🍃 بازنگری در تاریخ قلمرو میانی بررسی بازه زمانی پیش از عصر آهن، و نقد عنوان مرسوم «پیش از تاریخ». در حال تبدیل به اندیشکده (مرکز ملی مطالعات تاریخی) تماس با مدير: @mehrdad1166
⭕️⭕️
برای چاره کردن این مشکل، گروهی تدارک دیده شده تا با هماندیشی، هستهء نخستین انگارهء تشکیل اتحادیه نوروز شکل گیرد.
نوع گروه عمومی است، بپیوندید و دوستان دیگر را هم دعوت کنید.
/channel/edenguard
🍃
همانانی که ایننه را اینانا، ارته را آراتا، وئجه را وائجا... ثبت کردند، ایرییَ در پارسی باستان را هم آریا ثبت نموده و بدون توجه به پسوند سرزمینی آن در کتیبه (خشَیثیَ/خشثره)، جمعیت و نژادی خیالی و خالص موسوم به آریایی تحویل این حوزه دادند!
آفتی که یکصد سال است رهایمان نکرده.
خوَن-ایرثه...
...ائیرینه-[وئجه]
...ایرییَ-[ ] (خشیثی)
...اِیر-[ان] (خشترَ/شهر)
...ایران
@oldhistor
🍃
سرنوشت ایران
خوین(گ)-ایرثه {خونیرث} /[وَئِیژَنگَه]
(خوَن/خور)-اَئیریَنَه /[وَئِجَه]
(خوَن/خور)-ایرییَ[-] /خشَیثیَ
(خوَن/خور)-اِیر[ان] /خشَثرَ
(خوَن/خور)-ایر[ان] /(شهر)
@oldhistor
🍃
ایران یعنی سرزمین چرخ خورشید
صفتی که بعدا به آن موصوف شده، ربطی به معنی لغوی آن ندارد.
واقعا متوجه نمیشوم که وقتی سرزمینمان معنایی به این زیبایی دارد، چرا برخی همچنان به دنبال اوصاف خیالی نجیبان و آریاییان و... برای نامیدن آن هستند!
نامواژهء زیبای ایران، کوچکترین ارتباطی با عنوان متاخر و ساختگی آریا و آریایی ندارد.
@oldhistor
🍃
نژاد و قوم
امروزه انسانشناسان برین باورند که دستهبندی انسانها به نژادهای گوناگون، دیگر منسوخ شده و در تحقیقات علمی کاربرد ندارد.
در واقع، دوران تکامل گونهای از انسان که از آن به عنوان انسان نوین یاد میکنند، هنوز آن اندازه طولانی نشده که بتواند نژادهای گوناگونی از آن مشتق شود. از این رو، لغت یا مفهوم نژاد عموما در تحقیقات نوین علمی دربارۀ گروههای انسانی به کار نمیرود.
(موسسه ژنتیک روسیه)
نزديكی ژنتيكی بين اقوام ساكن در فلات ايران و از سوی ديگر خاص بودن اين محتوای ژنتيكی در فلات ايران به قدری ملموس و غيرقابل انكار است كه حتی به كار بردن كلمه اقوام را در مورد جمعيتهای ساكن در فلات ايران با شك و ترديد روبرو میكند.
به اين معني كه، آنچه باعث تمايز ژنتيكی گروههای انسانی میشود تا بتوان آنها را به صورت اقوام تمايز يافته در زمان و مكانی خاص تصور نمود، ابدا در محتوای ژنتيكی ايرانيان ديده نمیشود.
(گروه پژوهشی دکتر مازیار اشرفیان بناب، کمبریج)
@oldhistor
🍃
نشانگرهای ژنتیکی
(به زبان ساده)
اجرا: ایرانمهر
تدوین: دیاکو
@oldhistor
🌱
مجموعهء نمایشی فیلم ۳۰۰ که در سال ۲۰۰۶ اکران شده بود، برای پخش در سال آیندهء میلادی در حال تهیه است.
ما در این مدت چه کردهایم؟
@midhistor
🍃
انوبانینی،
شاهک لولوبی یا بنیانگذار دودمان آسووا؟
اجرا: ایرانمهر
تدوین: دیاکو
#انوبانینی
@oldhistor
🍃
کوروش، کیخسرو نیست
اجرا: ایرانمهر
تدوین: دیاکو
@oldhistor
🍃
شاخاب پارس؟!
مهرداد ایرانمهر
واژهٔ «خلیج» ریشهای ایرانی داشته و وارون بر پندار عمومی مبنی بر وزن فعیل بودن آن، اما کاملا ایرانی است.
لغت ایرانی «خلیج» (خل= گودال + ایج-ایگ= پسوند نسبت) ساخته شده از ریشهٔ kholl* که به معنای «باز کردن» و سپس «گودال» به کار رفته است. واژگان khol* و khola* در پشتو پنجاب و هندی هیمالیا به معنای جویبار و آبشخور، و واژگان khoda* و khora* نیز از همین ریشه به دست آمدهاند.
پسوند «ایج» نیز همان است که در لغت سانسکریتِ «خنیج» به معنای معدنی (خن-کان= معدن) و یا در واژهٔ ایرانی کوهیچ (کوهی) به کار رفته است.
جالب است که، لغت لاتین gulf به معنای خلیج نیز از ریشهٔ ایرانی کهن kwelp به معنای «خراشیدن زمین به شکل گنبد (arch)» ستانده شده، که نشان میدهد واژگان خلیج و gulf از دو ریشهٔ هممعنا به دست آمدهاند.
در همین باره یادآور میشود، نام ثبت شدهٔ «خلیج فارس» نامی ملی به شمار آمده و کاربرد نامهایی مندرآوردی چون شاخاب پارس و... تنها باعث خدشه بر یکپارچگی ملی در این زمینه خواهد شد.
به قول دکتر محمدعلی سجادیه،
این روزها یک عده جوان راه افتادهاند و میخواهند واژگان ایرانی را به فارسی ترجمه کنند!...
#خلیج_فارس #زبان #شاخاب #گلف
@oldhistor
https://s31.picofile.com/file/8471768176/IMG_20240121_154127_384.jpg
دنباله نوشتار👇
https://irane-ayandeh.blogsky.com/1402/11/01/post-380/
🌱
ایران خاستگاه فرهنگی و تمدنی شرق و غرب
@midhistor
درود،
از یک فرد علاقهمند به پژوهش در زمینه هاپلوگروهها برای جمعآوری تلفنی اطلاعات قومیتی و جغرافیایی ۴۰۰ نمونه شهروند ایرانی دعوت به همکاری میشود.
- این همکاری به شرط درج نام همکار در فهرست نویسندگان مقاله است و دستاورد مالی ندارد.
اگر آماده این همکاری هستید به @Nedamzri درخواست دهید!
موفق و پایدار باشید 🙏
🌱
بازگشت الواح هخامنشی از دانشگاه ییل شیکاگو، یک روند حقوقی چندین ساله است و ارتباطی به دولتها و شخصی خاص ندارد.
فقط طی این سالها، هر دولتی که روی کار میآید، زمان بازگشت بخشی از این گنجینه را با حضور خود در نشست سازمان ملل در نیویورک هماهنگ میکند تا با تبلیغات بسیار، این موضوع را به نام خود ثبت نماید.
کلاغ، ناگزیر و تا ابد گول پنیر دست روباه را خواهد خورد!
@midhistor
🍃
دانشمندان آلمانی:
از اصطلاح نژاد استفاده نکنید
گردآوری و تنظیم:
مهرداد ایرانمهر
در پی یکصدمین سالگرد درگذشت دانشمندی که از او به عنوان داروین آلمانی یاد میشود، محققان از دستهبندی انسانها در نژادهای مختلف فاصله گرفته و گفتند دانشمندان باید آنقدر پایبند به اخلاق باشند که از واژهء نژاد (Race) استفاده نکنند.
دانشمندان در دانشگاه یِنا (واقع در شرق آلمان) خواهان این شدند که دیگر از اصطلاح نژاد استفاده نشود. آنها میگویند که دستهبندی انسانها به نژادهای مختلف، اساس علمی و زیستی ندارد...
#نژاد #آلمان #انسان #زیستی
@oldhistor
https://s32.picofile.com/file/8479088734/IMG_20240915_165712_901.jpg
دنباله نوشتار👇
https://irane-ayandeh.blogsky.com/1403/06/15/post-384/
🍃
حقایق مرتبط با خاستگاه هندواروپاییان در ایران کاملا آشکار شده است و کسانی که همچنان صحبت از مهاجرت آنها به ایران میکنند، یا اساسا از تحقیقات جدید علمی هیچ اطلاعی ندارند و یا به هر دلیلی دوست ندارند این یافتههای علمی را باور کنند.
the truth...
So far, they have told us the story upside down.
@oldhistor
▪️به فرهنگ باشد روان تندرست
▪️ایران سرزمینی کهن با فرهنگ باستانی است. سرزمین نیکیها و مردمان نجیبی که ستایشگر داد و راستی و دوستی و نکوهشگر ظلم و دروغ و دشمنیاند. باید تا می توان از ایران گفت و نوشت. چرا که ظرف و محتوای توسعه کشور است. باید زبان فارسی را دوست داشت و در جهت ترویج آن از هیچ اقدامی دریغ نکرد. باید تا حد ممکن فرزندان کشور را با حافظ و سعدی، با فردوسی و مولوی و نظامی آشنا کرد. اگر ایده ایران از جمع معدودی نخبگان خارج شود و در میان مردم و سیاستگذاران شکل خودآگاهانه بگیرد معنای امنیت، مصلحت و منافع ملی شکل خواهد گرفت. حقیقت این است که امروزه ایران مورد غفلت قرار گرفته است و بدون وطن، کشور و ایراندوستی هیچ تحول مهمی رقم نمیخورد.
▪️فهرست زیر از کوشاترین و معتبرترین رسانه ها و نهادهای فرهنگیِ مستقل تشکیل شده است که جملگی در گسترهیِ گستردهیِ تاریخ و ادبیات و فرهنگِ زرینِ ایران زمین میکوشند.
با پیوستن به این رسانه ها و نهادها به توسعه فرهنگی در جامعه یاری رسانیم.
▪️پـــــــایــنده ایــــــــــران▪️
👁🗨دکتر محمّدعلی اسلامینُدوشن
👁🗨کتاب گویا (لذت مطالعه با چشمان بسته).
👁🗨زین قند پارسی
(درست بنویسیم، درست بگوییم).
👁🗨کتابخانه تخصصی ادبیات
👁🗨بهترین داستانهای کوتاه جهان
👁🗨رسانه رسمی استاد فریدون فرح اندوز
(گوینده و مجری رادیو و تلویزیون ملی ایران).
👁🗨رازها و نمادها و آموزههای شاهنامه
👁🗨مولانا و عاشقانه شمس(زهرا غریبیان لواسانی)
👁🗨حافظ // خیام ( صوتی )
👁🗨بنیاد فردوسی خراسان
(كانون شاهنامه فردوسی توس).
👁🗨رمانهای صوتی بهار
👁🗨مردمنامه، فصلنامه مطالعات تاریخ مردم.
👁🗨مطالعات تخصصی تاریخ صفویه
👁🗨خردسرای فردوسی
(آینهای برای پژواک جلوههای دانش و فرهنگ ایران زمین).
👁🗨چراغداران (دایرةالمعارف بزرگ صوتی ایران، صداهای نایاب فرهنگ و ادب و هنر)
👁🗨آرخش، کلبه پژوهش حماسههای ایرانی
(رسانه دکتر آرش اکبری مفاخر).
👁🗨سرو سایـهفکن
(رسانه ای برای پاسداشت زبان و ادبیات فارسی).
👁🗨شاهنامه کودک هما
👁🗨منابع تاریخ ساسانیان
👁🗨مطالعات قفقاز
👁🗨ستیغ، خوانش اشعار حافظ و سعدی و...(رسانه سهیل قاسمی)
👁🗨زبان شناسی و فراتر از آن (درگاهی برای آموختن درباره زبانها و فرهنگها).
👁🗨شاهنامه برای کودکان
(قصه های شاهنامه و خواندن اشعار برای کودکان و نوجوانان).
👁🗨تاریخ اشکانیان
👁🗨مأدبهی ادبی، شرح کلیله و دمنه و آثار ادبی فارسی (رسانه دکتر محمّدامین احمدپور).
👁🗨شرح غزلیات سعدی با امیر اثنی عشری
👁🗨بوستان سعدی با امیر اثنی عشری
👁🗨کانون پژوهشهای شاهنامه
(معرفی کتابها و مقالات و یادداشتها پیرامون شاهنامه).
👁🗨تاریخ پادشاهی مادها (منابع و مآخذ).
👁🗨گاهگفـت
(دُرُستخوانیِ شعرِ کُهَن).
👁🗨شرح و بررسی آکادمیک تاریخ اشکانیان
👁🗨ملیگرایی ایرانی/شاهنامه پژوهی
👁🗨رهسپر کوچه رندان
(بررسی اندیشه حافظ).
👁🗨فرهنگ یاریگری، توسعه پایدار و زیست بومداری
👁🗨تاریخ روایی ایران
👁🗨اهل تمییز
(معرفی و نقد کتاب، پاسداشت یاد بزرگان)
👁🗨کتابخانه متون و مطالعات زردشتی
👁🗨کتاب گویای ژیگ
👁🗨حافظخوانی با محمدرضاکاکائی
👁🗨انجمن دوستداران شاهنامه البرز (اشا)
👁🗨تاریخ، فرهنگ، هنر و ادبیات ایران زمین
👁🗨سفر به ادبیات
(مرزباننامه و گلستان، تکبیتهای کاربردی )
👁🗨تاریخ میانه
👁🗨کتاب و حکمت
👁🗨سخن و سخنوران
(سخنرانی و گفتگوهای نایاب نام آوران وطن فارسی).
👁🗨انجمن شاهنامهخوانی هما
(خوانش و شرح بیتهای شاهنامه).
⚫️کانال میهمان:
🔳بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار
▪️فـــرِّ ایــــران را می سـتایـیـم.▪️
⚫️هماهنگی جهت شرکت در تبادل
🔳@Arash_Kamangiiir
💫به فرهنگ باشد روان تندرست
💫ایران سرزمینی کهن با فرهنگ باستانی است. سرزمین نیکیها و مردمان نجیبی که ستایشگر داد و راستی و دوستی و نکوهشگر ظلم و دروغ و دشمنیاند. باید تا می توان از ایران گفت و نوشت. چرا که ظرف و محتوای توسعه کشور است. باید زبان فارسی را دوست داشت و در جهت ترویج آن از هیچ اقدامی دریغ نکرد. باید تا حد ممکن فرزندان کشور را با حافظ و سعدی، با فردوسی و مولوی و نظامی آشنا کرد. اگر ایده ایران از جمع معدودی نخبگان خارج شود و در میان مردم و سیاستگذاران شکل خودآگاهانه بگیرد معنای امنیت، مصلحت و منافع ملی شکل خواهد گرفت. حقیقت این است که امروزه ایران مورد غفلت قرار گرفته است و بدون وطن، کشور و ایراندوستی هیچ تحول مهمی رقم نمیخورد.
💫فهرست زیر از کوشاترین و معتبرترین رسانه ها و نهادهای فرهنگیِ مستقل تشکیل شده است که جملگی در گسترهیِ گستردهیِ تاریخ و ادبیات و فرهنگِ زرینِ ایران زمین میکوشند.
با پیوستن به این رسانه ها و نهادها به توسعه فرهنگی در جامعه یاری رسانیم.
💫پـــــــایــنده ایــــــــــران💫
📓دکتر محمّدعلی اسلامینُدوشن
📔کتاب گویا (لذت مطالعه با چشمان بسته).
📒زین قند پارسی
(درست بنویسیم، درست بگوییم).
📕کتابخانه تخصصی ادبیات
📗بهترین داستانهای کوتاه جهان
📘رسانه رسمی استاد فریدون فرح اندوز
(گوینده و مجری رادیو و تلویزیون ملی ایران).
📙رازها و نمادها و آموزههای شاهنامه
📓مولانا و عاشقانه شمس(زهرا غریبیان لواسانی)
📔حافظ // خیام ( صوتی )
📒بنیاد فردوسی خراسان
(كانون شاهنامه فردوسی توس).
📕رمانهای صوتی بهار
📗مردمنامه، فصلنامه مطالعات تاریخ مردم.
📘خردسرای فردوسی
(آینهای برای پژواک جلوههای دانش و فرهنگ ایران زمین).
📙چراغداران (دایرةالمعارف بزرگ صوتی ایران، صداهای نایاب فرهنگ و ادب و هنر)
📓آرخش، کلبه پژوهش حماسههای ایرانی
(رسانه دکتر آرش اکبری مفاخر).
📔سرو سایـهفکن
(رسانه ای برای پاسداشت زبان و ادبیات فارسی).
📒شاهنامه کودک هما
📕منابع تاریخ ساسانیان
📗مطالعات قفقاز
📘ستیغ، خوانش اشعار حافظ و سعدی و...(رسانه سهیل قاسمی)
📙زبان شناسی و فراتر از آن (درگاهی برای آموختن درباره زبانها و فرهنگها).
📓شاهنامه برای کودکان
(قصه های شاهنامه و خواندن اشعار برای کودکان و نوجوانان).
📔تاریخ اشکانیان
📒انجمن شاهنامه خوانی آنلاین (دبی، کانادا، ایران، لندن).
📕مأدبهی ادبی، شرح کلیله و دمنه و آثار ادبی فارسی (رسانه دکتر محمّدامین احمدپور).
📗شرح غزلیات سعدی با امیر اثنی عشری
📘بوستان سعدی با امیر اثنی عشری
📙کانون پژوهشهای شاهنامه
(معرفی کتابها و مقالات و یادداشتها پیرامون شاهنامه).
📓گاهگفـت
(دُرُستخوانیِ شعرِ کُهَن).
📔شرح و بررسی آکادمیک تاریخ اشکانیان
📒ملیگرایی ایرانی/شاهنامه پژوهی
📕رهسپر کوچه رندان
(بررسی اندیشه حافظ).
📗فرهنگ یاریگری، توسعه پایدار و زیست بومداری
📘تاریخ روایی ایران
📙اهل تمییز
(معرفی و نقد کتاب، پاسداشت یاد بزرگان)
📓حافظخوانی - محمدرضا کاکایی
📔کتابخانه متون و مطالعات زردشتی
📒کتاب گویای ژیگ
📕انجمن دوستداران شاهنامه البرز (اشا)
📗تاریخ، فرهنگ، هنر و ادبیات ایران زمین
📘کارگاه خیال
📙سفر به ادبیات (خوانش و شرح گلستان صوتی، معرفی کتاب و...)
📓تاریخ میانه
📒کتاب و حکمت
📕سخن و سخنوران
(سخنرانی و گفتگوهای نایاب نام آوران وطن فارسی).
📗انجمن شاهنامهخوانی هما
(خوانش و شرح بیتهای شاهنامه).
💫کانال میهمان:
📘تالار آینه (استاد جویا جهانبخش، نویسنده و عضو وابسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی).
💫فـــرِّ ایــــران را می سـتایـیـم.
💫هماهنگی جهت شرکت در تبادل
⭐️@Arash_Kamangiiir
🌱
مسخرهترین عبارتی که در تمام عمرم شنیدهام:
"ایران جامعهای وحدت در کثرت و کثرت در وحدت است!"
@midhistor
🍃
سال شاهنشاهی
"۲۵۸۳" (~۱۴۰۳/۲۰۲۴) سندیت تاریخی ندارد.
اجرا: ایرانمهر
تدوین: دیاکو
#مبدا_زمانی
@oldhistor
🍃
بومیان اروپا تیرهپوست بودند
گردآوری: مهرداد ایرانمهر
کاری از: ابوالفضل ( @Abou_El_Fadl0 )
از ۷۵ هزار سال پیش که انسان به عرضهای جغرافیایی بالاتر در خارج از آفریقا مهاجرت کرد، نیاز به ساخت ویتامین د۳، باعث روشن شدن پوستش شد.
اما روشن شدن پوست مردم اروپا در ۵۰۰۰ سال پیش به واسطهء دو مهاجرت انجام شد. یکی از آسیای خرد و آسیای غربی و دیگری از سمت سیبری و استپ، باعث روشن شدن پوست اروپاییها شد.
انسانها ۴۲ هزار سال پیش وارد اروپا شدند. پوست آنها مانند نیاکان آفریقاییشان تیره بود (البته با کمی تفاوت)، اما جهش چشمان رنگی داشتند.
در این میان، شکارچیان شرقی اروپا و اسکاندیناوی پوست روشنتری داشتند. سفیدپوست شدنِ شکارچیهای شرقی اروپا (EHG) هم به خاطر آمیزش با شکارچی-گردآورندههای قفقاز (CHG) بود. یعنی ژن روشنپوستی در آسیای غربی و قفقاز جهش کرده و پدید آمده بود.
حاملان این ژن، ۴۸ هزار سال پیش در آسیای غربی میزیستند. سپس از طریق قفقاز به اروپای شرقی و اسکاندیناوی رفته است. یعنی جمعیت یامنایا هم از طریق فلات ایران روشنپوست شدهاند...
#اروپا #تیرهپوست #آسیای_غربی #بور
@oldhistor
https://s30.picofile.com/file/8475185926/IMG_20240508_010200_971.jpg
دنباله نوشتار👇
https://irane-ayandeh.blogsky.com/1403/02/19/post-382/
🍃
آموزگار میهندوست
بهترین روش آموزشی، کار با کودکان است.
#شاهنامه
@oldhistor
🌱
بازخواهیم گشت...
(تخت جمشید)
تدوین: دیاکو
از ایران به همهء جهان:
From iran to the whole world:
ما مردمی با تمدن چند هزار ساله هستیم...
We are people with a millinary civilization...
از عشق تغذیه میکنیم...
We nurture love...
و با ترانه سخن میگوییم...
and we speak through music...
گرچه اینک سرگردان شدهایم، اما...
Albeit treated like puppets, but...
روزی به اصل خود بازخواهیم گشت...
One day, we will return to our true-selves...
بازخواهیم گشت...
We will return...
#نکته:
ما ۲۵۰۰ سال تمدن نداریم، بلکه در ۲۵۰۰ سال پیش متمدن بودهایم.
https://www.ddinstagram.com/reel/C56SZT4N1fK/?igsh=enlubWFpZTF3cDhv
اینستاگرام 2pianiists
@midhistor
🍃
ادعای افراد عامی و غیرمتخصص:
هند از ما قدیمیتر است و ما خیلی چیزها را از سانسکریت گرفتهایم!
به راستی، چگونه افرادی که به کل از محتوای حماسه مهابهارته و رخداد نبرد کوروکشتره بیخبرند، به خودشان اجازهء اظهارنظر میدهند؟
#سند #هند #بهارته #منو
@oldhistor
🍃
همریشگی واژگان خواهر و سیستِر
مهرداد ایرانمهر
دربارهء واژه خواهر بسیار شنیدهایم که نخست خوانش آن خُواهر و یا خَواهر بوده و سپس به گونهء خ(و)اهر در آمده است.
اما خوبست بدانیم که موضوع فراتر از این چیزهاست و این واژه ریشهای کهن و پراکنشی بس گسترده دارد.
پیشاهندواروپایی سُواسَر *swasōr
(به مفهوم از یک ریشه بودن)
هندواروپایی سُوِِسور swesor
پیشاهندوایرانی سواسر *swasar
هندوایرانی سُواسا *swasā ، سوَسَر *swasar
سانسکریت سوَسر स्वसृ ( svasṛ )
ایرانی باستان هُواها *hwahā
اوستایی خونگهر 𐬓𐬀𐬢𐬵𐬀𐬭 ( xᵛaŋhar )
پارسی میانه/پهلوی خوَهَر xvahar, xwah ( ar )
(معنای دلسوز، غمخوار و پرستار گرفته است)
فارسی خواهر xAhar/
مانوی خوارین ( xvarin )
سغدی خوار ( xvar )
کُردی شمالی خوشک ( xuşk ) xwişk, xweh
بلوچی گوهار ( g(x)ohar )
لری خرمآبادی خوور
مازندرانی خاخر ( xāxer )
پشتو خور ( xowr )
اُستی خو ( xo )
ارمنی خویر քույր ( khʿuyr )
ولزی خوائر chwaer
لاتین سورور soror
انگلیسی سیستر sorotity, sister (sibling)
روسی سسترا сестра ( sestra )
کرهای سیسِتئو ( 시스터 ( siseuteo ...
#خواهر #هند #سواسر #زبان
@oldhistor
https://www.namasha.com/v/HmTfTjfH
دنباله نوشتار👇
https://irane-ayandeh.blogsky.com/1402/02/01/post-212/
🍃
آریا، جمعیتی خیالی...
اجرا: ایرانمهر
تدوین: دیاکو
@oldhistor
🍃
کوچ مقالهای!
مقالههای تاریخی منتشر شده در ساینس و نیچر را بخوانید، اما به آنها مومن نشوید.
اجرا: ایرانمهر
تدوین: دیاکو
@oldhistor