Alimoff

26 Jun 2025 14:56

Алифбо — демократия калити

Қадимда ёзув фақат элита — руҳонийлар ёки зодагонлар қўлида бўлган. Алифбонинг соддалашуви, айниқса фонетик алифболарнинг пайдо бўлиши билан оддий одамлар ҳам ёзишни ва ўқишни ўрганиш имконига эга бўлди. Бу эса билимга киришни оммавийлаштирди, фикр билдириш ва ахборот алмашиш имконини яратди.

Шундай қилиб, алифбо — фикр эркинлиги ва тенг ҳуқуқлилик асосидаги жамиятлар, яъни демократиянинг қудратли воситасига айланди.

Видеога ҳавола:
https://youtu.be/8GUZsEKuzXA?si=_tShp-yVcakYBgoJ

Alimoff

25 Jun 2025 18:00

Парковкадан жасади топилган подшоҳ

2012 йили Буюк Британиянинг Лестер шаҳридаги оддий автостоянка ўз бағрида бутун мамлакат тарихидаги энг баҳсли ва муҳокамаларга бой шахслардан бири бўлган Ричард III нинг скелетини яширгани маълум бўлди. Бу кашфиёт тарихга қизиқувчиларни ҳаяжонга солди ва археологик илмий изланишларда янги саҳифа очди.

1485 йилдаги Босворт жангида ҳалок бўлган Ричард III жасади урушдан сўнг Лестер майдонида ювилиб, Грейфрайерс монастир черковига кўмилган. Лекин Генрих VIII даврида монастир бузиб ташланган ва одамлар унинг суяклари Суар дарёсига отилган, деб ўйлашган. 2012 йилга келиб, археологлар бу ҳудуд, яъни ҳозирги автостоянка аслида монастир жойлашган маскан бўлганини ҳисоблаб чиқишади ва қазиш ишларини бошлашади.

Черковнинг меҳроб қисмида қийшиқ шаклдаги, шошма-шошарлик билан қазилган қабр топилади. Қабрдан сколиоздан азият чеккан, жангда оғир жароҳатлар олиб ҳалок бўлган эркакнинг суяклари чиқади. Унинг бош суягида саккизта, танасида жами ўнта жароҳат аниқланади. ДНК таҳлиллари натижасида бу жасад ҳақиқатан ҳам Ричард III га тегишли экани тасдиқланади.

2015 йил 26 март куни Ричард III расман Лестер кафедра соборида қайта дафн этилади. Маросимда унинг узоқ қариндоши — актёр Бенедикт Камбербэтч ҳам қатнашади. Тарих баъзан шунақа ғайриоддий жойлардан ҳам сўзлайди.

🌟@nurbekalimov

Alimoff

25 Jun 2025 16:37

Британия армияси афсонаси Горацио Герберт Китченер ҳақида

1850 йил 24 июнь куни Ирландиянинг Листоуэл шаҳарчасида Горацио Герберт Китченер туғилади. У кейинчалик Британия тарихидаги энг машҳур ҳарбий “энциклопедия”лардан бирига айланади. Унинг отаси собиқ ҳарбий, бу эса Китченернинг ҳаёт йўлини аввалдан белгилаб қўйганди. У академияни тугатиб, биринчи жанг тажрибасини Франция армияси сафида олади.

Кейин у Британия хизматига қайтиб, муҳандислик корпусида хизмат қилади. Кипр, Камерун, Миср ва Суданда фаол хизмат олиб боради. 1898 йилда Судандаги Маҳдийчилар исёнини бостиришда асосий шахсга айланади. Замонавий пулемётлар ва артиллерия ёрдамида минглаб исёнчиларни тор-мор этади ва Омдурман жангида катта ғалабага эришади.

Кейинчалик Китченер Жанубий Африкадаги бурларга қарши урушни бошқаради. У ерда партизанларга қарши курашда концентрацион лагерларлар ташкил этади, бу эса кўп сонли фуқароларнинг ҳалокатига сабаб бўлади. Кейин у Ҳиндистон қўшинларига бошчилик қилади, кейинроқ эса Мисрда валиаҳд сифатида фаолият юритади.

Биринчи жаҳон уруши бошланганида Британия ҳукумати унга ҳарбий ишлар бўйича давлат котиби лавозимини таклиф қилади. У миллий армия учун умумий сафарбарлик эълон қилади ва шу орқали юз минглаб кўнгиллиларни армияга жалб этади. Унинг машҳур армияга ёллашга қаратилган пропаганда плакатидаги «Сен Британияга кераксaн!» деган чақируви тарихга кирган.

1916 йилда у Россияга йўл олади, лекин «Гемпшир» зирҳташувчи кемаси Оркней ороллари яқинида немис минасига тўқнаш келиб, ғарқ бўлади. Китченер ҳалок бўлади. Унинг ўлими бутун Британия учун қайғули воқеа эди. Чунки у нафақат ҳарбий, балки миллат рамзига айланиб улгурганди.

🌟@nurbekalimov

Alimoff

25 Jun 2025 10:46

Бир боғбон тарихи ёхуд Англиядаги илк альп гуллари боғи ҳақида

Кларенс Эллиотт — Буюк Британиядаги машҳур боғбон ва альп ўсимликлари коллекционери. Унинг номи инглиз боғдорчилиги тарихида тошлар орасида яшовчи ноёб ўсимликларни йиққан илк мутахассислардан бири сифатида тилга олинади. Эллиотт ботаникада назарий эмас, амалий ёндашув тарафдори бўлиб, бутун умри давомида табиатдаги деярли барча ўсимлик турларини шахсан парвариш қилган.

1903 йилда у Хартфордширда “Six Hills Nursery” деб номланган боғини ташкил этади. Бу боғ ўз даврида жуда ноодатий лойиҳа эди: у ерда асосан альп ўсимликлари, яъни баланд тоғлар ва қоялар орасида ўсадиган турлар йиғилган ва парвариш қилинган. Эллиотт Швейцария, Кавказ ва Ҳимолай каби минтақалардан ўсимликлар олиб келган. Уларнинг айримлари ўша пайтда Буюк Британияда мутлақ янгилик ҳисобланган.

У нафақат ўсимликларни тўплаган, балки уларнинг иқлимга мослашиши, кўпайтирилиши ва парвариш қилиниши бўйича бой тажриба йиғган. Кларенс Эллиотт ботаника бўйича рисолалар ёзмаган, у ўз билимини амалда — боғда кўрсатган. Шу сабабли унинг боғи кўплаб олимлар, боғбонлар ва ҳаваскорлар учун амалий лабораторияга айланган.

1950-йилларда у ўз коллекциясини Кью ботаника боғига (Kew Gardens) ҳадя қилган. Унинг мероси бугунги кунда ҳам Буюк Британиядаги альп гуллари билан боғлиқ тадқиқотлар ва боғдорчилик йўналишларига таъсир кўрсатиб келяпти.

🌟@nurbekalimov

Alimoff

24 Jun 2025 13:42

Коррида — анъанами ё зўравонлик?

Бундан 254 йил аввал, 1771 йили Испанияда тарихида илк бор қайд этилган матадор — Хосе Кандидо Экспозито коррида пайти ҳалок бўлади. Бу воқеа ўша пайтда машҳур бўлиб бораётган буқа жангларининг нақадар хавфли эканини кўрсатиб берганди.

Коррида Испанияда қадимдан шаклланган анъана бўлиб, илдизлари Иберия халқлари даврига бориб тақалади. Улар буқаларни муқаддас ҳайвон деб билишган. Вақт ўтиши билан буқани халқ олдида қурбон қилиш маросимлари саҳнавий томошага айланади. Бу ўйинлар ўрта асрда кенг тарқалади. Подшоҳлар, кабальеролар ва ашрофлар буни ҳурмат билан қабул қилишган.

XV-XVI асрларда коррида деярли ҳар бир байрамнинг ажралмас қисмига айланади. Ватикан томонидан бир неча марта тақиқлар берилганига қарамай, Испания подшоҳлари бу анъанани сақлаб қолишга эришишган.

Корриданинг замонавий шакли XVIII асрда пайдо бўлади. Подшоҳ Филипп V от устидаги жангларни тақиқлагач, буқалар билан пиёда жанг қилиш усули оммалашади. Бу томоша айниқса Андалусияда кенг тарқалади. Вақт ўтиши билан жанг услублари ўзгаради ва асосий иштирокчилар шаклланади: матадор (буқани найза билан ўлдирадиган киши), пикадор (от устидаги найзачи) ва ёрдамчи тореадорлар.

Жангнинг энг машҳур қисми — «ўлим терцияси». Унда матадор буқани чалғитиб, 15 дақиқа ичида уни ўлдириши керак бўлади. Лекин бу осон иг эмас: буқа кўп марта яраланади ва бу томошани қонли, оғриқли манзарага айлантиради.

XX асрга келиб, коррида Испанияда мардлик ва жасурлик рамзи сифатида қабул қилинди. Эрнест Ҳемингуэй каби ёзувчилар ҳам бу ҳақда ёзган. Лекин бугунги кунда Испания ва Францияда корридага қарши жамоатчилик фикри кучайган. Чунки ҳар йили минглаб буқалар ўлдирилади, жангда матадорлар ҳам ҳалок бўлади ёки оғир жароҳат олади.

Шу ўринда савол туғилади: бу томоша ҳақиқатан ҳам ҳурматга сазовор анъанами ёки зўравонлик?

🌟@nurbekalimov

Alimoff

24 Jun 2025 06:23

🛡 Темур Малик — Мўғулларга бўйсунмаган мардлик тимсоли

🎥 Янги видеомизни YouTube’да — томоша қилишни унутманг!

1218 йил. Мўғуллар Марказий Осиёга ҳар тарафдан ёпирилиб келмоқда. Қўрқув, қочиш ва таслим бўлиш... Лекин Хўжандда бир инсон таслим бўлмади.

Бу инсон Темур Малик эди — эл-юртини охирги дамгача ҳимоя қилган қаҳрамон. У Мўғулларга қарши мардонавор курашди, сўнгра Сирдарё бўйлаб қайиқда урушни давом эттирди. Бу — шунчаки тарих эмас. Бу — ифтихор, бугунги кунимизга ибрат!

📺 Видеони тўлиқ кўринг ва ўтмишдаги мардларни эслаб, руҳланинг:

👉 https://youtu.be/OyH6FiwTKxk?si=8ukNOOYSfAjjtI8_

Alimoff

23 Jun 2025 19:00

Қадимги юнон аёллари нималар кийган?

Ҳар қандай даврда ҳам аёл гўзалликни яхши кўрган — бу Қадимги Элладада ҳам ўз исботини топади. У ердаги хотин-қизлар ўзлари тўқиган оддий матолардан ҳам ўзига хос нафислик ярата олардилар. Қадимги манбаларга кўра, уларнинг кундалик гардеробида учта асосий кийим бўлган: хитон, пеплос ва гиматион.

Пеплум — энг машҳури. Бу 6 футли кенг тўқима бўлиб, аёл танаси атрофига ўралиб, ён томондан ёпиқ қилиб уланарди. Елкадаги қисмлар иккита тўғноғич билан маҳкамланарди. Матонинг юқори қисми устига тушириб, ўзига хос кўйлаксимон шакл яратиш мумкин эди. Баъзан у белга боғланар, бу эса аёлнинг қоматини янада чиройли кўрсатарди.

Хитон — аёллар пеплос остидан кийадиган яна бир парча мато бўлиб, у кўпроқ танани ўраб турарди. У ҳам узун, бироз оғир ва эркаклар ҳам уни кийишган.

Гиматион — саккиз бурчакли ёпинчиқ бўлиб, у қўшимча иссиқлик ёки зийнат сифатида ташланарди. Жамоат жойларида аёллар юзини беркитиш учун алоҳида ниқобсимон парда — вуаль ҳам тақардилар.

Матолар одатда пахта ва жундан тўқилар, ипак эса фақат бой, аслзода аёлларга насиб этарди. Қизиғи, айрим либослар ўзида афсоналарни акс эттирган — масалан, Елена ўғирланиши ёки Зевснинг Ледага оққуш қиёфасида айтган мафтункор ҳикояси. Бундан келиб чиқадики, қадимги юнон модаси ҳам эстетика, ҳам одат, ҳам рамзлар олами бўлган экан.

🌟@nurbekalimov

Alimoff

23 Jun 2025 14:36

McDonald’s’нинг Германиядаги ўзига хос эксперименти ҳақида

Бугун McDonald’s’ни дунёнинг ҳар бир бурчагида учратиш мумкин, (Тошкентдамас фақат😁) лекин 1990-йилларда у анъанавий шаклдан ташқари ҳам кўп нарсани синаб кўрган. Шунақа лойиҳалардан бири — темир йўлдаги McDonald’s ресторани бўлган.

1992 йили компания Германия темир йўллари (Deutsche Bundesbahn) билан шартнома тузиб, Гамбург–Берхтесгаден қатновида ҳаракатланувчи поезд таркибида махсус McDonald’s-вагонларини ишга туширади. Уларда реал ошхона, қаҳва қайнатгичлар, газли ичимлик аппаратлари, сув иситгичлар ва фритюрницалар билан жиҳозланган таом тайёрлаш жойи ҳам бор эди. Меҳмонлар учун бир неча ўнта ўриндиқ ажратилган, меню эса нафақат стандарт, балки спагетти ва колбасаларни ҳам ўз ичига олган.

Биринчи қарашда қизиқ ғояга ўхшагани билан, амалда лойиҳа қиммат ва мураккаб бўлиб чиқади. Вагон кунига 90 кВт электр энергияси сарфлар, бу эса стандарт меъёрдан икки баробар кўп эди. Овқат маҳсулотларини станциялар орқали етказиш, ходимларни манзилгача жўнатиш, уларга турар жой топиш ва доимий навбатларни таъминлаш харажатни оширади. Шу билан бирга, McDonald’s ҳақидаги “арзон ва тез овқат” деган қараш кўплаб йўловчиларни, айниқса пулдор мижозларни қизиқтирмасди.

1995 йилга келиб, McDonald’s бу ғоядан воз кечади. Бу тажриба узоқ яшамайди, лекин у компания қандай форматларни ўрганганини ва қанчалик янгилик излаганини яққол кўрсатади.

🌟@nurbekalimov

Alimoff

23 Jun 2025 06:34

САНКТ-Петербургда "Бензин қироли" нинг ўлдирилиши ҳақида

1990-йиллар охирида Россия бизнес муҳити таҳликали ва қонли бўлиб қолганди. Ҳар бир йирик бизнесмен тансоқчилардан иборат ҳимоя билан юрар, лекин бу эхтиёткорликлар доим ҳам ёрдам бермасди. Ушу воқеа ҳам ана шундай оғир кунлардан бири бўлган.

Шу куни "Балтик молия-саноат гуруҳи" раҳбари халқ тилида "Бензин қироли" деб аталган Павел Капыш ишга кетаётганди. Уни олиб кетаётган Chevrolet Suburban русумидаги зирҳланган машина Васильевский ороли яқинида, соҳилбўйидаги светофор ёнида тўхтаган пайтида ҳужумга учрайди. Ҳужумчилар тўрт киши бўлиб, икки нафари автомат, иккитаси гранатомёт билан қуролланган, ниқоб ва бронежилет кийган ҳолда пиёда келиб, машинани ўққа тутишади.

Автомат ўқлари машинага зарар етказмайди, лекин РПГлар учун зирҳли машина қйинчилик туғдирмасди. Биринчи портлаш Капыш ўтирган эшикни парчалайди, иккинчиси эса машина салонида портлаб, унинг ҳаётига зомин бўлади. Бир вақтнинг ўзида бандитлар Капышнинг кортежидаги Mercedes 300 машинасида келаётган қўриқчиларга қарата ҳам ўт очишади. Улар ўртасида отишма бошланиб кетади. Лекин қотиллар жиноят қуролларини қолдириб, тезда воқеа жойидан ғойиб бўлишади.

Павел Капыш портлаш ва оғир тан жароҳатлари туфайли ўша жойда ҳалок бўлади. Уни ҳимоя қилган уч нафар тансоқчи оғир тан жароҳати билан шифохонага ётқизилади. Ушбу жиноят ҳамон сирлигича қолмоқда.

🌟@nurbekalimov

Alimoff

22 Jun 2025 18:01

Че Гевара БМТда чиқиш қилиб, АҚШни танқид қилган ва янги, адолатли инсониятни яратиш ҳақида гапирган. Аммо унинг ҳаёти қандай сирли бўлган бўлса, ўлими ҳам шундай кечди: жасади йиллар давомида яширилди ва кейинчалик Кубага олиб келинди. Аммо Че фақат АҚШни эмас — СССР сиёсатини ҳам танқид қилган. У Совет Иттифоқини “империализмга қарши ҳақиқий курашчи бўлолмаган” деб ҳисоблаган. Бу унинг совет раҳбарлари билан муносабатига таъсир қилган.

Унинг ҳаёти қанчалик ғояларга бой бўлган бўлса, ўлими ҳам шунчалик сирли кечди: Боливияда қўлга тушгач, махфий равишда ўлдирилди ва жасади йиллар давомида яширилди. Кейин эса Кубага қайтарилди.

Агар Че Гевара ҳақида ҳақиқий тарихни билишни истасангиз — видеони тўлиқ кўринг: https://youtu.be/44B4KNW0fp8?si=mR4GeP1bGqjhBEt_

Alimoff

22 Jun 2025 08:25

Ботухон ва Европа тўқнашуви ҳақида

1241 йил 9 апрель куни Силезиянинг Легница шаҳри яқинида Европа тарихидаги энг драматик жанглардан бири бўлиб ўтади. Бир томонда Ботухон бошчилигидаги мўғуллар, иккинчи томонда – Польша, Силезия ва Ғарбий Европанинг турли мамлакатларидан йиғилган рицарлар, жумладан, Тевтон ва Тамплиер орденлари.

1240 йил декабрида мўғуллар Карпат тоғларини кесиб ўтиб, Польша ва Венгрия ҳудудларига ҳужумни бошлайди. Боту ўз қўшинларини уч қисмга бўлиб, Польшага Байдар қўмондонлигидаги отлиқ корпусни юборади. У Турск, Хмельник ва Торчекда маҳаллий кучларга аламли мағлубият етказади. Краков, Люблин, Сандомир каби мустаҳкам қалъалар эса қамалда мўғулларнинг замонавий ҳарбий муҳандислигига дош беролмайди.

Қаршилик маркази сифатида Вроцлав шаҳри танланади. Тақводор Генрих II раҳбарлигида шаҳар ҳимоячилари, рицарлар, чех ва морав отрядлари, шаҳар ва қишлоқ кўнгиллилари ягона куч сифатида жамланади. Генрих, фақат ҳимояда ўтириб бўлмаслигини тушуниб, очиқ жангни танлайди.

Жангда иштирок этганлар сони ҳақида аниқ рақам йўқ. Лекин мўғуллар 8–10 минг атрофида, Европа қўшинлари эса 15–18 минг атрофида бўлган, деб тахмин қилинади. Лекин мўғулларнинг ҳаракатчанлиги, разведкаси ва жангдаги манёврли тактикаси уларни рақибларидан анча устун қилиб қўяди.

Легница жанги нафақат Полша ва Силезия, балки бутун Европа учун огоҳлик бўлади. Шарқдан келган тошқин ғарбгача етиши мумкинлигини англатади. Бу жангда мағлубиятга учраган Генрих II ҳалок бўлади, лекин у ўз вақтида қаршилик кўрсатишни танлаб, тарихда ўз номини шараф билан қолдиради.

🌟@nurbekalimov

Alimoff

21 Jun 2025 12:03

ТМК – Ўзбекистонни критик минераллар глобал бозорида трендга чиқармоқда

Дунё камёб ер элементлари учун рақобатга киришган бир вақтда, Ўзбекистон ўз стратегик позициясини яна бир бор мустаҳкамлади.

Канадада бўлиб ўтган Камёб ер элементлари уюшмасининг халқаро анжуманида Ўзбекистон технологик металлар комбинати (ТМК) ҳам иштирок этиб, расмий аъзоликка қабул қилинди ва мамлакатимиз дунёнинг энг йирик камёб ер металлари саноати тармоғига қўшилди.

"Бизнинг уюшма бу бирлашиш, ҳамкорлик ва ўзаро ишонч асосида “бир плюс бирни учга айлантира оладиган” шериклик алоқаларини йўлга қўйиш платформасидир. Айнан шундай қадриятлар орқали биз сиз билан ҳамкорликда камёб ер элементлари соҳасидаги глобал жараёнда керакли позицияни эгаллашингизга кўмак берамиз", – дейди уюшма бош котиби Гарет Ҳатч.

Alimoff

21 Jun 2025 09:19

“Муаммолар умумий, ечимлар ҳам умумий бўлиши керак” — Қозоғистон экология вазири Тошкентга келди

20 июнь куни “Eco Expo Central Asia 2025” кўргазмаси доирасида Қозоғистон Экология ва табиий ресурслар вазири Йерлан Нисанбаев ва Ўзбекистон Республикаси Экология вазири Азиз Абдуҳакимов иштирокида кўргазма стендлари билан танишув ташкил этилди.

“Биз атроф-муҳитни яхшилашга қаратилган интилишга гувоҳ бўлдик ва бу жуда таъсирли. Бизда умумий ва ўхшаш экологик муаммолар бор ва бугун уларни минтақавий миқёсда кучларни бирлаштириб ҳал қилиш ҳар қачонгидан ҳам муҳимроқ”, — деди Нисанбаев тадбир давомида.

Кўргазмада чиқиндиларни қайта ишлаш, яшил ҳудудларни кенгайтириш, барқарор ривожланишга қаратилган йўналишлар бўйича лойиҳалар ҳам тақдим этилди.

🌟@nurbekalimov

Alimoff

20 Jun 2025 16:27

O’zbekiston Terma Jamoasi Tarixi!

Bugun 19:30da yangi video!⚡️⚽️

Havolaga bosib, qo’ng’iroqchani itarib qo’yinglar!🛎️

Alimoff

20 Jun 2025 12:28

Пиктон шляпаси — Уотерлоо жангининг энг ғалати генерали ҳақида

Бондарчукнинг машҳур “Уотерлоо” фильмида бир ўзига хос қаҳрамон бор — генерал Пиктон. Эски фракда, низомга зид кийимда, бошида эса қора шляпа. Кўпчилик буни ё режиссёрнинг ўйини, ёки хатолик деб ўйлаган бўлиши мумкин. Лекин бу мутлақо ҳақиқий образ.

Генерал-лейтенант сэр Томас Пиктон — уэлслик эксцентрик, ҳақоратли сўзлари билан ҳатто генерал Веллингтонни ҳам ҳайратда қолдирган инглиз қўмондони эди. Кўплаб гувоҳларнинг айтишича, у жангларга расмий мундирда эмас, балки оддий фрак ва қора шляпада чиқарди. Қўлида эса ҳатто оддий соябон бўлган вақтлар ҳам бўлган.

Бу нарсалар тасодиф эмасди. Пиреней яриморолидаги урушда Пиктон кўз касалига чалинган ва шляпа билан зонтик уни қуёшдан ҳимоя қиларди. Қолаверса, ғайриоддий бош кийими орқали аскарлар уни бошқалардан осон танирди. Шуни ҳам унутмаслик керакки, 1815 йилда Наполеоннинг Бельгияга босқинида у инглизларни Ричмонд герцогиняси ташкил этган баллда қўлга туширган. Генералларнинг кўпчилиги жангга балл кийимида чиқиб кетишга мажбур бўлган. Пиктон ҳам эски кийимида жангга отланган бўлиши мумкин.

🌟@nurbekalimov

Alimoff

26 Jun 2025 11:09

Тоталитаризм ҳақида баралла сўзлаган Оруэлл 122 ёшда

Кеча, 25 июнь куни машҳур инглиз ёзувчиси, “1984”, ”Молхона”антиутопияларининг муаллифи Жорж Оруэлл (Артур Блэр) туғилган кун эди. У том маънода инсоний фикр ва сўз эркинлиги учун ёзган, шунга қарши бўлган ҳар қандай тузумга қалами билан рўпара чиққан инсон эди.

Оруэлл бизга «катта оға», «Фикрлар полицияси», «Янги тил» каби ибораларни қолдирган. У ҳатто “совуқ уруш” атамасини ҳам илк бор адабиётга киритган ёзувчи эди. Лекин у тез машҳур бўлиб кетган эмас. Оруэлл собиқ колониял полициячи, сиёсий қарашларидан тортинмайдиган публицист, фашизмни фош қилган танқидчи ва ўзини Испания урушида синаб кўрган идеалист ёзувчи эди.

У кўп йиллар журналистикада ўз қаламига суянади, услубини сайқаллайди. Фақат 1949 йили, у ҳаётнинг оғир босқичида ўзига шуҳрат олиб келган “1984” романини ёзиб тугатади.

Бу асар, Олдос Хакслининг «Ажиб янги дунё»сига қарама-қаршилик сифатида, тоталитар тузумнинг одам руҳи ва онгини қандай заифлаштиришини теран ва даҳшатли тарзда кўрсатади. Асар бутун дунёда баҳсларга сабаб бўлади, айрим жойларда тақиқланади, лекин шундан сўнг у энг кўп ўқилган ва иқтибос келтирилган китоблардан бирига айланади.

Романни ёзаётган пайтда Оруэлл оғир касалликка дуч келиб, кейин узоқ яшамайди — 1950 йили сил касалидан вафот этади. Унинг шахсияти доим турли баҳоларга сабаб бўлган. Ҳатто ҳозир ҳам у Британия махсус хизматларига ишлaган деган қарашлар мавжуд. Лекин шубҳасиз, у ХХ асрдаги энг кучли сиёсий ёзувчилардан бири бўлиб қолаверади. «1984» ва “Молхона” асарлари инсон қадри, эркинлиги ва хавфли келажак ҳақида огоҳлик беради.

Оруэлл, туғилган кунинг билан. Сенинг сўзларинг ҳали ҳам жамиятга ойна тутяпти.

🌟@nurbekalimov

Alimoff

25 Jun 2025 17:07

“Eco Expo Central Asia 2025” – энг яхши павильонлар ва стартаплар эълон қилинди

“Eco Expo Central Asia 2025” халқаро экологик технологиялар кўргазмаси доирасида 65 та павильон қатнашди ва улар орасида энг яхшилари аниқланди. Баҳолашда асосий мезонлар — барқарорлик, инновацион ёндашув ва келажакка қараш бўлди.

Вазирликлар ўртасида:
• 1-ўрин — Иқтисодиёт ва молия вазирлиги (“Яшил молия” мавзусида);
• 2-ўрин — Сув хўжалиги вазирлиги (сув тежовчи технологиялар);
• 3-ўрин — Энергетика ва Транспорт вазирликлари (углерод чиқиндисиз инфратузилма).

Халқаро ташкилотлар ўртасида:
• 1-ўрин — Қозоғистон Экология вазирлиги (минтақавий ташаббуслар);
• 2-ўрин — ICBA (қурғоқ ҳудудлар учун инновацион ечимлар);
• 3-ўрин — Хитойнинг Шинжон экология институти ва CAMCE компанияси.

Ҳудудлар бўйича:
• 1-ўрин — Қорақалпоғистон Республикаси (Оролбўйи реабилитацияси);
• 2-ўрин — Самарқанд вилояти (чиқиндилар ва кўкаламзорлаштириш);
• 3-ўрин — Навоий вилояти (саноатга экологик ечимлар интеграцияси).

Тизим ташкилотлари орасида:
• 1-ўрин — Давлат экологик экспертиза маркази;
• 2-ўрин — Чиқиндиларни бошқариш агентлиги ва Чўлланишга қарши кураш агентлиги;
• 3-ўрин — “Яшил лойиҳа” институти.

Стартаплар орасида:
• 1-ўрин: “Aral 1” ва гибрид трактор лойиҳаси — 500 млн сўм мукофот;
• 2-ўрин: “EcoAsfalt” — 300 млн сўм;
• 3-ўрин: “Сув тозаловчи кема” — 200 млн сўм.

Махсус номинациялар:
• Андижон — “Экологик илҳом”;
• Тошкент ш. — “Энг замонавий технологиялар”;
• Наманган — “Энг яшил павильон”;
• Фарғона — “Барқарор ишлаб чиқариш”;
• Жиззах — “Экологик дизайн”, ва бошқалар.

Эътиборли жиҳат: бу кўргазма нафақат технологиялар, балки ғоялар, ёндашувлар ва ҳамкорликлар майдони бўлди. Ҳар бир
павильон — экологик келажакка қўйилган амалий қадам.

🌟@nurbekalimov

Alimoff

25 Jun 2025 14:23

Ўзбеклар фақат Дубайданмас, АҚШдан ҳам атказ оляпти, фақат виза масаласида.

Хуллас, UZ24.uz да АҚШнинг виза жавоблари бўйича статистика чиқди. Рақамлар, шунчаки, шок. Ортиқча гапирмай, тинчгина кириб ўзинглар рақамлар билан танишганинглар маъқул.

Ҳа, айтганча, каналгаям обуна бўлиб қўйинглар. Бунақа қизиқарли нарсалар кўп чиқиб туради 👉@uz24newsuz

Alimoff

25 Jun 2025 10:32

METSO, TERAN, OSTIM – ДУНЁ ГИГАНТЛАРИ ТМК БИЛАН ҲАМКОРЛИК ҚИЛАДИ
 
MINEX Central Asia 2025 форуми доирасида Ўзбекистонда саноат ва инновациялар йўналишида яна бир муҳим тарихий воқелик юз берди.

Финляндиянинг METSO, Кореянинг TERAN, Туркиянинг OSTIM ҳамда Қозоғистоннинг Ensor Management Consultants компаниялари Ўзбекистон технологик металлар комбинати билан стратегик ҳамда англашув меморандумларини имзолади.

Бу шунчаки меморандум эмас — бу келажакка қўйилган муҳим қадам.

Форум доирасида Ўзбекистоннинг тоғ-кон, геология ва критик минераллар соҳаларида халқаро миқёсда муҳим келишувлар ва янги инвестицион йўналишлар белгиланиши кутилмоқда.

Бу ҳамкорликлар Ўзбекистонни технологик металар таъминотида глобал етакчига айлантиришда яна бир қадамдир.

🌟@nurbekalimov

Alimoff

24 Jun 2025 12:42

Олдинроқ халқаро билим берувчи ва дунёнинг топ-10 университетларига тайёрловчи "Гарвардчилар мактаби" ташкил этилиши ҳақида хабар берилган эди.

Мактаб Aл-Беруний номидаги халқаро мактаб-интернати номи билан ташкил этилиб, қабул жараёнлари ҳам ўтказилаётган экан.

Мактабнинг афзалликларига тўхталадиган бўлсак, бу интернат шаклидаги мактаб ҳисобланиб, унда ўқиш бепул. Шунингдек, ўқувчилар ётоқ ва 5 маҳал овқат билан таъминланади.

Бундан ташқари, 10-синф ўқувчилари ҳар йили дунёнинг етакчи университетларига амалиётга ҳам юбориларкан. Мактабни битирганда эса, биз биладиган ўша Кембриж, MIT, Йелл ва бошқа топ университетларга кириши учун керак бўладиган халқаро IB дипломи ҳам бериларкан.

Хуллас, фарзандларингиз дунё кезиб, маза қилиб ўқийдиган жой. Ўқишга ариза топшириш бўйича маълумотларни мана бу ердан топасиз.

Alimoff

24 Jun 2025 05:06

Доналд Трамп:

"Исроил ва Эрон ўртасида ўт очишни тўлиқ ва бутунлай тўхтатиш бўйича келишув имзоланди (тахминан 6 соатдан сўнг, Исроил ва Эрон ўзларининг жорий якуний операцияларини тугатгач). Бу келишув 12 соат давом этади ва шу муддатдан сўнг уруш тугаган ҳисобланади. Расман Эрон биринчи бўлиб ўт очишни тўхтатади, 12 соат ўтгач эса Исроил ўт очишни тўхтатади. 24 соат ниҳоясига етгач, 12 кунлик урушнинг расмий тугаши бутун дунё томонидан олқишлар билан кутиб олинади."

Эрон Ташқи ишлар вазири Арағчининг жавоби:

"Эрон бир неча бор таъкидлаганидек: Исроил Эронга қарши уруш бошлади, аксинча эмас.

Ҳозирги вақтда ўт очишни тўхтатиш ёки ҳарбий ҳаракатларни тўхтатиш бўйича ҳеч қандай келишувъ мавжуд эмас. Бироқ, агар Исроил режими Эрон халқига қарши ноқонуний тажовузини Теҳрон вақти билан эрталаб соат 4 гача тўхтатса, биз бундан кейин жавоб ҳаракатларимизни давом эттирмоқчи эмасмиз.

Ҳарбий ҳаракатларимизни тўхтатиш бўйича якуний қарор кейинроқ қабул қилинади."

Шу сценарийни кеча бир ерда айтган эдим.

🌟@nurbekalimov

Alimoff

23 Jun 2025 16:24

Сен уйда кондиционер тагида чўзилволиб кўчага чиқейми-йўқми, қуёш мияни қовураяпти-ю деб турган пайтингда, кимдир сен учун шу жазирамани енгиб ўтаётган бўлади. Бу қаҳрамон — курьер братлар. Ҳарорат +40 иногда унданам баланд, аммо улар барибир етиб келади. Сув дейсанми овқатми, нонми, мевами, болага памперсми, хуллас нима керак бўлса, “ҳоп” деб остонагача олиб келиб беришяпти.

Uzum Tezkor эса орамизда шундай инсонлар ҳақидаги — “Курьер ҳикояси”ни бериб боряпти. Уларни ўқисанг бу шунчаки иш эмас, ҳақиқий машаққатли саргузаштлигини биласан: йўлни адаштиришлар, ҳар хил мижозлар, вақти-вақти билан кутилмаган “раҳматлар” ва юракка илиқлик берадиган воқеалар. Ҳар бир курьерда ўзгача ҳикоя ва тажриба.

Яна бир яхши нарса: Uzum Tezkor иловасида буюртмани олгандан кейин курьерларга чойчақа қолдириш мумкин бўпти. “Раҳмат” дегани яхши, лекин кўнгилдагидай иш қилганларга “чойчақа” берилса, унданам яхши. Просто заказди ўзини бериб қўёрмасдан, одамга миндей эътибор ҳам бериб қўйек.

Моно ҳаволада курьерчи битта братти ҳаётий ҳикояси бор, ўқиворадиган ери.

🌟@nurbekalimov

Alimoff

23 Jun 2025 11:05

😈 Қўрқинчли фильмлар бу ҳақиқий муҳокама мавзусидир. Кимнинг юраги қаттиқроқ, ким биринчи кўзини пирпиратади?

Одамлар доим “энг қўрқинчли” фильмни топишга уринади. Ҳар кимнинг ТОП рўйхати бор.

Лекин… битта нарсани тан олиш керак: Ҳеч бир топ рўйхат масхарабозларсиз бўлмайди.

🎭 Сусамбилънинг рўйхатида ҳам ўша ярамас, Art the Clown 2-ўринда. Ҳа, ўша совуқ кўнгил, шовқинсиз, аммо шафқатсиз қонхўр. Қўрқинчли бўлиш учун гапириш шарт эмаслигини исботлаган қотил.

Лекин, 1-ўринни айтсам ишонмайсиз... Шунчаки кўрганингиз маъқул.

📺 Видеони томоша қилинг. Диққат билан аммо кўзингизга узоқроқ тутинг

🔗 Ҳавола:https://youtu.be/_dqSF1_8NP0

Alimoff

22 Jun 2025 18:13

Қашшағларга "Сусамбил" ваъда қилган маркиз ҳақида

ХIX асрнинг охирида француз аристократи Шарль де Ре “Янги Франция” барпо этиш орзуси билан Папуа Янги Гвинея томон йўл олади. Пруссия билан урушдаги мағлубиятдан кейин у Франция шон-шарафини тиклашнинг ягона йўли деб бошқа ерда мустамлака давлат тузишни кўради. Давлат расмийларининг рад жавобига қарамай, де Ре ўзини бу ҳудудларнинг “шоҳи” деб эълон қилади ва мустақил ҳаракатга ўтади.

1877–1880 йиллар оралиғида у икки экспедиция ташкил қилади ва Янги Ирландия оролида Порт-Бретон номли кичик жойлашув пунктига асос солади. Рекламада бу ер “ҳосилга бой, об-ҳавоси гўзал ва йўллари кенг” деб тарғиб қилинади. 1800 франк ёки беш йиллик меҳнат шартномаси эвазига одамларга ер участкаларини ваъда қилади. Учинчи экспедицияга де Ре 500 нафар колонистни, асосан италияликларни жалб қилади.

Лекин Франция ва Италия бундай ташаббусни сохта деб баҳолайди ва колония ташкил этилишининг олдини олишга ҳаракат қилади. Барибир 1880 йил 9 июлда “Индия” кемаси Барселонадан йўлга чиқади. Уч ойлик оғир сафардан сўнг, колонистлар Порт-Бретонга етиб келганида, ваъда қилинган “жаннат” ўрнига ботқоқлик яқинида жойлашган ташландиқ қишлоқни топишади.

Улар уйлар қуриш ва деҳқончилик қилишга уринишади, лекин безгак, очарчилик ва маҳаллий аҳоли ҳужумлари оқибатида ўнлаб одамлар ҳалок бўлади. Тўрт ойдан сўнг улар Порт-Бретонни тарк этишга қарор қилишади. “Индия” кемаси уларни Нумега олиб боради. Кейинроқ британияликлар 217 нафар колонистни Сиднейга эвакуация қилади.

Машенник Шарль де Ре Испанияда қўлга олиниб, Францияга топширилади. Суд унга алдамчилик эмас, балки беэътиборлик учун 6 йил қамоқ жазоси тайинлайди. У озодликка чиққанидан сўнг ҳам ўз авантюраларини тўхтатмайди, лекин энди уларнинг ҳеч бири муваффақиятга эришмайди. 1893 йил 29 июлда у вафот этади.

Бугун Порт-Бретондан фақат битта артефакт қолган — ёнғоқ тошдан ясалган қадимий сув тегирмонининг ғилдираги. У энг катта орзулар ҳам фактлар ва режасиз қуриладиган бўлса, саробга айланишини эслатиб туради.

🌟@nurbekalimov

Alimoff

22 Jun 2025 16:16

Бухоро: Каштачиликда ботаника эстетикаси

XIX аср Бухоро сўзаналари бу нафақат матога тикилган безак, бу ботаник тафаккурнинг эстетик ифодаси. Бу нақшларда дарахт, чиннигул, пион, хризантема каби флора элементлари рамзий кучга эга бўлган шаклларга айланган. Накшлар орқали давр руҳи, макон поэтикаси ва аёл нигоҳининг гўзалликка талқини ифодаланади.

Бухоро сўзаналари бугун ҳам Марказий Осиё каштачилик мактабларининг эстетик чўққиси сифатида эътироф этилади.

📢 Сўзананинг тимсоллари ҳақида “Қурултой” подкастида фикр юритилди.

➡️ Подкаст https://youtu.be/DlwTGG-lNDY

Alimoff

21 Jun 2025 12:09

“Banco Río” да аср талон-торожи

2006 йил, Аргентина. Буэнос-Айрес. Қалбида рассом, спортчи ва марихуана ихлосманди яшайдиган Фернандо Араухо кутилмаганда: “Нега банкни таламаслик керак?” деган фикрга келади. Лекин у зўравонликсиз, хеч кимга зарар етказмасдан амалга ошириладиган жиноятни орзу қиларди.

Фернандо йил давомида дўстлари билан банкни туну кун ўрганади, туннел қазишади, дамба қуришади, қочиш учун резина қайиқлар тайёрлашади.

2006 йилнинг 13 январи, шанба куни ҳаммаси бошланади. Улар банк томон туннелни қазиб тайёр қилгач, банкка киришни олд эшикдан, қўлда қалбаки қуроллар билан амалга оширишади. Полиция келади, лекин жиноятчилар гаровдагилар билан жуда эҳтиёткор муомалада бўлишади – уларга сув, сигарет, телефон беришади, ҳатто бир онани туғилган куни билан табриклашади.

Бу вақтда туннелдаги “Инженер” охирги бетонни ёриб, хазиналарга йўл очади. Жиноятчилар сейфларни очиб, пулларни йиғишади ва шахсий қайиқлари орқали канализация туннеллари орқали кўздан йўқолишади. Банкдагилар учун эса шунчаки бир энлик хат қолдиришади: “Агар қуролсиз бўлсанг, бу бойлар маҳалласида муҳими пул, муҳаббат эмас”.

Орадан 7 соат ўтиб полиция банкга ҳужум бошлайди, лекин қарашсаки, банк бўш. Босқинчилар аллақачон пиво ичиб, телевизорда ўзлари ҳақидаги янгиликларни томоша қилишарди.

Ҳаммаси режадагидай жуда зўр кетаёганди. Лекинигуруҳ аъзоларидан бири Де Ла Торренинг хотини эри уни ташлаб кетишидан шубҳаланиб, полицияга бориб ҳамма нарсани айтиб беради. 35 кундан сўнг жиноятчилар қўлга тушади. Қизиғи, улар анча енгил жазолар олган, айримлари 2 йилга етмасдан озодликка чиқиб кетишган.

Бу жиноят жуда ҳам ғалати ва зарарсиз бўлган — ҳеч ким ўлмаган, пул эгалари суғурта орқали компенсация олган.

Ушбу воқеа ҳақида яқинда бир яхши кино кўрдим. Фильм номи 🎬 Афера века (El robo del siglo, 2020) крепко тавсую.

🌟@nurbekalimov

Alimoff

21 Jun 2025 11:17

“Уотерлоо тишлари” — тарихдаги энг ҳайратли “бизнес”

Инсоният тарихидаги дастлабки тиш протезлари ҳали Қадимги Рим давридаёқ пайдо бўлган. Уларни дарахт, металл, морж ёки фил суяги каби материаллардан тайёрлашарди. XIX асрнинг охиригача бундай протезлар фақат ташқи кўриниш учун керак бўлган – овқатланишдан аввал уларни ечишарди. Энг қимматбаҳо протезлар эса ҳақиқий инсон тишларидан ясалганлари эди. Лекин бундай тишларни топиш ҳам қийин, ҳам сифат жиҳатдан яхши эмасди. Асосан жиноятчилар ва эгасиз жасадлардан олинарди.

Лекин 1815 йилда Уотерлоо жанги бу соҳада ҳақиқий бурилиш ясайди. Франция ва коалиция армияси ўртасидаги бу ҳал қилувчи тўқнашувда тахминан 40 минг киши ҳалок бўлади. Кўп марҳумлар ёш, соғлом ва энг муҳими, яхши тишларга эга аскарлар эди. Кўмиб юборишдан аввал уларнинг тишлари ажратиб олинарди. Бу тириклар учун ажойиб хомашё бўлади.

Кейинчалик, протез ишлаб чиқарувчилар йиллаб айнан “Уотерлоо тишлари”дан фойдаланишади. Бугунги кунда ҳам “Уотерлоо тишлари” ибораси орқали кимнингдир бизнес ғояси ортида ётган бемаънилик ва цинизм ҳақида айтилади.

Ҳа, тарих баъзан биз ўйлагандек чиройли эмас.

🌟@nurbekalimov

Alimoff

20 Jun 2025 18:59

Илмсиз миллат ўса олмайди

Ҳар доим аждодларимиз, ота-боболаримиз билан фахрланиб ҳеч нима қилмай ёториш уже банально. Шунақа пайт савол туғилади-да, биз ўз фарзандимизга шу меросни беришга неча фоиз тайёрмиз?

Так вот, Республика маънавият ва маърифат маркази “Худойи” деган янги видео чиқарибди. Бу ижтимоий роликни кўриб, бир оила тақдири орқали қанчалик муҳим муаммолар кўтарилганини англадим. Илмдан узоқлашган фарзанд — келажакда йўқотишимиз мумкин бўлган энг катта бойлигимиз.

Роликни тўлиқ кўриш учун шу ерга эзилади: https://youtu.be/T6cydTJ6J78
#yangiruhiyat

🌟@nurbekalimov

Alimoff

20 Jun 2025 15:20

🧠 Ахборот таҳдиди — янги замон қуроли.

Ёлғон, манипуляция ва трендлар орқали онгни бошқариш мумкин.

Биргина нотўғри маълумот одамларни чалғитади, қўрқитади ёки хавфли ҳаракатга ундайди.

📱 Ҳар бир “лайк” — бу ҳам танлов. Ахборотга танқидий ёндашинг.

Видеога ҳавола:
https://youtu.be/boBHj7mY8HQ?si=RvK6ij79hTi5dc96

Alimoff

20 Jun 2025 06:49

“Биз қул эмасмиз” — 1953 йилги Берлин қўзғолони ҳақида

Бундан 72 йил олдин, 1953 йилнинг июнида Шарқий Берлинда шундай ҳайбатли шиорлар янграган эди: «Биз қул эмасмиз! Эркинлик керак!». Бу Совет Иттифоқи таъсиридаги ГДР (Германия Демократик Республикаси) тарихидаги энг катта халқ қўзғолонининг бошланиши эди.

Ҳаммаси 5 июнь куни кичик бир норозиликдан бошланади — Фридрихсхайн шифохонаси қурилиш ишчилари иш нормаларининг оширилишига қарши иш ташлашади. Лекин норозилик оташи бутун шаҳарга ёйилади. 17 июнь куни Штраусберг майдонида 10 минг нафар одам тўпланиб, сиёсий талаблар қўя бошлашади: Германияни бирлаштириш, эркин сайловлар ўтказиш, сиёсий маҳбусларни озод қилиш.

Кейинги соатларда партия биноларига ҳужумлар, газеталар таҳририятларини эгаллаш, сиёсий рамзларни йўқ қилиш бошланади. Қўзғолон бир кечада Берлиндан бутун ГДР ҳудудига тарқалади.

Ҳокимият эса Совет Иттифоқидан ёрдам сўрайди. Москва тезда ҳарбий аралашув қарорини қабул қилади. Танклар ва “халқ полицияси” намойишчиларга қарши йўналтирилади. Фақат Берлиннинг ўзида ўнлаб одамлар ҳалок бўлади, 1400 нафардан ортиқ сиёсий маҳбус озод этилади. 23 июнгача шаҳарда ўт очиш тўхтамайди.

Расмий ҳисобга кўра, 125 киши ҳалок бўлади. Минглаб одамлар ҳибсга олинади. Бу воқеа нафақат ГДР, балки бутун социалистик лагерда халқ иродаси илк бор ошкора ифода этилган, лекин зўравонлик билан босиб ташланган ҳолат эди.

🌟@nurbekalimov