🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

23 Nov 2024 07:11

🌓 آمار جهانی می‌گوید ما ایرانیان بسی ناشادیم و با شادترین مردمان دنیا صد رتبه فاصله داریم. اما ما خود در مورد خود چه فکر می‌کنیم؟ اگرکه در اوضاع و احوال و اقوال مردم دقیق شویم می‌بینیم بواقع بدلایل مختلف- از بیکاری و بی‌پولی و بیماری خودشان بگیر تا بی‌نظمی و بی‌فرهنگی و بی‌ملاحظگی دیگران و بی‌توجهی و بی‌عرضگی مسئولان و بی‌برنامگی دولت و بی‌کفایتی حکومت، همه یا اغلب ناراضی و نگران‌اند و از این سبب در هم و بر هم و در خود و با خود و با دیگران درگیرند! دلواپسی ناشی از تصور بدتر شدن اوضاع و نامعلوم بودن فرداها هم که حال‌وروز امروز همه حتی اغنیا را مکدر ساخته! بحث‌های سیاسی بیهوده‌ هم مزید علت آسایش خاطر از همه ربوده! باری ما ملتی ناشادیم و برای شادی خود مشخصا نه دلیل داریم نه برنامه. فلذا من که فرد واقعا شادی دوروبرم نمی‌بینم- جز یک جوان در مسیرم که همیشه با یک آستین‌کوتاه سفید به تن، یک هدفون بزرگ به گوش، شادان و خندان از خیابان رد می‌شود و به همه سر تکان می‌دهد! همه او را الکی‌خوش و دیوانه می‌نامند اما کسی چه می‌داند شاید او که بسی از غم دنیا رهاست عاقل و ماها که بسی دربند آنیم همه دیوانه‌ایم!

🆔 @Hossein_Shiran

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

18 Nov 2024 06:46

⏺️ علل جهانی مرگ‌ومیر در سال 2024
🌓 دوری در دنیای آمار 7️⃣1️⃣

اگر شما هم جزو آن‌هایی هستید که فکر می‌کنید بیشترین علت مرگ‌ومیر در جهان جنگ است یا بلایای طبیعی، بدانید که سخت در اشتباه‌اید و لزوما باید در ذهنیت خود تجدیدنظر کنید. این ذهنیت بیشتر حاصل تمرکز رسانه‌ها بر این موضوعات و توجه من و شما به آن‌هاست وگرنه بواقع طبق گزارش اخیر IHME (مؤسسۀ سنجش و ارزیابی سلامت) جنگ در رتبۀ 29 و بلایای طبیعی در رتبۀ 31 (آخر) عوامل مرگ‌آور جهان در سال جاری قرار دارند- اولی با 65000 و دومی با 6300 مرگ! رتبۀ 1 ازآن بیماری‌های قلبی‌عروقی‌ست با قریب 19 میلیون مرگ، رتبۀ 2 سرطانها، رتبۀ 3 بیماری‌های تنفسی و رتبۀ 4 بیماری‌های گوارشی به ترتیب با 10.71، 4.12 و 2.63 میلیون مرگ. همینطور تا رتبۀ 11 به بیماری‌ها و اختلالات جسمی روانی تعلق دارد. رتبۀ 12 به سوانح جاده‌ای با 1.23 میلیون مرگ و رتبۀ 15 به خودکشی با 780 هزار مرگ تعلق دارد. همه یا اغلب این ریسک‌فاکتورها حاصل سبک‌های زندگی ناساز و ناسالم جهانیان‌اند و این بیانگر ضرورت توجه و تمرکز بر این پدیدۀ اجتماعی فراگیر در ابعاد مختلف است.

#آمار
#سبک_زندگی_ناسالم

🆔 @Hossein_Shiran

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

14 Nov 2024 17:43

📚 دعوت به جامعه‌شناسی (نگاهی انسان‌گرایانه)
✍️ پیتر ال. برگر
🔄 رضا فاضل
⏺️ تعداد صفحات: 206
⏺️ حجم فایل: MB 1.9
🟢 نسخه‌ی کمینه و بهینه شده
🌹 تقدیم همراهان گران‌قدر سایت و کانال جامعه‌شناسی شرقی و گروه جامعه‌اندیشان شرق بمناسبت روز کتاب و کتابخوانی

🌓 کتابخانه‌‌ی جامعه‌شناسی شرقی
⏺️ فرصتی برای مطالعه‌‌ی هرچه بیشتر

#کتاب
#کتابخانه
#کتابخوانی

🆔 @Hossein_Shiran (Author)
🌓 @OrientalSociology (Channel)
⚛️ @OrientalSocialThinkers (Group)
🌐 www.orientalsociology.ir (Site)

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

14 Nov 2024 07:51

🌓 در این شکی نیست در دنیای سوداندیش و سرمایه‌داری که اینک درآنیم کسب هرچه بیشتر سود و سرمایه یک ارزش و سرمایه‌دار بودن یک فضیلت محسوب می‌شود، چه سرمایه یعنی قدرت و قدرت یعنی حق! با این‌حال سرمایه فی‌نفسه هیچ چیز بدی نیست و حالیا حتی معناگرایان و آخرت‌گرایان هم همه کاروبارشان بسته به سرمایه است و اگر سهمشان را کف دستشان نگذاری حتی جواب سلامت هم نمی‌دهند. بواقع دو اصل "ناکافی بودن" و "نابرابری توزیع" سرمایه باعث شده همه‌باهم سودبردن منتفی و همه‌ازهم سودبردن مرسوم گردد؛ اینست که اخلاق- منادی دیرین شعار "دیگری یک رفیق"، بس به محاق رفته و خواه‌ناخواه شعار "دیگری یک رقیب" جایگزینش شده و بس فراتر از آن "دیگری یک طعمه" باب شده که طی آن ابرسوداگران و ابرسودطلبان بصورت سیستماتیک طیف وسیعی از مردم را متضرر و یا وادار به هزینه می‌کنند- مثلا با جنگ، بیماری، تحریم، تورم، مدگرایی، مصرف‌گرایی، فیلترینگ، کنکور، ... و بعد بصورت انبوه از آن سود می‌برند؛ دیدن این دستها آنهم در یک قاب ساده نیست، اگر این فیلم چنین نموده سعی کرده بی‌هیچ کلامی به ساده‌ترین شکل ممکن درک و فهم ماجرا را برای خیل دیرباورانش آسان سازد.

🆔 @Hossein_Shiran

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

06 Nov 2024 12:17

🌓 ایران و ایرانی در سفرنامه‌ها 4️⃣

📚 خاطرات سفر ایران
✍️ کنت ژولین دو روشه‌شوار
🔄 مهران توکلی

این کتاب نه صرفا یک سفرنامه بلکه یک بررسی همه‌جانبه‌ای از جامعه و مردم و سرزمین ایران در نیمه‌ی دوم سده‌ی 19 میلادی در دوره‌ی ناصرالدین‌شاه توسط کنت ژولین دو روشه‌شوار، دانش‌آموخته‌ی اقتصاد سیاسی، فرستاده‌ی دولت فرانسه به ایران برای بررسی و گردآوری اطلاعات در زمینه‌های مختلف است. روی‌هم‌رفته او 6 سال در سفارت فرانسه در ایران به سر برده و از جهات مختلف به مردم‌شناسی و جامعه‌شناسی مردم ایران پرداخته است. (از مقدمه‌ی کتاب)

#سفرنامه‌خوانی
(برای مشاهده‌ی بخش‌های قبلی و دریافت سفرنامه‌های قبلی از این لینک استفاده کنید)

#Julien_de_Rochechouart

🆔 @Hossein_Shiran (Author)
🌓 @OrientalSociology (Channel)
⚛️ @OrientalSocialThinkers (Group)
🌐 www.orientalsociology.ir (Site)

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

03 Nov 2024 10:52

🌓 به یک دقیقه بعد بیندیش!
✍️ حسین شیران

من اصولا آدم بسیار هشداردهنده‌ای هستم! می‌دانید چرا؟ چون ۲۵ سال است بعنوان یک کادر درمان در اورژانس مراکز درمانی کار می‌کنم و پیوسته پیامدهای ناگوار خیلی از کارها و رفتارهایی که خیلی‌ها یا هیچ نمی‌دانند و نمی‌بینند و فکر می‌کنند هیچ اتفاق نمی‌افتد و یا خیلی کم می‌دانند و می‌بینند و فکر می‌کنند خیلی کم آن‌هم برای دیگران اتفاق می‌افتد را بوفور دیده‌ و می‌بینم- انواع صدمات ناشی از انواع تصادفات، انواع افتادن‌ها و شکستن‌ها در هر کجای بدن، انواع خونریزی‌های مغزی و خونریزی‌های داخلی، انواع قطع عضوها و قطع نخاع‌ها، انواع چاقو خوردن‌ها و پاره‌پاره شدن‌ها، انواع مسمومیت‌ها و انواع خودکشی‌ها و ... .

برای همین هر جا هر پندار و گفتار و کرداری که احساس کنم به این پیامدها ختم می‌شود را وظیفتا هشدار می‌دهم- حال تا کجا کارگر افتد یا نیفتدش دیگر بستگی دارد به طرف مقابل که تا کجا از گوش شنوا و درک و فهم لازم برخوردار باشد. نمونه‌اش همین چند وقت پیش پی کاری جایی رفته بودم؛ از شانس بد من که رسما از هر دعوا و درگیری می‌ترسم- برای همین هیچ‌گاه در طول عمرم به تماشای خیل درگیری‌هایی که اغلب در محل کار و یا مسیرم رخ می‌دهند نمی‌ایستم، ناگهان بی‌جهت دو جوان سر نوبت باهم درگیر شدند و بی‌پروا میان آن همه ارباب رجوع به زد و خورد باهم پرداختند.

بعد یکی که انگار از جنگاوری خود راضی نبود رفت بیرون با یک قمه بازگشت! جیغ و داد زن و بچه‌ها که به یک سو فرار کردند وادارم کرد من ترسو دل به دریا بزنم و بروم مقابل‌اش بایستم. با قمه‌اش به بازویم زد و گفت: برو کنار دخالت نکن! گفتم: یک لحظه فقط صبر کن و به یک دقیقه بعد بیندیش که طرف را با همین قمه زدی و غرق خون انداختی کف سالن! بیا! بفرما! الان افتاده کف سالن! بعد چی؟ 5 دقیقه بعد اورژانس و آمبولانس و بیمارستان و اتاق عمل و جراحی و بعدش چه می‌دانم سردخانه و قبرستان برای اون، و درست 5 دقیقه بعد پلیس و کلانتری و بازداشت و بازپرس و زندان و دیه و قصاص هم برای تو!

خوشبختانه دو سه نفر دیگر هم به من اضافه شدند و من با دلی قرص‌تر ادامه دادم: باور نمی‌کنی بیا برو بزن بعد بایست یک‌به‌یک با پیامدهاش روبرو شو! برو بزن هم خودت را بدبخت کن، هم اون را، هم خانواده‌هاتون را! بعد این همه پیامد سر چی؟ سر یک نوبت! که اگر دعواتون نبود الان هم تو رفته بودی، هم اون، هم ما! یکی دیگر گفت: آقا تو قهرمان، تو پهلوان، تو بردی، اصلا هیچ‌کس حریف تو نیست، حالا برو پی زندگیت! یکی دیگر گفت: قمه‌ات را بگذار و برو وگرنه جای دیگر مجبور می‌شوی ازش استفاده کنی و باز همین پیامدها! خلاصه چند نفری مقابل‌اش صف کشیدیم و بالاخره از خر شیطان- که نفس سرکش خودش باشد، پایین آوردیم رفت پی زندگی‌اش.

هدف از این نوشتار تمثیلا تأکید بر اهمیت و ضرورت ترسیم و تجسم پیامدها در مقابل دیدگان نادان و نادیده و ناباور است. حالیا برخی در این همهمه هوا برشان داشته، هیچ نمی‌دانند هوا تا کجا پس است! پشت جبهه شیر شده‌اند و شعار هل من مبارز سر می‌دهند و هی جنگ جنگ می‌کنند و با جنگ در صدد ادب کردن طرف مقابل‌اند و حواس‌شان نه به پیشامدهاست نه پیامدها! انگار که نمی‌دانند جنگ دوطرفه است و یهو ممکنست کار از این فشفشه‌بازی که خود می‌گویند بگذرد و بی‌هیچ حد و مرزی به هست و نیست‌بازی برسد. آن‌وقت دیگر برای هر حرف و حرکتی خیلی دیر خواهد بود چه هشدار هم زمان خاص خود را دارد؛

اکنون زمان آنست عقلای قوم مقابل دیوانگان جنگ صف بکشند و با صدای رسا "نه به جنگ" گویند و یک ملت و مملکت را از پیامدهای پشیمان‌کننده‌ی جنگ و جنگ‌جویی رها سازند؛ فردا بسی دیر خواهد بود!

#نه_به_جنگ

🆔 @Hossein_Shiran (Author)
🌓 @OrientalSociology (Channel)
⚛️ @OrientalSocialThinkers (Group)
🌐 www.orientalsociology.ir (Site)

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

31 Oct 2024 08:28

🌓 در خبرها داشتیم ایران بودجۀ نظامی خود را بیش از ۲۰۰% افزایش داده است. واکنش به این خبر بسته به نگاه هر کس به آن ممکنست مثبت، منفی یا ممتنع باشد. با نگاهی به هزینه‌های نظامی کشورها در سال گذشته می‌بینیم آمریکا 90، چین 29، روسیه 10.5، هند 8، عربستان 7.5 و اسرائیل بیش از 2.5 برابر ایران هزینه کرده است. اگر که قائل به ایدئولوژی استکبارستیزانه و جنگ‌طلبانۀ جمهوری اسلامی در برابر ابرقدرت‌ها باشیم البته که از افزایش بودجۀ نظامی خود خوشحال و حتی خواستار افزایش هرچه بیشتر و کاهش هرچه سریعتر این فاصله خواهیم بود وگرنه قطعا قافیه را به رقبا خواهیم باخت؛ اما اگر منتقد این ایدئولوژی باشیم عمیقا از این همه هزینه پای جنگ و جنگ‌افزار شاکی خواهیم بود بویژه وقتی در داخل کشور با هزار و یک مشکل اصلی و اساسی مواجه‌ایم که همه لنگ قدری هزینه‌اند. البته که قدرت نظامی هیچ چیز بدی نیست اما هزینه به آن زمانی موجه است که شما بدوا از قدرت اقتصادی لازم برخوردار باشید نه که مرتب از توسعه و رفاه ملت و مملکت خود بزنید و صرفا بر پایۀ قدرت تحمل مردم و به بهای هرچه فقیرتر شدنشان هزینۀ جنگی کنید که خود به خود تحمیل کرده‌اید.

🆔 @Hossein_Shiran

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

26 Oct 2024 09:46

🌓 در جستجوی راهی برای رهایی 8️⃣4️⃣
✍️ حسین شیران

اگرکه ملت‌دولت، یعنی نظام سیاسی اجتماعی‌ای که خالص و خادم ملت باشد، اساسا راسته و خواسته‌ی هر ملتی‌ست و خواستن هم توانستن است پس چرا و چطور می‌شود خیل عظیمی از ملت‌ها علیرغم خواست‌شان عملا نتوانسته و نمی‌توانند به این مهم دست یابند و همچنان زیر سلطه‌ی دولت‌ها و حکومت‌های استبدادی و استثمارگر به سر می‌برند؟ پاسخ هر کس به این پرسش ممکنست بسی متفاوت از دیگری باشد و این طبعا بستگی دارد به موضع و منظری که از آن به مسأله می‌نگرد؛ پاسخ من هم از این قاعده مستثنی نیست و مشخصا از موضع و منظری که اینک از آن به مسأله می‌نگرم مشکل را در خود خود ملت‌ها می‌بینم و بی‌تعارف عرض می‌کنم ملت‌هایی که نتوانسته و نمی‌توانند به این مهم دست یابند لابد وجودش را نداشته و ندارند.

اما اینکه چرا و چطور شده وجودش را نداشته و ندارند موضوع و در واقع مسأله‌ی تاریخی و تحقیقی بسیار مهمی‌ست که باید از ابعاد مختلف مورد آسیب‌شناسی اجتماعی قرار گیرد و تکلیف هر ملت از این جهت مشخص شود. مشخصا در مورد ملت ما، به باور من، اگرنه مهم‌ترین، دست‌کم یکی از بزرگترین علل آن اساسا موضوعیت نداشتن این مهم بوده و است و این بواقع بزرگترین قصور و یا واضح بگویم اشتباه اغلب جنبش‌ها و جریانات روشن‌فکری و روشن‌گری ما چه در گذشته چه حال بوده و است که همه یا بیشتر حواس خود را عطف دولت‌ها و حکومت‌ها ساخته و از توجه و تمرکز بر خود ملت غافل مانده‌اند فلذا بیشتر به نقد و نظر در باب کم و کیف وجود دولت‌ها و حکومت‌ها پرداخته، از نقد و نظر در باب کم و کیف وجود ملت و داشته‌ها و نداشته‌هایش بازمانده‌اند.

پیش‌فرض اصلی و اساسی این جنبش‌ها و جریان‌ها مشخصا این بوده و است که مشکل اصلی و اساسی مملکت را، "سیدجمال‌‌وار"، دولت و حکومت می‌دانند و معتقدند که اگر این عوض شود لزوما همه چیز عوض می‌شود و این درحالیست ‌که پی‌درپی هم دولت‌ها و حکومت‌ها عوض شده‌اند و اوضاع ما نه فقط عوض نشده بلکه بس بتر شده است! بر این اساس به باور من دیگر تکلیف مشخص است و آن عبور از سد وسیع "سیدجمال‌گرایی" (سیدجمالیسم) است، چه سرانجام خود سید هم از سد خودساخته‌ی خویش گذر کرد و رسما از بی‌هودگی و بی‌ثمری‌اش نالید و بسی غرق تأسف و تأثر گفت:

"چه خوش می‌بود اگر تخم‌های بارور و مفید خود را در زمین شوره‌زار سلاطین فاسد نمی‌نمودم، هرچه در این کویر غرس نمودم فاسد گردید؛ ... افسوس می‌خورم از این‌که هیچ کِشته‌های خود را ندرویدم؛ … ای‌کاش تمام افکار خود را در مزرعه‌ی مستعد ملت کاشته بودم، ...". باری، اگر نقد و نصیحت حاکمان گره از کار می‌گشود تاریخ ما پر است از نصیحت‌الملوک‌ها، که اگر کارگر بود مدت‌ها پیش از این ما از شاهنامه‌خوانی به مردمنامه‌خوانی رسیده بودیم نه که هنوز هم حکومت و حاکمانی داشته باشیم و نومید از نقد و نظر و نصیحت ناگزیر به تغییرش بکوشیم!

اینست که من به کارآمدی این پیش‌فرض کهنه که اگر دولت و حکومت عوض شود لزوما همه چیز عوض می‌شود بی‌ایمان و نسبت به هر که هنوز مروج این ایده است بدبین‌ام- چه این همه مستندات و اعترافات تاریخی گواه اینست که این‌گونه نشد و نمی‌شود- برعکس من بنوبه‌ی خود به این فکر قائل‌ام که اگر ملت عوض شود همه چیز عوض می‌شود فلذا اکنون میان تصور ملت‌دولت و تحقق آن بسی شکاف می‌بینم که تنها با تغییر خود ملت پر می‌شود و بر این اصل و اساس سه چیز را لازمه‌ی توسعه و تحول پایدار می‌دانم: ملت، ملت، ملت: اول، ملتی که پی به این مهم برد که تا خود عوض نشود چیزی عوض نمی‌شود. دوم، ملتی که پا پیش گذارد و با پشت‌کار لازم بدوا خود و بعد متناسب با آن نظم و نظام‌های حاکم بر زندگی‌اش را عوض کند.

سوم، ملتی که نسل اندر نسل پشت کار بایستد و دیگر مجالی برای ابراز وجود فرصت‌طلبان سلطه‌جویی که بی‌گمان در هر جامعه‌ای پیدا می‌شوند ندهد- آنها همیشه و در هر جا بی‌هیچ ایمان و یقینی به آنچه که می‌گویند در قاب زمینه و زمان صرفا از راه هر آنچه باور توست بر تو مسلط می‌شوند و دیگر نه خود تغییر می‌کنند، نه می‌گذارند زمینه تغییر کند و نه حتی اجازه می‌دهند تو تغییر کنی! چون در اصل همه چیز بر پایه‌ی باور تو بنیان نهاده شده و اگر تو دگرگون شوی همه چیز دگرگون می‌شود. اینست که تغییر ممنوع و اندیشه به تغییر یک تابو می‌شود و به این قرار آرام آرام برای یک ملت خوش‌خیال و خوش‌باور کابوس پسرفت جانشین رویای پیشرفت می‌شود. (باقی در بخش بعد)

#راهی_برای_رهایی
#فراتلفیق‌گرایی
#فراایدئولوژی
#فراوفاق

🆔 @Hossein_Shiran (Author)
🌓 @OrientalSociology (Channel)
⚛️ @OrientalSocialThinkers (Group)
🌐 www.orientalsociology.ir (Site)

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

24 Oct 2024 09:55

🌓 شهادت چیست و شهید کیست؟ آیا یک مسیحی که در جنگ با اسرائیل کشته شده هم شهید محسوب می‌شود یا نه؟ مناظره‌ی علمای سنی و شیعی و مسیحی در این باب را نقادانه ملاحظه فرمایید ببینید نظر کدام‌یک را قرین و قریب حقیقت می‌دانید.

#اندیشه_کنیم
#شهید
#شهادت

🆔 @Hossein_Shiran (Author)
🌓 @OrientalSociology (Channel)
⚛️ @OrientalSocialThinkers (Group)
🌐 www.orientalsociology.ir (Site)

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

21 Oct 2024 06:18

🌓 این اظهارنظر روزنامه‌نگار اسرائیلی در مورد نحوۀ مرگ سنوار رهبر حماس مصداق بارز رعایت جانب انصاف در حق دشمن است و این جایی‌که خیلی از ماها نظرا و عملا از رعایت جانب انصاف حتی در حق دوستان خود عاجزیم چه رسد دشمنان، هیچ ساده نیست و هیچ هم ساده از کنارش نباید گذشت. او از مرگ دشمن‌اش شاد است و فاش هم اعلام می‌کند با اینحال اخلاقا خود را ملزم می‌دارد نیمه و نصف دیگر را هم ببیند و صرفا بدین سبب رأی و نظرش در حق دیگری منصفانه از آب درمی‌آید؛ این هرگز او را خوار و خفیف نمی‌کند مگر در نزد متعصبان و متکبرانی که جز خود قادر به دید و درک دیگری نیستند؛ این‌همه ظلم بشر بر بشر و رنج بشر از بشر هم تاریخا و تحققا از همین عدم درک دیگری بلکه بس بتر از نفرت از دیگری‌ست که عموما توسط ایدئولوژی‌ها تولید و توزیع و مصرف می‌شوند و پیوسته بنی‌آدم را دشمن هم می‌سازند و بجان هم می‌اندازند. جالب اینکه در یک چنین فضایی نه جنگ و قتل و غارت بلکه صحبت از اخلاق و انصاف یعنی دیدن و درک دیگری جرم و جنایت تلقی می‌شود و ای‌عجب اخلاق‌گرایان متهم به برهم زدن قاعدۀ بازی می‌شوند! این‌گونه است که اخلاق بزرگترین گمشدۀ تاریخ می‌شود!

🆔 @Hossein_Shiran

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

20 Oct 2024 09:50

📚 در جست‌وجوی جامعه‌ی کوتاه‌مدت
(گفت‌وگو با دکتر همایون کاتوزیان)
✍️ کریم ارغنده‌پور

نظریه جامعه کوتاه‌مدت از دکتر کاتوزیان در سال‌های گذشته بحث‌های زیادی ایجاد کرده است. بطور خلاصه ایشان معتقد است ایران یک جامعه کوتاه‌مدت است- یعنی جامعه‌ای که تداوم و تغییر، حتی بنیادی‌ترین تغییرات، در آن کوتاه‌مدت بوده و علت آن هم فقدان چارچوب قانونی تثبیت‎شده و تخطی‌ناپذیر است- قانونی که تداوم درازمدت جامعه را تضمین کند. با این فرض می‌توان انتطار داشت بلندمدت شدن رویه‌ها و نهادهای جامعه ایرانی کلید پیشرفت آن است. پرسش‌های مهمی از این مدعا برمی‌آید از جمله اینکه بجز حاکمیت قانون چه فرآیندها و تحولاتی می‌تواند به بلندمدت‌تر شدن جامعه ایران کمک کند؟ ضرورت و پیش‌نیازها و مراحل تحقق آن چیست؟ آیا قبول این نظریه مستلزم پذیرش جبر تاریخی و حاکمیت یک نظام بسته در گذشته و آینده ایران است؟ این‌ها و بسی بیش از این‌ها با خود دکتر کاتوزیان در میان گذاشته شده و حاصل این گفت‌وگو این کتاب است که می‌خوانید.

#کاتوزیان
#ارغنده‌پور
#کتاب
#کتابخوانی

🆔 @Hossein_Shiran
🌓 @OrientalSociology
⚛️ @OrientalSocialThinkers
🌐 www.orientalsociology.ir

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

20 Oct 2024 08:47

🌓 جامعه كلنگي؛ نظريه‌اي كلنگي
✍️ علی طایفی

تلاش براي بومي سازي و يافتن نظريه اجتماعي برخاسته از متن جامعه و تاريخ اجتماعي ايران براي فلسفيگري اجتماعي در جهت نقد، شناخت و تغيير آن از زمره دغدغه هايي است كه در سالهاي پس از انقلاب سرعت و وسعت خاصي يافته است. دستيابي به نظريه هايي كه بتواند تحولات اجتماعي جامعه ايران را به تحليل نشيند، چنان شور و شوقي ايجاد كرده است كه گاه برخي متفكران اجتماعي كشور در ارايه رويكردهاي نو و خوديافته/ساخته از هم سبقت مي گيرند.

همايون كاتوزيان يكي از كساني است كه در خارج از متن جامعه ايران به تحليل فرايند تحولات جامعه ايران پرداخته و در اين رهگذر بطور طبع از الگوهاي مدرنيزم در غرب نيز بهره جسته است. وي با نقدي تاريخي، جامعه ايران را غيرعقلاني، عقب مانده و راكد بر مي شمارد و با تبيين دولت و جامعه استبدادي، جامعه ايران را بشدت آسيب پذير تلقي كرده و نظريه جامعه كلنگي خود را بر همين مبنا سكه مي زند. او تئوري خود را با اين دغدغه آغاز مي كند كه اغلب متفكران اجتماعي ايران به اقتباسي ناشيانه از نظريه هاي اجتماعي دنياي غرب پرداخته و سعي در انطباق تحولات جامعه ايران با اين رويكردهاي نظري داشته اند.

كاتوزيان با عمده ساختن تضاد دولت و ملت، در جايي كه دولت مستبد بزرگترين زميندار بوده و طبقه اجتماعي قدرتمندي بيرون از آن شكل نمي گيرد، به ساماندهي نظريه جامعه كلنگي خود مي پردازد. جامعه كوتاه مدت، كلنگي و استبدادي همان اشاره به فقدان ثبات و استمرار در موقعیت اقشار و طبقات اجتماعی و حیات سیاسی و اجتماعی ساکنان جامعه ایرانی در عرصه تاریخی و ساختارهای حاکم در آن است. نظريه جامعه كلنگي تلاشي پيگيرانه براي رويارويي با تحليل طبقاتي ماركسيستي است كه در بنيان، چندان تئوري قدرتمندي نيست. برخي از خطوط كلي نقد اين نظريه اجتماعي از نظر من عبارتند از:

1️⃣ اين نظريه، خاص بررسي دوره هاي تاريخي قاجار و پهلوي است و بسادگي قابل تعميم به نيم قرن اخير يا قانونمندي تحولات اجتماعي تاريخي ايران نيست.

2️⃣ تعميم اين نظريه بدون توجه با مباني تجربي و قانونمندي هاي آن بعنوان مثال به روشنفكران كلنگي، بر ضعف بنيادين اين رويكرد نظري مي افزايد.

3️⃣ اين رويكرد نظري از عوامل ضد توسعه اي برون زا و مداخله جوي استعمار در روند تحولات كشور غفلت كرده و بشدت درون ساختي/مرزي است.

4️⃣ اورينتاليزم مستتر در طرح نظري كاتوزيان دربرابر وسترناليزمي است كه او عليه آن مي ستيزد و در عين حال بطور سلبي به دام آن مي افتد.

5️⃣ اين نظريه عمدتا به نقد ساختار اجتماعي توده اي پرداخته و از نقد ساخت قدرت بطرز آگاهانه اي غفلت مي كند.

6️⃣ نظريه جامعه كلنگي و كوتاه مدت، خود نيز كلنگي و مقطعي بوده و در بهترين وجه به دوره خاصي از تاريخ اجتماعي ايران مربوط است.

سخن پاياني اينكه در جهان نظريه پردازي هاي اجتماعي و جامعه شناختي نمي توان سراغ از رويكردهايي گرفت كه چنين تعابير عاميانه اي را براي تحليل و تفسير تاريخ اجتماعي بكار برده باشد.

#جامعه_کلنگی
#کاتوزیان
#طایفی
#ارسالی_دوستان

🆔 @Hossein_Shiran (Author)
🌓 @OrientalSociology (Channel)
⚛️ @OrientalSocialThinkers (Group)
🌐 www.orientalsociology.ir (Site)

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

16 Oct 2024 13:12

🌓 امروز 16 اکتبر روز جهانی غذا (WFD) است. این روز در سال 1979 از سوی FAO مطرح و از سال 1981 بدین‌سو بعناوین مختلف نامگذاری شده، امسال هم عنوان "ایمنی غذا: برای موارد غیرمترقبه آماده شوید" بخود گرفته است. FAO طبق اعلامیهٔ حقوق بشر "حق غذا برای زندگی بهتر و آینده‌ای بهتر" را سرلوحهٔ کار خویش قرار داده، دم‌اش گرم، اما متأسفانه حکومت مشتی بی‌شعور بر جهان نه فقط تابحال نگذاشته یک چنین شعاری محقق شود و اکنون طبق گزارش خود این سازمان 733 میلیون نفر در سراسر جهان بدلایل مختلف درگیر گرسنگی‌اند بلکه اوضاع و احوال بس بتر گشته و حالا خیلی‌ها در گرداگرد آن از دست‌یافتن به دو نیاز اساسی مقدم بر غذا یعنی آب و هوا هم محروم‌اند! جان جهان چگونه خواهد آسود از دیدن یک چنین صحنه‌هایی که در آن حتی کودکان از رنج دست‌نیافتن به آب ضجه‌ها می‌کشند و این درحالیست که شعار سال پیش "آب زندگیست، آب غذاست" بود! باری دنیایی که پست‌فطرتان بر آن حکومت کنند البته که پیوسته پسرفت می‌کند و پیوسته بر ظلم بشر بر بشر و رنج بشر از بشر افزوده می‌شود! قشنگ معلومست اشرار عالم عملا هرچه می‌خواهند می‌کنند و هیچ زور اخیار بدانها نمی‌رسد!

🆔 @Hossein_Shiran

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

05 May 2024 12:05

⏺ کابالاگرایی (کابالیسم) Kabbalism

🌓 آشنایی با ایسم‌ها 9️⃣5️⃣
✍️ جان آندریوس John Andrews
🔄 حسین شیران

کابالا یک سنت یهودی و یک تفسیر عرفانی و رازآلود از کتاب مقدس است که بصورت سینه به سینه و شفاهی منتقل شده و ادعا می‌شود دانشی خفیه* از تورات نانوشته‌ای است که خداوند به موسی و آدم داده است. این رویکرد عرفانی و رازآلود به خداوند از سوی برخی از یهودیان اصیل با اتهاماتی همچون پانتئیستی (همه‌خداگرایی) و بدعتی بودن مواجه گشته است. یقینا عناصری از جادو و کیهان‌شناسی وجود دارند- بعنوان مثال در سِفر یتزیرا (کتاب آفرینش)، که مابین قرن سوم و ششم ظاهر شدند و آفرینش را بمثابه‌ی فرآورده‌ای از 10 عدد الهی و 22 حرف از الفبای عبری توضیح دادند.

کابالا از کلمه عبری قبالا qabbalah بمعنای سنت می‌آید. منشأ کابالیسم را باید در عرفان مرکاوه در قرن اول پس از میلاد مسیح مشخصا پس از تخریب معبد دوم در اورشلیم در سال 70 میلادی جست- عرفانی که هدف آن تأمل و تعمق هیجان‌انگیز در مرکاوه- «ارابه»ی خدا- بود که حزقیال نبی آن را در رؤیا دیده بود. نقطه‌ی اوج کابالیسم در قرون وسطی بود، زمانی که در سراسر دیاسپورای یهودی، بویژه در میان یهودیان اخراج شده از اسپانیا در سال 1492 گسترش یافت. در قرن 18، این سنت در میان پیروان فرقه‌های فوق ارتدوکسی (افراطی) همچون حسیدیک Hasidic و لوباویچ Lubavitch تأثیرگذار شد. پیروان کابالا در این روزگار چهره‌های سرشناسی همچون مدونا خواننده‌ی آمریکایی هستند.

⏺ توضیح مترجم:
* گفته می‌شود بسیاری از فلاسفه و دانشمندان جهان از فیثاغورث و افلاطون گرفته تا اسپینوزا و لایبنیتس و نیوتن و کارل یونگ و بنجامین فرانکلین هر کدام بنوعی با ارتباطاتی آشکار و نهان از این معارف خفیه سهمی برده‌اند.

#ایسم‌ها
(برای مشاهده و مطالعه‌ی بخش‌های قبلی و آشنایی با ایسم‌های بیشتر از این لینک استفاده کنید)

🆔 @Hossein_Shiran (Author)
🌓 @OrientalSociology (Channel)
⚛️ @OrientalSocialThinkers (Group)
🌐 www.orientalsociology.ir (Site)

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

03 May 2024 08:53

🌓 شطرنجِ گذار به دموکراسی
✍️ هادی حکیم شفایی

گذار از دیکتاتوری به دموکراسی به مانندِ بازی شطرنج است. این تعبیر شاید بتواند به برخی از مفروضات رایج و باطل و پرسش‌های مهم در این رابطه پاسخ بدهد. همانند‌انگاریِ گذار به دموکراسی به بازی شطرنج، مستلزم نکاتی است که به شرح زیر  فهرست می‌گردد:

۱. گذار از دیکتاتوری به دموکراسی، خودبخود محقق نمی‌گردد بلکه نیازمند عاملیّت شهروندان یک جامعه است. مفروضاتی از قبیل اینکه 'حکومت ظلم، خودش از بین می‌رود' یا 'نظام‌های دیکتاتوری رفتنی هستند'، گزاره‌های انفعالی و باطلی هستند که موجب حساسیت‌زدایی و بی‌‌عملی شهروندان می‌گردد. بازی شطرنج نیازمند زنجیره‌ای از حرکات و اقدامات است و بدون حرکت دادن مهره‌ها نتیجه‌ای حاصل نمی‌گردد.

۲. دموکراسی به هیچ ملتی، از خارج از مرزها هدیه نمی‌شود بلکه نیازمند کنشگری شهروندان و نخبگانِ داخل میدان است. در بازی شطرنج، این، طرفین بازی هستند که نتیجه بازی را معین می‌نمایند نه داور بازی و نه تماشاگران بیرونی.

۳. گذار از دیکتاتوری به دموکراسی را نمی‌توان به سادگی از خارج از مرزها متوقف نمود. ابرقدرت‌ها هرچقدر هم فرضاً مخالف فرایند دموکراتیزاسیون برای ملتی باشند کنشگران سرسخت و هشیار، مانع تحقق مداخلات آنها خواهند شد. در بازی شطرنج، حتی اگر شخص سومی از بیرون میدان، پنهانی مهره یا مهرهایی را جابجا کند تا نتیجه بازی عوض شود، باز هم یک بازیکن خوب این شانس را دارد که تاثیر مهره‌های جابجا شده را با تلاش و تفکر، خنثی نماید و راهی به سوی پیروزی بگشاید.

۴. گذار از دیکتاتوری به دموکراسی، با اقدامات کور و رادیکال محقق نخواهد شد بلکه نیازمند استراتژی، هشیاری و کار جمعی است. در بازی شطرنج، بدون برنامه‌ و استراتژیِ دفاع و نفوذ، شکست حتمی است.

۵. گذار از دیکتاتوری به دموکراسی، شتابزده و در مدت کوتاه به لحاظ تاریخی، صورت نخواهد گرفت. راه آزادی و توسعه، راه دشواری است که ممکن است ده‌ها سال زمان ببرد. بازی شطرنج در زمره بازی‌هایی است که نیازمند صبر بسیار است. 

۶. گذار از دیکتاتوری به دموکراسی، هزینه‌بر است و خساراتی را به جسم و روان و مال و زندگی شهروندان وارد می‌آورد. اما این هزینه‌ها برای پایان بخشیدن به دوران تاریک و تحقق روزهای بهتر است لذا کنشگران آینده‌نگر، در هر شرایطی به آینده‌ای بهتر امیدوارند. در بازی شطرنج اگر بازیگر، مهره‌هایی را از دست بدهد بازی را رها نمی‌کند و همیشه راه برای بازگشت مهره‌ها و بازبابی نیروها وجود دارد.

۷. در فرایند گذار از دیکتاتوری به دموکراسی، کنشگران از هر ضعف و شکاف پدید آمده در پیکره نظام سیاسی به عنوان فرصتی برای پیشروی و نفوذ بهره‌می‌گیرند درست همانند بازیگر شطرنج که در انتظار کوچکترین خطای حریف به کمین می‌نشیند.

۸. در فرایند گذار از دیکتاتوری به دموکراسی، همواره پیروزی‌ها و شکست‌ها و پیشروی‌ها و پس‌روی‌هایی وجود دارد. شکست و ناکامی، پایان راه نیست بلکه برایند پیروزی‌ها و پیشروی‌ها و ناکامی‌ها جامعه را به پیروزی نهایی نزدیک می‌کند درست به مانند بازیگران شطرنج که گاه مجبورند تحت فشار حریف، مهره‌ها را به عقب جابجا کنند.

۹. کنشگران موفق در فرایند گذار به دموکراسی، به آرمان ها و آینده بهتر متعهدند و جز هدف، به چیزی نمی‌اندیشند و هیچ چیز آنها را از آرمان‌ها بازنمی‌دارد. کنشگران آرمانخواه به صداهای منفی و ناامیدی‌گستران اهمیتی نمیدهند بلکه رسالت شخصی اخلاقی برای خویش تعریف می‌کنند. بازیگران موفق شطرنج اجازه نمی‌دهند هیچ فکر و عامل خارجی، هدف پیروزی را در نظر آنها دست‌نیافتنی سازد.

شباهت‌های میان فرایند دموکراتیزاسیون و توسعه سیاسی و اجتماعی با بازی شطرنج این امکان را فراهم می‌سازد که بطلان بسیاری از مفروضات غلط و رایج در ذهن و زبان برخی شهروندان جامعه، آشکار گردد و شهروندانی که متاثر از این مفروضات، انفعال و بی عملی اختیار کرده‌اند دست کم در این باره، بازاندیشی نمایند.

#شطرنج_گذار
#گذار_به_دموکراسی
#عاملیت_سیاسی
#رسالت_شخصی_اخلاقی
#ضعف_شکاف
#پیشروی_نفوذ

@ReligionPhilosophyHumanRights

🌓 @OrientalSociology
⚛️ @OrientalSocialThinkers
🌐 www.orientalsociology.ir

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

21 Nov 2024 17:18

🌓 در جستجوی راهی برای رهایی 0️⃣5️⃣
✍️ حسین شیران

اگرکه بخواهیم در این برهه از زمان خیلی ساده به ترسیم و توصیف وضعیت و موقعیت عمده نیروهای سیاسی اجتماعی فعال در جامعه‌ی ایرانی بپردازیم طبعا نخست باید بصراحت موضوع و محل نزاع این نیروها را مشخص سازیم؛ حالیا با توجه به دیرپا بودن بسیاری از مسائل و مشکلات جامعه و لاینحل نمودن‌شان در طی زمان، دیگر بسیاری از موضوعات جزئی و حاشیه‌ای تلقی شده، رسما موضوعیت خود را برای مناظره و منازعه از دست داده‌اند و حال چند صباحی‌ست کلا خود نظام حاکم بر ایران و بود و نبودش بعنوان موضوع و مسأله‌ی اصلی مورد منازعه و مناقشه است.

در واکنش به این موضوع و مسأله‌ی مهم یعنی "بودن یا نبودن نظام"، ما نظرا و عملا با طیف وسیعی از موضع‌گیری‌ها از جانب نیروهای مختلف مواجه‌ایم که یک سو، مشخصا در انتهای سمت راست، "نظام‌گراها" را داریم که قویا از بود و نمود نظام با همه حرف‌ها و حدیث‌هایش دفاع می‌کنند و پروپاقرص خواهان استمرار نظم و وضع موجودند، و در سوی دیگر، مشخصا در انتهای سمت چپ، "نظام‌گریزها" را داریم که قویا از گزینه‌ی نبود نظام دفاع می‌کنند و نومید از هر اصلاحی، خواهان سقوط و سرنگونی هرچه سریع‌تر آن و گذار عاجل ایران و ایرانی به نظم و نظامی دیگرند.

دسته‌ی اول، یعنی نظام‌گراها، نظام را بسی مقدس و متعالی و منشاء همه خیر و خوبی می‌بینند و هرکه هرچه غیر این بدان نسبت دهد را هم همه از قصد و غرض و مرض او می‌دانند؛ در مقابل نظام‌گریزها آن را یک شر مطلق و مبنا و منشاء هرچه فسق و فجور و فساد در داخل و خارج می‌بینند و از این بیش قرار و مدارش را نه فقط برای ایران بلکه منطقه و جهان یک فاجعه می‌دانند. مابین این‌دو دسته بخش وسیعی از نیروها را داریم که نظام را نه همه خیر و نه همه شر می‌دانند و حسب این‌که به کدام سو بیش‌تر گرایش دارند یا ندارند از این سر تا آن سر طیف پراکنده‌اند.

اما واقعیت چیست؟ واقعیت اینست و جز این نیست که نظام نه آن‌گونه که خوش‌بین‌ها می‌گویند "همه خیر" بوده و ا‌ست و نه آن‌گونه که بدبین‌ها می‌گویند "همه شر" بوده و است- کما این‌که نظام قبلی هم نه همه خیر نه همه شر بود و حتی نظام بعدی هم نه همه خیر نه همه شر خواهد بود؛ همه سفید یا سیاه دیدن و یا نمودن نه هنر بلکه وهن نقد و نظر است و اساسا هر حرف و حرکتی در نقد هر ایدئولوژی‌ای اگرکه متعهد و متضمن اصل انطباق نظرات با واقعیات نباشد- بخشی را ببیند و باقی را وانهد، خود هم یک ایدئولوژی‌ست و همچون هر ایدئولوژی دیگری "شکنجه‌گر واقعیات" است.

هم از این جهت همه‌ی آن‌ها که جانب واقع امر- "نه همه خیر نه همه شر" بودن نظام را گرفته و بر این اساس نسبت بدان واکنش نشان می‌دهند راه و رویه‌ای بس واقع‌بین‌تر و معقول‌تر و منطقی‌تر از دو دسته‌ی دیگر دارند که بسی غیرواقع‌بینانه عمل می‌کنند و از این جهت هیچ‌کدام قادر به قانع و همراه کردن بخش اعظم جامعه، همان‌که "قشر خاکستری" می‌نامیم، نیستند؛ بویژه دسته‌ی اول، "معاضدان نظام"، که صرفا سرگرم سفیدشویی و ستایش نظم و نظام حاکم‌اند و هیچ حالی‌شان نیست تاریخ مصرف‌شان گذشته و دیگر همه روی مخ‌اند و هر حرف و حرکت‌شان تا چه حد تهوع‌آور است.

متقابلا ایراد کار دسته‌ی دوم، "معاندان نظام"، هم اینست که شبانه‌روز صرفا مشغول سیاه‌نمایی و شرسازی و شرپردازی‌اند و چون هیچ ابزار و سازوکار و سازمانی جز تحریک و تهییج احساسات ملت بر علیه حکومت ندارند صرفا به سیل خشم و احساسات مردم دل بسته‌اند که بار دیگر کی براه افتد و بالکل نظام را با خود برد! اما مردم آگاه‌اند از این‌که این‌ها هم همچو دسته‌ی اول آگاهی‌بخشی‌شان خود نوعی آگاهی‌پوشی‌ست- چه آمیخته با اغوا و اغفال‌ است، فلذا همه را می‌شنوند با این‌حال باز بست می‌نشینند! و این یعنی حاصل کارشان برای ملت بیش‌تر سرگرمی سیاسی‌ست تا جنبش سیاسی!

باقی در بخش بعد

#راهی_برای_رهایی
#فراتلفیق‌گرایی
#فراایدئولوژی
#فراوفاق

🆔 @Hossein_Shiran (Author)
🌓 @OrientalSociology (Channel)
⚛️ @OrientalSocialThinkers (Group)
🌐 www.orientalsociology.ir (Site)

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

16 Nov 2024 08:09

🌓 در این روزهای سرد پاییز ۱۴۰۳ که باز قطعی برق در کشور باب شده و هزار و یک مشکل برای مردم ایجاد کرده، بد نیست مقامات و مدیران گرانقدر ما گاهگداری هم که شده قدری بدور از اینهمه خودستایی و خودبزرگ‌بینی که دائم در وجود مبارکشان موج می‌زند کمی هم سر راست کرده به دیگران و دیگر جاها نظر کنند و حتی‌الامکان عاقلانه و عالمانه به مقایسهٔ تطبیقی عملکردها بپردازند ببینند بقیۀ جاها که هیچ قبولشان هم ندارند و هیچ خدا و امام زمان هم پشت و پناهشان نیست چگونه بصرف مدیریت بروز و بهینۀ منابع و مصارف به تأمین پایدار انرژی دست می‌یابند! آخر تفاوت کار از کجا تا کجا که آنها نمی‌گذارند برقشان حتی شبها در معابرشان هدر رود ما هیچ قادر نیستیم از هدررفت برقمان در روز جلوگیری کنیم! یک چنین اسرافی در بلاد کفر جرمی نابخشودنیست و متولی امر باید پاسخگو باشد و اینجا در بلدالایمان امری کاملا عادیست و کمابیش در هر کجا هم مشاهده می‌شود و هیچکس هیچ‌کجا هم عین خیالش نیست! اینگونه است مثلا همین نروژ می‌شود دومین کشور جهان از نظر تأمین سرانه برق مصرفی، ما هم سرانه روزی ۲ ساعت قطعی برق نصیبمان می‌شود وقتی دیگر همه‌چیز بسته به آنست!

🆔 @hossein_shiran

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

14 Nov 2024 12:58

🌓 ۲۴ آبان روز کتاب و کتابخوانی و کتابداری گرامی باد. 🌺🌺🌺

#روز_کتاب
#کتابخوانی
#کتابداری

🆔 @Hossein_Shiran (Author)
🌓 @OrientalSociology (Channel)
⚛️ @OrientalSocialThinkers (Group)
🌐 www.orientalsociology.ir (Site)

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

11 Nov 2024 15:33

🌓 در جستجوی راهی برای رهایی 9️⃣4️⃣
✍️ حسین شیران

حالیا دیگر همه می‌دانیم تم سال سیاست حاکم بر ما مشخصا به "وفاق" گراییده و تحققا از تعامل و توافق و تک‌وپوی حاصل از آن "دولت وفاق" بر سر کار آمده و فعلا به این قرار و مدار اینجا و آنجا و هر جای دیگرش گفت‌ها و شنودها و شعرها و شعارها حکما همه رنگ‌وبوی وفاق بخود گرفته‌اند. در ارزش، اهمیت و ضرورت وفاق بویژه از نقطه‌نظر جامعه‌شناسی هیچ تردیدی نیست چه نظم و نظام و فرهنگ عمومی همه در سایه‌ی وفاق و هم‌راهی و هم‌سویی و هم‌سازی نیروهای اجتماعی بر سر برخی ضروریات حاصل می‌گردد وگرنه که اجتماع بستر تضادها و ستیزهای بی‌پایان می‌گردد و زیست اجتماعی جاری و ساری در آن بسی ناسازوار و جسم‌وجان‌آزار می‌گردد.

اما "نظم و ثبات" تنها نیاز مبرم اجتماعات بشری نیست و در کنار آن نیاز به "تغییر و دگرگونی" هم یک اصل اساسی‌ست؛ هر کو یکی از این دو را بیند و دیگری را نه، اسما و رسما خود به زبان خویش می‌گوید نسبت به احساس و ادراک امر اجتماع و اقتضائات‌اش یک "احول" است1؛ و هر که هر دو را بیند و باور کند هر آنچه مابین‌شان می‌گذرد ناشی از تضاد و ستیز این‌دو با یکدیگر است یک "احمق" است2 و هر که خود آگاهانه آن‌ها را مقابل هم قرار دهد و تصویر و تصوری ستیزآمیز از آن‌ها ارائه دهد بی‌تردید یک "احیل" است، در هر حال بدا به حال و روز جامعه‌ای که احولان و احمقان و احیلان بخواهند با طرز نگاه‌های نیم‌کورانه‌ی‌شان آن را اداره کنند!

جوامع بشری در حقیقت هم طالب نظم و هم طالب تغییرند- در این تردیدی نیست، با این حساب چیزی که باقی می‌ماند همانا برقراری تعادل و توازن میان این‌دو اصل اساسی‌ست؛ اصولا و اساسا کسی که مدعی وفاق در سطح جامعه و سیاست و مدیریت جامعه است بدوا باید قادر باشد میان این‌دو مهم و کم‌وکیف تواردشان بر هم وفق و وفاقی ایجاد کند؛ این‌که کی و کجا و چطور نظم و ثبات را بر گرده‌ی این همه تغییر و متغیر محقق سازی و کی و کجا و چطور تغییر را بر نظم موجود مقرر سازی بی‌آنکه ثبات حاصل از آن بهم بریزد هنر است، وگرنه وانهادن و یا زیرپا گذاشتن یکی به نفع دیگری که هنر نیست، حکومت است.

و بعد هم نظم و ثبات عمومی همیشه یک ارزش اجتماعی نیست، دیکتاتورها و توتالیترها هم نظم و نظام می‌آفرینند- چه بسا قرص و محکم‌تر از بقیه؛ اصولا و اساسا نظم عمومی زمانی واجد ارزش اجتماعی می‌گردد که عوایدش متوجه عموم باشد، به بیان دیگر متعهد و متضمن منفعت عمومی باشد و نه منفعت قشری خاص و بخشی مختصر از جامعه- یک چنین نظمی نظم ایدئولوژیک است و مصداق بارز نظم‌های اجتماعی که باید دگرگون شوند؛ این‌که طبقات حاکم بر یک چنین نظمی سفت و سخت مقابل تغییرات و دگرگونی‌های زمینه و زمان حتی بصورت ادواری می‌ایستند و با تمام توان به حفظ و دوام نظم موجود می‌کوشند یعنی که منفعت‌شان صرفا در قرار و مدار آن است و لاغیر.

وفاق هم همین‌طور! نه هر وفق و وفاقی واجد ارزش و اعتنا و احترام است؛ اینجا هم همچو نظم عمومی تنها وفاقی محترم است که منفعت عموم در آن نهفته باشد، فلذا هر کجا صحبت وفاق است بدوا باید پرسید: وفاق میان که و برای چه؟ وفاقی که بخواهد در درون طبقات حاکم و میان صاحبان قدرت و ثروت برای کنار گذاشتن ستیزها و حفظ اصل و فرع نظام سلطه حاصل گردد نه فقط واجد ارزش و احترام و اعتبار اجتماعی نیست بلکه خود شر اعظمی‌ست در راستای استبداد و استثمار هرچه بهتر و بیشتر ملت. شاید هنوز زود باشد بگوییم دولت وفاق ما در پی یک‌چنین سودایی‌ست؛ منتظر می‌مانیم ببینیم آیا تغییرات و تحولاتی از سوی دولت و حکومت برای تحقق وفاق اعظم یعنی وفاق با ملت هم صورت می‌پذیرد یا خیر، همه یک فریب است برای قرار و مدار بیشتر!

1. "اصل بیند دیده چون اکمل بود | فرع بیند چونکه مرد احول بود" (مولوی)
2. "زاحمقان بگریز چون عیسی گریخت | صحبت احمق بسی خون‌ها بریخت" (مولوی)

#راهی_برای_رهایی
#فراتلفیق‌گرایی
#فراایدئولوژی
#فراوفاق

🆔 @Hossein_Shiran (Author)
🌓 @OrientalSociology (Channel)
⚛️ @OrientalSocialThinkers (Group)
🌐 www.orientalsociology.ir (Site)

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

04 Nov 2024 14:22

🌓 امروز ۱۴ آبان "روز فرهنگ عمومی" است. به نام گرامی می‌داریم‌اش هرچند چندان نشانی از آن نیست!

#روز_فرهنگ_عمومی

🆔 @Hossein_Shiran

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

02 Nov 2024 07:57

🌓 امروز 2 نوامبر روز جهانی ویتامین D است؛ در ارزش و اهمیت آن همین بس که یک روز جهانی بدان اختصاص داده شده و در برخی جوامع حتی انجمن ویتامین D تأسیس شده است. ویتامین D فقط یک ویتامین نیست یک هورمون است و عملا در بسیاری از ساختارها و سازوکارهای بدن دخیل است فلذا کمبودش منجر به طیف وسیعی از اختلالات و بیماری‌ها از جمله بیماری خاموش قرن پوکی استخوان می‌شود. بهترین و آسان‌ترین و ارزان‌ترین راه برای تولید و تکثیر ویتامین D در بدن قرار گرفتن در معرض نور مستقیم خورشید است، با اینحال سبک‌های زندگی ناسالم و طرزفکرها و طرزعمل‌های نادرست بخش اعظمی از جمعیت جهان را بسادگی از این نعمت بزرگ محروم ساخته و در نتیجه درگیر مسائل و مشکلات فراوان ساخته است. اکنون بیش از 1 میلیارد نفر در سراسر جهان کمبود ویتامین D دارند! این یک تهدید بلکه بحران بزرگ برای سلامت جمعیت جهان و نظامهای بهداشت و سلامت جهان است. دستکم ۳ بار در هفته و هر بار ۱۰ دقیقه پوست خود را در معرض نور مستقیم خورشید قرار دهید قبل از اینکه دیر شود و کار برای شما و دیگران سخت شود.

#World_Vitamin_D_Day
#جامعه‌شناسی_پزشکی
#سبک_زندگی_سالم
#پوکی_استخوان

🆔 @Hossein_Shiran

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

29 Oct 2024 08:01

🌓 آشنایی با ایسم‌ها 9️⃣6️⃣
✍️ جان آندریوس John Andrews
🔄 حسین شیران
⏺️ خوش‌بینی(گرایی) (اپتیمیسم) Optimism

این احساس که همه چیز خوب است و خوب هم خواهد شد- در مقابل بدبینی (پسیمیسم1)، احساس بد بودن و بدتر شدن چیزها. یک خوش‌بین (اپتیمیست) لیوان تا نیمه پر شده را "نیمه‌پر" می‌بیند و در مقابل یک بدبین (پسیمیست) آن را "نیمه‌خالی" می‌بیند. خوش‌بینی به مثابه‌ی یک فلسفه را "گوتفرید لایب‌نیتس"2، همه‌چیزدان3 آلمانی، ترویج داده است- هموکه استدلال می کرد این جهان بهترین جهان ممکن است.*

1. Pessimism
2. Gottfried Leibniz 1646-1716
3. Polymath

⏺️ توضیحات مترجم:
* معروف است که ولتر هیچ نمی‌توانست با این حد از خوش‌بینی لایبنیتس کنار بیاید و مفصل در رمان خود کاندید به این طرز فکر طعنه زده است. او زلزله‌ی هولناک 7.7 ریشتری لیسبون که منجر به کشته شدن 60 هزار نفر شد و یا جنایاتی که پیش از انقلاب فرانسه بر مردم فرانسه رفت را مثال می‌زد و می‌گفت با این همه رنج‌های انسانی چگونه می‌توان جهان موجود را بهترین و کامل‌ترین جهان ممکن دانست!

#ایسم‌ها
(برای مشاهده‌ی بخش‌های قبلی و آشنایی با ایسم‌های بیشتر از این لینک استفاده کنید)

🆔 @Hossein_Shiran (Author)
🌓 @OrientalSociology (Channel)
⚛️ @OrientalSocialThinkers (Group)
🌐 www.orientalsociology.ir (Site)

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

24 Oct 2024 10:01

🌓 به دوستان عزیزم بسی توصیه دارم هرگاه و هرجا جمعتان به تعداد انگشتان دستتان رسید سریعا هرچه گوشی و لپتاپ و تلویزیون دم دست دارید را ببندید و کنار بگذارید و بسی با ذوق و شوق به بازی اجتماعی مافیا بپردازید. حتما و حتما کودکانتان را هم بازی دهید و بگذارید اولا در میان جمع با دل و جرأت صحبت کردن را یاد بگیرند و بعد خود برای تشخیص مافیا از شهروند و حتی شهروند صاحب‌نقش از شهروند ساده بسی استنباط و استدلال کنند- برای آموزش و پرورش نقادی چیزی بهتر و بالاتر از این نیست. متأسفانه نسل ما در هر دو زمینه مشکل داشت و دارد از این سبب تا دلتان بخواهد باخت داده و می‌دهد. بگذار در دنیایی که راست و دروغش شدیدا درهم‌تنیده و بی‌وقفه بهر وسیله تبلیغ می‌شود فرزندان خود را به بزرگترین ضرورت زمان یعنی ذهن و فکر نقاد مجهز سازیم تا بدین راحتی زیر بار هر حرفی نروند و بدین سادگی سرباز صفر هر ایده و ایدئولوژی و انقلاب مافیایی نشوند؛ و فقط مافیا نیست، همینطور باید مراقب استنباطات و استدلالات فریبندۀ شهروندان ساده‌لوح و تسخیر و خریدشده هم بود که گاه تبرتر از تبر می‌شوند و مافیاتر از مافیا به شهر و شهروندی ضربه می‌زنند.

🆔 @Hossein_Shiran

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

23 Oct 2024 09:46

🌓 وزیر دفاع اسرائیل دیروز (22 اکتبر) گفته که ما حتما به ایران حمله خواهیم کرد، ایران هم پاسخ خواهد داد، جنگی درخواهد گرفت و ماه‌ها طول خواهد کشید! (اینجا) حال صرف‌نظر از اینکه مشخصا یک چنین اتفاق ناگواری رخ خواهد داد یا نه، در اینکه از آغاز تا کنون و همین حالا هم دنیا درگیرودار جنگ‌ها بوده و است تردیدی نیست. فلذا اصل مسأله اینست که چرا در دنیا این همه جنگ وجود داشته و دارد و اساسا چرا به چه دلیل انسان‌ها این همه با یکدیگر جنگیده و می‌جنگند؟ حالیا پاسخ یووال نوح هراری، مورخ و متفکر سرشناس اسرائیلی، به این پرسش را بشنوید ببینید تا چه حد متقاعدکننده است تا بعد.

#اندیشه_کنیم
#جنگ
#ایران_اسرائیل
#یووال_نوح_هراری

🆔 @Hossein_Shiran (Author)
🌓 @OrientalSociology (Channel)
⚛️ @OrientalSocialThinkers (Group)
🌐 www.orientalsociology.ir (Site)

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

21 Oct 2024 06:14

🌓 بایدن برای ایران

کانال ۱۲ اسرائیل مدعی شده که دولت بایدن عمدا طرح حمله‌ی اسرائیل به ایران را به ایرانیان لو داده و در واقع این‌جا به نفع ایران عمل کرده است. عجب دنیایی‌ست دنیای سیاست!

🆔 @Hossein_Shiran (Author)
🌓 @OrientalSociology (Channel)
⚛️ @OrientalSocialThinkers (Group)
🌐 www.orientalsociology.ir (Site)

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

20 Oct 2024 09:23

📚 ایران، جامعه‌ی کوتاه‌مدت
✍️ محمدعلی همایون کاتوزیان

#کاتوزیان
#کتاب
#کتابخوانی

🆔 @Hossein_Shiran
🌓 @OrientalSociology
⚛️ @OrientalSocialThinkers
🌐 www.orientalsociology.ir

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

17 Oct 2024 09:24

🌓 مفهوم آزادی از نقطه‌نظر هما ناطق، نویسنده و پژوهشگر تاریخ معاصر ایران

#آزادی
#هما_ناطق
#تاریخ_ایران

🆔 @Hossein_Shiran (Author)
🌓 @OrientalSociology (Channel)
⚛️ @OrientalSocialThinkers (Group)
🌐 www.orientalsociology.ir (Site)

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

08 May 2024 17:16

📚 اندیشه اجتماعی متفکران مسلمان، از فارابی تا ابن خلدون
✍️ دکتر تقی آزاد ارمکی
📃 تعداد صفحات: 327

🌓 کتابخانه‌ جامعه‌شناسی شرقی
⏺ فرصتی برای مطالعه‌ هرچه بیشتر

#کتابخانه
#کتابخوانی

🆔 @Hossein_Shiran
🌓 @OrientalSociology
⚛️ @OrientalSocialThinkers
🌐 www.orientalsociology.ir

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

04 May 2024 12:19

🌓 تمثیل غار افلاطون

🆔 @Hossein_Shiran (Author)
🌓 @OrientalSociology (Channel)
⚛️ @OrientalSocialThinkers (Group)
🌐 www.orientalsociology.ir (Site)

🌓 جامعه‌شناسی‌شرقی

02 May 2024 07:43

🌓 مسائل اجتماعی به بیان کارتونیست‌ها 9️⃣1️⃣

#تحلیل_آزاد
#یک_تصویر_هزار_حرف
#انسان_حقیقت_رسانه
#کارتونیست

🆔 @Hossein_Shiran
🌓 @OrientalSociology
⚛️ @OrientalSocialThinkers
🌐 www.orientalsociology.ir