ሰዎች ሸክም ነኝ፣ በሥራዬም ውድቀት እንጂ አሸናፊነት አልቀዳጅም ብሎ ማሰብ) የተስፋ እጦት ከሚፈጠራቸዉ ስሜቶች መካከል የተወሰኑት ናቸዉ፡፡
ታዲያ የእነኚ ስሜቶች ድምር ራስን ወደ መጉዳት እና ከፍ ሲልም እራስን ለማጥፋት የተለያዩ መንገዶችን ወደ መፈለግ ይመራል፡፡
ከተስፋ መቁረጥ እንዴት እራስን መጠበቅ ይቻላል?
- ችግርን በአግባቡ መረዳት
- ከትናንት መልካሙን እየወሰዱ ክፉዉን አርቆ መጣል እነዲሁም አዲሲ ነገር ለማወቅ፤ ለመስራት እራስን ለለዉጥ ዝግጁ ማድረግ ተገቢ ነዉ፡፡
- ተስፋ መቁረጥ ከተደጋጋሚና አሰልቺ ሕይወት የሚመነጭ ሊሆን ስለሚችል ሥራቹሁን፣ አካባቢያቹሁን ወይም ለነገሮች ያላቹሁን ዕይታ መለወጥ ከቻላችሁ የችግሩ ተጋላጭ አትሆኑም፡፡
- ይህ ማንኛዉም የሰዉ ልጅ የሚሰማዉ ነዉ ብሎ ማሰብ እና በእኛ ላይ ብቻ እንዳልተፈጠረ ማሰብ፡፡
በተጨማሪም ሁሉም አዲሲ ቀን የራሱ በረከት እናዳለዉ በማሰብ ትናንት የወደቃቹ ከሆነ ነገ እንደምትነሱ በማመን፣ ትናንት ከከሰራቹ ነገ እንደምታተርፉ በማሰብ፣ ትናንት ያጣቹትን ነገ እንደምታገኙት በማሰብ በአሉታዊ ሳይሆን በአዉንታዊ በማየት ነገን የተሸለ ማድረግ ይቻላል፡፡
በመጨረሻም እርዳታ መጠየቅ የበታችነት ባለመሆኑ፤ አንዱን የከበደዉ ቀንበር ላንዱ በመቅለሉ በዚህ የስሜት ቀዉስ ዉስጥ ያሉ ሰዎች ስነልቦና ባለሙያዎችን፤ እንዲሁም አጠገባቸዉ ያሉ ከነሱ በላይ ሰዎችን ማማከር ዕርዳታን መጠየቅ ይገባል፡፡
አቶ ልዑል አብረሃም (የስነልቦና ባለሙያ)
@melkam_enaseb
#WorldMentalHealthDay
"ሥራ የመስራት እድሜ ላይ ከደረሱ ስድስት አዋቂዎች አንዱ የአዕምሮ ጤና ችግር ያጋጥማቸዋል" - ዶ/ር ቴዎድሮስ አድሃኖም
የ2024 #የዓለም_የአእምሮ_ጤና_ቀን በዛሬው እለት እየተከበረ ይገኛል።
ከአለም ህዝብ 60 በመቶ የሚሆኑ ሰዎች በስራ አለም ላይ እንደሆኑ የአለም ጤና ድርጅት መረጃ ያሳያል።
በስራ ላይ ካሉት ሰራተኞች ውስጥም ግማሽ የሚሆኑት የአእምሮ ጤና ችግር እንደሚያጋጥማቸው የአለም ጤና ድርጅት ዳይሬክተር ዶ/ር ቴዎድሮስ አድሃኖም በዛሬው እለት የዓለም የአእምሮ ጤና ቀንን አስመልክተው ባስተላለፉት መልእክት ተናግረዋል።
ሰራተኞችን ለአእምሮ ጤና ችግር የሚዳርገው ምንድነው?
- ዝቅተኛ የስራ ክህሎት፣ ችሎታ እና አፈፃፀም
- ከመጠን በላይ የሆነ የሥራ ጫና፤ የሰራተኞች እጥረት፤ አድልዎ፣ መገለል፣ ጥቃትና ትንኮሳ
- ረጅም፣ ያልተገደቡ እና ተለዋዋጭ የስራ ሰዓቶች
- አሉታዊ ድርጊቶችን የሚደግፍ ድርጅታዊ ባህል
- ከሥራ ባልደረቦች በቂ ድጋፍ አለማግኘት
- በቂ ያልሆነ ክፍያ፣ የሚጋጩ የሥራ ፍላጎቶች
ሰራተኞች የአእምሮ ጤና ችግር በሚገጥማቸው ጊዜም ሰዎችን ማውራት፣ ባለሙያ ማማከር ወይም እራሳቸውን ማረጋጋት እንደሚኖርባቸው ዶ/ር ቴዎድሮስ ገልፀዋል። Via: TM
@melkam_enaseb
ቨርቹዋል ኦቲዝም ምንድነው?
ቨርቹዋል ኦቲዝም ከሁለት ዓመት በታች የሆኑ ሕፃናት በብዛት ስክሪን እንደ ቴሌቪዥን፣ ስልክ፣ ታብሌት የመሳሰሉትን በብዛት በመጠቀም የሚፈጥረ ሁኔታ ነው።
ከሶስት አመት በታች የሆኑ ስክሪን እንደ ቴሌቪዥን፣ ስልክ፣ ታብሌት የመሳሰሉትን በብዛት የሚጠቀሙ ልጆች የተለያዩ የባህርይ እክሎች እና የተግባቦት እክሎች ያጋጥማቸዋል።
የቨርቹዋል ኦቲዝም ምልክቶች፦
- ከፍተኛ እንቅስቃሴ (እረፍት የለሽ መሆን)
- ትኩረት ማድረግ አለመቻል
- ጨዋታዎች ላይ ፍላጎት መቀነስ
- ማህበራዊ መስተጋብር ወይም ተግባቦት አለመኖር
- ተለዋዋጭ ስሜት
- የመረዳት እክል
- የንግግር እና ቋንቋ መዘግየት
- የተገደበ የአይን ግንኙነት እና ማህበራዊ መስተጋብር
- ተደጋጋሚ ባህሪያት ወይም የተገደበ ፍላጎት
- ስሜትን የማቋቋም እክል
- ለነገሮች ስሜታዊነት (sensitive)
የቨርቹዋል ኦቲዝም መንስኤ፦
ቨርቹዋል ኦቲዝም ህፃናት በሞባይሎች፣ በታብሌት፣ በቴሌቭዥን፣ በኮምፒውተሮች እና በላፕቶፕ ስክሪን ላይ የረዘመ ጊዜ ሲያሳልፉ የሚፈጠር ሁኔታ ነው።
የቨርቹዋል ኦቲዝም ቴራፒዎች፦
- በዋነኛነት የባህርይ ቴራፒ እና የስፒች ቴራፒ
- የስክሪን ጊዜን ማቆም ወይም መገደብ
- የአካል እንቅስቃሴዎችን መጨመር
- ፊት ለፊት የሚናገሩበትን መንገድ መፍጠርና ማስተዋወቅ
- ምቹና ደጋፊ አካባቢ መፍጠር
በማህሌት አዘነ (ስፒች ላንጉጅ ቴራፒስት)
@melkam_enaseb
እንኳን ለአዲሱ አመት አደረሳችሁ!
ወርሃዊው የሜንታል ሄልዝ አዲስ መርሃ ግብር ቅዳሜ መስከረም 4 ቀን 2017 ዓ.ም አትላስ አካባቢ በሚገኘው በአዶር አዲስ ሆቴል ከቀኑ 10፡00 ሰዓት ላይ ይደረጋል።
የዚህ ወር ርዕስም፡- “በአዲስ አመት አዲስ ማንነት!” የሚል ሲሆን የዚህ ወር እንግዳችን ዶ/ር ምህረት ደበበ ናቸው፡፡
ለመታደም ይህን መስፈንጠሪያ ይጫኑና ይመዝገቡ፡፡ ⬇️
https://forms.gle/pyDAgWPBPhc6BCDh7
@melkam_enaseb
የክረምት ድባቴ!
የክረምት ድባቴ በምን ይከሰታል?
ክረምት ከስነልቦና አንፃር ከስሜት መቀያየር ጋር ይያያዛል፡፡ ክረምት ማለት የፀሀይ ብርሀን የሚቀንስበት ዝናብ እና ቅዝቃዜ ያለበት ወቅት ስለሆነ ቀደም ካለው አየር ሁኔታው ሲቀየር ስሜታችንም አብሮ ሊቀያየር ይችላል፡፡
አብዛኛውን ጊዜ ክረምት ከመደበት፣ እንቅስቃሴ ከመቀነስ እና ደስተኛ ካለመሆን ጋር ይያያዛል፡፡ በክረምት የጭለማው መብዛት የድባቴው ስሜት እንዲመጣ አስተዋፅኦ ያደርጋል፡፡
ይህም የሚፈጠረው ጭንቅላታችን ስሜቶችን የሚያስተናግደው አዕምሯችን ውስጥ በሚፈጠር ኬሚካል ስለሆነ ነው፡፡
ጨለምለም ሲልም ’’ሜላቶኒን’’ የተባለ ሆርሞን በብዛት ይመረትና ድካም ድካም የማለት፣ እንቅልፍ የመፈለግ እና ለመንቀሳቀስ አለመፈለግ ይፈጠራል፡፡
የድባቴ ስሜቱ የሚመጣበት ዋናው ምክንያትም የፀሀይ ብርሀን በመቀነሱ እና ጨለማ በመጨመሩ ምክንያት ሆርሞኑ በአብዛኛው በመመረቱ ነው።
የሚያመጣው ተፅዕኖ ምንድን ነው?
- የምንሰራውን ስራ ለመስራት መቸገር
- መንቀሳቀስ አለመፈለግ
- ምንም ነገር ለማድረግ ፍቃደኛ አለመሆንን ሊያስከትል ይችላል፡፡
እንዴት መከላከል እንችላለን?
- አስተሳሰባችንን ማስተካከል
- ስራ ለመስራት መሞከር
- የአካል ብቃት እንቅስቃሴዎች ማድረግ
- ያለንበት አካባቢ በበቂ ሁኔታ ብርሀን እንዲኖረው ማድረግ ተገቢ ነው፡፡
በመጨረሻም በክረምት ወቅት የሚከሰት ድባቴን ለማስወገድ ስሜቱን በማሸነፍ ለመንቀሳቀስ መሞከር፡፡
ዶ/ር በላይ ሀጎስ (በአዲስ አበባ ዩኒቨርሲቲ የስነ ልቦና አስተማሪ እና ተባባሪ ፕሮፌሰር)
Via: ኢትዮ ኤፍ ኤም 107.8
@melkam_enaseb
Paranoid Personality Disorder|የተጠራጣሪነት የስብዕና መዛነፍ
በማህበረሰባችን ስለመጠራጠር አስፈላጊነት የሚያወሱ የተለያዩ ምሳሌያዊ ንግግሮችን መጥቀስ ይቻላል።
'ያልጠረጠረ ተመነጠረ'
'... ያመነ: ጉም የዘገነ'...
ታዲያ ጥርጣሬ ሲበዛ በራስ ጥላ የሚያስበረግግ አንዳች ክፋ የመንፈስ ደዌ ይሆንብናል።
አንዳንድ ሰዎች አሉ መጠራጠር የባህርይ ገንዘባቸው የሆነ ጥላቸውን ሳይቀር የሚጠረጥሩ እነዚህ ሰዎች፦
- ያለ በቂ ማስረጃ ሰዎችን ከመሬት ተነስተው መጠራጠር ይቀናቸዋል። ዘወትር ያለ በቂ ምክንያት ሰዎች እያሴሩባቸው እንደሆነ ያስባሉ።
- የትዳር አጋራቸውን እንዳልታመኗቸው ሁሉ ይጠረጥሯቸዋል።
- ሰዎች ማመን ዳገት የመውጣት ያህል ይከብዳቸዋል። የነዚህን ሰዎች እምነት ለማግኘት መሞከር ተራራን እንደመግፋት ነው ይላሉ የቀረቧቸው።
- ከሌሎች ጋር ከማውራት ይቆጠባሉ፤ በንግግራችን ብንጠቃስ ብለው ስለሚያስቡ።
- ሁሉንም ነገር በአይነቁራኛ እና በጥርጣሬ አይን ማየት ልማዳቸው ነው።
- ቂመኞች ናቸው፤ ነገር በቀላሉ አይረሱም።
አንዳንድ ሰዎች ላይ እነዚህ ምልክቶች ከአስራዎቹ እድሜ ጀምረው ሊታዩ እና በተለያዩ የህይወት መስኮቻቸው ላይ ጥላቸውን ሊያጠሉባቸው ይችላሉ። ይህ ከልክ ያለፈ የተጠራጣሪነት የባህርይ መዛነፍ Paranoid Personality Disorder ይሰኛል። ከ Cluster A የስብዕና መዛነፎች አንዱ ነው።
ዶ/ር እስጢፋኖስ እንዳላማው (የአዕምሮ ህክምና ስፔሻሊስት)
@melkam_enaseb
ይቅርታ!
ይቅር ባይነት ይቅር ለሚለውም ሆነ ይቅርታ ለሚደረግለት ሰው ጠቃሚና አስፈላጊ ተግባር ነው።
የይቅርታ 6 ጥቅሞች፡-
1.ስሜታዊ ፈውስ፡- ይቅርታ የስሜት ቁስልን የመፈወስ ኃይል አለው። ይቅር ባይ ሰው ቁጣን፣ ንዴትን እና ሌሎች አሉታዊ ስሜቶችን እየተላቀቃቸው እንዲሄድ ያስችለዋል። እነዚህን አሉታዊ ስሜቶች በመልቀቅ ይቅርታ ስሜታዊ ፈውስ ያመጣል እና ወደ ውስጣዊ ሰላም እና ደህንነት ይመራዋል።
2.የጭንቀት መቀነስ፡- ቂም መያዝ የማያቋርጥ ጭንቀትና ውጥረትን ይፈጥራል። ይቅር ስንል እራሳችንን ከአሉታዊ ስሜቶች የማያቋርጥ ሸክም ነፃ እናደርጋለን፣ ይህም የጭንቀት ደረጃዎችን ይቀንሳል። ይህ ደግሞ በአካላዊ እና በአዕምሮአዊ ጤንነታችን ላይ በጎ ተጽእኖ ይኖረዋል።
3. የተሻሻለ ግንኙነት፡- ጤናማ እና አወንታዊ ግንኙነቶችን ለመጠበቅ ይቅርታ አስፈላጊ ነው። መግባባትን፣ መተሳሰብን እና ርህራሄን ያሳድጋል፣ ይህም የተበላሹ ግንኙነቶችን ለመጠገን እና ለማጠናከር ያስችለናል። ይቅር በመባባል፣ ለተሻለ ግንኙነት፣ እምነት እና ከሌሎች ጋር ለመስማማት መሰረት እንጥላለን።
4.ደስታን መጨመር፡- ቁጣንና ንዴትን መያዛችን በሕይወታችን ውስጥ ያለንን አጠቃላይ ደስታ እና እርካታ ይቀንሳል። በሌላ በኩል ይቅርታ መራራነትን እንድንተው እና የበለጠ ደስታን እና እርካታን እንድንለማመድ ያስችለናል። ይቅርታን በመምረጥ፣ ወደ ህይወታችን ለመግባት ለአዎንታዊ ስሜቶች እና ልምዶች ቦታ እንፈጥራለን።
5.ግላዊ እድገት እና ፅናት፡- ይቅርታ ለግል እድገት እና ፅናት ሀይለኛ መሳሪያ ነው። የራሳችንን ድክመቶች መጋፈጥ፣ ኢጎአችንን ትተን መተሳሰብን እና መረዳትን ማዳበርን ይጠይቃል። በይቅር ባይነት፣ ጽናትን እንገነባለን፣ ስሜታዊ አእምሮአችንን እናሳድጋለን፣ እናም ግጭቶችን እና ውድቀቶችን ለመቋቋም የበለጠ ዝግጁ እንሆናለን።
6.የተሻለ የአእምሮ እና የአካል ጤና፡- ይቅርታ ከብዙ አእምሯዊና አካላዊ የጤና ጠቀሜታዎች ጋር የተያያዘ እንደሆነ በጥናት ተረጋግጧል። የደም ግፊትን ይቀንሳል፣ የድብርት እና የጭንቀት መታወክ አደጋዎችን ይቀንሳል፣ እና አጠቃላይ የልብና የደም ቧንቧ ጤናን ያሻሽላል። ይቅርታ በበርካታ ደረጃዎች ላይ ደህንነትን ያበረታታል።
ማጠቃለያ፣ ይቅርታ በስሜታዊ፣ አእምሯዊ እና አካላዊ ደህንነታችን ላይ በጎ ተጽዕኖ የሚያሳድሩ የተለያዩ ጥቅሞችን ይሰጣል። ይቅርታን በመምረጥ ለፈውስ፣ ለእድገት እና ለተሻለ ግንኙነት እድል እንፈጥራለን።
(Seid Ahmed)
@melkam_enaseb
የጥገኝነት ማንነት መዛባት (Dependent Personality Disorder)
አካል ሊታመም እንደሚችለው ማንነትም ይታመማል። ሰዎች ሊኖራቸው የሚገባው ሳይኖራቸው (deficiency)፣ ወይንም ነገሮች ከልክ ሲያልፉ (excessive) አልያም በማህበረሰቡ ውስጥ ተገቢ ያልሆነ ነገርን ሲያንጸባርቁ (Abnormal) የማንነት መዛባት (personality Disorder) ተፈጠረ ልንል እንችላለን። የማንነት መዛባት በዋናነት የምናስብበትን፣ የሚሰማን ስሜትእን፣ የእለት ተእለት ተግባራችንን በተገቢው መንገድ እንድናፈጽም እክል የሚፈጥር ነው። በዛሬው ጽሁፍ ውስጥ ጥገኛ የመሆን የማንነት መዛባት (DPD) ምልክቶቹን፣ ምክንያቶችንና መፍትሄውን እናያለን።
ምልክቶች (Symptoms)
▸ ያለ ሰዎች እርዳታና ድጋፍ ምንም አይነት ውሳኔ መወሰን አለመቻል
▸ ያለ ሌሎች ድጋፍ ራስን ችሎ ስራ ለመስራት አለመቻል
▸ ሁሌም ከሰዎች የተለየ እንክብካቤን መጠበቅ
▸ ብቸኝነትንና መተውን በጣም መፍራት። የፍቅር ግንኙነት በተለያየ መንገድ ቢቆም እንኳን በፍጥነት ሌላ የፍቅር ግንኙነት መጀመር
▸ ተቀባይነትን ሊያሳጣኝ ይችላል በሚል ምክንያት ምንም ነገርን አለመቃወምና ያላመኑበትን ነገር ማድረግ
▸ በሌሎች ሰዎች የሚደርስባቸውን ተገቢ ያልሆነ አካላዊና ስነ ልቦናዊ ጥቃቶችን በዝምታ ማለፍ
▸ ተገቢ ባልሆነ መንገድ የግል ጥቅምን አሳልፎ መስጠት
▸ ማንኛውንም አይነት ትችት እንደ ጦር መፍራት
▸ ከፍተኛ የሆነ ብራስ መተማመን ማጣት
ምክንያት (Causes)
ስነ ህይወታዊ (biological) ምክንያት እንደሚኖረው የዘርፉ ምሁራን ይስማማሉ። ከዚህ በተጨመሪ ስነ ልቦናዊና ማህበራዊ ምክንያቶችም ለዚህ የማንነት እክል አስተዋጽኦ አላቸው። እነዚህም ብዙውን ጊዜ ቁጥጥር በበዛበት ቤተሰብ ውስጥ ማደግ፣ በልጅነት የሚወዱትን ሰው ማጣትና ጥቃት በበዛበት ግንኙነት ውስጥ ረጅም ጊዜ ማሳለፍ ለዚህ ምክንያት ከሚሆኑት ውስጥ ቀዳሚ ተጠቃሾች ናቸው።
ህክምና (Treatment)
ብዙውን ጊዜ የጥገኝነት የማንነት እክል ያለባቸው ሰዎች አስፈላጊውን ህክምና ካላገኙ ወደ ድባቴ፣ ሱስና ከፈተኛ ለሆነ ጥቃት የመጋለጥ እድላቸው ከፍተኛ ነው። የስነ ልቦና ህክምና (psychotherapy) ህይወታቸውን በተገቢው መልኩ እንዲመሩ እንደሚያስችላቸው የስራ ልምዳችንና ጥናቶች ያሳያሉ።
የጥገኝነት ማንነት ዝንባሌ አለብኝ እንዴ የሚል ሃሳብ ከመጣብዎት 3 ደቂቃ ወስደው ከታች ያለውን ሊንክ በመጫን ራስዎን በመገምገም ስለ ራስዎ የበለጠ ማወቅ ይችላሉ። የሚወስዱት ሙከራ ግን በባለሙያ የሚደረግን ምርመራ (Diagnosis) እንደማይተካ ያስታውሱ።
https://www.idrlabs.com/3-minute-dependence/test.php
Reference: Diagnostic and Stastical Manual of Mental Disorders 5
በኤርሚያስ ኪሮስ (Counseling Psychologist)
@melkam_enaseb
ለውይይት መድረክ ተጋብዘዋል!
ድባቴ እና ሱሰኝነት በወንዶች ላይ
📅 ቀን፡ እሁድ ሰኔ 16፣ 2016
📍 ቦታ፡ አዲስ አበባ፣ ቦሌ ዮድ አቢሲኒያ አካባቢ፣ በሴፍ ላይት ኢኒሺዬቲቭ አዳራሽ
በጎግል አቅጣጫ ማሳያ ለመጠቀም፡ https://lnkd.in/efUDB3SR
ሰኔ ወር የወንዶች የአዕምሮ ጤና ግንዛቤ ማስጨበጫ እንደመሆኑ መጠን ለዚህ ውይይት መድረክ ስንጋብዝዎት በታላቅ ደስታ ነው፡፡
ይህ የውይይት መድረክ በአባቶቻችን፣ በወንድሞቻችን፣ በጓደኞቻችን፣ በሥራ ባለደረቦቻችን፣ በቤተሰቦቻችን ወይም በጎረቤቶቻችን ላይ የሚከሰተውን የድባቴ እና የሱሰኝነት ችግርን ከአዕምሮ ጤና ጋር ያለውን ግንኙነት በጥልቅ የሚዳሰስ ይሆናል፡፡
ይህንን ማስፈንጠሪያ: https://lnkd.in/eBaBWwZw በመጠቀም ፈጥነው ይመዝገቡ፡፡
በጋራ በአዕምሮ ጤና ላይ ያለውን የተሳሳተ እና መጥፎ አመለካከት እንስበር፡፡
@melkam_enaseb
ለመላው የእስልምና እምነት ተከታይ እህት/ወንድሞቻችን፣ እንኳን ለኢድ አል‐አድሀ በዓል አደረሳችሁ!
መልካም በዓል!
@melkam_enaseb
መዋሸት ከአዕምሮ ጤና ችግር ጋር ምን ያገናኘዋል?
መዋሸት ከልጅነት ዕድሜ ይጀምር እና እስከ እድሜ አመሻሽ ድረስ ሊቀጥል ይችላል። ውሸት የህመም ምልክት እና የስብዕና መለያ ተደርጎ ይታሰባል፡፡
ውሸት ህመም ነው ማለት ባይቻልም ሲደጋገም ግን እንደ ህመም ባይወሰድም የህመም ምልክት ግን ሊሆን ይችላል፡፡
ሰዎች በተለያዩ አጋጣሚዎች ውስጥ ሊዋሹ የሚችሉ ሲሆን፤ ጊዜ እና ቦታ እየመረጡ የሚዋሹ እና በአገኙት አጋጣሚ ሁሉ መዋሸትን የሚመርጡ በማለት በሁለት መልኩ ከፍሎ መመልከት ይቻላል፡፡
ለመዋሸት እንደ ምክንያት የሚነገሩ መላምቶች፦
• የአእምሮ ጭንቀት
• የጤና እክል
• ዝቅተኛ በራስ መተማን
• በሰዎች ዘንድ ተፈላጊነትን ለመጨመር በማሰብ
• የናርስሲሲት ስብዕና ያላቸው ሰዎች (አፍቅሮተ ራስ)
• ከዚህ በተጨማሪም በቤተሰብ ውስጥ የሚዋሽ ሰው ካለ ህጻናት ውሸትን እየተላመዱ እንዲያድጉ ያደርጋል፡፡
በመዋሸት ሌሎችን ለመጉዳት የሚሞክሩ ሰዎች ቢኖሩም ያለፈ የህይወት ታሪካቸው በሚያሳድርባቸው አሉታዊ ተጽዕኖ ብቻ ሰዎች ሊዋሹ ይችላሉ፡፡ አንዳንዶች ለምን እንደሚዋሹ ምክንያቱን ባይቁትም ፍላጎታቸው መዋሸት ብቻ ሆኖ ሊያገኙት ይችላሉ፡፡
የመዋሸት ፍላጎታቸው ከጊዜ ወደ ጊዜ ይጨምር እና በመዋሸታቸው ደስተኛ እንደሆኑ ሲናገሩም ይስተዋላል፡፡ ሰዎችን ያለ ምክንያት ማታለል፣ አመለካከታቸውን ማሳት የስብዕና እክል ተደርጎ ይታሰባል፡፡
በህይወት ውስጥ የሚያጋጥሙ ጉዳቶች ሰዎች እንዲዋሹ እንደ ምክንያት ይነሳል ፍርኃትም ለመዋሸት ምክንያት ሊሆን ይችላል፡፡ ሆን ብሎ መዋሸት፣ ሀላፊነትን አለመውሰድ፣ እንደ ታመሙ ማስመሰል፣ ግልፍተኛ መሆን እና የሆነ ጥቅም ለማግኘት ሲሉ የሚዋሹ ሰዎች ይስተዋላሉ፡፡
እንዴት መዋሸትን ማቆም ይቻላል፤
በሰዎች እንዋሻለን የሚለው አመለካከት አለመኖሩ ለሚዋሹ ሰዎች በስነ ልቦና ባለሙያ የሚደረግላቸውን ህክምና አስቸጋሪ ያደርገዋል፡፡
ሰዎች በቅድሚያ ስለ ውሸት እራሳቸውን መጠየቅ ይገባቸዋል፤ በንግግር ህክምና የመዋሸት ባህሪን ማከም ይቻላል፡፡ በህክምናው ሰዎች የሚዋሹበትን ምክንያት እንዲረዱ ማድረግ እና ሌሎች ተጓደኝ የአእምሮ ህመሞች ካሉ ማከምን ያካትታል።
ዶ/ር እስጢፋኖስ እንዳላማው (የአዕምሮ ህክምና ስፔሻሊስት)
@melkam_enaseb
የማህበራዊ ጭንቀት/ፍርሃት (Social Anxiety Disorder) or Social Phobia - ክፍል 1
በማኅበራዊ ፍርሃት/ጭንቀት የሚሰቃዩ ሰዎች በሕዝብ ፊት መቅረብ ይፈራሉ። የፍራቻቸው ዋና ጽንስ ደግሞ የሚዋርዱ ወይም የሚያሳፍር ድርጊት እንደሚፈጽሙ ማሰብ ነው።
ምንም እንኳን በህዝብ ፊት ቆሞ ንግግር ማድረግ በአብዛኞቻችን ዘንድ ምቾትን ቢነሳም፤ የ “ማህበራዊን ጭንቀት” ህመም ለይቶ ለማወቅ ከፍተኛ የሆነ የጭንቀት መጠን፣ ተመጣጣኝ ያልሆነ ወይም ዘርፈ ብዙ በአካል፣ በስራ፣ በትምህርት ጉዳት ሲኖረው ነው።
ስርጭት
- ከ 5% እስከ 12% የሚሆኑ የአለማችን ህዝብ በዚህ ህመም የሰቃያሉ።
- ከወንዶች ይልቅ በሴቶች ላይ ያለው ስርጭት ከፍተኛ ነው። ሆኖም ግን ወንዶች ከሴቶች በተሻለ ወደ ህክምና ይመጣሉ። ይህ ሊሆን የቻለው ደግሞ ወንዶች ለማህበራዊ ተሳትፎ ከሴቶች በበለጠ ጫና ስለሚበዛባቸው እንደሆነ ስለሚገመት ነው።
- ማኅበራዊ ፍርሃት በይበልጥ የሚከሰተው በጉርምስና እድሜ ለይ ሲሆን አብዛኞቹ ተጎጂ ሰዎች ከልጅነት የጀመረ የጭንቀት ታሪክ እንዳላቸው ይገመታል።
- በቤተሰባዊ ሃረግ አለው እድሉ በ 3 እጥፍ ሊጨምር ይችላል።
ምልክቶች
1. ማኅበራዊ ጭንቀት ውስን በሆኑ ሁኔታዎች ለይ ብቻ ወይም ደግሞ አጠቃላይ የማህበራዊ ግንኙነቶችን ሊገደብ ይችላል።
ውስን ሁኔታዎች ስንል “የአፈፃፀም ጭንቀት” (“Performance anxiety”) ማለት ሲሆን እንደ ምሳሌ፦ በአደባባይ መናገር፣ መጻፍ፣ ሬስቶራንት አልያም ገላጣ ቦታ መመገብ፣ የህዝብ መጸዳጃ ቤት መጠቀም፣ ወዘተ.... ያጠቃልላል።
አጠቃላይ ማህበራዊ ግንኙነቶች ስንል ደግሞ እንደ ምሳሌ፦ ከሰዎች ጋር መገናኘት፣ ወደ ትምህርት ቤት ወይም ወደ ሥራ መሄድ፣ ወደ ገበያ መሄድ፣ ወዘተ.... ይይዛል።
2. በማኅበራዊ ጭንቀት የሚቸገሩ ሰዎች በሚያሳዩት የጭንቀት ምልክት ምክንያት በሌሎች ሰዎች ዘንድ በአሉታዊ ሁኔታ የሚገመገሙ ይመስላቸዋል፤ ማለትም፦ የሚዋረዱ ወይም የሚያፍሩ አልያም ሌሎችን የሚያሳዝኑ)።
3. ማኅበራዊ ተሳትፎ ሁኔታዎች ሁልጊዜ በሚባል ደረጃ ፍርሃትን ወይም ጭንቀትን ያስከትላሉ።
- በልጆች ላይ ፍርሃቱ ወይም ጭንቀቱ የሚገለጸው በማልቀስ፣ በንዴት፣ ቁጣ፣ ማደንዘዝ፣ መሸማቀቅ ወይም በማህበራዊ ሁኔታዎች ውስጥ መናገር አለመቻል ሊገለፅ ይችላል፡፡
4. ማኅበራዊ ተሳትፎዎች ሁኔታዎች ይሸሹታል፤ ግዴታ ከሆነ ደግሞ በከፍተኛ ፍርሃት ወይም በጭንቀት ያሳልፉታል።
5. ጭንቀቱ፣ ፍርሃቱ ማህበራዊ ሁኔታው ከሚፈጠረው ትክክለኛ ስጋት ጋር ተመጣጣኝ አይደለም የተጋነነ ነው።
6. የማኅበራዊ ፍርሃት፣ ጭንቀት ወይም ሽሽት ቋሚ እና ከ6 ወር ወይም ከዚያ በላይ የሚቆይ ነው።
7. በማህበራዊ፣ በስራ፣ በትምህርት ወይም በሌሎች አስፈላጊ የህይወት ሂደቶች ለይ ከፍተኛ ጫና ወይም ጉዳት ያመጣል።
የማህበራዊ ጭንቀት ምልክቶች ከከፈተኛ ድንጋጤ (Panic disorder)፣ የስብዕና ችግር (Avoidant personality) እና ዓይናፋርነት (Shyness) ጋር ሊመሳሰሉ ይችላል።
ተያይዞም በሱስ አጠቃቀም ችግር፣ አልያም አካልዊ ህመምሞች እንደ ፓርኪንሰን በሽታ፣ አለቅጥ ውፍረት፣ እሳት አደጋ፣ ወዘተ...ጋር አለመዛመዱን መመርመር አስፈላጊ ነው።
ብዙውን ጊዜ በሽታው ሥር የሰደደ ቢሆንም ምልክቶቹ በሁኔታዎች ሲለዋወጡ ይታያል፤ ትንሽ ውጥረትም ያባብሰዋል።
በቀጣይ ስለ ማኅበራዊ ጭንቀት/ ፍርሃት ህክምና እናቀርባለን፤ እስከዛው መልካም ጊዜ።
ዶ/ር መሀመድ ንጉሴ (ሳይካትሪስት)
@melkam_enaseb
የንግግር ህክምና
የንግግር ህክምናን በተመለከተ በህብረተሰቡ ዘንድ የተሳሳተ አረዳድ መኖሩ ይነገራል፡፡ ይህም የንግግር ህክምና የምክር አገልግሎት መስጠት ነው የሚል እሳቤ ነው፡፡
የምክር አገልግሎት ለአእምሮ እክል ወይም ህመም የሚሰጥ ቢሆንም የንግግር ህክምና ነው ማለት አለመሆኑም ይገለጻል፡፡
በንግግር ህክምና የአይምሮ እክል ያጋጠመውን ታካሚ የልጅነት ጊዜ አስተዳደግን የሚመረምር እና ያጋጠመውን ችግር ከስር ከመሰረቱ የሚያጤን ሲሆን፤ ታካሚው የችግሩን መንስኤ እንዲገነዘብ የሚረዳ የህክምና መንገድ ነው፡፡
በዚህ የህክምና ሂደት ላይ ታካሚዎች የሚሰማቸውን የውስጥ ሀዘን፣ ንዴት፣ ሃሳባቸውን እና ያለፉበትን መልካም ሆነ መጥፎ አጋጣሚዎችን በነጻነት የሚናገሩ ሲሆን፤ ባለሞያው ችግሩን በትኩረት በመረዳት የትኛው ጉዳይ በህይወታቸው ላይ ተጽዕኖን ሊያሳድር እንደሚችል እና ህመሙ ሚታከምበትን ሁኔታ የሚመረምር ይሆናል፡፡
የህክምና ሂደቱ በባለሞያው እና በታካሚው መካከል የሚካሄድ በመሆኑ የታካሚው ሚስጥር እንዲጠበቅ ያደርጋል፡፡
የንግግር ህክምና፦ ለጭንቀት፣ ድባቴ እና መሰል አእምሮ እክሎች የንግግር ህክምናን እንደ መጀመሪያ የህክምና ሂደት የሚሰጥ ነው። እንዲሁም ድንገተኛ ሃዘን ሲያጋጥም፣ ከአደጋ በኋላ የሚከሰት የአይምሮ እክልን፣ በትዳር ህይወት የሚያጋጥሙ ግጭቶችን፣ ለሱስ ለተጋለጡ ሰዎች፣ አረዳድ እና ባህሪን ለማረቅ፣ ጠባሳ ሆነው የቀጠሉትን በልጅነት ጊዜ የተከሰቱ መጥፎ የህይወት አጋጣሚዎችን ለማከም የሚሰጥ ነው።
በልጅትነት ጊዜያት ላይ የሚያልፉ ጥሩም ሆኑ መጥፎ የህይወት ክስተቶች ለሰዎች የወደፊት ህይወት እና ስነልቦና ላይ ከፍተኛ ጫና ያሳድራሉ፡፡
በመሆኑም ወላጆች ወይም አሳዳጊዎች ልጆቻቸው የሚናገሩት ንግግር የተገራ፣ የሚተገብሯቸው ድርጊትች የተቆጠቡ ሊሆኑ ይገባል፡፡ ምክንያቱም የብዙዎች የአእምሮ እክሎች በልጅነት ጊዚያት ላይ በሚፈጠሩ መጥፎ ጠባሳዎችን ተከትሎ የሚከሰቱ ናቸው።
የሰዎች አሉታዊ ንግግር በሌሎች ላይ ለበታችነት ስሜት፣ ምንም ማድረግ አልችልም ብሎ ለማሰብ እና አንዳንዴም ከልክ በላይ ለራስ ክብርን መስጠት ሊያጋልጥ በመቻሉ፤ አንደበት ሊታረም እና ለሰዎች አይምሮ መጠንቀቅ ያስፈልጋል፡፡
የንግግር ህክምና ውጤታማ ነው። በማህበረሰቡ ዘንድ የተለመደው የተሳሳተ አረዳደድ ሊታረም ይገባል እና ሰዎች የሚያስጨንቃቸውን እና የሚያጋጥማቸውን መጥፎ የህይወት ክስተቶችን ከባለሞያ ጋር በመነጋገር የአእምሮ ጤናቸውን መጠበቅ ይችላሉ፡፡
ህክምናው በዋናነት በልጅነት የእድሜ ክልል ያጋጠሙ ሁኔታዎችን የሚያስታውስ፣ የትኛው የህይወት ገጠመኝ የሰዎችን ስነልቦና እና የዕለት ተዕለት ህይወት ላይ ጫና የሚያሳድሩ መንስዔዎችን የሚመረምር በመሆኑ በወላጅ አልያም በአሳዳጊዎች ዘንድ ከታች የተዘረዘሩት ቢለመዱ ጥሩ ነው።
በተቻለ መጠን ቁጡ አለመሆን፣ የልጆች ባህሪ ላይ መስራት፣ ከቁስ በተጨማሪ ፍቅርን ለልጆች መስጠት እና ልጆች የሚተማመኑበት ወላጅ መሆን አስፈላጊ ነው፡፡
ዶ/ር እስጢፋኖስ እንዳላማው (የአዕምሮ ህክምና ስፔሻሊስት)
@melkam_enaseb
ጥናት!
ተመራማሪዎች በቀን ውስጥ ለተወሰነ ጊዜ የእግር ጉዞ ማድረግ የአዕምሯችንን አቅም ለማሳገድ እንደሚረዳ አስታወቁ።
አዲስ የተሰራ የኒውሮሳይንስ ጥናት እንዳመለከተው ከሆነ ለ20 ደቂቃ የእግር ጉዞ ማድረግ የአዕምሯችን አዲስ መረጃ ለመውሰድና ለመያዝ እንዲዘጋጅ ያደርገዋል።
በተለይም ውሳኔ ለመስጠት፣ ጭንቀትን ለመቆጣጠርና፣ በባህሪያችን ዙሪያ የሚያቅደው የአእምሯችን ክፍል ላይ አዎንታዊ ተጽእኖ እንዳለው ነው ተመራማሪዎች ያስታወቁት።
ሌሎች አይነት የአካል ብቃት እንቅስቃሴዎች የአዕምሮ ጤናን ለመጠበቅ እንደሚረዱ የሚታወቅ ቢሆንም፤ ይህኛው ጥናት ግን የግር ጉዞ እና የአእምሮ አቅም ላይ ትኩረትን ያድረገ እንደሆነም አስታውቀዋል።
በዚህም በቀን ለ20 ደቂቃ እና ከዚያ በላይ የእግር ጉዞ ማድረግ የአእምሮን አቅም እንደሚያሳድግ እና ምንም እንቅስቃሴ ካለማድረግ የተወሰነ የእግር ጉዞ ማድረግ እንደሚሻልም ጥናቱ አመላክቷል።
የሳንፎርድ ዩኒቨርሲቲ ተመራማሪዎች ጥናቱን ባከናወኑበት ወቅት ተሳታፊዎች የእግር ጉዞ የሚያደርጉ እና የማያደርጉትን በመለየት ክትትል ያደረጉ ሲሆን፤ በዚህም ለ20 ደቂቃ የእግር ጉዞ የሚያደርጉ ሰዎች ተቀምጠው ከሚውሉት የተሻለ ሆነው ተገኝተዋል።
ተመራማሪዎች የአእምሮ እንቅስቃሴን በኤሌክትሮኤንሴፋሎግራፊ (ኢኢጂ) መለካት ምን እየተፈጠረ እንዳለ የተመለከቱ ሲሆን፤ በዚህም የእግር ጉዞ የሚያደርጉ ሰዎች ላይ ተጨባጭ እና አወንታዊ ተፅእኖዎችን አይተዋል።
Via: Alain
@melkam_enaseb
ሳይጀመር የተደመደመ ሕይወት!
Fatalistic Attitude
የሚኖሩት ኑሮ አንዴ የተወሰነና ሊለወጥ የማይችል እንደሆነ የሚያስቡ ሰዎች ብዙ ናቸው፡፡ ፈረንጆቹ ይህንን አመለካከት fatalistic attitude ይሉታል፡፡ ያለቀለትና ቅድመ-ድምዳሜ ተወስኖለት የተጀመረ ሕይወት እንዳለን ማመንን የሚጠቁም ሃሳብ ነው፡፡
ይህ አይነቱ አመለካከት ያላቸው ሰዎች በሕይወታቸው ያለውን ምንም ነገር ለመቀየር አቅሙ እንደሌላቸው ነው የሚያስቡት፡፡ የወቅቱ ኑሯቸው ሁኔታ ለእነሱ የተመደበና ምንም ቢታገሉ ሊለወጥ እንደማይችል ያስባሉ። ስለዚህም የነበረውንና ያለውን በመቀበል ያዘግማሉ፡፡
እንደዚህ አይነት ሰዎች በዙሪያቸው ብዙ ሰዎች በማለም፣ በመስራትና በማመን ሕይወታቸውን ሲለውጡ እያዩ እንኳን ንቅንቅ አይሉም፡፡ ምክንያቱም እነዚያኞቹ በሕይወታቸው የሚያዩት ለውጥም ሳይቀር ቀድሞውኑ ለእነሱ የተወሰነላቸው እንደሆነ ስለሚስቡ ነው፡፡ ከዚህ የተነሳ ራስን ለማሻሻል ምንም አይነት መነሳሳት ስለማይኖራቸው የመጣላቸውን እየተቀበሉና ያንኑ እየኖሩ ዘመናቸውን ይጨርሳሉ፡፡
ሕይወት ግን እንደዚያ አይደለችም፡፡ ሕይወት የምርጫ መስክ ነች፡፡ ሕይወት የዘራነውን የምናበቅልባት መሬት ነች፡፡ ሕይወት ፈቃዳችንን፣ ጉልበታችንንና ሌሎችንም እሴቶቻችንን አስተባብረን ከአንድ ደረጃ ወደሌላኛው ደረጃ እንደመሰላል የምንወጣት የምታጓጓ መስክ ናት እንጂ ታሪካቸው ተጽፎና አልቆ ያከተመለትና ፍጻሜ የተበየነባቸው ሰዎች መተራመሻ አይደለችም።
(ዶ/ር እዮብ ማሞ)
@melkam_enaseb
#WorldMentalHealthDay
October 10, 2024
የአእምሮ ጤንነትን እንዴት መጠበቅ እንችላለን?
- ሁልጊዜ እራስን ደስተኛ ማድረግ
- ከሰዎች ጋር ጊዜዎትን ማሳለፍ፣ ብቻ አለመሆን
- ዘላቂነት ያለው አስተሳሰብ መኖር
- የተሰጠንን ነገር ደጋግመን ማሰብ
- የበጎፋቃድ ተግባሮችን ማድረግ
- በራስ የመተማመን ስሜትን መላመድ
- የፈጠራ ችሎታዎን ማዳበር
- ጤናማ እንቅልፍ ማግኘት
- ጤናማ የአመጋገብ ስርአት መከተል
- በራሳችን መድኃኒቶችን አለመውሰድ
- ጭንቀትን ማስወገድ
- ስሜታዊ/ብስጩ አለመሆን
- የአካል ብቃት እንቅስቃሴ ማድረግ
የአእምሮ ሀኪም ጋር መሄድ ያለብን መቼ ነው?
- በእለት ተለት እንቅስቃሴያችን በሚያጋጥሙን ምክኒያቶች ልንናደድ ወይም ልንጨነቅ እንችላለን ነገር ግን ምንም ምክኒያት ሳይኖረን የምንጨነቅ፣ የምንረበሽ እና ከልክ ያለፈ ፍርሃት የሚሰማን ከሆነ።
- ምክኒያቱ ያልተረዳነው ጭንቀት እና መረበሽ በስራችን፣ በትምህርታችን፣ በውጤታማነታችን እና በማህበራዊ ግንኙነታችን ላይ ተፅእኖ ካመጣ።
- የመረበሽ እና የመጨነቅ ስሜቱ ለረጅም ጊዜ ከቆየ።
- በዙሪያችን ያሉ የቅርብ ቤተሰብ፣ ጓደኛ እና የትዳር አጋር የምናሳየውን አዲስ ስሜት አይተው ሁኔታህ ጥሩ አይመስልም ምንሆነሃል/ሻል ብለው እስኪጠይቁ የሚያደርስ ሁኔታ ላይ ከደረስን።
- የሚሰማዎት ጭንቀት ከልክ በላይ ሆኖ እርሱን ለመርሳት የአልኮል መጠጥ እና የእንቅልፍ መድሃኒቶችን መፈለግ ከጀመሩ።
- ከሚሰማዎት ጭንቀት ብዛት "አሁንስ ብሞት ይሻላል" የሚል ሀሳብ ከጀመሮት።
- ያልተለመደ ሃሳብ ማለትም ሰዎችን መጠራጠር እና ያልተለመዱ ድምፆችን መስማት ከጀመሩ በግዜ የስነ-ልቦና አማካሪ/ የስነ-አዕምሮ ሐኪም ጋር በመሄድ የንግግር ወይም የመድሃኒት ህክምና ያግኙ።
@melkam_enaseb
የመርሃ ግብር ጥቆማ!
ወርሃዊው የሜንታል ሄልዝ አዲስ መርሃ ግብር ቅዳሜ ጥቅምት 2 ቀን 2017 ዓ.ም አትላስ አካባቢ በሚገኘው በአዶር አዲስ ሆቴል ከቀኑ 10፡00 ሰዓት ላይ ይደረጋል::
የዚህ ወር ርዕስም፡- “ሳይኮሲስን ማወቅ” የሚል ሲሆን የዚህ ወር እንግዳችን ዶ/ር ኢማኑኤል አስራት ናቸው፡፡
ለመታደም ይህን መስፈንጠሪያ ይጫኑና ይመዝገቡ፡፡ ⬇️
https://forms.gle/8fFLdEJNMgZkayri9
@melkam_enaseb
ደስተኛ ለመሆን የሚያግዙ አምስት ልማዶች!
የስነልቦና ባለሙያዎች ማንኛውም ሰው በቀላሉ ተግብሯቸው ደስተኛ ሊሆንባቸው የሚችሉ በሚል የዘረዘሯቸውን አምስት ልማዶች እንመልከት፡፡
1. ለሰዎች ደግ መሆን ወይም በጎ ማድረግ
ሰዎች ካላቸው ነገር ላይ ቀንሰው ለሰዎች በጎ ነገርን ማድረግ ደስታ ከሚፈጥሩ የመኖር ትርጉም ጥያቄን ከሚመልሱ ልማዶች መካከል አንዱ ነው፡፡ ከመልካምነት በመነጨ ስሜት ለሌሎች ሰዎች የሚደረግ መልካምነት ሰዎች ስለሚገኙበት ሁኔታ አመስጋኝ እንዲሆኑ፣ በራሳቸው እንዲተማመኑ እና ስለራሳቸው መልካም ስሜት እንዲሰማቸው ያደርጋል፡፡
በዚህ ምግባር ምክንያት በማህበረሰብ ውስጥ እና በሚገኙበት አካባቢ ሰዎች የሚሰጧቸው አክብሮት እና ተቀባይነት ስለሚጨምር በሰዎች ዘንድ መወደዳቸው ደስታን ይፈጥራል ተብሏል፡፡ ትንሽ የሚባል የደግነት ምግባር የለም የሚሉት የስነልቦና ተመራማሪዎቹ ሰዎች አካባቢያቸውን በደንብ ቢቃኙ መልካም ለመሆን ገንዘብ ማውጣት የማይጠይቁ ምግባሮችን ያገኛሉ ብለዋል፡፡
2. አመስጋኝነት
ምስጋና በሀይማኖታዊው ትእዛዛትም በጎ ምግባር ተደርጎ የሚወሰድ ነው። ስለተሰጣቸው ነገር የሚያመሰግኑ ሰዎች ስለጎደላቸው ስለማይጨነቁ እንዲሁም በቁሳቁሳዊ ጉዳዮች ራሳቸውን ለማነጻጸር ጊዜ ስለማይኖራቸው ደስተኞች መሆን እንደሚችሉ ተገልጿል፡፡
ሰዎች ወደ መኝታቸው ከማቅናታቸው በፊት አልያም ከቅርብ ሰዎቻቸው ጋር ሲወያዩ አመስጋኝ ስለሆኑባቸው፣ በሕይወታቸው ስለተሰጧቸው ነገሮች ማመስገንን ልማድ ማድረግ አለባቸው ተብሏል፡፡ ለምሳሌ በነጻነት መንቀሳቀሳቸው፣ በህመም አልጋ ላይ ባለመዋላቸው፣ ሙሉ አካል እና ሙሉ ጤና ስላለቸው እንዲሁም ለሌሎች ውድ የሆኑ እነርሱ ጋር ግን ያሉ ነገሮችን በመቁጠር አመስጋኝ እንዲሆኑ ይመከራል፡፡
3. መልካም ግንኙነትን ከሰዎች ጋር መመስረት
የሰው ልጅ በምድር ላይ ብቸኛ ይሆን ዘንድ መልካም አይደለም፡፡ ከቤተሰብ፣ ከልጆች፣ ከጎረቤት፣ ከጓደኛ በአካባቢ ከሚገኙ ሰዎች ጋር ግንኙነትን የተቃና ማድረግ የደስተኛነት ሚስጥር ከሆኑ ልማዶች መካከል አንዱ ተደርጎ ተጠቅሷል፡፡
ሰዎች ከሌሎች ጋር የሚኖራቸው መስተጋብር አካባቢያቸው ከጭንቀት እና ድብርት እንዲሁም ያለመፈለግ ስሜትን ስለሚያጠፋ ለመኖር ተጨማሪ ምክንያትን የሚያክል ነው ሲሉ የስነ ልቦና ተመራማሪዎች ተናግረዋል። በችግር እና ደስታ ጊዜ በአቅራቢያ የሚገኝ ሰው መኖር እንዲሁም በወዳጆች መከበብ ሰዎች ደህንነት እና በራስ መተማመን እንዲሰማቸው ያደርጋል፡፡
4. መልካም ዜናዎችን በተገቢው መጠን ማጣጣም
በርካታ የጭንቀት እና የሀዘን ዜናዎች በሞሏት አለም ውስጥ መልካም ዜናዎች ከብዙ ጊዜ አንድ ጊዜ የሚገኙ በመሆናቸው በልካቸው መከበር ይገባቸዋል፡፡ በህይወት ውስጥ የሚያጋጥሙ መልካም አጋጣሚዎችን እና የስኬት ወሬዎችን ከቅርብ ሰዎች ጋር በመሰባሰብ ማክበር ህይወት አንድ አይነት እና አሰልቺ እንዳትሆን ከማገዙም በላይ በተሰፍ የተሞላ ነገ እንዲኖር ያደርጋል፡፡ በዚህም በስራ እና በህይወት ስላጋጠሙን ስኬቶች ደስታን በተገቢው መንገድ መግለጽ ይመከራል፡፡
5. ከሰዎች አለመጠበቅ
ለሰዎች ስኬት እና ውድቀት ቀዳሚ ሃላፊነቱን የሚወስዱት ራሳቸው ናቸው። መልካም ወዳጅነትን መመስረት ለደስተኛነት ወሳኝ ቢሆንም ደስተኛነት በሰዎች ላይ መንጠልጠል አይኖርበትም፡፡
ለሰዎች በሰጠናቸው መጠን ምላሽ የምንጠብቅ ከሆነ የታሰበው ሳይሆን ሲቀር ደስተኛ አለመሆንን እና ስለራስ መጥፎ ስሜት እንዲሰማ በማድረግ ከሰዎች መራቅን እና ብቸኝነትን ያስከትላል፡፡ በመሆነም ደስተኛ ለመሆን የሚፈልጉ ሰዎች የደስተኘነት ምክንያታቸው በሰዎች ላይ መመርኮዝ የለበትም ይላሉ የሰነ ልቦና ባለሙያዎች።
Via: Alain
@melkam_enaseb
ይህ አመት!
የአዕምሮ ደስታ፣ ሰላም፣ እረፍት የምታገኙበት፤ ካሳሰባችሁና ካስጨነቃችሁ የማያልቅ የሕይወት ውጣ ውረድ እፎይ የምትሉበት፣ ሕይወታችሁ የሚለወጥበት፣ አስተሳሰባችሁ መልካምና ቀና የሚሆንበት፣ ያላቀዳችሁ የምታቅዱበት፣ ያቀዳችሁ ያቀዳችሁትን የምታሳኩበት አመት ይሁንላችሁ፡፡
🌼መልካም አዲስ አመት!🌼
@melkam_enaseb
Schizotypal Personality disorder
ከ Cluster A የስብዕና መዛነፎች (Paranoid, SCHIZOTYPAL እና Schizoid) አንዱ ነው።
እንደሌሎቹ የስብዕና መዛነፎች ሁሉ ይህም የስብዕና መዛነፍ ምልክቶች መታየት የሚጀምሩት ከጉርምስና እድሜ ጀምሮ ነው።
መገለጫዎቹ:-
1. ሁኔታዎች በሙሉ እነሱ ላይ እንዳነጣጠሩ ይሰማቸዋል፤ ሰዎች ሁሉ ስለነሱ የሚያወሩ ይመስላቸውና ይረበሻሉ።
2. ወጣ ያሉ አስተሳሰቦችን በማራመድ ይታወቃሉ። ወጣ ላሉ ፍልስፍናዎች፣ የሴራ ትርክቶች (Conspiracy theories)፣ telepathy እና ስድስተኛ የስሜት ህዋስ ላሉ ጉዳዮች ትልቅ ቦታን ይሰጣሉ። የሰዎችን ስሜት ማንበብ እና ነገሮችን ቀድመው መረዳት እንደሚችሉ፣ የሌሎችን እንቅስቃሴ የመቆጣጠር ችሎታ እንዳላቸው ሲናገሩ ይስተዋላል።
3. ወጣ ያሉ ባህርያትን ያራርምዳሉ:- ለምሳሌ ወጣ ያሉ፣ አብረው የማይሄዱ እና ከማህበረሰብ ባህል ያፈነገጡ አለባበሶች ሲለብሱ ይስተዋላል።
4. ስሜት ህዋሶቻቸው የሌለን ነገር እንዳለ አድርገው፣ ያለን ነገር ደግሞ አዛብተው ይረዳሉ።
5. ንግግራቸው ለመረዳት የሚያስቸገር ሲሆን፣ ወጋቸውን በአጭር ከመቋጨት ይልቅ ዙሪያ ጥምጥም መሄድ እና ከልክ በላይ ማብራራት ይቀናቸዋል።
6. ሲበዛ ተጠራጣሪዎች ናቸው፣ ፊታቸው አይፈታም።
7. ብቸኞች ናቸው፤ ሰዎችን ለመቅረብ ይቸገራሉ። ከቅርብ ዘመዶቻቸው ሌላ የሚቀርቡት ወዳጅ አይኖራቸውም። ይህም የሚሆነው አንድም ከተጠራጣሪነታቸው፣ ደግሞም የተለየን ነን ብለው በማሰባቸውም የተነሳ ነው። ሰዎች ጋር ተቀላቅለው በቆዩ ቁጥር የመረበሽ ስሜታቸው ከመቀነስ ይልቅ ይጨምራል፣ ጥርጣሬያቸው ስለሚያይል።
በነገራችን ላይ:- ይህ የስብዕና መዛነፍ በ Schizophrenia spectrum and other psychotic disorders ውስጥም የሚካተት ነው።
ህክምናው:- የስነልቦና ህክምና እና መድሃኒት (በተለይም የጸረ-ሳይኮሲስ መድሃኒቶች) የሚታዘዙ ይሆናል።
ዶ/ር እስጢፋኖስ እንዳላማው (የአዕምሮ ህክምና ስፔሻሊስት)
@melkam_enaseb
'ምን ሆኛለሁ?' መፅሀፍ!
የስነ ልቦና ባለሞያዋ ትዕግስት ዋልተንጉስ እና ጋዜጠኛና ደራሲ ቴዎድሮስ ተክለአረጋይ የተጣመሩበት 'ምን ሆኛለሁ?' መፅሀፍ!
አንዳንድ ጊዜ የማትፈልጉትን ነገር ስታደርጉ ራሳችሁን ታገኙታላችሁ። አንዳንድ ጊዜ የምታደርጉት ድርጊት ራሳችሁን የሚጎዳ ይሆናል። ይሄኔ 'ምን ሆኛለሁ?' ትላላችሁ። መልሱ የሚገኘው ወደ ልጅነት ሄዶ የስነ ልቦና ውቅርን በመመርመር ነው።
የምታደርጉት ድረጊት ግራ አጋብቷችሁ 'ምን ሆኛለሁ?' ብላችሁ ከጠየቃችሁ ይሄ መፅሀፍ ልጅነታችሁን በመመርመር ራሳችሁን በተሻለ እንድትረዱ ያግዛችኋል።
መፅሃፉን ገዝታችሁ እንድታነቡት እንጋብዛለን!
@melkam_enaseb
የመርሃ ግብር ጥቆማ!
ወርሃዊው የሜንታል ሄልዝ አዲስ መርሃ ግብር ቅዳሜ ሰኔ 29 ቀን 2016 ዓ.ም አትላስ አካባቢ በሚገኘው በአዶር አዲስ ሆቴል ከቀኑ 10፡00 ሰዓት ላይ ይደረጋል።
የዚህ ወር ርዕስም፡- “A Journey to Deal with Secondary Trauma of Health Professionals and Gender-Based Violence Survivors” የሚል ሲሆን የዚህ ወር እንግዳችን ዶ/ር ሰብለ ሃይሉ ናቸው፡፡
ለመታደም ይህን መስፈንጠሪያ ይጫኑና ይመዝገቡ። https://forms.gle/gMnmRBBSfhR7YyYB6
@melkam_enaseb
እራስን ከአዕምሮ ህመም መጠበቂያ መንገዶች ምንድን ናቸው?
ለራስ መደረግ ያለበት ጥንቃቄ እንዴት ያለ ነው?
በአዲስ አበባ ዩኒቨርስቲ የአእምሮ ህክምና ትምህርት ክፍል መምህርና ሀኪም እንዲሁም የስጦታ የአእምሮ ህክምና እና የሱስ ማገገሚያ ማዕከል ሜዲካል ዳይሬክተር ዮናስ ባህረ ጥበብ (ዶ/ር) በጉዳዩ ላይ የሰጡትን ማብራሪያ ይህንን ማስፈንጠሪያ በመጫን ያድምጡ: ➡️ https://tinyurl.com/msuxf9zj
Via: ሸገር ኤፍኤም
@melkam_enaseb
ሳይኮሲስ ምንድን ነው?
እንትና እኮ 'ሳይኮቲክ' ነው ምናምን ብላችሁ ወይንም ሰምታችሁ ታውቃላችሁ ብዬ አስባለሁ።
ለመሆኑ አንድ ሰው ሳይኮሲስ አጋጠመው የሚባለው መቼ ነው?
በመጀመርያ ሳይኮሲስ ማለት ምን እንደሆነ ትርጉሙን እንመልከት፦ ሳይኮሲስ 'እውነታን በአግባቡ አለመረዳት' እንደማለት ነው። እውነታ ምንድን ነው? እስቲ ተፈላሰፋበት።
ለአሁኑ ግን እውነታን እንዲህ እንፍታው እና ወጋችንን እንቀጥል:- እውነታ በስሜት ህዋሶቻችን በኩል የሚቃኝ (ማለትም የሚታይ፣ የሚሰማ፣ የሚዳሰስ፣ የሚሸተት እና የሚቀመስ) እና በአዕምሯችን ትርጉም የሚሰጠው ክስተት (Stimuli) ነው።
ሰዎች ሳይኮሲስ ሲያጋጥማቸው አዕምሯቸው የሌለን ነገር እንዳለ አድርጎ ትርጉም መስጠት ይጀምራሉ።
1. ሃሉሲኔሽን
- ለሌሎች የሚታይ ነገር ሳይኖር እንደታያቸው (Visual Hallucinations)
- የሚሰማ ነገር ሳይኖር ድምጽ እንደተሰማቸው (Auditory Hallucination)
- የሚሸተት ነገር ሳይኖር የሆነ ነገር እንደሸተታቸው (Olfactory Hallucination)፣
- በቆዳቸው ላይ ለየት ያለ እንቅስቃሴ እንደሚሰማቸው (Tactile Hallucination)
2. ዴሉዥን
ለየት ያለ እና ከእውነታው ያፈነገጠ አስተሳሰብ ማራመድ ይጀምራሉ። እሳቤያቸውን በሙሉ እርግጠኝነት የሚያምኑበት ሲሆን ከሚኖሩበት ማህበረሰብ/ባህል አስተሳሰብ ጋርም አብሮ የሚሄድ አይደለም። ይህ ዴሉዥን ይባላል።
ለምሳሌ:-
- ይከታተሉኛል፣ መተት አሰርተውብኛል አይነት ጥርጣሬ (Persecutory delusion)
- ያልሆኑትን እንደሆኑ እና የተለየ ችሎታ/ጸጋ እናዳላቸው አድርገው ራሳቸውን መካብ (Grandiose Delusion)
- ምክንያት አልባ ቅናት (Delusional Jealousy)
- በሆነ አካል ቁጥጥር ስር እንዳሉ ማሰብ (Delusion of control)
- አንዳንድ መደበኛ ክስተቶችን ለነሱ የተለየ መልእክት እንዳላቸው ማሰብ (delusional perception) እና ሌሎችም ይጠቀሳሉ።
በነገራችን ላይ ሳይኮሲስ በዋነኝነት ከ ዶፓሚን ስርአት መዛባት ጋር ተያይዞ እንደሚመጣ ይታመናል። ይህን መዛባት የሚያመጡ ብዙ ምክንያቶች አሉ።
ዶ/ር እስጢፋኖስ እንዳላማው (የአዕምሮ ህክምና ስፔሻሊስት)
@melkam_enaseb
የእንቅልፍ ማጣት ችግር
እንደ ተመራማሪዎች ገለጻ እንቅልፍ ለአዕምሮ ንቃት እና ብርታት አስፈላጊ መሆኑ ይነገራል።
ሥራን በአግባቡ ለመስራት፣ ማህበራዊ ኑሮን ለማመጣጠን እንዲሁም ጤናማ ሆኖ ለመቆየት ጥሩ እንቅልፍ ወሳኝ መሆኑም ይታወቃል።
አይናችንን ከድነን ለመተኛት መቸገር ወይም በአግባቡ አለመተኛት ደግሞ ከድካም በዘለለ የጤና እክሎች ያስከትላል።
የእንቅልፍ ማጣት ችግር ምንድን ነው?
እንቅልፍ ተፈጥሯዊ የሆነ ሂደት ነው በቀን ውስጥ አንድ አራተኛ የሚሆነውን በእንቅልፍ ነው የምናሳልፈው፡፡
ታድያ ሰዎች ባላቸው የእለት ተዕለት መስተጋብር አንዳንዴ ለመተኛት ምቹ የሚሆኑ ጊዜያቶች ይኖራሉ አንዳንዴ ደግሞ ሳንተኛ እና በቂ እንቅልፍ ሳናገኝ ልንነቃባቸው የምንችላቸው ሁኔታዎቸ አሉ፡፡
ከብዙ የአእምሮ ጤና መዛባት ጋርም የእንቅልፍ ማጣት እንደ ምልክት ሆኖ ሊመጣ ይችላል፡፡
መንስኤዎቹ ምንድን ናቸው?
- የውጥረት መጠን መጨመር
- እየጠጡ ማምሸት
- ስልክ እና ኮምፒውተር ላይ እረዥም ሰዓት ማሳለፍ
- ሰው ሰራሽ የሆኑ ክስተቶች (ጦርነት፣ ግጭት)
- ተፈጥሯዊ የሆኑ አደጋዎች (ጎርፍ፣ ረሀብ፣ ድርቅ) ውስጥ የሚያልፉ ሰዎች አዕምሯቸው ላይ የሚፈጥረው ጠባሳ እንቅልፍ ሊያሳጣቸው ይችላል፡፡
ምን ሊያስከትል ይችላል?
- ቀን ላይ የሚኖረን ንቃት እና ትኩረት መቀነስ
- ድካም ድካም ማለት
- ከባድ የሆነ የአዕምሮ ጤና መታወክ
- የሀይል መቀነስ
- መበሳጨት
- ከሰዎች ጋር ለመግባባት መቸገር
- የሰውነት በሽታን የመከላከል አቅም መቀነስ
- መቆጣት
- የማድመጥ አቅማችን ማነስ
- አዕምሯችን ላይ የሚፈጥረው እረዥም ግዜ የሚቆይ ተፅእኖ ደግሞ ለሌሎች አካላዊ ህመሞች ሊያጋልጠን ይችላል፡፡
ችግሩን ለመቅረፍ ምን ማድረግ ይመከራል?
- የሚረብሸን ነገር ካለ የቅርብ ለምንለው ሰው ማማከር
- የሚያሳስቡን ነገሮች ሲኖሩ መፃፍ
- የስነ ልቦና ባለሙያዎችን ማማከር
- ሙቅ ሻወር መውሰድ
- የሰውነት እንቅስቃሴ ማድረግ
- ትኩስ ወተት መጠጣት
- ለእንቅልፍ የሚሆን ሁኔታ ማመቻቸት (ሲተኙ ከ100 ጀምሮ ወደኋላ ቁጥር እየቆጠሩ መተኛት)
- የቀን ልምዳችንን መጠበቅ (ተመሳሳይ ሰዓት መተኛት እና መንቃት) ይጠቀሳሉ፡፡
ቴድሮስ ድልነሳው (የስነ-ልቦና ባለሙያ)
@melkam_enaseb
የማህበራዊ ጭንቀት/ፍርሃት (Social Anxiety Disorder) or Social Phobia - ህክምና
የማኅበራዊ ጭንቀት/ ፍርሃት ሁለት አይነት ህክምና አሉት። እንዚህም የስነ-ልቦና ህክምና እና የመድሃኒት ህክምና ናቸው። የህክምናው ምርጫ የሚወሰነው የሚከተሉትን ታሳቢ በማድረግ ነው።
- ማኅበራዊ ጭንቀቱ በተጠቂው ግለሰብ ለይ በሚፈጥረው የህይወት ጫና፣ ክብደት፣
- የታካሚ ምርጫ እና ተነሳሽነት፣
- የታካሚው በሕክምናው ውስጥ የመሳተፍ ችሎታ፣
- ተጓዳኝ የአእምሮ ሕመሞች ካሉ፣ ወዘተ...።
የስነ-ልቦና ህክምና
የኮግኒቲቭ-ቢሄቪየር ህክምና (Cognitive and behavioral Therapy) ዉጤታማ የህክምና አይነት ሲሆን፤ አስተሳሰብ እና ባህሪን በመቀየር የሚሰራ የንንግር ህክምና አይነት ነው።
ህክምናው ጊዜ የሚፈልግ እና ፍርሃትን በመጋፍጥ የሚደረግ የህክምና አይነት ነው። የግለሰቡን ተነሳሽነት የሚጠይቅ ሲሆን በደንብ ከተሰራ አመርቂ ዉጤት ያመጣል። ህክምናው በግለሰብ ወይም በቡድን ሊስጥ ይችላል።
የመድሃኒት ህክምና
የተለያዩ የመድሃኒት አይነቶችን በመጠቀም የማኅበራዊ ጭንቀትን ማከም ይቻላል፤ ዉጤታማ ለውጥም ያመጣሉ። በተለይ ተጓዳኝ የአዕምሮ ችግሮች ካሉ እና በአፋጣኝ ለውጥ ካስፍለገ ይህ ህክምና ተመርጭ ይሆናል።
ስር ለሰደደ የጭንቀት ህመም የህክምና ውጤት ጊዜ የሚወስድ መሆኑን መገንዘብ አስፈላጊ ነው። በርካታ ሳምንታት ወይም ወራቶችን በስነ-ልቦና ህክምና ሲያሳልፉ እንዲሁም ለእርስዎ ሁኔታ ትክክለኛውን መድሃኒት እስከሚገኝ ድረስ የተወሰነ የሙከራ ጊዜ ቢፈጅም፤ እምርታዊ ጉዞው በስተመጨረሻ ለውጥ ያመጣል።
ዶ/ር መሀመድ ንጉሴ (ሳይካትሪስት)
@melkam_enaseb
ስለ አለኝታ ምን ያህል ያውቃሉ?
6388 አለኝታ ነጻ የስልክ መስመር ላይ ይደውሉና ስነልቦናዊ ድጋፍ ያግኙ።
@melkam_enaseb
የካርል ዩንግ ጥልቅ የፍልስፋና እና ሥነልቦናዊ ንግግሮች!
1. ”ባንተ በራስህ ውስጥ ያለዉን ጨለማ ማወቅ በሌሎች ጨለማ ላይ ለመስራት መንገዱን ይጠርግልሀል”
2. ”ንቁ ባልሆነዉ የአእምሮህ ክፍል ተቀምጠው ባንተ ላይ ተፅኖ የሚያደርጉትን ሀሳቦች ንቁ ወደ ሆነዉ ክፍል እስካላመጣህ ድረስ እነሱም አንተን መምራታቸው አንተም እጣፈንታዬ ነው እያልክ መኖርህ ይቀጥላል”
3. ”መልካም ነገሮችን ይዘዋል እና በህይወትህ ከባድ እና የሚገዳደሩ ነገሮችን አመስግን በእዉነታዉ ለጤናማ እድገት፣ ራስን ለመሆን እና እውነተኛው እኛነታችን ላይ ለመድረስ ተግዳሮት አስፈላጊ ነው“
4. ”የትኛዉም የምታገኘዉ ሰው አንተ የማታቀዉ የሆነ ነገር ያውቃል ስለሆነም ሁሌም ለማወቅ ጉጉት ይኑርህ ከነሱም ተማር”
5. ”እኔ ለመሆን የመረጥኩትን እንጂ በኔ ላይ የሆነብኝ ነገር ውጤት አይደለሁም”
6. “ዓለም ስለማንነትህ በሚጠይቅህ ግዜ ማን እንደሆንክ ካላወክ በምላሹ ዓለም በራሱ ስለአንተ ይነግርሀል"
7. “አንድ ሰው ይበልጥ ባወቀ ቁጥር ብቸኛ እየሆነ ይመጣል”
8. “በሌሎች ላይ አይተነው የሚያስቆጣን ነገር ሁሉ አራሳችንን እንድንረዳ መንገድ ይመራናል”
9. ”ህይወት የእውነት የሚጀመረው ከአርባ ዓመት በኃላ ነው እስከዛ በነበረው እየኖርክ ሳይሆን ጥናት እያደረግክ ነው”
10. ”አንተነትህ የሚገለፀዉ በድርጊትህ እንጂ በምታወራው አይደለም እና አድርገው”
ፍ/ማርያም ተስፋዬ (የሥነልቦና ባለሙያ )
@melkam_enaseb
የጤና ወግ ዛሬ በቴሌግራም ቀጥታ ስርጭት የመማር እክል በሚል ርዕስ የሚደረገው ውይይት ላይ ይቀላቀሉ።
እንግዶች:
ተባባሪ ኘሮፌሰር አበባየሁ መሰለ (የፋና የተግባቦት እና የመሰረታዊ ትምህርት ድጋፍ መስጫ የበጎ አድራጎት ማህበር መስራች እና ስራ አስኪያጅ)
አቶ ያፌት ከፈለኝ (የአብርሆት ሳይኮቴራፒ ማዕከል መስራች)
የመማር እክሎች የማሰብ ችሎታ ወይም ጥረት ማነስን የሚያመለክቱ አይደሉም።
የበለጠ ለመረዳት ውይይቱን በቀጥታ ይከታተሉ!
🗓 እሁድ ሚያዚያ 13, 2016
⏰ ከምሽቱ 12 ሰዓት (በኢትዮጵያ)
ውይይቱን ለመቀላቀል እዚህ ይጫኑ ⬇️
/channel/yetenaweg?livestream
@melkam_enaseb