Qaraqalpaq tilim - qalqanım!

10 Jan 2025 10:20

Jaqsı tarbiyali oylandiratug'in ma'nili poeziya bolıptı islerinizde a'wmet,

Qaraqalpaq tilim - qalqanım!

10 Jan 2025 03:40

U_Pirjanov_apreldiń_sońģı_aqshamı_1987_@kitapxana_2021.pdf

Qaraqalpaq tilim - qalqanım!

09 Jan 2025 18:46

Assalawma aleykum U.Pirjanov «Apreldiń sońǵı aqshamı usi shig'arma qaharmanlari haqqinda mag'luwmat kerek edi

Qaraqalpaq tilim - qalqanım!

09 Jan 2025 11:59

Ha'r bir so'zdin ma'nisine qaray, mısalı bul so'zler bir adamnın batırlıqları,Erlikleri haqqında ketip atır,yag'nıy ol adam bir emes bir neshe pidayiliq islegen qaharman adam. Mısalınız durıs onı tu'sindim biraq sen qayerliksen degen ko'p adamnan sorag'anday bolıp qaladı dep oylap turman negizi. Negizi sırttan so'z tasiy bermey, Ensiklopediyani oqıg'anımız durısraq

Qaraqalpaq tilim - qalqanım!

09 Jan 2025 06:58

Менде тилши емеспен. Бирак "лик" бул харекетке келген коринисти билдиреди: Ер-ерлик, бир- бирлик (биригиу) сыяклы деп тусинейик.

Qaraqalpaq tilim - qalqanım!

09 Jan 2025 03:17

Төлепберген Қайыпбергенов
Түсиниксизлер
Роман
Ол ҳалықлаңқырап турып сорады:
- Орысларға қарсы урысқа барасаң ба?
- Яқ.
Жәллад екинши жолдасына ым қағып, Ерназардың екинши шекесине екеўи теңнен урды. Ерназар түби геўленген ағаштай шайқатылып барып және тикленди.
- Енди ше?
- Яқ.
Жәлладлардың бесеўи де мушларын Ерназардың көз алдына тутты:
- Сөйле!
Ерназар басын шайқады.
- Ҳәссений! - деп гижинди бас жәллад. - Сендей қарыўлы адамнан айырылыў Хорезм ушын уят, болмаса. - Ол мушын Ерназардың еки қасының арасына тақап турды да, жолдасларына ҳәмир етти.
- Қолтығынан көтериңлер!
Төрт жәллад төрт тәрепине шығып, биреўи қолындағы кисеннен услап тартты, екеўи еки қапталынан сүйеп, төртиншиси арқасынан ийтерип, бастырмалы қараңғы көше менен бир жайға киргизип әйнегинен сыртқа қараўды буйырды.
Ерназардың көз алды булдырап, әйнектиң аржағында дар ағашында сәллеңлеп турған еки өлини көрди, екеўин де танысларына мегзетти, бирақ айыра алмады.
- Дар енди сени күтип турыпты, - деди бас жәллад дарды нусқап. - Олар зиндандағы бир жансыз орысты қутқарыў мақсетинде еки қараўылды өлтиргени ушын асылды.
Ерназар дардағы екеўдиң Қаратаўда Грушин менен болған жигитлер екенин енди билип, жәлладларға "наданлар-әй" деди. Бас жәллад Ерназардың ийегинен көтерип, ала көзлерине үңилди:
- Мынаў жаўдыр көзлериң өшпестен бурын айт, яқшы ма, яқ па?
Ол Ерназарды жиберип қасындағыларға көз аларта бир қарады, олар жабылып Ерназарды жән-жақлап тебиўге өтти. Өзи тек төбесине ура берди.
Ерназардың мийи аўылжып, ес-түссиз қулады. Оннан соңғы жағында не қылғанын, қайда жатып, қайда турғанын, арадан неше күн өткенин билмеди. Сәл есин жыйнап жән-жағына қолын сермеп, пүткиллей басқа орында жатқанын сезди. Әлле қандай биреўге қолы тийди де, жәлладлар еле аңлып отыр, деген пәм менен оны қос пәнжесине бүрип дийўалға тығып, үстине өңменин атты.
- Ерназар, абайла!
Даўыс бираз таныс түйилип ҳәлсиз бармақлары менен ириңли көзлерин уўқалап ашса да, ҳештеңени көрмеди.
- Кимсең?
- Мен Грушинмен.
- Грушин! - Ерназар әри таңланып, әри қуўанып, қәддин тиклеңкиреп қармаланды да Грушинниң қолларын услап қысты. - Ассалаўма әлейкум! Сен қашан түстиң?
Жалғызлықтан иши түтин толы дүткеш болып жатырған Грушин ҳә дегеннен-ақ ашылысып, бул ҳалға қалайынша гирипдар болғанын баян қылды: Ол Қаратаўдан ҳасыл тас мәрмәр, әжже таўып, соларын ханға айтып, имканияты болса қалаңызды Қаратаўға көшириңиз, я сол тас пенен әжжени әкелдириўдиң жолын таўып, қалаңызды қайта қурыўға талапланыңыз деп мәсләҳәт етиў мақсетинде киятырғанында, Хийўаға кире бергенде, бес-алты атлы қамалып услапты да, урып-урып есинен тандырып, усы зинданға әкелип таслапты. Қасындағы жолдасларына не қылғанын билмейди.
- Бир жаман жери, барлық жазыў-сызыўларымды алыпты! - деди Грушин өкинишли. - Хорезм еллери, жер-суў байлығы жөнинде, китап жазыў ушын топлап жүрген ойларым бар еди.
- Саған ханның өзи руқсат етпегенбеди?
- Бир түркий ахунды көрип едим, соннан келген бәле.
- Мүмкин.
Төбеден аўқат түсирилди. Ерназар ҳайран қалып гүбирленди:
- Бурынғы зинданда көбинесе аш қоятуғын еди, бунда...
- Бул өлимге буйырылғанлар ушын арнаўлы зиндан.
- Сонда?
- Тамағы тоқ қамсемизлер өлимнен қорқақ келеди. Сол ушын бизлерди да семирсин, соң не буйырсақ та ләббай дейтуғын болсын, деген үмит пенен тамақты мол береди.
Ерназар денесиниң сырқырап аўырғанына қарамай, мырс-мырс күлди.
- Ырастан да, оларға сениң илимиң, мениң қара күшим керек.
Екеўи де кеўилленип, иштей менен үнсиз аўқатланды.
Ыдысларды қайтарып, дем алып бираз жатқаннан кейин өз ара әңгимеге киристи.
Олар Қаратаўда биринши ушырасқанында бир-бириниң өмирбаяны менен танысып үлгермеген еди, енди барлығына имканият туўды.
Грушин Ерназарға ата-анасы барлығын, әкеси қуслар бойынша алым, яғный зоология магистри екенин түсиндирди.
- Тилекке қарсы, мен әкемниң жолынан жүрмедим, - деди әңгимесин үдетип. - Буған себеп, әкемниң дослары болды. Николай Карелин деген досты да әўели қуслардың өмирине қызығатуғын адам екен, соң басқа еллерге, олардың тарийхына қызығып Орта Азия еллеринде болған.
(Даўамы бар)
Канал: t.me/BaxitliSaribaev
09. 01

Qaraqalpaq tilim - qalqanım!

08 Jan 2025 19:21

Áskeriy qarawıllar komandirligi

Qaraqalpaq tilim - qalqanım!

08 Jan 2025 19:13

Qoravullik degen qarawıllıq delinip tur tek sonıń ushın kórdik onı .

Qaraqalpaq tilim - qalqanım!

08 Jan 2025 19:11

Кумондон- командование или патрулирование кайсысы аудармасы

Qaraqalpaq tilim - qalqanım!

08 Jan 2025 19:04

Awdarma awdarıwshılıq ekewi de bar sózlikte

Qaraqalpaq tilim - qalqanım!

08 Jan 2025 18:58

Әскерий қараўыллық командованиеси

Qaraqalpaq tilim - qalqanım!

08 Jan 2025 18:56

Командовать буйрык бериуди билдиреди

Qaraqalpaq tilim - qalqanım!

08 Jan 2025 18:32

Qaraqalpaq tilinde áskeriy terminler sózligi bar edi"Vertual kitapxana"gruppasında elektronnıyı bar .

Qaraqalpaq tilim - qalqanım!

08 Jan 2025 18:29

Qarawıl áskerleri qáwenderligi dep awdarmalanǵan

Qaraqalpaq tilim - qalqanım!

08 Jan 2025 18:13

Орысшасы командивание гвардейскими войсками бола ма

Qaraqalpaq tilim - qalqanım!

10 Jan 2025 04:08

Ер жигитти не қуртады әзелден?
Нәше, қумар, қыйқым сөзлер ежелген.
Ер жигитти не қуртады және де?
Зина ислер оған шайтан бежерген.

Сор қайнаған ар - намыстан наўа жоқ,
Асқынласа ийт нәпсине даўа жоқ,
Қыңыр қыйсық истен оған саўа жоқ,
Яран болса урғашы шайтан менен.

Жантасқанда гүдибузар жанына,
Есапланбай азаматтың санына,
Қуршаңқылық кесел сиңер қанына,
Үйкелессе мудам "ақ байтал" менен.

Жети жылын ойламаған еркектен,
Жети күнин ойламаған қатыннан,
Не үмит бар, не қайыр бар? дегендей,
Қыйып түсер нақыл бар ғой халқымда.

Жигит сәни, жарасығы - дәлиде,
Ат көтерген салдамалы ҳәлинде,
Лебизине опадарлық әйлеген,
Тәрезиниң тасын басқан кәринде.

Ер билими, парасаты - ғайраты.
Ар, намысы - көксиндеги айбаты.
Мәгар оннан журдай болса айрылып,
Қатынша жоқ аның зәрре байқасы.

Ер жигитти не қуртады әзелден?
Нәше, қумар, сыпсың сөзлер ежелген.
Ер жигитти не жоқ қылар және де?
Бийпәрўалық тағамын жеў әселден.

Автор : Азат Даўышбаев

Qaraqalpaq tilim - qalqanım!

09 Jan 2025 21:57

Дослық көпири

Ел менен ел татыўласып әзелден,
Бурқасынлы дәрья ақса кеўилден,
Дарға болып еки жаққа керилген,
Арка яңлы турар дослық көпири.

Түркий әлем туўысқанлық уранын,
Дилмашсыз - ақ, түсиндирсе зибанын,
Еңсесинде алып өтер кәрўанын,
Диянатлы уллы дослық көпири.

Әўел баслап Уллы Жипек жолынан,
Тасын қалап ата - бабам қолынан,
Салтанатлы бой көтертип соңынан
Тийтырнағын салған дослық көпирдиң.

Сан мың әўлад кеўлиндеги жыр, дәстан,
Жуп жағасы гүл - гүлистан, ҳүр бостан,
Тек жақсының жүрегине тутасқан,
Аман болсын бәрҳә дослық көпири.

Аяқ соқпақ жалғасқандай айдынға ,
Дәрья болып бирлескендей сайдың да,
Жарасығы болып ҳәр бир жайдың да,
Саўлат төгип турғай дослық көпири.

Мақтымқулы таўап етип удайы,
Әжинияз сәлем жоллап дуўайы,
Бул өткелден өтсе Бердақ, Наўайы,
Ҳәмдам болған оған дослық көпири.

Журт қайтарса уллы иске жуўапты,
Озал бастан көпир қурған саўапты,
Ел ҳүрметлеп әйлесе зор таўапты,
Беккем болар мәңги дослық көпири.

Әўел ақыр бул бес күнлик дүньяда,
Дослар менен өткен өмир зыяда.
Көликли бол яки пайыў пияда,
Ең абзал жол бизге дослық көпири.

Хат алысып ашық пенен машықтан,
Жақын етсе арадағы қашықтан,
Толайым журт усы жерге асыққан,
Аман болсын дейип дослық көпири.

Ел қәлбинде ырғатылған жағыстан,
Жағыс бойлап тасқан йошлы ағыстан,
Той, лазымға ат шаптырған алыстан,
Аман болсын мәңги дослық көпири.

Пәрўазларда зер қанаты күшлидур,
Әл аспанда ушқан дослық қусыдур,
Имәраттың ең уллысы усыдур -
Жүреклерде турған дослық көпири.

Автор : Азат Даўышбаев

Qaraqalpaq tilim - qalqanım!

09 Jan 2025 12:43

Әйне ақ көкиректиң аты озбаған

Сумлыққа сыр берип сырныққан соңы,
Ўаҳ - әй! ақ көкиректиң қаршадай кеўли,
Базда ағытылып, тобарсып соры,
Маңлайы ашылмай қалар бир елли.

Өйткени, ол көпти көрип өзиндей,
Исеним шуўағын төгип саларда,
Көзи ойнақшымас жөги көзиндей,
Аты да бир озбас бәйги шабарда.

Ол бир саўдыраған жанның көксинде,
Нийетлери пәкдур, санасы сада,
Оның садалығын шорта түсине,
Жуўҳыл пайдаланар ҳийлесин сала.

Ҳәрне аңқылдаған, аңгөдек адам,
Кисиге зыянсыз, бирақ пәнт жегиш.
Кимниңдур пайында ол қорек адам,
Анда болмағаннан зор билим, негиз.

Мысал, мәстан мама қырқ қызын көре,
Алпамыс не болды зинданға түсип?
Еки бирдей қос айбатын өлтире,
Айдос не арттырды өкпеси исип?

Бәлки, бул қайсарлық - көзсиз өжетлик.
"Батыр - аңқаў, ерлер - гөдек" дегендей.
Тайғақ ақ көкиреклик ол - қуў гөжеклик,
Уўлы геширлерди ғайзап жегендей.

Аса ақтарылған саўдыр сийнелер,
Бири еки болмай күйдирер өзин.
Солпы, селдир және әззи бийнелер,
Жаўға ийинағаштай ийдирер өзин.

Мейли, базда сабыр қабы толса да,
Елди сыйлағанның тоны тозбаған,
Бирақ, қанша бәйги шабыс болса да,
Әйне ақ көкиректиң аты озбаған.

Автор : Азат Даўышбаев

Qaraqalpaq tilim - qalqanım!

09 Jan 2025 07:44

Atlıq sóz shaqabında bar '-lik,-lıq, sóz qosımtası kóp mısallar menen berilgen , qosımta bir emes eki betti quraydı sabaqlıqta,atlıqtan atawısh sóz jasaydı ,

Qaraqalpaq tilim - qalqanım!

09 Jan 2025 06:45

Lik Liq ko'plik ha'm bir so'zdin tolıq ma'nisinde de keledi,yamasa izi sıpatında, tilshi bolmag'animson qa'te tu'sindirip turg'anim bolıwım mu'mkin (qa'te bolsa keshirmli bolsın) Mısalı ko'plik ma'niste, Paxta-shı-lıq lıq ko'plik ma'niste,Paxta birlik, Shı jeke yag'nıy bir adam ,buyım.

2 Ha'reketsizlik Ha'reket qozg'alistag'i yag'nıy is ju'rip atirg'an proces, siz- bir obektiv jeke bir zat Lik- ko'plik ma'niste yag'nıy bir birneshe ha'reketsiz turg'an zat

Qaraqalpaq tilim - qalqanım!

08 Jan 2025 21:26

Ассалаума әлейкум закритний базарда банкоматтан пластик тауып алдым. Танығанлар болса личкаға или 97 261 00 28 ге хабарласың

Qaraqalpaq tilim - qalqanım!

08 Jan 2025 19:13

Кўмондон командование алжаспасам, патрулирование емес

Qaraqalpaq tilim - qalqanım!

08 Jan 2025 19:11

Mınaw durıs pa dedim

Qaraqalpaq tilim - qalqanım!

08 Jan 2025 19:05

qarawıl degen patrullik emes pe

Qaraqalpaq tilim - qalqanım!

08 Jan 2025 18:59

Шыгып калар пикирлер

Qaraqalpaq tilim - qalqanım!

08 Jan 2025 18:58

Komandovanie awdarmalanbaǵan

Qaraqalpaq tilim - qalqanım!

08 Jan 2025 18:53

Кауендерлик командованиеге тууры келмейдиго

Qaraqalpaq tilim - qalqanım!

08 Jan 2025 18:30

Komandovanie gvardeyskiy voysk

Qaraqalpaq tilim - qalqanım!

08 Jan 2025 18:13

Гвардия карауыллык деп алынган ба сонда озбекшесинде

Qaraqalpaq tilim - qalqanım!

08 Jan 2025 18:12

Mamıqshı degen ruw bar awıl da bar ,bir joldıń boyı ,Nókis rayonda da bar ,Kegeyli rayonda da bar ,sol sebep sorassa Nókis rayonnan Mamıqshıman deydi yaki t.b.s.