17325
Сувязь з рэдакцыяй — @SvabodaBelarus Даслаць навіну ў Signal можна па нумары +37068643669
Ужо сёньня: Дзень памяці Міхала Валовіча
2 жніўня 1833 году быў павешаны Міхал Валовіч — філярэт, філямат, удзельнік нацыянальна-вызвольнага паўстаньня 1830—1831 гадоў, камандзір партызанскага аддзелу ў 1833 годзе. Валовіча пакаралі сьмерцю на шыбеніцы ў Горадні па загаду губэрнатара Мураўёва-вешальніка. Яму споўнілася толькі 26 гадоў.
Пра іншыя падзеі 2 жніўня ў гісторыі чытайце ў матэрыяле «Ўжо сёньня»: https://smarturl.click/RA8Jb
Галоўнае за 1 жніўня
📌Захад і Расея абмяняліся вязьнямі. Сярод іх — журналістка Радыё Свабода Алсу Курмашава
📌Грандыёзны абмен вязьнямі. Але чаму безь беларусаў
📌Пуцін загадаў — Лукашэнка выканаў. Чаму міжнародны абмен вязьнямі адбыўся безь беларусаў
📌«Зноў праблемы зь перадачай». Муж палітзьняволенай Паліны Шарэнды-Панасюк расказаў навіны пра яе
📌Журналістаў Сабалеўскага і Глушкова асудзілі на 4 і 3 гады калёніі адпаведна
📌Цёмныя фота, прарасейскія сьпікеры, крытыка ізраільцянаў. Як беларуская прапаганда асьвятляе Алімпіяду ў Парыжы
📌Не адкрываецца сайт «Белсату», рэдакцыя ня мае да яго доступу. Тлумачым, што адбываецца з каналам
📌Сахашчык заявіў пра выхад з Аб’яднанага пераходнага кабінэта
📌«Чым хваліцца, калі многія праекты нічым не завяршыліся», — Паўлюк Быкоўскі пра галоўныя тэмы канфэрэнцыі «Новая Беларусь»
📌Беларускага мастака Кузьміча адправілі ў СІЗА за пэрформанс на магіле ван Гога
Былы намесьнік Ціханоўскай Кавалеўскі стварыў новую палітычную структуру
Былы намесьнік кіраўніцы і прадстаўнік у замежных справах у Аб’яднаным пераходным кабінэце (АПК) Валер Кавалеўскі абвясьціў пра заснаваньне і пачатак дзейнасьці Агенцтва эўраатлянтычнага супрацоўніцтва.
https://smarturl.click/71YDG
«Чым хваліцца, калі многія праекты нічым не завяршыліся», — Паўлюк Быкоўскі пра галоўныя тэмы канфэрэнцыі «Новая Беларусь»
Мэдыяэкспэрт Паўлюк Быкоўскі напярэдадні канфэрэнцыі «Новая Беларусь» аналізуе розныя бакі дзейнасьці каманды Ціханоўскай і Аб’яднанага пераходнага кабінэту за апошні час і разважае пра паглыбленьне разрыву паміж беларусамі ў замежжы і беларусамі ў Беларусі.
https://smarturl.click/B6lLx
Абмен вязьнямі паміж Расеяй і Захадам. Сярод іх — журналістка Радыё Свабода Алсу Курмашава
Расея, ЗША і некалькі іншых краін пачалі маштабны абмен вязьнямі, які, як чакаецца, можа стаць найбуйнейшым з часоў заканчэньня халоднай вайны. Расказваем, што вядома:
https://smarturl.click/RA8Ol
Не адкрываецца сайт «Белсату», рэдакцыя ня мае да яго доступу. Тлумачым, што адбываецца з каналам
Сёньня з раніцы не адчыняецца сайт каналу. Ананімная крыніца на «Белсаце» расказала «Свабодзе», што ў рэдакцыі няма доступу да адміністратарскай панэлі. У сувязі з рэформай «Белсату», якую праводзіць TVP (Польская тэлевізія) на задуму МЗС Польшчы, пад пагрозай апынулася ўся электронная інфраструктура каналу.
Тлумачым, што адбываецца і чаму спробы новага кіраўніцтва TVP рэфармаваць «Белсат» могуць паставіць на ім крыж ужо зараз:
https://smarturl.click/9zYyG
Валер Сахашчык заявіў пра выхад з Аб'яднанага пераходнага кабінэту
Пра гэта ён сам паведаміў у відэазвароце. У АПК Сахашчык займаў пасаду прадстаўніка ў абароне і нацыянальнай бясьпецы. Гаворачы пра сваю адстаўку, Валер Сахашчык заявіў, што Офіс Сьвятланы Ціханоўскай не разумеў «спэцыфікі ягонай працы».
Гэта ўжо другі прадстаўнік АПК, які пакінуў кабінэт за апошні час. Раней гэта зрабіў Валер Кавалеўскі:
https://smarturl.click/opadw
Прадпрыемствы Беларусі за паўгода звольнілі на 37,3 тысячы чалавек больш, чым прынялі на працу. Недахоп кадраў расьце
Больш звальнялі, чым бралі на працу, у сфэрах аховы здароўя (-5425), адукацыі (-9367), дзяржаўнага кіраваньня (-531), транспарту і лягістыкі (-3157), гандлю і рамонту аўтамабіляў, матацыклаў (-7752), у будаўніцтве (- 1150), апрацоўчай прамысловасьці (-3786), сельскай, лясной і рыбнай гаспадарцы (-1863).
У Беларусі апошнім часам назіраецца вялікая няхватка кадраў. У агульнарэспубліканскай базе вакансій на сёньня амаль 163,5 тысячы абвестак — столькі спэцыялістаў шукаюць у Беларусі. Рэзюмэ ў гэтым жа банку толькі 12 948 тысяч:
https://smarturl.click/71YLe
Урад Беларусі за кошт абслугоўваньня зьнешняга доўгу прафінансуе дадатковыя захады па кібэрбясьпецы
Савет міністраў Беларусі ўхваліў рашэньне аб выдзяленьні Дзяржаўнаму мытнаму камітэту 2 240 000 рублёў на набыцьцё нематэрыяльных актываў для ўмацаваньня кібэрбясьпекі і рэагаваньня на кібэрінцыдэнты аб’ектаў інфармацыйнай інфраструктуры мытных органаў. Міністэрства фінансаў павінна выдзеліць гэтыя грошы ў 2024 годзе за кошт скарачэньня фінансаваньня абслугоўваньня зьнешняга дзяржаўнага доўгу:
https://smarturl.click/xBnee
Журналісту Сабалеўскаму і відэаапэратару Глушкову вынесьлі прысуд
Магілёўскіх журналіста і відэаапэратара вінавацілі ва ўдзеле ў экстрэмісцкім і ўзброеным фармаваньнях.
Алеся Сабалеўскага (на фота) асудзілі на 4 гады турмы, а Яўгена Глушкова на 3 гады.
https://smarturl.click/JD83w
Зямельны ўчастак Віктара Бабарыкі прадалі з аўкцыёну
Сёньня на электронным аўкцыёне «БелЮрЗабесьпячэньня» прайшлі таргі, на якіх прадавалі зямельны ўчастак плошчай 0,75 га з лазьняй у вёсцы Мачаны Лагойскага раёну — маёмасьць належала палітвязьню Віктару Бабарыку. У выніку ўчастак купілі за 331 647 рублёў.
Раней праз аўкцыёны прадалі іншую маёмасьць Бабарыкі, у тым ліку аўтамабіль і гадзіньнікі. Зямельны ўчастак экс-банкіра — самы дарагі актыў з тых, што адабралі ў палітвязьняў і выставілі на продаж:
https://smarturl.click/gpZlD
Галоўнае за 31 ліпеня
🛩«Беларускі Гаюн»: сама меней 5 дронаў «Шагед» заляцелі ўначы ў Беларусь
📈Колькасьць «палітычных» крымінальных спраў у Беларусі дасягнула абсалютнага максымуму, — сацыёляг Коршунаў
👮🏻♂️Журналістаў Беларускага расьсьледніцкага цэнтру абвясьцілі ў міждзяржаўны вышук
👩🏼Навіны палітвязьняў: Паліна Шарэнда-Панасюк зноў у гомельскім СІЗА; у ліпені на волю выйшлі 43 палітвязьні
👫«Чорныя салаўі». Як у Беларусі ў тэрарызьме і здрадзе дзяржаве абвінавачваюць падлеткаў і моладзь
🎥«BelPol»: Як КДБ «разьвяло» немца і навошта яго пагражалі расстраляць
👨🏻💼Анатоль Лябедзька ў праекце «Сьведкі Лукашэнкі»: «Дыягназ „хвароба на ўладу“ у Лукашэнкі праявіўся вельмі хутка»
💰Менш калію, дрэва і мяса, больш гарэлкі. Як Кітай скарачае закупкі ў Беларусі
✍🏻 «Справа Крыгера». Чаму пра вызваленьне свайго грамадзяніна Нямеччына вядзе перамовы з Масквой, а ня зь Менскам
Рост ВУП на 4,1%, інфляцыя — не вышэй за 5%. Урад Беларусі абазначыў мэты на 2025 год
Паводле прэм'ера Галоўчанкі, тэмп росту эканомікі ў 2025 годзе плянуецца на ўзроўні 104,1%. Для дасягненьня гэтай мэты ўрад плянуе актыўнае разьвіцьцё інвэстыцыяў (+7,8%), нарошчваньне абʼёмаў экспарту тавараў і паслуг (+5,4%) і кантроль над інфляцыяй (ня больш за 5%)». Пры рэалізацыі мэтавага сцэнару ўлады абяцаюць рост рэальных даходаў насельніцтва на 4%.
Што плянавалі ўлады на 2024 год і што цяпер з цэнамі, ВУП і рэальнымі грашовымі даходамі насельніцтва:
https://smarturl.click/kjvb4
Belpol: Як КДБ «разьвяло» немца і навошта яго пагражалі расстраляць
Лукашэнка памілаваў прысуджанага да сьмяротнага пакараньня грамадзяніна Нямеччыны Рыка Крыгера. Суд прызнаў яго вінаватым паводле 6 цяжкіх артыкулаў КК РБ, у тым ліку ў акце тэрарызму. Учора ранкам ён напісаў просьбу аб памілаваньні, а ўвечары яе задаволілі. Што гэта было, і ці быў увогуле тэракт, за які Крыгера судзілі? Госьці «ПіКа Свабоды» — праваабаронца Павал Сапелка і Ўладзімер Жыгар з арганізацыі «Belpol»:
ВІДЭА цалкам: https://youtu.be/dmNVHt4VXm4
Колькасьць «палітычных» крымінальных спраў у Беларусі дасягнула абсалютнага максымуму, — сацыёляг Коршунаў
За другі квартал 2024 году колькасьць заведзеных у Беларусі палітычна матываваных крымінальных спраў дасягнула 450 — гэта абсалютны максымум за апошнія 4 гады, вынікае з новага дасьледаваньня Цэнтру новых ідэяў аб рэпрэсіях у Беларусі.
«Цяпер мы, верагодна, знаходзімся ў пачатку трэцяй хвалі [рэпрэсіяў], якая пачалася ў 1-ым квартале 2024 году», — зазначыў сацыёляг Генадзь Коршунаў. Першая хваля, паводле яго, была ў другой палове 2021 году, калі за трэці квартал завялі сама меней 356 крымінальных спраў, другая — у сярэдзіне 2023 году (446 спраў за трэці квартал):
https://smarturl.click/O0dXb
Беларуская плыўчыха Шкурдай прабілася ў фінал Алімпіяды
Анастасія прабілася ў фінал на дыстанцыі 200 м на сьпіне з 8-м вынікам. Вырашальны заплыў пройдзе 2 жніўня.
https://smarturl.click/Q14D3
Пуцін загадаў — Лукашэнка выканаў. Чаму міжнародны абмен вязьнямі адбыўся безь беларусаў
У межах вялікага абмену выйшлі з-за кратаў вязьні турмаў Беларусі, Расеі, ЗША, Нямеччыны, Славеніі і Польшчы. Сярод іх — ніводнага беларуса.
Пра тое, што абмен адбудзецца, размовы вяліся ўжо некалькі дзён, усё выглядала падрыхтоўкай да грандыёзнага абмену. Некаторыя чакалі, што ў сьпіс на абмен трапяць і некалькі беларускіх палітвязьняў. Ня трапіў ніводзін. Чаму? Адказ паспрабаваў знайсьці Юры Дракахруст.
https://smarturl.click/xBn6M
Белы дом пацьвердзіў абмен паміж Расеяй і Захадам, названыя імёны вызваленых
Паведамленьні пра абмен паступілі пасьля таго, як за апошнія дні з расейскіх турмаў раптоўна зьніклі 9 расейскіх актывістаў і адзін грамадзянін ЗША, а іншыя расейцы, якіх утрымлівалі ў турмах ЗША, зьніклі з турэмных базаў дадзеных, што выклікала здагадкі пра магчымы абмен зьняволенымі з удзелам Расеі, ЗША і некалькіх эўрапейскіх краін.
Сьпісы вызваленых, першыя рэакцыі — усё, што вядома на гэты час, у публікацыі: https://smarturl.click/RA8Ol
«Зноў праблемы зь перадачай». Муж палітзьняволенай Паліны Шарэнды-Панасюк расказаў навіны пра яе
Муж палітзьняволенай Паліны Шарэнды-Панасюк, якую нядаўна перавялі ў гомельскае СІЗА-3, дзе яна чакае новага суду, расказаў Свабодзе пра новыя праблемы з прадуктовымі перадачамі для Паліны, а таксама пра тое, як прайшла яе апошняя псыхоляга-псыхіятрычная экспэртыза.
https://smarturl.click/XyZ1L
Чаму не абменьваюць беларусаў?
Другі дзень сусьветныя СМІ пішуць пра імаверны абмен зьняволенымі, у якім будуць удзельнічаць Нямеччына, Беларусь, Расея і ЗША. Пра што ідзе гаворка, наколькі рэальны падобны абмен і ці магчыма, што вызваляць і беларусаў. Абмяркоўваем з удзельнікамі «ПіКа Свабоды» Тацянай Хоміч з Асацыяцыі родных і колішніх палітвязьняў і кіраўніком Агенцтва эўраатлянтычнага супрацоўніцтва Валерам Кавалеўскім:
https://youtu.be/HIKDQKonRDo
Bloomberg: Расея вызваліла журналіста WSJ Эвана Гершкавіча і экс-марпеха ЗША Пола Ўілана ў рамках абмену зьняволенымі
Расея вызваліла рэпартэра Wall Street Journal Эвана Гершкавіча (на фота) і эксмарскага пяхотніка ЗША Пола Ўілана ў рамках абмену зьняволенымі, паведамляе Bloomberg са спасылкай на крыніцу. Паводле зьвестак выданьня, Гершкавіч і Ўілан ужо выехалі за тэрыторыю Расеі і накіроўваюцца «да пунктаў прызначэньня» па-за межамі краіны.
На каго менавіта абмянялі Гершкавіча і Ўілана, выданьне не ўдакладняе.
Цёмныя фота, прарасейскія сьпікеры, крытыка ізраільцянаў. Як беларуская прапаганда асьвятляе Алімпіяду ў Парыжы
Каб апісаць Алімпіяду, беларускія дзяржаўныя мэдыя сёлета выбіраюць эмацыйна афарбаваныя прыметнікі і мэтафары, у асноўным нэгатыўныя: «пабоішча»; «вакханалія беззаконьня»;
«ганебнае адкрыцьцё»; «шабаш з адкрыцьцём» і інш. Крытыкуюць ізраільцянаў, дазваляюць абразы ў адрас Захаду, заўзеюць за сваіх спартоўцаў з нэўтральным статусам.
Расказваем, як беларускія дзяржаўныя мэдыя асьвятляюць Алімпіяду ў Парыжы: https://smarturl.click/mp6jnа
Беларускі вясьляр Яўген Залаты прабіўся ў фінал на Алімпіядзе ў Парыжы, Тацяна Клімовіч — не
Яўген Залаты выйшаў у фінал у спаборніцтвах лодак-адзіночак у акадэмічным веславаньні. Беларус выступіў па трэцяй дарожцы ў другім заезьдзе і паказаў час — 6 хвілін 39,01 сэкунды. Гэта другі вынік у заезьдзе. Розыгрыш мэдалёў у мужчын у гэтым відзе адбудзецца 3 жніўня.
Вясьлярка Тацяна Клімовіч ня выйшла ў фінал: у паўфінале ў адзіночцы на 2000 мэтраў паказала 5-ы вынік з 6. Барацьбу ў фінале працягвае толькі тройка найлепшых:
https://smarturl.click/8EYL7
У Латвіі дабудавалі плот на мяжы зь Беларусьсю
Пра завяршэньне будаўніцтва плота на мяжы зь Беларусьсю 31 ліпеня паведаміла Дзяржаўная кампанія нерухомасьці Латвіі (VNĪ), якая кіравала праектам.
https://smarturl.click/e5g25
Сёньня споўнілася б 35 гадоў Раману Бандарэнку
Мастак, удзельнік пратэстаў супраць фальсыфікацыі прэзыдэнцкіх выбараў 2020 году, Раман Бандарэнка быў зьбіты невядомымі, якія зразалі бел-чырвона-белыя стужкі ў двары дому па вуліцы Чарвякова, меркавана сілавікамі, 11 лістапада 2020 году. Памёр у шпіталі на наступны дзень, 12 лістапада.
Пра іншыя падзеі 1 жніўня ў гісторыі чытайце ў матэрыяле «Ўжо сёньня»: https://smarturl.click/ppmg6
Чаму мільярды «на вёску» прывялі да катастрофы
Беларусь пазыцыянуе сябе яе краіна з моцнай сельскай гаспадаркай, а Лукашэнка — як аўтар посьпеху. Але ці так гэта?
2023 год у аграсэктары сам Лукашэнка прызнаў фактычна правальным, колькасьць стратных арганізацыяў у сельскай гаспадарцы летась павялічылася амаль удвая, нягледзячы на істотнае павелічэньне дзяржаўнай падтрымкі. Але справа ня толькі ў леташнім «правале». Тлумачыць Дзьмітры Гурневіч:
🎥 ВІДЭА: https://youtu.be/n25y_GXWBco?si=-nYWPn3txf3UDcyX
«Справа Крыгера». Чаму пра вызваленьне свайго грамадзяніна Нямеччына вядзе перамовы з Масквой, а ня зь Менскам
Драматычная гісторыя, якая разгарнулася вакол лёсу нямецкага грамадзяніна Рыка Крыгера, асуджанага беларускім рэжымам на сьмяротнае пакараньне, а потым памілаванага Лукашэнкам, стала ілюстрацыяй, адлюстраваньнем важных пераменаў у геапалітычным статусе Беларусі. Якіх — тлумачыць аналітык Свабоды Валер Карбалевіч:
https://smarturl.click/2qYaZ
Рэкрутынгавы цэнтар палка Каліноўскага ў Варшаве спыніў працу
Полк больш ня будзе набіраць добраахвотнікаў у Варшаве паводле рашэньня кіраўніцтва Інтэрнацыянальнага легіёну, паведаміў кіраўнік мабілізацыйнага цэнтру Павал Кухта. Цяпер рэкрутынг беларусаў будзе праходзіць праз уласную сыстэму легіёну ва Ўкраіне:
https://smarturl.click/W3JbX
Узяты ў палон беларус — 25-гадовы ўраджэнец Бабруйску Яўген Камянькоў. Што пра яго вядома
Яўген Камянькоў ваяваў у складзе 255-га гвардзейскага мотастралковага палка Сухапутных войскаў Расеі і, імаверна, трапіў у палон вясной 2024 году ў часе баёў пад Ваўчанскам Харкаўскай вобласьці.
У інтэрвію ўкраінскаму праекту «Шукай сваіх» Камянькоў расказаў, што мае бацькоў, братоў і сясьцёр, зь якімі не падтрымлівае кантактаў, апошні час займаўся бадзяжніцтвам. Паводле адукацыі ён вэтэрынар. Перабіваўся часовымі працамі, пэўны час быў зьвязаны з цыганамі і прасіў дапамогу для нібыта «дзяцей». Шмат езьдзіў у Расею, дзе спрабаваў уладкавацца на працу, але заўсёды трапляў у гісторыі, калі яму не аплочвалі працу. У палон трапіў параненым у выніку падзеньня дрону.
Што яшчэ вядома: https://smarturl.click/4kYY1
BelPol: працэс над Крыгерам сфальсыфікавалі, а ягоны прыезд у Беларусь справакавалі сілавікі
Як адзначаецца ў расьсьледаваньні, якое правёў BelPol разам з Супольнасьцю чыгуначнікаў Беларусі, Рыка Крыгер сапраўды хацеў паехаць ва Ўкраіну, але ў часе пошуку замежных вайсковых падразьдзелаў, якія ваююць у складзе ўкраінскага войску, трапіў на інтэрнэт-мэсэнджэры, створаныя сілавікамі Беларусі для выяўленьня добраахвотнікаў.
Паводле BelPol, сілавікі выдалі сябе за прадстаўнікоў СБУ і палка Каліноўскага, заманілі Крыгера на тэрыторыю Беларусі, а потым пры дапамозе адсочваньня яго па перамяшчэньні мабільнага тэлефону «вялі» па ўсіх маршрутах, каб сабраць «доказы» ягонай датычнасьці да «тэракту»:
https://smarturl.click/w93Xb