Telegram-канал molavi_asar_o_afkar - سیری در آثار و افکار مولانا و آثار دیگر بزرگان ادب عرفانی در این باره: Unsorted

سیری در آثار و افکار مولانا و آثار دیگر بزرگان ادب عرفانی در این باره

25 Mar 2023 09:38

تا پردۀ اندیشه گری را نَدَری
تو پَرده دَری، پَرده دَری، پَرده دَری
گویی تو که من زِ هَر هنر باخبرم
این بی‌خبری بس که ز خود بی‌خبری
#رباعی_مولانا

معنی رباعی:
تا زمانی که اندیشه های مضر و بیهوده را که برای تو مانند پرده و حجابی است کنار نزنی، تو پشت (داخل، پَس) پرده قرار داری و مقابل درک تو حجابی آویخته شده است.
تو دائم برای دلخوشی و امید خودت می گویی که من از هر هنری آگاهم و اطلاع دارم ولی در بیخبری و نادانی تو همین بس که از خودت بی خبری و آگاهی نداری.

توضیح مختصر:
حضرت مولانا به ما می فرمایند که تا وقتی انسان خودآگاه نشده است و خویشتن شناس نشده و تکلیفش با خودش مشخص نیست، هرگونه هنر و علم و آگاهی دیگری که داشته باشه برای او پرده و حجاب است. منی که دلم را به انواع و اقسام مدارک و تحصیلات دانشگاهی خوش می کنم، زیر و زبر تمامی قوانین را می دانم، شرّ و خیر را به هزار شکل مختلف تقسیم بندی می کنم، هزار فوت و فن بلد هستم اما دریغا و حیف که خود-مطلع یا خودآگاه یا خویشتن شناس نیستم. اصلا نمی دونم کیم، علایقم چیه، عواطف و احساسات و بازتاب رفتارم در هستی را نمی شناسم، و برای اینکه این باطن خراب را با جلوه طاووس نمایش بدم، خودم را به انواع بزک های بیرونی آراسته می کنم. از پول و ثروت گرفته تا انواع مدارج. یک نشانه بارز چنین افرادی افسردگی شدید است و واقعا به هیچی و پوچی می رسند. نیهیلیست میشند. و یا از آن طرف جان و مال و احساسات بقیه براشون یک پول سیاه ارزش نداره. به انواع و اقسام حیله ها متوسل میشند تا به منافع شخصی برسند. ملیاردها تومان کلاهبرداری می کنند اصلا عین خیالشون نیست، هیچ باکی ندارند، آب توی دلش تکون نمی خوره. جلوی چشمش اگر کسی از گرسنگی و بی خانمانی و مریضی بمیره هیچ غمی نداره.

مولانا در مثنوی حال این افراد را اینگونه وصف می کنند:
قیمت هر کاله می دانی که چیست؟
قیمت خود را ندانی احمقیست
سعدها و نحس ها دانسته ای
ننگری سعدی تو یا ناشُسته ای
#مثنوی_مولانا
قیمت هرکالایی را می دانی، انواع و اقسام سعد و نحس ها را می دانی اما نه می دونی خودت چه قدر ارزش داری و نه می دانی که خودت نحسی یا سعدی.

شاهدی از گفته پیامبر اکرم می گیرم و آن را نشانه افرادی که از خود باخبرند می دانم:
آنچه برای خود می پسندی برای دیگران هم بپسند و آنچه برای خود نمی پسندی، برای دیگران هم مپسند.

اگر من خودم را شناختم و از خود-خبر شدم، می فهمم که پیامبر اکرم در این جمله چه گفته اند و از آن پرده و حجابی که مولانا در رباعی بالا فرموده اند بیرون می آیم.

چه قدر زیبا امام علی در نهج البلاغه شناخت خویشتن را معرفی می کنند:
بدی را از سینه دیگران، با کندن آن از سینه خود، ریشه کن نما.

یعنی اول خودت را بشناس و عیب خودت را پیدا کن، وقتی آن را برطرف کردی، آن عیب در دیگران هم از بین می رود. واقعا کلام مولا علی نور داره.