10656
کانال تلگرام سایت نقد اقتصاد سیاسی www.pecritique.com
جیمسون بیش و پیش از هر چیز مرید و درعین‌حال منتقد کتاب «تاریخ و آگاهی طبقاتی» لوکاچ است، به این معنا که تا حدی متعصبانه بر این باور است که کالایی‌سازی (فروش نیروی کار انسانی جهت بیشینه‌سازی سود سرمایه‌داران) سرمنشأ سلطه در جوامع سرمایهداری است و شیء‌انگاری (نمودیافتن این رابطه بین افراد و طبقات بهمثابه رابطه‌ی بین اشیا و قیمت‌ها) همان فرایند تاریخی عمده‌ای است که بر بستر آن می‌توان هنجارها، ارزش‌ها، حساسیت‌ها، متن‌ها و جنبش‌ها را در دنیای مدرن درک کرد.
_____________
👈متن کامل
به نظر می‌رسد افکار عمومی ایرانیان چندان با مردم غزه همدردی نشان نداده‌اند. تبیین دقیق دلایل این رویکرد مستلزم مطالعات و پیمایش‌های تفصیلی است، اما به‌طور کلی می‌توان (بدون ترتیب و اولویت‌بندی) روی عواملی از این دست متمرکز شد: چیرگی منطق «دشمنِ دشمنِ من دوست من است» بر بخشی از افکار عمومی، تعریف جنگ کنونی به‌عنوان منازعه‌ی حماس – اسراییل، پیوند حماس با حاکمیت و پای‌بندی آن به اسلام سیاسی در شرایط مخالفت روزافزون بخش هرچه بزرگ‌تری از مردم با سیاست‌های حاکم و گرایش به سکولاریسم، مخالفت افکار عمومی با به‌اصطلاح جنگ‌های نیابتی در منطقه، صورت‌بندی مسأله‌ی فلسطین به‌عنوان جنگ مذهبی، سبعیت و وحشیگری موجود در حملات اولیه‌ی حماس، پروپاگاندای سوگیرانه‌ی جریان‌های راست افراطی و رسانه‌های جریان اصلی اپوزیسیون به نفع اسراییل،... نکته‌ی قابل‌تأکید اما توجه به مخاطرات چیرگی چنین نگاهی است...
______________
👈متن کامل
آیا هدف مبارزه‌ی فلسطینی‌ها باید یک راه‌حل دو دولتی باشد که در آن اسراییل به قلمرویی که پیش از الحاق بخش دیگر سرزمین فلسطین در سال 1967 اشغال کرده بود باز‌گردد و یک دولت فلسطینی در بخش باقی‌مانده پدید آید یا باید یک دولت کاملاً جدید تشکیل شود که در آن تمام ساکنان آن منطقه اعم از مسلمانان و مسیحیان و یهودیان و... بتوانند بار دیگر در کنار هم زندگی کنند، همان‌گونه‌که در منطقه‌ی فلسطین تاریخی پیش از ایجاد دولت اسراییل می‌زیستند؟
______________
👈متن کامل
درحالی‌که اقدامات هولناک تروریستی حماس باید بی‌قیدوشرط محکوم شود، نباید آنچه را که به‌واقع محل نزاع است اشتباه گرفت. مسئله انتخاب یک جناح تندرو یا جناح دیگر نیست؛ مسئله انتخاب بین بنیادگرایان هر دو طرف و تمام کسانی است که کماکان به امکان همزیستی مسالمت‌آمیز باور دارند.
_____________
👈متن کامل
دولت آپارتاید اسرائیل مصمم است کسانی را که اسلحه‌ی خود را زمین می‌گذارند سرکوب کند و مصمم است کسانی را که اسلحه‌ی خود را زمین نمی‌گذارند سرکوب کند. دولت آپارتاید اسرائیل به‌تمامی به دنبال حصارکشی و به قفس انداختن فلسطینی‌ها تا زمانی است که یا با مرگی آرام بمیرند یا مهاجرت کنند.
_________________
👈متن کامل
چپِ انترناسیونال ریشه در ارزش‌هایی دارد که همواره در جانب کودکان می‌ایستد، نه تفنگ‌ها. فرقی نمی‌کند تفنگ چه کسی و کودک چه کسی باشد. چپی که از نظر اخلاقی تزلزل‌ناپذیر است و این تزلزل‌ناپذیری را با یکسان شمردن اشغالگر و اشغال‌شده اشتباه نمی‌گیرد. عشق بورز.
_______________
👈متن کامل
آیا فلسطینیان حق دارند در برابر تهاجم بی‌وقفه‌‌ای که بر آنها تحمیل می‌شود مقاومت کنند؟ قطعاً. هیچ نوع برابری اخلاقی، سیاسی یا نظامی بین دو طرف وجود ندارد. اسرائیل یک کشور هسته‌ای است و تا بن دندان توسط آمریکا مسلح شده است. وجود این کشور مورد تهدید قرار نگرفته است. فلسطینی‌ها، زمین‌شان و زندگی‌شان است که مورد تهدید است.
_____________
👈متن کامل
برای شناخت بهتر انقلاب بهمن 1357 در پرتو لحظه‌ی کنونی در «نقد اقتصاد سیاسی» بخوانید:
______________________
👈سمفونی ناتمام: آنها که رفتند و آنها که ماندند / علیرضا بهتویی
👈در پناه گذشته‌ی موهوم: رضاشاه در داوری تاریخ / رضا جاسکی
👈معمای مصدق و ذهنیت استبدادی ما / احمد سیف
👈یک قرن مداخله‌ی خارجی در ایران / یاسمین میظر
👈از برزخ فنی تا دوزخ سیاسی: تورم‌ستیزی در پهلوی دوم و جمهوری اسلامی / محمد مالجو
👈دفاعیات شکرالله پاک‌نژاد: پنجاه سال بعد / لیلا فغفوری آذر و شاهین نصیری
👈تأملاتی دربارهی محاکمه‌ی خسرو گلسرخی / مهدی سمائی
👈هویت ملی، شهروندی و کاستی‌های دموکراتیک در قانون اساسی / عباس ولی
👈پیوندهای نفت و سیاست / پیمان جعفری
👈شوراها در انقلاب ایران / پیمان جعفری
👈روایت انقلاب بهمن / پرویز صداقت
👈چرا باید از انقلاب 57 دفاع کرد؟/ فاطمه صادقی
👈بازاندیشی انقلاب 1357: ایرانیان در جست‌وجوی عدالت / پیمان وهاب‌زاده
👈گذار از انقلاب پوپولیستی به انقلاب اسلامی در ایران / مهرداد درویش‌پور
👈از انقلاب 57 تا بهار عربی: تکوین و ازهم‌پاشی لحظه‌ها / بهروز معظمی
در آستانه‌ی سالگرد انقلاب بهمن 1357
کارنامه‌ی ۴۲ ساله‌ی اخیر تنها به روی‌گردانی هرچه بیشتر مردم از وضع موجود منجر نشده، بلکه چون و چرا دربارهی اصل انقلاب ایران و اظهار پشیمانی از آن نیز را هرچه فراگیرتر کرده است. بسیاری از نسل‌های جوان‌تر که تصویر زنده‌ای از آن گذشته ندارند، با شگفتی می‌پرسند پس از انقلاب سفید که کشور در مسیر پیشرفت اقتصادی واجتماعی قرار گرفت و درآغاز دهه‌ی پنجاه به بالاترین نرخ رشد اقتصادی رسید، برپایه‌ی کدام ضرورت چنین انقلابی رخ داد که زنان نخستین قربانی آن بودند و به نوعی توتالیتاریسم انجامید؟ چگونه بخش بزرگی از نیروهای چپ و سکولار به جای ایستادگی، با بنیادگرایان همسو شدند و بعد خود قربانی این همسویی شدند؟ و بالاخره چه درسی از آن می‌توان آموخت؟
______________
👈متن کامل
در آستانه‌ی سالگرد انقلاب بهمن 1357
______________
بررسیِ اعتصاب‌های کارگران نفت در جریان انقلاب ایران (۱۳۵۷-۱۳۵۶) و ارزیابی روایت‌های مسلط دربارهی نسبت نفت با سیاست و فرایندهای شکل‌دهنده به ثمره‌ی انقلاب
______________
👈متن کامل
در آستانه‌ی چهل‌وچهارمین سالگرد انقلاب بهمن 1357
________________
انقلاب ۱۳۵۷ ایران طی فرآیندهای سیاسی لحظه‌ی ۱۳۵۷ را به لحظه‌ی اسلامی تبدیل کرد. این دگرگونی نخست از طریق اسلامی شدن تدریجی جنبش‌های اجتماعی رخ داد که از زمستان۱۳۵۶ آغاز و به انقلاب ۱۳۵۷ منجر شدند. سپس دگرگونی در فرآیند اسلامی شدن انقلاب از ۱۳۵۷ تا ۱۳۶۰ به شکل دسیسه‌های سیاسی و سرکوب خونینی ادامه یافت که طی آن رهبری نوپای اسلامی هدف تحکیم قدرت خود را با پشتیبانی بسیج توده‌ای دنبال می‌کرد. این تحولات، در پی انقلابی توده‌ای که بخش‌های بزرگی از نیروهای چپ و لیبرال را با یک‌دیگر همراه کرده بود و خواست‌های دموکراتیک نیز داشت، به زایش رژیمی با ماهیت دوگانه انجامید: جمهوری و خداسالاری. تاریخ چهل سال اخیر ایران روایتِ داستان ماهیت دوگانه‌ی این لحظه است.
________________
👈متن کامل
در آستانه‌ی چهل‌وچهارمین سالگرد انقلاب بهمن 57
__________________
آیا انقلاب‌کردن بیهوده است؟ آیا انقلاب 57 بیهوده بود؟ آیا حاصل هیجان توده‌ایِ مردمان دیوانه و خشمگینی بود که نمی‌دانستند دارند خود را به هلاکت می‌افکنند؟ آیا موتور جلوبرنده‌ی تاریخ بود یا انقلابی ارتجاعی برای حاکم‌کردن سنتی‌ترین و محافظه‌کارترین اقشار جامعه بر امور همگانی؟ آیا انقلاب 57 قابل پیشگیری بود؟ آیا ضدیت با زنان در ذات این حرکت بود؟ آیا انقلاب 57 قابل‌دفاع است؟ چه‌گونه می‌توان از آن دفاع کرد؟
__________________
👈متن کامل
در آستانه‌ی چهل‌وچهارمین سالگرد انقلاب بهمن 1357
_________________________
در روایت متعارف امروزین از انقلاب بهمن، با یکی‌انگاری لحظه‌ی انقلاب و مسیر طی‌شده‌ی آن، لحظه‌ی تأسیس آزادی در این انقلاب نادیده گرفته شده و آنچه جایگزینش شده استمرار تعلیق و خشونت و امحای آزادی است. اما لحظه‌ی تأسیس آزادی اگرچه فشرده و گذرا، چنان درخشان و یگانه است که ازیادرفتنی نخواهد بود. جوهر انقلاب بهمن همین تلاش برای فرارفتن از نردبان تاریخ و دست‌یابی به گوهر آزادی بود.
_________________________
👈متن کامل
در این انقلاب اجتماعی تنها راه ممکن برای رهایی اکثریت، نه حفظ، بلکه برانداختن کامل ساختارهای اجتماعی و برپایی ساختارهای جدید به نفع طبقات و اقشار مورد ستم است. باید توجه داشت که این براندازی به معنای تغییر یک‌باره‌ی حکومت نیست. تغییر و انتقال حکومت بخشی از روند چند جانبه‌ی چند‌دهه‌ای از دموکراتیزه کردن کل جامعه (از دولت و اقتصاد گرفته تا آموزش و فرهنگ) بوده که با مطالعه، نقد و اقدام به زدودن تمامی ویژگی‌های نظم سیاسی و ایدئولوژیک موجود از کلیت جامعه صورت می‌گیرد.
___________
👈متن کامل
مبارزه برای آزادی بهمثابه ضرورت:
_________________
دیالکتیک ماتریالیستی به ما می‌گوید که هدف ما در لحظه‌ی فعلی باید خلق جهانی با پایداری بوم‌شناختی و برابری ماهوی باشد، جهانی که توسعه‌ی پایدار انسانی را ترویج دهد. اما در زمانه‌ی ما با انقلاب بوم‌شناختی و اجتماعی آغاز می‌شود که بر ما تحمیل شده است. امروز، مبارزه برای آزادی و مبارزه برای ضرورت برای اولین بار در تاریخ انسان در همه جای کره‌ی زمین با هم مقارن می‌شوند و چشم‌اندازی از تباهی یا انقلاب ایجاد می‌کنند.
_______________
👈متن کامل
استفاده‌ی مارکس از متون ادبی در سراسر تاریخ جهان، بسیار بیش از آن است که صرفاً زینت‌بخش نوشته‌ی انتقادی او دربارهی سرمایهداری باشد. برعکس، همگرایی تجربه‌ی زیبایی‌شناختی و پراکسیس سیاسی در آثار مارکس، درک عمیق‌تری از خودِ روش علمی را ممکن می‌سازد.
_____________
👈متن کامل
نوشتار حاضر درنظر دارد بر شالوده‌ی مباحثاتِ طرح‌شده در مقالهی «جنبش ژینا، یک سال بعد: ژئوپلتیک، دولت و طبقه»، سؤالی را بنشاند که پس از خوانش این مقاله، در ذهن نقش می‌بندد: «حالا باید چه‌کار کرد؟»
___________
👈متن کامل
قبل از تأسیس اسرائیل، صهیونیست‌ها به طور سیستماتیک کوشیدند توسعه‌ی مقاومت مسالمت‌آمیز را سرکوب کنند. آنها رهبران فعال خشونت‌پرهیز را دستگیر کردند و به قتل رساندند، اقتصاد فلسطین را تغییر شکل دادند تا جنبش کارگری آن را متلاشی کنند، فرایندهای انتخاباتی دموکراتیک را مختل کردند و اکثر فلسطینی‌ها را تحت حکومتی پلیسی قرار دادند که سازماندهی سیاسی عادی تقریباً در آن غیرممکن است.
____________
👈متن کامل
✔️نشست کانون کتاب تورنتو با سخنرانی سعید رهنما در ارزیابی جنبش زن زندگی آزادی
_____________
🔸در این نشست دکتر سعید رهنما با استفاده از یک مدل پیشنهادی به ارزیابی جنبش زن-زندگی-آزادی میپردازد و نیز نگاهی خواهد داشت به کتاب «بازخوانی جنبش های رفرمیستی سوسیالیستی.»
🔸یکشنبه 15 اکتبر (23 مهر) ساعت 2 بعدازظهر (ساعت 21:30 به وقت تهران)
_____________
👈لینک حضور در نشست
امروز مردم و نا-مردم را در تصویر نابرابر کودک اسرائیلی و فلسطینی قربانی در جنگ می‌بینیم. قربانیان بی‌نام‌ونشان، زندانیان بی‌نام‌ونشان، و مردم بی‌نام‌ونشان: نا-مردمی که به دنیا می‌آیند، گرسنگی می‌کشند، آواره می‌شوند، زندان و شکنجه را تجربه می‌کنند و گمنام می‌میرند.
____________
👈متن کامل
حماس هم‌اکنون از نظر سیاسی و اقتصادی در جایگاهی قرار دارد که عنوان «کاسبان اشغال» برای آنها تداعی‌گر قشری از فعالان اقتصادی و سیاسی است که نه فقط از کمک اقتصادی کشورهای دیگر و اشغال‌گری اسرائیل نفع اقتصادی می‌برد بلکه تداوم اقتدار سیاسی‌شان در میان گروه‌های مقاومت منوط به وجود تضاد عمده و اصلیِ «اسرائیل- فلسطین» است. نیرویی که بخشی از مشکل است و خود دهه‌ها از این مشکل منتفع شده است نمی‌تواند در راه نیل به راه‌حل مشکل گام مثبتی بردارد.
____________
👈متن کامل
زنان خاورمیانه نه فقط علیه دیکتاتوری قیام کرده‌اند بلکه همزمان با اجتناب از بدن مطیع زنان و استفاده از آن همچون سلاح مقاومت، علیه بدنِ تابع اجتماع شوریده‌اند.
_______________
👈متن کامل
وظیفه‌ی 'بین‌الملل' این است که تخاصم انگلیس و ایرلند را در همه جا در صف مقدم قرار دهد، و به‌طور علنی همه جا از ایرلند حمایت کند. وظیفه‌ی ویژه‌ی شورای مرکزی لندن این است که آگاهی طبقه‌ی کارگر انگلیس را نسبت به این امر بیدار کند که برای آنها، رهایی ملی ایرلند، مسأله‌ی عدالتی انتزاعی یا احساسات انسان‌دوستانه نیست، بلکه شرط اولیه‌ی رهایی اجتماعی خود آن‌هاست.
_________________
👈 متن کامل
در تئوری سیاسی معاصر، دو مورد از چارچوب‌‌های غالب برای نقد سرمایهداری و دموکراسی لیبرال، از یک‌سو جمهوری‌‌خواهی سوسیالیستی است و از سوی دیگر دموکراسی رادیکال. علی‌رغم بلندپروازی‌‌های رایج برای کشفِ روابط آشکار و سلسله‌‌مراتبی قدرت اقتصادی، سیاسی و اجتماعی و نیز خلق مدل‌‌های تازه‌ی سازماندهی سیاسی برابری‌‌خواهانه و مشارکتی، هیچ مقایسه‌‌ی نظام‌‌مندی دربارهی جمهوری‌‌خواهی سوسیالیستی و دموکراسی رادیکال وجود ندارد. مقالهی پیش رو از طریق مقایسه‌‌ی برداشت‌‌های متفاوت [این دو سویه‌‌ی تفکر سیاسی] از الف) نهادها و ب) کنشِ سیاسی و پ) واگرایی روابطِ سیاسی و سلسله‌‌مراتبی آنها با سوسیالیسم، این شکاف را پر میکند.
______________
👈متن کامل
به‌مناسبت 19 بهمن سالگرد حماسه‌ی سیاهکل
_____________________
مروری بر کتاب «فراخوان به سلاح: انقلابیون مارکسیست ایرانی» اثر علی رهنما:
کتاب با شاخ‌و‌برگ تمام این تز را می‌پروراند که افول چریک‌های فدایی خلق در سال ۱۳۵۵ به دلیل پذیرش تئوری‌های جزنی بود. از یک کار پژوهشی، به ویژه دربارهی چریک‌های فدایی خلق با آن ادبیات غنی‌اش، انتظار می‌رود تاریخ را به شیوه‌ی تازه‌ای آزمایش و تفسیر کند. این ایده‌ی محوری کتاب است. با این همه، حاصل کار رهنما فروکاستن تاریخ، تئوری‌ها و عملیات چریک‌های فدایی خلق به یک تعارض عمیق و آشتی‌ناپذیرِ درون‌سازمانی است که عمدتاً برساخته‌ی ذهن خود اوست.
_____________________
👈متن کامل
در آستانه‌ی چهل‌وچهارمین سالگرد انقلاب بهمن 57
________________
بازخوانی گزارش گروهی از فعالان کارگری و کارگران و کارمندان جوان و متخصص و فنی در پالایشگاه آبادان در مقطع انقلاب – از مهر ماه سال 1357 تا مقطع سرنگونی شاه –تاریخچه‌ای مختصر و کلی از شکل‌گیری دو اعتصاب بزرگ کارگران و کارمندان شرکت نفت ارائه میکند. این گزارش عملکرد کمیته‌های مخفی اعتصاب، نحوه‌ی سازماندهی و هدایت اعتصاب، شیوه‌ی ارتباط و همبستگی، تنوع نیروهای موجود و تا حدودی نحوه‌ی تأمین منابع مالی در شرایط نبود صندق‌های مالی اعتصاب متعلق به کارگران را توضیح می‌دهد. همچنین این گزارش شکل‌گیری و فعالیت هسته‌های کوچک سوسیالیستی در میان کارگران پالایشگاه را آشکار می‌سازد و نحوه‌ی همکاری بین آنان را از طریق «تشکیل کمیته‌ی هماهنگ‌کننده‌ی اعتصاب» را بیان میکند.
________________
👈متن کامل
اکوسوسیالیسم و انقلاب زیست‌محیطی چه ارتباطی و به چه نحوی با ایران، وضعیت موجود سرزمین ایران با همه‌ی زیستمندان‌اش می‌یابد؟ از دشت‌های ممنوعه، خالی بودن سدها، فرونشست زمین، خشک‌شدن دریاچه‌ها و هورها، توفان ریزگرد، آلودگی هوا، بحران زباله، جنگل‌تراشی، زمین‌خواری، بیکاریِ کشاورزان در کنار گرم‌شدن بیش از میانگین جهانی هوا و کاهش و تغییر شکل بارش در کشور ناشی از تغییر اقلیم، ایران با پازلی از بحران‌ها و مسائل محیط زیستی مواجه است. پازلی که دیگر ابعاد آن هم اقتصادی است و هم اجتماعی با چشم‌اندازی وخیم.
_____________
👈متن کامل
در آغاز کلام بود، نه چون یک فرمان، که به‌سان سخنی فلسفی که ناگهان در هوا دود می‌شود. رهایی خود-تحرکی ایده‌ی مطلق خود را می‌گستراند، اما نه در سکون، بلکه بدان‌گونه که با آمیختگی کامل در منفیّت، از همان نخستین بند از بیست و هفت بند فصل پایانی علم منطق، درمی‌یابیم که ایده‌ی مطلق دربردارنده‌ی «عالی‌ترین تعارض در درون خود است.»
_________________
👈متن کامل
سخن از مصوبه‌ی جدیدی است به نام «مولدسازی دارایی‌های دولت». مصوبه‌ای که به دلیل وجوه نوین و بی‌سابقه‌ای مانند درنظر گرفتن مصونیت قضایی برای خصوصی‌سازان این روزها مناقشات بسیاری برانگیخته است. به‌ویژه این‌که خصوصی‌سازی قرار است در شرایطی ادامه پیدا کند که منتقدانِ اقتصادی مدام از فراگیرشدن فساد و حتی سیستماتیک‌شدن آن در ساختار قدرت سخن گفته‌اند.
______________
👈متن کامل
در این مقطع از تحول اجتماعی، ما به نظام سیاسی‌ای نیاز داریم که بتواند در دوران سلطه‌ی سرمایهداری جهانی، بیشترین آزادی‌های سیاسی و اجتماعی و مشارکت فزاینده‌ی مردم، اعم از تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان را در جهت توسعه‌ی سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی و حفظ محیط زیست فراهم آورد. در این نظام دموکراتیک است که جریانات سیاسی مختلف از‌جمله سوسیالیست‌ها می‌توانند آزادانه سیاست‌های مطلوب و ایده‌آل خود را پی‌گیری کنند.
____________________
👈متن کامل