Монтесума II — охирги буюк ацтек ҳукмдори

1520 йил 30 июнда ацтекларнинг сўнгги буюк ҳукмдори Мон­тесума II ҳалок бўлади. Испан конкистадорлари томонидан ўлдирилгач, ацтеклар давлати таназзулга юз тутади ва кўп ўтмай бутунлай қулайди.

Мон­тесума II болаликдан ҳарбий санъатни ўзлаштирган, 18 та катта жангда ғалаба қозонган ва жуда ёшлигиданоқ тахтга даъвогар сифатида танилган. Гарчи у император Ашаякатлнинг олтинчи (ёки саккизинчи) ўғли бўлса-да, айнан уни муносиб ворис деб билганлар. 1502 йилда тахтга чиққач, у янги маслаҳатчиларни тайинлаб, давлатни ислоҳ қилишга киришади, душман шаҳарларга қарши урушлар бошлайди ва диний ислоҳотлар ўтказишга уринади.

Лекин 1519 йилда испан конкистадори Эрнан Кортес бошчилигидаги кичик, лекин яхши қуролланган отряд Теночтитланга етиб келади. Мон­тесума уларни дўстона кутиб олади, ҳатто айрим ривоятларга кўра, уларни қадимги буюк худоларнинг қайтиши деб қабул қилади. Шу орқали у испанлар қўлига тушиб, амалда уларнинг асирига айланади.

Император халқини қарши турмасликка чақирганида, ацтеклар ғазабланади. Мон­тесумани айнан ўз ватандошлари ўлдирган, деган фикрлар ҳам бор. Бошқа манбаларга кўра эса, испанлар уни ўзлари йўқ қилган.

Унинг ўрнига Куитлауак император деб эълон қилинади ва у ацтек қаршилигини бошлайди. Лекин орадан бир йил ўтиб, 1521 йили Кортес Теночтитланни тўлиқ босиб олади ва ацтеклар давлати барбод бўлади.

Тарихда империялар нафақат қудрати, балки уларнинг ҳалокат сабаблари билан ҳам эсда қолади. Мон­тесума II ана шундай шахслардан бири эди.

🌟@nurbekalimov

Читать полностью…

Reuters хабар беришича, Эрон Исроил билан уруш давомида мигрантларни депортация қилиш тезлигини 15 бараварга оширган

Бу асосан афғонларга тааллуқли бўлиб, Моссад томонидан ёлланган диверсантларнинг кўпчилигини улар ташкил қилган дейилмоқда.

БМТ ҳисоб-китобларига кўра, Исроил билан уруш пайтида Эрон ҳар куни ўртача 30 минг афғон қочқинини мамлакатдан чиқариб юборган. Бу 12 кунлик уруш бошланишидан олдинги кундалик ўртача кўрсаткич 2 минг киши эди.

Эрон хавфсизлик кучлари давлатнинг миллий хавфсизлигини тезроқ мустаҳкамлаш мақсадида ойига 1 миллион кишини депортацияси қилишни режалаштирмоқда.

Мен eрушда омади келмай, бор жахлини мигрантларга қаратаётган яна бир шунақа давлатни биламан.

🌟@nurbekalimov

Читать полностью…

Видеодаги синглимиз навоийлик Рухшона Собирова. У ўқитувчилар оиласида вояга етган. Рухшона дунёнинг ТОП-10 талигига кирадиган АҚШдаги Пенсилвания университетида ўқиш учун 370 минг АҚШ доллари миқдорида тўлиқ грантни қўлга киритган. Бунинг натижасида Рухшона 30 июнь — Ёшлар кунида шахсан давлат раҳбари билан учрашди.

Бугунги ёшларга одамнинг ҳаваси келмай илож йўқ. Уларга кўп-кўп имкониятлар берилди. Рухшона каби қизларимизнинг ютуғи эса мана шу имкониятларнинг меваси.

Ота-оналарга айтадиганим: қиз фарзандингиз бўлса, интилишига йўл очиб беринг. Бутун бошли давлат уларга эътибор қаратиб, шароитни қилиб беряпти. Шунинг учун ҳам охирги йилларда дунёнинг ТОП университетларини забт этаётган ёшларимизнинг сони тобора ошиб боряпти.

Бу авлод — чинакам олтин авлод. ТОП университетга ўқишга кириб, шахсан президент билан учрашяпти, давлат раҳбари ҳам уларга алоҳида миннатдорчилик билдиряпти. Ана шу пайтдаги ота-оналардан ўтадиган қувончни фақатгина ҳис қилиш мумкин.

Қизларни ўқитинг, дунёни забт этсин. Бугунги ёшларнинг бунга бемалол салоҳияти ҳам, имконияти ҳам етади.

🌟@nurbekalimov

Читать полностью…

🚫📺 Ёпилди. Сўнгра тирилди!

«Оилавий бола» (Family Guy) сериали 2-мавсумдан кейин 2002 йилда паст рейтинглар туфайли телеканал FOX томонидан ёпиб қўйилган эди.

Лекин нималар бўлганини биласизми?

🎬 DVD дисклар сотилди, интернетда шов-шув кўтарилди, мухлислар тўполон қилди... Натижада — 2005 йилда сериал эфирга қайтди! Ва шу кунгача давом этиб келмоқда. Ҳатто 23-мавсумга қадар узайтирилди!

Бу — мухлислар кучининг жонли исботи!

Шунақа тарихлар ва ғаройиб фактлар сизни қизиқтирса, Susambil сизни кутяпти.

👉 @Susambil | https://youtu.be/MlEgD_aN-XA

Читать полностью…

AloqaBank’нинг “Стартап йўли” медиа лойиҳаси доирасида тақдим этилган навбатдаги стартап — Bito. Бу “AloqaVentures” томонидан қўллаб-қувватланаётган ва “Startup Garage” венчур студияси резиденти бўлган лойиҳа.

Bito — бу ERP асосида ишловчи замонавий бизнес бошқарув платформаси. У нималарни таклиф қилади?

— Бир нечта бизнесни ягона тизимда юритиш;
— Мижоз ва таъминотчиларни ўзаро интеграция қилиш;
— QR-код орқали савдони соддалаштириш;
— Мижозлар профили орқали ҳар бир харидор билан индивидуал ишлаш;
— Мультивалюта, кэшбек тизими, Telegram-бот, видео қўлланмалар, онлайн ва офлайнда ишлаш имконияти.

AloqaVentures мақсади: ушбу стартап орқали Ўзбекистон ва минтақадаги корхоналарни глобал рақамли трансформацияга етаклаш.

Реклама

Читать полностью…

Биринчи жаҳон урушини бошлаган Сараево фожиаси ҳақида

1914 йил 28 июнь куни Сараево шаҳрида содир бўлган суиқасд нафақат икки инсоннинг, балки бутун бир даврнинг умидларига хотима беради. Австро-Венгрия тахти вориси Франц Фердинанд ва унинг рафиқаси Софияни серб миллатчиси Гаврило Принцип отиб ўлдиради. У “Қора қўл” деб номланган махфий ташкилот аъзоси бўлиб, Босния-Герцеговинанинг Австрия томонидан босиб олинишига қарши курашарди.

Қотиллик олдидан ҳам бир ҳужум бўлган. Йўл бўйлаб турган яна бир террорчи эрцгерцогнинг автомобилига бомба отади, лекин у нишонга тегмайди. Шундан кейин Франц Фердинанд маҳаллий бошқарувчилар билан учрашув ўтказади ва ўша куннинг ўзида, эҳтимол тасодифан, машинасида Принцип кириб кетган қаҳвахона ёнидан ўтади.

Ҳайдовчи йўлдан адашаиб, тўхтаб қолади. Принцип эса бу имкониятни қўлдан бой бермайди. Икки дона ўқ билан тарих йўналиши бутунлай ўзгартириб юборади.

Гаврило Принцип ўшанда 19 ёшда эди. Қонунга кўра, у вояга етмаган ҳисобланарди ва ўлим жазосидан қутулиб қолади. Уни 20 йилга қамашади, лекин у орадан 4 йил ўтиб, қамоқда сил касаллигидан вафот этади.

Бу воқеа Австро-Венгрияга Сербиядан ҳисоб-китоб сўрашга баҳона беради. Империя 10 банддан иборат ультиматум йўллайди. Сербия уларнинг деярли ҳаммасини қабул қилади, биргина Австрия терговчилари Сербияда фаолият юритишини эса инкор қилади. Ана шундан кейин уруш бошланади.

Лекин тарихчиларга кўра, бу урушнинг бошланиши аллақачон аниқ эди. Болқонни худди қайнаб турган қозонга ўхшатишарди. Британия ва Франция билан иқтисодий рақобатда бўлган Германия кучайиб борарди, Россия эса славян бўлган серб биродарларини ҳимоя қилишни истарди. Болқон урушлари ва империалистик даъволар эса хавони ёнилғи билан тўлдирган. Сараеводаги ўқ эса ўша хавони ёққан учқун бўлган, холос.

🌟@nurbekalimov

Читать полностью…

Немис тилини тақиқлаш қандай қилиб немисликни мустаҳкамлади?

1917–1919 йилларда АҚШнинг бир неча штати (Огайо, Индиана ва бошқалар) немис тилини мактабларда, ҳатто хусусий ва черков мактабларида ҳам таъқиқлайди. Сабаб — Биринчи жаҳон урушидан келиб чиққан шубҳа: немислар “ишончсиз” ҳисобланади, уларни “американлаштириш” керак эди.

Натижа нима бўлди? Ассимиляция ўрнига тескари таъсир. Тадқиқотлар шуни кўрсатдики, шу штатлардаги немислар:

— болаларига немисча исм қўйишни кўпайтирди;
— ўз миллати вакилига турмушга чиқиш/уйланишни афзал кўрди;
— АҚШ армиясига ихтиёрий бориш ўрнига қоча бошлади;
— болаларини немис лютеран черков мактабларига берди.

Давлат босими уларни ассимиляция қилмади, аксинча, ўзини “асраш” учун немисликни янада кўпроқ ушлаб қолишга мажбур қилди.

Баъзида тилни йўқотиш — миллийликни йўқотишдек қабул қилинади. Шунинг учун ҳар қандай тақиқ акс таъсир бериши ҳам мумкинлигини унутиб қўймаслик керак.

🌟@nurbekalimov

Читать полностью…

Ёшлар стартапларини қўллаб-қувватлаш борасида янги тизим йўлга қўйилди. Бу соҳага ҳозиргача 145 млн доллар венчур сармоя киритилган. Президент ушбу рақамни 1 млрд долларга етказиш мақсад қилинганини айтди.

Энг муҳими — бу жараён мактабдан бошланади. «Моҳирлик ва бизнес соати» орқали ўқувчиларнинг ғоялари стартапга айлантирилади ва 100 млрд сўм грант ажратилади.

Олийгоҳлар ўртасида «Энг яхши креатив ғоя» танлови ўтказилади. Ғолиблар университет жамғармасидан 300 млн сўмгача грант билан қўллаб-қувватланади.

Шунингдек, Инновация агентлиги ва IT-парк ҳамкорлигида «RnD» маркази очилади. Энг яхши лойиҳалар учун 50 минг долларгача харажатлар Ёшлар венчур жамғармаси орқали қопланади.

🌟@nurbekalimov

Читать полностью…

«Кашанда илонлар» — Бразилия армияси қандай қилиб кулгили лақабни фахр рамзига айлантирди?

Иккинчи жаҳон урушида фашистик Германияга қарши курашаётган Антигитлер коалицияси бутун дунёдан иттифоқчилар излаётган бир пайтда, Жанубий Америка мамлакатлари, хусусан Бразилия узоқ вақт бетарафликни сақлаб туради. Бу фақат ташқи сиёсат эмас, балки ички иқтисодий сабабларга ҳам боғлиқ эди: мамлакат урушга аралашишдан кўра, ўз саноатини ривожлантиришни афзал кўраётганди.

Лекин 1943 йил 28 январь куни АҚШ президенти Франклин Делано Рузвельт ва Бразилия президенти Жетулиу Варгас Бразилиянинг Натал шаҳрида учрашади. Бу учрашув тарихий аҳамиятга эга эди. Варгас Америка ёрдами эвазига ўз армиясини фашизмга қарши фронтга юборишга ваъда беради. Бу саноатлаштиришда Бразилияга катта ёрдам бериши керак эди ва Америка ҳам бу имкониятни қўллаб-қувватлайди.

Бироз вақт ўтиб, Бразилия экспедицион корпусини шакллантириш бошланади. Аввалига 100 минг кишилик корпус ташкил этилиши режалаштирилган, лекин реал шароитлар ва ресурслар танқислиги туфайли бу рақам 25 минггача қисқартирилади. Бу жараён жуда секин кечади. Жамоатчилик ва ҳатто аскарлар орасида ҳам умидсизлик кучаяди. 1944 йилда ҳам, корпус ҳали фронтга жўнамаганди.

Ана шу пайтда халқ ичида шундай ҳазил пайдо бўлади: «Илон чекса ҳам, Бразилия армияси урушда қатнашмайди!» Бу бразил халқ мақоли биздаги «Қизил қор ёққанда», «Туянинг думи ерга етганда» деган маъноларда ишлатилади. Яъни, бу умуман имконсиз нарса дегани.

Лекин тарих ўз сўзини айтди. 1944 йил 30 июнида Бразилия экспедицион корпуси тантанали равишда Италиянинг Неаполь шаҳрига тушади. Улар иттифоқчи қўшинларга Италиянинг жанубий фронтида катта ёрдам беришади, Гот линияси деб аталган кучли немис мудофаасини ёриб ўтадилар. Бразилияликлар ҳатто Турин шаҳрини озод қилган қўшин сифатида тарихга кирган. Уруш давомида улар 500 аскарини йўқотади, лекин 20 мингдан ортиқ душман аскарини асирга олишади. Бу жуда катта кўрсаткич эди.

Бу пайтда илгари кичкина юморга сабаб бўлган “илоннинг чекиши” ибораси оммалашади. Бразилия аскарлари ўз эмблемаларига трубка чекувчи илон тасвирини танлаб, уни фахр рамзига айлантиришади. Бу эмблема ҳарбий шараф, сабр ва амалга ошган имконсизлик рамзи сифатида қабул қилинади.

Аввалига ҳазил сифатида айтилган ибора шу тариқа Бразилия армияси матонати ва ғалабаси билан боғлиқ тарихий рамзга айланган. Бугунги кунда ҳам Бразилия тарихида «кашанда илонлар» номи шараф билан тилга олинади.

🌟@nurbekalimov

Читать полностью…

Олий таълим маскани “савдо офис”и бўлмаслиги керак!

Сўнгги пайтларда шаҳар кўчаларида ажабланарли, аммо энди одатий бўлиб улгурган манзарага кўп дуч келаман: биринчи қават — кафе, дорихона, там дўкон, иккинчи қават — олий таълим муассасаси!

Бу қандайдир илм маскани эмас, балки таниқли бренднинг янги савдо нуқтаси ёки сервис марказини эслатади. Илм даргоҳи шунчаки “савдо офис”ига айланиб бораётгани эса жиддий хавотир уйғотмай қўймайди.

Университет — фақат диплом тарқатадиган жой эмас. Унда жипслашган академик муҳит, талабалар ва устозлар ўртасида узлуксиз мулоқот, лаборатория, кутубхона, кампус, манзарали ховли ва сифатли таълим бўлиши керак.

Бир неча биноларда тарқоқ ҳолда фаолият юритиш, бу нафақат жараённи қийинлаштиради, балки ўқув сифатига ҳам салбий таъсир кўрсатади. Илм излаб келган ва катта маблағ тўлаётган талабалар, қанақадир торговый центрларда эмас, ҳақиқий университет муҳитида билим олиши шарт. Бу уларни ҳам маънавий, ҳам моддий хаққи ҳисобланади.

Давлат бу масалада ўз позициясини аниқ билдириши лозим. Нодавлат олий таълим муассасалари замонавий кампусларга эга бўлиши шарт.

Бир сўз билан айтганда, кўча-кўйдаги тарқоқ ўқув бинолардан воз кечиш, тўлиқ жиҳозланган, замонавий ва ягона кампусларга кўчиш вақти келди.

Масъуллардан вазиятни назоратга олишади деб умид қиламиз.

🌟@nurbekalimov

Читать полностью…

Иш кутар, бола кутмайди…

Давлат хизматчиси иши билан оиласи ўртасида мувозанатни топа билиши керак. Чунки мустаҳкам қадриятлар иш жойида эмас оилада шаклланади. Боланинг қалби, дунёқараши, ишонч ва тарбияси оилада пишади.

Кунига ўнлаб йиғилишлар, юзлаб ҳужжатлар, минглаб масъулиятлар… Лекин фарзанд учун ўтказиб юборилган бир кечки овқат, биргаликда кўрилмаган бир мультфильм умр бўйи тузалмас бўшлиққа айланиши мумкин.

Якшанба кунини оилага бағишлаш шунчаки дам олиш эмас. Бу фарзандлар билан юзма юз бўлиб гаплашиш, ота-она ва рафиқангиз билан суҳбат қуриш, биргаликда сайр қилиш, хотиржам нафас олиш имкони.

Республика Маънавият ва маърифат маркази томонидан тайёрланган ижтимоий ролик орқали ҳам айнан шу ҳақда эслатиб ўтилди: оила даврасида ўтказилган ҳар бир сония инсонни маънан бойитади, руҳан тетиклаштиради.

Бу эса ўз навбатида иш жойида ҳам самарадорлик, фикрлаш равонлиги ва масъулиятни оширади. Ҳақиқий хизмат фақат ишда эмас, оилада ҳам меҳр билан яшашдир.

Хизмат қилинг, лекин оилангиз ҳам бундан баҳраманд бўлсин.

🌟@nurbekalimov

Читать полностью…

Маълумки, 2025 йил 14 февраль куни Президентимизнинг “Ёшлар тадбиркорлигини ривожлантириш ва бандлигини таъминлашга доир қўшимча чора тадбирлар тўғрисида”ги 62-сон қарори билан АТ “АлоқаБанк” таянч “Ёшлар банки” этиб белгиланган.

Бугун АТ “Алоқабанк” нинг бош офисида “Ёшлар куни” байрами муносабати билан ажойиб тадбир бўлиб ўтди.

Банк тизимида бугунги кунда 730 нафар 30 ёшгача бўлган йигит қизлар фаолият олиб бормоқда. Бу умумий жамоанинг 60 фоизидан ортиқ. Банк филиалларида самарали фаолият юритиб келаётган ёшларнинг 150 нафари пойтахтга таклиф қилиниб, улар учун байрам дастури тайёрланди. Ёшлар миллий академик театрда соҳибқирон Амир Темур ҳаётига бағишланган “Адолат фасли” спектаклини томоша қилишди. Шунингдек, “Шаҳидлар хотираси” мажмуасида бўлиб, “Қатағон қурбонлари” музейи билан танишдилар.

Байрам муносабати билан Tashkent City ҳудудидаги “АлоқаБанк” бош офисида инновацион кутубхона ҳам иш бошлабди. Ушбу маскан 1500 номдаги 4500 дона китоб энг зарур китоблар билан тўлдирилган.

Кутубхонада 50 фоиз ўзбек, 35 фоиз рус ва 15 фоиз инглиз тилидаги китоблар жамланган. Банк, молия, бошқарув, бадиий адабиёт, маркетинг ва стартап соҳаларидаги энг сўнгги китоблар дунёнинг турли нуқталаридан — Лондон, Дубай, Бангкок ва Москвадан олиб келинибди. Банк ходимлари ва китобхонлар учун шинам ва қулай муҳитда аудио ва электрон китобларни бепул мутолаа қилиш имконияти яратилган. Ўзим ҳам мазза қилиб бу кутубхонани кезиб чиқдим, ўзимга қизиқ китобларни ўқиш учун белгилаб қўйдим.

“Ёшлар куни”доирасида шунингдек “Раҳбар ва ёшлар учрашуви” ташкил этилди. АлоқаБанк бошқаруви раиси ва ўринбосарлари ёшларни байрам билан қутлаб, уларга банк соҳасида муваффақиятли фаолият олиб бориш бўйича тавсиялар беришди, ёшларнинг муаммо ва таклифларини эшитишди. Дастур давомида ёшлар учун фойдали лойиҳалар тақдимоти ҳам ўтказилди. Ёш тадбиркорлар билан бевосита мулоқот ташкил этилди.

Умуман банкнинг бош офисида катта лавозимларда ишлайдиган раҳбарларнинг шу чиқишлари, турли вилоятлардаги филиалларнинг ёш ходимларига жуда катта мотивация беради.

🌟@nurbekalimov

Читать полностью…

Японияда "Twitter лик" қотил Такаҳиро Шираиши қатл этилибди. Бу мамлакатда 2022 йилдан бери илк ўлим жазоси ижроси бўлди

Бу маньяк ижтимоий тармоқда ўз жонига қасд қилишга моил қурбонларни, асосан 15-26 ёшли ёш аёлларни топган. Сўнг уларни уйига таклиф қилиб, "ўлишга ёрдам бериш" ёки биргаликда ўз жонига қасд қилишни ваъда қилган. Тергов маълумотларига кўра, у уйида қурбонларини гиёҳванд моддалар ва спиртли ичимликлар билан беҳуш қилиб, зўрлаган, кейин ўлдириб, жасадларини бўлаклаган.

Иш 2017 йилда фош этилди. Ўшанда 23 ёшли сўнгги қурбоннинг акаси синглиси йўқолганидан кейин шахсий тергов бошлаб, қотилни топган эди. У синглисининг ижтимоий тармоқдаг профилига кириб, унинг Твиттерда "у билан бирга ўладиган кимдир"ни қидирганини кўради. Бу хабарга "Twitter қотили" "Келинг, бирга ўламиз," дея жавоб берган. Унинг манзилини билиб олган йигит зудлик билан маҳаллий ҳуқуқ-тартибот идораларига мурожаат қилади.

Полиция Шираишининг квартирасини тинтиш пайтида музлатгичлар ва қутиларда тўққизта бўлакланган жасадларни топди. Иш кенг жамоатчилик эътиборига тушди. Прокуратура ўлим жазосини талаб қилди, адвокатлар эса дастлаб қурбонлар ўз жонига қасд қилишга моил бўлгани учун "ўзаро келишув" асосида ўлдирилганини важ қилиб кўрсатиб, жазони енгиллаштиришни сўрашганди.

Бироқ кейинчалик Шираиши аслида уларнинг розилигисиз одам ўлдирганини тан олиб, барча жавобгарликни ўз зиммасига олади. 2020 йил декабрь ойида суд уни ўлим жазосига ҳукм қилган ва бугун ҳукм ижро этилди.😵

🌟@nurbekalimov

Читать полностью…

АҚШда Фуқаролар урушида ном қозонган рус офицери ҳақида

Иван Васильевич Турчанинов — ўзига хос тақдири, қатъий қарашлари ва жасоратли ҳаракатлари билан тарихда қолган шахс. Россияда полковник унвонигача етган Турчанинов крепостнойликка қарши бўлгани учун Ватанини тарк этиб, АҚШга кўчиб ўтади. У ерда Жон Бэйзил Турчин номи остида янги ҳаёт бошлайди.

Америкада муҳандислик фаолияти билан шуғулланиб юрган Турчин 1861 йилда Фуқаролар уруши бошланиши билан яна ҳарбий хизматга қайтиб, 19-Иллинойс полкига қўмондон қилиб тайинланади. Унинг қатъий тартиб ва замонавий ҳарбий тайёргарликка бўлган етарли эътибори натижасида тез орада генералликкача кўтарилади. Афсуски, Афина шаҳрини олиш пайтида юз берган талафотли талончиликлар унинг номи атрофида зиддиятли баҳслар келтириб чиқаради. Шу воқеадан сўнг матбуотда у “Девона казак” лақаби билан тилга олина бошлайди.

Урушдан сўнг Турчин муҳандисликка қайтади, муҳожирларга ёрдам беради ва ҳарбий назариялар ёзади. Унинг тактик ғоялари кейинчалик Америка армияси уставларига киритилади. Россияга қайтиш имконияти эса унга берилмайди. Турчин АҚШда, муҳтож ҳолда ва ҳаётининг охирида руҳий хасталар учун мўлжалланган уйда вафот этади.

🌟@nurbekalimov

Читать полностью…

Депутатларни идентификациялаш Face ID, қарор лойиҳаларини тайёрлаш AI орқали– маҳаллий Кенгашлар рақамлашяпти

Энди маҳаллий Кенгашлар иши замонавий технологиялар асосида ташкил этилиши айтиляпти. Президентнинг фармонига кўра, “E-Kengash” платформаси янада такомиллаштирилади ва Кенгаш фаолиятида сунъий интеллект ҳамда блокчейн технологиялари жорий этилади.
Қарорлар эндиликда сунъий интеллект орқали тайёрланади, яъни олдинги намунавий ҳужжатлар ва қонунлар асосида автоматик равишда аниқ ва тез тузилади. Менимча, бунинг натижасида, инсон омили камаяди, бюрократия қисқаради. Ҳужжатлар эса блокчейн орқали хавфсиз сақланади. Демак, уни сохталаштириш ёки йўқотишнинг имкони йўқ. Энг замонавий янгилик эса, энди Кенгаш раиси Face ID орқали идентификациядан ўтиб ҳужжатларни имзолайди.

Бу ўзгаришлар маҳаллий Кенгашлар ишини янада шаффоф ва самарали қилади деб ўйлайман. Депутатлар эса вақтларини қоғозбозликка эмас, аҳоли муаммоларини ҳал этишга бағишлайди.

🌟@nurbekalimov

Читать полностью…

"Мухтож фаластинликлар учун" хайрия йиғаётганини даъво қилиб, 500 минг еврога яқин маблағ тўплаган балогер, бу пулларни қимматбаҳо автомобиллар, ҳашаматли соатлар ва дизайнерлик сумкалари сотволишга сарфлаворипти

Тергов маълумотларига кўра, ижтимоий тармоқларда Абдул Ҳамид тахаллуси билан танилган 34 ёшли ушбу шахс 2021 йилдан 2024 йил октябригача 37 та онлайн маблағ йиғиш кампаниясини уюштирган. У барча хайриялар Ғазо сектори ва бошқа жабрланган ҳудудлар аҳолисига ёрдам кўрсатиш учун йўналтирилишини таъкидлаган.

"Фаластин учун" маблағ йиғиш чақириғидан сўнг у 78 минг евро пул тўплаган ва тез орада 71,6 минг еврога BMW машинасини харид қилган. У жами 497 090,31 евро пулни ўзлаштирган.

Абдул Ҳамид душанба куни Дюсселдорф вилоят судида бўлиб ўтган суд жараёнида хайрия маблағлари билан боғлиқ фирибгарликни содир этганини тан олди.

Bild нашрининг хабар беришича, ушбу инфлюенсер шунингдек Германияда яшаб юриб, меҳнат марказидан ижтимоий нафақалар ҳам олган ва унга нисбатан ижтимоий таъминот соҳасидаги фирибгарликлар бўйича ҳам алоҳида тергов олиб борилмоқда.

У 2024 йил октябрда ҳибсга олинганда, терговчилар томонидан 20 минг евро нақд пул, қимматбаҳо сумкалар, Rolex соатлари ва машина мусодара қилинган.

"Бу ҳодиса интернетдаги хайрия кампанияларини диққат билан текшириш нақадар муҳимлигини кўрсатади. Одамлар ишонч билдиради, фирибгарлар эса бундан фойдаланиб қолади," - дея таъкидлаган Дюссельдорф вилоят полиция бошлиғи.

🌟@nurbekalimov

Читать полностью…

Қўшниликдан душманликкача бўлган йўл — Эрон–Ироқ уруши ҳақида

1980 йил 22 сентябрь куни Ироқ президенти Саддам Ҳусайн Эронга қарши уруш эълон қилади. Бунинг ортида нафақат икки давлат ўртасидаги ҳудудий тортишувлар, балки чуқур геосиёсий қарама-қаршиликлар ётарди. Эронда 1979 йилда юз берган исломий инқилобдан сўнг ҳокимиятга келган Оятулло Хумайний минтақадаги шиа таъсирини кучайтиришни бошлайди. Бу эса суннийлар бошқарувидаги Ироқ ва унинг араб иттифоқчиларида хавотир уйғотади.

Энг муҳим баҳс Шатт-ал-Араб дарёси бўйича бўлган. Бу сув йўли Ироқ учун ягона денгиз йўли бўлиб, 1975 йилдаги Жазоир келишувига биноан Эрон ва Ироқ уни тенг улушда бошқаришга рози бўлганди. Лекин инқилобдан сўнг Ироқ бу келишувни бир томонлама бекор қилиб, нафақат ушбу ҳудудни, балки Эроннинг нефтга бой Хузистон вилоятини ҳам эгаллашни мақсад қилади.

Саддам Ҳусайн бу урушни қисқа ва ғалабали бўлади деб ҳисоблаган. Унинг режасига кўра, Эрон ҳукумати инқилобдан сўнг ҳануз ноаниқ ва заиф эди. Лекин кутилмаганда, Эрон халқи миллий бирлик билан урушга жипслашади. Инқилобий руҳ билан қуролланган кўнгиллилардан иборат аскарлар урушга жону тани билан киришади.

1980–1988 йиллар орасидаги саккиз йиллик урушда камида бир миллион одам ҳалок бўлади, миллионлаб одамлар яраланади ва маконсиз қолади. Иккала давлатнинг иқтисодиёти вайрон бўлади. Уруш давомида биринчи марта кимёвий қуроллар қўлланади, айниқса Ироқ томонидан. Жаҳон ҳамжамияти бу урушга катта таъсир кўрсатмайди — кўпгина давлатлар томошабин бўлиб туради ёки бир томонга яширин ёрдам кўрсатади.

1988 йилда уруш БМТнинг 598-сонли резолюцияси асосида тўхтатилади. Лекин натижада ҳеч қандай ҳудудий ютуқ, ғалаба ёки мувозанат ўзгармайди. Эрон ҳам, Ироқ ҳам урушда ютиб чиқмайди — фақат миллатлар оғир йўқотишларга дуч келади.

🌟@nurbekalimov

Читать полностью…

⭐️ Diqqat! Toshkentning musaffo, “biroz” changli osmonida Telegramman ko‘rinish berdi.

Mana yildirki yildirki, Telegramman insonlarni Telegramda eng foydali va mazmunli kanallarga obuna bo‘lishga da’vat etib kelmoqda.

⭐️ Bu gal ham Telegramman siz uchun o‘zbek segmentidagi barcha manfaatli kanallarni to‘plab, ularni bir havolaga biriktirib qo‘ydi.

@insusambil

Читать полностью…

Урушга хурсандчилик билан кирган Европанинг аламли тўқнашуви

Биринчи жаҳон уруши бошланганида фақат Сербия ва Бельгия уни ҳақиқий фожиа сифатида қабул қилади. Қолганлар, Европа, жумладан, Россия ҳам урушни фахр, интиқом ва ютиладиган бойлик деб ҳисоблайди. Газеталар “немис қонини истаймиз” дея бақирар, ватанпарварлар эса нега ҳануз тинчлик сақланаётганига ҳайрон бўлишарди.

Россияда кўпчилик 1878 йилги Берлин конгрессини эслаб, Германияни “дўстларини сотган” давлат сифатида кўрарди. Усмонийлардан уруш орқали Босфор ва Дарданелларни тортиб олиш хаёли ҳам халқ орасида жуда оммалашганди. Австрия-Венгрия эса славянларни зулмда ушлаб турган душман сифатида тасвирланарди. Галиция орзу, немислар хавфли ва нафратли рақиб, Франц-Иосиф Қрим урушидаги хиёнатнинг рамзи эди.

Лекин биринчи қизиқиш ва “ура-ура” шовқин урушнинг ҳақиқий юзи билан тўқнашганда тезда сўна бошлайди. 1915 йилдаги “Катта чекиниш”дан сўнг Россияда, қолаверса, бутун Европада, урушга бўлган кайфият жиддий ўзгаради.

Одамлар фронтдаги чексиз талафотлар, таъминот танқислиги ва реал ғалабаларнинг йўқлиги фонида аввалги шовқинларга шубҳа билан қарай бошлашади. Уруш бошида йўлга чиққан миллионлаб “ватанпарвар”лар ё ярадор, ёки ўлиб қайтади.

Мобилизация ортидан ишсизлик, қимматчилик ва оммавий норозилик келади. Газеталардаги шовқин жазавали сукутга, уруш пропагандаси эса шикоятлар ва юртга қайтиш сўровларига алмашади.

Урушга ишонган халқ энди ундан чарчаган халққа айланади. Айнан шу урушдаги мағлубият кайфияти кейинчалик Россияда тўлалигича бошқа бир ҳалокатли жараён — февраль ва октябрь инқилобларига олиб келади.

🌟@nurbekalimov

Читать полностью…

АҚШ Сурияга қарши санкцияларни тўхтатди

АҚШ президенти Доналд Трамп Сурияга нисбатан 1970 йиллардан бери амалда бўлган аксарият санкцияларнинг амал қилишини тўхтатиш тўғрисидаги фармонни имзолади. Ушбу фармон ташқи савдо, молиявий операциялар ва экспорт соҳасидаги чекловларни бекор қилиш, шунингдек, "Цезар қонуни"* қоидаларини қисман бекор қилишни назарда тутади.

Бундан ташқари, фармон "Ҳайъат Таҳрир аш-Шом"нинг террорчилик ташкилоти ва Абу Муҳаммад ал-Жўлонийнинг халқаро террорчи мақомини қайта кўриб чиқиш имкониятини беради. Трамп таъкидладики, агар чекловларни бекор қилиш шартлари бузилса, АҚШ яна чекловлар киритиш ҳуқуқини ўзида сақлаб қолади.

Янги режим жангарилари томонидан этник тозалашлар ўтказилаётганига қарамай, санкцияларнинг тезлик билан бекор қилиниши АҚШнинг Сурияга "қайта тикланиш имкониятини" бериш истагидан эмас, балки АҚШнинг Яқин Шарқдаги энг асосий иттифоқчиси бўлмиш Исроил манфаатларидан келиб чиқиб қилинмоқда.

Вашингтон Жўлонийни Дамашқдаги янги раҳбариятни тан олиш ва чекловларни олиб ташлаш эвазига ён беришга тайёр бўлган янада мослашувчан ҳамкор сифатида кўрмоқда.

Айнан шу нуқтаи назардан Исроил ва Сурия ўртасида муносабатларни нормаллаштириш бўйича билвосита музокаралар олиб борилмоқда. Учрашувларнинг бир қисми Озарбайжон ҳудудида бўлиб ўтди. Исроил оммавий ахборот воситаларининг хабар беришича, Сурия ҳудудига нисбатан тан олиниш ва ҳужумларни тўхтатиш учун Ал-Жўлоний ҳатто исроилликлар томонидан босиб олинган Голан тепаликларини қайтариш масаласини кейинга қолдиришга рози бўлмоқда.

* Цезарь қонуни — У Седная қамоқхонасидаги қийноқлар ва қотилликлар ҳақида гувоҳлик берган Сурия араб армиясининг қочқин зобити тахаллусига кўра номланган АҚШ қонуни бўлиб, расмий Дамашқ билан ҳамкорлик қилувчи барча шахсларга - сиёсатчилар, тадбиркорлар, банкир ва молиячиларга санкция қўллашг тааллуқлидир.

🌟@nurbekalimov

Читать полностью…

“Сиздан қизиқиш, биздан шароит” — “Рақамли авлод қизлари” технологияга қизиқувчи қизларни таълимга жалб қилмоқда

Қизлар учун сунъий интеллект, “яшил” иқтисодиёт ва рақамли санъат (Digital art) каби долзарб йўналишларда билим беришга қаратилган “Рақамли авлод қизлари” лойиҳаси жорий йилда халқаро даража кўтарилиб, Хитой, Озарбайжон, Иордания каби давлатлардан ҳам иштирокчиларни қамраб олди. Умумий ҳисобда ўтган олти йил давомида 5 000 дан ортиқ қизлар ушбу ташаббусга қўшилди.

Шунингдек, танловнинг республика босқичида ғолибликни қўлга киритган иштирокчилар 10 кунлик таълим сафари доирасида АҚШдаги Ҳарвард ва МИТ каби дунёнинг нуфузли университетларига ташриф буюришди.

30-июн – Ёшлар кунига бағишланган тадбирда лойиҳа етакчиларидан бири Мадина Намозова эндиликда Президент фармони асосида туман, шаҳар ва республика миқёсида доимий равишда кўрик-танлов тарзида ташкил этилишини маълум қилди. Бу эса мамлакатнинг ҳар бир ҳудуди — марказдан то энг чекка қишлоқларга қадар ёшларни қамраб олиш имконини беради.

Ҳар бир вилоятда фаолият юритаётган координаторлар ҳамда махсус электрон платформа орқали талабгорларга лойиҳа ҳақида маълумот берилиб, ариза топшириш имконияти тақдим этилади. Шунингдек, лойиҳа моддий-техник базасида мавжуд ресурслар орқали зарур гаджет ҳамда қурилмаларга эҳтиёжи бўлган иштирокчилар тўлиқ қўллаб-қувватланади.

— Муҳими, мазкур лойиҳада иштирокчидан фақат технологияларга бўлган қизиқиш талаб этилади. Қолган барча масалалар лойиҳа ташаббускорлари томонидан ҳал этилади,

— дейди Мадина Намозова.

🌟@nurbekalimov

Читать полностью…

Сукутдаги империя — Франц-Иосифнинг оғир тожи

Франц-Иосиф — ташқи томондан муздек совуққон, ички дунёси эса вайрона бўлган император эди. У 18 ёшида тахтга чиқади. У пайтда Европа инқилоблар оловида ёнар, Вена кўчаларида исёнчилар билан жанглар бўларди. Содда қилиб айтганда, у ҳеч қандай тайёргарликсиз, мамлакатда инқироз ҳолатида бошқарувчига айланади.

Император сифатида Франц-Иосиф ҳар куни эрталаб соат 5:00 да уйғониб, кун тартибини бир дақиқага ҳам ўзгартирмасди. Унинг ҳар куни бир хил ўтарди — юзлаб ҳужжатларни имзолаш, қарорлар қабул қилиш, баъзан эса шахсий ҳаётдаги муаммолар билан курашиш.

Франц-Иосифнинг хотини машҳур Сисси (Бавариялик Елизавета) эса унинг акси эди. Эркин, кўтаринки кайфиятли, доим Европа бўйлаб саёҳат қилиб юрадиган, Вена саройидан безор бўлган аёл. 1898 йилда бу мал ка кўча айланиб юрганда италиялик анархист Луиджи Лукени томонидан пичоқ билан ўлдирилади. Унинг ўлими Франц-Иосиф учун оғир зарба бўлади. “Ҳаммаси қўлдан кетди…”, деб ёзганди у ўз кундалигига.

Унинг ўғли Рудольф эса Мейерлингда маъшуқаси билан бирга сирли тарзда ҳалок бўлади. Бу воқеа империя тарихидаги энг сирли ва фожиали воқеалардан бири бўлиб қолган. Франц-Иосиф севгисини йўқотади, умидини йўқотади, лекин вазифасини тарк этмайди. У жангдагина генерал эмас, ўзи билан ўзи ҳар куни тинмай курашувчи ҳукмдор эди.

1914 йилда унинг вориси Франц Фердинанд Сараевода суиқасд туфайли ўлдирилади. Бу воқеа Биринчи жаҳон урушини бошлаб беради ва империяни ҳалокат сари етаклайди. Императорнинг ўзи эса 1916 йилда, уруш олови бутун Европани қамраб олган бир пайтда вафот этади.

Унинг жасади Венадаги Капуцинер криптасига қўйилган. У ерда 140 дан ортиқ Габсбурглар мангу уйқуга кетган. Лекин Франц-Иосиф улар орасида энг кўп яшаган, энг кўп фожиа кўрган ва эҳтимол, энг кўп ёлғиз қолгани эди.

🌟@nurbekalimov

Читать полностью…

Бугун “Маънавият ва маърифат” марказидан «Буюклар ҳақида 100 та далил» китобининг тақдимотига таклифнома келибди.

Айтишларича, китоб ёшлар учун махсус тайёрланган. Фактлар қисқа, аниқ, суратлар билан ҳам бойитилганмиш. Бундан ташқари, ҳар бир маълумот QR-код орқали сунъий интеллект тайёрлаган видеороликлар билан тўлдирилган экан.

Мен учун яна бир эътиборга молик жиҳати китоб 8 та тилда, жумладан, қўшни-қардош халқларимиз тилида ҳам нашр этилгани бўлди. Бу иш қўллаб-қувватлашга арзийди. Қолганини тақдимотда кўрамиз.

🌟@nurbekalimov

Читать полностью…

Муз тагидан чиқарилган самолёт тарихи — “муз қиз”нинг қайта туғилиши ҳақида

1942 йил. Иккинчи жаҳон уруши қизғин паллада. АҚШ ва Британия ўртасидаги «Болеро» операцияси доирасида 6 та P-38 Lightning жангчи самолёти ва 2 та B-17 бомбардимончи самолёти Англияга йўл олганди. Лекин 15 июль куни ёмон об-ҳаво сабаб улар Гренландиядаги музлик устига мажбурий қўнишади. Экипаж аъзолари қутқарилади, аммо самолётларни ташлаб кетишга тўғри келади. Улар йиллар ўтиб муз ва қор қатламлари остида ғойиб бўлади.

1980-йиллар охирида бир гуруҳ энтузиастлар уларни излашга бел боғлайди. 1992 йилда 82 метр муз тагидан самолётлар жойлашган нуқта топилади. Вақт ўтиши билан B-17 лар қутқариб бўлмайдиган ҳолга келганди, лекин бир нечта P-38 ни эҳтиёткорлик билан чиқариш имкони бор эди. Шу тарзда “Glacier Girl” (Муз қиз) деб номланган биринчи самолётни қутқариш ишлари бошланади.

Махсус пар машинаси ёрдамида ишчилар музни эритиб, 82 метрлик вертикал шахта яратади. Энг қийин босқич самолётни қисмлаб, эҳтиёткорлик билан чиқариш эди. 17 соатлаб ишлаган мутахассислар шахтани кенгайтириб, қисмларни тепага чиқара бошлашади. Охир-оқибат, самолётнинг 80-85% қисми сақлаб қолинади ва Кентуккига юборилади.

У ерда “Glacier Girl” 10 йил давомида таъмирланади ва 2002 йили осмонга қайта кўтарилади. У авиа-шоуларда қатнашади, ҳатто унда Атлантика устида парвоз қилишга уринишади, лекин бу амалиёт муваффақиятсизлик билан тугайди. Қолган самолётларни қутқариш режаси ҳам бор эди, лекин музликлар силжигани ва жарликлар яқинлиги туфайли, 2016 йили операция бутунлай тўхтатилади.

🌟@nurbekalimov

Читать полностью…

50 давлат вакиллари БМТ Низомини имзолаган кун ҳақида

Иккинчи жаҳон уруши тугаганидан сўнг инсоният яна бир бор ўзига савол берди: Қандай қилиб янги фалокатларнинг олдини олиш мумкин?

Илгари ҳам шундай уриниш бўлган — Биринчи жаҳон урушидан кейин, урушларни олдини олиш мақсадида ташкил этилган Миллатлар Лигаси (1919) бор эди. Лекин у ўз вазифасини бажара олмайди: Япониянинг Хитойга интервенцияси, Итальян-Эфиопия уруши, Испаниядаги фуқаролар уруши, Зимма уруши каби можароларда Лига том маънода бетараф томошабинга айланиб қолганди.

Шундан сўнг, уруш давридаги иттифоқчилар янги, самаралироқ халқаро ташкилот тузиш ғояси устида ишлай бошлайди. 1945 йил 26 июнь куни, Германия таслим бўлганидан сўнг, 50 мамлакат вакиллари Сан-Францискода БМТ Низомини имзолайди. Ўша йилнинг октябрида у расман кучга киради. Кейинги йили Миллатлар Лигаси бутунлай тугатилади.

БМТ ташкил этилган пайтда 51 давлат аъзо эди. Бугунги кунда эса бу рақам 193 та мамлакатга етди. БМТнинг асосий органи — Хавфсизлик Кенгаши, унинг доимий аъзолари (Хитой, Франция, Россия, Британия ва АҚШ) тинчлик ва хавфсизликни таъминлаш бўйича кафолатчи ҳисобланади. Бир қарашда бу давлатлар устидан туриб турли соҳаларни назорат қиладиган глобал тузилма, ўз аппарати, бюджети ва ҳатто тинчликпарвар кучлари бор.

Лекин бу тизим ҳам идеал эмас. БМТ доимий равишда Ғарб давлатларининг манфаатларига мойилликда айбланади: Ироқ уруши, Югославиянинг бомбардимон қилиниши, Руандада тутсилар геноциди — бу каби ҳолатларда ташкилот ёки сукут сақлайди, ёки ўз тинчликпарварларига аралашишни тақиқлайди. Ёки просто "биз чуқур хавотирдамиз" деб қўяди. Хавфсизлик Кенгашидаги вето ҳуқуқи эса ҳар қандай қарорни тўсиш имконини бериб, нуфузли давлатларнинг геосиёсий ўйинларига йўл очади.

80 йиллик тажриба бир саволни уйғотади: Бугунги БМТ ҳақиқий халқаро ҳимоячими ёки фақатгина катта давлатлар манфаатларини расмийлаштирувчи воситами? Жавоб йўқ.

🌟@nurbekalimov

Читать полностью…

80 йил аввал Совет Иттифоқида “Генералиссимус” унвони жорий этилганди

1945 йил 26 июнь куни СССР Олий Совети Президиуми қарори билан юксак ҳарбий унвон — Совет Иттифоқи Генералиссимуси "звания"си жорий қилинади. Орадан бир кун ўтиб бу унвон "Улуғ ватан урушидаги беқиёс хизматлари" муносабати билан Иосиф Сталинга берилади. Расман бу ташаббус Москвадаги «Рессора» заводи ходимларининг мурожаати асосида амалга ошган.

Генералиссимус сўзи лотин тилидан «энг биринчи» деб таржима қилинади. Бу унвон тарихда бир неча мамлакат армияларига қўмондонлик қилган буюк ҳарбийларга берилган. Европа тарихида бу унвон биринчи марта 1569 йил Францияда жорий қилинган бўлса, Россияда эса у XVII асрда пайдо бўлган. Унвоннинг энг машҳур эгаларидан бири граф Александр Суворов эди.

Сталинга бу унвондан ташқари “Совет Иттифоқи Қаҳрамони” ва “Ғалаба” ордени ҳам берилади. Лекин кейинроқ, Вячеслав Молотовнинг сўзларига кўра, Сталин бу унвонга рози бўлганидан пушаймон бўлган ва атрофидагиларнинг мақтовларга тўла ҳаракатларидан ўзини ноқулай ҳис қилган.

Қизиғи шундаки, Генералиссимус учун махсус форма ва петличкалар ишлаб чиқилган бўлса-да, у расман тасдиқланмаган. Кейинги тарихда бу унвон СССРда ҳам, Россияда ҳам бошқа бирор шахсга берилмаган.

🌟@nurbekalimov

Читать полностью…

Ганди Гитлерга «дўстим» деб мурожаат қилгани ҳақида

Махатма Ганди зўравонликка қарши кураш рамзилигини ҳаммамиз биламиз. У Ҳиндистон мустақиллиги учун қуролсиз курашган ва бутун ҳаёти давомида тинчликни тарғиб қилган. У Адольф Гитлерга икки марта мактуб ёзганини биласизми?

1939 ва 1940 йилларда ёзилган бу мактубларда Ганди дунёдаги янги уруш хавфини тўхтатишга уринади. У Гитлерга “дўстим” деб мурожаат қилган ва уруш орқали мақсадга эришиш одамзотни йўқотишга етаклашини таъкидлаган.

Биринчи мактубда Ганди шундай дейди:

«Сиз инсониятни йўқотишга олиб борадиган урушни тўхтатишга қодир ягона инсонсиз. Бунга қанча нарса қурбон қилинмоқда — шуни ўйлаб кўрдингизми?»

Ганди урушни мақсадга эришиш воситаси сифатида эмас, балки инсон табиатига хиёнат деб биларди. У Гитлерни бундан қайтаришга уринган:

«Мен урушдан онгли равишда воз кечган инсон сифатида, сизга мурожаат қилишга журъат қилдим», — дейди у.

1940 йилда ёзган иккинчи мактубида эса яна шундай деб ёзади:

«Мен сизга “дўстим” деб мурожаат қиляпман — бу оддий расмиятчилик эмас. Менинг душманларим йўқ».

«Сизнинг амалларингиз инсон қадр-қимматига тўғри келмаслиги аён. Аммо биз на Буюк Британия империализмини, на нацизмни қўллаб-қувватлаймиз. Бизнинг кураш қурол билан эмас, қалб билан бўлади».

Ганди Гитлернинг нацизм ғоялари ва геноцид сиёсатидан тўлиқ хабардор эмасди. У ўзининг зўравонликка қарши қарашлари билан ҳатто шундай диктатор билан мулоқот қилишга уринади. Лекин ҳар икки мактуб ҳам жавобсиз қолган. Шунга қарамай, улар Гандининг эзгуликка бўлган ишончи, ҳатто зулм сиймоси билан ҳам мулоқот қилишга тайёрлиги ҳақида гувоҳлик беради. Бу тарихий мактубларни инсон қудрати ва юрак поклигининг ёрқин мисоли, ўша даврнинг мураккаб ахлоқий ва сиёсий танловлари белгиси дейиш мумкин.

🌟@nurbekalimov

Читать полностью…

Пиктограммалар — ёзувнинг бошланиши

Ёзув тарихининг боши пиктограммалар билан боғлиқ. Одамлар дастлаб фикр ва буюмларни расмлар орқали ифодалай бошлаган. Масалан, қуёш — доира, одам — таёқли фигура билан чизилган. Бу белгилар вақт ўтиши билан абстракт маъноларга эга бўлиб, товушга асосланган ёзув тизимлари — яъни ҳақиқий ёзувнинг пайдо бўлишига замин яратди.

Видеога ҳавола:
https://youtu.be/8GUZsEKuzXA?si=_tShp-yVcakYBgoJ

Читать полностью…

New York Times хабар қилишича: Америка разведкаси Эроннинг ядровий объектларига қилинган ҳужумлардан сўнг унинг бойитилган уран захиралари тақдири борасида бир тўхтамга келмаган.

Тахминларга кўра, бойитилган ураннинг бир қисми Натанздаги объектда сақланаётган эди ва ҳозирда объект шикастлангани, аммо йўқ қилинмагани таъкидланмоқда. Сенатор Линдси Грем Конгрессдаги махфий брифинг якунида операциянинг мақсади бойитилган уран захираларини йўқ қилиш бўлмаганлигини тушунтирди.

Халқаро атом энергияси агентлигининг ҳисоб-китобларига кўра, бойитилган ураннинг катта қисми уруш арафасида Исфаҳондаги объектда сақланаётган эди ва Америка ҳужумидан бир кун олдин лабораторияларга материалларни олиб кирган ёки олиб чиққан транспорт воситалари бўлганлигининг белгилари мавжуд.

Ғарб расмий шахслари АҚШнинг зарар кўрган объектларни қайта ишга тушириш учун йиллар кетиши ҳақидаги баҳолашларини тасдиқлашмоқда. Баҳолашларга кўра, Фордодаги центрифугалар шунчалик қаттиқ шикастланганки, Эрон ўз уранини ядровий қурол ишлаб чиқариш учун зарур бўлган 90 фоизгача бойита олмайди.

Бироқ, бу Эроннинг бирор-бир ядро қуролини ишлаб чиқара олиш қобилияти масаласига нуқта қўймайди. Баҳолашларга кўра, агар эронлик атом олимларининг ҳеч бўлмаганда баъзилари ҳужумлардан омон қолса, у ядровий дастурига етказилган умумий зарарга қарамай, атиги бир неча ой ичида соддароқ ядро бомбасини ишлаб чиқариши мумкин.

🌟@nurbekalimov

Читать полностью…

Чўл ичида англияликлар орасида саҳро тулкиси Роммель нима қилаётганди?

1941 йил ноябрь охирида нацист Германиясининг Африка корпуси қўмондони Эрвин Роммель Ливиядаги Сиди-Омар йўналишига ўзининг 21-танк дивизиясини қайта жойлаштириш билан банд эди. Йўлда дивизияга тегишли машиналардан бири ишдан чиқади ва натижада барча юқори даражали офицерлар ўлжа сифатида олинган ягона британ юк машинаси “Мамонт”га ўтиришади.

Айнан шу машина уларнинг ҳаётини сақлаб қолади. Чўл шароитида йўлдан адашиш одатий ҳол эди ва Роммельнинг гуруҳи ҳам адашиб, инглизлар назоратидаги ҳудудга кириб қолишади.

Атрофда британ танклари, америка таъминот машиналари ва ҳиндистонлик курьерлар эркин ҳаракатланаётган бўлишига қарамай, ҳеч ким “Мамонт” ичида душман армиясининг юқори қўмондонлиги борлигини пайқамайди.

Эрвин Роммель, ўн нафар офицер ва беш нафар аскар шу тарзда душман орасида хавф остида қолишади. Улар фақатгина эрталаб тўғри йўлни топиб, ўз қўшинларига қайтиб олишга муваффақ бўлишади.

Баъзан тарихни битта машина танлови ҳам ўзгартириши мумкин.

🌟@nurbekalimov

Читать полностью…